장음표시 사용
41쪽
eos dominandi cupidinem suspicio, saeuitia, atquectar aelitas inuasit, ut sub ipsis quidem, ut ita dixerim , ne oscitare quisqua auderet, cum libere dominari coepiss en nobi-htas omnis perterrita,& uchementer perculsa est. Siquidemetues uniuersi, qui tunc in Urbe pollebant, comminutis eorum facultatibus, atque potentia, aut in uincula coniecti, aut proscripti fuere, Complures etiam nobiles,ac spectatae familiae in exilium actae sunt: quarti aliquas hic referre haud alienum putaui, Exularunt nanque Honesti, Trauersarii,
Frixij,atque Genarij omnes quidem egregiar,honestissima ques miliae, Permulti etiam praestantes,&generosi ciues ab ipsis Polentesiis tyrannis ultimo supplicio sunt assem,e quibus recentiores quosdam recensebo, ut eos omittamus, qui in initio, & progressa dominationis eorum interiere, quoniam non omnium memoria ad aetatem nostram usque pem
uenit. E ius scilicet Magellinus iurisconsultus. Arardus Spretus egrejus,& praestans ex nostra familia uir, Nicolaus Tuduranus, & Guliesmus Mongardinus, omnes certe utra timi,atque sapientes. Nec alia certe ob causam isti ab Oppiaone Polentesiodiversis temporibus sunt trucidati, nisi quia illi nimis ei sapere uidebantur. Plerosque alios ornatissimos quidem ciues enumerare posse quos ea uis tyrannica, uel prostripsit, uel interemit di sed eos ne longior essem misi, faccre constitui. Denique, ut paucis abseluam,tanta tyrannos illos dominandi cupido inuasit, ut non modo in alienos, uerum etiam in se ipses plurimum seruisse compe tum habeamus. Nam Pano hus, & Lamertus, uti accepimus , in oppido C: ἰa, cui tunc dominabantur, Bergia
dinum fiatrem natu maiorem in carcere uinctum tenuerui,
A quo tandem cum exemptus filisset, eosdem & ipse, ut par
pari referre in uincula coniecit. Guidonem uero gnati proprij perpetuo incIusum carcere damnarunt. Opi Zo autem,
quo liberiore, ac securiore Vrbis ditione potiretur, A ldr uandini
42쪽
uandini germani mortem: caeteris iam extinctis fiatribus ne dissime procurauit. Proh iacinus: nihil acerbius, nihil immanius,nil deniq; sceleratius facere potuissent, quam se ipsos, &fratrem stater, &patrem filius, caeca libidine,&cruentis inanibus trucidare. Quaedam inseper alia nostra hac aetate in ipsius Vrbis perniciem, ac interitum contigerunt, quae haud arbitror omittenda. Ostasionan que, quem proxime nominauimus, huic almae ciuitati nouissime imperanter Nicolaus Picininus, qui pro Philippomaria gentium
armigerarum dux, & moderator erat: eiusdem fordai Principis iussi e L ia mouens, cum ingentibus equitum, peditumque cophs, traiecto Pado per agrum Bononiensem Ratannam uenit, eamque ossidere constituit. 'inare ad Ostisium primo, & Rauennates Legatos mittens, certam ab eis pecuniae quantitatem expetere simulauit, quae si non exhiberetur, bellum indixit. Tandem cum in tela,ac sagi ras, & alia huiuscemodi, quibus se uiriliter tuerentur potius se exposituros, quam in decore, ac uiliter quicquam sibi daturos esse, per Legatos intellexisset, cogitauit Vrbem ipsam
si modo essicere potuisset, expugnare. Igitur non ultra cumctandum ratus, cum exercitu per casas agri Rauennatis euolans permulta, ut ita dicam, uinaria uasa ad portum Rauennatem, qui in mare ducitur,supra amnem afferri iussit, & liagnis inter se quam firmissime colligatis, ac desuper compositis, pontem ualidum constituere, ac in flumen demittere curauit. Itaque totis uiribus transire conatus cst in insulam Pilazoli, ultra ipsum amnem sitam loco satis tuto, &non parum munito: nam ipse amne,inari, Pado, ac fossa quadam ex paludibus in Pa in derivata, ipsisque paludibus cincta est, quae dissicillimum sibi praestant ingrcssu a. Facile
enim ciuitatem opprimi, ac uinci posse arbitratus est, si eam insulam, in qua iumenta, boues,& caetera animalia, quibus Rauennates maxime abundant, tuta, & ab hoste secura se uantur,occuparet. Tamen nisi aduersante sertuna, nostri
43쪽
ipsi , qui hostibus uiriliter obstabant, cessissent, non ita saetiale pontem demisisset,rcsistentibus e medio amne ratibus a malis Venetorum,quibus nobilis,ac praestans uir Maphaeus Molinus tunc praeerat, nonnullis etiam peditibus ducδAntoncito de Tolentino, quorum uirtutes , & uirili pugna, hostes ita perculsi, ac perterriti fuerant, ut ad ipsum amnem non sine metu pugnare contenderent, Sed in Myiae monasteritiin, quod ibi insigne cernitur , se recipientsi, illud sua
pro tutela seruabant. Accidita utem casu quodam, ut Ma phaelis Molinus, in cuius mafiu omnis fere talu nostra tunc reposita crat, dum strenue ageret, hostesque ualde reprim ret, tum machinarum ictibus, tum telis, & aliis e ratibus i sis in hostem submissis, ignem machinis ministrans, ince dio in eum uerso totam fere faciem ureret: quo euenit, ut
ea pugna relicta, sibi medendi, ac reficiendi gratia se in ciuitatem reciperet. Reliqui etiam, qui eo duce hostibus obstab nt, perterriti nulla ui fugati in Urbem retrocessere Antonellus uero, qui ex ripa fluminis hostes ualido impetu re primebat, MFnteo excedente ab hostibus ponte in numen demisso, suis cum peditibus ueloci quidem cursu ad ciuita tem properauit . .Hostes igitur ponte demistis in insulam con lavere. & eo loco occupato per totam insulam, & usque Ed portam ciuita is, quae Ahastasia dicitur, uagari,ac discurrere coeperunt: quicquid uel hominum, uel iuinentorum obuiam suit, rapientes. Interea magnanimus dux Estorgius Maia Pedus qui cum Nicolao tunc militabat, ducentis cum equitibus Bagnacauallum oppugnaturus proficiscens illud Nicolaibpe,& consilio,caeteraque RauEnnae oppida,incolis tamen sese dedentibus nulla ui, nulla etiam pugna si scepit, &siuar ditioni subdidit. Ostasius igitur ciuitate R uenna ab hostibus obsessa, aspictisque rebus Legatis ad Nucolaum missis rem cum eo componere studuit. Summa rei
haec fuit: ut libere Ostasius ciuitati dominareriir, Ducisq; messi'lani tutelae, ac commendationi subiiceretur. Venetos
44쪽
ureo, quorum tutela tam diu Pol tesj seruati fuerant,eh-ceret, hostesque infenses iudicaret immemor paternaei sonis: Mandauerat enim sibi pater, ne a Venetis unquam dissentiret. Tria etiam millia denariorsi aureorum sibi idem Nicolaus enumerari, tribuique ob Itasio pactus est, non abiturus, nisi receptis. Nec mora fuit ea inita pactione itulorum partem e manibus ciuium, ac rusticorum extortam,
partem ex ipsius Usta' pecuniis adi Nicolaum mitti . Pepia gerant etiam , ut oppida, quae nuper ab Estorgio capta diximus,restituerentur: sed id minime effectum est Estqrgio resistente. His itaque gestis Ostasius serte quibusdam nuntiantibus audierat,quod cities regno priuare,eiicere,&alium sibi Principem praeesse optarent. haec prudenti,ut erat animo secum uersabat, Nonnullisque accersitis ciuibus coram aD satus paucis interrogauit, an se, an alium sibi Principe ii praeesse affectarent, idque sibi,ut palam, & aperte dicerent, iussit. Ita ut imperium sponte quodammodo renuntiare uideretur,sed ciues sua quadam innata mansuetudi ne id quod ab Ostasio dictum erat, libenti animo accipientes, ut eum Principem denuo confirmarent, facile consenserunt. per id uero tempus Niae laus haud segnis, & otiosin fuit i sed ad alias Flahainiae ciuitates, & loca exercitum ducens, Rauentiae nonnullis delectis peditibus in praesidio relictis Fossim I iiiij primo a ciuibus sese Antonio Ordelas subiicitatibus
inde Forum Cornelij, ac Bon iam Vrbem praestantissima,& oppida permuIta in suam potestatem, dc ditionem redegit. Sed institutum nostrum prosequamur. Ostasius parentem, & alumnam sitam illustrissimam stilicet Venetorum celsitudinem, a qua tam diligenti cura, & paterna fuerat dilectione tutus,deserens Philippo Mariae,ac Nicolao Picinino, quem non nisi hostem etiam insensum antea nouerat,
adhaesit, Id sibi longe profuturum confidens: sed evan sua fetalit opinio. Postea itaque imagines, ac picturas omnes Sancti Marci, & alia praeclara Venetorum insignia, quae
45쪽
Rauennae multis in locis ob ciuium omnium in eam inclytam Vetatorum dominationem obseruantiam picta, de impressa erant, ex omni parte deleri, & anguem illum tortu sum publicis in locis pingi studiose curauit. Incredibile u ro quidam accidit. Nam Ilarius quidam Parmensis carpentarius incola Rauenae,cum sponte sua imagines , ac picturas ipsas ex omni loco dirimeret, & propria manu deleret, repente omni cum prole sua uita excessit. Eius igitur drac
nis praesentia perinde,ac alicuius teterrimi hospitis,abissimi ianabilisque prodigi j mox pestiferi ciuilium simultatum, dia
scordiarum, seditionumque ignes, per totam ferme ciuitatem incensi sunt, Ita prioris mansuetudinis, ac humanit iis obliti filere, ut non amplius Rauennates, sed raptores ho micidas, ac seditioses homines posses appellare non omnes
quidem,sed plebeios quosdam,& abiectos homines, qui malo huius Reipub cae nati fuerant. Cum hi uiros quidem optimates, civesque praestantes per omnem iniuriam, atq; co tumeliam continuis insidiis uexarent, quaeque ad Reip blicae, ac ciuium pernitiem, & interitum pertinerent, omni studio, omnique conatu molirentur, & agerent: nulli rei magis studentes, quam ciues, & uiros bonos perturbare, quosdam eiicere,quosdam necare, ouosdam uarijs contumelijs lacessere. Per dies,noctesque furta, rapinae,& reliqua permulta malefacta patrabantur. Omnia per libidinem, &animi intemperantiam cis agere licebat. .id agerent,quo se ciues optimi uerterent minime sciebant: hac etiam tempesate permulti nobiles uiri, & alij complures crudeli neceperiere: quorum hic necem interserere non erit incongruu; nec a re nostra alienum. Rustici quidam e manibus, quorum idem Os us pecuniam, de qua supra diximus, tum
maxime extorquere studebat: armata ad forum manu pr currentes: ubi de lutione contenderent, ac recusarent,r
pente e sero fugati ad proprias domos festinare copulsi sunt. Inde nonnulli in carcerem coniecti manibus, ac pedibus uincti,
46쪽
vincti, nonnulli, & laqueo suspensi uitam finiere. Ioannes
item, cui Malafera agnomen erat, hostis interea habitus: sed quid in patriam egerit, aut molitus fuerit, non satis compertum habeo, non contenti. quod in patibulo obiisset,eius
etiam carne quam uissime dilaniarunt. Cum haec esset conditio reru,ciues nonnulli, quorum e numero fuerunt,opigo Munaidinus, Franciscus eius frater, Matthaeus Balbus, Ia-
cobus Tombesius, uiri optimates: & quidam alij pendenti
ciuitatis ruinae sorte succurrere statuentes clam ad Illustris. sinum Ven orum Senatum mittunt, sibique tradere ciuiatatem paciscuntur. Tempus quidem, & modum ad rem p trandam constituunt. Per id tempus Ostasius, & ciues permulti a ciuitate ob pestem, quae illam tunc ualde urgebat, aberant. Re igitur per hunc modum consti tuta, quingenti delecti pedites nauibus uecti Rauennam in portum Pirotoli eiusdem Senatus iussu mittuntur, ad hanc rem quam maxume perficiendam: haec autem, & inter ciues ipsos summo fuerant consilio prouisa, ut inde nocte pedites mouerentur,& ad ciuitatem accederent, perpauci quidem in occulto subportam ciuitatis, quae Angstasia dicitur, collocarentur.nam prima luce ea porta reserari consueuerat. Reliqui uero omnes in Mariae, ut appellant, in rotundo monasterio eidem
pornar fatis propinquo, in insidijs consisterent, donec perfiaciendae rei tempus aduentasset,cum eis erat Fram istus ipse, de quo diximus, factum accelerans, Intus uero ad portam quidam ex civibus ipsis adessent: ut cum porta iam plane aperta foret, utrinque praeoccuparetur: qua capta pedites civitatem ingressi, tum terribili, atque repentino tubarum sonitu, tum uocurn clamoribus pro inclyta se Venetorum
celsitudine aduenisse significarent.Haud dubium erat, quod ciuitatem summa pace in manu habuissent, ob fidem integram , ardentissim uirique amorem, quo eidem Imperio V neto Rauennates deuincti semper fuere. Verum peditibus ex portu iam dicto ad ciuitatem nocte properantibus,rustici
47쪽
quidam egressi ciuitatem, ut ligna ex pineto plaustris importarent obuiam suere, quibus non sano consilio praetermissis, unus ad Civitatem diuerse properans itinere, pedites praeuenit, hostesque adesse nunclauit. Per hunc modum res prodita est, & suum omne consilium irritum fuit. Sed cum dies illuxisset, rem hoc modo experiri statuerunt, moenijs ciuitatis appropinquantes, ciues, qui pro moenibus stabant, uocarunt, atque eorum unus, qui caeteris praeerat uerba faciens Quid aliud, inquit, cupitis Rauennates, quam quod saluti,&litudini uestrae conducere potest facile consequiὸ Nos introducite,qui pro Illustrissimo Venetorum S natu uenimus, Accepturi enim estis proculdubio quicquid pro salute ciuitatis, & uestra concupiscitis. His uerbis nil aliud responsum est. Sed cum significaretur Venetos ades.se, tum ad portam, tum ad sorum, Oppigo,&caeteri, qui
rem animo gerebant, concurrere, dumque in foro conuenissent, in sequenti ciuium corona, ita palam exorsus est Otaizo. Audio, inquit, uiri optimi quosdam pro inclyta Venetorum celsitudine extra urbem prope moenia adesse. qui non nisi salutem nostram, & ciuitatis amplitudinem expetere uidentur, Suadeo itaque eos absque mora in Urbem admitti, ac introduci debere, & iustissimo nos Imperio subdere. Sciebat enim eos, qui tunc in soro conuen erant, id nequaquam moleste fere: sed libenter , ardentidue animo suis uerbis assentire. Nec eum certe sua fefellisset opinio, nisi unus omnibus alijs tacentibus, non dicam respondisset, sed stricto gladio comminatus esset, Neque certe fuit alius, qui in tanta ciuium frequentia illius sententiam improbaret: his ita factis, fietisq; coetus omnis e uestigio lutus est:& suos quisque lares petere festinauit. Nec fuit qui hanc illius sententiam, uel ex coniuratoribus comprobaret. piZo autem cum iam manifeste cerneret, omnia in caput suum agi: ciuitatem egredi decreuit, & huic tam imminenti periculo cedere. At pedites,& Franciscus Mo dinus
48쪽
cernentes suum omne consilium frustrari,etiam abire stani runt. Cumoue Oppi Eo iam tenui iuuenum manu stipatus abiret,& Celanam uersus iter faceret ingruentibus tenebris
apud roncum agri Forni vij cum suis omnibus hospitio se recepit. Ibi nocte cum plane iam res ipsa uulgata foret: a rusticis quibusdam captus suspitionis dumtaxat proditae urbis gratia, uinctusque Forumliui; ad magistratus diligenti custodia ducitur. Ibi uero minis, & tormentis compulsus coniuratos, & rem omnem detexit. Nec mora fuit, quin per nuncios hac de causa misses Ostasio omnia significarentur. Qui nulli rei magis studuit, quam coniuratorum reliquos in
asperrimum quidem carcerem detrudere, Matthaeum primo , deinde Iacobum, cuius tamen captura longe nimis r morata est. Nam is ubi Matthaeum carcere detentum intellexit , omnibus modis tentauit effugere . Tandem apud lares homecioli latitans, in quibus se nouissime receperat captus est, in uinculaqtie coniectus. Variis deinde ambo cruciatibus affecti, Alter licet, & manibus carnificum silmpta ueneni potione euaselit, tamen in exiliuip exactus est, Alter uero impie necatus e uita decessit. Οppleto autem, quem ad Liuienses ductum esse diximus,magno quidem auri pondo ruiemptus est. Sed impiorum prosecto manus non effugit: Nam Ioannes Pisagnotus, qui & a patria exul erat, & cum eo simul Venteiij scoli
bitabat, sua uel animi malignitate, uel ostasij suasione,
incautum eum repente adortus interemit , cuius certe
facinoris satis dignas poenas pertulit. Hac etiam tempestate Iacobus Ralsius Eques , ac iuris interpres , & ciuis profecto praestantissimus, qui apud Ostasium quorundam
uoluntates reprimere sorte conabatur , & consilijs obsistebat trucidatus est : Quodam enim tempore dum ex atrio Ostasiij medius inter optimos uiros Gud um physicum, & Petrjnum Melium domum primis tenebris repeteret : aliqui in soro praeoccupatum, ac seiunctum strictis F ensibus,
49쪽
ensibus,& compluribus quidem uulneribus percusserunt. Martielus etiam rusticus hoc tempore culpatus, quod cum hostibus sensisset, & de porta ciuitatis cum Francisco colloquium habuisset: ista ui tormentorum confessus se nocentem,crucis poenam sub ijt, iii tamque finitiit. Sed postea compertii in est nedum id effecisse: sed nec quidem excogitasse, tum id asseuerante Francisco, tum aliis, qui patriae tunc hostes sunt iudicati . Per id tempus Mareelinus ciuis optimus in carcere conclusuS: orta suspitione, quod cum Venetis sentiret, Propterea, quod tunc classis quaedam e Venetijs in portum Sapis aduenerat. Varijs ob id tormentis agitatus
est: Sed nihil cum in patriam machinatu m eine postea compertum, & tamen d patria, domoque exulauit, pauloque post diem suum obij t. Praeterea Baptista Ioannis Picinini uir in Urbe opulentissimus in suspitionem deuenit uel,quod grauiter Ostasij dominationem ferre uideretur, uel eo, quod
IoMnes eius natus ardenti deuotione Veletis dedictus es.set,& eorum partibus faueret, quem &patriae hostem pridem iudicauerant, exilioque damnauerant , Non multo
post relegatus, & ad Franciscum Picininum, NicoIai filium armorum Ducem apud Castellum Sanisti Petri agri Bononiensis missus est magno cum uitae,&Qrtunarum suarum periculo, Fragiciscus uero praeter spem, & multorum cXpectationem eum benigne sitscipiens incolumen seruauit, atq; accurate effecit, ut tute pollet patriam, & lares proprios habitare. Longus autem esset sermo si cuncta enarrare uoluerimus, quae in interitum, & pernitiem Urbis, acciuium eo tempore patrata sunt. Satis erit de multis haec pauca coli gisse: quibus & temporii,& rerum conditio non bscure patere potest. Acerba certe est huius teporis memoria,& res tu
auditu horribilis,tu uisu crudelis.Quis nostru non ingemuit Quis non arsit doIore: cu sane nestia quid acerbitis, quidue luctuosius Vrbi nostra ea in tepestate potuerit accidere. Sed de uastatione satis: Nunc de instauratione dicendu uidetur. DESI-
50쪽
' De Instauratione Vrbis Rauennae. LIBER TERTIVS
V A N coe A M ea quae superiori scripsimus libro, pro singulari nostro erga patriam amore nonnihil animum conturbarint, illa me tamen ratio consolatur. bQuod si res tunc aduersas Vrbs nostra perpessa est ea tandem mala ad extremum praesti terunt, ut Ciuitas ipsa, quae longissimo tempore sub Poltatesiorum tyrannide de lata, inculta, ac vastata, moestaque, ac lugubris iacuit, sub mitissimum demum, & augustum Velinorum Imperium diuino quodam munere ueniens priscas uires restauraret, Ac illorum nunc oblita temporum magnopere laetetur, & plaudat: Nam cum ea esset inscelix,& misera conditio rerum,statuere ciues nonnulli Venetorum partibus fauentes Vrbem hanc nostram emanibus Ducis Mediolani, ac eius Imperatoris Nicolai Picinini, penitus eripere, & eorum memoriam e Rauenna d l ere. Cristatem vero, & Ostasium inclitae Venetorum ceu