장음표시 사용
21쪽
Iuitionem condemnatum, etiam Potissim1 pristini patrimonii , parte pii
Eodem sato Mauritius, Hassiae Laiadgravius, non amplissimae modo haeretiitatis, quae 1 Ludovico seniore obvenerat,& totius superioris Hassiae, sed, ob stuctuum& expensarum restitutionem, possessi antea territorii ja- miram insuper non contemnendam Caesaris sententia passus. Severius longὰ cum Ducibus Merapoleos actum : Quorum provincia ad mare ballicum sita. adeoq; Caesari ac Domui Austriacae, ad scopum suum
obtinendum, maxime accommoda. Hos enim Ferdinandus Caesar, Anno millesimo, sexcentesimo, vigesimo octavo, non citatos, non auditos, absq;
ulla judiciaria causae cognitione, nudo decreto, avito haeredio exuit: Frid-landiae Duce, cliente suo, exuviis ius
Nec longo post intervallo in causa Hildesenti, sententia definitiva Praecipitata: Qui Dux Brunsvicensis
Episeopo & Clero dicti Episcopatus,
una cum territorio, & locis, Episcopatui quondam' ademtis, etiam fruc usPerceptos ac percipiendos, & damnum emergens lucrumve cessans restituere )ubebatur. Cujus sententiae eLfectus, Duce ad .ultimum Revisonis beneficium conlapiente, ne tantillum idem, prout alias juris & moris, suspendi potuit: Quin executioni e v stigio mandaretur, & Duci, praeter iuta, quae ipsius Majores Clero Hildes.
enii ereptum iverant, Ducatus partes aliquot non ignobiles, ratione tum fruinium, tum reliquorum, ad quae resti tuenda condemnatus fuerat, detraherentur. Ulterius, Principatus Calen-bergensis,Comitatust 'ensis,&quaedam Brunsvicensis agri praefecturae Seniori Tillio, quadringenties mille Ioachimicorum nomine, quos Caesari Daniae Rex, 5c ille Tillio transcripserat, alia insuper aliis, a Caesare collata, in praedam cesserunt: Ut Duci demum ex ingenti, quod antea possederat, patrimonio vix septem praesecturae, illaeq: modicae & minorum gentibaim, velut pristinx magnitudinis reliquiae, superfiterint. Imprimis Ferdi. nandus Caesar, Duce Brunsvicens licet in gratiam recepto, Guelpher ii munitissimam Urbem, Arcemvo, Aulae Ducariae sedem, in meditullio regionis sitam, praesidio suo insessam retinuit: Ut hoc velut freno i ubilo. maret Brunsvicensem, alias insignis
serociae, caballum; ne recalcitrando . novas turbas daret.
Quid in Pomeranti Caesar molitus fuerit, certo haud liquet: Quippe conatibus ejus, antequam lucem aspicerent, a Rege Sociae oppresiis, & in abortum dcgenerantibus. Non obscurus tamen rumor erat : Electori Branden burgico, in casu vacantis p ultimi Ducis Bogistri mortem successionis, a Duce Bavariae litem de hoc
Ducatu motum iri antiquae investi- . turae, quam hic, quoties opus, ab Imperatoribus renovari secisset, praetextu. Unde militaria, quibus totam provinciam Ferdinand Caesar obrum rat, hospitia, in hunc eventum, forsan sequestrum Juliacense parturire, non- nemini suspicari in mentem venerat.
Ut vero, quicquid protestantium Religioni addictis virium supererat,
exhauriret, & jam non per intervalla ac spiramenta temporum, sed continuo unoq; velut exitiabili ictu unive stas jugularet Caesar, bonorum ecclesiasticorum, quae hactenus possederant, pene omnium controversiam
mox, Edicto publieato, iis movit: Cuius Edisti, si essectum sortiretur, vi, omnes & singulos ad incitas redigi, ne
Ubi, sub Religionis colore, privato iterum suo, suaeve Domus commodo velificans, Archi Episcopalibus, Maede burgensi & Bremens, nec non Episcopali ii Halberstadensi, quae tria nobilissima, non inferioris modo S xoniae, sed totius Germaniae membra, filium suum obtrudereconatus est. Tandem, quia Caesar & Domus austriaca, ad scopum suum feliciter consequendum, classem in mari necessario requiri animadverterant, ideo non littora tantum maris ballici, de portus ad id ficos i quorum plerosque Jam occuparant summa cura munienda susceperunt; Strales unda, dum Ju sum eorum subire gravatur, summa vi hostiliter oppugnata : Sed & alias Civitates, quas navibus & viribus maritimis
22쪽
mis pollere norant, Hispanicorum commerciorum huc unicὰ restringendorum, variorumque privilegiorum &insignis emolumenti the facta, ad sepellicere conati, in id impense incubuerunt : ut comparata illarum adminiculo classe , mari quoque ballico suos injicerent compedes.
Tra ς - 2. Quanquam autem nascens, 'ς & e Germaniae malis valida cum lcm- pore incrementa sumens Austriacae
Principibus, Rebuspublicis, sensim
hoc modo magis magisque formidolo a facta fuerit , in aram e cum, intra Imperii Romani fines jam se non amplius continens , vicinos quoqVc, misiis in Italiam, Borussiam, Transsulana diversis Exercitibus, lacessere haud vereretur: GUSTAVUS tamen Α-DOLPHUS, secundus ejus nominis& Magnus, Sueciae Rex , imprimis iu-
spe tam habuit, luculenter se prehenso , quo magis ballici maris littoribus illius vires appropinquarent, eo plu- res inforesve acivcrsum se in dies seri
Velut jam Anno millesimo, sex-
' centesimo, vicesimo sexto, liter eqva - b i. ' dam R. egi, sueciae ad Transilvaniae Principem, nec ab hoste, nec ad ho- sicin missae, a Caesarianis interceptae, reseratae, ac, conficta in Regis invidiam verborum interpretatione, publicatae fuerant: Ipso internuntio in carcerem compacto, ac dure dc hostiliter
habito. injuria, quo inopinato
magis Regem 2Caesare,quem, nec verbo, nec facto, hucusque laeserat , perculit, eo altius in pectiis penetravit, ac descendit: Maxime, cum verus literarum tenor nihil, in Caesaris aut Imperii Romam praejudicium ten-3 se deus, loqueretur, sed bellum, quod Regi Sueciae cum Polonis hac tempestate intercedebat, solummodo con-
Porro Regi a fide dignis relatum. l. ' N I icet componendorum inter Sueciae te ad. c Polom. x Regna dissidiorum saepὰ- sit. Mumero spes aliuigeret, Commissariis
xem eon. utriusque Regni annuatim in eum s- firmati. nem congrcalentibus : Pacis tamen hos osores per internuncios ac literas,
sedulo apud Polonos operam dedisse, ne vulnus in cicatricem coiret, ante quam in Germania suum plene attigis set scopum; spe certa Polonis Uata Germaniae Electoribus, Pranklpibus, . .
Ordinibus subjustim missis, sese igitur, omnibus Viribus collatis,eo gnavi ter incubituros; ut Succiae quoque Regnum a Polonis penitus opprime
Et quo verbis facta statim respon- 3 derent, Suecosque omnibus bellorum
gerendorum mediis, quantum pote,
nudato , l'Olonorum armis, Vore suo mercium suffultis, debeluandos expcmerent, α Regi omni militum, & rei belliti comm Cr- ter dicis.cio, quod utrumque liberum Polonis Suecorum tunc hostibus, reliquerat,
Regi Sueciae in Germania interdicere
Clarius autem odium eorum in A. Rcgc in Anno millesimo, sexcentesi- surrexi mo, vicesimo septimo emicabat; qVado Adolphus, Ho satiae Dux, cum copiis hau i contemnendis, Sigismundo sertio, Polonorum Regi, sub sidio ablegatus : Idque eo potis limum tempore, quo, e iratu Polonico ad Diricha- viam dissipato, & toto exercitu inconsternationem haud exiguam conjecto, I riculum erat, ne ipsis casstris Potompellerentur. Quapropter hoc praeter opinionem & immerito sua, illatum vulnus, Regi eo magis doluit. quo certior spes erat; hostilem exercitum, absqό hoc foret, ad internecionem caesum. atq; ita hac. vice debellatum iri. Nec vero missione militum, nec alio praetextu colorabantur istae
suppetiae: Quin potius ipsius Caesaris signa,& Imperii Romani aquilae in hostili acie aperte sulserunt. Dux quoq; Holfatiae, post navatam Polonis strensiam aliquamdiu operam, si Borussiacum residuo milite in Pomera iam regressus,ibidem, non secius ac aliae Caesaris legiones, hiberna nactu est: Ut vel inde, e Caesaris stipendio nunquam
excessisse, appareret. IntereaCaesareus miles Rc is Sue- ...ciae subditos, qvi, negotiorum tuorum R., .so. ac innoxiorum commerciorum causa, stit ei hain Germaniam appulerant, ubicunq; bui.
nancisci contingeret, hostiliter tractare : Ablatis vi mercibus, & navibus ii eo addictis. Qeod iidem, non alio locorum se justius confugere rati, ad . Regem
23쪽
Regem detulerunt: Ejus opem,auxi- centesimo, vicesimo octavo, Strale-Vicini,
lium, patrocinium supplicibus ac que- si indoe Urbs a supremo Caesareae mili- 'Riu' rulis precibus implorantes. tiae Imperatore, Eridiandio, praesidia, SV - ι imprimis SeptentrionalibusRegi- qu ae imperabantur, admittere detre- 'Domitia bus ac Regnis maxime suspectum ac- ctans, arctissimo premeretur obsidio, tus in ma- cidere : QuodCaesar ac Rex Hispaniae re balticu supradicto millesimo, sexcentesimo, *gDo vicesimo septimo, & sequenti Anno, r Georgium Ludovicum, Comitem η - - Sortzburgensem, dc Gabrielem de Roy. Commissarios suos, Lubecam, ferroq; ac flamma extrema qVxq, perpeteretur, recepit illa quidem ab initio a Daniae Rege militem auxiliarium, quem spontaneo motu, defendendae Urbi, hie submiserat,& necessitate exi sente, plus auxiliorum ab eodem con- aliasque Urbes Hanseaticas, in partes sequi poterat : Ne tamen cum Caela
ris hostibuς quos inter tunc tempori
Damae Re xj conspirare argueretur, mox ad Sueciae Reccm confugiens, ut addicti neutri parti Principis,cuous benignitatem antehac luculentis rerum suas traducere conati, illarum ope classem in mari ballico comparare molirentur. Utut enim alius color rei quaesitus nil aliud, videlicet, intendi, quam ipsarumCivitatum commodum, ha C etenim ratione, abrosatis, quae ex- testimoniis experta fuerat, tutelae ac teri invexissent,monopoliis, navisattia patrocinio, sequestro velut deposuit Onem & commercia Civitatibus iarta, exagitatam infessis hostium armis Li- tecta conservatum, ac, inter alia, Hi- bertatem. Nec Rex juilissimis des panicarum mercium vectarum ad so- causis, quas ipsinet Strale iundensesios eorundem portus astrictum iri: Se- per Legatos suos deduxerant, recusa-ptentrionaliu tamen Regnorum Re- re ullatenus potuit quin Civitati, non res, re altius penetrata, aliorsum id ipsius modo, sed de publicae, commum terpretati, aliquid monstri alere ne- nisq, securitatis gratia, misso non con- solium existimabant; nec modo in 'temnendo militum subsidio, subve- cgalium suorum super mare balli- niret. Cum,cuius tutelam & protectionem,
ex Majorum instituto, sibi in frunt, insigne vergere praejudicium, sed &ip is in Regnorum visceribus Oppugnandis, media ac Occasionem qVaeri.
Quae suspicio in Rese Sueciae validiora incrementa sumsit, postqVam, finito bello Danico, a classe & navibus armandis minime cessatum: In se enim, reconciliato Daniae Rege, fabam hanc cuili, haud sine causa ominabatur. Praesertim, quia Caesariani, spede adjungendis sibi Civitatum Hanseaticarum viribus evoluti, Gedanen sium & Polonorum, cum quibus Regi Sueciae apertum bellum, naves in con- sol tium asciverant, illarumq; Ope mare ballicum, harum artium hactenus insolens, piratica in scslum reddebant: In tantum ut Rex Sueciae, Regalium suorum, & securitatis maritimae, commerciorumve conservandorum, classem & ipse suam magnis incommodis atq; impendiis adornare, illam Caesarianos occupatis portubus, Praesertim Wismariensi, inclusos tenere coactus fuerit. Amici, Cum autem Anno millesimo, sex Salva tamen obedientia, Caesari&Duci Pomeraniae,tanquam Superioribus,debita; nec ad Caesaris, aut cujusquam offen tionem,sed solam Civitatis, portusq; Stralesundensis, & consequenter, totius maris ballici defensionem, commerciorumve libertatem: Ut ex faedere, cum Strales undentibus inito, sole meridiano clarius apparet. Inde militum Tribunis, qui Strales indensibus suppetias missi, in mandatis datum: Ne extra Obsidium, & necessariae atq; legitimae defensionis ca-cellos, adversus Caesaris exercitum quicquam tentarent. Qui & ipsi, ab initio, Danis, quamdiu illic loci una commorati sunt, in expiasnatione Oppidi Bare, aliisve factionibus, quicquam ad capessenda contra Uaesa ianos hostilia arma, instigantibus, Regis
sui mandatum causati, intra hos terminos immoti steterunt.
Eodem pend tempore Caesar D ces Megapoleos omnibus dicionibus, quas ab Imperio ipsi, eorumve Maj
res, tot per annos, Felidi nomine pos
24쪽
Imperatorem, his investitum ierat Quorum, & Religionis , & sanguinis
nexu junctorum, Ducum vicem Rex,
ipsa Christiana caritate, arctaq; necessitudine flagitante, jure miseratus: Praesertim cum, omni alia sere spe destituti, in his angustiis ad Regem,velut
Legati sexcentcsmo, vicesimo nono, Lubcunsemi- censis conventus, compescendis Da
se tiatu mς. RV'tius, haberctur,Rex Sueciae iubesens du0β c Regni senatoribus haud po-i stremae notae, Gabrielem Oxenstirna Baronem, subsequenti tempore Dapi- seri nomine in Regno clarum, & johannem Sparrium, ut Legatos, eo quoq; mittendos duxit : Non modo, ut Strales inda, quam in protectionem
nuper receperat, turbis, cum quibus, Praeter meritum implicata,colluctabatur, evoluta, Ducibusque Megapoleos autoritate sul sublevatis, dissidiorum igniculos, his aliisve de causis inter ipsum & Caesarianos exortos, restingveret; sed praeterea tractatum oq;. ipsum, interventu suorum Legatorum dirigeret ad fidae ac aequabilis Pacis
Horum namq; mandata eo unice collineare. Darent operam, ut Primcipes, Comites, Urbes, portus ad mare. ballicum is magnum Oceanum fum-rim, uter verioris ac inferioris Sax mae Circulus, nec non Oldenburgensis o orientalis Frisiae Comitatus inflatum, o Anno 1nia sis , sexcentesmo, vigesimo, ante helium hoc enatum fuerunt, repora renturo Strategundae autem Cicitati, cui jureis iusta vis erat Agata,no ruina --δε restitueretursecuritas ct tibertas, sed damni quoque, hoc belgo exa tuti, nominefatisfieret. Pro Ducibus Megapoleos, quidem criminis, erga Caesarem o IN ritim admissi conme Iiforent, certam pecuniae summam sq. tam Hectores, Principes, Ordines Impenti ex bono isa zo essent ambitraturo mulctae loco, is . Regem praedem hujusseu sponsorem offer-ή re, ipsis injunctum. Vis, si idem det LMmeorum jure exaggerari eousq; posset, vi ad millies mura Dac icorum exsoLmenda, se ob ingere decreverat. Legationi ut viam sterneret, Johannem Salvium, status sui & praesenti Pacis negotio expediendo iniimul destinatum, Secretarium Rcx, iter paululum antecapere, jusserat. Qui, ubi 'in Daniam venit, Caesaris Subaeleg
tes scripto compellans, & Regis propositum brevibus detegetis, ut Regii Legati, transmissis fidei publicae literis, ad tractatum admitterentur, P stulavit.
Tantum autem abest, ut literario responso dignati cum fuerint Caesaris
Subdelegati: Ut potius, fide publica
denegata, rcgios Legaros,lum territorio Romani Imperii, tum potissimum Urbe Lubeca abstinere,sub comminationis e tremae indignitate, per Hater- nuncium, qui literas detulerat olian-nem a stehausent ore tenus jusserint. Eo non attento, Iohannes Salvius, sal ita dsimul ac istud responsi a C: caris Sub- delegatis tulit, nomine regiae legatio-' nis, longius adhuc distantis, tantisper, 'e 'in hie.
dum de ulteriori ejus VoluntatC CCr-rae. tior evaderet, rescribendum censuit ;ad animum iis revocans. Barbaras
gentes non solitin Pacis Orato es honorifice excipere, sed etia-, ad heltam Anxnctiandum missos Aeciales, iam hum initer admittere, quam reos dimittere com cesse. I os vero. nou Caesiani cui R
garos, non ad taenuvriandum GPDm, sta nestis rationibus conrponendum, imo ad
Pacem, is caeteras ommes ouae Cicinia
talis necessitu es ab Hendum venientes, non modo non admisti, Ad etiam ab humana λιὸ rhν Amagente tam inigne repudiari , id vero feris ut cria I, -- Metis induci posse. Nec enim risimile videri, eam revera mentem Germanae , Christianae gentis, quae tot enixis coxi sationibus coram uniUerso orbe patiam
professa sit ; perse non tis e. o minus da Pux Mehnis vis rutionibus iumperi uent reparata: Pr sertim cum titerarum lator nihil mino in script is monstra Uerit, lis de Verta Caesarian rum S delegatorum sententia redderesintur certimes. Non ergo nonpotuisse, pro commtini Gentium fore eos denuo requis
γε - ut candiae ct rotunde V g cent Utrumne, Ian iam Regis Lexatos, a 2LIane Paciis opus p/ ommendum, tria I tui interesse nomine fide ptib a cinet ere Celint λ An perpent in eo, od oretaritum Subdelegati relatum fuerat.
25쪽
sed Sc posteriores hae literae, silentio a Caesaris Subdelegatis trans sita, Regi, qui haud male auritis satis responderi non respondendo noverat, ansam dederunt Legatos, Lubecim
destinatos, domum, re infecti, revocandi. Nec sane mediocrem ejusmodi indignitates, concoctu dissiciles, ingentis ac heroici animi Principi bilem
Paulo tamen seritis, post regios
Legatos jam revocatoς, responso eaS-dem literas dignati sunt Subdelegati
Caesaris: Priorum verborum cruditatem excusatione mitigantes. Nimiarum a Caesare ad triari id solummodo cum rutae Rege missis, peciali mandaro cam aliis in tractarum descem dere, aut fidem lupublicam impertiri non licere. Si tamen regis Legati ruicquam,
od commune bonum concerneret, a ut
Paci promovendae faceret, in mandatis serent, HI ad Caesarem dejerre non
Ira arrutur , nec commodum a Caesarerrore sum defore, is Vsis dubio procul,
r modo hac m regererese debeant, inm unctum iri.
Pax Lub: 4. Et hoc quidem responso Receos coix gis Sueciae Legatis satisfactum arbitrari Caesaris Subdelegati : Tractatum vero ipsum, si longius protracto Suecus quoq; interveniret,majoribus dissicultatibus implexum, ac Caesarianorum intentioni terminum sorsan ali- quem, metamve praefixuin iri veriti, Pacis Ocyiis maturandae, arcum, qVem hactentis adeo , ut rumpi minaretur, intenderant, derepente remisere; spe Daniae Regi ficta restituendarum, quas Caesar armis occuparat, provinciarum , Jullandiae, nimirum, Stesvi
censis& Hol satiae Ducatuum. Quo contentus hic subito cum iisdem ad pactionem descendit: Quamvis & lis de dominatu in mare ballicum, quem Caesar ab aliquo tempore per Fridiandiae Ducem, in Regalium, a Septentrionalibus Regibus ac Regnis tanto nisu hactentis propugnatorum, praejudicium usurpaverat, relinqueretur indecisa; & portus ac munitiora ad mare ballicum, mannumve Oceanum Germaniae loea incaesaris potestate remanerent ; de maritimis deniq; ejus apparatibus intermittendis altum esset silentium. Quibus de causis Rex Sueciae Legatos suos Lubecam principaliter destinaverat. Ut ita dissidiorum inter Regem Sueciae&Caesarem Iemina hac Pacificatione non in ipsa herba supprimerentur, sed, accedente indigna Legatorum repulsa, velut frugifero imbre irrigui, validius indies tue-
Rex Sueciae e diverso nihil sanἡ Plato
minus sibi persuasum habuerat, quam Regis, e tractatum hunc, se inscio & penissime Mae opini praeterito, adeo praecipiti exitu ter- ς δε minatum iri: Meminerat cientis,cum Daniae Rege, anno vixdum praeter- lapso, foedus pepigisse, quo expressissimis verbis cautum,dem eciae Pam ctis, ae fieret, Legibus comprehendemaeo, is cer ac assidue communicandisineticem consiliis , ita ut alteralteratri . consiliorum ac intentionis mature eret particeps. Ubi vero Lubecae facta,
transacta omnia, non vanis rumoribus,
sed certis, & veritatis indubitatae nunciis allatum est, mutata velificatione, & reflexo, quem hactenus, Lubecensis tractatus magnetem securiis, tenue rat, cursu, aliam ad tranquillitatis ac securitatis portum viam insistere coactus fuit. Quod autem ut Caesaris Subdelegati in literis innuerant) ad Caesarem, .cum quo ipsi nulla huc usq; intercesserat literarum communicatio, rem deferre , ceu pars laesa, salva dignitate haudqvaqvam posset, alio medio usus, Electorum, cum quibus illi ex parte jam antea literarum communio fuerat, collegio scribere, idq; de Opportunis remediis interpellare constituit: Senatui insuper Regni permittens. Ut ad summum Caesareae militiae Imperatorem, Fridiandiae Ducem, Legatum ablegarent ; experturum in re praesenti: An dissidiorum, quae hactenus suborta fuerant,amica via compinnendorum aliqua spes superesset tinia porro relatum erat Regi; sus' Res , adceptum Suales undae patrocinium, & Electores missa eidem subsidia, vitio sibi a non- lueta nullis in Germania verti: Ideo in literis ad Electo eς, ante omnia, causas ψ-stissimas, tum quae Strales undenses ad implorandum, tum quae ipsummet ad praestandum auxilia compulissent,fuse& luculenter deduxit. Acerbissimum
26쪽
nimirum C starem Strat undensem sibique m. Tinnes nec in Imperatorem Romanum, nec Imperium ipsum, nec tum Imperii Orinem quicquam a misserit, cujus causa, tantum abesI, ut unquacitata aut accinata, vel Grumiecta adit conmis a ta, ut etiam imperiali decreto e innocens declarata, ct δε ob identis exeo citus reces secura esse, asit, tantam tam n cae ianorum armor fuisse inquitatem . Vt, Preta hac ejus innocentia, nego disjuribus ac constitutionibus Imperii, contemto contractu Arehemiano cum Pomeranis inito,pinhabitu sim .ribus asis diversorum temporum piatis, nec considerata tanta indebito exacta δε-
Iutas pecunia, donis is muneribus, ipsa etia- Religio profan wi Parissa MILm ii temerata, imprimis vicinos Civitatis pagos za Zaruerant; jus territorio varia m vimenta imposierint, fortui incumbentem insulam, Zaiiboim ne u Ia inimicitiae denunciationes, ex insitis captam, in illius praejudicium munierinn, omnes ex. continenti in Rugiam, ex Urbem sentinentem, is vice versa transitus occuparint ue ciet es vario tra reatuum Δ-d brio Ce verint; maximo tributo e haustis etiam praesidia imperarint portumque adia usum, noes,tormenta ibi trai, poposcerint di, ac tandem priviale torum libertatisque obtentu negatis,
ro ac iamina, ad extremum usque md
tuu sim fuerint persecuti. Cum litura Neratoris decreta nidit uerent; Po-Meraniae Dux nec uriget eos iuvare, nec posset 1, 4Iocietate autem His eatica proderet tis haberentur : Iure, more e Gentium, permissis prit Hegiorum, --jorum suorum exemplo, coactor, externae potentiae implorare a Mim L 1, donec
tam inopina belli tempestas des iret, Oiuta Pax tauraretur. Ei Regis quid Dianiaeo dia, ut maxime praesemta ira, ad arcendum primum impetum acceptas: Ne tamen id vitio ipsis olim verteretur, Wassi hostibus Imperiise -- Iociassent, nultam tandem ae ius praesentiusce haluisse remedium, rvam sub
S corum, ceu neutrarum partium o amici, Regis confugere tuletam. Igiturat ento imprimis, qzod Strat undensium preces letino. humanoque jure niterentur; tum observantiae, vicinitatis,
communis Rellionis, libertatis, o commerciorum etinculo, εγο tam antecessoribus sis, Regibus, Regno e Si eriae, vim ipsimet semper addicti Derant,
ct omnium, qui necessitudine qυacuit ea mari bestio dependent, gentium p Dicio conjunctum foret, si ahq uis in hoc
portu piraticae excursionis nidus a pri- vata cujuscunqze ambitione fleretur: Regem, ingratiam vicinorum Cr amicorum, ipsiusque adeo publuaesecuritatis, nutu amplius jure recusare potuisse; quin oppressis, opem suam tam impenspimplorantibus, ub eniret. tqve id
tanto magis, quo tura ipsi a male Hir
Imperatoris con ultoribus, his annis,
hostiluatis documenta fuerant ope ι.
Genim ntilia unquam contra Imperatorem aut perium Romanum, et Iasexilia contulerit, et Isaia ra inierit, umcunque ab aliis ad hoc non ignarue penumero incitatus; tu pontis a Germanico bella semper abstinuerit, reicio ser ta amicitia, neutri e partue applicans, nec diato et I in minimis utra offensionis praetextu : Non posse tamen comprehendere, quo merito suo, Regn,
et e , infesta contra una Caesaris in
Eorus a uerint Etata; Pax cum Polonis sui ἡ impedita; omni δ Germania militis se armorum auxilio, hosti co- cesso, Vsi inrerdictam fiterie ejus ad Principem Transili aniae interceptae ac reservatae, jamdudum id unice Lubreue agitatum, ut una cum Rgno suo ab omnibus. humani generi s deribus is commerciis excluderetqr. Ad M cvicinos, amico con anguine suos ad mare M ticum patrimonio avito exutos, tantiv-que non penitus ex irpatos; subditos aliquoties expilatos, atque in captivit tem abductos Denique tota fere Europa jam denuo disseminatum; ingentem contra se exercitum in Bortu am expeditum iri. Licet autem sub iis, Stralequndam Uemissis, Mineritam ; ut viae Rex, cum, tanquam hostis, Urbeis
opportunitate ius fiet suo facile assererestire bel potuisset, tu non exiguum Romarii perseprae disium, attamen, ipsius interventu, amicitiae eri ,
Aga res serit, ct sic libertas Civitati, CD
Citias autem Romano Imperio fuerit co- servata: Eam nihilominus gratiam n positam; ut Legati, ret os ad Luberen-
27쪽
sem tractatum miserat, ct causam Sum densem, o caeteras simultates enatas co- posituros, non modo non admisssis ma 'gna etiam cum indignitate repulsi, quinimo tota Germania abstinere Isint jussi Moniam igitur minime dubitet, ut coteris Imperii ordini ι, ita Et roribus cumprimis ingratam fore Hlhanc info- lentiam, gia externus Rex innoxius se innocens,imo amicitiae jura osserens,l- indigne tracterer ; muneris etiam iiDrumsit, providere, ne quid Respublica christiana detrimenti capiat : Idcirco
intermittere noluisse, quin ab iis amice requireret. Retraherent Caesarem, interpo sita autoritate sua, ab injurio se ejusmodiprocessu, considerantes: Nihil aliud a Rege vel hactenus aestum, vel ad huc q-ri, qvam honestae Pacu securitatem. Et ha ne quidems aegris rationibus obtinere post, nihil in Ie desiderarisaae urum, quod ad amicae vicinitatis
necessi duo colendum reqziratur. Si, praeterspem omnem, Facu mediiis, s ineraritur, rescitis, priorprocessu comtinuaret, ac per hoc alia Cia isti ac securitati Daeprospicient ipsi imponeretur necessitas, haud minus Elei roribus, quam DEO, ct ui rso terrarum Orbiex Otum fore: Gundo non in ultam praejudisium Romani mperii cum quo nihil ira intercedat inimicitiarum9 yed ad prastandum solius inculpatae tutelae
Ei lchius Praeter has Regis ad electoralea RU Collegium literas,Regni Senatus,Re- η' μ ' gis Camerarium, Stenonem Biethen, um iii s ronem, ad Ducem Fridiandiae abiun legabat: Ut, si adversae partis animos ad Pacem pronos reperiret, primum amico tractatui jaceret fundamentum,dumplures Commissarii subsequeren
tur, rem totam omnimodae transactio
ni subjecturi.' . Is verb, Stralelandam ap-
quae ulti pellens, rerum faciem, cum ui aliis,ma & po- tum in eo praecipue mutatam depre-.ti,sma hendit: Qv9d integer exercitus, tor- belli mu' mentis ac aliis belli requisitis instrusi intς ctus, sub ipta Caesaris Campiductore, ςyo ψ' Arobe io, contra Regem arma stri-
'uri staret, sed in Borussim intellis armis
Interatia Quae quidem mutatio ulteriorem Legati progressum stitit: Ne quic- Iam tamen inexpertum relinqueret, iuei Fridiandiae hac de re scribendum, & adventum suum, quibusve de causis esset missus, significandum duxit. Nimirum, eis exiguas es am ussu respotuerit, per a Micos tra/Imtus, is iteratam legationem, igniculos dissidiorum inter Regem se Caesarem extinguendi, sopiend2- : Quos superi ris Legationu indigna resentio, lut tu barum g dam face fabros in majorem fiammam excitaverit Attamen, quia Sub delegatorum Caesarianorum response Des nova optati eventus de amica compositione ad Caesarem via Fridund
Ducem a Sue rumparte referretur,
sentata fuerit, ideo, Regis mandato asinclyti Reeri Senatus MDucem Friri
laniae abaetatum ; ut, animadverse, Cosaris ac Ducis animum ad amicam tractationem inclinare, cum Duce de quia busdam, quae tantae rei necessario promittenda Odeantur, ageret, futurique tractatus solida coliscaret fundamenta. Simul ac autem appulerit, comperiisse,dee essitione AEnheimii Campiductor , ingentibus copii s atqίe infestiuignu contra Regem suum in rusum moventis,
hostique, Polonis, se conjungendo , ει- flem Regis propediem se declaraturi
Mapropter ab amico Senatu ad amri cum Prmcipem ut Sonatus Regni omnino bipers serio musum, cum castra, vae Arehemius apud Pol nos metarimtendat, non amicitiam, sed hoWilitatem eamqne haud obscuriam redoleant, tota hujus negotii fucis immutata, eo lium quoque is propositum mutare coactum Quod autem Dielckius,susceptumCivitatis Stralesundensis patrocinium expeditioni huic Arnheimianae, prae
texi, Odoraretur, causas, quae Regem
ad suppetias illi ferendas permoverant, pluribus & facundo stylo explicatum sit : Quae, strictim loquendo,
erant tum vicinae ac amicae Civitatis afflictis,precibusve excitata commiser
tio, tum proprio tuit end ns gramediscrimen. Imprimis huc inducere visum; φ d copiae Caesaris .in Borus mante biennium expeditae, Regi, ad idem me ia Strale dens faciendum, satjuris tribuerint: tam nihil magis Rex iam serit contra Caesarem,succurrendo&r
o dae Urbi , quam Caesar contra Rogem,
28쪽
gem, mittendo Polonis auxilia. Min eis non immiserat modo, sed iis uenist
mpetum faciendo, Regem culum faceret, tot, rarita'EP exoticas ad defensionem Ceta rovocarat. 2. Diones suo aeregro πι- tribus com
Iure agere paratus tan um injurium prope se confectum videbatur, recr δε-
mes, ut pedem, actutum Mesenens, a Doc si animus ab omni hoscitate alimur sit - a manet, frudere Cideretur, Ne sue ulias Gnt in L . -
aediscendoque manda- nisem hostiluate accipere. Contrarium
sum T cu in socopraesulari, decreviser imo iis utilis, non justi ratione intendum trum, neve,ectamuum in ami sis tria- α inulari : Cum ejusfarinae milita aius voluntatis mclinatio ne propera. tes eisdem potius arte eludere , comtem
et elit Z L enim ad amicam tractationem, alienum ut dicitur giatui, petere
nt e seu co sescere ne taeavi, quamdiu omicis persinatorum sceniis H erret λ suus exercitii cimeo ae ungantur. tum sone deficietat humianae vincun
1pondebat. Tot copi abundare λ- periretur sine ria tisin re s
rostrem, ut, exercitu arai Mimia se iis eis, π, .m
29쪽
nemque aequitatem postulare , ut, quod terque eos cumprimis Regni Cancella-hlammatuo, quam o ssime, arma infe- rio,λXelio Oxenstirna, Barone, cujus pia cohibendo,revocandoque,emendetur, consiliaria prudentia in rebus arduis corrigaturque. Caeterum, ρ modo- maxime nitebatur, quaestionem, bel- unque res caderet, is quicunque tan- lum, necne adversus Caesarem geren- demoturus esset Bullus negotii eventuis, dum esset,in deliberationem deduxit.
Regni Sueciae Senatores sibi is Patriae Et sane tanti momenti res exactissimi gratulari, rasireque , quod duae res, consilii lance, variis hinc inde ratio- . quarum sol udicia, praeter um is num pondusculis adjectis, librata, in
ensem, Superiorem non recognoscentes aequilibrio diu anceps pependit. vereantur, aestiment e, a Rege suo flent: Non deerant, quae bellum disse Bona, uidelicet, Conscientia, ct incom derent, praegnantes rationes. In bel- rupta rerum gesiarum Fama. Certo lo, nempe δε ipiendo considerandum :quippe certius explora tum haberet, quod Numjustum num necessarium sit, aut Conscientiavere regia ab omni neglerirae, certe ingentis commodi pem minime δε--l non seris expetitae, Facis causa Re- hiam se at , num denis facile confectugem liberet: PerFam autem confide- videatur. Iustitia raesenti belu co re futurum, ut inies orbi terrarum ciliari multiplicibus Caesarianoruminis- magis magis innotescat , d parte Re- rtis: Nec ae ida Micquam dubitaritorgis nihil neglectum, nihil, od addis enim is tales a Rege memorari besiorumaeorum mala ingruentia avertenda face- carasin, ut, praesertim in unum cosiatae, o sideretur, intentatum relinum . inferendo belta sat habeant momenti. Iterata haec Legati postulata, vix Id tamen ubisu observari: Caesarem,l una alterave linea Dux Fridiandiae di- cet arma hostilia induerit, nondum pa- gnatus, nec a priori sententia se dimo- iam in Ue hostis nomen. Adeo everi passus. Legatus vero Suecicus, omne sin dignitates,mgi Regnoseo Ceriae apua hunc oleum & operam perdi a- istatas, aut militi o buci imputari po nimadvertens, ad Electores quoque se, aut alio qFopiam colore obtera: isto literas dedit , adjunctis,ctim literarum in Borus tu postrema vice mustum suarum, tum responsorum, ab eodem xercitum, evanido, edoecioso, exauciu-Duce sibi redditorum, exemplaribus : rari is in Regis Poloniae stipendiapon Qvo de injuria,Regi suo illata,eo con- modum transscripti militi, Iraetexis
staret luculentius. lari. Cum ergo Caesarnondum exuerit Exercitus autem Boeussae immis- regiae Majesa tu reverentiam ut pot/sus, utut alio colore a C aesarianis palli- culpatam se hostempro teri reformide aretur, dum adversus Regem Sueciae, pos adhuc,suisa regia dignitate, quum ut hostem, singulari animi pertinacia his excusationibus bis sartam tectampcr totaim aestatem pugnaret, pro a- Caesarpraeset, nec eidem imFudenter inperta ab eodem hostilitate, & belli, fultare ausit, tram ilhtatipublicae con sine ulla denunciatione illati, argu- donari, o dusimulatione transmitti i
mento habebatur. Nec parum eo latas hucus e injurias: Summodo ne, promotum Induciarum, cum Polonis extrema Hecessitas compelgeret ad arma, ineundarum, negotium; quod, Galliae aut luculenta utilitas eadem suademet is ac magnae Britanniae Resum, nec non rerum status ae circumstantiae felicem, Electoris Brandenburgici interventu, facilemque rei exitum pol erentur. hoc tempore sub incudem venerat: Necessitatem non Cideri ulum incumb
Polonis armorum pertaesis; Rege Ve- re: Si qmu Regni Sisciae, o parendiumro Sueciae, remoto hoste hoc,in Caesa- eidem dicionum situm Gntemplaretur. rem, novum hostem, vendicaremido. mine Regnum nis per Daniam, --
. . . fari inaccessum . De quo 'idem Rege R. de 6. Ne vero Rex praecipiti& non metuendum. ne Caesarianis transin
'io,' ς inconsiderato potius impetu, quam tum praeberet, o incendium, qzod vix Dς π ς' certo contilio in bellum contra Cae sa- friι- suis arcuerat, media iterin iu ' '' rem ferri videretur,assumtis,quotquot viscera, quae intacta hactenys man in Borussa ad manus erant,Regni Prru rant, reciperet. Mari autem Wn s moribus, ac prxcipuis Ministris, in- missima modo classe, sed tot etiam clau-
30쪽
isae ruptum obicibus Set clam munia tam . Ut Caesar, praesertim maritimo asparatu impar, ne quidem coadunatis omnibus viribus i uis, i ac perrupturus sit. I ruoniam DBorusaepartem p am x, ure belu occupatum, Inducturum, stib incude se ventium, vi, forte animo Maecepi se cis cumfusis us . effvaq;:orumsnibus, velut vadio o aggere cingi : s o certe, tranqtillitate n o nunc toto per Inductus ad tempus parti, in agros suos admissuri non sint v ionem , qua vixdum se exoneraverint. Misi, etiam sive int,lalvis tamen induciis gratificari transitum Caesarianis
neutiquum posse. Id ref d igitur ad
mare ballicum moliretur, aut machi
retur furibondus hostis, Regem, in Rogno ac solis fio tutum, contemnere ac deridere Iosse illius minacias I ringentis,
ac dentes mani rabies, ventis, nec u tra nocituri: Adeor e necessitatem is
lanae nulta, subesse ; nisi quam Rex,
transmisso in Germaniam armis, la .
cessito iure hose, sibimetipsi imponeret.
Nec Mititatem, aut emolumentum ex
Milo edim Caesare, velut ex eo, quod cum aliis vicinis geratur, ferarisos: Longe enim aliam in filo, qzam his rerum faciem. In his, simul ac Rex fines egrederetur, pedem po re in hostico, or, qui ρ terrarum a cinere possit jure belli Lerifacere : In isto, quocun e cum Exercitu appetiat, non nibi consan inorum, amicorum, vicinorum, eis em
Religionis Principum , adeos hospi-ium, non hostiu- terris impingere. 5 bis etsi Caesarianos ejiciat, haud bi tamen eas asserturum Regem, sed veris minis, qui ct ipsi Ciolentis Caesaris armison es, mi eratione am oriod xniores videaritur, procul dubio restit iuram. Herum autem hosticum, pr δrias, nempe, Caesaris diciones, ad longe di tum : Ut tactam, aut a Maeoccupatum iri, ambigua Calde spes t. Interim non ad beltam moto Iuscipiemdum edo proseqzendam, certos ac im- me os me re tritum tus. Hinc I tum provincialium in Siscia delectum, hinc cum provinciae maritimae in Gemmania, jam a Caesarianis nitiis exhausae, a M . exercitibus pares a litisn sint vania col aurum Io tributorumgenera, ct icquidpatrando belu, ingenio a excogita ἰ neces, taσ, contrino mi hinc onera, quae nune Mitis iucumbami, non nt populares, finitob Io Folorica fore, sibi perfida erant
imminutum, selisi cresente ma oris ML V ericulo, forsan auctum iri. Hinc ceria o ingentia Regi, ex hoc bel , immi- .nere j endia: Ambigua vero di exigua, is nul fere per ani compendia tavias, Induciis tam Eo orum Regis initis, injurias, quae a Caesare acciderant,dus Amulatione troymitteret, adeos, belli cogitationes hac vice deponens, Aegis incolas Pace ct quiete tandem an arido frui pateretur plus virium, occulto odam augmine, o velut aetatione, tu Agni visceribus neri nitenti taetret rum quum, fel cissimo licet belK eventu,
per extranearum dicionum acces .cnem,
perure aut bipolriccriposset. Nem' , non resubditorum modo ianimis, jampria Am ob egregia Re os facinora enaIum, amorem O bene dolum affectum maxima incrementa sumtu= - , sed se Re num
ipsum, vocatione a militiae muneribus, ali g oner bus ac incommoris, quae heyum neces aris secum invehat, incosis profueta, Viris, et tribus, opibus via de locupletatum iri Adeo, ut Rex nou omnibus
modos nitimis, sed sing quos dis iis,
Regibus, Populi, admiratioui acum
ratis ni mox Iuturus sit. Dei e si
quaeratur, facile confectu, nec ,hel m
o immineat beatam grave atrox, iuI-num ; cujus initium fucere tu prorii iret idem, HI semel excita tum Vire, non perinde in alterutrius potestate : Cuis hoste, non potentissimo tantum,sideri arrogantiae,crudelitatis, tertinaciae pleno, Caesare, nimirum O Domo Austriaca. Hunc hostim protestantes Germa
niae G tires, Principes, Ordines sub jugum jam redegisse : Hanc, Religionis
praetcxtu , Pontificiorum an os sbi conciliasse: Hunc, totius Germaniae a/-mis, viri N, opibus fetum , non in au- num aut annos paucos, sed tu fra H qvammulta cum Rege Myaturum. Nec praelis uno,altero , sed belu, imo legDialis olet incendum illi, qui hunc penitus in or Mem redactum vetat. αvantum enim hujus hostis robur, ex eo constare: via, exercitu ficet non uno adversus finitimos Germania emus, a Buc non inopia Militum, sed abundantia laboraret. Hanc ergδ hydrum, quae, deleta