장음표시 사용
521쪽
s assi M'ει γινομ*οι. Hrι factio si , quoniam con- par, necesse esse, unum aliquem e nobis regem fieri, si me per sortem , sire permissa Persarum per multitudinis electionem, sive qua alia rapione et equἰdem ego vobis mon refragor , qu1ρ-pe qui neque praeesse cupis , neque subesse. At hae lege vobis ius meum imperii cedo, ut nulli vestrum aut ipse ego , aut ullus meorum s subsit. Addit Herodotus, ceteros ejus postulatis adsensisse , & inde factum ege, ut sola haee familia inter Persas in statu naturali viveret, nulli mortalium obnoxiae κώ νιῶ ἀυτε
diem sola haec familia inter Persas libertatem retiner , nee imperio, nisi quantum visum fueris, parer, leges Persarum non transgrediens.
Quum varo socios non modo in eumdem finem., sed & in eadem media consentire oporteat, c. g. XIV. isque consensus in magna hominum multitudine magnaque societate sporari non possit, nisi sit rectoria, ademque regimen aliquod instituatur, cujus a voluntate to ius populi voluntas pendeat: g. Xα. 18. consequens est , 3s ut multitudo illa decernere debeat , quale sit fui
in illud regi mon, de 36 quamvis illi
522쪽
Cap. VI. De scietatis civit s orsgine cte. 48r reliquorum decreto stare non teneantur , qui sub conditione certi regiminis in futuram societatem consenserunt, si alia rei p. forma ,
quam velint, placeat populo: g. CX. 34.)3 ii tamen, qui patium illud primum pu
re inierunt, sustragiis plurium sese submittere omnino debeant.' Magnopere falluntur , qui tale decretum
umquam factum esse negant . Nam hos vel sola Romanae reip. origo erroris convincet. Quum enim inter illam urbis Albanae sentinam , quam exhauriendam putabat Numitor , nec non pastorum & praedonum turbam, quae se iam antea in Latio erebris excursionibus loeupletaverat , convenisset , ut in communem rempublicam coalescerent et Romulus , vocata contione , populum rogavit , ecquam reipublieae formam reliquis ianteferendam existiment Θ Dionysius vero Halicarnaseus , qui rem omnem accuratissime deseripsit Antiqv. Rom. Lνά. II. p. 8o. observat, populum , intellecto Romuli consilio, illico respondiise r H πολιτε&ι μεθ
nus traditam mutabimus 3 sed O priscorum consitrum sequemur , quos non sine insigni prudentia illam re p. formam inritu fle eredimus , O praesenti fortuna content. sumus. cur enim illam incusemus , quum sub Regibus nobis
523쪽
482 Iur. Nat. θ' Geme. Lib. II. contureiar bona , quae apud homἰnes habentur praeeipua, liberras, O smperium H alisse Et hae est nostra de republiea sensentia.
g. CXII. Denique ubi de rei p. forma convenit 38 nihil populo deest ad perfectam rempublicam , quam ut eam easque personas , quas sibi imperare velit, eligat , & ei iisve 39 certam imperii formulam, iam tum superiore decreto expressam , praescribat , quae formula tunc Ao ) recte LEGss fundamentalis nomine venit, quum & ea , quae pactis c ventur, passim leges adpellentur, ac proinde et ) imperantes sive unum , sive plures , non minus, quam cives obligat, adeo ψα ut nihil actum merito censeatur, si quid contra legem hanc reipubl. primariam, Vel πο- λεως σωυμη - κοινta, actum sit.' Denuo hune ordinem in instituenda Romanorum republica servatum esse, ex laudato Dionysii Haliearnass. loco intelligimus. Quum enim imperium regium, eui Jam Albae plerique adsueverant , retinere decrevissente illi de eligendo Rege sollieiti , subiiciunt: δε
gis , quam tibi , eonmen re Persuasum nobis es , νum οὐ genus regἰum ac virtutem , tum vero maxime , quod te hujus eoloniae ducem habuμ μιν mνιramque in re graνlyarem ac sapν em
524쪽
ωρ. VI. De societatis e ilis Origine ista 8 3
νίam animadvertimus , non tam verbis , quam
factis , edocti. similiter paulo post populo in
eurias & tribus deseripto , electisque eentum patribus , qui senatum & eommune reipublieae consilium constituerent , ipse Romulus , teste eodem, p. 87. inter eos ita partitus est reipublieae administrationem, ut penes RE GEHesset eura saerorum , legum & eonsuetudinum patriarum eustodia , iudieia de eriminibus gravioribus, jus reserendi ad senatum, S p pulum in eoneionem convoeandi, Penes ShNATUM ius , de rebus omnibus , quas Rex ad eum referret, de plurium sententia deceroe die denique penes plebem ius , auctore senatu , magistratus ereandi, leges sanetendi, α de bello, si Rex permitteret, deeernendi. Ea formulam novi imperii, vel legem iundamentalem s. quam aeeuratius , quam quisquam alius, deseripsit auctor mλωκωταας, quaeque tamdiu Romae viguit , donec Tarquinius assectaret tyrannidem.
Hoe modo nasci oportet civitatem , quo- An ea-ties populus ultro illam instituit . Quoties θ' vero ille , perdomitus a populo potentiore 3 veniant,si cum illa victrice gente in unam rempubli- coacti incam coalescit: 43 in primum quidem p EI. ctum de communi constituenda republica pro- stant. cul dubio consentit, quia, si dissentiret, non acciperet oblatas a victoribus conditione ,
sed perire, quam sub jugum mitti, mallet et at de forma reipublicae vix audietur de dititiorum sententia , nec, s in eligendispersonis regnatricibus ullae eorum partes sunt,
525쪽
484 Iur. Nat. θ Ganr. Lib. II. Res tamen omnis redit ad deditionis Ie-ges , quae aliquando duriores, aliquando mitiores es e solent , prout vel certa , vel ambigua est victoria . Ita sane quum sabini &Romani aequo paene Marte pugnassent , visum est utriusque bellum foedere finire , cujus leges has recenset Dionys. Halle. Lib. II. V. III. Ut Romae pari potestare parique ho-
more regnareny Romulus O Tatius: ut urbs deductum a conditore servaret nomen ; o singuli taxat , Romani, sicut antea a vocarentur stiniversi autem a Tatii 'tria , communi adispellationis complexis surrites denominarentur et ut Sabisis ius eivitatis Romana daretur, qu
cumque .d everent: utque hi eum suis saeris reciperentur is tribus O eurias. Tale fuithoe foedus , ex euius legibus Sabini & adeonstituendam rempublieam quodammodo ad-
g. CXIV. Nee non Aliquando 6 contingit, ut victo popu- Io nova obtrudatur forma reipublicae , si- victo no- inuique 47 vicitor sibi stipuletur , ut haec VRLi gi' nova respublica , tamquam inaequali foedere inim .djuncta, se comiter Veneretur. Quo casu res
trudit E ipsa docet , 48 & pacta illa quae supra descripsimus , g. . CXII. & decretum de
reipublicae forma, f. CXI. intervenire de- here : at 49 populum victum non ultro, sed coactum , in haec omnia consentire. Mos hie erat Atheniensium , ut civitatibus omnibus, a se perdomitis, statum popularem 3 Laeedaemoniorum , ut regimen optimatium obtruderent . Cujus instituti rati uem reddit Xenophon de republ. Athen. cap. I. S. ΣΠ . & cap. III. g. X. sequent. Exem-
526쪽
Cap. VI. De seieratis eisilis origine ise. 48 spla passim eollegit Ubbo Emm . vet. Graec. TOm. III. sed surieerit unicum. p. 249. se l. Apud Samios statum popularem instituerant, eversumque aliquoties instauraverant Athenteusis . A Lysandro vero , Lacedaemonio , expupnata urbe , pro populari imperio α illic instituta est. inas fortunae vicissitudines & aliae viderunt Graecae civitates , prout vel penes Athenienses , vel penes Lacedaemonios erat maris imperium . Id vero sine vi & eoactione contingere non potuisse ,
Deile unusquisque animadvertit. g. CXV. Ceterum quemadmodum omnium societ tum una voluntas , unusque intellectus con
cendum est de civitate vel re publica , ita constituta. Quum vero plures socii eum dein finem eademque media intelligere & velle non aliter possint , quam si uni pluribusve id negotii detur , ut de fine, meaiisque ad finem adsequendum necessariis dispiciant rc g. XVIII. 1 f. consequens est, sa ut idem fieri oporteat in civitate.' Denique quum aliis id negotium dare idem sit , ac voLUNTATEM SUAM ALTERI Us vel ALIORUM VOLUNTA-
SUBMITTERE : per se patet, F2 cives reipublicae omnes voluntates suas uni pluri busve submittere debere, adeoque s 3 eum eo rue imperare, cui quibusvs cives voluntates suas submiserunt. Non aliter fieri potest , ut plures idem velint , quam vel per CoNsPIRATIONEM , ut omnes idem sentiant & velint , vel per sUBNlsSIONEM , ut plures voluntates suas unius
suas submittere debent volun atrimperan tium a
527쪽
Inde nain scuntur respubiliscae, vel
. hicae svel ari. 1 ocrati Tae, vel
S 6 Iur. Nar. θ Gene. Lib. II. vel plurium voluntati subinittant. Pri ut numquam sperandum esse , Deile ii intelligent , quibus perspecta sunt eontraria hominum studia, ingeniorum stupor , diverisque voluntatum inclinationes. Seneca Epist. cII. Putas νμ , posse sententiam unam esse omnism non est unius una . Itaque superest modus posterior , ut plures voluntates suas alterius vel plurium voluntati submittant . Quemadmodum enim periret proculdubio navis, repleta qua taeumque hominum turba , niti illa multit do eommunem salutem permitteret uni gubernatori , perito rei nauticae, & omnia acturo, ut navem ex hieme marique seopuloso femvet: ita fieri non potest, ut tot hominum my-r ades, quae in tam magnam societatem eoaleseunt , ex tam gravibus procellis civilibus , quae quotidie ingruunt , ad incolumitatem perveniam, nisi ab uno pluribusve regerentur. Recte ergo Arrianus Dus. Epictet. I, 22. τει
submittere Ies; eisisatis, observat. g. CXVI. Ex eo vero porro consequitur, ut , quum voluntates suas cives submittere possint vel
1NI, vel PLURIBUS, Vel UNIVERSAE MULTITUDI
Na, s non possint inde plures, quam tres regulares rei p. formae nasci. Nam s s ) quoties omnes cives voluntates suas unius personae physicae voluntati submittunt, nascitur im
Sin s 6 plurium voluntati iac decreto , ARISTOCRATIA . Denique s 6 si id , quod universa civium. multitudo communi suffragio decrevit, pro totius civitatis vel rei publicar
528쪽
Cap. VI. Drseietatἰs Γυἰlis origiae cte. 48 voluntate habetur ea reipublicae forma Po-PULARIs, vel DEMOCRATICA adpellatur.
' Equidem Polybius Hist. Vsi x. distinguit
inter μοναρχίαs & βασι ιο , & utriusque diruserentiam ita describit: Πρωση μεθ α κατασκαωs
Prima , MONARCHIA sine arte natu impetu constituituν et hanc vero sequit ur , arque adeo ex ea originem habet, i quum accessio ars o emendaris , REGNUM Sed quum ea , quae magis minusve expolita
sunt, speeie non differant: id discrimen hietneuleare nihil attinet.
Enimvero, quum, sive unus, sue pIures, sive omnes, imperent, mn alio jure praesint rei publicae, quam quod reliqui cives eorum voluntati voluntates suas submiserunta: g. CXU. s3. consequens est , 18 ut injuste imperent, quibus suam voluntatem non su, miserunt cives. Hinc sy si unus injuste o cupat rempublicam , monarchia in TYRANNI-naM; 6o si loco collegii optimatium pauci imperium invadunt , aristocratia in OLIGARCHIAM ; denique εI si loco totius populi turba quaedam vel faex hominum ninnia pro lubitu decernit, democratia in OCHLOCRA-TiAu degenerat. ) si Quas reipublicae formas vitiosas regularibus admodum similςs
esse, & proinde 63 ὶ has in illas facile de
generare M recte observavit Polyb. Vs. 6. I. idque ipsa experientia satis confirmat.
rannicie soligaris chleae de Ochitiis
529쪽
naque genera rerumpublieaνum flatui sex debens et tria qua omnίum ore iactantur , que modo posita sunt a nobis: tria cognata cum his natura , d--atum dico unἰus , paucorum, o turba vulgavis. Pro tyrannide quidem hie ponte monarchiam , quippe quam illum a regno distinguere , diximus et g.
CXVI. sed ipse paulo post subiicit r
DEM . Τalis & reliquorum eivilis prudentiae auctorum philosophia est , quam hie pluribus inculcare non opus est. Cui non dictus Hylas Pg. CXVIII. . Quum vero tres illae regulares rerum publicarum formae in totidem vitiosas oppositas
facillime degenerent: g. CXVII. 63. ) non mirum est, ε paucissimas semper repertas fuisse civitates , quae ex tribus illis unicam eligerent : sed 6s plerasque vel omnes illas formas veluti in unam conflasse, vel ε6 duas certe ita com cuille, ut una alteram veluti in officio contineret. Quumque 6 a potiore fieri soleat denominatio : im
de non possint non varia nasci Iegnorum s . aristocratiarum , & democratiarum genera , quae 68 RERUM' BLICARUMne MIXTARUM, an irregularium nomine venire debeant, nostra parum reseri. Add. HERT. Elem. prud. eis. I, II. s. p. δῖ2ο. sesu.
530쪽
cap. m. De saeiataris eiuἰiti origine Θα 489' Ee hane quidem optimam omnium rerum publiearum formam esse , observat Polyb.
bus sis, quo diximus , formis sir composira.
Et cap. VIII. p. 638. magnopere laudat Lycurgum , quod ἀνάπλοώ ἐδε' μονοειδη πολετέ , non simplicem atque uniformem constituerit rempublieam: sed optimarum quarumque re rumpubliearum virtutes omnes ac proprietates
in unum eopularit, ne, si qua istarum supra modum augeretur , ad vitia congenita deflecteret a sed, dum euiusque vis mutuo Omnium nisu in contrarium retrahitur , nulla pars illarum vergat usquam , aut nimium propendeat, verum aequis ponderibus librata & aequa lanee suspensa quam diutissime respubliea duret, non secus ae fieri soleat in navibus , quas hine inde par vis ventorum impellat. Sic &Dionys. Halicarnass. Antiquis Lib. IL p. 82. tibi rempublieam Romanam a. Romulo eodem fere modo institutam istise , refert, illam
mixturam vocat κομον ἡ πολιτει ae, additque et
concrinam resp. formam ceteris omiabus rei'
constitutionibus praefero, ut paci aeque, ac beἱ-lo, idoneam. Omitto iam eiusdem generis te-4timonia Zenonis apud Laert. VII, 13 I. Ciceronis apud Non. Marcellitu de verb. propia 292. Tacita Annal. IV, 33.
g. CXIX. Dessique quum & totae serietates in unam oueti Lei-maJorem coalescere possint: g. XVIII. 9. villarum