Henrici Jacobi Zoesii ... Commentarius ad Digestorum seu Pandectarum juris civilis libros 50. In quo præter plurima additamenta jampridem excerpta ex jure practico, publico & camerali per clariss. J.C. Martinum Naurath accedunt modo citati in eo Cano

발행: 1757년

분량: 671페이지

출처: archive.org

분류:

461쪽

38 Venilint 3c damna in communicati nem , in particulari quidem societate circa illam rem, in universali autem unde- Cumque accepta: aequum enim est , ut qui uerum ex re exspectat , is & damnum subeat, a. I. 32. f. quidem q. h. t. Ubi s cirri communi nomine ad merces emendas profectus, si a latronibus spoliatus pecum iam suam perdiderit, societati imputat: uti & quod praestitit damnatns injuri rum , judicis injuria , eχ communi consequitur, d. f. 32. F. per conIrarium qu que I 8. D. Nec tantum impuratur socie-δati, quod de praesenti abest socio , sed di quod absuturum , sive in diem certum, sive incertum. Non tamen hoc continuo deducetur, sed per cautionem indemnita. tis isti socio consuletur , ut ubi aberi Consequatur , l. Si oen 23 bee tis. Ethoe, nisi socii culpa damnum sit datum, a. 1 D. io fiae. Quomodo quod in alea, vel in adulterio perdiderit socius , emedio non est laturus , L. Adeo I s. fusae hae.rn. Ubi non admittetur compensatio ejus lucri , quod sorte alia in re ejusdem socii mdustria causatum , L.

De im a 3. F. idem I. I. non ob eamarem minus 2 . ideo 26. hae ritu quia ex contractu tenetur ad adhibendam indus iam .s' venit autem hie culpa reWis. I. Soetus 72. hoc tit. quod contractus hic communem causam respiciat, juxta regulam datam in L si ut 3. s. nunc vιdendam a. μρ. Commodari.

o Est vero hoc in easu M singulare , quod

Socius non veniat damnandus ultra , quam facere potest , retento ne egeat, Lverum 63. in prine. νει St. V. possunt h.

t. Cujus ratio est, q od societas contineat quodammodo jus fraternitatis , cui non respondet, in plus excuti Socium , quam sacere potest. οἷ Quo argumento aliqui ducti rit in idem dant privilegium , ne r 'cietati, quae tantum imagueernitatis, quam verae fratque propterea non i ii iis

rationem in fratr

ultra , quam far HO, quia alias

l. Dolo 3. . f. de exemt. doti . Quae se tentia, ut humanitatis sit plena , tamen a plerisque non recipitur, ea ratione, quod Inst. de actio uib. s. sed etsi quis 33. ex primantur certae personae , quibus id beneficium datur, nulla iacta mentione se trum e ut procedat, quod dicitur, sine temtu loqui erubescit Iurisconsultus; nisi r tio urgens aliud suaserit, secundum L non possvnr 2. δερ. de legib. Nec procedit a gumentum a comparatione; quia non datur istud heneficium tanquam Fratribus, veI exemplo Fratrum : sed ratione contractae Societatis , quae in se quodammodo h. bet quoddam jus fraternitatis . Ut ratio sundetur in solo contractu Societatis, qui non est inter Fratres. D. Mudaeus, ad d. I. Verum hae tituL MOEEuis de naturan b. Dciet. u. 2s. Omnibus Christianis id beneficii .genus tribuere est ex

ticum .

. Restringitur istud benescium primo, si s

socrum se negaverit , drct. IV. A unius Q. F. r. hoc tit. Facit enim mendacium eum indignum beneficio; cum qui negat eausam sit indignus effectu inde resultante. Secundo , si dolo malo fecerit, quominus facere possit , quia dolus , ne ei prosit, facit videri eum facere posse, d. l. 63. F. Temρus 6. Tertio, ut tantum habeat locum in socio , non etiam in patre ejus, domino aut haerede, quia per sonale hoc si beneficium d. t. 6 . F. patria. Et hoc quatenus patris aut domini jus.su filius, aut L rvus Contraxit : nam si arbitrio suo, pater aut dominus non con

veniuntur, nisi de peculio Fidejutari etiam non competit, d. l. 63. f. videndum I. ex dicta ratione et nisi sorte tanquam defensor socii judicium sos ceperit , d. F. I. pinterit enim hoc casu obiicere beneficium e persona es is, quem defendit . Quam iestringi videtur hoc beneficium ad item Omnium bonorum , per L ut i 6. in fine ins De re iudieata. i , ista lege non obstante , dandumeneficium etiam socio unius rei , Ac

res suin textum in dict. Ita. 63. oua Ulp. auctor utriusque.'ipsum corrigere . Vel diru ει ct let. 36. fieri menti omnium bonorum , quod aleat hoc beneficium ,

462쪽

non exesuta tamen societate unius rei, in qua licet strictius concedatur , vult tamen ratio supra allata, ut di in ea obtineat. Mud. ad a. l. 6 3. 44 Praeter damna etiam imputantur societati onera, quae ejus nomine quis subiit.

Et quidem universali videntur imputarda 63 omnia undecumque procedentia. et Unde quaesitum : An dotis assignandae filiae alterius socii onus incumbat societati l Posset hoc videri , quod ut omne luerum , ita & danarum , etiam fortuito proveniens, imputetur isti societati, d. I.

6 s. F. fi servo M. Nis culpa aberius id

causaverit : non causavit autem istud culpa alterius, sed lex . l. east. 9. U. De ritu nupt. Quam sententiam ita large aliqui capiunt, ut soluta societate, velint

dotem praecipuam penes eum manere, cujus filiae adsignata. Menoch. a. Arbitricasu 27. num. 3. eamque firmat multis Mantica, De taeitu conveni. Lb. 6. c.

2 . hoc praecipue argumento , quod in societate universali non inspiciatur , d mnum nomine Societatis accidat, an tuito . Contrariam sententiam , & legendo, & docendo veriorem tradit Bald in

tiouxib. scilicet non imputari societati. sed in divisione rerum imputari ei, cujus filiae assignata dos. Et iacit pro eo , I. si foetus gr. h. t. Ubi non alias. ex Soci tale dos constituenda , quam s ita convenerit r quo in casu ita loquitur L fDeietatem 73. in fine b. t. Ut cessante

conventione , onus istud eum maneat, quem concernit, qui dotem assignatam filiae, finita societate. vel in commune refert , vel tanto minus accipa et , juxta Lbie titulus r. F. Ied etsi tantum I a. infDe coli M on Probat hanc lenteni iam Rom. Cons. Id . 4 3. Ploresque meam remia legat Moaetius, post tract De societate

cons. r. Et facit ratio, ne eκ illis, quae krtuito accidunt. ditescat unus in injuriam aliorum . Suadet eamdem partem, . Adrone 6 . f. πο unumquam D. b. t. Ubi si unus ex sociis sit maritus, dotem, quam adduxit, praecipit, distracta societate: ut cum ibi vis ponatur in eo , qPOddotem adduxerit , contrarium dicendumst in casu, quo ex commun i acc π t. Pr bat di sementiam istam Mud. aa a. I. 73. g.

γ item I. t Ubi idem tradit de impensis in audia filii, quod di illae non tam suu im- i

s II COMMENT

putandae societati, quam patri , si aliter

non convenerit: quam & approbat, comcordando opiniones Anti Gabriel. 3. Comin m. n. concl. tit. De iure dot cone . a. ut libce sit de communi dotanda filia: distraacta tamen societate dos sit imputanda ρο-

iri . Hoc receptius traditur in casu , quo omnium bonorum communionem continet matrimonium , vel etiam acquisitorum tantum , posse patrem ex bonis comm nibus dotare filiam , non tantum stante matrimonio, sed & eo dissoluto, quia debita contemplatione matrimonii contractaei imputentur , t. Omne aes 27. hoc titieujusmodi est istud, de quo agitur. Covare. 3. Var. Reson east. I9. num. 3. Barbosa ad L dotium I. p. q. num. m. ias. Sol

Unum quaerendum restat : An duobus Aa

sociis vendentibus rem communem, emptor alteri socio tuto omne pretium n meret Dicendum, utriusque pretium numerandum esse, dc solutione uni tantum

facta non liberari solventem ab altero Q. cio. Nam eum simul vendiderint , culiaque est jus quaestum ad pretium pro rata , quod ipsis non adimendum persta tionem uni saltam : quia posset res nouesie alteri integra. Quo iacit , quod tr dit Castrens. in L. fi unas 27. in pras num. 6. fust. De pactis , plures socios unius mercis non posse singulos agere insolidum contra debitorem. Facit & quod dictum supra de exercitoria , non teneri

socios nisi pro sua parte . simul scilicet

exercentes navem . Si tamen q. ἔλερνιue. sum De exerci nisi uni coin miserint negotiationem ς quo casu recte eidemiolvitur , di ex contractu Mus Oinnes insolidum conveniri possunt, dict. Ieg. q.

s. sed si i.

Concurrunt cum hae actione de aliae, A uti furti circa rem commissi a socio, LRei que . b. t. Legis Aquilae , ratione d mni circa rein dati, I. Sed F s. boe tir. Communi dividundo, qua si actum, cessat pro socio Aelio, & contra , t. Pro socio 38. Me rat . quia i raque rei persecutiorem respicit, L Seu adtione so. Me tit. Dist ri aut ein pro socio Actio a judicio Communi dividundo , oi od hoc agi pos-st, ubi non est pro iccio Actio , Dctione 61. F. si ρω I . h. c tit. De ii dequcii sit in rem , de cuius dii isone a. gitur , Iro socio autem l G. ineat ad

463쪽

IN L Ι B. XVII.

personales praestationes , non etiam ad divisionem rei communis , L eommunidioidundo I. δερ. commvn. divid. cum jus non permittat, ut agatur ex contra ctu ad ejus di Glutionem .

ADDITA MENTA.

A D II. III. ἐν seq. De societate, de

quot modis contrahatur, plus quam latillime tractat Ioseph Lud. comm. con eius 33. - . . Societas per quos actus tacite meatur, dc quomodo probetur , late & eleganter tractat Myns. Respons. so. num. 32.

Ad n. ry. Inter socios quatenus pacta, inaequalitatem inducentia Iure permittam

tur vel non; vide Hartam. Pistor. g. e. r. Copp. 2. obf. 6. Cravet tam confit. III. Gail a. O . M. Ad num. 37. Faciens sumptus ad πω sequendam causam communem , quo remedio utatur, adversus socium e tum cem partem suam praestare nolentem . Thoming. deris. 49. Conquaestus qui sint , quaeve reputentur pro conquaestibus, & acquisiti in s cietate. Christ. I. deri 2 6. An emolumentum & lucrum , post So-eietatem , per obitum unius, distractain, durante adhuc tempore conclusionis, spectet ad haeredem socii prae defuncti. Bapt. Caesar. Confit. Ilustr. 6y. p. s. Socii in solidum semper sunt obligati, nec gaudent beneficio divisionis . Car eou. Iuriis' forens pari. a. cossti . II.

IN LIBRUM XVIII.

TITULUS I. C. q. 38. F.

De contrahenda Emptione , & de pactis inter Emptorem dc venditorem com positis , & quae res venire non pos-

sUMMARIUM. I Emptis venditio quid 32 Inter quos consistat , is qui eontra

3 Forma eo sit in eo sensu circa remis pretium. 4 Consensus debet esse liber.3 Et extra dolum. 6 Item extra errorem. conriliato I. Quid tamen tin. cum I. Cum ab eo qI. F. fin. h. t. s Error et ea qualitatem aceidentiaemnon vitiat. s circa quantitatem substantialem vistiat ro Seeas se res habet a stipulatione. ii Materia bu ut cootractus. Ia Res propria quando vendi prohibea

tura

ta Probibitio ex pacto an impediat alis.

nationem.

14 Intellectus l. sancimus sim Cod. de

rct. alien. non alien.

is Intellectas l. Si quis fin. Q de pactis

inter empl. & vend. is Pactum ne tieeat deb,tori plenus ven dere, cu alienationem impediat

464쪽

MENRICI ZOESII COMMENT

tus venter.

21 Venditio huiusmodi eoae a patri,

nos avo .

22 Major Io. annis patiens se distrabim θνvus a 23 Vendιζιο quarumdam repum prohibi-ra ad bonum publιcum. 24 Venultio De re non contrabitur.etue Spes fructuum emitur. 26 Extractum eum iactu piscium an em

plον recte sibi vindicet Σ Res de fracta an ἐν quatenus vena possit. 28 Emptore scieate rem periisse tenet

venditio. 29 Rei furtivae venditio quatenus teneat. so Venditio fine pretro nui a. 3r Pretium donant animo inteν veniens κω poli venitiinem. 32 Pretium in nummo uno timulatum . 33 Pretium debet esse cerrum.

tradatur .

ai Nier contractus consensu initos freti quentissima est emptio , venditio, maxime necesssima humano commercio, estque contractus, quo merx, vel res per mutuum consentum pretio commutatur. Ejus originem coepisse a permutatione traditur in L origo I. Me tis. a. qua tamena in multis differt. t Contractus hic consistit inter eos , qui contrahere possunt: quomodo non initur inter patrem & fi lium in potestate , quae iacit haberi eos pro eadem persona e nisi super re ca- utensi , L inter a. hoc tit. cujus respectu cessat potestas. Item inteneos, quibus est sensus, ut removeamuT pupilli , prodigi, furiosi et nisi dilucida habeant intervalla, . emps onem k. c. hoc riti quium tutores & euratores adesse debent , L cu quolibet a . hoe tit. Mutus, surdus, non exeluditur, cum intelligat , di consent,

re possit in quibuscumque 48. inf. de de oblis. O Action. Α Minoribus hune

contractum iniri non interdictum non tantum , si Curatore careant , sed si hab ant, L Puberes ior. ins V. O. quo tamen casu curator actum improbare poterit . Si non habeant , restitutione ire integrum laesis succurritur. Non impeditur etiam deportatus eo quod hi et conistractus si juris gentium, deportatus autem ea, quae sunt illius juris , habeat ses-va, L Sunt quidam 17. in sine ins Depoenis , L Deportatus I . inf. de intercis rella. Ab excommunicatis non emendum , quod tuto cum iis non communicetur nisi necessitas excuset . Contractus tamen dc hic, dc alius quivis initus t net , ut traditur in eo. fi vere 34. M. De feni. exeom. Inter Medicum dc aegrotum non videtur stare hic contractus, arν. L Arebitari s. c. de profess. ἐν meae. ιυ. Io. Ut nec inter Advocatum & Clinentem , durante lite , L Oui via 6. s. Praeterea 2. C. de postv n. quod non videatur libere iniri, L si mericus eui 31. ins De eviraordin. cognition. Prohibentur de in Provincia officii causa agentes praedia ibidem emere , L Qui oscit

6 a. Me tit. quod praesumatur contractus Per concursionem potius extorqueri , onhcii rei pectu, quam libere iniri. Forma contractus hujus consistit in x consensu circa rem & pretium . Ut ad ejus substantiam non desideretur , ut res

interveniat, quae tamen postea tradenda, ex uine contractus , ut dicetur in serius , tri. De actron. emρt. ἐγ vendit. Consentiis iste , vel purus est & continuo Mponit subitantiam contractus ; vel inconditionem suspensus. .. ω demum ea adveniente ponit persectum contractum , ut novo consensu opus non sit , L me venditio servi 7. hoe titulo . Ubi dicitur perfici Venditiones , ubi impleta fuerit conditio . Unde si placuerit scripturam adhiberi ante ejus consummati . nem, contractus , priusquam in instrumentum fuerit redactus , non erit perse .ctus, dc licebit alteri poenitere, impune; nisi quid arrhae nomine fuerit datum , . quod amittitur , aut duplum restituitur , F. sed boe quidem institui. eadia L c--

465쪽

I. contractus r7. C. fide ιηstrum. Ex Altero casu error vel est circi qualita- sruo nemo recte intulerit cum Castrensi ad tem substantialem, quam & materiam ,

. Ciam res q. n. s. c. b. t. scripturam esse & substantiam vocat I. C. in d. I. s. iude substantia , cum hoc tantum veniat ex fine, vel circa a dentalem . Hoc casu partium placito , ut possit de contractu contractus est validus et veluti si aurumal patere. ' Sit tamen consensus liber; nam quidem vendatur, sed deterius quam pu- invitus emere, vel vendere nemo cogi- tabatur, Leg. Aliter io. b t. vel si qua tur ; Ieg. invι tum tr. Coa. eod. HinC inter virgo putahatur, sit mulier, d. Dr. it. Medicum de aegrotum non est firma Ven- g. t. quia talis error non facit non su ditio, ut dictum , propter praesumptam esse aliquid ejus, quod creditur vendi, ut compulsionem , d. l. 3. inf. De eaetrao d. non cesset consensus f Illo vero casu Eni- νeumt. nisi publica , vel pia causa aliud ptio est nulla , quia error aufert consenis, suadeat. GomeE. a. Variar. Resel. c. 2. n. tum et iacit enim nulla sui parte esse id. 3. Non facit tamen metus contractum in quo consensus fundetur, veluti si ae tam irritum esse, quam irritandum , se- tum pro vino veneat, d. I. s. F. M. Uhicundum dicta supra ad tu. De his, qua quod de aceto dicitur , accipiendum de vi NI mettit eausa oec. eo, quod ab initio tale fuit , expressum 3 Absit dolus , qui dans causam huic utique eκ uvis immaturis; nam si eκ vi- contra tui, de cuilibet alteri Huldem -- no quod acuit, aceium si factium , tenet dinis impediret ejus obligationem, uti di- emptio: quia eadem substantia cum victum supra, tit. de dora malo , quo ea- no, ut tantum videatur error circa a

men casu dolosum stare debere contra- cidens, d. I. s. in fine. Et si aut ein Emiactu i , si id velit deceptus , ibi quoque di- ptio in casibus praedictis non teneat , tectum . netur tamen Venditor Emptori in id , M Absit denique AE error . Circa quem,quod interest eum deceptum non fuisse , distinguendum : nam vel est circa ipsumit. Qui offieri 62. F. qua l. Me tit. Ubi

Corpus, vel circa qualitatem. Priori ca- non exculabit Venditorem ignorantia qua su ponit contras m nullum , propterea litatis rei, quia est improbabilis , quod quod consensus non concurrat circa eam- ejus sit scire rei suae condictionem , L fidem rem : v. g. si Uenditor Velit ven- fleratis 2I. f. quamvis 2. ins De actι dere Pamphilum , Emptor aulem agat uib. empl. , vena. de Stycho, Ieg. in venaιtionibus s. h. t. Verum praedictis obstare videtur textus iae Sie de si AEs vendiderit , quod Aurum in I. Si tu , quod aurum 21. ins De V. o. putabatur , nulla est empi io . Secus si Ubi error circa substantiam non ponit sti auri quid habeat, ut si res sit inaurata, putationem nullam; sed dicendum , hoe eo quod non omnino dissentiatur, & er- ideo, quod in stipulatione utile sit, etiam retur in materia, cum auri aliquid iubsit, corpus, in quod consensus concurrit. 7 Leg. Quid tamen x q. hoc tit. t Sed Vid ,habere obligatum tale , quale est , Eatur ei Obstare, IV. cum ab eo At . . meu- cet credebatur melius esse . Quod de iasam D. hoe tit. Ubi meniae auro coope idem de Pignore dicendum . Allier se rextae, quae credebatur solida, venditio nul- habet in hoc contractu , in quo interestia esse dicitur. Acciirsius ibi varias ad- Emptoris, habere substantiam responden- ducit conciliationes minus Convenaentes.' tem pretio, quod datum , quia alias in Dicendum in drct. ιu ιε agi de re, damno haereret. Cu ac. ad a. I. 22. γ ob quae inaurata est, ex proinde habet ali- 2. Obs c. 3. Vestrius os . hoe tu. u. t 'quid auri admixtum ves insulum, ut ali- ω seqq.

quid ejus, quod vendi creaitur , subsite Materiam hujus Contractus constituit res iiat in dict. s. MaI de menia auro coiniqua libet , sive corporalis , sive incoem perta, quae nihil auri ad mlκ um habet; ratis , uti nomina , aettones , haeredita,

ut ideo Emptio sit nulla, ouia nihil tu, mobilis, sive stat , tua , vel aliena , ist ejus, quod venditum dici. leg. r. is Rem σι euam a r. boc rit. quia per e in De . Sie dc nullam venditionem ponitimorem non quaeritur jus in rem , sed error in sexu, ut si quis puerum emere tantum ad rem . Ut licet sit rei alien mputet, eum sit mulier, I. Aisos In II. Vendirio, non tamen alienatio, perquam s. a. Me tir. quaeritur alteri jus in rem : quod cum

466쪽

ae4 HENRICI ZOESII COMMENT.

eirca rem alienam transferri nequeat, nihiI domino praejudicabitur per venditi

nem , quominus rem tuam vindicet auocumque , d. I. 28. ω l. nemo res C.

dem pater rem filii alienando. ipsi praejudicet , t. si fundum tuum state ν s. c. d. t. nec maritus Uxori, non tantum in i bus dotalibus, Obstante L. Iulia , verum& ir aliis , L disrab se marato a. c. d. r. Ni dominus conienserit in r i sitae lienariorem citra fraxit, in , quae saceret o sensum ei nihil obese, d. I. a. vel ab Em iore res si u. ucapta, d. l. 2. ω l. Nam emptori per vacuam rei alienae possen.onem traditam , accedit usucapienti

condi ' io ; quae tamen persecta non im-

redit, quom nos Prior dominus pretium repetat a venditore malae fidei , hoc enim lucro ille cedere iniquum , L fi Prae-μι i. c. d. t t. vel nisi dominus succe

dum tuum l. c. d. t. Nam haeres eum peronam repraetentet deiuncti, tenetur &factum ejus praestare , quod adeundo videatur approbasse, ut postea reprobare vO.lens non si audiendus, i. Cum a matrex'. C. de rea vind. qua de re supra eod.

tit. num. 33.

2 Ut autem non dominus vendit rem lienam , ita & Dominus interdum πω hibetur vendere rem propriam , vel per

legem, ut prodigus , furiosus , & s miles , vel per Testatorem . qui bona fideicommisso obnoxia reliquit ; vel etiam cum alienandi inhibitione ; vel denique per pactionem partium , 1. sancimus M.

tam , ut apparet in rei dotalis, & pupillaris alienatione , ut suo loco dicetur , cum factum lege prohibente sit irritum, L Non dubium 3. Cod. de Ieg. Vaiquius

Meeus Io. ob. I. g. IO. n. 39. Iudicis prohibitioni iam non male videtur attribuendum, per L Si Seιem 26. hoc tit.

Pro emptον e . Prohibitio alienandi per testatorem tum expressa , tum tacita eam habet vim , ut nec haeres , nec legatarius vendendo rem alienet, ut plenius tradetur

infra ad Senatus e. Trebellianum . Utiq.

1 Dubitatur: An probibitio per pactum utrahemium , vel emptio cum pacto

adiecto, ne res aliene Ir per emptorem , iaciat non procedere alienationem Ita viis detur per dict. Iet D. Cod. de reb. alienis non alienand. in qua prohibitio. ali nandi per pactum contrahentium Compa ratur ei, quae fit per legem aut testat rem I haec autem omnino impedit alien

tionem , secundum jam dicta , ut & illa sit duenda tinped re , dc procedat comparatio. Ad idem facit, L si qui ι ιta sis. Cod. De pactis inter e t. is vendit. Ubi pactum venditioni appositum , ne res humano

commercio eximatur, dicitur servandum immutilatum . Communius tamen reC

ptum pactione de non alienando non imis pediri effectum alienationis , tu ea lege a 3. cos. De condict. ob ea . Quae ha

Actio icilicet personalis in donatarium , in id quod interest donatoris, condicii nem non esse servatam tu. Si ita quis II . F. ea texe 3. - . De V. O. non otiam realis . Quod certum est argumentum rem non affici tali pacto, de conseqi e ter alienationem non esse irritam . Facit eodem lex Nemo pen. in fine fast. De pactis, quae habet , neminem paciscendo e ficere posse , ne praedium alienet vicino invito. Ratio est. tum quia est contra naturani dominii: tu in quia videtur injuriam continere ut homines de rebus suis aliis quid agere cogantur inviti , lege auaum

ye uult. b. t. cum auferat iure concessam

iacultatem de re sua disponi , Iet. In remandata 2I. C. Manaair , quod legibus non permissum, L p esto ι 2. D. Sr a P nte quIs manumss. Iason. m d. I pen.

late Gomez. ad Ieg. Tauri F. n. 33. Oseq. Vaeq. a. foco s. 8 . ἐν Iest. Non obstat d. I. D. nam ad veritatem nositae in ea comparationis non est necesile , ut compara a per omnia sint aequalia, cum sussciat in a 'iquo rei pondeat comparatio , ut u ilis se, & servetur prohibitio. Quae in casu praeiemi concernit quidem alienationem , lain Per pactionem , quam

per legem vel testatorem . dc servanda est; sed non eodem modo, α ectetu . Nam pex

467쪽

mr legem , mi testatorem tacta , quia

rem assicit, facit alienationem inutilem ;per pactum vero, quia tantum incit personam , facit contravenientem teneri ad interesse ei, qui tale pactum appotuit, si cundum d. l. 33. Quo facit , quod Imperatoris intentio in d. L sin. tantum sit

indicare , quando quis censeatur alien re , vel alienationi prohibitae contra venire : cuius divertos modos ibi tradit. I-Is ta Donet l. ad a. l. . t Quae interpretatio etiam applicanda videtur, d. I. M. C. De pactis inter empl. vendit. Nam pactum , quod ibi dicitur servandum immutilatum , servabitur da a acti ne paciscenti in alienantem ad id , quod ejus interest, pactuin non esse servatum .

Quod videtur & Glossa ibi sentire, &tradit Donellus, ad d. I. 3. C. De con- dict. ob ea . hoc argumento, quod cum secundum a. I. 3. pactum tale non o stet , quominus res donata alienetur, ita nec debeat obstare contra legem ad 1

ctam , quominus res Religioni addicatur , quae favorabilior alienatione privata ,

falva paciscenti actione ad id, quod ejus

intereri . I lerisque tamen videtur per istam L fio. corripi dictam L pen. oc alie-

rationem esse nullam , propter verba :heer hoe apud veteres dubitabatur, quae per volunt indicari a. I. pen. Et ratio

videtur , quod in ista lege finali agatur

de certo casu , qno alienatio vendenti est gravior , quod per exemptionem rei ex liumano commercio accedat illi damnum irreparabile . Objicitur etiam Lea quidem s. C. Si manet pium ita fuerit ahen. Ubi manumissio servi contra pactum , ne manumittatur appositum a domino vendente non procedit: verum ratio ejus est, quod talis conditio personae tervi cohaereat, uti leκ ipsa exprimit.. 16 Quaestum hic quoque , An pactum

eum Creditore initum , ne liceat debitori

pignus vendere', venditionem irritam p. nat . Et videtur negandum ex eo, quod, cum res hypothecata maneat in dominio debitoris , L Pignus 9. Cod. de PQηον My. succedat decisio , d. I. penust. non P Iere pactum , ne quis rem suam alienet; per rationem d. l. Dadam C. hoc tit. quod aequum sit, ut quisque quaerere POL sit, vel probare arbitratu suo emptorem.

Responsum tamen in I. si creditor 7. s.

nationem contra tale pactum esse nullam; quia jus reale hypothecae concla rat cum tali pacto: quod nisi in illa sp

cie induceret alienationis nullitatem , nihil operaretur; cum & eo non addito,

hypotheca det ius in rem , dc actionem creditori, ad id , quod sua interest, rem

non esse alienatam. Facienda autem semper interpretatio, ut pactum non sit Du- straneum . I. si quanao Iis. De teg. I. sentit hoe ipsum Guido Papa decis. 69. n. I.& Cova r. in simili casu a. m. refoc east.2 . n. 3. dc alii, quos res re dc ssequitur

Barbosa , ad . si filisfamilias is f. si vir -

. n. II. ins soluto matri n. Ubi tradit hoc ita accipiendum, de h7pothecia ip ciali , non etiam de generali; ne tollatur homini libera alienandi bona sua facul ras, i. Non usque 2. ans. si quit a parente manum 317. Vid. Caldas loco suρ. citat n. 9. y Ieq. Gomez etiam dicto loco n. ly. D

Litigiosae rei alienationem non prohat I lax , non tamen tam facit illam irruam, quam irritandam. Res emphyleutica, cujus dominium directum est alterius, alienari non permissa ; nisi secundum so mam praescriptam , L cum dubitabatur, . Cod. de Ivνe empist. Feudalis rei alienatio requirit consensum Domini, c. l. De probib. 1evd. ahenat. dc hoc secundum Feudorum usus , qui de moribus passim non servantur, quibus seuda redacta iunt adinstar patrimonialium , dc non secus atque illa alienantur, non requisito conseia su domini. Quod dictum , quamlibet rem consti- IS tuere materiam hujus contractus, hoc ita

accipiendum, si talis sit, quae acquiri ρο- test. Unde rei suae nulla est Emptio, L eque pignus 43. ins de R. I. cum ,

quod nostrum est, amplius nostrum fieri nequeat , L cum ret ibi donatas 4. C. boe tit. Qua de causa de earum rerum quarum jure gentium non est commercium, neque emptio est, uti rei sacrae, religiosae L D, Iiberi bominis q. h. t. modo a sciente rei conditionem ematur, L sed ce us 6. b. t. venditum enim tale quid

ignoranti ponit Emptionem ; saltem ad

hoc, ut ex Empto teneatur Uenditor emptori ad id, quod interest non decipi d. Lq. L Qui officii 6 r. s. r. boe tit. Et

hoc non tantum si sacrum , vel religi

468쪽

436 HENRICI ZOESII COMMENT

sim per se vendatur; sed dc si tanquam accessio majoris partis. Quo iacit, quod habet Ulp. in I. bane legem M. b. t. hanc Iegem Venditionis, si quid faeri vel remtiosi es , eius ven/t mi ii, supervacuam non esse; sed ad modica loca peri i nere. Publicis quoque usibus destinata, quia innanibus vacant, vendi nequeunt, L. Liti ra I . b. t.

Est & eκtra commercium Iiber homo, quia haberi non potest, d. I. q. b. t. nec ejus est aestimatio. Cujus tamen Venditio aliquot casibus tenet , saltem jure Romano . Nam primo liberos dividendi licentia data parentibus lege κM. Tabb. Sed ea

postea denegata , excepta causa nimiae e- peltatis , quae iis dat licentiam vendendili heros proprios , etiam sanguinolentos , id est recens natos, L si quis ρropter nimiam 2. Cod. De patrib. qua filior distrax. quae Venditio, etsi liberos iaciat ser vos, non praejudicat tamen eorum ingenuitati, quam oblato pretio ab ipsis venditis, vel eorum patre , aut alio quGcumque. veleriam dato vicario mancipio recipiunt, a. t. 2. Imo dc cogi potest pater ditior

in sine: ubi recte excipit filiam in sacris polit una; uve quod in eum non sit tam olei a potestas, sive quod non deceat talem servis uti subjici. Quaeri hic posset, An vendita filia censeatur re venditus venter Poli venditi nem conceptus partus videtur dicendus Iervus: quia ab ea conceptus, quae jam ierva, cujus Condictionem sequitur. Glos fa m d. I. a. Tempore venditionis con .cepius poteli videri si in ut venditus tan-qDam pinio matris, in cujus est utero . T. my oribus I. g. ex hoe rescripto .I. 1δερ. de ventre inoic. Verius tamen , noni censeri fimul venditum , necesse se rum , cum sit conceptus a matre libera, et Di. de ingen. dc conceptus habeatur Pro nato, cui supermeniens matris cala. anitas non nocet , I. Qui in utero 26.

Dy. Re Rutu bam. Deinde si diceretur

venditus , Ves hoc esset a matre , velo patre erus , uxoris scilicet . Non ab alta , cum non habeat potestatem Vendendi : non ab hoc, quia est avus maternus , non habens in potestate na- eos ex lilia , ut cessante potestate cesi

Ut os ista venditio in potestate fundata , Ieg. tra actione 26. cod. de tram Iaction. Videtur autem ista venditio concessa arpatri tantum . non etiam avo, cum a. I.

a. solum faciat mentionem filii , ves fuliae, ut trahi ad nepotem nequeat, Cum extenso si evitanda , maxime in casibus, quibus aliquatenus videtur laedi natur iis ratio. Uti nec videtur admittenda extensio ultra casum egestatis, de quo d. I. a. ubi GIUD . Vide Pinellum ad Rubr. C. De bonis mare ais p. a. num. 2O.

sqq. Secundo, major viginti annis, non i- Iagnarus. suae condictionis si patiatur se distrat i ii naro condictionis ejus, ad participandum pretium, de quo dc participavit, fit Pervus ebri de rure, cui venditur , L fervorum s. F. fervi I. δερ. de satu bom ω L l umfructum 23. F. in summα I. isf. de liberali eausa . Uerum hi duo modi inter Christianos vix obtinent. Elt dc reru n aliquarum, licet in com- 23 mercio sint, prohibita venditio, ob publicum bor. um, sic purpurae distrahendae privato non est facultas , L fucandae I. C. Quae res venire non poss. Serica quoque barbaris non vendenda, I. comparandi fericra. c. d. t. Non etiam vinum ,. Oleum kc l. c. aus res exstortari uou debι ne

talium dulcedine allecti barbari invadant fines Romani, Imperii , uti factum legitur a Gallis, apud Livium lib. s. Vend. etiam iis non potest Sal, Cos , Ferrum, Arma cujuscumque generis , ne his instructi validiores reddantur contra Romanos, t. Nemo 2. Coa. Quae res exportari non deb. Similiter Frumentum exercitui destinatum non impune ex Causa P blica venditur vel emitur, L ne frumentum q. Cod. d. t. quae res ventre non pus Romanae quoque gentis Eunuchos vendi prohibitum , sub gravistin a mena , LRomana I. C. de Eunueb. quos Ac gentis

Romanae , vel in orbe Romano seri capitale judicatum , L ' quis pos I. a. r. Requiritur praeterea ad si ibstantiam Em- 2 ptionis res exiliat aut exi stere possit ; n que enim sine re , quae Veneat , intelli gitur Emptio, L nec Eotio S. hoe titia Hinc rei futurie Emptio procedit , uti fructuum, qui nascentur: si tamen postea. extiterint, quia ista conditio in est, Q. I gaιιι 1..in fino os De coad. ix dem.

469쪽

IN LIB. XVII DIGEs T. 4s

Ius desectus faciet deficere Emptionem. ' structa fuerit , cuius nomine Emptio iniadis Potest tamen & sine re Venditio intelli- ta , I. Arboribus Sy. boe tit. propterea .gi, uti quando spes friuoluuin emitur, d. ouod hujusmodi res faciat deesse conten- I. g. is st . hoc tit. cujus ea est conditio, lum . Scientia Uenditoris Emptori igno- ut sive multum , sive paruin nascatur ranti factam venditionem facit nullam , fructuum , vel etiam nihil , pretium ni- nisi quantacumque aedificii pars reman-hilominus sit praestandum ab Emptore , serit : facit enim ea res, & contractum lege Ex empto i I. io fine inf. de actioni- stare, di Venditorem Emptori , quod ii bus empti , quia spes est loco materiae , terest restituere propter deceptionem dια pretioque emi potest , dc quasi alea cen- l. 37. s. I.

tetur empta dict. IV. II. in sine. Ubi dc Ex diverso Emptoris solius seientia fa- ax captus piscium , avium missilium, dici- in ec venditionem stare, dc pretium tur emi eadem condictione, uti dc jactus omne ab Emptore venditori ignoranti, retis. si non est depensum ; solvi , vel , si s di6 Quo casu quaeri posset: An si cum pi- lutum sit, non repeti, dict. I. Sy. F. iascibus vel etiam sine iis pretiosum quid δε penult. ex ratione, quod cum non igno- fuerit extractum, hoc ipsum Emptor sibi raret rem periisse, consenserit tamen em- adrogare possit 3 Ea de re controversia mam habere , dc . ad metii solutionem olim fuit inter Mi IesJos piscatores, dc ju- lponte se obligaverit . Quo fit, ut non venes Ionicos , qui ab illis bolum eme- possit postea laesum se queri , dc ad b rant , id est iactum , Ac sine ullo pisce nescium Di rem maioris pretii a. cod.

extractam mensam auream Delphicam de rescind. vendit. confugere, eo quod suam vindicabant . ratione contractus , decemis tantum iuccurratur . Neque m quod sortunam em isse se dicerent e o, test autem hic videri deceptus , rem nonjicientibus econtra piscatoribus , quod non- existentem , aut etiam eκistentem pluris nisi capturam pisciuin vendidissent . Ad emens. Non recte objicitur Leg. Nee e Senatum Milesium controversia delata , pilo g. boe titia. cum agat de vera conis

ab eo ad judicium Appollinis rejecta . tractus substantia , quae poni nequit sine

Valer. Maxim. Abro q. capit. I. Quo re: at vero dict. g. penust. t. s' non tam opus non fuit , cum videatur ea res ex agit de ipso contractu , quam de judicio

jure dirimi posse , quod scilicet Empto- empti , de venditi instituendo dc moderes non jure bolum illum sibi adrogarint, rando ; quod di si in casu , quo non quia non potuerit videri actum nisi de stat contractus , leg. qui officii 6 a. s. qui

fen. quae pro eo, quod interest ρνεμ . in In rei Furtivae Venditione ita responis et Isae . sum a Paulo I. C. in I. L in emptione 3

27 Res destructa non ponit materiam ven- tiberi r n. Σ.- . item si emptor 3. b. t. ditionis, nihilque contentus circa eam ope- ut, si uterque sciat furtivam , nulla eo ra ur : non tantum , si uterque sciverit trahatur obligatio : quia impia sit pr

esse destructam , quia dolus utrimque missio , qu.e scelere implenda : sin em, compensatur , quia iacit judicium bonae pior sciat furtivam solus , non obligetur fluet non subsistete, I. Domum s . s. sim venditor rem tradere , quod ea res cri-hoe tu. nihil obstante regula ita c. feten- inen contineat ; sed nec obligatum sibi ιι 27. de reges. it r. in o. qui non tantum habeat emptorem , n Isi ultro rem ven-yoquitur . de sciente verum . di de con- ditam praestet . Si Venditor sciat furtia sentiente in calu autem dicto nullus con- vam , Emptor autem ignoret , utrim

sentit ; ted Ac s orerque ignoraverit . que contrahitur obligatio. Cujus ratio Quae res est extra dubium , quia deest est, quod aequum sit, Venditorem scien- consensus , si utrique nre dimidia pars tem teneri emptori ignoranti , quem sit integra. Nam alias Emptor coarctan- sciens prudens decepit , dc eujus interis diis venditionem implere ; habita tamen est non decipi : ut actori sua bona Mi,oni viri arbi Hatu, ratione , ut quod ex des prosit ad acquirendam dc retinen- pretio propter incendium asti alias de- dam obligationem , cui ut honeste Accrevit, ab ejus praestitione liberetur, di- circa crimen satissat curare est vendit

aea t. 17. in fae pi Gip. nisi ea pars dq- ris. Obstare videtur dict. ter. Domum et .

470쪽

38 HENRICI ZOESII COMMENT.

s. simili r. h. e titti . Ubi in simili casu

dicitur nulla esse vendirio . Respondet Clossa non male , in isto f. 2. rem non ruperesse , sne re autem non substare

Venditionem : at vero in a. f. r. rem

existere licet vitiosam , quae proinde tradenda . quatentis honeste potest. 3O Praetor rem Oportet , & quidem necessario , adsit pretium , in numerata pecunia consistens : nam si actum sit , rem dari pro re ς Permutatio initur , cuius usus olim stequens ante inventos nummos , ut pulchre traditur in leg. Origo I. bee tit. quam resert & probat Imp. In- fit. eodem s. item pretium a. di expresse I. C. in L inter a. f. De I. hoc triuLait , sine pretio Venditionem non esse , quia constituit ish tantiam : dc alibi dicitur Venditio stae pretio nuda di imaginaria , & pro non facta , L Nuda 3 s. b. 3i tit. ' Talis etiam judicabitur, si pretium quidem ponatur , sed dandi animo non

exigendum et quod facit non tam videri rem vendi , quam donari . Nam simulata Venditio donationis causa transit in d

nationem , eoque animo tradita res nequit revocari , ZQ. fi donationis 3. Cod. boe titui. Plus enim valet, quod agitur , quam quod simulate concipitur , tot. til. Cod. plus valere quod agit . Minoris facta venditio ob causam donationis , non est invalida , quamvis inter virum , &uxorem ejusmodi venditio non subsistat , leg. si quιs donationis 38. hoc tituI. quod contineat 1 peciem donationis , dc in rationem prohibitae inter conjuges donationis incidat leg. si sponsus s. g. circa 3.

ins de donat. inter virum is uxorum.

Quod autem alias Gul modi venditio fulta 32 silat, quia pretium intervenerit. ' Quod

tamen si uno in nummo consistat simulatum potius videbitur, nec excludet dinnationem , ter. si quir q6. inf. Locati ,

meque enim nummus unus verum pre-r um ponit , imo verum pretium illi opponitur, Ieg. si quis io. in fine infra deae quin possess in testamentis tamen, quae fiebant per aes & libram , imaginaria Venditio per unum nummum olim fuit usitata , uti & in haereditatum restitutionibus , emancipationibus , & aliis ad

cipienda , L si usuifructus 66. in fine infae jure dotium. Remissio pretii , caulat donationis subseqnens contractam 1 Ire 7n Atum , minime impedit ex contractu agi , t. si tibi s. inf. Locati , nam laris est ab

initio contractum rite constitisse . Necesse autem est pretium sit certum, 3I vel ah initio expressa quantitare , vel eo relatum , unde certum fieri possit , vel etiam jam sit certum , licet ignoretur :veluti si r seratur ad quantitatem , non expressam quidem verbis , sed certo ira

do designatam ; verbi gratia: Dabo quan- ti emisti , quantum in arca habeo , Ieg. Haee venditio 7. F. uir I. i. si quirfundum 37. hoc tit. quanti id te aestimaverit. Iastitui. eod. g. sed is, certum I. cum nihil intersit , res verbo designetur , amvero suificienteridemonstraretur, leg. Certum 6. sv. de reb. eredit. Nec facit quod contrahentes lateat quantitas cum . sit satis in veritate eam esse certam , d.

l. 7. F. huii modi et . Quod si in arca πω tii nihil fuerit , deficiet Venditio , deficiente eo , quod ad substantiam ejus desideratur . Non obstat , quod r odo di- . ctum de empta spe, aut jactu reris; qui αnon conventum hic , per modum spei , de solvendo pretio , si ve suerit in arca,.sive non ; sed praeli apponitur esse, & su est condictio , ut , si fuerit pretium iii

arca, Venditio teneat, non etiam si nonsuerit; argument. dict. leg. 37. Nam cum dict. leg. . F. I. dicatur , certum esse

pretium , ita designatum , praesupponitur esse Certum ἔ & habetur, si ita quis

emerit . Fundus emptus tibi sit centum, quanto pluris eum vendideris , dict. I. 7. in fine . Certum etiam erit, cujus determinalia 34; collata in arbitrium tertii nominati , V. gr. quanti aestimaverit Titius , tanti ressit vendita, f. item pretiam institvr. eod. quia certam quantitatem habere potest contractus , quod satis est ad ejus certitudinem . Dico tertii ; quia in alterius contrahentium arbitrium collatum pretium facit nihil actum esse , tu. m 'venultra II. cod. ter. Quod e 33. f. 1Ilud

I. D. tit. Cui minus recte obiicitur Lemριιο penult. institui. eod. Nam i in eo non consertur pretium in arbitrium Veseditoris; sed tantum tempus adjicitur, i tra quod Emptor deliberet, an rem di- ωγ eretio emptam habere velit . Dico

nominati I nani nulla persona nomin ta pro nihilo erit Enastio, propter ince

SEARCH

MENU NAVIGATION