장음표시 사용
501쪽
DiopTRic Es Ap. VII. 31s oculum natura in tantum porrexisset, quanta est longitudo hujus tubi. Ubi haud aliud fuerit considerandum , nisi quod na xuturalis pupilla, non tantum inutilis sit hoc casu , sed et iam noceat, angustia sua radios excludendo , qui alias in ' Σ-- latera fundi oculi inciderent, cita impediendo magines tantum ditiundi, quantum disiunderentur si minus angusta foret. - Atque hic est advertendum , particularcs illas refra ctiones quae paulo aliter in vitro G H I, quam in aqua is
fiunt, minimi momenti cise , de vix dignas conside. - - -- rationes nam quum hoc vitrum ubivis aeque crassiim sit ''
licet exterior superficie , magis O radios incurVet Mitiere quam aqua, statim interior rurius in cundem situm illos reducet. Et ob eandem hanc causam, nullam supra sis,
mentionem fecimus refractionum quas cfficiunt mem humores branae humores oculi involventes, sed tantummodo it
Iarum quas pariunt ipsi humores, Geons e Sed quum aquam hac ratione qua diximus, oculo ratione esse jungere, Operolum , nec magis obvium accurate deter minare figuram vitri GHI, quum illam membranae stim BCD, cuius vicem supplere debet, non satis nosca fieri
mus alio vento uti consultius erit uacere unius ab .Ztitis aut plurium vitrorum ope, vel etiam aliorum corporum in D. M
pellucidorum tubo clusorum, sed non tam prope oculis unctorum, quin paululum acris intercedat, ut in ipso ubi aditu radii ex codem puncto Veniente ita m-Curvcntur, ut postea cocant in alio puncto , quod non multum absit a fundo oculi, per tubum istum respicien tis: praeterea ut iidem radii ex tubo egredientes rursus flectanturi disponantur tanquam si non fui liciat ante incurvati, sed tantum ex propiori loco venirent. Et
simul ut ii qui ex diversis punctis allabentur, in primo tubi
502쪽
DIOPTRIcri Ap. VII. tubi aditu decussati, non rursus Ggrediendo decussentur sed eodem
modo ad oculum tendant, ac si ex objecto majori aut propiori venirent. Ut si tubus H F, solido vitro impleatur, cu)us superficies GHI ueteillius figurae sit, ut omnes radios Vc-nientes ab X versus S mittat, altera superfidies Κ M illius, ut eoodem egredientes ita frangat,ut inde mos ad oculum tendant, tanquam si ve nirent a puncto x, quod ita loca tum fingo, ut eandem proportionem inter se lineae, C. CS,habeant, quam H, .HS punctum enim X, multo remotius ab Oculo putandum est, quam in figura potuit exhiberi ii, quia V, illos necessario in superficiem HI secabunt, ideoque jam remoti ab
illis existentes, cum ad alteram tubi extremitatem perVenerint, superfi- cies Κ non poterit efficere ut rursus ad invicem accedant,faltem si sit concava, qualis hic supponitur sed i ad oculum eos rcmittet, eodem fere modo , ac si venirenti puncto Y,
quo ipso imaginem tanto majorem delincabunt, quanto tubus longior erit. Neque hic necessarium figu- ram superficie B CD accurate nosse, ad determinandam illam corpo ruina pellucidorum, quae huic usui I :
503쪽
Diop TRICE , Ap. VII. 13 Sed quoniam: hic disticultas non levis, in invenien V. dis scilicet vittis, aut aliis corporibus eiuscemodi, satis
crallis ad implendum tubum ciatis itidcmici lucidis tu mi Mismini transmittendo totum interius ubi spatium va sip
cuum relinqui pote it S duo tantum vitra, ejusdem cli ctias cuius duae supcrricies GHI S AE L M, duabus extremitatibus illius applicata Atque hoc unico totum Telescopiorum ventum nititur, quod occasionem ho Cargumentum tractandi mihi dedit Tertio autem requilito ad perlectionem visionis qua itenus organa exteriora illam iuvant te scilicet actiones singula capillamenta nerVi Optici moventes,nimis debi les aut vehementes sint ipsa natura egregie prospexit, T data nobis potetiate pupillam oculi, Vel contrahendi s . rins Avel diducendi Sed laterim tiam aliquem arti locum νυ reliquit Primo enim si actio sit tam vehemens, ut pu pilla quantum etiam arctetur, illam iusterre nequeat, quod Solem intuentibus evenit facile cli huic rei mederi, applicato ad oculum corpore aliquo nigro , unico angusto foramine pertuso, quod munus pupillae peragat, velitiam res tendo per nigrum risinum, aut simile aliud corpus , quod exclusa radiorum parte, non plures ex illis oculum ingredi permittat,quam quot crVO Optico moderates sine laesione movendo sulficienti Sin contra debilior si actio quam ut sentita queat, vii
roborari potest i certe ii ad obiecta pateat accessus A radus Solis illa exponendi usque etiam speculi vel vitri
ustorii ope collectis, ut tanto plus virium habeant mo ido tamen ne tantum iis detur ut obiecta uranti cor-
rumpant L Praeterea quoties pecillis de quibus di imus utamur, est iduum pupillam inutilem reddant, in terior ubi per hi j,
pura quae lumen admittit, illius Osficio fungatur, haec e I s iam
504쪽
rum confli-ciliorum Orificium,
138 Iop TRICE. Ap. VII. iam est quae prout visitonis vim frangere vel augere cupiemus, arctanda erit vel laxanda. Et notandum si haec apertur nihil pupilla laXior foret, radios minus vehe menter acturos , in singulas fundi oculi partes, quam si specilla non admoverentur, idque eadem proportione, qua haec specilla imagines, quae ibi formantur, augerent etiam non numeratis iis radiis, qui a superficiebus vitrorum Interpositorum Uecti,nihil prorsus virium
Sed multo in Morem istam aperturam facere licet, quidem eo Morem, quo vititrum radiis replicandis destinatum puncto illi propius est , ad quod cxterius vitrum in quo radii isti plicantur ipsos agit. Nam sit, eXempli gratia, vitrum GHIciliciat, ut omnes radii puncti illius quod contemplamur, tendant ad S, iique iterum erigantur per vitrum, L M , ita ut inde paralleli hoculum des
rantur ad inveniendam maximam latitudinem , quam ubi apertura admittit, distantia intcr aequalis sumenda est diametro pupillae, S inde ductis duabus rectis ex puncto S, per Κ M, scilicet Sm proferenda adj, S M ad , gi diametrum quaesitam dabit. Nam manifestum est, licet major foret, non plures radios oculum ingressuros , ex puncto ad quod aciem acie
505쪽
aciem nostram dirigimus,4 eos qui praeterea ex aliis locis accederent, quoniam visioni non prodessent, iis qui prodessent se admiscendo,issam tantum magis confulam reddituros. Sed si loco vitri Κ L M adhibeamus M, quod ob luamiguram propius ad Maccedere debet iterum dillantia ter puncta his m, aeqhialis diametro pupillae timenda erit, de ductis rectis lG Sm I, GIdiametrum apertus dabit, qui quaerebatur; qui, ut Videmus, tanto ma Oris 'tiam xi, quant S L Mor quam S l. Et si haec linea , non malo crit hiam oculi pii pilla, aeque fere vilio acuta erit de lucida, ac si perspicillum abesset, ob ecta tanto propiora forent, quanto jam maiora videntur. Adeo ut si exempli gratia, ubi longitudo efficiat, ii obiecti imago traginta milliaria distantis tam ingens in oculo fornactilr,quam si non hiltra traginta passus remotum Orci, latitudo aditus, qualem hic determinavi, tam hic ide hoc objectum exhibebit, quam si vere triginta pallius distans, sine teles copio illud mihi cremur. Et si hanc distantiam inter Ἀ ad litic minorem reddarinas, adhuc magis perspicue cuncta apparebit Iar. Sed hoc praecipue tantiim usui cit cum obiecta sunt
inacccssa nam quoties ad illa licet acccder quo propivis limas Eseis specillum admovemus, eo arctior Qus apertura ex te sirili
rior est potest. Nec ullum de vis vilionis capit detri
mentum quemadmodum hic Vid c irimus totidem radios e puncto lar A - . Viam vitrtim g , qviod magiaxim intrare. Et omnino haec apertura non Mor clle potest vittas ipsam claudentibiis quae ob equisitam fi- ruram , certam quamdam magnitu- id in , paulo post determinandam, excederesnon debcnt.
506쪽
nuendam radiorum vim cum utimur con
Et ad id angustu reidendum prasare exintrema vitri extrinse- cm tegere quam intrinsecud.
multa obie-Et eodem tempore vi dere
I O DIOPTRICE Ap. VII Si interdum lumen ab objectis nimis vehemens effundatur, facile illud minuetur, tectis Circumcirca CX tremitatibus vitri exterioris di hoc melius erit, quam aliud magis obscurum, aut coloratum substituere quod multi, Solem contemplantes facere solent quo enim angustior aditus, eo melitis singula dignoscentur, ut supra de pupilla agentes diximus. Observandum etiam, praestare hu)us vitri oram extrinsecus tegere quam intrinsecus, ne forsan reflexiones , quae ibi nonnullae fierent radios aliquos ad oculum mittant ii enim ad visionem nihil conferentes, ut superflui ei nocerent. Unicum tantummodo superest, quod haec organa exteriora spectat , scilicet ut maximam quoad fieri potest copiam obrectorum eodem tempore conspiciamus. Et notandum hoc nullo modo requiri ad perfectionem melius videndi, sed tantum ad commoditatem videndi plura imo fieri non post ut amplius quam unum objectum simul distincte tueamur adeo ut haec commoditas plura confuse interea videndi, nullum usum habeat, nisi ut sciamus, in quam partem oculus postea. detorquendus, ad contuendum id quod accuratius volumus considerare. Et huic rei natura ita prospexit ut omnem aliquid addendi occasionem arti ci puerit imo quo magis ope quorumdam specillorum, magnitudinem lineamentorum, imaginum iniculo formatarum , augemus, eo pauciora illa ob lecta reddunt quoniam spatium quod occupant nulla ratione potest augeri nisi forte aliquantulum, si nempe invertantur, qua arte ob alias causas censeo esse abstinendum. Sed facile est, si ad objecta pateat accessus, illa ipsa eo in loco ponere, in quo persectissime per specillum possint videri si vero non pateat, specillurn ipsum machinae imponere ita aptatae, ut ejus ope commodistina in quodlibet determinatum objectum
507쪽
Dior et Ric Es CAP. VII. r ictum convertatur. Atque ita licet hanc quartam conditionem nequeamus adimplere, nihil tamen ejus desiderabitur, propter quod erat expetenda. Postremo ne quidquam hic omittamus, est adverten II i
dum defectus oculi, qui in eo consistunt, quod figura in
cr stallini humoris, vel etiam magnitudo pupillae, non far et i satis Pro arbitrio nostro immutentur, usu paulatim mi v iob e-nui pollet corrigi nam quum hic humor , ciae tu qua aut λ.
nicula pupillam continens sint veri musculi, functio llorum plb usu augetur 5 facilior redditur, quemadmodum reliquorum totius corporis musculorum. Et propterea Venatores ac nautae injugi exercitio longe posita videndi, sculptores etiam , aut alii subtilium operum artifices, exercitio admodum propinqua, plerumque promptitudinem acquirunt, acutuis illa quam reliqui homines tuendi. Et ita procul dubio Indi qui fixo obtutu Solem contemplati feruntur, nihil laesa vel obscurata lummis acie, π quotidie illustria oblecta inspicientes, assilefacti fuere , , mno . magis quam nos pupillam contrahere. Vcrii in haec medicinae magis propria cu)us est correctis naturalibus
organis, vitionis vitia tollere quam Dioptricae , ouae mure defectibus iisdem applicato aliquo organo artificiali
508쪽
Demuris quas pellucida co ora regumini ad detorquendos refractione radios omnibtu modisti on inservientibus.
A cautem organa qua ratione perfectistima fieri possint, ut accuratius O percipiamus, necessarium cst non praetermittere ex plicationem figurarum , quas exigunt superficies corporum pellucidorum , ad detorquendosin incurvandos luminis radios, omnibus modis qui visioni conducunt quae si non cuivis satis clara perspicua videbitur, utpote Geometricari paulo dissicilior, ad minimum illis fatis manifesta erit, qui prima hu)us scientiae clementa perceperunt. Et in primis, ne ulli diu exspectatione suspensi teneantur, sciendum omnes figuras, de quibus sermo hic instituitur, ex ellipsi circulo , vel ex hyperbola vel ex linea recta compositas fore. Ellipsis est linea curva, quam Mathematici, transversim conum vel cyliindrum secando, repraesentare solent qua etiam topiarios interdum uti videmus, Inter caeteras arcolarumin pulvillorum figuras, quas in hortis suis diversimode concinnant a quibus quidem satis Crasse de incoiTecte describitur, sic tamen ut melius natura illius hinc innotescat, quam ex cylindri aut coniscetione Duos palos humi deligunt, alterum ec: gr: in puncto H , alterum iuncto I, O nodo unctis duabus extremitatibus restis, paxillis illam circumponunt, hoc modo quo videmus B HI. Deinde immisse dictito, hoSio cael
509쪽
hos palos circumeundo, de restim semper eadem vi adducendo, ut aequaliter scilicet intendatur , lineam curvam D l humi designant, quae est ellipsis. Et si non mutata longitudine funis, palos tantum H S I aliquanto propius ad invicem admoveant,aliam denuo Ellipsim describent, sed alterius specie quam prior: si adhuc propius, itidem aliam:
postremo si omnino coniungant, circulum describent. At si longitudinem restis cadem proportione imm nuant, qua distantiam paxillorum , describent quidem ellipses, diversarum magnitudinum , sed quae runt omnes ejusdem speciei. Atque ita perspicuum est illas infinitarum variarum specierum cile post: adeo ut unaquaeque non miniis dili et a qualibet alia, quam omnium ultima a circulo it praeterea illas cujusque speciei in fi nitarum magnitudinum cilc posse. Item etiam hinc apparet, si ex aliquo puncto pro arbitrio m cllipsi lecto ut cxci r B duas rectas agamus ad puncta H I, ubi pali ad illam de lignandam defixi fuere has duas lineas B H I unctas, maximae illius diametro aequales fores quod te ipsa constructio probat Pars enim
funis extensa ab I ad B vi de replicata ad H , eadem est quae porrecta ab I ad K , vel ad D , inde itidem recur
quae tantum valent, quantum Hi plus I toti DK aequales sint. Et insuper Ellipses, quae describuntur ob servando semper candem proportionem inter harum maximam diametrum, latitantiam inter puncta H
510쪽
I A DIOPTRICE CAp. VIII sunt ejusdem speciei. Atque ob quandam proprietatem horum punctorum quam paulo post discemiis , ici nobis vocabuntur, unus interior, alter exteriori scilicet si referantur ad illam ellipseos mediam partem quae ad D, erit exterior, si vero ad alteram quae ad , idem I rit interior. Et quoties in posterum ab solute foci mentio fiet, semper exterior telligendus erit. Praeterea etiam sciendum, si per hoc punctum B, duas rectas Cassi ducamus, quae se mutuo ad angulos rectos intersecent, de quarum altera G, angulum Hssi I, in duas partes aequales dividat, alteram Cassianc ellipsin contacturam in puncto di, ita ut ipsam non secet cujus demonstrationem hic addere supersedeo , quoniam Geometrae jam satis illam sciunt,ialii non fine taedio illi percipienda incumberent. Sed quod imprimis hic explicare statui, tale est. Si ex hoc eodem puncto B, extra ellipsim proferamus rectam lineam SA, parallelam maximae diametro
DK, illa B aequali sumpta lineo BI, expunctis A ra, in L G duas perpendiculares A L, I G statuamus, hae duae posteriores A L .PG, candem rationem ad invicem habebunt, quam HI Adeo