장음표시 사용
331쪽
Cum seneralitis ubi p na a iure statuta non est,
iudex possit illam ex arbitrio imponere i hoc ptiecipue in pgnis in serendis clericis, locum sibi vendicare debebit3 cum nonaam specifice omnibus clericorum excessibiis statutae petnae legantur. Vnde tunc vicit Iniac. in cap.Qkaliter.el 2.in col. si .versic. Item not.de accus. quod est procedendum de similibus ad simili vel id, imponeretur minor pςna. In arbitrandis tamen huiui odi pqnis discretus iudex pluxa d bet considerate, videlicet delinquentis conditionem. ἱ& an soleat delicta tapius perpetrare, an casu ceciderit , vilis, an honesta persona siti doctus an indoctus sacerdos,an alterius ordin1w lubens an coactus, laces.situs, vel non deliquerit. Et an fiteriύstandaturn ortae ex delicto vel ne . Attendere praeterea debebit qualiatatem loci delicti, grauius ne iudicetur delictum itiregno vel loco illo, quam alibi, in sono, Ecclesia ἔ aut loco deserto, priuata via siue domo. Delicti insuper
diuturnitatem seu grauitatem,ac irrogatae iniuriς moidum & atrocitatem, aut damni datii magnitudinem examinare conueniet, nocte aut die, armis aut situs eis, praecedentibus insidijs, aut aperto macie Como
missum fuerit delictum. Per selum clericum,aut climcomplicibus. Petionae insuper offens, qualitates numium ponderandae sunt, cum ipsae sint quae augere vel minuere soleant quodcunque facinus: videlicet an vilis fuerit essensus,vel dignitate praeditus,aequalis conditionis, an potestate & autoritate superior; laicus
332쪽
an clericus, sue religiosus, senex an iuuenis, amicus an inimicus, necetarius an extraneus, vir aut si na. Nec indecens praeterea erit temporis commissi crimi .
nis habere rationem sacris videlicet an sestis diebus. an alijs, dicijs stantibus,aut non scelus ruerit admissum. Quotiens praetere, per ecclesiasticum iudicem taxandu venerit damnum illatum alicui ictu vel vulnere per clericum,ut debita satisfactio fiat, in mem riam iudicis obsecro veniant verba notanda Iurisco . sulti in l.fi.ffde his qui deiece.vel effude.quet quidem itanquam in proposito satis utilia transcribere libuit. . Cum liberi hominis corpus i sum fuerit, iudex computat mercedes medicis pretaetas, teraque impendiaquet in curatione facta sunt. Pr terea operarum qui- hus caruit, aut cariturus est, ob id quod inutilis factus est. Cicatricum autem aut desermitatis nulla fit aestimatio, quia liberum corpus nullam recipit qstimationem ei Quamuis hoc quod de citatricibus lex fatuit limitandum crederem, nisi illet in facie vulnerati remaneant: quia tunc de illis considerationem existimo maximam habendam esse. Quis enim dubitat maiorem iniuriam intulisse clericum, hse, si ex vulnere cicatrix magna in facie remaneat , quam si l uis aut nulla λ meritoque ob id ad pleniorem satis farictionem vulnerantem compellendum. Neque aliud arbitror sensisse Iurisconsultum in d. l. cum ille et si mationem cicatricum aut desermitatis: saciendam prohibere videtur,quia si membrum est saluum,cic
trices damnum non inferunt. non vero vetat quin ex
hoc iniuria possit atrocior iudicari & maior iniungi satisfinio delinquenti: J Quibus omnibus liberrimo
333쪽
linimo per iudicem circumspectis, quantum doli seu malitiae fuerit in crimine facile erit intelligere, & sic condigna popila punire nocentes debet, ut nec ipsi rei qui iustitiae seueritate experiuntur,cle eius excelsit possint jxiste conqueri, nec alij qui zelo aestuant, ac iustitiam esuriunt, tenuitatem pinnae reprehendant, eius que timore neminem a sistrilibus criminibus arceri audeant proclamare. Vnum insuper in hac in teria in serri poste dc non temerariri censerena,videlicet lcum ciuilis magistratus in casu quo poena commiti xur arbitrio suo posset mortis eti in poenam instige, rer ut vult glo. singularis i ag in summa.inst. le iniuriquam dicit sing.Abb. in cap. Cum tit. de re iud, in I. colum. & quam sequitur Bald. in cap. I. in F. iniuria. de pa iv.firnu R in l. i. C. de his qui latro. occul. & Io . de Ana.in cap. Inquisitionis in fin. de accu quod pari modo &jecclesiae censores poterunt piaemissis consideratis ad depositionis &carceris perpetui pinnan
di .r Aliqm lapses temporis non sinante. i lsi: in cap. CXXXIX o rii AN sericorum delicta praescribantur terminis in legibus praefixis, ut lapsis illis non possint accu- siri vel puniri ξ Dicendum est φ secundum canones
tempore non tolluntur crimina,vt probatur ex gl6.in cap. Admonere. 3 3. q. 2. in ver Poenitentia.ΓΟLSp cul.in titide sent. 3. quoniam. l. . vers.& notat secundum canones. qui declarat hoc procedere in malam ιν pio & alijs spiritualibus. in quibus periculum arumae
334쪽
vertitur, dc praescriptio locum habere non potest: Udictum pro singula. ponit Roman. singula. Is a. Tuscis. ubi hoc simpliciter sequitur. Idem notat Bald.
in I I. in I 7.col.versic. Nota rimen.C. qui accus ubi
dicit u in poenis spiritualibus nulla cadit praescriptio Idem Ang. in l. Diuus. ff.de re iud. & secunddm Abb. post Anto. in cap. licet. de probationi. illud procedit generaliter in soro poenitentiali. Idem dicit Abb. in
cap. Cum haberet.col.ude eo qui duxit in matrim nium. vide tamen distinuo. Abb. in cap.fin .in princide purgatio. canoni. videlicet φ quo ad indicendam purgationem, vel quo ad' procedendum contra ins matum per inquisitionem non habetur respectus ad tempora p fixa de iure ciuili: accusatio Veib directa quae instituitur ad poenam infligendalii restringitur
ad terminos iuris ciuilis, cum contrarium non reperiatur de iure canonico. cuius distinctionem videtur
sequi Decius in d.cap.licet. in col. Is .versic.postrembnotandum. dum simpliciter se remittit ad suam disiunctionem. Aduerte tamen o aliter distinsuit idem Abb. in cap.licetide probatio. in col. IO.versicul. Quoad secundum.videlicet quod in criminibus impedientibus ordinis executionem, vel retentionem beneficu etiam post peractam poenitentiam non obstat prae scriptio temporis: quia in accusationibus talium d lictorum deuiamus a regulis iuris. In alijs vero non sic impedientibus tolletur directa accusatio tempore praefixo a iure ciuili,quod sequitur ibi Fes.col. I9. D
ficu.Et aduerte, reserendo etiam Ant.&Imol. Quam
etiam distinctionem refert & sequitur Stepha.Auire.
335쪽
In quaestion. I 88. incip. Item sitit quassitum. qui solum refert Siculum in d.cap.licet,eam facientem.
Deficiente vero lentima probatione, ob vulgatam in famiam, grauejcandalum , vehementem sust tionem , ex testium dictis obortam, puta tionem indici. cap. CXL.
IN priscis illis ecclesiae catholicae temporibus tanta
erat sanctis patribus honestatis cura, ut nedum in clericis aperta crimina non tolerabant, sed neque s spitionem, seu infamiam criminis sustinere volebant. Unde scut sacris sanctionibus, delinquentibus Ru rum crimina probati poteranu poenas statuerunt, sic illis,contra quos de crimine infamia, aut graue scandalum,seu vehemens suspitio surgebat, purgationem canonicam indicendam decreuerunt. Cuius quidem dissinitiones varias quia Hostien. scribit in sua summa, de purga. cano. in 3. I. ideo illas transcribere nolo. In qua quidem aduertendum est φ licet verum sit Vaccusatore apparente non debet indici purgatio inmmato,ut probat text.& ibi notat Abb.in cap. a.de puNsatio. cano. quia ista pursatio est subsidiaria, tamen in casu nostro quando fiscalis accusat, qui succedit in loco iudicis, ut supra tradidimus, crederem posse lim dici purgationem infamato ad eius Petitionem. Quae quidem purgatio canonica arbitrio iudicis relicta est,ut in cap. Significasti. de adult.& in cap.Inquiustionis. g. quaesiuisti. de accusat. facienda tamen cum personis eiusdem ordinis quem purgandus habet, vela cap. tuarum.& in c. Inter solicitudines. de purg.
336쪽
cano. Compurgatores autem debent elle fide catholici, vita purgati,& qui conuersationem purgandi ci
rici non tam moderno tempore quam transacto nouerint,vi in d .c.Inter solici tu lanes.. Qui tamen com-
purgatores iitrare debent de credulitat civi in c. De testibus.eo. tit. Qualiter insuper iurare debeant purgandus & compurgatores,vide Host. ubi supra in g. qualia ter fieri debeati per quem etiam vide quo sus debet esse numerus compurgatorum, & quales illi in duobus. f. sequentibus. Si vero illi qui sunt eiusdem ordianis, fuerint inimici infamati, admittuntur alij, ut in c. Cum inuentute. de purg. cano. Imo propter hanc causam potest reus cum laicis & sceminis purgari, ut in o. f. illius text.&probat etiam glo. in clerici 8 I. diastin.6c in c. In decima. I 8.quaest.quae st.2. Et vide Abiu in c. Inter. de purg. cano. fin. verbis. Vbi etiam dicit msi purgandus est pauper seu extraneus, ita P non habeat notos in ciuitate, & ideo de sunt compurgatores clerici, quod tunc admittuntur laici & etiam foemi nae : & quod si etiam laici deficerent ex hac caula, Qcxedendum ςst soli suo iuramento, & vitia supra dicta, allegat glo. nota. in c. Cum P. de accus. Aduerte tumen quod inquantum dicit quod paupertas facit admitti laicos & foeminas, quod hyoc non' videtur iure procedere: quid enim nocet clerico paupertas ut sit notus in propria patria, & sit bonae opinionis penes suos conci ricos, si ille suis operibus aliud non promereret Infamatus vero ille iudicandus non est, que dicta paucorum infamant, si eius opinio Uud bonos& graues laesa non existit, ut in dich. g. quaesuisti. ubi Abb. bene distinguit quando requiratur maior pars
337쪽
ciuitati vel viciniae ad hoc ut aliquis dicatur insem tus, inspecta qualitate loci & per Ibnarum. cuius veroba transcribere nolo. Infamia autem si sit simplex absque scandalo, & originem habuit a maliuolis hoc
procurantibus, tunc purgatio canonica non indicitur, ut in c. Cum in iuuenitate. g. Nos autem. de purg.
cano & ita concludit Aret. in c. At si clerici .de iud.ctis ius conclusionem sequitur Dec. ibi, in 6 col.versices. Secunda conclusio. Si vero infamia sit orta a mali lis hoc non procurantibus, purgatio potest indici. ita concludit Aret ibi supra per text. in cap. Presbyter si a plebe. a. q. in d .c. inter solitudines: Sed Decius iri d.col. 6. dicit quod moder. tenen contra Aret. dc respondet ad dicta duo iura in quibus se sundat Aret. Postea tamen pro opinione Aret. allegat text. In cap. Accedens. depurg cano.& respondet ad cap. Qualiter& quando es a. qui text. allegatur contra Aret.& tamdem dicit concitidendo quhd hoc est in secultate superioris. Aduerte prie terra ultra eos qudd licet sit orta re maliuolis si est scandalosa & potest ledari per purgationem, tunc indicenda est purgatio. ita concludit Abb. sic intestigendo glo. ibi, in cap. Qualiter.& quam do. et 2. de accusa. in penult. col. Quando vero quis
ellet suspectus soli episcopo vel alteri superiori suo, & suspitio est probabilis, poteris indici purgatior de idem est, si est suspectus alijs, de suspitio est probabilis & tanta, ut inducat scandalum , ut per Abb. ibi. An autem possit quis accusari de eodem crimine de quo fuit purgatus, vide Hosti en .ubi supra. g. An purugatus singularius per Abb. in inpit. ex tuarum .in s. n. de purP. cano. ubi facit no 'bit. distimam. capiendo K 3 Veri
338쪽
veriores opiniones. Item nota in isto proposito quodvbi aliquis est dissamatus de delicto propter aliquos actus extrinsecos, ς tali non indicitur purgatio can nica, sed monetur ut ab aliis actibus desistat , quando pro distimato est aliqua pr sumptio φ non Versatur in delicto propter foedus naturale : probat istam con-Husionem tex.in c.quorundam 3 4. quem ibi ad
hoc notat Pr po.ad limitationem tex.in c. presbyteria quae aes .& c. Si malae sim q.In ista tamen materia in semiet summe debent aduertere Iudices:nam infamiasipe sallax est,ut inquit Pannor.in.c. Cum super.in h.
de confesCum iuxta sententiam diui Bernardi in epistola de perfectione vitet, s pe fallitur humana sulputio.Accidit namq. 4pissime φ temerari j quidam homines, ac ab omni pietate & religione Christiana alieni,ex leuibus coniectitris seu signis grauia quidem Renormia scelera suspicari,ac asseuerare audent, in mygnum suarum animarum, ac alieni honoris &dispendium. Est praeterea aliud scelerat imorum hinminum genus,quorum ad virtutis exterminium) S than ipse utitur ministerio,qui virtuti inuident ac insidiantur, quando in claris viris illam intuentur,& quasi eius splendore excetrati, dum suis noctuarum Oc lis mederi deberent,virtutis lucem potius obnubilant salsorum criminum puluerem ac nebulam spargem .do,dumque bonorum hominum splendorem obtene j brant f illos suae verς ac apertae nequitiae quasi iam pa' res secisse laetantur.Vulgus autem reliquum ignobile, aumorum auditor labens,ac suscitator & conteruator .strenuus,non modo similia credit,sed multiplicat c um de se ut quos imitari deberet ac venerari s nedum
339쪽
contemnit,sed persequitur,ipsiq. insensati vitam illorum existimant insaniam,& finem illorum sine honore.Hac igitur daemonum & prauorum hominum i tellecta versutia quam saepius experiri contingio curate debent semper prudentes iudices,ut de prauatae albcuius sin reliquis maxime rebus probi viri) famae originem quaerant, ac inuestigent: ne veluti infelix ille praefectus Pilatus, populi clamoribus permoti innocentem virum carceribus affligant,aut poenis ssipatibi enim innocentis viri sanguis a priuato homine ne quodammodo prouocato effusus clamare solet ad Deum, quid non etiam innocentis hominis honor ipso sanguine preciosior contra incautum & temerariuiudicem,qui potestate diuina abutens, quos tueri debebat,uiros innocuos laedit,omnibus horis proclam bit.Vnum insuper non omittendum est in proposito, quod licet iudex quando ex ossicio procedit,& crimenon probatur, si infamia remanet possit indicere pu
gationem, hoc tamen non tenetur facere ad petitione promotoris inquisitionis. ita notat Prςpo. in capita
differentia. quod ego intelligerem in prom tore qui se obtulit sponte, non vero in proi . , motore dato ab ipso iudice,qualis est l. fundator huius nostrae denunciationis: &hqc differentia Probatur optimὸ ex
340쪽
VT autem curie lit clericis prouissere bona coram
Deo & hominibus ,& habere bomim tini monium ab his qui foris sunt . statuerunt canonica iura hac lege indicendam purgationem, v si quis in illa
defeceri r uniatur ut conuictus: ut probatur in c. De hoe desimon. quod intelligh secundum modum agendi qui praecessit, probat dext.& ibi notat Abb.in 3. nota. iri eap. Accedens. de accus cuius botiam distincti nem vide ad intellectum liuius conclusonis, licet sic deficiens dicatur interpretatiuhno verect conuictusIut est glo.notabilis in cap. Inter sollicitudines. de pur- at. cano. Nota insuperiti hoc proposito quod si inaismatus non potest: habere compurgavores , uia te stes non confidunt de eo jeu quia fides non in alijs deis duod tunc habetur pro conuicto & deficiente in purgat1one notat Abb referendo Hostien. in dict. capi Inter. quasi in fili. de pur an6. Et adde alitiin shgularem casum, in quo quis habetur pro conuictrivropter non pnesti tam purgarionem , videlicet 'iando aliquis absens est insaniatus de crimine, vel vehementer suspectust, & citatur peremptorio praefixo ad se purgandum: quia si non praestiterit purgationem im . tra illum terminum'; habetur pro conuicto, notat Abba. in cap. Cum P.versic. & ex hoc.de purga cano. Rationem autem quare deficiens in purgatione puniatur ut conuictus, colligit Abb. ex gloss ibi in cap. Insinuatum. de simoii. quam etiam allegat ad id in