장음표시 사용
21쪽
S. Hierony. Epist.27.t . Anno ante Christim natum So. Luctant sto. a. in Balneo Anno Dorn.C.
Eustochium Virginem , siue in Epitaphio
Paulae Matris eitis, hunccin modum: Pori ALLELUIA cantatum, quoslano iocabantur ad Collectam) nulli residerei licitum erat: Sed prima , seu inter primas meniens , ceterarum opperiebatur si hoc est,expectabat aduentum, pudore , θ' exemplo ad laborem eas prouocans,
Quod autem ante Christi Domini, Saluatoris nostri, aduentum in carne, usus Campanarum fuerit, Scriptores diuersi planum profecto faciunt, quorum e numero est Lucianus Samosatenus , qui vixit circa Annum Domini centesimum . Is enim dum Hippiae Balneum describit, & miris laudibus commendat , de duobus Horologijs dictum Balneum exornantibus, uno per Solem, altero per aquam & sonitum, mentionem facit in
minis indicist, idem Falneum exornavit ; mno per aquam o sonitum , Mitersi per Solem. Huius
generis Horologium per .aquam, & sonitum vidi ego Romae ab Attilio Parisio ivtriusque Iuris consulto excogitatum , & fabricatum , Clementiq. V III. Pontifici Maximo dono
datum squod Hydrologium dicitur,) unicata
22쪽
De Campanis II tantum rota, & uno tantum pondere sese de uoluens, horarumq. numerum demon strat
Campanae sonitu: Illi autem Balneo Hippiae, qui floruit circa tempora Luciani, ut infra
videre licet non absimile in libello de Tintinnabulis Hieronymi Magij graphice deli
De Tintinnabulis , vel Campanis, quae item Aera, Pelues, & Lebetes vocitabantur , ut infra suo loco fusius videre est ; memtionem fecerunt, Tibullus Ouidius, qui circiter Annos I A. ante Christum natumia ;Quintilianus, Iuvenalis: , & Martialis circa Annos centum post Christum natum vixerunt . Tintinnabula tempore Augusti Imperatoris in usu fuisse ostendit Suetonius in eiusdem Imperatoris Vita hisce verbis: O m d
dicatam inquit in Capitolio Aedem Tonanti I ui assiduefrequeut rcc , Augusius somniauit fueri
apitolinum Iouem cultores sibi abduci, seq. respondise, Tonantem pro Ianitore ei appositum. Ideri. mox Tintinnabulis fastigium Aedis redimisit , quod eafere ianuis dependebant. Dio quoquet,
natum Ann. C.post Christum natum. Sueton. in
23쪽
i sit,significarens lat. Haec Dio,& Suetonius de Auguito , qui quinquaginta ta sex annos vixit in Imperio, & in eiusdem imperij anno
quadragesimo secundo ineunte natus est Rex Regum , & Dominus dominantium , Saluator hoster Christus Iesus . Strabo Geraraphus, & Historicus de Tintinnabulis maioribus in varios rerum usus adhibitis loquens, rem quamdam satis festiuam, & auditu dignam in Iasso, Cariae Insula, factam resert de quodam Citharaedo, &Surdastro, dunae, Tintinnabulum homines ad mercatum inuitaint. Strabo igitur in quartodecimo Geo. graphiae libro ita inquit: Cum citharaedus quidam artem orientaret, audirent . eum Iasi, ines P quam primum Tintinnabulum inorepuit vendendorum piscium signum , illi omnes, , relicto Citharari , ad pifices dilapsi sun praeter unum Surdastrum. Cithumae ae ad illum accedens , o homo inquit Patias, tili ventes habeo , eum propter Musi sudium , tum propto h norem erga me. Nam ceteri quam primum Timtinnabulam increpuit, omnes abierunt. Ille, quid ms, inquit ; num iam Tintinnabulum senuit pQui eum assismaret At tibi bene id , inauit , sturgens ipse etiam duressus est. Haec Soabo qui
24쪽
De Campanis Is floruit circa quartumdecimum annum ante Christum natues. De Tintinnabulo maiori mentionem item facit Polybius Historicus Graecus, qui vixit ante Christum ducentos ,& amplius annos . Quamuis autem Ecclesia. sticus, vel sacer Campanae maioris usuS non eius inuentum Sancto Paulino, Episcopo Nolano, adscribatur ; prophanus tamen Vsus ante Christum natum multis annorum centurijs coepisse censetur: talis enim Campanae usus non solum ad homines in mercatum conuocandos, ut ex Strabone de piscium venditione cognouimus; verum etiam in Thermis, S in alijs Vrbium locis ad varia olim munia apud Ethnicos, vel Gentiles fuit' receptus, ut infra suo loco explicabimus , dum de multiplici Campanae usu se monem habebimus . Quisnam verb inter eos fuerit Campanae inuentor,Omnino ignoratur , ut ait Polydorus Virgilius, qui in tertio de Inuentoribus rerum libro cap. 8.multa
cum vetera , tum noua recenset inuenta ,
quorum Inuentores ignorari affirmat, & inter illa multa mentionem facit de Tormento illo aeneo, quod Bombardam vocant ; de Organo , De Horologio, &de Campana, cuiuSAnno I ante Christum natum Strabo.
25쪽
1 Commentarius ius tamen Campanae inuentum antiquissimum esse constat: nam Moysis temporibus
aliquem illius usum fuisse ostendit Iosephus
in tertio Antiquitatum Iudaicarum libro , in cuius capite octauo sermonem habet de Tintinnabulis ; &in capite undecimo de Tuba,& de Campanula, necnon de Buccina cornu scilicet recurvo,tubae instar inflari solito,& in rose=hu, sacrisicijs adhiberi consueto, cuius os tantum,.ddita.l inquit Iosephus patebat quantum ad infandum μficeret, desinebatq. in extremitatem Cam panuia item, quemadmodum Tuba . Haec Iosephus, qui dum loquitur de Buccinis , quibus apud Hebraeos Plebs ad concionem VO-cabatur, Principes ad consultandum de Re- d publica exciebantur, uniuersus Populus conuocabatur, & Castra mouebantur , mentionem facit de Campanula, quae Graece dici
ca tamen lingua Iudaicas antiquitates constripsit, ut alijs Nationibus res Hebraicas promulgaret. Haec de Campanae Inuentore atque antiquitate. Si autem Campanar Inuentorem minus attigimus , id prosecto in causa suit, ut etiam de se Polydorus assirmat , quod maluerimus pauciS verbiS certa
26쪽
De Campanis I tradere,quam incerta persequi multis. Nunc reliquum est, vigem secundo loco positam , aOC est, Campanarum nomenclaturam aggrediamur.
Nominibus. 6ap. II. AMPANARUM diuersa sunt nomina ob diuersas quidem causas, quas in ijsdem nominibus recensendis diligenter, quoad fieri a nobis poterit, explicare conabimur. Nomina vero, ut in Hieronymi Magu Libello viderα
licet, siunt haec: Tintinnabulum n e eramentum
Hiero. Nag. cap. I. de Tintinnab.
Inter tot diuersa Campanarum nomina Tin. tinnabulum primo loco sese nobis offert explicandum , tamquam huius generis nomen magis antiquum, ut vidimus ; & Campanae
27쪽
Plin. lib. D. rapit. 1 . vii g. lib. q. Seorgicorii, S: Varro lib.
cap. I 3. Tintinnabulum Vnde- dicatur.
sonitum, quem tinnitum vocant, perbelle repraesentans , ac proprijsbme quidem . . Tinnitus enim est proprius metalli sonitus. Hinc Plinius in undecimo naturalis Historiae libro de Tintinnabuli proprietate, & metalli sonitu ita inquit: les gaudent plausu, aseque tinnitu aeris, eoque conuocantur. Tintinnabulum igitur est aeneum instrumentum , quo ad Thermas, vel Balnea , loca aquas habentia, aut sponte Naturae calentes, aut rnace calefactas, sudandi, lauandiue usibus deputata, Populus hora Iavandi antiquitus conuocari solebat: Turri enim , vel alicui loco edito imponebatur , ut eius tinnitus procul audiretur , ac perciperetur, iuxta il
lud Plinij in trigesimo sexto eiusdem Historiae libro dicentis: P ramides it astigiatae, mi
insummo orbis aeneus , y vetaseus in omnibussit impositus , ex quo pendeant excepta cate nis Tintinnabula , quae mento agitata longe finiatus referrent, et Dodonae olim factum. Haec Plinius. Est autem Tintinnabulum nomen factitium , a sonitu, vel tinnitu , quem edit dum pulsatur,ita vocitatum . Illud vero, Bulum, in voce , Tintinnabulum, nihil omnino significat,sed est quaedam vocabuli productio, ut ait
28쪽
De Campanis ITait Hieronymus Magius, vel desinentia, ut videre est indictione, Pro uti, Incitabulo, Auendicabulo, vocabulo, Mandibula, Sc in ceteris huius generis vocum desinentijs, quas in ipsis vocibus nihil significare constat. Nam sicut a voce Bouis Boatus, & a voce Ouis B latus , vel Salatus dicuntur, aut formantur , ita a sonitu Campanae illo, TA, Tin, dunc pulsata tintinnire, siue tintinnare auditur, Tintinnabuli nomen Campana sibi sortita olim fuit: Tinnitus enim proprie de metallis dicitur: Tinnit namque aurum , argentum , ars , ferrum, stannum, orichalcum , & cetera huiusmodi. Hinc locus ille, quem in Aulis Principum vulgo Tinnesium, prandio scilicet, ac coenae Aulicorum destinatum, vocant, la Tintinnabuli forsan tinnitu nomen sibi sortitus est, quasi Tintinnesium, media syllaba per syncopem detracta dicatur , ut Aldo iu-iniori, viro sane politioribus litteris, & ingensi perspicacitate ornato, placet. HuiuS vero generis tinnitum , pluribus rebus, aut usibus deseruientem, in utriusque sexus Monasterijs obseruatum esse constat. Petasus.
PETAS US item ab antiquis pro Campana C siue
29쪽
siue pro maiori Tintinnabulo sumi consueuit, & a galeri, vel pilei latioris forma, &ssimilitudine ita nuncupatus fuit. De hoc ipso Campanae nomine mentionem facit Plinius in loco nuper laudato, aut citato.
CODONGI , vox Graeca est,& a Graecis pro Tintinnabulo usurpata,& ab hac voce tractum est verbum CodoniZo , , quod est tinnire, aut crepitaculum sonare. Propterea Hieronymus Magius ait: Codones dicuntur eo , quod dum mouentur, bonum, C r quasi cantam edere solent, graeca inquit vepar est , Et mologia, te tantur Ioannes GrammMicus in libros Arariotelia de Anima, es Suidas in Lerico suo , siue collectaneis; ielpotius a forma, sty simi litudine capitum plantae Papaueris, qua forinum voce a straecis significantur, Codones dici Tintinnabula , aliquii non sine να--Ο-r se contendet.
Haec Magius 2 ola. NOLAE quoque nomine,Capana olim vocitabatur ; sed cur ita diceretur, non satis c stat,etiam si nonnulli Campanam dicta fuisse Nolam crediderint a Nola Ciuitate Campaniae mediterranea, cuius Episcopus fuit PaulinuS
30쪽
De Campanis I9Iicius, qui primus usum Campanar in Ecclesiam suam , uti iam diximus, inuexisse creditur . Sed huius generis Elymologia, siue Nolae origo esse non potest et Nam ante Paulinum Episcopum Nolanum, de Nola pro Campana mentionem fecit in Oratorijs Institutionibus Fabius Quintilianus, qui Domitiani Imperatoris aetate circa Annum Domini nonagesimum floruit. Is enim in capite ultimo libri octaui affert in medium tritum illud, & antiquum Proverbium: Nola in cubiculo. Quam rem prouerbialem pro Campana prouerbialiter sumpta intelligendam esse censet Caelius Rhodiginus hisce verbis et Coniectura ducor esse hoc prolatum in garrulum , desidentem dies totos domi, sty nugali merborum sutilium importunitate , sidi copia
exundanti, de tinniente Ut o Depera loquacitate, Uti pica, merbosiore obsurdesierent aures, ac meluti Tintinnabulo conuulnerarentur. vel quod magis arridet eos intelligamus, qui domi quidem, in cubiculo, Mi filenti, se isem, varro scribit,
fluenta merborumpromunt, infra autem, ibi ciuili eloquentia gloriam sibi comparant miri praestantes, ut resis comprobat Homerus,aut in Senam,altero ingeniorum theatro , penitus consili fiunt