장음표시 사용
141쪽
DE VENETORVM consulitur: tum etiam respublicae administratio non tantum diuitibus & insitignioribus ciuibus, quod optimatiu est status & paucorum potentiae, comissa est: uerum etia aliqua in parte medio critamen, ciues inferioris ordinis ad
rempublica accessiim habent: qui mos Pertinet ad popularem statum. Ex his
compertum cuilibet est. potest,in oti ni parte reipublicae Venetae tempera tionem illam apparere, quam inexordio opusculi huius iampride diximus:
maiores nostros plurimum studuisse, ut scilicet popularis status ratio optimatiu gubernationi permixta esset: eo tamen temperamento adhibito, ut plures oetimatium partes essent.satis ita iam a nobis cum de Advocatoribustum de XXXX uiris dictum arbitror qui eriminales iudices dicuntur:& qui instituti sunt ut in crimina seu genere peccati seu peccantiu insigniora anim/aduerterenti Nunc tempus postulat ut de nonnullis inferioribus magistrati
hiis qui ulciscendis delictis di males sijs praesunt, minutioribus ec genere
142쪽
ipso p eccati & personae fortuna, pauca quaedam perstringamus. Hi quoet duplices sunt . nam quidam ius capitis h
Dent . unus uero omnium minimus de
capite iudicium serre non potesti sed in uilissimos homines ait meretrices animaduertit, ait id genus hominum uel uirgis caedi iubet uel in carcerem coniici,Prout quemque peccasse constiterit. Prior uero magistratus qui capitis tu dictu ferre potest, hipartitus est. Nam non iidem iudices quaerunt de crimLne N quaestioni reum adhibent ac sen tentiam serunt, sed priores noctis prae fecti totam prius causam reorum agitant ac scriptis mandant quae testes di Nerint quae 3 uel sponte uel coacti torὰ mentis rei consessi fuerint. Demum omnem causam ad iudices proprietati deferunt. Diuersus a priori hic est ma/gistratus, hiqi sententiam ferui, ubi de causa capitis agitur. quod si leuius su
rit delictum ut tantum uirgis caeden dus aut carcere aliquot meses coerce
dus reus esse uideatur, noctis praefecti tota causam expediunt, neq; collegium
143쪽
re quempia in carcerem uoluerint, siue quaestioni adhibere: q, tamen Advocatorius magistratus ius minime habet, veru opus est ut prius collegium consillat, auctoritatet illius decreti collegii
nitaturi nem sine magna ratioe hoc ita
instituta suisse uidetur . Na si pro quo
libet crimine etia reis hominibus qui nihili sunt cosilium cosulendum esset, incredibile negotium reipublicae a ministrationi facesserent: sontibus eti/am uiris maior peccandi licentia tributa essset, maiori impunitatis spe propo sita. Ut ergo iudicia huiusmodi expeditiora essent, Praesecti noctis etiam autoritatem qua Advocatores priuati sunt obtinent. Prssecti noctis sex simi: sex item in minimo eo magistratu cui in infimos tantum homines leuibus pcriminibus ius est. Capita tribuum ciuitatis appellatur, hi qui eum magistratu gerunt: quonia ex unaquai tribu , in sex enim tribus tota ciuitas diuisa est,
tum eos praesectos noctis, tu caput trisbus eligut: quo more etia in cosiliariis eligen
144쪽
REPVB. LIB. III a 3sligendis uti solemus, quod superius a obis minime o iuum fuit. Vtriusq;rsterea magistratus officium est,ut uitium modo praefectus noctis, modo aput tribus Gam tribum circueant ad allicinium usin, cum publicis stipato-ibus & apparitoribus armatis, proui, eat 3 ne per nocturnas tenebras quaraaiorem licentiam praestare hominbus scelestis solent, cuipiam sat inima: neue sur clam domum quampiam diat, aut ne latro ullas per uias grac:tur in quenquam . In primis Venetaerbis originib. utero hic magistratusa agnae aestimatiois erat.Postmodu ad anctis nouis reipublics magistratibus rout ratio temporu & comoditas exisebat, horu dignitas & autoritas est obrurata: summat potestate ad nouosaagistratus trastata parua quaedam Sciliora negotia ueluti feces in eoru sub illiis residere. Hactenus de magistratius qui capitales causas decernunt di isse sufficiat. Deserensibus in sequeni uolumine dicetur.
145쪽
ti, De magistratibus re repub/lica Venetorum, liber
o s ille in republica Veneta per potuus semper ruitri ne quisquam magistratus in malO-
. . Tibus causis sum mam autoritatem
haberensed summum illud ius collegioru&consilioru ut usitatius loquar esse uoluerunt. Ideo in serensib. quo causis,quae summam quinquagintaquin pnummoru aureoru excesserint, nullus magistratus est a quo non sit prouoc tio ad auditores urbanarum causaria, qui lingua uernacula ueteres appelIantur,& ad collegia quadragintauim de quibus si1pra meminimus. At ut Perra spicue tota haec iudicioru forensium ratio intelligat, ab auditoribus, qui qui/dem
146쪽
LIBER IIII a 41 em cluplices sunt, ordiemur. noui enim siue recentes atque ueteres sunt. etcres a uetustate nome sortiti, quod lic magistratus apud Venetos multo retustior sit quam alter, qui non priusti hanc rempublica induAus est quam ontinentis imperium habuerit , muti Is seculis post urbem conditam. Uete, ites hi auditores eandem fere autorita tem obtinent in iudiciis causarum 2ὸrensium quae urbanis iudicibus discoptantibus dijudicantur,quam Advocatores in pleris 3 omnibus rebus, si qua in parte uiderentur ossicere legibus, intercedendi inquam. cum ergo a uidiciis hus urbanis contra aliquem sententia
lata fuerit, licet illi ab eorum iudicio ad auditores prouocare. Causa ad eoru subsellia deducta, & ultro citroq; agitata ab his inter quos controuersia fue/rit, nisi summam excedat quinquaginta aureorum numum,omnes. iudices in eandem sententiam conuenerint,
possunt ipsi absque quadragintaustum
collegio rem decernere . quod si inter se dissenserint, uel eorum unus autoria
147쪽
tale habet intercedendi: causeo illa a pud minimu quoddam collegiun agi
tatur, in quo uter. auditorum magia stratus trest alii iudices conueniunt: ibit minores hae causae diiudicantur. Quod si uniuersa causa eam summam excedebat, ante nostram aetatem non poterat ad Quadraginta uirum colle gium res deduci, nisi aliquis audito/rum latae sententiae a iudicibus inter cessisset, de eaque ad quadragintauis ros retulisset. Nostra uero tempestate Iata lex est, qua conceditur illi contra, quem priores iudices sententiam proa, nunclauerint, ut post tres exactos menses quamuis nullus auditoru intercesse. rit, possit diem aduersario dicere, ec ad collegium prouocare . qua lege audiatorum authoritas ualde est imminuta, quamuis eius magistratus cum intercedunt nonnihil ad causam obtinendam ualeat. Nam nem tres menses operiri oportet, eorumqi intercessio uelut praerogatiua iudici uideat esse. Si auditor
intercesserit, pi ioribus iudicibus diem dicit, collegiu quadraginta uirum adia
148쪽
REPVB. LIB. IIII et 43tur. Antenostram aetatem uter magistratus orabat coram collegio, senten tiami uterq3 suam tuebatur. sensim uero per segnitiem iudicum in desuet dinem abiit,ut priores iudices quorum sententiae intercesssum sit intersint qua apud quadraginta uiros causa agitat, ne dum orent: sed de eis per tabellionem dicto respondent ius fieri debere. Mos uero ille ut auditores primum re ferrent ad collegium de causa cui intercessissent, orationem* haberet, ad no stra uso tepora deductus est. Nuc uero penitus intercidit, sed patroni tantum
eorum inter quos controuersia fuerit, hoc munus defunguntur, tueturi suorum clientum causas: quibus rebus efflfectum est, ut dignitas auditorii magis stratus,qus diu illustris erat, nostris te poribus obscura admodum di immia nuta sit. Quadraginta hi urbanaru causarum iudices eundem sere morem seruat in iudicando, que a iudicibus quadraginta capitalium causarum serua/ri solere diximus. hoc tantum distris
men est, quod in causis in quibus de capite
149쪽
pite agitur & fortunis reoru,nultu cer tum orandi tempus statutum eiu In his uero urbanis litibus praescriptum est temporis interuallu ultra quod oratio nem protendere non possunt: id est hora cum dimidia tantu cuilibet oranti c5 cessa est. neq; in forensibus iis causis iudicandis uariae referuntur sententiae ut eam collegium eligat quam maluerit, quemadmodu in sumendis poenis a nequam hominibus fieri solere superius dictum est. sed tantu resertur an lata prius a iudicibus sententiacosirmanda sit uel potius abroganda. de abrogatione
refertur, si auditor quis intercederit. Φsi non fuerit intercessum, sed sine intercessore causa ad collegium fuerit deducta, praesecti collegῆ perorata utrinopcausa non de abroganda sed de consio manda sententia lata reserunt Iurati iudices omnes in suffragia eunt. Tres ite urnae deferuntur. uiridi abrogatur id de quo relatuita fuerit, candida appro/hatur, rubea uero eis destinata est qui hus nodum liqueat, sed uelint causam
ampliati.nihilj decretum habetur nisi
150쪽
REp VB. LIB. Irit ius ς' plures quam dimidri abrogauertiit aut approbauerint . quod si tot iudicibus
nondu liqueat, ut in neutram partem iudicium factu sit , causa ampliata pronunciatur ad altera diem , qua eadem fere repetunt. quod si etiam eadem dieiudicium pendeat, tertio cogitur colle
gium, causa repetitur. qua perorata mirino itur in suffragia,nel amplius utila eorum iudicum quibus nondum lia queat habet ratio. quare nisi paria fuerint suffragia, in alteram partem fit deflcretum,sive de abroganda siue de confirmanda sententia lata. Abrogata sen tentia nequa* adimitur potestas actori, quin de eadem re iudicium repetere
possit. Nihil enim abrogatione statutitur, sed tantum lata sententia antiquatur. Confirmatsone uero & approba/tione rata fit sententia quam priores iudices pronunciauerunt , ne F amplius prouocationi est locus, ne sudicium repeti potest super eadem re, nisi cauta
quippia noui accedat. Atq; satis hactenus de auditoribus ueteribus dictumst: nunc pauca de recentioribus Per 3- h stringa