장음표시 사용
231쪽
omnis homo est unus homo, & tamen arguitur petregulam,ergo regula salsa, consequentia tenet cum minori,quia praedicata & subiecta conuertuntur manente consimili denominatione, prima pars antecedentis probat ur. ex eo quod antecedens sit uerum. . Vt patet per exponentes&,consequens est salsum,
quia aliquid est honio , quod non est unus ho
Respondetur quod substantia non conuertuntur licet sint similia,non enim sequitur ly homo, & ly homo,conuertuntur,ergo substantia conuertuntur,quia licet ly homo,& lyhomo,conuertantur etiam lyhomo & ly homo,non conuertuntur. unde subiecta istarum non conuertuntur,homo currit,& homo est species,non obstante quod sint similia, quia ly homo, in prima supponit personaliter,in secunda materialiter, ita in proposito substantia illarum non conuertuntur tquilibet homo est unus homo, omnis homo est unus homo. quia licet sint similia S personaliter supponant, non tamen supponunt praecisae pro eisdem, sed in prima pro masculino sexu solummodo', in secunda pro utroque sexu . sed tune convertuntur ly homo,& ly homo, quando supponunt eodem modo de praecisae pro eisdem, ut omnis homo est rationalis, &omnis homo est risibilis', eodem modo dicitur de lyhomo,& ly risibile,quia aliquando conuertuntur, aliquando uon.
Tertia regula fuit ista. Ab uno conuertibili ad reliquum est bona consequentia. Contra quam arguitur sic . Ita e sequentia contra terita non valet,sem scis esse nominem, 'ergo sor. scis esseris,lem,Sc tamen arguitur per regula,elgo regula salsa.consequentia tenet cum minori, qui homo & risibilis conuertuntur.maior probatur, na casu possibili
232쪽
tonsequentia non ualet,antecedens probo,& pono et scias fodi esse hominem, nescias tamen quae sit pro-pria passio hominis , sed credas quod risibile si propria passio a sint,isto posito antecedens est verum, &consequens falsum,quia lor. credis firmiter non esse risibile m,sicut credis ipsum non esse annum,ergo fori non seis esse risibilem. Ideo dicitur, quod ab uno conuertibili ad reliquum. ratione totius extremi, est bonum argumentum,ratione autem partis fallit consequentia sicut in propositio,quia ly hominem, & lyrisibilem,non sunt praedicata , sed ista,sciens esse hominem,& sciens esse risibilem, qua inuicem non conuertuntur , exemplum patet in aliis terminis, unde contradictorii contradictorium , & contradictorium inuicem conuertuntur, quia si contradictorium est verum uel salsum,tunc contradictorium contradictorii est huiusmodi,& tamen con sequitur contrastictorium. a. est uetum,ergo contradictorium contradictorii. a . est uerum posito quod omne.a. st ista, homo est asinus,tunc est antecedens uerum & consequens falsum. Si enim contradictorium contradictorii. a. est
uerum,omne. a. est contradictorium contradictorii. a. ergo,a est uerum,quod est salsum. Defectus ergo stat in hoc, quia non arguitur ratione totius extremi . sed ratiorie partis,licet enim contradictorium S contradictorium& contradictorii conuertantur non tamen contradictorium.a.& contradictorium contradicto
Quarta regula suit ista. Ab uno correlativorum ad reliquussi propositionibus existetibus de secudo adiacente est bonum argumentum. Contra quam sic arguitur. I fla consequentia non ualet, patet est. ergo filius est,& tamen arguitur per re gulam,ergo regulasalsa,tenet consequentia cum minori,& maiorem probo . Nami casu possibili postq
233쪽
antecedens est verum,& consequens falsum, ergo esssequentia non valet,antecedens probatur, Nam dato quod eis patet habeat filiam, Se non filium, tunc est antecedens veru,& cosequens falsum. Dicendum, quod non arguitur per regulam, quia pater,& filius risi sentcorrelativa, sicut nec mater,&sita, stat . n. patrem essedi non habere filiu sicut stat matre esse,& non habere filiam,sed ista di fluctiva lant correlativa, videlicet pater vel mater, filius vel filia. Quinta reg. fuit ista. A termino priuato ad termin si infinitum est bona consequentia. Cotra istam regula arguitur sic ista consequentia non valet, a fuit in finatum ergo a. suit non finitum,& tamen arguitur, per regulam,ergo regula falsa, consequentia tenet cum imnori,maiorem probo, ponendo quod, a. fuit totum te .pus in sinitum praeteritum terminatum,ad primum in
fas horae praeteritae,isto posito, a fuit in sinitum, quia a parte ante, & tamen fuit finitum a parte post, ergo falsum est Ufuit non finitum,quia ex isto conseque te sequitur,quod non fuit finitu. Eodena modo arguitur linea est in diuisibilis, ergo linea est non diuisibilis, nosequitur quia antecedens e st verum, ut patet quia non Iatuudinem neq; profunditatem habet,& tamen consequens est salsum,quia linea est diu sibilis secundum longitudinem. Dicendum, quod infinitum, & in diuisibile non sunt termini primatiui, quia non dicunt defectum,ut patet, quia conueniunt deo, quare non mirum si nulla illarum consequentiarum valet, quia non arguitur per regulam, sed bene arguitur per regulam isto modo,tu es iniustu ,ergo tu es non iustus, sor est caecus,ergo sor. est non videns,quia caecus,& iniustus
sunt termini priuatiui dicentes desectum in illis quibus conueniunt
Sexta segula fuit ista. Ab amrmativa de praedicato
infinito ad negativam de praedicato finito, est bonum argumentum. Contra quam arguitur sc. Ista consequentia
234쪽
quentia non vale tu suilli non albus,ergo tu no fuisti albus, tamen arguitur per regulam, ergo regula falsa,tenet consequentia cum minori,& maiorem probonam casu possibili posito,antecedens est veru,& consequens falsum , ergo consequentia non valet, antecedens probatur,& pono,quod haedis fueris albus , pridiae niger, isto posito antecedens est verum, quia ouandocunque fuisti niger, fuisti noni albus & conisquens falsum quia situm contradictorium positum est in casu. Respondetur, qudd non bene insertur propositio negativa de pridicato finito,debere ergo sic argui,tu fuisti non albus,ergo aliquando tu suisti non albus,tueris non currens,ergo aliquando tu non eris currens.
- Notandum, quod in terminis obliquis non tenet reTRU' gula dicta,unde non sequitur,afinus est non tar' ergo asinus non est sor posito,quod omnis asinus sit ea sori quam pla. tune est antecedes verum , de consequens falsum. Similiter non sequitur,sor. est non asinus ergo sor. non est asinus. Septima regula erat issa. Anegativa de praedicato finito cum debito medio ad affirmativam de praedicato infinito,est bona consequentia. Contra istam regulam arguitur sic ista consequentia non valet,a,non est verum,cuius eontradictorium qst salsam, &. a. est ergo. a. est vera cuius contradictorium est salsum,& tamen arguitur per regulam , ergotegula salsa consequentia tenet cum minori, Scmaiorem probo dato, quod a.sit ista homo est asinus, antecedens est verum,& consequens falsum, ergo cosequentia non valet, quod antecedens sit verum probatur,secuda pars est vera,ve patet, ct prima similiter quia situm contradictorium est falsum, sa est verum cuius contradictorium est falsum, quod autem consequens sit salsum arguitur sic, & facio tibi istam consequentiam,a. est non verum, culus contradictorium
est falsum ergo, a. est falsum,cuius contradictorium
235쪽
est salsum consequentia tenet, quia salsum, & non IVerum conuertuntur, consequens est impossibile, ergo,& antecedens.
Respon detur concedendo regulam,& consequentiam factam contra illam, S nego, quod consequens sit falsum, S tunc ad argumentum,a. est non verum, cuius contradictorium est falsum,ergo, a, est falsum, cuius,contradictorium est falsum, nego consequen tiam,& quando dicitiar non verum,& falsum, conuertuntur, concedo,ergo ista consequentia est bona, nego argumentum, quia non arguitur ab uno conuertibili ad reliquum ratione totius extremi, sed partis. Vnde licet, no veru,& fallum, conuertantur, tamen non veru, cuius contradictorium eii falsum, S salsum cuius contradictori u est falsum non conuertutur. Notandum circa debitum mediu,quod non sequitur sor.
cedens est veru,& consequens salsum,dato quod sor. nihil habear,nec arguitur per regulam,uma illud hon est debitum medium, sed illud sor, est aliquid,et non sequitur,asinus no est son& asinus est et go asinus est no sor. dato, quod nullsis asinus sit alicuius,est tu catatecedes veru,& consequens salsum,& non tamen argititur per regulam quia illud non est debitu mediuna, sed hoc,aunus ebe alicuiu ,qubd est falsum quare,&
obiecta contra requias 7.cap. buius teri tract. cap. o.
SEPTi Mi capituli prima regula fuit ista. Ab omnibus exponentibus simul sumptis ad suum expositum , est bona consequentia. Contra qua re g. arguitur sie, ista consequentia novalet. Aliqualis homo currit,& n5 est aliqualis homo quia talis currat ergo qualislibet homo e utrit, & tamen arguitur per teL.essici regula salia,cosequetia tenes
236쪽
iret,& prima pars antecedetis probatur & pono quod
non sint in mundo nisi homines alibi,quorum aliqua currant,& aliqui sedeant, isto posito consequens eu falsum, ut patet,& tamen antecedens est verum, quia aliqualis homo currit, & non est aliqualis,quin talis qualis ipse est,currat. Eode modo arguitur in aliis terminis,ut aliquantus homo currit,& no est aliquantus homo,quin tantus currat,ergo quatuslibet homo currit,posito enim, quod quilibet homo esset tripedalis quantitatis, & q, aliqui currerent, S aliqui sederent, tunc esset antecedens verum, & consequens fallum . unde relativum accidetis non necessitatur supponere Pro omni eo pro quo suu antecedes. ideo dicitur,quoanulla illarnm consequentiaru valet,quia non arguitur per regulam ,ex eo,qubd non recte assignatur secuda exponens. Na huius uniuersalis,qualislibet homo currit,secunda exponens est ista,nihil est aliqualis homo quin illud currat. Istius vero quatuslibet homo currit secunda exponens est ista, non est aliquantus homo , quin illud currat. Secunda regula fuit ista. Ab omni exponibili ad quamlibet suarum exponentium est bona consequentia. Contra quam regulam arguitur iac , ista consequentia non valet, tu incipis esse albus ergo tu es,albus,& non immediate ante instans quod est praesens fuisti albus, & tamen arguitur per regula ergo regula salsa consequentia tenet cu minori,quia incipit,exponitur uno modo per positione de praesenti,& remotionem de.praeterito ergo colaques est eius exponentium maiorem probo, quia casu polsibili posito antecedens est verum, & consequeus falsum ergo consequentia non valet antecedens ,& pono, quod tu non sis albus , sed immediate p0st instans 'I .. .: . . quod est praesens eris albus,isto posito,sequitur,quod tu incipis esse albus tanquam ex suis exponenti'-bus, & tamen non es albus,per casum, quod est op '
237쪽
positum primae partis consequentis. Respondetur quod ista consequentia non valet- tu incipis esse albus. ergo tu es albus,& non immediate ante instans qae est praesens fuisti albus, nec arguitur ab exposirci ad aliqua suarum exponentium,& dicitur verba inc it,& desinis, non proprie exponuntur. sed habent causas veritatis,unde copulatiua,cuius una par est affirniatiua de praesenti,& alia negativa de praeterito. dicitur una caiisa veritatis, & copulativa, cuius una pars est negatiua, & secunda assirmativa defuturovocaturalia causa veritatis . &a qualibet illarum copulatiuarum ad propositionem inception is est bonum argumentum, econuerso aute non valet,ut eiusdem capituli una asseruit regula. Eode modo de desinit,est dicendum. Et si aliquando dixi illa verba debere exponi, non tum locutus proprie de expositione , sed secundum communem modum loquendi sumendo expositionem communiter pro omni probatione
Ideo iam arguitur magis stricte siccista consequentia non valet tantum non omnis homo est animal. ergo non omnis homo est animal,& tamen arguitur per Tegulam. ergo regula falsa. conisequentia tenet.& prima pars antecedentis probatur. antecedens enim est verum,& consequens falsum . ergo consequentia novalet. quod consequens sit falsum. manifestu est,&probatur antecedens sic, omne animal est non omnis homo'. ergo tantum non omnis homo . est animal, tenet consequentia ab uniuersali affirmativa ad suam exclusiuam. antecedeus est verum,ut patet. ergo & consequens,& secunda pars antecedentis,probatur nam prima exponens exclusiuae est praeiacens
eius sed i y non omnis homo animal e est praeiacens illius exclusiuae , quia esti illud quod remanet dempta dictione exclusiva ergo est exponens eius quod erat probandu
238쪽
Respondetur eoncedendo consequentiam.& negado antecedens. Et ad probationem. nego consequentiam, quia ilia non est ex clii siua illius uniuersalis sed haec tantum non ens omnis homo est animal, quae est vera. Et si dicitur quae e uniuersalis illius exclusiuae,iatum, non omnis homo est animata dicitur quod non habet uniuersalem, quia est ex elusiua negativa. Tertia regula fuit ilia . Et cuiuslibet exponentis eontradictorio sequitur contradictorium expositi. Contra istam regulam arguitur sic, Ista conseque si valet,lu es animal. ergo tu non differs ab ani mali,& arguitur per regulam. ergo regula salsa. consequentia tenet eum minori, maiorem probo. antecedens est vern m. vi patet.& consequens salsum ex eo quod suum contradictorium est verum. videlicet tu
dissers ab animali. probatur si e tu differs ab animalinuod eli asinus. ergo tu differs ab animali,& illud est
asinus . consequentia tenet per resolutionem relativi in eo niunctionem copulativam & pronomen demons rativum.& antecedens est verum, ut patet per exponentes . ergo& conseqnens tunc sit. tu differs ab
animali & illud eli asinus. ergo tu differs ab animali
conse Quentia tenet a copulativa ad alteram eius parte Respondetur concedendo consequentiam,& negado istam propositionem, tu differs ab animali. tunc ad rationem, tu disters ab atali. quod est asinus. ergo negatur cosequentia, neq; relatiuum determinatum. per terminum consustuum est se resolubile semper. unde non sequitur,tu es omnis homo qui est in a. do, mo. ergo tu es omnis homo,& illa est in a.domo. Omnis homo currit mouetur . ergo Ois ho currit & ille mouetur Existens tamen relatiuum in propositiones ne signo sie haberet resolui,unde bene sequitur,sor. qui currit mouetur ergo sor. currit, & iste mouetur. antichristus erit homo qui est, ergo antichristus eritisse est. Quarta resula fuit illa. A resoluea
239쪽
ca re Iolutum est bona consequentia. Contra quam regulam arguitur sic istaeonsenuia
men argui ur per regulam. ergo regula falsa. coseo uetia tenet cum minori.& maior probatur. Nam antecedens est verum ut pater.& conseques falsum .ereo eἱ
nsin consequens sit falsum pho
batur. quia suum contradictorium est verum
omne animal si est risibile est homo k pile νου Tponentes scilicet aliquod animal si est risibile est ho& nullum est animal quin illud si est risibile sit homo ergo Dicitur quδd consequentia est bona.& consequens est rerum sicut S anreceden sire eum ' citu e
s suum contradictorium est verum s l.
animal si est risibile est homo ' se sita: ATq
nens non est sufficienter assignata quoniam ista est secunda exponens scilicet nihil est animal si est risibit e qum illud sit homo quae est falsa. quia suum contradictorium est verum, scilicet aliquod est animal si est
regulam arguitur sie ista consequeri Na non valet. haec propositio est necessaria animal est ea ra. .rre. ι homo quae adaequatae si . nificat animal esse homili. ergo animal esse hominem est necessarium. & tamen
tenet eum secunda parte antecedentis,primam probo. quia antecedens est verum & eonsequens sessumnuod antecedens sit verum patet,qubd coseques falsam probatur.nam animal esse hominem est impossibile. ergo falsum est quod animal esse hominem sit ne cellariviri .
240쪽
Tractatuseessarium consequentia bona, & antecedens proba tur. hoc esse hominem est impos ibile demonstrando asinum, & hoc est animal. ergo animal esse hominem est impossibile. consequentia tenet ab inferiori ad suusuperius affirmatiue,sine impedimento. Respondetur concedendo primam consequentia , di antecedens,& consequens eiusdem. negando quod nimal esse hominem sit impossibile,& ad probatione nego consequentiam, & tunc ad illam regulam respod eo dupliciter..& primo qubd non arguitur ratione totius extremi, secundum quod intelligit regula secudo quod arguitur cum impedimento, quia ly impossibile immobilitat istum terminum animal,& dictum ein yna regula consequentiarum,quod ab inferiori ad
suum superius immobilitatum non valet consequen-gia. Si autem vellet quis sortificare illud argumentudicens, quod arguitur a resoluentibus ad resolutam . hoc nego, quia i ita, animal esse hominem est impossibile, non e resolubilis, sed ossiciabiliter probabilis,ut in probationibus ier minorum patuit. Sexta regula fuit illa. A descriptione ad descriptuest bona consequentia,& econuerso. Contra quam regulam arguitur si e . ista con .sequentia non valet, tu intelligis hominem , ergo tu intelligis aliquid sub ratione qua homo,& tamen arguitur per regulam ergo regula falsa. consequentia tenet m. nori, maior probatur. Et pono quod tu nullam habeas intellectionem nisi simplicem intellectionem hominis. Isto posito tu intelligis hominem & tai men tu non intelligis aliquid sub ratione qua homo , quia omnis ratio hominis est diffinitio. sed tu non intellἰgis aliqd sub aliqua diffinitione, quia nullam ha - . bes diffinitionem in mente,ut suppono in casu. ergo tu non intelligis aliquid sub ratione qua homo, Dicendum quod consequentia prima fuit bona, . cuuis coceditur antecedens vi cosequens in casu isto