Renati Des-Cartes Principia philosophiae

발행: 1644년

분량: 682페이지

출처: archive.org

분류: 철학

21쪽

, Anienim eri que aliis, etiam maxisne in e-

ω is, doctis, esse , identur; fere omnibus usu, oiit ut i aversati ut in Metaplysiicis,a im-

metiricis abhorrea alis, Geometriam excolue

rint, o de prima I Uophia scripsit non ca

piant solum agnosco ingenium tuu/u cui omnia aeque per licua unt quo merit idcirco in compa abi appelli. G pie considerota uriamo perfectam nexum omnium cognitionem

non es in aliquo 'ino phyla jam sene, tu

D. lillosaunusadcontemplandum habueri, sedi ιTrincipes uestri, quae ruta aetate non esiam Minervam, aut aliquam ex Musis se potis s haritem refert, non possum in summam iam

ratione u non rapi. Denique non tantum exparte

cognitionis, sed etiam ex parte a oluntati, nihil ad absoluta n sublim sapientiam requiri, quod

non in moribus tuis elucea anima exto tappa et

enim in illis eximia ricedum nim majestate benia Divi mansuetudo perpetui ortu Le injuriis lucestau

22쪽

laces ita se non am esserata ne ructa. - que ita me ibi devinxit, ut non modo Thilosophiam hanc meam Sapientiise,quam in Tefusticis, dicandam ω consecrandam putem, quia nempe

ipsa nihil aliud est quam studium sapientiae, sed

etiam non a s 'bilosophus audire, is, quin

Seroni mae cistudinis tuae Devotissimus cultor

23쪽

PRINCIPIORUM

PHILOSOPHIAE.

PAR PRIMA,

De principiis cognitionis humanae.

i. Iaritatem inquirent , si, in

ira de omnibus , quantum fri ars esse ubitandum. Iz. Dubia etiam Iro sal si habenda. ibid.

3. Hanc interim dubitationem ad usum vita non esse referendam ibid. . Cur egim dubitare de rebus sem .iobm ibid.s Cur et:am de Mathematicis demon- rationibus. c. Nos habere liberum arbitrium , ad cohibendum spe ur in dubiu, sic

oue ad errorem vitandum ibid.

7. Non possia noli dubitari, qui ex sa-m dum dubitamus . at ruera cesse rimum quod ordine philo ophando cogno cimus. ἱr . r. Drsinctienem inter ammam es corpus , sive inter rem cogitantem e corpoream hine agnosci. 39.2uid sit cortratio ibid.

o. u simplicissima sunt se per se,

ra , definitionibus Logic t curiora reddi, o talia inter cognitiones situ dia ac ustata non e se numeranda. ibid. ii Quomodo mens no Pra notior sit quam corpu'. ra. Cur non omnibus arue innotesat. ibid.

s. Non eodem modo in aliarum rerum conceptiliu exsit entiam necessariam, sed contingentem dumtaxat

continem. 6

6. Pra uitia impedire . v minusis necessita exsistentia Dei , ab omnibus clare cognostatur ibid.r . Tu curn qu ex nefris ideis be- ctiva perfectio malo s. ιο Ius a sesam esse . bere a orem ibid. ID. Hinc rursus concludi, Deum ex e

is. Et Dei naturam non om rehendamus Uus tamen perfectiones omni alia re clariis a nobis e ne i. ibid.

a Nos non , Iis ipsis se a Deo D-ctos eumque proinde exsistere. Vi. Ex entia nes a curationem usf. e. ad 3 entiam De demou- prandam ibid.za. Ex nostro modo es entiam D i

cum esse infinitum , O nos nites.

24쪽

26. Nunquam dissutandum esse de in finito sed tantum ea in quibus nullos fines advertimus, qualia suu exiensi mandi, dioisibilitas partium

materrae , numerus sellarum, O c.

pro indesiuitis habenda. ibid. 27 Lua disserentia sit inter indefinitum is infinitum ibid.28. Non causas suades rerum creatarum, sed e tentes esse examinan- das. IIa 9. Deum non esse errorum caussam. . ibid.3o. Hinc sequi omnia qua clare percipimus, vera esse, ac tolii ubitationes ante recensitas ibid.3 I. Errores Ouros, si ad Deum referantur, esse tantum negationesis ad nos, privationes. I 232. Duo tantum in nobis esse modos cogitandi , perceptionem scilicet integectus , c, operationem voluuta, tu ibid. 3 . Nos non errare, ni cum de re non satis percepta judicamin. ibid.3 . Non solum intesiectum , sed etiam voluntatem requiri ad judicandum. 3 s. Hancilio latius patere, errorumque caussam inde esse ibid.36. Errores nostros Deo imputari non

osse ibid.37 . Summam esse hominu perfectionemquὸd agat libere. epe voluntatem. per hoc laude vel vituperio dignum reddi ibid.38. se defectum in nostra actione, non in nostra natura, quod erremus intspe subditorum culpas alii dominu, nunquam autem Deo tribui 6se. i 39. Libertatem arbitrii esse per se notam mingo. Certum etiam omnia esse a Deo Irἀordinata. ueni. Suomodo arbitrii nostri libertas ct Dei traordinario, simul conci-

lientur ibid. a. Quomodo quamuli nolimus fassi, fallamur tamen per nosram volun ratem ibid. 3. Nos nunquam falli eum solis clarao distinc Te perceptis assentimur. 164 . Nossemper male judicare, cum assentimur non clare perceptis, etsi casu incidamus in veritatem idque ex eo contingere , ubd supponamus ea

fuisse an ea fati a nobis perspei ta. 43 23id perceptio clara . uiu di- sincta. bid. 6. Exemplo doloris ostenditur cLram ess posse perceptionem, etsi non sit distincti non autem sinctam , nisi sit clara. II 47. Adprima latis rQudici tumendaὐda simplices notiones esse consideranias, is quid in quaru sit clarum ibid. 8. Omnia qua sub perceptionem no-sram cadunt, spectari ut re i rerum-τ assectione , vel ut aeterna verit ira rerum enumeratio ibid. 9. Eternas veritates non posse ita numerari, sed nec esse opus. II o. Ea clare percipi sed non omnes ab omnibus propter praedui a

nomen Deo creaturis non con eniat univoce in .

3. Cuju que substantia unum esse

praecipuum attributum , t mentucogitatio, cor orta extensio. zo . Tuomodo clara o distin Ias notiones habere possimus , sub intia cogitantis, corporeae, item Dei. ibi . . uomodo duratio, ordo, numerus etiam disincte intePigantur i, 6. ui sint modi, 2 Hl tales, attri- bid.

buta.

25쪽

INCIPIORVM

alia in eogitatione. Et quid duratio tempus ibid.1s. Numerum se univer alia omnia, esse . tum modo cogitan.it et 19 Luomodo uniet e alia an o, q- sint quinque vulgata Venus, Decies disserentia, pro tam acci dens ibi. 6α De Uinctionibus,ac primo de reati. 236 i. De sinctione me ali. 462. De sinctione rationis ibid.6 'u modo cogitatio se extensio di- sinctae cognosci possint ut consit uen.

63. uomodo Uarum modisint etiam cognoscendi. 2 6c6. Suomodo sensus . sectus se appe ritus, clar cognoscantur quamvis sape de iis male dicemus ibid. r. in ipso de dolare Iudicio Ap nos fassi et s. Quomodo in fiscit quod clarὶ cegnoscimus ab eo in quo facta pose sumus si di inguendum ibid. 9. Leve aliter cognosi magnitudinem figuram,oc quam celores, δε- lares. e. 287o. Nos posse duobus modis de sensibili.

ne ira esse trafer.ndam. . ea eclis

Pars secunda.

Naturam everra non in pon e. durit te .colore aut imitibus, sed ira sola ε . ensione consistere ibi I. s. udicia de rarefactione de vacuo, hanc eo peris naturam ob curiorem facere ibid.

re cci I ι, tan tiam incorpoream. I

ro ui si statium , e locus inter

i. i cmodo in re non disserat a jub- s. ntia corpore. . b. d. a. uomodo ab eadem disserat immodo auo concipitur. 3 3. Qui sit Acm externus. O 4.In quo dissi rant locus distatiu Dd. uomodo locu externu

26쪽

matur II 6 Repugnare ut detur vacuum, sive in quo nutu planesi res ibid. II. Vacuum ex vulgi usu non excludere omne corpm. 42I8 Luomodo emendandum sit proudicium de acu absolute sumto.ibid. Is his ea confirmari, qua de rarefactione dicta sunt. 4 32o. Ex his etiam demonstari , nudas atomos dari posse. . 2I. Item mundum esse indefinite extensium ibid. a. Item unam ct eandem esse materiam e lio terra si ac plures mundos esse non posse. 4 323. Omnem materia variationem metine omnem ejus formarum dives . atem pendere a motu ibid.a . uid sit motin Iuxta vulgarem um ibi. et s. uid sit motus proprie umius.

4626. Non plus actionis requiri ad motum, quam adquietem . ibid.27. Motumo quietem esse tantum diversos modos corporis moti ra8. Motum proprie sumtum non referri , nisi ad corpora contigui res quod movetur. Otil. 29. Nec referri, nisi ad ea corpora contigua quae tanquam quiescentia spectantur. 48.3o. Cur ex duobul corporibus contiguis quaseparantur ab invicem, num potius quam aliud moveri diacatur ibid. I. Suomodo in eodem corpore, innumeri diversi motus esse possint. o32. uomodo etiam motus proprie sumtus , qui in quoque corpore unicus eu pro pluribus sumi possit.

33. A uomodo in omni motu integer circulus corporum simul moveatur. ibid.

34. Hinc sequi diu sionem materia in particulas revera indesinitas quam Meano busint incomprehensibiles a s. Quomodo Gisia divisio is inod non sit dubitandum qui stat, etsi

non comprehendatur ibid.36. Deum esse primariam motus caussam: si eandemsemper motus quav-ritatem in uniυerso conservare say . Prima lex natura quod unaqueque res quantum in se eia semper meodem statu perseveret; sicque quod semel movetur, semper moveri per gat s 3 8. De motu projectorum. 43 9 Altera lex natura: quod omnis

motus ex se ipse sit rectus id ο

qua circulariter moventur, tendera semper , ut recedant a centro circuliquem describunt ibid. o. Tertia lex qu)dunum corpi .aLterifortiori occurrendo, nihil amittat de suo motu occurrendo vero minissorti tantum amittere,quaurum in Pu transfert. Z i. Probatio prior partis hujus regu-Ω. ibid. a. Probatio posserioris partu ues 3. In quo con a uu cujusque cor- ad agendum velis uendum.

ibid. - . Motum non esse motui contrarium, sed quieti determinationem in unam partem determinationi inpa tem oppositam is s. uomodo possit determinari, quanium cujusque corporis moimmutetur propter aliorum corporum occursum ue per regula sequentes.

SI Sexta. - a. Septima.

27쪽

PRINCIPIOR M

s. Irarum regularum usum esse di

ellem .propterea quod unumquo uecorpus a multis simul tangatur. 6 a

ibid. s. Durorum partes num alio glutino u ungi quam earum quiete ibid.16. Fluidorum partitulati quali vi mersem emnes partes moeri. Et corpus durum in id exsi cns , a minima τι esse determinar ad motum. 6 17. Et dem rei demonstratio. ues s. Si qu/ id particuti tardius moveantur quam corpus durum in eo. .ns. Eud hae inpar: vivir rionem non habere. 6619. Corpus durum ab alio duro impulsum, non emnem suum motum ab eo mutuari, sed partem etiam a fur-do circum acente ibid.co Non posse tamen ab isto id majorem celaritatem acquirere. quam habeat a duro a qua impulsum id o a Cum eum nidum totum simul v. m aliquam partem fertur, necessari secum deferre corpus durum quod in se continet ibid. 62. Cum corpus durum a id si e f. rtur, non idcirco moveri 6 8 3. Cur u dam corpora tam dura sint, ut quamvis ama, non Dolὸ manibus noris dividantur ibid.6 . Non alia principia in P sica, quam in Geometrii, vel in Mathes ab tracta a me omitti , ne optara. qui sit omnia natura phanomena explicantur, o certa de iis demon frariones dari Upunta 69 PRINCIPlORUM

PHILOSOPHI E

Pars tertia. De Mundo adspectabili. Pera Dei nimis ampla cogitari

a Catiendum es . n nimis su orbe a bis iis sentientes, sine quos Detia bi proposuit inure.indo mundo,a no bis inte igitu ponamus ibid. Quo diei solsis, omnia propter h. m. nemfacta esse. Dephanomenis si e experimentu e qui eorum, iis ad I hi Mophandum ibid. s. sit ratio di antia S magnitudinis ter Sotim, Terram o Lunam. 726 Lua si di antia reliquorum tinerarum a Sole ibid. . rixas non posse suppνni nimis remo

3. Terram e coelo eo lectam non a parituram es nisi ut Planetam , Iove aut Saturno minorem. ιἷιδ9 Solem edi Fixa. IroIri luce fulgere. 73io Lunam se alios Planum lucem Sola mutuari. ibid. II . Terram ratione minis a Planetis non differre ibid.

r. Lunam eum nova. Π, a Terra I. Iuminari. II. Solem inter Fixas c Terram tuter Ptinera pose num 'arr. ιἷt I . Fixa eandem semper a se ut tib santiam retinere non autem 'lanetas. ὀι

is Easdem Planetarum a parentia , Ier varia hypotheses esse ea plicari. ibi .i6. ν othesim Ptolema apparent tu non satisfacere. 7si 7 Hypotheia Copernici se Tythonis non erre,in ruantum ινρothesis.. ibid. s. Tychonem verbo minus sed re plus motu Terra tribuere , quam o .

28쪽

quam maxime spavies. 7 6 Solem instar flamma, ex materia quidem valde mobili constare , sed non ideo ex uno loco in alium migrare ibid. 22. Solem aflamma disserre quὸdnon ita egeat alimento ibid. 23. Fixas omnes in eadem θhaera non et er ari sed unamquamque vastum spatium circa se habere, aliis fixis desitutum. . IIa . Coelos esse idos. 7 9 et 3. Coelos omnia corpora in se contenta secum ι ferre ibid. 26. Terram in coelo suo quiescere, sed nihilominus ab eo deferri. ibid.a7. .iumque sentiendum esse de omni-bti Planetis ibid.

a S Terram, proprie loquendo, non mo-eteri, nec usio Planetas, quamvis a coelo transferantiιr. 8o29. Nulium etiam motum Terra esse tribuendu n, quamvcsmotmim roprie uxta usum vulgi sumatur; sed

tunc recte dici alios Planetas moveri. ' ibid.3o Planetas omnes circa Solem a coelo deferri. 43 1. uomodosinguli Planeta deferan

tur. . 82

3 et esu modo etiam Solis macula. 8 33 3. Suomodo etiam Terra arca proprium centrum, is Luna circa Terram vehatur ibid.3 . Motus coelorum non esse perfecte circulares. 8 3 s. De aberratione Planetarum in latitudinem ibid.36. De motu in longitudinem. 8337. Phanomena omnia per hanc γρο-

thesin facillime intelligi ibid. 8. Iuxta I chonis 'pothesim dicen-

, dum esse, Terram moxeri circa proprium centrum ibid. 39. Ac etiam illum moveri circa Solem motu annuo. 864o Terra translationem nudam usice-

re adspectus Hie talom in Fixse, propter maximam ipsarum santiam so L. Hanc etiam arum distantiam requiri ad motus Cometarum, quos jam constat esse in coelo ibid. a. Omnia qua hic in Terrat idemus, a phaenomena etiam pertinerri sidnon opus esse initio ad cuncta rest

s. Vixfieri posse quin caussa, ex quibus omnia baenomena clare deducuntur sint vera ibid. 4. Me tamen ea , qua hic exponam,

pro hypothesibus tantum habere melle. 8943. Meque etiam his nonnutas assum-κurum sum constat falsa esse ibid. 6. Luaenam sint ea,qua hic sum ad phaenomena omnia explicanua o 7. Harum suppositionum falsitatem

non impedire, quo minus ea quae ex

ipsis deducentur, vera ct certa esse possint. 148 uomodo omnes coelesis materia

particulaefacta sint sph rica us

49. Cisca sas particula spharicas aliam esse debere materiam subtili rem ibid. so Hujus subtilioris materia particumlasfacili me dividi. 9 si Easdem celerrime moveri. ibid. a. Tria esse huymmundi a Decrabilis

53. Tres etiam in illo caelos disinqui

s . Luomodo Solo fixa formata sint.

36. Quis conatus ad motum in reόus inanimatis sit intelligendus ibid. 7. Quomodo in eodem corpore con.tilis

addiderso motu simul esse possint.

ibid. 8 Luomodo ea, qua circulariter moventur , conentur recedere a centro

sui motus. 99

29쪽

PRINCI .s . Quanta sit is sim conatus. Mo

co. Hunc conatum reperiri in materia carior m. v t6i. Ipsum feere, ut orpora alti Fixarum s t rotunda ira et 6 2. Eundem sere ut materia cariesua omnibm unctis circumferentiacu se a τι Solis, recedere conetur. Pos63. , obrecis materia coelestide mutuo non mea: e in se conatu 6 . Omnes uius proprietates in soconatumvenirι adeo ut lux vi ope cerni posset tanquam ex ι is manans , et nuc a tris isset in i sit se l. Ias ibid.6 1. M uJue verticis cariorum o s. tangere partes aliorum vortuum ibeorum polis remotas. DO Fc6. Motus isorum verticum H me o infecti ut inter se conien-rtant in rc . Duorum vorticum petis se mutuatan ere non posse io cs Vortices istos se magnitudineuna et ales ibid.c9 Alateriam primi elementi expetis c usque torticis uere versus cen

7o. Idem de materia secunά elementi non os se inte ut ibid. i. 'ua ratiora us diversitatis.

et Tu modo moveatur materia, qua S. lem componit. ii 373. I arrata esse incrualitates in itu corporis Solis ira sp . Varias etiam esse in Ius mat. riamo: u. ira Eas tamen non pedire ne e m gura sit rotunda ira 76. De motu prim elementi dum versatur interglobulis secundi ibid. 7. uomod Sebs lumen non ni itia

versm Eclipticam sed etiam ersus; οἰή se i fundat. Para

eo remota moveantur.

so. Quomodo tamen Solis tendat versus petis ibid. i. An qualissi Cui bis in polis es, in ecliptic csa. Globulos secundi elementi Sel τι-

s Cur Solis reximi celemus et .rmferantur quam paulo remotiores ira s Cur idem Solis proximi sint remotioribus Minores 86. Globulo secundi limenti arras modissimul mo eri quos ut plane Jharici reddantur. 328 Parios segradu celeritatis in ι- nutus primi elementi. ibid.88 Eas In minutim qua minimum Libent celeritatis . acile id ipsum quod habent aliis tra afferre, ac siEi mutuo adh rere. 3389. Tales minutim fili mutuo adharenter pracipue in eniri in es mate. rt. primi elementi qua a lesi ad centra morticum fertur. I uali sits urasarum minuitarum , qua particuia friata deinceps vocabum tir ibid. si M.ti particulas ab oppositis istis ι-nientes, contrario uouo se intortas. i' 92. Tres tantum stria in ipsi esse. ibi L93. Inter particula, M. tm - 1nnitim minuti ima , varias et e . tiarum na nrt ιι ines in Irim ele

30쪽

s . Quomodo ex ni macula. Solis vel soliorum ' generentur. 3 I. 3 3. Hinc cogno ci praecipua harum macularum proprietates ibid. 96. quomodo is macula dissol antur ac novae generentur. IGI97. Cur in quarundam extremitate colore iri tu appareant ibid.. 98. uomodo acuti in faculam vertantur, vel contra. io 9 p. In quales particulas macula dissol

vantur.

Loo Luomodo ex ipsis ather circa Sole stella generetur . Huncwe AEtherem, ista maculas ad tertium elementum referri. 4o IOI Macularum productionem S di solutionem caussis valde incertis pendere ibi Ioa Leuomodo eadem macriti totum

aliquodsidus tegere post ibid. Io 3. Cur Sol aliquando visu sit obscurior cur quaru am se rum myrguitudines apparentes mutentur. L IIo . Cur aliqua di pareant, vel ex improviso appareant ibid. Ios Multos esse meaim in maculis, per quos libere transeunt particu stria

io 6 Lua sit dissostio Horum meatuum: ct cur particula striata periris retrogredi non possint

IOI. Cur etiam qua venitin ab uno polo, non transeant per eosdem meatu , quam quae veniunt ab alio. Io 8. Quomodo materia primi elementi, per istos meatus at ibid. io . Sub alii etiam meatus Io decussatim inter cent i 61 o. Lub lumen seri per maculam vix possit transire ibid. II i. Descriptio Steri ex improviso aptarentis.

Ita Descriptio Stella paulatim dissarentis. I uri 3.Quomnibus maculis multos a im a particulis friaris excavarι.

ri . Eandem seram posse per vices apparere ac disparere. I LIII s. Totum aliquando vorticem, in com centro ere stella, destrui posse sit . I 16. si uomodo frui possit, antequam multa macula circa Uusserim t

III. Luomodo permulta matuti circa aliquam seram esse possint, antequam Uus ori X deseruatur. 34118. uomodo is multa macula generentur. IssII 0 Luomodo Stella xa mutetur tu Cometam, vel in Planetam. GI 2 o. uo feratur talis Ste , chw pria mum de iis a esse. Izi. Quidper corporum siliditatem, odi, quid per eorum agitationem intcssi-gamin. Iza. Hiditatem non a sola materia sed etiam a magnitudine ac Aura

pend re tibia I 23. Suomodo globuli coelestes, intesro aliquo sideresolidiores esse possint i cor uomodo etiam se possint minus bolidi. 6iI 23. Suomodo quidamsint aliquo μdere magis Dd alii minus Sal 26. De principio morus Cometa ibid. I 27. De continuatione moIus Cometa per diversos vortices. I sq. x 28 Phaenomena Cometarum in SI 29. Horum Phaenomen j explicatio. ibid. 3o Leuomodo Fixarum lumena Te ram usque perreniat. 68I3 i. An Fixa in veris locis videantur: quidsit Firmaments m. Pro132. Cur Cometa a nobis non videantur,cum sunt extrinogrum coelum; ct obiter cur carbones sint nigri, ciueres albi.

13 3. D. Cometarum coma , ct .rriis ejus phanomenii. 73

SEARCH

MENU NAVIGATION