Henrici Jacobi Zoesii ... Commentarius ad Digestorum seu Pandectarum juris civilis libros 50. In quo præter plurima additamenta jampridem excerpta ex jure practico, publico & camerali per clariss. J.C. Martinum Naurath accedunt modo citati in eo Cano

발행: 1757년

분량: 671페이지

출처: archive.org

분류:

431쪽

vult, non impedit tamen eam minuῖ, propter experitas necessarias: quod in effectu est admittere compensationem cum e pensis necessariis . Quae duo disserunt rnam retentio iacit ut m citroque manere Actionem : cum retinens non tam

ami, ut se liberet, quam ut debitum specifice recuperet , interim rem debitoris pignori retinendo, quod lex in dore non permittit; Compensatio vero sit laco solutionis , obligationem Actionemque absorbens in tangibilibus, in quibus frustra petitur id , quod erit reddendu m , sine praejudicio mulieris, ideoque a lege per

7 Excipitur a. i. Hi c. b. t. O L pes. U. depositi, depositum, & actio momentaneae possessionis. Hujus ratio est , quod

Actio momenti non sit remoranda per Compensationem . & spoliatus ante omnia veniat restituendus : cum intersit Reipubl. possessionem per vim ereptam cumprimis restitui , non etiam malo exemplo permitti eam repetenti Compensationem objicere . Illius rationem in fraude aliqui ponunt, quae possiet committi causa disserendae restitutionis depositi: verum cum Coinpensans fateatur debitum, posset videri extra fraudem esse. Vera ratio est, quod depositum committatur fidei depositarii, t eita hac condictione, ut restituat quandocumque repetenti , I. dep tum I. F. proιnde penult. ias Deρ ri: ut disserens reddere repetenti, objecta Compensatione, non sit futurus extra perinfidiam. Quod verum est, non tantum,

si .species deposita suerit , verum S siquantitas, i. si quis pen. C. depositι ex

eadem ratione.

8 aequalis se causa debiti hine inde ,

non est necesse ; nam ct ex mutuo debi- . tum cum debito exempto compensatur .

- Nec in civilibus tantum , sed & in delictis ea res obtinet . Sic negligentia sociorum facit , eos invicem obligatos esse desinere, propter Compensationem , I. si ambo Io. hoc tit. Iniuriae & adulteria mutua Compensatione dissolvuntur , LUiro 39. iU. Diato mairim. uti & dolus

hinc inde commissus si duo 36. δερ. dedola maia . Et hoc, quatenus obligatio reciproca civilis ad poenam pecuniariam Zosi cρm n. in Pan e R.

est perducta , d. ι ro. g. quo ter a. ut latius infra dicetur e nam corporalis poena minime tollitur compensatione : uti nec alia poena fisco debita, in cujus praejudicium tanquam tertii nihil operatur Compensatio , ut mox dicetur'. Seb. Medices de compensat. p. I. q.

Requiritur ad Compensationis effectum, de quo mox primo, debitum hinc inde purum sit e nam debiti ex altera parte 1uspensi in diem , vel conditionem , non est compensatio , I. quod in diem 7. b. titi propter alterius partis praejudicium, ut nec altemativi, nisi si facta esectio, in si debeas et r. b. t. Paria enim esse opor- 9tet, debitum & creditum hinc inde , ut fiat contributio, vel confusio. t Debitum rohinc inde sit naturale, & civile, an naturale tantum abuna parte non refert rnam & naturale tantum actorem excludi facit; cum verum sit debitum , L etiam 6. b. ιit. nisi actio per exceptionem elidi possit ; uti si verus Debitor per sententiam absolutus fuerit , I. quaecumque I q. boe tis. Civile debitum tantum si modo detur non videtur operari compensati nem ; quod illi nulla subsit a suitas, in qua sundatur Compensatio : nisi tale sit , quod exceptione perimi nequeat ; ut si non Debitor damnatus sit solvere , quia sententia i quae habetur pro veritate, facit haberi pro debito, arg. t. Nam ρο- fleaquam s. s. Jur Hurando r. Dp. de D-

Secundo, si liquidum, sive per conses- lisonem , sive per sententiam, aut alias tale, quod exigi possit sine dilatione: nam si in altero requiratur maior indagatio , cesante Compensatione , solvendum Α-ctori, alterius debiti cognitione alii judicio reservata , t. Compensatio rei fiet. i ἀDe C. eod. Habetur tamen & liquidum debitum , quod brevi liquida fi potest. cum quae parum dissant, nihil distare videantur , quod in arbitrio: 'est Iudicis . Seb. Medices d. p. I. q. II. O p. z.

Tertio , utrimque veniat quantitas, id est, iares pCndere, numero, mensura constans, L Fconstat, '.Letiam 'l propter 8. ἐν tutares ii .eoo t. Seecies cum specie , vel quantitate compensationem renuit, fleonvenerit 38. Dp. ἐν ρκσεν.act. ex ratione quod Contin

432쪽

tem m altero solutio invito non fiat; Lmutuum a. s. motui dario I. δερ. de reb. crea. propter affectum, qui circa speetes praetendi potest, & probabile interesse . Quod non est idem circa quantitatem , euius una specie pro alia recte datur , x3 cum sinctionem in suo genere recipiat. 'Qua ratione ut in mutuo non potest reddi aestimatio pro vino debito ; ita & in Compensat ionem non deducet quis debitam si hi pecuniam, si vitium debeat. Paul.

2. Sentem. s. s. . nisi aestimatio prae standa veniat , vel quia res non extet , aut difficilis ejus praestatio, vel etiam pars a stimatisinem eler erit, quo easuerit Compensatiorat locus, d. l. Ita. c. b. t. quae dum

non ponit differentiam inter actionem in rem , & in pectanam aeeipienda in casu, quo loco rei debita, venit quantitas; non etiam si res praestanda sit in specie, pr

pter raiknem jam dictam : oportet enim res compensandae sint ejusdem substantiae, dc ui amitatis, ut neutrius intersit Compensari . IA Coa trovertitur Me, An genus cum genere ccmpentetur Videtur cessare Com- perlatio, non tantum, si genus diversae qualitatis, de substantiae debeatur, ut si ab una rarte debeatur equus in genere,

ab alterabos in genere, eo quod solutios eierda sit in specie, circa quam est asi chus: verum etsi e3usdem, ut si equus hine inde in genere debeatur, quod in obligatione generis veniat praessanda certa species, quae in oblisatione vide ur suisse ; cum , licet aliquid debeatur in gen re, semper tamen veniat certificandum rer solutionem retiae speciei comentae sub illo gerere, L cum rater tur 1 3. in f deIeg. t. Unde ut in obliratione speciei , licet sub eodem genere, Compensatio non obtinet, ita nec in obligatione generis .

Facit, qlicd Compensatio tantum sit e rum, quae dehentur: ante solutionem autem ron dehetur species, ut ante nee sit

Compensatio . Iason. ad s. ia ιο- fidei

3 o. num. Io. Instiι. Deutronibus, setutus Fabrum idii xam. s. Communis tamen

inio habet , debitum in xenere irde eiusdem qualitati di recte eompensari. Dcr. v. loco sum. I. Sedi indices d. parti

is oCpponitur autem rumpensatio piamin

t sil COMMENT

que sitis parte, etiam post eminisorum

in eausa, imo oc post sententiam . I. eae eois a. c. eod. quod se eam non imp gnet, sed tantum execurionem. Afflictus

Siehardus in rub. Cod. b. t. ab eo scilicet qui exigitur , eum debeae, &cui vicissim debetur, L Us quisque a. hoc tit. An Ac ab exeommunicato ' Negat Bardi r is t. Amptius I s. m. v. ias. Rem raram haberi. Costat. in I. Libertus s. δερ. de in

quod Compensans videatur petere, A. LINBur: ut compensatio magis videatur

esse species actionis excommunicato negatae , e. v Deeernimat s. de se M. exeo

in s. quam defensionis ille permissis, d. e. s. Potest tamen contrarium alicui M. deri , ex eo , quod exceptio si utionis si permissa exeummunicam , uti de aliae

exceptiones , ex naturali sequi ate d. e.

. ad quam penitus re ini pecta videtur magis spectare Compensario , cum sit quae iam exceptio, vel oppositio solivi nis , I. st eo stat q. c. b. t. Deinde Εὐeommunieatus solvere potest , eo enim tendit actio, contra eum admissa: atqui compensare est solvere. Quae opinio pita

nee est improbabilis , liret prior si eo

munis. Probat eamdem Seb. Mediere a. ρ. a. q. I. u. 7 qui recte eam limitat, dummCdo non tequirat altiorem induis nem : se enim transiret in reconventi nem , omnino excommunieato p ibi. tam dict. ev. cum inter v de raecepti Nihil obstat d. t. .ri,hus, quia loquitur de eo, qui a petendo per stipulatimnem amplius non peti, est remotus : qui ideo etiam removetur a Gmpensando,

quia in est iu peteret. Aliud juris est in eo, qui prohibetur petere, ratione qualia talis personae, ut ista pinhibitio sit a pienda stricte de actione, non etiam de

defensione. ' Celsionanum excommunica- 1 ti eompensare volentem audiri, extra dubium est. Collat. ad L Herium A. λ e. quod in eo non sit eadem ratio , quae in excommunicat O , qut non impeditur actici- suas alteri cedere.

Illud quoque in Ob in m vorarer , An Iseompenset is , qui iolvere juravit Non posse hune mmmniare videtur esse C notistarum communis sententia , intc.

433쪽

ei η,'am 7. V De juretur. ut tradit stator , dominii translanonem , ad agri

Cou de pactis ρ. i. f. q. nu. I . di se- i icendam voluntatem, quam mm,nlatiis quitur Fachin. a. cortrovers sum c. 7. non supplet , qua de re pluribus infra , ' quod iuramentum videatur implendum ad tit. de Osdition. is demonstri praecise , I. remittit 6 De iurei non implea- Non obstat denique d. c. 7. cusus variae tur autem praecise per Compensationem, sunt interpretationes , ut videre est apud quae tantum est ficta solutio, in V. LIM- Cov. Verior est illa , quod in isto cap. Laa. 43. ins de caudict/ou. ω demenstr. non agatur de solutione praeucise iacienda ULi accepti latio haeredis , cui solvendum, ad exclusionem Compensatiouis, ut patet non Laeli condictioni de dando satisfactum e* verbis : Licet autem de ρ sessosibus esse . Pro ea parte etiam videtur sacere luit, im reditibus nondum sortem, deductis textus in e. au nostr. 7. M ae laretur. exsteor , receperit . Ut iste textus po-Ubi qui mutuam pecuniam accepit , da- tius nostiam sententiam confirmet, qηodio pignore , quod se non Teceuturum in eo culpetur Debitorum perfidia , quod juraverat ante tolutionem , obligatur ex ante solutionem debiti, veram , vel eam. vi iuramenti ad solvendam pecuniam , quae fit imputando fructus, pignus contra priusquam pignus recipiar. juramentum repetant . Vidia Merenda r. Is Contraria tamen sententia , smyrici- eontr. e. q. Seb. Medices De comρensati ter scilicet apposito juramento de solven- nib. parte I. u. as. Tindar. cod. Iractdo , satisfieri per Compensationem , ve aνι. I. u. O. ω seqq.rior est , nivi hae ratione ; quod nihil Est & Quaestio satis controversia r An Mintersi , compenset quis , vel solvat . d. debitor legans censeatur compensasse Ex . verum hoc tit. dc quod Compensatio communi & recepta opinione distingui-. facit debitum pro soluto haberi , L fi inter debitum nicessaritura , a volun constat. q. cod. eod. Ut paria sint quoad rium I sive inter debitum , aut oblig effectum , t. si debitεν 4. ins Qui potior tionem , ad quam seκ cogit , & eam in Pie. bab. Ex paribus autem quid sat, quae libera voluntate contracta ut eviis mihil interest . Dico , simpliciter apposi- etetur reprehenso cujusdam Neotericito , nam taliter iurans promittit 4 1, verbose negantis debiti necessarii In jurecturum, ut Creditor mutuum datum re- mentionem inveniri : quasi turne sit, facipiat : recipit autem , si ipse tantumdem cilioris doctrinae causa , uti aliis Verbis, vicissim debeat, dict. I. 4. Quod si de tamquam in textibus legum expressit: quod ii traditione juratum sit, non satisfiet ju- scilicet obligatio, quam lex inducit. uti

ramento Per compensationem , quae di- qu d legitimam dotem , faciat relictum stincta est a reali traditione pecuniae . linamento Compensationis animo reli- Atque hujus sententiae est C arr. Aia. ctum videri , non .etiam obrigatio v Ioc .. Iuniaria . Probatur prius membrum per

me obstat, quod juramentum implen- l tu Si eum dotem M. f. L stoeer t. ius. dum sit praecise : nam hoc accipiendum i dotato matrianos. Ubi quod Pater oblig secundum intentionem agentium , qui l tus Filiae .ad idinem , eidem relinquit aequivalentem satisfactioinem non res- l compensandum Nenit cum dote , nisi puunt. t sui promisit quantitatem dotis nomine,

2o Non etiam obstat d. e. Ad nostram 7. M l leget speciem , vel .contra , iquod hae-De iurei. ouo tantum dicitur. servandum redes Compensationem inter se non ad esse jumentum : nee ibi de Compensatio- mittant ; .uti dictum A Posterius probane tractatur, sed tantum .apitur de com- tur per leg. cre ιt.ram 8 . ius. De legat. modo usurarum . quod etiam .quis . U a. Ubi Creditor , cui pignoris jure obli quitur per Compensationem . gata sunt a Debitore relicta , nihilo m Nihil quoque facit .d. I. 43. tum quia xis impeditur .creditam .pecuniam petere . agit de acceptilatione , quae ponit tan- H evidenter non Ostendatur .alia Volua. tum fictam lolutionem et tum & praeei- tas . ' Rationem .disserentiae ponunt , arue , quia agitur in ista lege de legato quod obligatio per legem inducta sit

iub condictione dandi, quae condictio pen- in pravamen obi mali, cujus in legando det ex mera testatinis dispositione , reo praetumitur animus liberandi se ἔ non

Piciens sumificam ejus , quod jussit te- etiam gravandi, duplici praestatione . L

434쪽

MENRICI Zo Es II COMMENT

ritia 34. 3. qui is vita s. ins de Iet. e. Ut lex , quem in uno gravat , in alio

sublevet , praesumendo compensationis gratia relictuna esse , etsi de sua voluntate nihil expresserit testator. Bald. in I. Quo niam 29. n. 6. C. De in M. testam. Ubi alios casus necessarios ponit. Quae ratio non obtinet in debito voluntario: quia non est

subjectnm , ex quo possit oraesumi animus compensandi in eo , qui libere se obligavit , de postea legat , quia bis aliquem liberalem esse non implicat. Neque obstat, quod debitnm dotis; de simile videatur mitium sunt psi me ab actu voluntario scilicet matrimonio , dotis

promissione quia non est ea tam voluntaria , clam sat secundum legis necessit

tem , cujus est consecutiva . . .

Nihil etiam obstat I. In qua tam 1'. infAd Leg. Favid. Nam quod ibi non imputentur in quartam Falcidiam , quae debentur necessitate aliqua , est , quia vult Ieκ integram quartam haberi ex rebus , quae haereditario jure capiuntur , qua de re infra , tit. Ad L. Faleid. -3 videtur autem multum obstare isti opinioni t. Si pater . in f de collat. dotis, quae in casu , quo dos promissa filiae a

patre, eique ex haeredatae , vel etiam emancipatae , dc praeterhae legatum a patre datum, vult filiam & dotem habere praecipuam , & legatum quae leκ movit aliquot Neotericos, ut non alias filia legatum com pentare cum dote cogatur , quam si Pater hoc expresserit , secundum I. Hujusmodicum Puer fi . t et f. de leg. t. Quod

de sentit Curic. 3.'Obs e. I K. verum dicendum , non obstare dictam ι. q. superio ri lententiae, quod in ea agatur de legato relicto filiae ex haerelatae vel praeteritae adc sic in compensat onm injuriae , qua

effecta per praeteritionem vel evhaereda tionem . Iason ad j. I. 8 . g. eum stater n. II. niti dotis nomine illo in casu selegare et press rit , secundum d L 3q. s. qui in vica D 30. de DI. a. Vid. Barbosa', ad a. . . f par . .

Quid ii juris pater I gaverit filiae fimpliciter & deinde vivus eam dotaverit Videtur di hoc casu oris da io , OVel promissio inbsecuta in κecutionem relicti

Ee sit. Et facit o. quod videaris iubessa

animus compensandi , let. cum pater

bis gravare . Vid. Fachin. lib. s. eam

Hat,et itaque locum Compensatio inter et eos qui vici1jim debent , non etiam inter alios . Ubi non excipitur Res p. nisi incertis casibus relatis in I. in ea 3. C. eod. in I. AQertur q6. g. ut debriorib. s. ios de iure fel, nec Ecclesia, quae quodium est , non renuit . Faber. ad 1. in Onae fidei 3'. u. t 7. IUιt. de actionib. nec Flicus, cujus hac .in re par est caula cum privatis , let. Idem ra. I. iussi M. haer. Ita tamen, si eadem statio debeat, quae petit, non etiam alia, & hoc ne confundantur diversa ossicia , dc rationes t. is Senatur I. Cod. b. t. Quod aliter se habet in causa Pupilli, in qua ab uno tutorum debitum compen latur cum eo , quod ab altero petitum: quia divisio tutelae non facit, quominus unius sit patrimonium ,

I. Inter 36. in f de admin. tutor. Ex- ascipitur Zc curator rei frumentariae , qui condemnatus ejus pecuniae Debitor vel

Reliquator , quam accepit de publico ,

annonae coemendae gratia , Compens

tionem pecuniae , quam invicem ei debet Respub. non habet , I. Ob negotivm 2O. hoc Tit. quod ratio annonae sit praeserenda privatae utilitati . Alia ratio est aedilis , cui is est annonam curar .coemptam erogare populo , vel militibus , qui condemnatus praehibitae arctioris annonae temporis aedilitatis, id est parcius, de injusto pondere ; Comnenlationem tamen habet , quia non est debitor rei frumentariae, I. Ideo tr. b. t. ' Ubi le- χε gendum aedilitatis, cum Cujacio, add. L

nuper quidam e Neotericis adstruere voluit cum nomine istud si plane barbarum , apud probatos Auctores, non inventum , nisi quod apud Lambridium , in Alexandro habeatur , cujus tamen lectio est d lsia et & iacit pro priori lectione , quod a diles , ut frumento retaehendo & dividendo praees ientc olim fuerim constituti.

. necessariu/n 2.1. capta deinde 32. vers

Dernde GHaι δερ. de orig. juris. Oportet itaque, ad compensationis effD 2Ictum, uiuiitim sit debitum ab eo, qui agit, nam quod tertius debet , in eam deduci

non patitur aequitas , L in ram IS. b. t. Sic tutori agenti suo nomine non obitat debitum reo per Pupilium L mus a. c. h. q

435쪽

IN LIB. XV

Nee pupilli nomine agenti obstabit: quia

ipse Tutor adversario debet L id quos pen. b. t. eo quod alienum debitum at i iam gravare non debeat, nec remorari Actiom. m.

Medices bye p. a. q. I . Sie & Debitor haeredis militis, quoad ea strensia non compensabit, quod sibi debetur ab haerede bonorum paganorum , I. Debitον I'. hoe lit.

23 quia non est debitum vicissim . ' Proci ratori quoque convento , proprii debiti nomine , non prodest, quod Domino Actor debet ex dicta ratione, dc idem in

sinu libus. Procurator tamen in rem suam habere aequitatem commmationis dieitur, d. I. I 8. quod vice mutua debitum concurrat . Ubi difficultatem movet, quod dicitur , post contestatam vice mutua conventam habere Compendationem . Cujus ratio cum Accursio non est , quod tum non positi revocari Procurator , in rem suam dariis , cum dc ante revocari non possit , I. is omnibus 6. I. actionibus P I. actio Tes 7. de poli. O action. Ecante litem motam mortuus transmittat

ad haeredem Lbilum ι . C. de dosat. sed ideo ibi litis eontestatae fit mentio, quod dubium, an id, quod in judicio petitur, coinpensari possi dimissis judicio, ex eo , quod illud temere non sit dimittendum ,

ut ex Castrensi tradit Cuiae. a. d. l. 8. hoc tit. Et placuit etiam id compensari posse, i. tu compensationem S. bae titui. nec contra regulam. jurisi, contestando litem , quis conditionem tuam iaciat peiorem , t. 2 Ois Dist 36. infr. de reg. iuriι 29 1 Ioe in Dubium vocatur, An cesso debito salva sit debitori compensatio eius , quod vicisti m ei debebatur a cedente titosset videri non esse salva eontra celsinnarium , quod nihil vicissim debeat, δ. I. ut 9. C. hoe tit. Et licet elidi potuerit Actio, quando erat penes Cedentem, non tamen jam translata in alium. Calir. ad a. t. Eius 9. Contra tamen verius, Cessionario eam opponi posse. eo modo, quo poterat Cedenti ; cum Actio , cum sita caula irant eat , nee possit fieri Ceilio in praejudicium Debitoris , cui ius compensandi jam erat quaesitum . Rart ad 2. l.

q. Quod ita verum , si Debitori illi vicisti in obligatus jam erat Cedens , lectis si necdum obligatus. quia cessabit com-rensatio, ex jure postea quaesito , contr- 1 T

temonarium , cui ius liberum qilaesitum diminui per contractum subsequentem nequiti Seh. Medices. p. I. q. Αἶ. Ant. Fab.

Fidejussori etiam prodest compensatio II principali competens , quia non potest teneri. in plus, quam ille tenebatur , t. verum Φ hoe ιit. Cui dc liberum est colu pensare , quod sibi debetur ab actore , l. si quid s. bae tit. ἰ iam & proprium debitum iacit eum minus teneri ex fidejunsione , ejus lue interest potius non solvere, quam solutum repetere. Filii & Ser- 3 tui nomine agens Pater , ct Dominus

Compensationem admittit i quia ejus res est , I. Sι eum 9. C. boe t ιul. dc situs iam . si cum eo agatur, compensat, quod Patri debitum ab Actore , d. l. s. in A. ne , quod sit unus contractus; ita tamen, ut caveat. Patrem ratum habiturum. Sic dc haeredi compensatur, quod debebat defunctus . cum quo est eadem persona ;nisi Gib inventario adierit, quini iacit salvas suas Actiones haeredi l. G. f. in co)npensatione p. c. de jure deoberau. beb. Medices p. 3. q. q.- Effectus compensation is oppostae . p Isitis requisitis , de quibus dictum est exunguere debitum . hinc inde omnino , si aequale sit ; alias pro concurrente qualm litate L. compe Vat. 79. Instis. de actiou. Excusare a mora, sistere usuras . etiam ii proveniat ex privilegio aetatis, cum nihil absit ei, qui ipse tantumdein drbet. Quod procederet, et ii uuus pecuniam sub usu.ris debeat , alter sine usuris l. eum alter I . boc titvI. aut invicem quidem debitae usurae , sed diversae l. idem Iz. bae tituI. quia frustra conqueritur de mora solutionis , cujus nomine exiguntur usurae , qui ipse tantuindem debet. Ubi quaeritiir, Rii etiam sistatur cvr- 3Isus reditus annui . si debitori, ejus Actor victissim delim sortem aequalem Dicendum non sisti: ex eo, quod non sit utrimque debiti paritas : cam qui debet reditum, non debeat tortem, c;i us nomine reditum praestat, & a quo iiivito sors erigi non potest . nomine torris audim quam alter debet visissim , pensio eiagi nequeat , citra labem inurariam , manen ἰe ea sortis qualitata , ut exieti possit ad taui uni ejus, cui debetur . Idem pio cedit, si utrin, que debeatur reditus annuus aequalis: ne dum snim alter cogi potest na inlitere

436쪽

416 HENRICI ZOESII COMMENT. .

Compensationem , quod videatur quodammodo species debita . Si tamen reliqua hinc inde quaedam fuerint , ilIa quo minus compensentur etiam eum iste debita , ab illo , cui vicissim debentur T liqua , non est dubium , cum eorum inter se sit eadem qualitas , di ratio , Utaeon subteris iant compensiationem . Fab. s. in I. bonas dea 3o. n.'. inst. de action. Facit & compensario evitari commissi

rem poenae , non tant um conventionalis,

quia conventioni satisfactum per debitum mutuum, sed dc legalis; ubi & generaliter , ubi alias in damno maneret alter :tum quia nihil interest , Glvat quis , an compenset, uti dictum, ut videatur Creditor habere , quod petit ; tum quia in mora esse eatenus quis dici nequeat , Tuatenus ab altero vicissim sibi debetur , t cui posset imputari , quod non solverit , ut videatur ab eo impediri , quominus illi solvat. Bartol. & alii in I. m-pbus is . infra Rem ratam haberi . Nec quidquam impediet iuramentum appositum ab altera parte super solvenda pςna

aut interesse, cum recipiat omnes conditiones , quae sunt de natura actus , super quo interponitur , I. indubitati fin. C. de nou num. Ree. Et ut iuramentum obliset praecise ad sacram , non potest tamen inferri excluso compensationis, cum debitum alterum cum altero hic recipiat lanctionem , ut interesse, aut poenas non possit habere locum . Hinc non recte quis latulerit, Emphyleutam morosum .in sol-

endo canone, evitare commissionem rei

en Thyleuricae, ex eo , quod illi vicissim deseatur a Domino; eum debiti hinc inde non sit eadem qualitas ἔ quamvis aliquis , inimis re inspecta , contrarium velit, qua de re latius agemus insta post Tit. Locati.

ADDITA MENTA

ait. a. De compeWationibus.

AO nu. 2 Etsi compensatio ipso Iure

fieri intelligatur , tamen verius est, factum hominis idcirco non evesudi seq. Treuit. τοI. I. aio. 23. tb. Io. sit.f P. Pec . de iur. Dend. eap. IO. nu. 9. ad de Christin. a. aeris. 23 i. seq. Schaeis.

s. q. I 2. lod n. 7. An compensatio locum habeat lneommodato vid. Γ tis. comm . n. Q. Scholi, in Exam. Iaeriae. y g. 6 2. Treuti. voL I. diis. 23. ιb. 7. Lit. f. MLque allet. Debitum ex causa frumentaria ves a nonia, non potest ex compensatione retineri . Vid. Copp. de privia. rusticoν. I. a.

Nec alimentorum petitioni, nee tribuistorum exactioni objici potest Compensatio. Zanger. de except. p. 3. e. g. v. 18. Carp2. pari. I. constit. 8. desin. 9. Nee contra studiosos . Horat. Lucius ae prra. Schol. priviI. 2O. Ad n. II. In Casu compensationis Iudicem in pronunciando oportet esse' cauis tum , ne reo facultatem rem petendi d, bitum auferat: Si enim reprobaverit eominpensationem, quasi debito non existente . Reo quandocumque postea debitnm illud petenti, nocebit exceptio rei Iudicats: ut eleganter tradit Ulpiam in L quod is diem T. F. Sι rationem t. f. h. t. is, L aurem 8. F. si quocumque modo et . f. denerati gest. Anton. Faber. i. Cod. lib. 4.tit. 23. de . s. CarpaOP. p. I. estu fit. 8.d D. S. Ad u. I 2. Qui aureos debet in specie , non valet objicere compensationem ejus , quod sibi debetur in moneta numerata , .ue currente . CarpZOV. mox. cit. Ac def. II.

Ad n. I . Iudicis arbitrio relinquitur , intra quod tempus debilum compensam dum probari debeat, I. D. g. I. Mers. Sed ptist Iudici facilem exitum o c. c. boe t. Scisnetvv. ad i. in bona fide Iadicis 3 o. inst. de actios. num. I 3. 43n seq. Felin. i. v. eum Iobannes io. 4. de fide instrum.

titui. 13. Alth. Dicaeol. lib. a. cap. IIT D

437쪽

IN LIB. XV

r6 Tenetur in de lata est a depo,

tr Nee ab ea exeusatur cirea res fuas Iaram eu*am admittens .ia Lieet etiam in suis diasteus, circa δε- ' positas neruens. 19 De levi eu*a non tenetur. dio Veniunt , fructus eum om eausa. 21 Restituenda res eo Deo , quo aeposita Ia Restituenda autem deponenti. 23 Etiam praedoni , ac fura. 24 Domini tamen concurrentis potior

I InteluEua l. Si ventri F. in bonis a. D. De privit. credit. 28 Depviti actio ex quιbas Mai in da-plum detur. 29 Destositum continuo refluuendum. 3o Actione depositi directa damna a si,s mi, .

3t Actia depositi Oxtraria ad euia da

tur.

mendatum dicitur, eum Iuris Auctores verisho commendare , pro deponere non raroluantur, L. Lucius aq. iv pabhea 26. A. L. D muls s. cum f. C. eos. Est autem con tractus, quo res alteri custodienda datur

gratis, L. depositum I. in pri b. t. Sua sit, an aliena, non interest L. bona fides si . b. t. fit tamen mobilis ; nec enim immobili competit etymon , quod a ponendo deductum , a. I. r. in ρν. immobilis autem p ni nequit. Et hoc ita, quoad illam speciem, quae communiter inpositi nomine venit e nam est & alia species , quae habet locum etiam in re immobiIi , de qua infra. t Finis depositi tantum est cusω- adia rei , posses ione & dominio manente penes Deponentem I. Licet Iri L rei r. b. t. in quo distinctum ab aliis contractibus re initis, quibus, vel dominium transit , vel possessio, vel usus conceditur ἱ quem hie sibi adsumens invito deponente, furti reum s e lacu, L fi demstι 3. c. hoc tit. cd ita procedit in specie deposita. Quaeritur: An pecuniae depositae usus a possit videri ecnces Certum est, dep sit ae pecuniae obsignatae non posse dici con- sum Dium: ut eum assumens invito D mino, furti teneatur, L si faculum 29. b. t. Quod et dicendum , si non obsignata. data sit, reddenda in specie, secundum

naturam depositi a. I. 3. c. b. e. Si velut genus depona ur, quo tantumdem redde dum venit, videtur mus Concinus: ac maxime si de usuris praestandis conventum tuerit, a. l. Lucius M. 23. ἐν 26. F. L . cius ι. b. tit. Quibus lacis dicitur , husuia modi conventiones notis imos inposita te minos egredi , Lalva tamen actione demsi ti, propter animum demnendi, non mutand . t Et patet ex eo, quod a. F. I. dica- atur usuras peti actione depositi ex nudo pacto , quod non esset, nisi foret actio de-1xstiti: cum eκ mutuo non debeantur uia surae , nisi per stipulationem de iis con- .eptum fuerit. Nec obstat , quod late pa.ctum naturae , vel substantiae contractu et cantranum, tum transmuret in alium eo

438쪽

tractum, ut traditum de Prerario, ιη Leum preeario II. ins de precaria: de Commodato . Inst. Quibur modii res eontra, obsig. F. item Is 2. vers commota de L cato Inst. de Deat. Verum Me ita, quando palam hujusmodi pacta adduntur, quae faciunt non stare contractum , sed in altum trans rei non etiam tacite tantum, dc ex consequenti, ut tradit Cujac. ad d. t. Laetus. Quo modo non obstabit t. certi

per. ubi expressa promissio ulus facit Depositum transire in mutuum : quod chabet L Depositum l. F. f peruola apodre 34. b. t. quod secus erit, si tacite taniatum concedatur ulus : ut si convenerit de reddendo tantumdem , de praestandis usuris. Quamvis non Giffitendum , ejusmodi pactionem mutuo proximam esse, & depositi hoc penus facere improprium vocari , sive irregulare; quia contra regulam Depositi facit dominium , vel usum in De post

rium transire.

Duplex eκ hac Depos ii specie Actio

data. Directa leti. & Contraria. Illa datur inponenti, sive is sit filiussam . I. Iulianus I p. hoe tit . sive rateriam . sive liber homo, sive servus proprius , vel bona fide possessu , aut fructuarius, d. l. 1 epotum l. . . f servus i . , s. non forum 27. eum sem. Ab haereditetrio servo depositum haeres repetit, d. t. a. l. item si fertus ast. Servus si deposuit, sive vivat, sive decesserit, Domino actio competit , et am in casu, quo alienatus; quia initi um s pectandum est, d. l. r. F. fi servus

dep 'uit 3 o. plurium servias deponens faeit utrumqu' Dominum pro parte agere , d. t. I. . . si dver. 3r. Plures si deposuerint, di convenerint, ut unus totum tolleret , in solidum iste aget, & res ei cedenda: si pro parte tantum, fro ea , qua ejus interest, d. l. i. f. sed si duo qq. ucd &dicendum, si nihil convenerit, &alter agat, servato tamen modo, de quo in d. l. i. f. si pecunia in sacculo 36. h. t. Si a pluribus depositum, nac condictione, ut nonnisi simul utri que redderetur, uni tantum reddens , alteri terebitur. Quo, in casu ancillae cuidam , quae alteri tantum repetenti restituerat sarcinam, ab altero in judicium vocatae , Demosthenes sua astutia succirrrit, allegans mulierem paratam fidem solvere, sed non , nisi siccium adduceret Actor, quod quia non

poterat, absoluta mulier. Eras. ἐκ A Aphtet. H. Demosthenes. Siruile sinum 1 gitur D. Ivonis patroni nostri , in ejus vita . Datur & haeredi deponentis, b norum possessori; aliisque luccessoribus,& qui eorum loco s unt , d. I. I.is. Nec actio i9. qui si plures fuerint , major parti res resumenda L A plures iq. priae. boe tit. Qui si inter se contendant, ei res tradenda , qui paratus adve sus alium defendere reum , d. I. I. s. apud Iulianum 37. Datur contra Depositarium, vel unum, εvel plures, quorum quisque tenebitur, nec liberabitur alter unius electione; sed dωmum solutione, d. I. I. s. fi apud duas q. etiam Fili uin s. cum quo agendum erit, si rem penes ite habeat , emancipatum scilicet, L fi apud 2 . b. e. aliaes ciuia

Patre de peculio , d. I. i. g. siues.

a. Pupilius sine ratore auctore non ten νtur, nisi doli capax dolum admiserit, vel locupletior tactus sit, d. l. i. s. a. impupillum is . Servi nomine Dominus convenitur d. I. I. cy d. g. Α . vers. is in servo. In Manumissum haec actio non datur, cuin contractu in servitute , liber non teneatur, tit. C. An servus post m numisi. nisi rem ipsam teneat, t. si apud 2I. s. plus a. quia videtur tune res penes istam deposita. De dolo suo etiamptat manumilitonem reneri servum transelatilium est ; quia noxa caput sequitur. Competit etiam contra Ecclesiam , quat nus corpori Ecclesiae res est comendata, non etiam, si alicui de Ecclesia , cujus iactum non debet gravare Ecc Iesiam , e. Gravis t. κ eou. t Contra Tertium, pe- Tones quem res est, vel ex iacto inpostarii, Vel alias, non competit, qua perlonalis; nisi depositarius Actionem contra tertium cedat, I. ia i 6. b. t. vel nisi jussu D mini res penes tertium deposta fuerit, qui habebitur verus De starius , d. l. r. F. fi te rogavera ii. t Tenet di haeredem shaec actio, quatenus ad eum pervenit rinisi subiit dolus desuncti, qui facit eum in solidum teneri, si solus sit haeres ; alias pro parte, qua haeres est, quod dolus ex contractu , ct rei persecutione descendens etiam haeredem teneat, L Si hominem 7. s. datur i. b. e. Iuncta L me iure t 2.1 n fine ins De R. I. ui &.tenebitur in solidum ex suo dolo, ii iolus, alias pro parte, si uterque ut solvendos nisi species

439쪽

deposta suerit: in solidum eiam quἰsque convenitur ex dolo admisio , L fi au.

22. b. t.

V Uenit in hane actionem res ipsa restituenda repetenti, etiam continuo post d, positionem: non obstante quod de certo tempore , ad quod res deposita maneret , conventum fuerit, d. i. r. F. proinde pen. quia cum tantum gratiam concernat Deinponentis, non facit tale pactum, quominus ei liceat mutare voluntatem. Neq; enim fit gratia invito, nec foret alias eratra dolum restitutionem differens ; nisi causa subsit exculans, ut quia res non est in provincia, vel inhorreo, cujus aperienditiorte non est licentia, vel facultas, d. I.

I. F. ect. autem 22. Resiuuenda autem res

in specie, nisi aliter habeat conventio,

Io Compensatio nulla hic admissia, quod ea non ponat inpositarium extra perfidiam , ut dictum lupra tit. De compensat. Quod non tantum procedit in calu , quo depositum constat per instrumentum ; tedeciam per consessionem tantum, cum peream sussicienter constet de Deposito : ut

non positi illi negari privilegium a jure

concesti ina , ne commmatio admittatur , ut tradit Mantica . De ambit. eontri lib. ἔI I . cap. Io. u. II. t Reconventioni ou que hie locus non est . eκ eo quod instrum citium Depositi habeat paratam ex cutionem non retardandam alicujus objectione , L si quis it. cod. b. t. Bart. ad Aut b. Et eousequenter n. v. cod. De sent.b interloeut. om. iud. Potest tamen cum Baldo dici , a d. d. I. II. u. a. admitti Re- conventionem . non quidem ad effectum retardandi restitutionem, sed tantum proinrogandi iudicem . Maranta in Speculo p. q. DH-ct. ε. n. sciara Res si perierit. ratio vult, ut aestimatis Veniat , eo quod ad impossibile nemo teneatur. Si deterior facta suerit , non videtur reddita, a. t. deporium I. F. reri 6. nisi quod interest, suppleatur. I. sed mibi 3. in prine. D'. commodati . Non alias autem interitus , vel deterioratio gravat depositarium, quam si dolus ejus arguatur, d. I. I. g. quia M. ut culpam missiim non luat, L β fine sto. b. Las ' Dolus ex variis arguitur: ut s repo- enti non restituatur , quo casu & haeres non restituens suo nomine tenebitur , dict.

L i. s. is me. nisi sit caula exeilans

dilatisnem. Argestur & dolus eius , qu

vinctum, vel ad malam mansionem quam quidam interpretantur lignum, cui plantae, divaricatis cruribus, inserebanturi alii in. strumentum ad quaestionem habend m , tacundum I. Si homi sem 7. iv pr. b. t. O I. item I . f. quaest. Α . i f. De inquν. extensum , suae custodiae commissium solvit, licet motus misericordia, quam hac in re intempestive exercuit, Argui ur item dolus ejus, qui inficiatus depositum , convictus non reddit, L Sr quis I 3. hoc tιt. oc qui rem depositam vendidit, licit postea redemerit, propter dolum in vendi- ,

tione com missum, quem non purgat re

demptio, d. l. i. s. si rem de Utam et . Praesumendus videtur dc dolus in Eoia i εpite, penes quem deposita cista obserata, reperitur reserata: propterea q. ol malae fidei, & Uersationis sit argumemum ejus mcdi reseratio: nisi tes aio facta suerit. vel honestis personis, uti res ita exegerit, d. l. r. f. si pecu η iam in faeculo . 36. hoe tit. Videtur aurem in casu cissae sipnatae, & depostae simpliciter respondisse Ulp. d. I. I . s. si cista i q. etiam rerum , licet non ostensarum hospiti nomine contra

eum agi posse . Cujus dictum indistinctum ita accipiunt ibi Interpretes, ut si cista

res gnata inveniatur, juramento deronen ntis standum sit super rebus ea contentis. Castr. ibid. a. ς. Bart. n. a. Quod ita admissum tradit in noc. in ri super eo M. n. a. it De bis , qus vi, cyc. quia hospes contra legem de sosit i secerit, modo constet eum custodiae suae cistam recerisse. Quam sententiam probat Clarus h b.

2C8. a. 33. Ubi tradit varias limitationes.' Inter alias si contrarium hospes probare malit, si facti dc perlonae qua liras pro eo iaciat, ut quia inculpatae famae , & eist ita clausa. ut facile potuerit recludi si hospiti ncn commendata . sed simpliciter relicta in hospitio. quamvis eo sciente tneque enim potest dici per hoc custodiam promisisse, cum ad inducendam obligationem nihil iaciat silentium, ι. Fiι fam8. s. invitus i. sv. de procur. nisi co currat personarum conjuncto. Men. 6. Pra summ. c. 9'. o. 33. Si in loco conlueto

per hospitem posita suerit: eui nihil im

putandum, Cum more consueto coram

Deposito praestiterit, Lauod ver ia. νος

volu

440쪽

id Doliis Itaque sarit, Depositarium reneritiae Actione; Bc quidem tantum , ut habet L contνactus 23. de R. I. ἐγ d. I. I. F. fin. boc t. quod taenium agatur gratia inponentis . Non facit tamen taκativa Ha , quominus & lata culpa praestetur , quae stib dolo comprehenditur, illique est proxima , I. Magna I 26. isf. de F. S. vix enim est, ut doli suspicionem effugiat , qui non intelligit, quod omnes intelligunt ., quod latae culpae adscribitur . I. Cede- 213. d. tit. Cui adscribitur , noni ad suum modum curam circa Depositum . praestare , fic non ea dilirentia res alie-DM , qua tuas, curare: Neque enim hoc

salva fide fieri potest, d. I. 32. h. e. e. lona fides a. v eia. 7 Ubi quaesirum, an circa suas admittens

latam culpam . extuletur ab ea commissa

circa res depositas Vult hoe rasius, add. I. 31. Ubi textus excipit eum, qui ad suum modum curam inposito praestitis . Eodem respicit f. praeterea 3. D stit. Quibus moix re contra obtig. Ubi qui parum diligenti amico rem custodiendam tradidit, Actionem non habet de damno, quod suae facilitati id imputare debeat . Idem traditur L Soetas a. ias. Pro I rio. Unde Pet. Fab. ad d. LI 2. vult eum, qui ut in propriis, ita in demittis negligentissim in se praestitit, nihilo magis teneri . Contra tamen tenet Glossa , ad L L. 32. talain teneri di delata culpa , ex ratione , quod accipiens Depositum obliget se ad eam diligentiam , quam natura requirit contractus , quae hie latam culpam vult puniri. Quo iacit L si consta re .a . F. F maritus I. ins Iolaomarrim. quae non excusat maritum saevientem in IAvos dotales, ex eo quod & in suos saeviat ; qui eamen tantam rebus dotalibus diligentiam praestat, quantam suis L in relas I p. bo. de iure dat. Facit etiam .I. Mulier m. I. sed enim 3. ins Ad S.C. Tr. bellian. Ubi eonsueta in suis negligentia non facit, quin in alienis puni- atur, promatura Contractus. Optime fa cit L obligati et r. f. ix quo ne η. infae ob ear. ἐν acti ibus. Ubi textus ha-l d, negligenti .amico rem committentemde se queri deberi; magnam tamen negligentiam in doli erimen videre. Ut non obstent loca in contrarium

allata , nam d. s. ρνἀωMarine accipitur

ade levi culpa ut patet ex textuis in verbis, lparum disse enter exstoditam; quomodo Beaccipienda d. d. 72. O d. I. ea. Nisi is xeris hac non aliud agi, quam quod D politarius non sit in deso praesumpto, ex eo , quod eamdem culpam admittat in suis. Unde non recte intuleris, quod Ialae culpae non reddat rationem, cum a

cipiendo depositum obligaverit se ad id , quod requirit natura contraditas , L si duo 38. raef. de ae . haerea. ad dolum scilicet, dc latum culpam, d. f. is quoquae .llar a ad L fi m ora 9. in prisc. n. 3 Iaius soluto morem. Quid si in suis diligens, circa depositas IS negligenter veri tus fuerit videtur non carere fraude , quod salva fide non minorem alienis , quam suis praestat dilige

tiam. a. ἰ 32. qaam rem latae culpae, aut dolo praesumpto adscribit Bart. ad I. 32. n. 19. quod ista negligentia exanimo,& propin osito descendat Gloss. ad a. I. 32. V. mTuorem. Quod attinet ad naturalem interitum,

ille Domino nocet , quia casui attribu tur e nisi saetiim , vel culpa depositarii praevia eum causarit ; si tamen restitutio eodem modo non fuisset peritura apud D minum , qua de re actum supra ad i. de

Haee de dolo di lata culpa. Levis non venit praestanda: quia contractus ille eone it commodum deponentis tantum , s cundum a. I. contractur 23. iU. de R. f. Sunt tamen casus, quibus praestatur: v

I vii s depositarius deposito se obtulerit , quia videtur promisime diligentiam : si aliquid pro custodia receperit, quia tum de

ejus causa agitur, secundum t. si vi cem to s. ff. nune videndum a. fv. Comm dati , licet ea res parum respondeat naturae depositi, quod est gratuitum ; si nacto ad culpam se obligaverit , quod taciet eum, & ad levissimam culpam , & ad casum fortuitum teneri , e. Maa fider

Est enim haee actio bonae fidei, quae non

seri aliquid sine causa manere penes E positari uin , qui Tratis operas praestat .. Qua de causa δc usurae veniunt - , quas recipit, vel si in usus proprios pecvnsam conversit, post noram tamen , MAE I.

nire non videtur Pati contractus natura Aguae ut gratuitum officium desiderat . ita invid

SEARCH

MENU NAVIGATION