장음표시 사용
393쪽
De Dionysii et laeeilii studiis rhetorieis
In libris rhetoricis Dionysii alicarnassensis iterum atque iterum querelas invenimus, quibus rhetor ille miserum statim in quom studium rhetorices ante aetatem Augusti inciderit splorat. Imprimis quidem in praelatione iis disputationibus praemissa, quae ad singulos oratores Atticos spectant, Dionysius accuratius sententiam hanc exposuit atque de causis corruptae eloquentia disseruit. Antiquam et philosopham rhetoricen illo tempore neglectam et sors abolitam esse contendit nequo ante Augusti aetatum multum suisουε, quin totum eius tudium prorsus exstingueretur. Quam opinionem, si quidem consideraverimus Dionysium dum talia perscribebK Asiaticos praecipue rhetores habuisse in mente,
non suisse prorsus iusta et idonea causa privatam necesse est concedamus. Os enim rhetores, qui ante Augusti aetatem omnes occupabant scholas, artem et omnino eruditionem nauci scisso
constat Attamen nihilominus offensionem aliquam habet, quod Dionysius ita in studia temporis illius invehitur, quasi inde ab Alexandri tempore nullus exstitisset rhetor, qui neglectam artis
scientiam instaurare et renovare conatus sit. quidem non miroroum nequo Cornificii nequo Ciceronis mentionem ullam fecisse, cum hi auctores tantummodo ex antiquis hauserint sontibus. Attamen vixorunt illa alit sit aliquot rhetores Graeci, quos aliquantulum saltein ad studia huius doctrina renovanda contulisse ex Romanorum imprimis libris apparet. Ita quidem secundo sero saeculo ante Chr. exstitit Romae Hermagoras, cuius auctoritate et libris complures scriptores Romani qui do arto aliquid composuerunt nitebantur. Augusti vero aetate Apollodorus Pergamenus et Theodorus Gadareus praecipue in o converterunt studia. Qui Dio- Diqitigeo: Corale
394쪽
Do Dionysii et Caecilii studiis rhetoricis. 371nysius illorum temporum aequalis horum clarissimorum rhetorum libros vel opiniones noverit omnino dubitari nequit. Aliam igitur
necesse est quaeramus causam, qua explicaro possimus cur ille horum scriptorum nomina silentio transierit.
Adhuc quidem viri docti contendobant Dionysium in arto rhetorica pressisse tantummodo antiquorum rhetorum vestigia neque protulisse quidquam novi, quod immutare potuisset aequalium opiniones. Qua sententia non ex omni parte recta et ora mihi videtur esse. Si enim consideraverimus quid Hermagoras Apollodorus heodorus do arte senserint, perspiciemus Dionysium a doctrina sui temporis digressum in quibusdam rebus propriam instituisse viam Apollodorus enim et Theodorus in eorum rhetorum fuerunt numero qui, ut verbis utar Quintiliani, quasi leges quasdam immutabili necessitato constricta iuventuti proponebant. Hi rhetores nullam oratori relinquebant libertatem, qua illo usus regulas artis ad tempora causas occasiones necessitates accommodare
posset. Omnia in eorum aridissimis libris erant provisa, praescripta, certis finita praeceptis. Cuius rhetorices, quam Spengelius optimo iure scholasticam nominavit Hermagoras primus suisse auctor videtur assectatam eius subtilitatem et diligentiam nimium sollicitam merito irriserat Quintilianus III 11, 21. A quo Fabii iudicio non disserebat Dionysii sententia. Non semel quidem illo declarat oratorem imprimis καιρόν respicero debero, quo praecepto quin aequalium rhetorum doctrinam impugnare sit conatus dubitari nequit 'En πάντων, inquit De comp. v. c. XII, ἴομαι δεῖν τον καιρον πὰν ' οντος γαρ δονῆς
hanc oratoris libertatem dolandit in capit VI ' et XIV ' artis qua dicitur rhetoricas eundemque καιρόν praecipuam oratoris normam statuit de Lys. c. 13 ὁ πάντα με Ῥων καιρoo. ac quidem de causa maxime Dionysius novos rhetores νεους τεχνογράφους Do Isaeo c. 4 nauci secisse videtur. Qui enim talem de rhetorices natura habuit opinionem, eum subtilitates et mysteria Quint. V 13, 60 aequalium rhetorum contemnere necesse erat. Atque hoc mihi videtur esso insigne Dionysii in arto rhetorica excolenda meritum quod primus oratorem vi neu lis quibus scholae Theodori si Apollodori rhetoricam constrinxerunt, liberare studuit. Idem vero studium etiam in alio libello rhetorico deprehendimus apud Speng. h. r. 1, 27-460), cuius auctor dum doctrinas Apollodori et Theodori resutaro conatur plurima ad Diqiligo b c Orale
395쪽
Mora wskiliorum rhetorum opiniones illustrandas tradidit. Ad quas controversias facienda eadem causa ignotum tractatus auctorem commovit, quam modo in libris Dionysii animadvertimus. In hoe quoque tractatu aridis et quasi serreis praeceptis illorum rhetorum iudicium opponitur oratoris. Atque primum Apollodoreis in universum vitio tribuitur, quod natu Nun rhetorices prorsus ignorarent.
Etenim illi de rhetorice ita disputabant, quasi de scientia res ageretur. αφέρει δε επιστήμη της τέχνης, καθ ή με αδια- nrω ν - θεωρημώ ν καὶ μίαν ἐχόνrio την λα- τέχνη δε ἐκ κινουμένων καὶ ἄλλοι ἄλλγ ἀναλαμβανόντων φέσιν τέχνης ουν ου' της ρητορικῆς, καὶ ων θεωρημάτων αυτῆς προς τοῖς καιροἐς ὁρμο ιιένων, μαρώνονσιν ἐπ πημονικῶς διδονας in θεωρήματα p. 431, 24). Paullo post oratoris officium esse dicitur regulas artis eatenus sequi, qualetius illae tomporibus et causae inserviant. B με γαρ έχνη καθ' ἔκαμον τελε- ἐκπλη- ρουν τον rόπον ἄναγκάζει, Ῥε rurim Προς τυ υμφέρον uno χρῆ- - p. 437, 24). In iis porro quae sequuntur contra eiusdem Apollodori praecepta oratori conceditur libertas diiudicandi utrum narrationem omittere velit an non. Et χρεi quidem hi 442,
et 443, 13 quasi quaedam norma oratori statuitur. Ignotus huius libelli auctor tres secutus est rhetores, lexnndrum Neoclem Harpocrationem. Atque plurima quidem mutuatus os ab Alexandro, cuius nomen viciens ab eo laudatur. Minus frequenter usus est Harpocrationis libello, ex quo tantum has quattuor tractatus sui exscripsit particulas: 428, 8-19. 440 4-7.447, 20-22.459 6-460, 36. Ex tertio denique sonte, qui sui Neoclis libellus, haec hausit quae legimus: 434, 17-23. 446, 3-447 8. 447, 4-20. 447, 22-448, 22.
Signo apposito declarare volui hos fines sive terminos non Diqiligo b c Orale
396쪽
D Dionysii et Caecilii studiis rhetoricis. 373 Quae praeterea ex eodem sonto in aliis duabus libolli partieulis
lluxerint, ea pro certo definiri nequeunt, quia una cum Neocle Alexander in his particulis nominatur. Ex quo omnino plurima quae tractatus hic continet excerpta sunt. Hoc sano ipso scriptor nomen Alexandri tam saepe laudando
indicavit. Atque huius libellum praecipuum eius suisse sontem ex eo quoque apparet quod scriptor ille ignotus aliquotiens nomino Alexandri laudato ita disserit, ut credere possis eum quaedam qua ipse excogitasset proferre, nisi verbum νηοί postea disputationi interpositum doceret haec omnia ex Alexandri fluxisse libello. s.
444, 1 et 44b, 5436, 9 et 38, 26 439 4.
Qua quidem observatione probatur libellum Alexandri sere sempseroeulis ignoti auctoris in hoc tractatu componendo esse obversatum. Nec solum plurimae sed optimae quoque tractatua huius particulae Alexandri nituntur doctrina. Etenim ea quae o huius tractatu excerpta sunt, multum ad istoriam rhetorices illustrandam conserunt, cum aliae disputationis partes notis et pervulgatis observationibus constent. It quidem in iis, quae o Harpocration exscripta sunt, semel tantum rhetoris antiquioris, Dionysii Halicarnassensis sententia assertur 460, 5), a Neoclo non laudantur nisi clarissimi ot notissimi scriptores Aristoteles et Eudemus
448, 273, praeterea in iis quae sequuntur Plato 452 233, si
quidem recto hanc particulam ex Neoclis libello esse excerptam sta tui. Ubicunque vero scriptor ignotus Alexandri nititur auctoritato, disputatio eius fit copiosior et minus exilis, recensentur doctrinas antiquorum rhetorum, exponuntur eorum controversiae. Alexando hic Numenius Hadriani vixit tempore et non solum
artem perscripsit, sed figuris quoque rhetoricis proprium dedicavit libellum. In hoc quidem tractatu non pauca ex Caecilii scriptis rhetoricis hausit Us. h. Gr. p. III 29, 5 et pas Quaestiones Quintilianeas p. 35ὶ Sed etiam in altero illo libello perscribendo
non paucas observationes eiusdem auctoris eum disputationi suae inseruisso probabile mihi videtur.
osse prorsus certos. In prior particula fortasso non omnia Neoclis sunt, in iis vero qua alteram sequuntur huic rhetori quaedam tribui
Posse non nego. Rhein Mua. f. PhiloI. N. F. XXXIV. 24
397쪽
Certum doctrina Caecilii vestigium inest in iis quae in nrte ignoti auctoris de figura δια πώσεως leginaus cs. 457, 18 et 439, 10 440, 2 l); hanc enim figuram a Caecilio inter figuras rhetoricas esse positam eoque distinctam nomine ex Tiberii discimus tractatu Rh Gr. III p. 9 15. Aliud vero argumentum ad opinionem illam firm andam non tam ex orbis libelli quam o modo et ratione disputationis erui
Alexandrum enim in unaquaque sero quaestione pertractanda antiquiorum lietorum opiniones recensero dixi. Quo vel solo meritus est, ut ei primarium locum uter rhetores Graecos, qui post Augustum vixerunt, adsignemus. Ceteri enim, qui hac aditate de arte aliquid composuerunt, ore semper eo erant contenti ut aridis praeceptis qua in scholis tradebantur collectis quam ro-vissimo bsolverent totam disputationem. Eandem vero atquo Αloxander institerat viam aetate Augusti Dionysius qui doctrina et erudition posterioribus rhetoribus praestat. s. e. g. De Comp. v. c. IV De FAia c. 3. Ac ortasse non casu inter exigua Caecilii fragmenta servatum est unum quod historiam eius doctrinae quae ad figuras rhetoricas spectat prorsus simili illustrat modo.
CL Rhet. r. III p. 44 et Quint. IX I, 2. Id quidem ideo non
casu factum esse mihi videtur, quod Caecilium, qui omnino iisdem atque Dionysius vacavit studiis, multis in quaestionibus cum illo consentiti non diversam a Dionysio disputandi ration om in scriptis rhetoricis instituisse probabilo ost. Quin igitur suspicemur Alexandrum Caecilii exemplum hac in re esso secutum nihil certo obstat. In libris autem Quintiliani aliud inveniemus argumentum, quod suspicionem hanc firmare possit. Etenim particula quaedam operis Quintilianei, qua opiniones rhetorum antiquorum percensetitur, ita cum disputatione Alexandri consentit, ut dubitariis queat, quin uterquo seriptor ex eodem hauserit sonte. s.
Quint. V 2, 32 eadem nobis Ars n. 439, 27 Περὶ ἐνnu placet divisio quamquam et Ari συντομίας Ἀριστο λης τίμησιν. stoteles ab Isocrate parte in una εἰ γάρ φησίν, ξ συντομία disson8erit, praeceptum brevitatis su μεwi της μήτε παραλιποίσης
inridens, tamquam necesse sit ri των ναὶ καέων, μήra πλεονα- longam esse aut brevem exposi- ρούσης, ἀρετ γενήομαι ' εἰ δέ tionem nec licent ire per medium, Gn -περ ενδεια της περ
Theodoro quoque solam relin νοίσει- ων χρησίμων, ἐν ταῖς
Ε. c. in censura scriptorum, Demosthenis, Lysias, Platonis
398쪽
D Dionysii et Caecilii studiis rhetoricis. 375 quant ultimam partem, quia nec κακlυι μαλλον αυή τυι ὁ δε breviter utique nec dilucido sem Γαδαρεῖ Θεόδωρος την πιθανο-
Per est utile exponere. να μόνην ἀρετὴν νομ*ε της διγ
Fabius quidem non multos adhibuerat libellos Graecorum scriptorum, qui ei reconditioris doctrinae notitiam praebere possent. Inter eos vero auctorea fuit Caecilius, ex quo non pauca exscripsit utque inter alias observationes ea quae do doctrina Apollodori tradidit. Quare consonsum illurn, qui inter Alexandri et Quintiliani disputationem intercedit, explicaro ausim statuendo utrumque scriptorem x Caecilii hausisse libro, quo hic rhetor orationis partes Pertractavit praeceptisque instruxit. In his tractatus sui particulis, quae rhetoricen antiquiorem illustrant, saepius attigit Alexander Theodori et Apollodori contentiones. Unde probabilo fit usum sum osse libollo Augusti sero aetate perscripto, qua scholae illae imprimis vigebant. Quarunaniterius Apollodoreas doctrinam non neglexisse Caecilium supra monueram; nec minus nota ei suisse Theodori praecepta ex illis verbis Alexandri et Quintiliani conicere licet, quae modo comparaVi. Invenimus vero praeterea mentionem Theodori cuiusdam in tractatu ignoti auctori περὶ φους, quae maius momentum huic opinioni
addere potest. Leguntur ibi haec verba Rh Gr. I p. 248): ου' παράκει ro Uimi τι κακίας εἶδος εν τοι παθηnκοῖς, περ ὁ Θεόδωρος παρένθυρσον κάλει. Quae quidem observatio ex Caecilii libro περὶ φυτοῦ ex quo ignotus auctor plurima hausit, sine dubio
est excerpta. tenim, quae sequuntur atque cum hac disputationis Particula arctissimo cohaorent, ea ex tractatu Caecilii se hausisse scriptor ipso confitotur. Ambiguum amo praeterea id videri possit quemnam hoodorum habuerit hic Caocilius in mente, antiquum illum Bygantium an Augusti aequalem Gadareum Mea tamen sententia verba illa, quibus nimium πάθος si inflatum orationis genus vituperantur, optime in doctrinam illius Gadare quadrant,
quem sprevisse et impugnasse Asianorum tumorem ex eo sane conicere licet quod discipulus eius Tiberius offendebatur Nicetis Asiatici et tumidi rhotoris ingenio. s. Senem Suas. III . Ex eodem tractatu περι φους, qui sero totus Caecilianae doctrinae frustulis constat, aliud praeterea argumentum afferrenusim ad quaestionem quam proposui solvendam. Laudatur enim in eo Hyperidis oratio Deliaca p. 284, 24 τα μεν ιερι τη- τώ. Huius autem orationis eandem particulam artis ignotus auctor, ubi quidem ex Alexandro hausit, exempli causa attulit, 39, 8: Diqitigo by Ooste
399쪽
ri περίει ὁ ης γον μυθος Quem consensum propterenalicuius esse momenti puto, quod oratio illa a cetoria rhetoribus rarissimo commemoratur, in Spengelii editione praeterea tantum a Hermogene Rh Gr. II p. 288 6. Suspicari igitur ausim Caecilium in tractatu suo περὶ φους et arto rhetorica eodem usum esse exemplo illiusque auctoritatem Pseudolonginum et Alexandrum O
Adhuc igitur probasse mihi videor Alexandrum de rhetorices natura idem sensisse atque Dionys nun Alexandrum et Caecilium similem rationem disputandi instituisse in arte rhetorica perscribenda, laudasso deniquo Alexandrum auctores, quorum doctrinam Caecilius quoquo in libris rhetoricis reconsuerit. Quod si re vera ex Caecilii libro Alexander in tractatu suo perscribendo hausit, prima illa obsorvatio optimo explicabitur, si sintuerimus generales quoque illas sententias, quibus rhetorices natura tisiniatur, eiusdem esse auctoris. Quod sane optimo iure suspicari licet probabile enim est Caecilium, qui a multis minutis quaestiunculis eodem atque Dionysius iudicaverit modo, in doctrinae suae vi et indolo describenda non diversam a Dionysii sententia probasse opinionem. Unde quidem apparet Augusti aetate exstitisso duos eosdemque praeclaros rhetores, qui subtiles Apollo dori si h6odori doctrinas impugnare et refellere conati sint. Quod idem consilium ex rhetoribus, qui posteriore aetate vixerunt, praeter Alexandrum imprimis Quintilianus est secutus. Qui
quidem saepius eos irridet, qui leges dicendi quasi quaedam mysteria tradant certamquo viam discipulis monstrent, do qua d clinare non liceat. s. II 13, 2. . . V 13, 60 VIII pr. 2 3. 2.