Euerardi Bronchorst I C. Enantiophanōn centuriae duae & conciliationes eorumdem, iuxta seriem Pandectarum dispositae. His iam recèns seorsum accessit Ioan. Mercerii ... Conciliator siue ars conciliandorum eorum quae in iure contraria videntur, vtendi

581쪽

merata consistere possedi iij de condempl. Caius de specie ex aliena materia facta, an domini materiae sit an am ψ tificis: l. adeo. r. g. cum quis. . de acqui re. do. Pomponius de bonorum parta legata, eane an eius aesti matio debeatur, L nonamplis . ad. g. n. f. deleg primo. Venuleius notauit de stipui tione in diem nundinarum conce

pta, utrum ex ea prima di e agi posset , an non nisi omnibus diebus exactis, eum qui. III . de ver . ob . Neque t men semper a se inuicem discreparunt: convenere in pluribus . conx qui eiusdem scholς fuerunt dissensero in nonnullis. De re amota ab sexore aliud sensit Cassius a Sabino, idem Sabinus cum Pegasse: Astren a

mori De iurisdictione eius apud quo iudicium familiς erciscundaeexerceretur,aliud proculus aPegalo,idem gasus cum Cassio, si idem. D. . de turis. Et in quo alii ab aliis dissenserui, tale fuit ut dposita distinctionς de

fendi

582쪽

CONCILIA TQ R, Tysendi ab utrisq; posset; id est, adcem am speciem relatu,consisteret:quod qui sequuti sunt iurisconsulti feceriit. Paulus cum aduersantes Proculi &Cassii sententias, de praulatione rerum hereditariarum quae post susceptum iudicium petitionis hereditatis interiissent, commisisset: In praedonis

. depet. here. Vt breue faciam , auctores legum hoc praestare quidem possitiat, ut liqueat an contraria sint quae ab iis constituta sunt, sed minus certo iudicio, cum vel iidem iureco- sulti a se ipsi dissenserint. Vulgatum Grricorum prouerbium, δευτερ- φρομ αδες φωτερα , id est,poserioraquasco rectiora: neque indignum homine sapiente, dignum maxime probo, ut si

perperam quid sensisse se post agno

scat, mutet. Verosimilius tamen, nofacile quemquam cotraria sentire, ut

ex diuersis auctoribus pugnantia sit Certior, maxime si schola diuersit su-

583쪽

i . v

' g ' Io. MExcidi Prerint, in quo inquiredo quartum ar tis huius gradu fecimus. Supra hunc, --. non Q hq, o proseras pedem,ideo o- in iis. mnibus iis quae praemisimus es labit, vera vere cen' ram utrimque bos, qua opponatur sim- ' . on esse reodemsignificatu verba accipi', de eadem oecie reosnsum adiuersa sectae auctoribus consi fenaeum tibi: er co-traria ess cogitandum qua opponuntur. Non vero est usus iurium contrario- rum nullus. ari quςdam utendi tradi potest quod supra diximus, nos e- lam ne quid a nobis requiras fili, persequamur.

Paucissimis praeceptis comprehe-2 di tota ratio utendituribui contrariis potest Sed cum totum opus quod de iure scriptum exstat, vel Constitutumnibus principum, vel Responsis prudentum constet,eorum facienda dis tinctio. Vna regula est quam in ute- dis constitutionibus sequamur,plura praecepta postulat usus responsorum. De Costitutionibus id summumst

tui oportet quod Modestinus tradi

584쪽

dit, . . decensi. quasque temporepo' timores, potiores iis esse qua i as pracsserunt, ut si quae aliis contrariae opponantur, historia temporum apprime necessariasii. Attende fili, nec id te praetereat, fastos callere Iurisconsultum Oporter, quo quisque Caelarum tempore imperauerit, quibus consulibus, audeo dicere, & quo loco quid

edixerit. Vt rerum pretia tem poribus, ita principum constitutiones ciuium moribus mutari solent. Aliis

vulneribus aliud emplastrum admouetur,aliud oleum infunditur. Recte Lucius valerius apud Titium Liuium, lib. 34. Vt innatus admini atione, alia in secunda, alia in aduersa tempestatem uisunt: ita leges mortales temporibis

immutantur, o quae inpare Arasent. plerumque bestia abroga quae in Meo x: Atque cum principi omne ius in sepopulus conferar, l. i. f. de constit princip quia posteriori v quibusque postremo placuis seruatam eis. Exemplo vis id tibi probarit Res in aperto est; indulgebo ta-

585쪽

's I o 'M x xc t R timen studio tuo, ne quid desideres:

Antonini constitutio est, qua relictoreo ius es e creditori eligendorum fideiussorum cauetur: L iura. s. Coae de eius. Iustiniani contraria, quae prO-hibet fideiussores ante coueniri, quae reorum principaliu excussa sint bona omnia. Nouesti . A Diocletiano& Ma imiano rescriptum est, lice re creditori a quo velit correorum pecuniam totam exigere:La. C. deduobus reis. A Iustiniano ancitum, reos ad solutiones simul urgedos, ut a sin-- gulis pars virilis exigatur: Nouel .pp. Priores quaeque per posteriores Comrigi dicuntur, &iis posterioribus si dum est. Quid quod a se editas, posta

ea ipsi imperatores mutauerunt Frustra requiras exemplum ipse id loquuntur constitutiones. Perlege si otium est, quam de iure deliberadi Iustinianus edidit tertiam , DD. C. de iured bb. sed perlege ad extremum: id constabit tibi, duabus ab eodem primum editis, eam derogare. Ac ne, serte

586쪽

tantum Cum aliis constitutionibus aliae oppugnantur, iam olim &in legi bus id obtinuit Refert Marcus Fabius i 'terrex, apud Liuium, lib. 7. in xII. tabulis legem fuisse, ut quodcu-

que postrςmum populus iussisset, id

P ius ratumque esset. &cum Senatum, tua facere placeat, L non ambIgitur. θ.

F. de legib. dubium non est quin & ex senatusiconsultis posteriora qu libet

potiora sint. Jam vero & id maxime seruatur , cum ius constitutionibus is opponitur. Ius dico veteres leges, i plebiscita, Senatusconsulta, responsa prudetum sic enim usurpari hoc vocabulum vel ab ipsis iureco sultis pri- dem adnotatum est,d AD. 33 sfri eonae sedemons. quae omnia consiliu- . . tionibus cedere palam est.Notissimuquod de Caligula Suetonius scribit, cap. 3 . Cum iuris disciplinam tollere vellet , dicere solitum facturum se ne ' quid iureconssilii praeter aequum re-- spondere possent: idque sic acceptu

587쪽

a, Io. M E R C E RII interdicturum ne alio iure veteretur quam quod ipse constituisset. Sic ergo res habet: cum quis ex Pandectis locus Codici refragatur, ius Pande-ctarum posterioribus eonstitutionibus mutatum statuere oporici, neq; aliud responsuro quaerendum effugium. Sit hoc exemplum. Pomponii responsum est , L nemo. o. . depacilis. quo neminem paciscendo efficere posse ne sibi suum locum dedicare liceat, aut in suo sepelire mortuu aut vicino inuito praedium alienare, putauit: Iustinianus eam couentionem seruandam constituit, cum non alia lege venditor esset rem sitam distracturus. LD. C. de paci. interemptionemo venae Quam quaeras interpretat, One ut inter se illa conueniant' Haud dubie correcta est a Iustiniano Pom ponti sententia , & hoc ius seruandu. est. Non eadem ratio eorum quae a prudentibus respoiasa scri piave lunt, non , inquam , quo quilibet eorum tempore scripserit aut re bondent, . MAE

588쪽

CONCILIATOR. tira quaerendum impensius , posteriores neutiqua praelati antecessoribus. D E nique, non ut principes edicunt iubentque rescribendo, ita prudentesta respondendo: horum scripta consilia: . sunt, illorum iussa& mandata. Con-ri silia suadentur tantum,ita ut liceat abz iis recedere: mandatis parendum est ' necessario.Consulti tamen non apti-B uatis tantum,sed a iudicibus quoque j p prudentes. Refert Vlpianus, Celsum a Respecto Praetore consultum ait de eo a quo minore adhuc iudicium a tutelae dict tum heredi tutoris, & fi- to nitu fuerat iam facto maiore , here iii que absolutus suasisse aetatem patrocinati non debere, ut in integrum restitueretur, cum dolus ab herede abfuisset,l. s. g. minor. Refert i- dem, Papinianum a Iuliano Praetorens consultum depacio , quo conuene-ορ xat quoquo modo soluto matrimost, nio dotem penes malitu remanere , is respondisse ad eum casum porrigi nodebere , quo morte mariti solutum

589쪽

φα Io. MERCEO Iesset, I. a. F. depactis dor. Ipse Papini nus de se icriptit,auctorem fuissePrffectis Praetorio, in caussa Pollidii, ci ius fidei res a matre commissς fuerat, quas ipse filiae restitueret, fructuum bona fide perceptorum in facienda restitutione habendam rationem, in Hummis .3. f. PQ im Ude et seris. Litigatores responsis prudentum caussam suam defendere solitos, siue iniudicio, siue apud principe agerent

certissimum est, ut nihil cotra ius secisse iudicibus probarent,nihil his quum postulare principibus insinu rent. Vlpiani respόnsum lectum pro

tribunali Praetoris, apud quem ag batur empti iudicio contra heredem qui ancillam vendiderat, cui fideicomissaria libertas relicta erat defuncti testamento, apud Paulum legitur, LTitius. 6. Hact. empti papiniani inosilium precibus suis inseruisse Mutianum, cum a Gordiano peteret uti liceret omissa hereditatis parte ex qua institutusfueratprdegatum vin

dicarea

590쪽

p . repeteret: eorum imperatorum rei scripto probatur, L mere. I . CAρ dias ct aliis reri minor. non alienanae Nec

is vero dubium est magni momenti fu- isse in iudiciis prudentum consilia, M quae signata, etiam non reddita rati- one, litigatoribus edi Vt nunc moris est solebant. Eo id Senecae, lib. 7. Du beneficiis rauidi monsentiam quaeris, vissignari re fonsum. Et hoc aliud, tu Epistola sue. 'uid quod etiam epro-

bationibus ipsa morientis auctoritispro His, quomodo uruconsultorum valent .

ut resonsa, etiamsi, alio non redditur. Sed in iis nihil fuisse necessitatis ioc, in