장음표시 사용
601쪽
tus, ex iisque obligatis debetur: alius personalis , qui in sola obligatione persona-Ii consistit sine hypotheca . Ille vel est
Rndarius , quando dominus fundum tuum in alium transtulit, ea Lege , ut ex eindem reciperet annuam pensionem , quae salarii nomine venit, let. Etiam Is . fummi pol. in pen. hab. eκ eo, quod pro solo pendatur, ι. Praetor ait a. s. si quis nomine II. ins. Ne quid in loco publie. vel est constitutus, quem quis fundo, vel rebus suis imposuit, ut est etiamnum hodie
Quantum ad realem reditum , etsi fuerint , qui illum non esse liberum ab usura contenderint, quos citat OVar. 3. Uar. res i. cαρ. T. num. 3. ex eo, quod occasin
ne pecuniae detur annua pensio, quae res videtur non esse extra usuram , quia pecunia non fructificet : certum tamen est esse extra Omnem labem , cum Martinus V. & Callinus III. eum permiserint in Extroag. I. ἐν 2. h. t. uti a labe usuraria alienum : siquidem usura tantum in mutuo consistat , in quo ereditori eompetit repetitio, & conductio sortis suae pro lu- bitu ; cum econtra sensus hujus live reis ditus creditori ad sortem a se numeratam condicendam nulla competat actio ; sed tantum jus percipiendi annui reditus , quod est loco mercis venditae . & pretio considerabile , cujus nomine sors ipsis tanquam ejus pretium soluta. Deinde potest quis talem obligationem super rebus suis alteri constituere donando ; quidni & vendendo . Ut plerique auctores reditus superre immobili constitutionem non tam improbent , quam approbent. Couar. d. loeadi alii. Nihil movere debet, quod ultra sortem
recipiantur pensiones , quae ipsam tandem vel exaequent, vel etiam excedant: nam non recipiuntur nomine sortis , ut
in usuris ; sed nomine acquisiti juris .
Nec aestimandum , quod per multiplicatas pensionum solutiones contingat pretium datum excedi ; cum Ac fruct us exempto praedio percepti ipsum longe excedant , nec tamen ideo damnentur praediorum emptiones . Et hoc sive census
sit redimibilis , sive irredimi bilis , quae
res nihil mutat , cum gravamen pretio
compensetur , sive reditus in pecunia si solvendus , sive in fructibus , uti oleo ,
uumento, aut aliis. Vid. Lessi De justit.
Major quaestio est : An reditus sive rem 22sus personalis sit licitus ; videtur non paucis illicitus, inter quos est Navarr. deus
ris num. 8 I. alios plures citans variis in eam partem adductis argumentis . Primo quod , cum pecunia si fieri lis , nullum
que sui praebeat fructum , id quod venit
annue praestandum , non possit dici nisi lucrum ultra sortem , quae salva manet creditori , atque ita implicitum lucrum ex mutuo . Secundo , quod Martinus, α lixtus P P. approharint selos reditus realis , super standos scilicet constitutos . Tertio , quod Pius V. anno I οχ. d mnaverit personales reditus, qui s ne hypotheca in sola obligatione personali consistunt. t Verum illas etiam mere per- 23sonalem reditum passim recepit , & pr
babile est nihil magis vitii in se contin re hunc , quam illum priorem , cum &in isto , principalis obligatio ponatur in
persona , accessoria autem si realis , in securiorem solutionem . Quod patet ex eo , quod re supposta pignori destriicta aut extincta , nihilominus maneat obliga ta persona debitoris , qui cogi non potesteκlolvere ipsam summam principalem, ut expresse habent dictae Extravagantes , in quibus PP. satis fatentur, jus ad reditum manere , quod non potest esse nisi pers nate emincta ulioue re , sit per qua Positum . Atque ita Soto de Iure iust. lib.
Non obstat primum argumentum: quia Mnon intenditur lucrum ex mutuo , sed tantum jus pensionis, non secus atque in reali. Et licet lucrum per frequentes pensiones excedere possit ipsis in sortem , etiam sorte salva ; hoe tamen potius jure emptionis, quam mutui ratione ; cum ad irintem nec sit actio em rori , nec repetitio, uti est ici mutuo.
Nihil faciunt Extra vagantes Martini &Calixti ; quae approbant quidem reditus reales , non tamen dicer dae ideo person tes improbare, cum Pontifices isti de facto consulti decidant tam um id , quod erat pro stum. Denique Constitutio Pii
V. damnat quidem reditus mere personales ; ex recepta tamen sententia.non
obligat extra terras Pontificii patrimonii,
602쪽
sve quia non est extra eas promulgata,& recepta, sive quia quatenus mere personales damnat, magis ex civili quadam ratione procedat, quam divina ac natuis tali ; ut Principes saeculares, eorumque subditos non liget . Ut autem liciti sint super persona tantum constituti reditus, est tamen cavendum emptori, qui se periculo exponit perdendi summam principalem , quod facile sit , personam obli- tam , ejusve haeredem fieri non solven- . Haec quoad censum personalem per
dis Est dc eensus , qui ad incertum tempus imponitur , ut quoad vixerit emptor , quem vitalem vel vitalitium vocant ; de quo dubitari pollet, an sit licitus Vidditur hic contractus justior coeteris , prinpter incertitudinem lucri, art. I. Si ea lege II. c. boe tu. ut si lucrum contingat sortem datam excedere in duplum , triplum , & ultra, hoc tantum casui sit imputandum dc attribuendum , cum econtra contingere possit , ct contingat, ut praematura morte emptoris ipsa sors tota vel bona ejus pars relideat apud venis
ditorem : ut incertitudo ista iaciat nihil illiciti continere ejusmodi contractum .
varT. d. cast. 7. nu. 3. vertrc. Dem O Me . Navarr. de usuris n. 7 I. Sit tamen retium commensuratum juxta spem πω abilem vitae, aliarumque circumstantiarum ; nam aliter statuendum super pumis robusto, aliter super sene. dis Quid si cenius constituatur ad certum tempus ; Videtur ejusmodi constitutio non esse immunis a labe usuraria ; cum salva actione sortis lucrum ultra eam contingat emptori non sine labe , nisi excuset I crum cessans , vel probabile periculum , cujus nomine pensio datur. Quod si sors non sit salva & repeti non possit , sed tantum pensiones ad aliquot annos sint praestandae , si illae iunctae sortem non excedant, nihil vitii talis contractus comtiebat . Sin excedant , Videtur quidema ne v tium usurae , quod est circa mutuum , in quo est talva condictio sortis, quae hic cessat; non tamen omnino abestvl ium ἱ propterea quod ultra sortem l crum re sdeat penes em p urem , propter multiplicatas pensiones , summam mutuo datam excedentes : nisi lucrum cessans , aut damnum emergens , vel probabiles expensae suturae, aut aliud periculum in
euset aecipientem . Covare. dict. loco ara. 4. Haec ita , quatenus justo pretio census emitur r quod majus est in perpetuo ,
quam temporali, id est ad vitam ; majus etiam in irredimibili , quam redimibili,
eum gravius onus , quod imponitur venis ditori per censum perpetuum , eumque irredimi bilem , gravius sit luendum, quam in reattendendae locorum consuetudines. Vid. Gail. a. Obser. 7. Fachin. I. a. contra cap. 63. Less. d. cap. 21. dub. Iq. Iure itaque civili usurarum exactio permissa , aut saltem tolerata , non in men ultra legitimum , & praeseri plummodum, L Eos 26. Cod. hoc tit. Imputandae enim forent In sortem , vel debitori restituendae , tu. si nou fortem
26. IV. de condict. in eb. Hinc usurae et usurarum hoc jure omnino prohibitae , I. M. Cod. hoc tit. qui modus anatocismus dicitur , quoties usura sorti conjuncta , alias usuras parit , ut in ter. Qui negotiationem 38. g. ex duob. I. is s. c. ins ae a min. rutor. quod grave de bitoribus . Solutas tamen usuras in so tem redigere non videtur prohibitum dict. DI. M. cum nova sors constitua
Exiguntur u lirae nonnisi ex conventi agne , eaque aut nuda , aut stipulatione firmata, dc ex mora: ex nudo pacto debentur in bonae fidei judiciis ; quatenus tamen pactum in continenti contractva est adfectum , quia tale inest ipsi contractui, Ieg. Iurrs gentium T. F. quimmo s.fv. de ρactu. bic in deposito ea de cadiala prae standas uiuras responsum in leg. eius 24. fust. ἀπ ri , in emptione venditione in L initio F. Coa. de pacti rinter empl. is vendit. in locatione conductione , t. Cum quidam II. g. ex δε- eato A. b. t. Idem non operatur pactum ex intervallo adjectum ; quod contractui non insit ; ut maneat in terminis nudi pacti, ex quo non datur actio, dι I. F. quinimo , quamvis ad exceptionem pro-nt. et in strictis judiciis sive contractibus rostricti juris inurarum exactio sine essectu est , nisi stipulatione Me promissae ἱ Di Idemque 3 O. F. si quis Titis q. Dp. Mandati, I. Titius M. sv. de praescripsi .erbis ut si interru. I. ἐν L quamvrss. cod. hoe tu. ex ratione modo dicta.
Sed dubitatum hie , An & per litis
contestationem inducatur obligatio usuis
603쪽
rari m t Aliquorum ea est opinio re inter alias Costalli in Q. Videamus 23. Me t. Movetur primo responso Ulpiant in M. Usurae sq. hoc titare , quod fabri . uiu-ras rationem fructuum obtinem , dc merito non debere a fructibus separari. D bentur autem fructus in strictis judiciis continuo a lite contestata. Secundo , perleg. tire sv bae titulo , ubi dicitur lite contestata usuras currere . Uerius usuras post, & propter Iitem rim testatam in strio is iudiciis non deberi Miter , quam stipulatione premissas , a. leg. 3. Cod. hoc
ritu. . Adeo ut nec pactuna n eum, nee alia conventio regulariter tussiciat, etiam
in continenti contractui subiecta ; stricta eniim judicia strictam interpretationem recipiunt , nec per pacta abjecta licet in continenti informantur , uti dictum s pra de pactis. Deinde obligationem usurarum . debitoribus duram , sine marra
causa veteres admittendam non cenisti runt . Duaris tit. De uor. cap. 2. Dixi 33 regulariter : ' nam volunt exceptas ressu nritiles mutuo datas, in quibus ex pacto nudo videntur deberi usurae , L Fνument ι II. ω Ieg. Ole. 23. c. bee tit. Rationem po irrit m incerto earum pretio mutationi obroxio , ut exinde damnum creditori iaci leo contingere pollit. Excipiunt etiam pecunias creditas a civitate, De. Etiam 3 o. hoc titulo , quod civit tum inomine trulla recepta sint singularia, teg. Civitas 27. I p. De reb. credit.
3a Nihil cbstat receptae lenientiae dicta I. 34. nam quod ibi dicitur , usuras Obtin re vim m ctui m , qui post litem coni
statam veniunt, verum tantum videtur
in contractibus honae fidei & judiciis ,
quae iis cc mparo mur , mi lega is, irdeicommissis, de quibus d. I. 3q. In quibus ut ex mora debentur fructus , ita de us Tae; mora aut eis committitur post litem contestatam. Verum obstat L in Meleom3. s. ω 913 I. boc err. Ubi non tantum
in bonae fidei iudieiis omnis causa dicitur post lium ccntestatam praestanda , sed in
aliis . D: cendum tamen Iurisconsultum ibi ag re de causa, quo nomine non conint nen ur usurae , ut patet ex Rubr. Nee etiam veniunt numine fructumn , quod e , ipso corpore est: eum usui ae ex nova
Nihil etiam obstat dict. De th/ 33
Cum non sit mens I. C. ibi adserere, lis te contestata aut post litem contestataminuto deberi , aut venire de novo. les currere . Quod nihil aliud signifieat , quam constitutam semeI modo legitimo usurarum obligationem non ssti, vel perimi per litem contestatam ; sed perso tale nihilominus , & currere. Quod idem expressis verbis rescriptum in L 1κ- die ho I. Cod. de su D. & ita verbum Currere a I. Q usurpari solet, ut in L. Fin Judi σ 23. ins de exemt. re Iaaeis. ων tib. Dubitandi causam dedit , quod in ἔjudiciis quasi eontrahatur , L licet tameae
3. 1. ruem scribit tr. ins de meuI. ut possit videri prior obligatio novata , fiet. iam 29. ins de novat. Novatio autem ui principalem obligationem extinguit, ita facit non stare acetabriam, nisi repetitam , Z Novatione I 3. ins de novat. v rum ut hoc ipsum obtineat in novatione voluntaria, de qua d. l. i8. non tamen is in necessaria , inducta per litis contesta tionem propter desectu in voluntatis ; uerecte dicat I. C. Ille contestata currere usi
ras , id est , non sisti aut perimi secun
tio ad a. L 3 s. facilis est , ct tollit dis
ficu statem . Unum addendum ad c I. 33. in ea non Ioqui generaliter Iurisconsuratum : sed tantum de periecut e fidei eommissi, & aliarum actionum bonae dei, in quibus usurae a fructibus non si parandae , ut recte tradit Cujac. ιδ. Obs. c. 3. ων idem reperat ad Ieg. s. hoc tit. Uerior itaque ea sententia . quae docet 34 in strictis judiciis nonnisi per itipulari nem probi issas exiri posse usuras, etsi s latae etiam ex pacto non condicantur, ἀωρ. 3. hoc L ciuia pactum nudum ponte naturalem obligationem c lic verum debitum si non ad actionem , ad exemptionem tamen proficientem , & eonductionem impedientem I adeo ut ne quidem debitori sint in sortem imputandae . . . I.
De pignore dato aliquod hie dubium 1 3sAn propter usuras esus sit retentio v lunt hoc aliqui, quasi hoc ipse, quo da
lur pignus, fiat conventio de eo retinenis do, ratione usurarum . Verum nulla idi psum .auctoritate adseriint ἰ eum passim requiratur vel stipulatio ad exactiorem vel ialieni nuda conventio ad retenim
604쪽
per retentionem pignoris usurae servan- ε so , I Qui semiger I3. is prine. boe t. tur, de quibus praestandis convenit, et- Εκ mora deuentur usurae in bonae fi- 39 iam sine hipulatione. Idem habet L Pia dei judicis. I. Si traditio C. de act. emptignoribus M. C. hoc tit. Θ, I. Solutum tr. '' I. usurat 1. c. b. t. Idem obtinet in
non nisi pignus etiam in uiuras sit Ol liga. tione L in fidele 3. b. t. nam quamvistum, non est eius reteratio. Videatur C machio , qua legatum , vel fidei commimina jac. I s. Observat. cap. 22. petitur, non sit tonae fidei, compa tantur Usurarum it acue in strictis iudiciis eκ tamen eatenus legata iv fidei commissa justipulatione adiecta est exactio . aut ex .diciis bomae fidei , L. in mi . 3. in quib. nudo pacto retentio , quae est loco exce- i cavs. in νηιeg. restis vresse non est, ubiptionis , quam dat pactum nudum . Si & in mini rum persona idem responsum. tamen cerrus sit earum modus, nam alia Idem obtinet & in aliis quibusdam, utas nullius erit momenti conventio, quam mox latius deducemr. incertitudo vitiat L i uod in ηιρ . si . Altera Ruhricae pars est de fructibus . 6ob I Tutor. qi. g. v. boe Di. cui secundum Varronem a serendo dictia 6 Dubitatio hic una est . An usurae ex aes gnant pro 'rie eos, qui naturaliter ex pacto nudo .ad tempus praesitae , in po- ipsa re nascuntur , uti poma , segetes, Rerum snt praestandae Non videtur per i lac , lana , pilus I. In ster udum a8. hoc I. s/ eertis 23. C. De pactis , ubi sciu- sit. quorum alii sunt naturales , sua spontio promissi ex nudo pacto per certos an- te provenientes, alii industriales, qui h nos non obligat solventem ulterius , quod i minum cultura , di cura egent , qua Oconsensu libero frainitum iobligationem re insta tu . de acquιν. re r. aom. Partum
non inducat , seg. Creu/tor T. cod. b. t. ancillae fructibus annumerari nolunt i Neque enim certorum annorum praestatio pes , quod absurdum videretur hominem lassicit ad inducendam perpetuam obliga- in Fructu este, cujus gratia omnes Fraotionem . eius natura com Paravit, d. I is me udum
37 Obstare videtur L fi probat r. C. de s. paνtur i. t Fructus resutuendos esse .6I fideleomm. ubi alimenta ab haerede in statim a lite comesta perceptos, non tan- triennium praestita, in futurum dicuntur i tum in bonae sdei iudiciis sed etiam stri- praestanda . Verum ejus rescripti vis non i cti juris: certum est, nec tantum in a ponitur in nuda praestatione, quae nudum i ctione in rem , verum re in personam ,
tantum pactum continet , non etficax ad l I. vulgo a. b. t. Ubi post litem contesta- continuandam obligationem , a L. 23. on tam etiamsi in personam sit praestandum d. I. 6. sed in asprobatione , sive rati ha- omne id , quo actor habitimis erat , si hi tione voluntatis defuncti , quae colli g, tempore litis comestatae res fuisset restii tur ex iterata tertio alimentorum men- a. Quod ec ante relponsum actione reainstruorum praestatione , secundum desun- l li, I. Praeterea M. IMP. de . ei vi d. b.
Ehi voluntatem per hoc agnitam , vel du- I. sed D' loci q. g. post litem et up. fia.
biam explicaram .. reguna. Nec tantum percepti rem tuendi,
Obncitur di s. aeum de in s. b. tit. ubi sed & qui percipi potuere , quia in alae fi- longo tempore praestitae usurae sunt im- dei possessor eos percirere ramisit, in qua posterum praestandae, verum nec ibi pa- per litem contestatam quoad fructuum cto nudo 1blutio facta ; sed tanquam exiperceptionem .constituitur, cum sicundum obligatione, suae praesumitur agnita, vel vulgarem regulam, omnes Possessores post subesse ex Iraestatione. Cusac. aa d. I. I.ilitem contestatam dicantur pares 'u γα Couar. ad x. Possesso p. a. s. q. ω l. Uar. fructus, .L Seu es dis. F. F aote 7. μμ ResoL e. 4 7. Doneae ad L 7. Cosial. ad d. l. 6. de pet. Bared. c. certum 22. c. de rei 33 Tempus immemoriale , .cum sit loco viαdie. licet non quoad rei interitum constituti . . me iure 3. s. ductus aquae' qua de re supra abunde actum , ad ρ. de A. ins de aqua quoι id o Gava , firmat,rei vindie.
praestationem .ulatarum . E contra facile Est autem hic distinctio quaedam ser- oeit, ut illi exceptio obstet, oti maiores vanda inter bonae fidei , & stricta ju- etiam promissae, minores autem per mul-idicia; quod in illis fractus veniant etiam tos annos solutae ; quia facilis est remis- ante litem percepit ex ossicio judicis
605쪽
idque ratione honae fidei, quae hoc ipsum exigit. Deinde cum usurae debeantur in illis ex mora , multo magis debebuntur fructus, quorum causa usuris est potior :non obstante eo , quod dictum , usuras vicem fructuum obtinere , d. l. 34. boetitulo , quia , ut dictum , generaliter nonga loquitur . ' In strictis judiciis propter m ram non veniunt ex ciscio judicis seu-ctus , sed demum lite contestata : vult
enim in iis aequitatis ratio , tale unum quodque restitui, quale est, cum petitur , ne reus lucrum iaciat ex re , quae coepit in lite esse , d. I. a. ἐγ l. Videamus 38.
s. si actionem 7 b. tit. nec haheat: quod non esset habiturus , si statim honam fidem agnovisset, & actori cessisset, L is eae diverso 33. δερ. de rei vind. Non obstat textus in I. Non potest 23. δερ. de Judie. Nam loquitur de iis , quae extrinsecus accidunt , non etiam quae ex re
ipsa producuntur , quae in lite esse coe- it . ut sunt fructus , dc partus . Dixi fructus non venire ossicio judicis; ex ratione, quod in judicio ejus rei non versetur quaestio, nec ad judicem pertineantea, quae ante judicium contigerunt , Iet AEdiles a s. s. item sciendum 8. Dp. de aedil. edicto . Possunt tamen speciaIiter, peti fructus etiam in strictis judiciis ante litem contestatam percepti , d. g. idem, L. Tarium I . b. t.
in Tertia pars est de Causis : quo vocabulo generalius sum p o omnis utilitas , quae occasione rei percipi potest , venit ;sive ex ipsa re procedat , sive propter
eam capiatur , ut usuras oc fructus comprehendat . Hic videtur strictius sumi , ut praeter usuras & fructus, de quibus
hie specialiter agitur , cretera contineat. Quo modo etiam complectitur partum hominis , qui in fructu non est , mercedes , pensiones , Vecturas , & coetera, quae occasione rei percipiuntur , quae etiam post litem contestatam in restitutionem venire habet d. I. a. hoc titulo .
eo quod res petita talis danda sit, qualis est , cum petitur , & omne id praesta dum sit petitori , quod quacumque ratione habiturus fuisset, si emptori res restituta fuisset.
43 uaria pars agit de Accessionibus, sed dictum supra , nomen illud generale esse, oc omnia priora, usuras scilicet, fructus , & causas complecti. Ultima parte agitur de Mora , ex qua q6eontingit frequenter usuras, fructus, causas deberi ; estque frustratoria faciendi , dandive ejus, quod fieri , dari ve debuit, dilatio . Consistit in facto magis , quam in jure, ut difficilis sit ejus rei definitio,
secundum I. C. in L mra 32. in pr. b. t. Committitur vel ex re, vel ex persona , d. I. 31. Re fieri mora dicitur quando lex eam introducit, ponendo aliquem in mora, citra factum hominis, ut in I. Isre 8 F. si ex causa 1. fust. de condict. sint. ω I. ult. ins de vi , is vi armata . In minoribus etiam re ipsa, dc ex solo tempore tardae solutionis pretii committitur, ut insinuat L c urabit s. c. de actiosibus empti , is habet L. minorib. s. cos. de intep. restitu . In socio qucqiae responsum est , eum hoc ipso in mora poni,
quantum ad usuras , etiamsi moram non commiserit, quo pecuniam communem instos usus convertit , L eum iudicio l. F. Deias I. b. t. Fit dc mora ereditori hoe ipso, quo non extat , qui conveniatur ,
ut quia secit debitor, ne interpellaretur, . Sed etsi 13. in fine b. t. varios alios
casus refert Menoch. 2. Arbitr. ecasaro. Ubi numero I. male videtur requirere arbitrium judicis, propterea quod secundum a. l. 23. in princ. an mora intelligatur facta , neque constitutione ulla , neque juris auctorum quaestione d
eidi rossi : eum sit magis facti, quam
Ex persona committitur mora ner interpellationem , opportuno loco , Ac tem
ore factam , sue in judicio per contestationem, sive etiam extra illud in obligationibus puris d. leg. 2. Ubi quaeritur. , An una interpellatio sussiciat extrajudicialis Uerior ea ,& crebrior est DD. sententia , secundum Menoch. d. loco n. 29. Et facit a. I. 32. quae utitur singulari numero: Si interpeliatur opportuno Deo non solverat : ut interpellatus semel intelligendus sit sufficienter interpellatus, cum dispositio in primo actu soleat verificari ex regula in s. Boves 39. F. hoc sermone l. de verb. signis. Facit ad idem I. M. Cod. de dure emphytevt. In qua propter Verbum singulare , quo utitur ista lex , sufficiat una denuntiatio . Deinde iacit, quod semel factus, certior
non si amplius certiorandus , c. Eum , quiri. de R. I. in 6.
606쪽
8 Et Me, quando agitur tantum , ut habeatur simplex rei notitia, ut in casu pret senti. Obstare videtur , d. I. 32. in fine. Ubi omissa repetendi debiti instantia non Ῥrotinus per debitorem facta mora intelligitur. Sed dicendum ibi agi de denum tiatione facta servo non sufficienti ex eo, quod debitor postea secerit sui cottam,
& a creditore interpellatus non fuerit, cui proinde omissio iteratae denuntiationis obstat, quod potuerit servus ne ligens domino non denuntiasse. Quo iacit L Itemeto. g. petitam it. Dp. de pet. biseria. Ubi non sum est procuratori denuntiatum
esse , nisi is certioraverit dominum . M noch. d. Ioe., dc Cujac. ad Africanum tract. 8. ad leg. cum patrafam a T. hoe tit.
4s Et hoe ita in oblis ionibus pure sine
die , aut conditione initis ; nam de ea, quae diem habet , quae est : An requir tur interpellatio post diei lapsum , an vero solus lapsus sufficiat Prius videri potest ex eo, quod debitoris gratia adjectumst tempus stipulationibus , I. cum tem pus r7. in fine De R. I. Quod & affirmare videtur Ulp. in IV. sipulatio 38. F. inter 16. ἐν Ieg. Eum , qui Kalendis i. s. t. in fine inf. De V. O. Et sicit quod alias, si poneretur, hoc ipso in m
ra , adjectio temporis non iam operaretur favorem debitoris, quam odium ; qui serte non cogitans in mora suo creditori poneretur. His tamen non obstantibus, V
rius est, debitorem in mora poni per lapsum diei . Quae sententia probatur per expressum textum in I. Si fundum II .iU. De vero. oblis. Ubi I. C. Si fundum, inquit, certo die praestari sipuler, is per promissorem stererat , quemmulea die praefletur , consecuturum me , quanti mea interfit , moram factam non esse , quae non posset dici ibi iacta, nisi lausus diei interpe laret pro homine , qui frustrationem dicuntur ponere in ipso debit re , L hominem 37. δερ. Mandati . E preste pro hac parte facit L. Magnam IriCod. De eontrab. on commit. stipulat. quae habet, debitorem poni in mora per lay sum diei interpellaniis pro homine. Quod di rescriptum in I. in 3. cod. in quibus
causii integr. restitui. neeus non est, ut ea res sit extra controversiam . Facit ratio,
quod interpellatio ideo requiratur , ut sciat debitor velle creditorem sibi adjecto rasi comm. in Pan dc P. tempore solvi , cujus proinde lapsu redditur memor sui ossicii . Possent in eam rem plura exempla adduci, nisi res clara
Nihil faciunt loea in contrarium adducta: quia quantum ad dilationem attinet solutionis, tempus intermedium respicit quidem favorem rei, non tamen ideo minus lapsus diei in mora constituit, qui propterea sumtus, ut sciret debitor sibitum solvendum esse, quia favore dilati nis usque ad eum diem usita erat . Me
Quaeritur , An & conditionis eventus sain mora statuat debitorem Resp. negati ve . quod conditionis eventus tantum purificet obligationem , hoc est , eam praesentem & puram iaciat, ut proinde postea minus desideretur interpellatio ad effectum morae , quam desiderat pura ab initio obligatio . Bart. in IV. Quoties 39. De V. O. Nec facit , quod textus ibi comparet diem dc conditionem ; Nam hoe in eo tantum , quod ut ante diei eventum non recte petitur , ita nec ante implementum conditionis , manente in alio diversitate scilicet quod per adiectionem diei non impediatur oblitationis ortus; sed tantum differatur petitio , conditio vero etiam impediat Obligationis ortum , ut colligitur ex dicendis inserius in materia conditionis. Idem dicendum videtur de die in corto stadjecto , cum sit loco conditionis, tu. Dies 7 . iU. De condit. O demonst. faciatque obligationis ortum suspendi, donec dies evenerit , L r. s. dies a. iU. d. tit. ω l. Si diesa a. in pr. ius. Quando dies legat. eedat. Quod verum est, si talis sit dies, qui potest non evenire; nam si non possit non venire, non potest esse loco conditionis, nee suspendet obligationem , ex qua tamen ante diem non aretur , licet solutum ante non repetatur , cum vere debeatur. . Sub conditi e I 6. ἐν II. sv. de e-- dict. indeb. Bart. d. loco n. 32. is se .
Dictum de die incerto procedit dc in sates amentis , d. I. 7s. & in contractibus I. Sufficit 36. iU. De condict. indeb qu tenus potest non venire . Nisi quod in quibusdam casibus sit disserentia inter eontractus , & ultimas voluntates, uti quoad haec verba , cum moriar, quae in illis habent vim conditionis d. le . te.
607쪽
non etiam in his in quibus continuo p nunt obligationem, d. L. II. CGns ratio
est , quod in contractibus quis sibi , ct haeredi prospiciat , ad quem conditionis
spes transit; in testamentis vero cesset talis proviso cum testator sesus disponat , qui legatario tantum bene vult in casu, quo superviis , non etiam haeredi. Cunc. II.
Dicta de usuris, & aIlla ratione Morae
debitis, procedunt, si mora purgata non fuerit, vel si aliqua non sit causa excusans ipsum debitarem , ut quia ignorat retitorem esse haeredem creditoris , aut
alia similis , secundum Menoch. L. Deo. H. 4'. is seq. Re integra mora potest
purgari , I. Mancipiorum 6 in . De vi.
IV. Sic in obIigationibus iaciendi Moram
an litem eontestatam purgari receptum, non etiam nostea I. Si labiam M. in f
De verb. omit. quod faciat rem non esse
integram . Diei adjectae solationi Iapsus purgationem non admittit ; sed continuo ad prefiam vel usuras conventas dat jus
principali ex mente contrahentium , IV. celius et r. in princ. IV. De recepi. ἄν-λtr. I. TraJectatiae 23. ins De Obv. baction. Iason. ad I. Si ex Iegatis n. ra. ias. De V. O. Cu c. ad d. l. 84. Excusationes tamen, uti dictum , admittuntur justis de eausis, ut habet d. I. 23. s. idem
r. Iudici examinandis.14 Notandum praeterea , Obligationem usurarum , vel pro parte, Vel in totum eκ- tingui . Pro parte quando debitor , qui majores erat stipulatus, aliquot annis minores accepit, intelligit ut enim majoribus renuntiasse leg. advers. 3. C. b. t. idque
vi taciti pacti . Nec facit quod dictum
supra, non induci usurarum obligationem ex eo, quod annis aliquot sint praestitae , & hujusmodi pactum ex diuturna procedens praestatione , nec obligationem pro ducere , nee actionem ς quae ab initio non fuit, constituere ; Quia facilior est remis sio obligationis, quam inductio I. Debitor . b. e. In liberationem enim seges promptiores sunt. Quod & in civitate eredi- trice dicendum procedere , d. Ieg. s. ubi Cularius . Sic & retentio pignoris concessu pro minoribus usuris non recte fit majoribus , de quibus ante actum , I. si βψ Iatur 4. b. t. nisi aliter conventum
fuerit .ss Quaestionis autem est : Quanto pempore si opus ad hanc remissionem Non male videtur cum Azone lassicere trie nium , arr. L fi probav. r. C. de fideleom. Ubi triennium sufficet ad perpetuandam
fideicona missi praestationem ἰ ut multo magis suffcere debeat ad rei Dissonem induiscendam se per d. c. s. Cod. b. tit. quae agit de certis annis jnncta d. l. i. Quae agit de inulto tempore , quod interpretatur nomminus triennio. Sichard. ad d. I. s. n. 4. per I. Quicumque s. c. de apock pMI. Lia. Et hoc ita quarenus minores datae pro majoribus , propter factum creditoris conis currens . Aliud dicendum videtur in remisisone omnium usurariura , ad quam videtur opus decennio, L. Cum quidam tr. f. Divus Piua I. h. t. Ubi Iongum tempus dicitur desiderari. Barbosa a. I. Quae dotis 33. η u. s. ω se . ius. Soluto matrim. Extinguitur omnino usurarum obligatio per compensationem pro rata debiti &crediti, ut traditum supra de compensati
nibus ; quia eκtincta est sors pi ncipalis,
ut etiam cessare debeat exactio usurarum, scilicet accessis ria, di sublata cum principali , Ieg. Qui per collusionem qs. in Mede act. empti. Et si enim ossicio judicis v niant , illud tamen non subservit nisi actioni , quia est mercenarium , ut acti ne sublata nihil sit, circa quod versetur.
Idem est si principalis actio si sublata frpraescriptione l. Eos 26. C. b. t. Idem si 'per sententians judicis actio si finita , I. si depos in. c. depositi . Cessat enim onficium judicis dicta sententia, L Iudex ' .inf. de re iudie. cum non stat duae actio. nes , altera usurarum , sed una tantum , qua per sententiam sublata , repellitur per exceptionem creditor, postea petens us
ras I. q. Et ita in actionibus istis, in quibus usurarum obligatio est accest,ia ;non etiam in quibus usurae principaliter debentur per stipulationena , ut divertam constituant actionem a principali, super qua sinito judicio non potest cenieri finita usurarum petitio , L iudicis i. c. de Iudie. Multo minus tolli per novationem , quae inducitur per litis contestationem , scitet ex dictis , quod illa utpote necessaria , non movet principalem Obligationem , nec ejus acta ria tollat. Per quam nec tolluntur illa, quae ex ossicio sudicis v niunt , quod non cessat, nisi absis uto ii dicio; absolvitur autem demum per sei tentiam definitivam. Facit
608쪽
18 Faeit & oblatio rei debitae impediri
moram oessare cursum usurarum. Ad cujus pleniorem intellectum sciendum , obligationem .aliam esse verbalem , qua quis Verbo se paratum indicat debitum solvere: aliam realem , eamque duplicem, uinnam ἰ qua quis pecuniam realiter offert, non autem deponit consignatam ; altetam qua quis realiter offert , & de praesenti , eamque non acceptam consignatam d so ponit . ' Verbalis non magnum Oper tur essectum quoad usuras, imo nullum,
nisi fiat in judicio , I. Si rem f. F. M. sust. De petu. act. quia facta in judicio
majoris luiu momenti .. Volunt tamen si necdum incoeperint curere usurae , per nudam oblationem sisti earum cursum , I. Si per te s. COLb t. quod non isteterit tam per debitorem , quam per creditorem. Sed lex illa loquitur magis de oblatione reali citra depositionem , quam verbali , ut ex ipso textu apparet..6Ω An autem realis Oblatio ab usuris tib ret , disputatum . Cujac. g. ad African. ad i. Si soluturar 39. in o. De foliat .diis 'stinguit inter usuras debitas ex sola mora , uti in judiciis bonae fidei; & debitas ex stipulatione , quod scilicet . ab istis liberatio contingat sola reali oblatione , non etiam ab nis . Prius videtur probare . cui Romae I 22. Sela s. insis De V. O. Ubi qui non cessavit pecuniam ex ossicio tutelae debitam offerre, in mora non fuit, nec tenetur ad usuras , &, urar I. cod. Me tit. Ubi de usurae sistantur, requiritur oblatio pecuniae per emptorem . Posterius probat I. Si creuitrici , 6. I. Acceptam I9. Cod. eod. Ubi ut usurae per stipulationem promissae sislantur. α- quiritur oblatio cum depositione . Ratio differentiae est, quod illo casu tantum debeantur ratione morae . quae cum purgetur per realem oblationem , non est ra-
tio , quare exigantur usurae , I. Interdum . in fae ias. De V. O. In hoc Vero debeantur ratione usus pecuniae de stipulati nis ut, cum usus pecuniae maneat penes
debitorem, & subsistat stipulatio, veniant praestandae usurae . Nisi tamen non stet rit per debitorem , quominus debitum osserat, ut quia illiquidum , aut quia creditor non comparet, aut ei solvi non potest , quia pupillus sorte , tunc enim citra obligationem sistuntur usurae II. cum
cum & per stipulationem promissae usurae
non alias debeantur, & exigantur, quam ratione morae , non obstante ista Cujacii distinctione , volunt alii indistincte ad impediendam moram dc sistendas eo nomine usuras , non sincere solam oblationem realem , sed requiri conjuncta motagnationem & depositionem , per d. I. 6. quae dicit usuras ex eo tempore, quo oblatum Zc obsignatum debitum , non deberi ; & dιB. l. is. quae idem vult, ad sistendum cursum usurarum . Idem etiam volunt L si reddita 3. Cod. De luit. pila. ἐθε I. D. Cod. de pactit H-gπο r. quae requirunt depositionem . Nec facit , quod istis locis non tantum agatur de uturarum liberatione ; sed α de ipsius pignoris . Nam dιθ. I. 6. nulla iacta mentione pignoris , requirit tamen obsignata deponatur . Ratio est plana ,
nam cum .debeantur usurae ratione usus
cuniae , I. Soeiam ω. ta pr. δερ. pro Deio , hoc sublato per dispositionem
tanquam caulam , cessare etiam debetiui urarum cursus , ut ems essectus : non
cessat autem usus non depostis pecuniis . Videantur Donet. ad d. F. Sera , Barbosa ad L. fi mora 9. p. a. u. 79. in Sol
Inducit .& oblatio ista omnimodam do- ε tbiti liberationem , adeo ut periculum ad exeditorem transeat . Cui imputandum , quod non aeceptaνerit debitum Oblatum, modo totum opportuno loco , & tempore fuerit oblatum , mec sit causa , ob quam recuset creditor oblatum recipere , dιc . I. Si solaturus 39. t e. de Dist. modo etiam pecunia obsignata deposita maneat ; nam si per debitorem repetatur I habebitur, ac si non .sui siet deposita. Quaeritur hic e an ut .obsignati .debiti . depositio effectum habeat, sussiciat , eam fieri propria auctoritate Requirunt aliqui mandatum , & auctoritatem judicis competentis , per a L .f. in verbis , vel tibi eo etens Furiae. Verum cum iste textus loquatur in casu, quo depositio post litem .contestatam , dicendum ante litem contestatam recte Hri propria auctoritate, ut plura loca probant, L fi per
te s. c. b. t. I. s. c. De solution. I. in Em- pHreut. a. c. de Jareemρ t. in fine. Ubi tantum requiritur, . obsignatum debitum
secundum legem deponatur loco scilicet .PP q tuto,
609쪽
tuto, & in saeculo elauso sigilloque obs- l quinque in singula rentena , annual imgnato, juxta L Iss.s . de I. commss. Bar- aliquid acipiatur, tune illud , quod excedit bosa d. Ioco n. 8o. justam pensionem, rejicitur, & fit res 63 Patinniur dicta de oblatione reali α- chio ad legitimum modum usurarum . Gai .ceptionem in ultima voluntate, in qua a. Obs. s. numer. Io. Praeter haec tamen ol latio realis citra depositionem oper m& hae e meminisse oportet, propter illic, tur, ut indistinete iterum non sit oblatio tam usurarum stipulationem, sortem prin- facienda, ad effectum parendi conditioni cipalem non amitti, quia hoc pactum il- a testat Ore adjectae I ex ratione, quod licitum non vitiat contractum, alias per per oblationem semel haeredi factam h ,se licitum, sed vitiatur, & pro non ad- beatur conditio pro impleta; quia stat jecto habetur. Gail. prex. Ol. De. u. T. per eum , in cujus persona implenda , Mync Resp. I . num. a. meh. iu obfquominus impleatur , L Jure civili 24. I ract. verb. usura, pag. 7 6. Et si etiam1U. de eo .dit. ἐν demonst. Usurae si sortem aequaverint, de Iure Cia vili, desinant deberi. Treuij. vol. 1. diis. ADDITA MENTA. 3. tb. D. Iit t. D. Tamen hoc eκ probabili legitimarum usurarum ratione Non ad Bb. 22. f. tit. t. De WaνD ἐν fructi- attenditur: sed quamdiu durat mutuum,
bas, eaos , is omnibus accessioni- tamdiu praestantur usurae & pensones , bu/, is mora. etiamsi ad centum, vel mille annos duraret obligatio . Frider. Mindan. lib. a. de
AD u. t. a. 3. q. s. ω seq. De Usuris Mandat. e. 37. in D. Berlich. pari. t. licitis de illieitis hactenus multi mul- eΦU. 8. num. 3. 36. 47. ta scripserunt ; qui tamen omnes eons- Αd haec , si inter partes conventum deratis & pensatis hujus rei circumstantiis fuerit, de praestandis usuris quincuncibus, in hoc conveniunt, quod divi Imperat, quaeritur, si creditor majus interesse pro- res habito respectu ad commercia homi- bare possit, an debitor ad illud solvendumnum , quibus in hac societate humana ca- sit condemnandus quod assirmatur per il-rere non possumus, & quae absque pecu- la, quae habet coler. pari. I. cap. Ita uum. niis paratis exerceri nequeunt, ut & in Io I. Io2. CarpEOU. parι. a. const. 3O. de-
egentium subsidium , majoris mali evi- su. io. Quando ereditor probat se ob d tandi causa , concesserint, usuras , pro sectum pecuniae, quam debitor justo tem- mutuo non tam in stipulatum deduci , pote non solvit, coactiam suisse vendera quam recte exigi posse: restringendo ta- lares paternos, vel praedia, vel aliunde lmen sese ad certum usurarum modum : sub usuris pecuniam mutuo accipere, in hinc in Imp. Rom. Ger. permissum est, hoc casu una cum sorte omne interesse
quinque annua pro singulis centenis acci- petere potest: sec. Berlita. p. I. cone . 66. pere. Rauad. de eommrss. pari. q. tib.ε. uum. IO. QPomodo autem interesse lucri c. f. n. 3. I. I. de an. I m. II. 9. i qm cessantis & damni emergentis probari e i 77. tit. de Coaetractibar usur. I. I. beat; vid. Coum in proee execi pag. I. Rati bona de an. 3634. s. Reditur lyc. east. IO. uum. Io 2. Gail. a. observ. f. Idque etiam in emptione redituum an- n. q. O S. BerIich. par . a. concI. 38. miorum servatur , Coler. de processeκeca- num. 32. ibique alleg. Carmov. p. a. eonst. eiv. pari. I. cap. IO. N. 4. 32. Ieq. .es 3O. def. Io. u. D.
eoo . I π η3. res u. u. 34. Si igitur Fid mutar , pecunia destitutus, si aliunde ultra has publica lege concessas quincun- mutuum accipit, sub gravioribus niaris,ces usuras aliquid promissum suerit, non quam hactenus mentionata patriae nostrae
debetur. Carpetis. pari. 2. consit. 3o. MD. Consuetudo permittit, eamque pecuniam a. ume . I . quamquam inter mercat mutuo acceptam creditori incessabiliter in-xes , consuetudine quorumdam locorum , stanti solvit, eas usuras a debitore repet usurae besses , id est octo pro centum , t. re potest, & ad illas consequendas , ex terentur modo dist. Aut b. eit. Ioe. de a. a. cutio contra debitorem ei concedenda est , aeum. q. Iiu annuis reditibus autem , quan- per fundamenta Iuris sortissima , quae col-do emp io illorum excedit justam nensio- legit Dan. Moller. lib. 2. Semor. cap. xem, puta quincunces, hoc est, u ultra clo. per ror. Non obstantibus illis, quae
610쪽
eontra haec sententiam allegat, Ec adducit
Carym . pari. a. eo . 3o. de . I 6. di Berlich. pari. a. estncI. 38. .. 27. 28. Ad n. 27. An ut usuras usurarum, ita& interesse alterius interesse exigere prinhibitum sit vid. Berlich. pari. Σ. conel. 3. u. 33. CarpE OU. pari. 1. estvstit. I .def. 29. n. 3. Menoch. de arb/tν. Jadie. quaest. Iib. I. eent. 2. cas. II s. n. II. ODq. Usuras usurarum solvit tutor, de pecunia pupillari, non autem alius debitor
Ad n. 43. Ut quis in mora constituatur , non sufficit debitum, ita oportet, ut illud, quod debetur, sit liquidum, in illiquido enim debito mora contrahi dicommitti non potest, DL ad Laeceptam 19. C. b. t. Gail. 2. Obs. s. n. 8. 1iraq. de retract. cstuel. s. g. I. ω a. Ad u. as. Regula, quod dies soluti nis interpellet pro homine, inter caetera singulariter limitatur non obi nem, nec
diem solutionis iaciendar in certo loco debitorem constituere in mora, quando ditor & debitor sunt diversi seri, nee a cessit ea die ereditor ad locum destinatum solutioni, ut reciperet. Myns cent. ys.
Ad π. U. Quando a lege vel statuto certum tempus praefigitur, eo lapso, non admittitur morae purgatio, qui terminus legis est peremptorius. Gail. a. obf. 19. n. II. aὲ . Morae purgatio non hahet locum , poena ct die expressa ut bti: is CarpE. p. I. conss. 36. def. q. numer. 6. 3. Si res non amplius est interra, h. e. quando alterius partis Ius fit deterius. CarNov. par . a. constri. 38. de a. xl. in fis. vel alias Actoris coepit inte esse, modo dict. Aulis. Parr. l. conss. 24 .def. al. n. s. Adde Thesauri deris ara. ἐν Goedia ad Lut ficat ra. F. I. de U. S.
VI autem morae purgatio post lapsum
terminum admittatur, quae requirantur md. . CarpEOV. pari. . constri. I 2. defin.
. u. 3. ibique a Q. Thessauri de f. 77.
TiTULUS II. C. q. 3I. De Nautico scenore. SUMMARIU M.
I Foenus nautieum quid, is ' quando lo. eum habeat. a Habet is loeam iαι Hectitia pecunia per terras periculolas. 3 Faenus bae an probatum Iure Cananico. 4 Inteuectus c. Naviganti fin. u De uris.
NA uti eum Aenus, de quo Me Tit.
diversum a vulgaribus usuris, habet locum in maritima, & trajectilia pecunia , uti nomen sonat. In hoc periculum sortis ereditae suscipit in se mutuans, trasectitiam r. c. hoc tit. hac lege, ut si merx trajicienda pereat, nihil veniat reddendum mutuanti, si vero salva ad I eum destinatum transvehatur, tunc & ipsa sors reddatur cum convento augmento, Ltrajectitia r. I. Labeo a. b. tit. I. M. cod. ead. tanquam periculi pretium, L perieuli q. hoc tit. Et hoc non tantum si per stipulationem tale Poenus sit prominium, verum etsi per pactum nudum , d. I. s. in fine is L in quibuν δ. 7. h. t. E tenditur etiam ad usuram centel imam. Idque ratione periculi, quod tanto pretio aestimabile est , I. Eos 26. F. super I. δερ.
t. l. e usuris.. Dicitur autem i. d. I. b. e. trajectitiam dici pecuniam . quod trans mare vehatur , ut videri possit, non idem dicendum esse de suscepto periculo mutuarum pecuniarum transvehendarum per terras periculosas: verum rationis identias lci licet periculi, quod subest . susceptio, idem vult statui Bald. in a. t. l. b. t. Ca strensi in d. l. i. c. eod. Quae res jure civili est certa, & extra controversam. De iure Canonico dubitari poterat pro- lpter e. Navigasti sis. ii De usuris. Quo Iamen non obstante, dicendum cum N
riique D D. isto jure culinodi Foenus non poste dici improbatum esse , siquidem isto
aure non damnetur lucrum ex mutuo
receptum I nisi principaliter nomine mutui receptum sit , non etiam rati ne damni accepti , vel lucri cessa