Renati Des-Cartes Principia philosophiae

발행: 1644년

분량: 682페이지

출처: archive.org

분류: 철학

531쪽

D1 op TRrcrs x Ap. VIII. 1ssu crystallus montana, quae illas paulo majores reddit -- quam Vitrum,possit etiam hanc paulo majorem efficere.

Sed nullius figurae vitrum potest excogitari quod haec

puncta HM, multo magis Q ungat quam Hyperbo ρο- licum, nec quod magis cogat quam Ellipticum

reddere quamfaciat hvperbolicum: γ inaquatitatem tanto ma orem esse quanto maior es τι tri refractio Nullam et tiro figuram dari posse qua imaginem istam majorem reddari perboli

Hic autem c occasione notare positimus, quo sensu supra dictum sit, radios ex diversis punctis manantes,

aut diversis partibus parallelos omnes in prima superficies is sit. decusari,quae efficiat ut in totidem aliis iterum colligantur. Ut quum audivimus, illos ob ectis X , qui ima bviis sinem R ST ua oculi fundo delineant, decus bri in pri nantes δε- ma illius superficiet D. Hoc enim ex eo pendet,quod 's' '

de sequitur licet radius DR longe altius occurratra

dio la, TR inferius radio m , quia tamen ira dit e sit ad eadem puncta tendunt, ad quae V CR de Y Ca, ea dem ratione considerari posse,ac si in eodem loco decus S ' serentur. Et quum eadem haec superficies BCD illos ita disponat, ut omnes ad eadem puncta tendant, potius cogitare debemus ibi universos decussari, quam superius aut inferius. Non obstante quodi aliae superficiosi Σ3 s illos detorquere pos snt. Quemadmodum duo bacilla curva E licci multum a punctis recedant: ad quae irent , si C-cta essent de tantumdem atque nunc in puncto C decussarentur, nihilominus tamen revera in hoc

3 puncto

532쪽

XX. Vitra Elliptica magis

urerequam

vitrorum tirentium.

Pa posse fieri quali

nea rec2aurant in infinitum.

166 Iop TRICE s CAP. VIII. puncto C decussantur. Sed interim adeo curva esse possent, ut iterum in alio puncto decusiarentur. Et ea dem ratione radii permeantes duo vitra convexa D: Q

db in superficie prioris

decussantur, deinde iterum in altera posterioris ii saltem qui ex diversis partibus allabuntur, alios enim qui ex ea dem manant, palam est demum in puncto I decusiari. Obiter etiam obserVemus, radios solis vitro Elliptico AB C collectos, vehementius urere quam si per Hy

perbolicum D DF collecti

forent. Neque enim tantummodo radiorum eX centro Solis manantium , Ut

G, ratio habenda, sed etiam aliorum, qui cum ex aliis ejus partibus fluant non multo minus Virium habent quam illi, qui ex centro adeo ut vehementia caloris quem excitant, aestimari debeat ex

magnitudine vitri vel speculi quod illos colligit, comparata cum magnitudine spatii in quo colligit. Ita exempli gratia, si diameter vitri di sit quadruplo Mor distantia, qti istis ter puncta radii ejus ope collecti sedecies tantum roboris habebunt, quantum haberent vitrum planum permeantes, quod illos nullo modo detorqueret. Et quoniain

533쪽

niam distantia inter punctam, L major vel minor est, pro ratione intervalli, quod est inter illa di vitrum B G, vel simile aliud corpus radios ibi cogens, nec ipsam magnitudo diametri himus corporis, nec particularis ejus gura , nisi una quarta, aut ad lummum tertia parte potest augere certum est hanc lineam comburentem in infinitum , quam quidam semiarunt, vanam ocimaginariam esse. Et si duo vitra vel comburentia specula sumamus, quorum unum altero ma)us, qualiacunque demum sint, dummodo similium figurarum, majus quidem radios Solis in spatio Mori colliget, longius etiam a se reddet, aries bis-

quam minus interim in singulis partibus hujus spatii,

non olus virium hi radii habebunt, quam in altero, in iis spasib iis

ou maxima qua figura minim istu simile hMent,in quabstatio ista ue maxima nullinis aliam rarogatιvam habere quam eos instatio m orio remotiori congregandi atquὸ itast eis aut τι ira valde arva fieri posse , qu tamen magnam urendi vim habeant. Speculum tomburens Mus tameter non excedit pHrtem distantia ad quam radios congruato,bis ms efficere ut vehinentiui urAEns an cη-μcιδυς, quam 2 qu rirc Ira Soleprocedunt. XXII.

534쪽

168 Iop TRICE s Ap. VIII. quo minus illos colligit. tque ita vitra specula valde

exigua fieri possunt, aeque vehementer comburentia, ac maxima. Et speculum comburens, cujus diameter non multo major est centesima circiter parte distantiae, quae inter illumi locum in quo radios Solis colligere debet id est, cujus eadem sit ratio ad hanc distantiam, quae diametri Solis, ad eam quae inter nos Solem, licet angeli manu expoliatur, non magis calefaciet illum locum, in quo radios quam maxime colliget, quam 1lli radii, qui ex nullo speculo reflexi directe ex Sole manant. Atque hoc etiam fere codem modo de vitris comburentibus intelligi debet. Unde patet, eos qui non consummatam optices cognitionem habent,

multa fingere quae fieri non possunt; specula illa famosa quibus Archimedes navigia procul incendisse fertur, vel admodum magna fuisse, vel potius fabulosa esse. XXIII. Quartum discrimen, in vitris de quibus agimusn

uis, λndum , ad c imprimis pertinet, quae mutant dispositionem

535쪽

Diop TR cvs CAP. VIII. cytionem radiorum e propinquo aliquo puncto manan ex eodemtium , 5 in eo consistit, quod alia , nempe quorum si ' χρ μ'

perficies illi puncto obversa quam maXimescit concaVa re posse. tituro ratione ipsorum magnitudinis maiorem copiam ra m peste diorum admittant , quam alia licet diametrum non ha- . iavi.

beant Morem. Et in hac re vitrum Ellipticum iam l quod tunc magnum supponimus, ut extremitates illius S P, sint puncta determinantia minimam Ellipsis dia metrum Huperbolicum superat, licet pro arbitrio magnum fingatur ad hunc stectum nullo alio inferius est. Postremo haec vitra etiam in hoc disterunt, quod XXIV. ad eadem enecta producenda, circa radios qui referuntur ad unicum punctum , vel sunt paralleli, illa quae sunt quarumdam gurarum debeant iste plura nil I L. mero, vel issicere ut radii qui alia puncta vel alias par-

tes respiciunt, pluribus vicibus decuisentur, quam mam quae sunt aliarum: Ut supra dimiis ad radios ex uno puncto manantes , in ali colligendos, aut dispergendos tanquam si ex alio venirent, aut rursus ad dis pergendos illos, qui versus aliquod punctum tendunt, tanquam si ex aliquo alio egrederentur, semper duo vitra Elliptica esse adhibenda , quum ad idem cinciendum unico tantum Huperbolico opus sit. Et parallelos

servato parallelismo, in minus spatium quam ante occupabant arctari posse, tam per duo vitra Hyperbolica convexa,quae radios ex divertis punctis venientes bis decussant, quam per convexum N concavum, quae semel tantum eosdem decussant. Sed manifestum cst, nun- ouam pluribus vitris utendum,quoties unum sumcit,nec procurandum ut saepius radii decustentur, ubi semel dea' stati idem praestare postant. Atque ex his omnibus est concludendum,vitra ellipti

536쪽

II DIO PYRICE s CA p. VIII. ca wHyperbolica, cunctis aliis, quae possunt excogitari praestari Et praeterea fere semper Hyperbolica Ellipticis esse praeferenda. Quibus praemissis hic deinceps

ria se cur fere sempersia aliqua reflexio in

corporum pellucido iarum supersicie cur

que reflexiosa validior sit in

Descriptio Specillorum.

Rimo omnium necessarium est, pellucidam materiam eligere, politu facilem tamen satis duram, ad figuram quae ipsi dabitur retinendam Traeterea minimum coloratam,&quam minime reflexioni obnoxiam. Et quidem in hunc usque diem non alia reperta fuit, quae omnes has condiationes perfectius expleat, quam Vitrum valde purum de translucidum , ex cinere subtilissimo conflatum. Licet enim Crystallus montana purior pellucidior vide tur, tamen quum superficies illius plures radios quam vitrum reflectant, ut Xperientia docere videtur, non tam apta forsan nostro proposito fuerit. Hic autem ad cognoscendam uJus reflexionis causam qua .re potius in superficiebus tum vitri tum crystalli fiat, quam in medio illorum, item quare Mor in superficie crystalli quam vitri, nobis in memoriam revocandum est qua ratione supra naturam luminis descripserimus dicentes illam nihil esse in pellucido corpore, praeter actionem aut inclinationem ad motum materiae cujusdam subtilissimae, omnes illius poros replentis , d cogitandum poros omnium corporum pellucidorum, adeo aequalesin rectos esse, ut facillime hanc

cidi

537쪽

materiam subtilem sine mora ostensione transmittatant Sed nunquam Oros duorum corporum pellucidorum diversae naturae, ut illi acrisin vitri seu crystaliali, tam accurate ad inVicem responderes, quin semper nonnullae particulae materiae , subtilis manantes cycmpli gratia, ex aere ad vitrum, de resiliant, partibus solidis superficiei illius occurrentes: eadem ratione ex vitro in aerem delatae , partibus solidis superficiei aeris obviae, eo unde venerant reflectantur iunt enim minere multae, quae respectu himus materiae subtilis, solidae pos sunt nominari. Quibus cognitis ii consideremus crystallum componi ex partibus solidis crassioribus, S poros habere angustiores, quam Vitrum , quemadmodum ex Mori Qus duritie simul S pondere fatis patet, facile credemus illam plures ex istius materiae subtilis particulis superfici sua repulsuram consequenti paucioribus radiis aditum praebituram quam vel aer vel vitrum licet interea faciliorem transitum , quam illa, praebeat, iis quibus praebet, uxta ea quae supra dicta

sunt.

Itaque selecto puta illimo vitro , minime colorato, Lec paucissimos radios reflectente, si illius ope defectui eorum opem ferre Volumus, quorum acies non an - tum ad emota valet, quantum ad propinqua , vel contra non tantum ad propinqua quantum ad Pino ta aptissimae ad hoc gurae erunt , quae ex Hyper tantismὸ bolis constant. Ut si , exempli gratia, oculus B, vel se a natura comparatus sit ad colligendos in tuo fundo omnes radios manantes e puncto Id vel I, at non illos ex , vel , ut tamen loc V, e X accurat cernat,

interium des t concava quae oculo est obver-

a. tenda, ponendum cst vitrum O, Veli, culus superficies, concava, altera convexa pe duarum Hyperbola-

538쪽

deuntes esse Mas a

raPetis: cur nonstnecesse conspicitiorum quibm utuntur senes figuram

ratam esse.

tenda habet pro coiunctum H, vel I, Wconvexa punctum V vel . Atque sit punctum I, vel , satis remotum sit ab oculo, nempe ad quindecim aut Viginti pedes aut amplius; tunc loco Hyperbolae, cujus focus este deberet, sufficiet uti linea recta sit facere unam ex superficiebus vitri omnino planam nempe interiorem, quae oculo obverti debet, si sit punctum I quod ita remotum supponimus Dexteriorem, si sit punctum V. Tum enim tanta objecti pars, quanta est pupillae magnitudo loco unius puncti erit,quum non plus patii oculi fundo occupet, quam extremitatem unius capillamenti nervi optici. Neque etiam necessarium est , quoties objecta paulo magis vel minus distantia volumus contueri, alia statim adhib

ta u

539쪽

DiopTRicvs Ap. IX. 73 adhibere vitra sed susticit ad usum habere duo, quorum

alterum distantiae rerum, quas Vulgo contemplamur, minimae congruat,in alterum maximi vel etiam unum quod inter haec duo medium sit. Cum cnim oculi quibus aptari debent, non omnino immoti sint,ac rigidi facile ad figuram talis vitri mutantur. Quod si etiam ope unius vitri cupiamus emceres ut Vobjecta accessae id est, quae oculo quantum volumus pos ti

sunt admoveri multo majoram magis distincte appa 1 d, - -

reant, quam dum respiciuntur sine specillis commo 'dissimum erit superficiem huius Vitri teriorem Omnino ἡ;bavi

planam redderes, cxteriorem autem Hyperbolicam cujus focus in o loco sit, in quo obiectum libuerit collocare. Notandum tamen hic commodissimum dici, non omnino optimum; nam concedo quidem si huic superficiei figuram Ellipseos demus, cujus itidem focus ibidem sit ubi oricctum, d alteri figuram segmenti sphaerae,

cimus centrum in codem hoc foco, flectum paulo majorem fores sed multo minus commode tale vitrum po terit expolita. Hic autem focus, sive Hyperboli, sive

Ellipsis tam propinquus esse debet, ut o ecto quod

non nisi valde exiguum esse potest ibi locato , o Smajor intervallo distet a vitro , quam necesse est, ut lumen quo debet illustrari ex circum)acentibus locis ad illud accedat. Atque hoc vitrum theca aliqua est ita nacludendum, ut totum illa contegatur, media tantum eius parte excepti, quae magnitudine pupillam aequet, vel ctiam sit paulo minor Debetque omnes hu)us thecae partes, quae oculo obvertentur nigrae esse. Et praeterea non erit inutile ipsinis oras holoscrico nigro circumdare ut tanto commodius, Oculo quam proxime admota, radios omnes luminis excludat, praeter eos, qui per patiem vitri detectam admittentur. Sed extrinsecus

540쪽

1 Diop TRICE Ap. VIII. praestabit ejus superficiem albam esse , vel potius tersam

S politam , figuramque habentem speculi concavi, ut omnes radios luminis in se effuse ad objectum reflectat. Et ad sustinendum oblectum eo in loco , in quo esse debet ut ope specilli conspiciatur , non improbo perexiguas illas ampullas ex vitro vel crystallo, quarum usus in Gallia jam vulgaris est 6 frequens. Sed ut aliquanto plus artis adhibeamus, melius erit si fulcro aliquo, brachioli instar, ex theca protenso sustineatur. Et denique ut abunde luminis adsit, totum specillum simul cum o ecto erit Soli obvertendum. Ut si A sit vitrum, Cpars interior thecae cui clusum est, D exterior, E objectum G brachiolum sustinens, H oculus, . Sol, crius radii directe in oculum non penetrant, ob interJectum tam conspicillum quam ob)ectum, sedestus mcorpus album , vel speculum o resiliunt inde primo ad E tandem ab E ad oculum.

Si ero aliquod specillum ad astra alia objecta remotas inaccessa contemplanda voluta

, ,htis, au fabricare duobus Hyperbolicis vitris, convexo uno

ρ is, alter concaVO, duabus ubi extremitatibus, ut hic videri possunt, insertis id erit componendum. Et primo ab superficies vitri concavi ab e des figuram Hyperbolicam exigit cimus sociis ea distantia absit, aqua oculus cui hoc perspicillum paratur quam accuratissime sua objecta cernit. Hic ex vim oculo G ita disposito, ut

distinctius cognoscat ob)ecta quae ad H, quam ulla alia H debet esse focus Hyperboles ab c. pro senioribus qui

SEARCH

MENU NAVIGATION