장음표시 사용
31쪽
Servius attulit: ab ima stis a homines mecum colloquebantur; aratores scilicet a Verre eversi: disputationis de Sardis quae a s. 7 ad ii legitur, conclusio intercidit, simul
cum reliquis omnibus quae sequebantur . Iam Pro Secundum eruditissimi editoris dispositionem post S. a. se uintae esse ut disputationes, primum de Scauro, quae, ut Asconius docet , Post duas partes orationis pertingebat ; deinde illa de re frumentaria , quae paucis absolvi non po terat ; tum de morte Bostaris , quam prolixam fuisse comprobaui quae ipse ili. Maius ex Martiano Capella asseri r scilicet mortis repentinae causas varias ibi ab oratore allatas suisse ; postremum de Arinis uxore: quibus omnibus absolutis iterum ad testes exagitandos reditum suis-Set . Sic autem, quoniam Asconio teste comperimus illa quae s. 6 initio lΡgimus circa medium orationis Posita suisse, omnia crimina propter quae Scaurus in iudicium
adductus erat, vix quarta parte orationis attigisset Cicero; nam ad frumentarium crimen non nisi Post duas Partes
Pervenisset absolutis scilicet iis quae de Scauro dixit: ad
quae γησιν illa in pertinore suspicor: Quem Pur Pura rcga lis non commovit, cum Sardorum mastruca mutaNit deinde autem epilogi ratio habenda est, qui , quum miserabilis esse debuit in reo convicto , heu vis esse non potuit. I in ero tu priore ortitionis parte dimidia nihil contra crimina disputasset Cicero 7 Ac tum ne confici quidem potest quae tandem in eam conferre potuisset. Crimina illa qua
vere fortasse refutare poterat, in cxiremam orationem ablegasset post illud tu quo in manifesta noxa tenebatur Scaurus y Hoccine oratoriae calliditatis est y aut sic egisse Ciceronem in aliis causis videmus y At , quod mea ratio postulat , existimari quaestiones de Bostaris nece et do Arinis
uxore tu illa parte priore positas salsis r , id fortasse etiam Disiligod by Corale
32쪽
Martiani Capellae auctoritate comprobari poterit , qui has duas quaestiones , loco quem ill . Maius assert p. 48. , anto
frumentarium crimen enumerat : quaestio enim cuius illo meminit de tribus decimis ea idem illud est: nam de aliatoris decimis i a Verrinis legimus , atque Scaurus aut iubente Senatu vel tertias avare exigere , aut vi , ini ussu Senatus , eas eripere potuit . Itaque haec Marii aut verba ab altero editorum Κiloniensium , viro pererudito mihi.Pie similiari , sollicitata esse nollem e lesbuta enim nd civitates spectabant , a quorum magistratibus exigebantur , ad Ρopulum Romanum nulla ratione pertia bant . Hanc igitur rationem meam veram esse persuasum habebo , donec argumentis meliora docear in re quae unice argumentis conficitur . Haec autem, ut dixi , ideo disputavi , ut appareret me rationibus Permotum , non obtrectationi indulgent m , illam quam IlI. luculentissimarum reliquiarum vindex in his solutis soliis disponendissecutus est rationem improbasse: atque his peractis ad vota gratulationesque V. Ill. offerendas redeo , quem de propensa mea erga se voluntate nunquam posthac dubitaturum esse confido .
34쪽
PAGINAE TRES QUAE HIC TENUS NON LEGEBANTUR Cogitanti mihi de librorum Latinorum ex ustustate satis , multis indiciis et documentis probatum est , eos nunquam magis neglectos fuisse, et minore numero in hominum manibus versatos , quam illis saeculis quae Francisci Petrarchar, singularis viri, et quem iure, Ciceronis ver- his , paene divinum vocare licet , aetatem proxime praecesserunt: eorumque neglectum ab eo ipso tempore invaluisse quod tu cesteris rebus omnibus pro nobilissimi aevi , quod subsecutum est, initio , iure celebratu F : scilicet ab undeci- .mo post Christum natum saeculo. Etenim tribus vel quatuor illis saeculis post Ottones Imperatores norebant quidem civitates Italae viris armisque , legibus quoque et libertate , mercaturaque et artificiis; renascebantur etiam cum Poesi, quae vernacula lingua utere ur, artes liberales pingendi sculpendique et aediscandi, quae mente conceptas sormas, non traditas ab antiquitate caeca imitatione , exprimerent ; quae omnia sive initium sive incrementa ex eo tem-
pore ceperunt quo Imperatorum Saxonum legibus diseri-meu, quo Langobardi a Romauis disiungebantur, ita labefactatum est ut deinde sensim concideret. Verum, his tantis bonis in vitam inductis, rerum Romanarum memoriae studiique Italicos incuria incessit, quae apud Romanorum ne
35쪽
potes, quamdiu se Romanos atque sub barbarorum exoso iugo constitutos cogitabant , licet pro necis Is rebus , sed tamen colebantur : atque hoc vel maxime modo factum esse videtur , ut Grammaticorum scholae in Italia undecimo speculo interirent. Itaque paucorum admodum scriptorum libri illis saeculis transcribebantur, et eorum qui multa ediderant , nonnisi pauca quaedam : id quod ex codicibus qui in bibliothecis supersunt apparet: quum plerique ex qui
bus plurima serius in lucem redierunt. non ex ultima vetustate sint, sed litteris, quas vocant, langobardicis scrip
ti ante aut circa Liuiprandi aetatem , qui , licet natione
barbarus , summam tamen Optimarum litterarum et utriusque linguae peritiam sibi comparaverat. Nam graeci quoque sermonis notitia post otiones demum in torcidit. Ac ningnum profecto atque illustre Cicero iis nomen Daritis aetate erat , eius tamen paucissimi libri in bo-rninum Inanibus versabantur. Ex Rhetoricis, cum libris ad Herennium, logobantur libri de Inventione: Ox philosophi eis , libri do ossiciis, de amicitia , de senectuto : Dpistolarum ne una quidem: orationum, Catilinariae, Maniliana , cum aliis nonnullis in quibus eximia 'lunulam eloquentia suspiciebatur , atques in carum numero subdititiae illae, quibus, partim XVI. saeculo, partim nostra demum aetate, a viris Summis mendax nuctoris nomen de
tractum est: denique Philippicae , sed mutilatae: nequo Verrinae ipsae plane incognitae erant . Reliquae in uno aliquo eodice superstites latebant: quae, renato litterarum studio, in erodibili ardore ni, Italis Eruditis ubique investigatae suerunt ; extabant autem partim singulae . partim in corpora collectae; sed omnes qui nunc conspiciuntur, fore innumeri harum orationum scripti l thri, recentissimi sunt, atque ex uno exemplo vetusto derivati . Quae dum coni-Diuitiam by Cooste
36쪽
memoro , iniurius eximii viri laudibus essem si silentio transirem quod in schedis Lago marsini auis ex codice Florentino ad calcem orationis pro A. Caecina adnotatum video , illam a Poggio in Lingonum fulmis in Gallia inventam esse : quod equidem nulli hi relatum esse mes mi
ni . Ipse quidem Posgius ap. Fabricium Bibl. Lat. I l. i 5
octo orationes Ciceronis a se inventas esse testatur, Sed obiter , pro magnanimitatu sua , rei mutatione saeta : id quod de reliquiis orationum quae , in commentario Asconii Ρediani insunt, intellectum fuisse videtur. Postrema omnium inventa est Orationis pro Fonteio pars , et quidem tam sero ut ea caruerint primi editores Veneti : propter quam eandem causam raro in eo-dicibus collectarism comparot, atque, ubi extat, ultimum sero tu illis locum tenet . Ipso autem codex in quo Servata fuit adhuc superest , in tabulario Basilicae Vaticanae BSSer atris: quem illic, cum paucis aliis nobilis bibliothecae reliquiis, ex cladibus direpti ilibusque urbis toties
repetitis e asisse , paene miramur. Iam vero in illo Dagmentum huius orationis cum oratione pro L. Flacco , Sive potius eius parte aliqua, coaluit: librarius enim , supra quam credi potost illitteratus homo, et qui , propter prodigiosam mendorum multitudinem quae singulis prope versibus intulit, nihil prorsus eorum quae scribebat
intellexisse videri potest, non animadvertit, seu quater nionem integrum, seu plagulas aliquot , ex oratione pro Flacco, quae alteram ex ordine praecessisse vidi'tur, in mediam pro Fonteio iniectas fuisse: quam in togram tartasse aut certe eius initium haberemus, nisi quatuor primi quaterniones perissent . ita ut quintus a verbis litterarum si Moras c.. II. pro Flacco incipiat . Nam nueredamus orationem pro Flacco in iis quae perieria ut ex
37쪽
titisse, eique mutilae ex ultima parto Fonteianam ab initio mutilam adhaesisse , vetat inscriptio paginarum quae etiamin fragmento orationis pro Flacco Pro Fonteio est. Ne tamen nimis doleamus hac librarii socordia factum osse , ut maiore orationis pro Fonteio parte rareauius quam qua frui lus membranis superstitibus potuissemus, hoc amplius dico , illi errori deberi quod ingens in Flaccianx
lacuna suppleta sit. Scilicet, ut nihil ante caput 9. do- sideretur , tribus in locis codex ille , ex quo ista oratio, Pogsii ut equidem arbitror aevo , transcripta suit, grandibus foedabatur lacunis : quarum prima ante hos paucos annos , Mediolanensium ope membranarum , non ex Plein quidem est, sed tamen notabili accessione levior sectar altera in editione Cratandrina ex eodice Germanico sup pleta fuit r tertia in longe maiore numero librorum tria ni scriptorum , qui omnes recentissimi sunt , conspicitur . Quippe in decem Lago marsinianis , Palatinis sex , libris S. Victoris et Grutori , ne Franciano primo , capitis 2 O. dimidia pars, a verbis Vulsis Perso isse, tum capita 2 . et 22. , denique capitis 23. prima vocnbula septem desciunt: a qua lacuna sox Lagomnrsiniani, duci Palatini, Francinnus sociandus, Pt editiones antiquae immunes sunt ; non quod ex integriore codice totius orationis manaverint , sed quia , inventis membranis Vaticanis , eorum archetypa inde suppleta suerunt. Quum senim isti libri in roti quis quae fragmento Vaticano continentur plurimum ab illo discroponi , in hac parte nullam lectionis diversitatem exhibent , foedissima autem eius menda repraesentant. Qitae quidem res facit ut ego quoque
do IIonriei Stepbani s de dubitem ; qui in hac parto , sicut aliis locis, ad codicem provocat , quod autem ex illo profert nihil aliud est quam quod Naugerius , queri Dissili od by Cooste
38쪽
in hac oratione integrioribus libris destitutum suisso
certissimum est , infelici conieetura in v euerat . Illud etiam observa tu dignum est , qnod hoc loco atque illoqui in Cratandrina redintegratus fuit idem v rsuum num
merus exciderat , repositusque suit : nam quae extremo cap. 32. addita suerunt in margine extabant e quae Ru tem inter utramques lacunam Ieguntur , triplicem uniuSCuiusque versuum numerum implent: scilicet hinc consequitur, aut ex quinquernione duo extrema soliorum paria ablata suisse , tribus mediis superstitibus , aut utramque lacunam interitu integri quaternionis antiquissimae graudissimaeque scripturae ortam : quod tamen minus quam illud alterum probabilitatis habet . Hunc codicem contulit olim Gabriol Faernus , vir propter erudi ionPm acu menque ingenii vel in splendido illo litterarum aevo conspiciendus : is pro more temporis satis negligenter de codice loquitur , cuius tamen insigne pretium optimo intelligebat et antiquissimum enim appellat ni quρ unice ad eius
auctoritatem provocat; id vero docere oblitus est, celeros ex illo ad unum omnes transcriptos, atque ad eum comparatos pro nihilo habendos esse. Ιdθm porro, quum non semper satis distingueret inter ea quae in codico legeret et ea quae ipse inveniret , posteros nonnunquam incertos reliquit ; neque varias lectiones omnes enotavit runde factum est , ut pluribus in locis emendata codicis Iectione careninus : quae ros me permovit ut illius archetypi lectiones varias in hoc volumine proponerem , exclusis tamen mendis horridioribus, quorum in- sinita multitudo, quae ab initio necessitatem emendandi imposuerat primis editoribus non nimis doctis , temeri
39쪽
Atque hoc fragmentum quum ab initio longe maiore parte totius orationis desic a tur , aliam deminutionis speciem , qud: tamen salsa est , in medio praeseri , ubi adnotatur omnia de crimine Ninario , de bello Vocontiorum , do dis ositionc hibernorum , deesses : quorum quidem capitum tituli in antiquissimo codice minio scripti sunt. At ne sorte credamus desidiam librarii cladem fecisse , transilientis quae homini indocto taedium moverent , obstat primum quidem incredibilis hominis stupor; qui, quum sine ullo sensu Omnia scribe ret, eiusmodi rationibus certe non movebatur: deinde, ut cone damus fieri potuisso ut ante eum alius, qui suae delectationi laborat et, id sibi permiserit ; a C. Plinio iuniore l. ep. ao , 7. docemur . Ciceronem saepius , quae plene dixisset, in scribendo titulis tantum argumentorum indicasso . Nam quod ille nonnisi orationum pro Murena ct pro Vareno nominatim meminerit , ubi id factum Esset , sane id non obstat quominus idem de aliis valuisse credamus. Quis enim, praesertim quum ad amicum scribit , exempla omnia in huiusmodi re
conquirat ' Sed quoniam in hunc locum incidi , haud
inutilo esse videtur monere , locum illum Plinii ue ab optimis quidem Murenianae interpretibus et criticis animadversum esse. Ea enim mutila in codicibus superes- Se perhibetur, propterea quod illa desunt quibus orator Sor. Sulpicio adolescenti et Cn. Postumio , de divisorum indiciis, de pecuniis deprehensis, de equitum centuriis, respondit: at nullus alius est in tota oratione locus ad quem Plinii verba referri possint . Res autem omisSae , quae talibus locis explicari debuissent , peti poterant e Commentariis causarum, quos , a patrono diligenter consectos , Tiro ediderat: quorum quam insignia utilitas adiligod by Cooste
40쪽
intelligendas orationes esset, ex Illa particula perspicitur , qua , ab Arusiano Messo, sive is Fronto est, Servata. ad III. aec. a. in Verrem c. 33. praeclare usus est Fulvius Ursinus. Ceterum , quod ad Iaanc univcrsam rationem pertinet exponendorum aesa commemoratione, non explicandorum oratione, liuiusmodi capitum , quae ad nitorem tractando Perducere operae pretium oratori non isum est , ea non a Cicerone invecta , sed tarta a Lucio Crasso adhibita suit . Brut. c. 44. s. 164. Ea porro fragmenta quae hic prodeunt. Ciceronis quidem nomine atque omnino paginarum titulo carent e sed
nemo erit qui dubitet illa ad eandem cum maiore fragmento orationem M. Tullii pertinere. Et multum quidem honoris illis decedit ex eo quod ne inter se quidem continuantur; quid ' quod non satis evidens videri potest sitne primum secundo , an hoc illi praeponendum : nam de tertio certa res est. Sed hoc secutus sum
quod tam in illo, quod secundum seci , quam in terito, de testibus surti contra M. Fonteii quaesturam sermo est ; in primo autem de re multum diversa , scilicet de solutione quadrantaria secundum legem Valeriam, disputatur .
Ex his demum fragmnntis perspicitur, postulato Μ. Fonteio a Gallis lege repetundarum , Μ. Plaetorium accusatorem , quod in accusando Verre secerni Cicero, universam rei vitam per omnes quos gesserat magistratus Persecutum esse . Quum igitur Fonteius triumviratu et quaestura , Marianis Cinnanisque temporibus .functus esset , accusator Pecuniarum per vim atque iniuriam captarum conciliatarumque crimen in utrumque magistratum contulerat et neque fortasse a Gallia provincia Prorsus aliena quaesturae ratio erat: tametsi hic magistra-