Antiqvitatvm romanarvm qvae svpersvnt

261쪽

10as ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ

ΑΛΙΚΑΡΝΑΣΕΩΣ

ΛΟΓΟΣ ΕΚΤΟΣ.

Οἱ δ' ἐν et κατόπιν ἐνιαυτῶ την πατον ἀρχην παραλαβοντες, υλος Σεμπρώνιος Ἀτρατῖνος καὶ Μάρκος Μηνυκιος, ἐπὶ της βδομηκοστης καὶ πρώτης λυμπιάδος, ην ἐνίκα στάδιον ισικράτης Κροτωνιάτης ἄρχοντος θηνησιν Ἱππάρχου, ἄλλο μεν ουδεν ουτε πολεμικον ουτε πολιτικον ἱστορίας αξιον ἐπὶ τηλεαυτῶν ἀρχης ἔπραξαν αῖ τε γαρ προς Λατίνους ἀνοχαὶ πολλην αυτοῖς ἀπο των ἔξωθεν πολέμ1037 μων παρεσχον εἰρηνην η τε της ἀναπράξεως των δανείων κώλυσις, ην ἐψηφίσατο η βουλη, ως ν 10 ὁ προσδοκώμενος πόλεμος εἰς σφαλε τέλος, επαυσε του ἐντος τείχους νεωτερισμοὐς, ους ἐποι- ουντ οι πένητες αφεῖσθαι των χρεῶν ἀξιουντες δη-μωία δόγμα δε βουλης ἐκύρωσαν ἐπιεικέστατον, Λατίνοις ἀνδράσιν εἴ τινες ἔτυχον ἐκ του Ῥωμαίων 15 εθυους συνοικοωσαι γυναῖκες, η Ῥωμαίοις Λατῖναι εαυτῶν εἶναι κυρίας, ἐάν τε μένειν θέλωσι παρὰ τοις γεγαμηκόσιν, ἐάν τε μη, εἰ τὰς πατρίδας ἀναστρέφειν ' τῶν δ' ἐκγόνων τὰ μεν αρρενα παρα τοῖς παροτράσι μένειν, τὰς δε θηλείας καὶ ἔτι πάμους ταῖς 20 14.

262쪽

μητράσιν πεσθαι ἐτύγχανον δε πολλαὶ πάνυ γυναικες ει τὰς αλλήλων πόλεις ἐκδεδομέναι καὶ διατο συγγενες καὶ δια φιλίαν, α τυχοῖσαι της εκ ου ψηφίσματος ἀδειας δήλωσαν σην εἶχον ἐπιθυμίαν της ἐν Ῥωμη διαίτης αῖ τε γαρ ἐν ταῖς Λατίνων πόλεσι Ῥωμαῖαι μικρο δεῖν ἀσαι καταλιποῶσαι τοὐς ανδρας τους πατέρας νεστρεψαν, α τε Ῥωμαίοις ἐκδεδομέναι Λατίνων πλην δυεῖν, αι M-1038παὶ των πατρίδων περιδοῶσαι παρὰ τοῖς γεγαμηθ10 κόσιν ἔμειναν οἰωνος ευτυχης της μελλούσης πολεως ἐπικρατήσειν τω πολεμω Ἐπὶ τούτων φασὶ των υπα- των τον νεὼν καθιερωθῆναι τω μόνω κατὰ την ἄνοδον την εἰς το Καπετώλιον φέρουπαν ἐκ της αγορῆς, και δημοτελεῖς ἀναδειχθῆναι- θεῶ καθ' καστον 15 ἐνιαυτον εορτάς τε και θυσίας. τα δε προ τούτων τον βωμον αυτόθι καθιδρύσθαι λεγουσι τολυφ' μα- κλέους κατεσκευασμένον, ἐφ' υ τὰς ἐμπύρους ἀπαρχὰς ἔθυον Ἐλληνικοῖς ἔθεσιν οι τὰ ιερὰ παρ' κείνου παραλαβόντες την δε ἐπιγραφὴν της ἱδρύσεως του 20 ναοs τινες μεν στοροῶσι λαβεῖν Πτον Λάρκιον τον ἡπατεύσαντα τω πρόσθεν ἐνιαυτ- οι δε καὶ βασιλέα αρκύνιον τον ἐκπεσόντα της ἀρχῆς την δε 10as καθιέρωσιν του ναο λαβεῖν Ποστομον Κομίνιον

κατὰ ψήφισμα βουλῆς τούτοις με δη τοις ἡπάτοις et εἰρήνης σπερ ἔφην βαθείας ἐξεγένετο ἀπολαῶσαι. II. Μετὰ δε τούτους παραλαμβάνουσι τη-αρχὴν

Aυλος Ποστομιος και Πτος θυεργίνιος, ε ων αἱ μεν ενιαύσιοι ἀνοχαὶ προς Λατίνους διελέλυντο, παρασκευαὶ δε προ τον πόλεμον - ἐκατέρων θί- 30 νοντο μεγάλαι ἡ δε- μεν Ῥωμαίων πλῆθος ἄπανεκούσιον καὶ si πολλῆ προθυμία χωροὐν επὶ τον ἀγῶνα του δε Λατίνων το πλέον ἀπρόθυμον καὶ

263쪽

υ ανάγκης κατειργόμενον των μὲν δυναστευόντων ἐν ταις πόλεσιν ολίγου δεῖν πάντων δωρεαῖς τε καὶ υποσχεσεσιν π Tαρκυνίου τε και Μαμιλίου διεφθαρμένων των δε δημοτικῶν σοι - ν βουλο-

μενοι ὁ πόλεμος ἀπελαυνομένων ἀπὸ της περι ων 5 κοινῶν φροντίδος ουδὲ γαρ λόγος ἔτι τοι βουλομμενοι ἀπεδίδοτο ηναγκάζοντο δη χαλεπαίνοντες ἐπὶ τούτω συχνοὶ καταλιπεῖν τὰς πολεις καὶ προς τους ' μαίους αὐτομολεῖν ' κωλύειν γα ου ηξίουν οἱ δι εαυτῶν πεποιημένοι τὰς πόλεις, ἀλλα πολλην 10 τοῖς διαφόροις της κουσίου φυγης χαριν ἴδεσαν.υποδεχόμενοι δὲ αυτους οι Ῥωμαῖοι, τους μεν μαγυναιξὶ καὶ τεκνοις ἀφικνουμενους εἰς τὰς ἐντὸς τείχους κατεταττον στρατιὰς τοῖς πολιτικοῖς ἐγκαταμιγνυντες λόχοις τους δὲ λοιπους εἰς τὰ περὶ την 15 πόλιν ἀποστέλλοντες φρούρια καὶ ταῖς ἀποικίαις ἀπομερίζοντες, να μη τι νεωτερίσειαν εἶχον ἐν φυλακῆ απάντων δὲ την αυτην γνώμην λαβόντων, οτι μιῆς δεῖ πάλιν τοῖς πράγμασιν ἀφειμένης ἄπαντα

διοικεῖν κατὰ τον αὐτης λογισμὸν ἀνυπευθύνου ἀρ- 20χῆς, δικτατωρ ἀποδείκνυται τῶν υπάτων ο νεώτερος λος Ποστόμιος π του συνάρχοντος Ουεργινίου ἱππάρχην δὲ αυτὸς εαυτῶ προσείλετο κατὰ τον αυτὸν τρόπον τω προτερ δικτάτορι Τῖτον Αἰβούτιον Ἐλβαν καὶ καταγράψας ἐν ὀλίγω χρόνω τους ἐν βη 25

Ῥωμαίους παντας καὶ διελὼν εἰς τέτταρα μέρη την 10M δύναμιν, μια μὲν αυτὸς γεῖτο μοίρας, τερας δετον συνύπατον Ουεργίνιον ἔταξεν ἄρχειν της δὲ τρίτης Αἰβουτιον τον ἱππάρχην επὶ δὲ της τετάρτης κατελιπεν ἔπαρχον υλον Σεμπρώνιον, ω την 30 πόλιν φυλάττειν ἐπέτρεψεν. III. Παρεσκευασμεν δὲ αυτῶ πάντα τἀπιτήδεια

264쪽

προς - πόλεμον κον ἀγγέλλοντες ο σκοποι πανστρατιὰ Λατίνους ἐξεληλυθότας καὶ αυθις τεροι δηλούντες ἐξ εφόδου τι καταληφθῆναι προ αυτῶν χωρίον ἐχυρον Κορβιῶνα καλουμενον εν ω φρουρα τις ην Ῥωμαίων ἐνοικουρουσα λίγη ην ἄπασαν διαφθείραντες καὶ το χωρίον αὐτο κατασχόντες ορμητήριον ἐποιοὐ- του πολέμου ἀνδραποδα δὲ καὶ

βοσκήματα ου κατελάμβανον ἐν τοῖς ἀγροῖς, χωρὶς

των ἐν τω ορβιῶνι ἐγκαταληφθέντων, προαν 10 σκευαομένων προ πολλου των γεωργων εἰς ταχρω- εχέστατα των ἐρυμάτων οσα δύναμις ην κάστοις 042φέρειν τε καὶ αγειν οἰκίας δε αυτῶν ἐνεπίμπρασαν

ἐρημους ἀφειμένας καὶ γην ἐδηουν. ἀφίκετο δ' -- τοις ἐξεστρατευμένοις δ ἐξυντίου πόλεως ἐπιφα

15 νεστάτης του Ουολουσκων ἔθνους στρατιά τε ἱκανηκαὶ πλα καὶ σῖτος καὶ οσων αλλων εἰς τοὐπόλεμον ἐδέοντο ἐφ' οἷς πάνυ θαρρήσαντες ἐν ἐλπίσι χρησταῖς σαν, ς καὶ τῶν αλλων Ουολούσκων συνήρουμένων σφίσι του πολέμου της Ἀντιατῶν πόλεως 20 αρξαμένης ταῶτα μαθὼν ὁ Ποστόμιος ἐξεβοήθειδια ταχέων πρὶν η συνελθεῖν τους πολεμίους απαντας αγαγὼν δ' ἐν νυκτὶ την si αὐτῶ στρατιὰν πορεία συντόνω, πλησίον γίνεται τῶν Λατίνων

ἐστρατοπεδευκότων παρὰ λίμνρ Ῥηγίλλη καλουμένη et ἐν ἐχυρω χωρίω, καὶ τίθεται τον χάρακα κατὰ κε- 1043φαλης τῶν πολεμίων ἐν μηλῶ λόφω καὶ δυσβάτν,ἔνω πομένων πολλὰ πλεονεκτήσειν μελλεν.ΠΙΙ. Οι δὲ τῶν Λατίνων γεμόνες, κταούιός τε ο Τυσκλανὸς ὁ Ἀρκυνίου τοὐ βασιλέως γαμβρει, 30, δέ τινες γράφουσιν υἱὸς si γαμβροὐ, καὶ Σεξτος ρκύνιος ἐτύγχανον γὰρ δη τηνικαυτα χωρὶς αλλήλων ἐστρατοπεδευκότες εἰς is συνάγουσι τὰς

265쪽

δυνάμεις χωριον, καὶ παραλαβόντες τοὐς χιλιάρχους τε καὶ λοχαγοῖς ἐσκόπουν στις ἔσται τρόπος του πολέμου καὶ πολλαὶ γνῶμαι ἐλέχθησαν οἱ μὲν

γαρ ς ἐφόδου χωρεῖν είου ἐπὶ τους - τω δικτάτορι καταλαβομένους τ ορος ως ἔτι σαν αὐτοῖς εφοβεροί, ου ἀσφαλείας σημεῖον εἶναι νομίζοντες την των ἐχυρῶν κατάληψιν αλλὰ δειλίας οἱ δὲ τους μὲν ἀποταφρεύσαντας ολω τινὶ κατείργειν

φυλακη, την δὲ ἄλλην δύναμιν ἀναλαβόντας ἐπὶ την Ῥωμην ἄγειν ως αδίαν ἀλῶναι της κρατίστης νεό- 10τητος ἐξεληλυθυίας οἱ δὲ τὰς Οὐολούσκων τε καὶ

των αλλων συμμάχων βοηθείας ἀναμένειν συνεβουλευον τα ασφαλέστερα προ των θρασυτέρων αιρου- 1044 μένους Ῥωμαίους μὲν γαρ οὐθὲν ἀπολαύσειν ἐκτης τριβης του χρόνου, αυτοῖς δε βραδυνόμενα 15 κρείττω γενησεσθαι τα πράγματα. ἔτι δ' αυτῶν βουλευομένων κεν ε Ῥωμης ὁ ετερος των ὐπατων Τῖτος Οὐεργίνιος ἔχων την σὐν αυτ δύναμιν αἰφνίδιος ἐν ρ κατόπιν νυκτὶ τηλοδὸν διανυσας, και σπατοπεδε υεται δίχα του δικτάτορος ἐφ' ετερας 20ράχεως ρεινης πάνυ καὶ ἐχυρῆς ἄστε αμφοτερων ἀποκεκλεῖσθαι τοὐς Λατίνους των ἐπὶ την πολεμίανεξόδων του μὲν ἡπάτου των αριστερῶν προκαθημένου μερῶν του δὲ δικτάτορος τῶν δεξιῶν. ετ δε πλείονος ταραχης κατασχουσης τοὐς οὐδεν πλεῖον τῶ 25ασφαλῶν προελομένους γεμόνας καὶ δέους, μη τὰ

οἰκεία si πολλὰ ἔντα δαπαναν ἀναγκάζωνται βραδύνοντες, μαθὼν ὁ Ποστόμιος ὁσον ν ἐν αὐτοMτο ἄπειρον στρατηγίας πέμπει τον ἱππάρχην Τῖτον Αἰβουτιον ἄγοντα τοὐς ἀκμαιοτάτους ἱππεῖς τε καὶ 30ψιλοὐς, καταλαβέσθαι κελεύσας ρος τι καλῶς ἐν 10 10 παρόδ κείμενον ταῖς παρακομιζομέναις Λατίνοις

266쪽

ἀγοραῖς οἴκοθεν και φθάνει πρὶν αἰσθέσθαι τους

πολεμίους η σὐν τω ἱππάρχη πεμφθεῖσα δύναμις

νύκτωρ παρενεχθεῖσα και δι λης ἀτριβοῖς διελ- θοῶσα καὶ γενομενη ἐγκρατης του λόφου. V. Μαθόντὲς δε οι στρατηγοὶ των πολεμίων καταλαμβανόμενα καὶ τα κατὰ νώτου σφων ἐρυμνὰ, καὶ οὐδε περὶ της οἴκοθεν αγορὰς χρηστὰς ἔτι ἐλπίδας ἔχοντες, ως ἀσφαλῶς σφίσι παρακομισθησομένης, ἀπορράξαι τους ' μαίους ἔγνωσαν απὸ του 10 λόφου πριν η χάρακι και τάφρω κρατύνασθαι ἀναλαβὼν δε την ππον ἄτερος αυτῶν Σατος λαυνεν 1046ανὰ κράτος αὐτην, ως ο δεξομένης πιον της

' μαζκηλῖππου γενναίως δε των ' μαίων ἱππεων του ἐπιόντας πομεινάντων, μέχρι μεν τινος ἀντεμ 16 χεν ποστρέφων τε και αυθις ἐπάγων ἐπεὶ δε η τε φύσις του χωρίου τοι μεν δη κρατοῶσι των ἄκρων μεγάλα πλεονεκτηματα παρεῖχε, τοι δε κάτωθεν ἐπιοίσιν Ουδεν ο τι μη πολλὰς πάνυ πληγὰς καὶ πόνους ἀνηνύτους ἔφερε, και αυθις τερα παρην

20 δύναμις τοι Ῥωμαίοις ἐπιλέκτων ἀνόρῶν ἐκ της πεζικης φάλαγγος ἐπίκουρος ην ὁ Ποστόμιος κατὰ

πόδας απέστειλεν, οὐδεν ἔτι πράττειν δυνάμενος ἀπηγε την Ἀπον ἐπὶ τον χάρακα καὶ οι Ῥωμαῖοι βεβαίως κρατοῶντες το χωρίον, προφανῶς κρατή- 2 νονται την φυλακην μετὰ τουτο το ἔργο τοῖς περὶ Μαμίλιον κα Σέξτον ἐδόκει μη πολῶν δια μέσου ποιεῖν χρόνον, αλλ οξεία κριναι τὰ πράγματα μάχη τω ὁ δικτάτορι τῶν Ῥωμαίων καταρχὰς ουτως ἐχοντι προαιρέσεως, ως μαχητὶ καταλύσασθαι τον 30 πόλεμον, καὶ παντὸς μάλιστα διὰ την ἀπειρίαν τῶν 1047 αντιστρατηγων τούτο ποιησειν ἐλπίσαντι, τότ ἐφάνη χωρεῖν ἐπὶ τον αγῶνα. 4άλωσαν γάρ τινες υπὸ τῶν

267쪽

φρουρούντων τὰς δοὐ ιππέων αγγελοι γράμματαφέροντες παρὰ Ουολούσκων προς - στρατηγοῖς των Λατίνων δηλοῶντα, τι πολλαι δυνάμεις αὐτοῖς ἐπὶ συμμαχίαν ξουσιν εἰς μέραν τρίτην μάλιστα καὶ αυθις τεραι παρὰ Ἐρνίκων τὰ μὲν δη παρασχόντα τοῖς γεμόσιν αυτῶν ταχεῖαν παρατάξεως ανάγκην τέως ου προαιρουμένοις ταυτ ην ἐπειδηδὲ τὰ σημεῖα ρθη παρ' ἐκατέρων της μάχης, προηροεσαν εἰς τὸ μεταξ χωρίον αμφότεροι καὶ ἐξέτασσον τὰς δυνάμεις κατὰ τάδε Σέξτος με Ἀρκύνιος ἐπὶ 10 του λαιοὐ των Λατίνων ἐτάχθη κέρατος, 'Οκταούιος δὲ Μαμίλιος ἐπὶ του δεξιοῖ, την δὲ κατὰ μέσοa

στάσιν ειχεν ο τερος των αρκυνίου παίδων Τῖτος,

ἔνθα καὶ Ῥωμαίων ο τε αυτόμολοι καὶ οἱ φυγάδες ἐτάχθησαν. 4 δε ππος πασα τριχη διαιρεθεῖσα 15104 τοῖς κέρασιν ἀμφοτέροις προσενεμήθη καὶ τοῖς κατὰ μέσην τεταγμένοις την φάλαγγα της δὲ Ῥωμαίων στρατιῆς το μεν ἀριστερον κερα ειχεν ὁ ἱππάρχης Tῖτος Αἰβούτιος ναντίος κταουῖ -μιλίω τοδ δεξιο Τῖτος Ουεργίνιος Ἀπατος Σέξτω Ἀρ- 20 κυνί στασιν ναντίαι πέχων τὰ δε μέσα της φάλαγγος αὐτος ο δικτάτωρ Ποστόμιος ἐξεπληρουTίτωπαρκυνί και τοῖς περ αὐτον φυγάσι χωρήσωνομόσε πληθος δὲ της συνελθούσης δυνάμεως εἰς την παράταξιν ἀφ κατέρου στρατεύματος ην, ' - 25μαίων μεν ἐπὶ δισμυρίοις τε και τετρακισχίλιον πεζοὶ τριακοσίων δέοντες, χίλιοι δε ιππεῖς Λατίνων δὲ σὴν τοις συμμάχοις τετρακισμύριοι μάλιστα πεζοὶ καὶ

τρισχίλιοι ἱππεις.

104 VI. Ως δὲ εἰς χεῖρας ξειν ἔμελλον, οι τε των 30 Λατίνων στρατηγοὶ συγκαλέσαντες τους σφετέρους πολλὰ εἰς et ἀνδρεῖον ἐπαγωγὰ καὶ δεησεις των

268쪽

στρατιωτῶν μακρὰς διεξῆλθον τε Ῥωμαῖος ορρωδουντας ορῶν του σφετέρους, τι πληθε συνοίσονται μακρ προυχοντι του σφετέρου, τελεσθαι τοδεος αυτῶν ἐκ της διανοίας βουλόμενος συνεκάλεσεν εἰς ἐκκλησίαν καὶ παραστησάμενος του πρεσβυτάτους τῶν ἐκ του βουλευτικου συνεδρίου καὶ τιμιωτάτους ἔλεξε τοιάδε Θεοὶ μεν μιν υπισχνουνται

δι οἰωνῶν τε καὶ σφαγίων καὶ της αλλης μαντικης ἐλευθερίαν τη πόλει παρέξειν καὶ νίκην ευτυχῆ, 10 ἀμοιβάς τε μιν ποδιδοντες ἀγαθὰς ἀνθ' ων --τοὐ σέβοντες καὶ τὰ δίκαια ἀσκουντες ε παντὶ φβίω ημῶν διετελέσαμεν, καὶ τοῖς ἐχθροῖς μῶν νεμεσῶντες κατὰ το εἰκος, τι πολλὰ καὶ μεγάλα, πονθότες φ' μῶν ἀγαθὰ συγγενεῖς τε οντες κάὶ 15 φίλοι καὶ τους αυτους ομωμοκότες ξειν ἐχθρους καὶ φίλους, πάντων περιδοντες τούτων πόλεμον ἐπιφερουσιν μιν ἄδικον, οὐχ πὲρ ἀρχης καὶ δυνα στείας, ποτερους μῶν ἀλλον αὐτην ἔχειν προση- κεν ηττον γὰρ αν ην δεινόν Ἀλλ' περ της αρ- 1050 20 κυνίων τυραννίδος, να δούλην ἀν ἐλευθερας την πολιν αυθις ποιησωσι χρὴ δὲ καὶ μῆς, ανδρες λοχαγοί τε καὶ στρατιῶται, μαθόντας οτι συμμάχους ἔχετε οὐ θεοὐς, ολερ αἰεὶ την πολιν σώζουσιν, ἄνδρας ἀγαθοῖς γενέσθαι περὶ τόνδε τον ἀγῶνα 25 ἐπισταμένους τι της παρὰ θεῶν βοηθείας πάρχει

τυγχάνειν τοις γενναίως ἀγωνιζομενοι καὶ πάντα τὰ παρ' εαυτῶν εἰς το νικῶν πρόθυμα παρεχομενοις, ου τοῖς φεύγουσιν τῶν κινδύνων, ἀλλὰ τοῖς βουλομενοις περ εαυτῶν ταλαιπωρεῖν. πάρχει δὲ ad μῖν πολλὰ μὲν καὶ ἄλλα πλεονεκτηματα προς τονικῶν πο της τύχης παρεσκευασμενα, τρία δε πάντων κάλλιστα καὶ φανερώτατα.

269쪽

VII. Πρῶτον μεν το παρ' αλλοων τι στον, ου μάλιστα δε τοι μέλλουσι των ἐχθρῶν κρατήσειν.

- γαρ ἀρξαμένους μῆς τήμερον ἀλλήλοις εἶναι

βεβαίους φίλους δε καὶ πιστοὐς συμμάχους, αλλ' 1051 ἡ πατρὶς ἐκ πολλο τοὐθ' απασι παρεσκεύακε τἀγα- 5θόν. καὶ γαρ ἐτράφητε μοί καὶ παιδείας ἐτύχετε κοινῆς καὶ θεοῖς ἐπὶ των αυτῶν βωμῶν θυσατε καὶ πολλῶν με ἀγαθῶν ἀπολελαύκατε, πολλῶν δε κακῶν πεπείρασθε κοινῆ ἐξ ων ἰσχυραὶ καὶ ἀδιάλυτοι πεφύκασι συγκεράννυσθαι πάσιν ἀνθρώποις φιλίαι 10 ἔπειτα τι περὶ τῶν μεγίστων κοινος ἄπασιν υπάρχει ἀγων εἰ γαρ υποχείριοι γενήσεσθε τοῖς ἐχθροῖς, ουχὶ τοῖς με υμῶν πάρξει μηδενος πειραθηναι δεινοῶ, τοῖς δε τὰ ἔσχατα παθεῖν, ἀλλα το μὲν αξίωμα καὶ την ἡγεμονίαν καὶ την ἐλευθερίαν ἄπα- i5 σιν μοίως πολωλεκέναι, καὶ μήτε γυναικῶν μήτε παίδων μήτε ουσίας μήτε αλλου τινος ων ἔχετε ἀπολαύσειν ἀγαθῶν, τοῖς δε γουμένοις της πόλεως

καὶ τα κοινα διοικοῶσι τον οἴκτιστον μορον αποθα- νειν συν αἰκίαις καὶ βασάνοις ίπου γα ουδεν 0

πεπονθότες ὐφ' μῶν κακολούτε μεῖζον ἴτυ -- 1052 τον πολλὰ καὶ παντοδαπὰ ἐξύβρισαν εἰς μῶς απαντας, τί χρὴ προσδοκῶν ποιήσειν αυτῶς, ἄν νῶν κρατήσωσι τοῖς πλοις, μνησικακοῶντας οτι της πόλεως μὲν αυτοὐς ἀπηλάσατε καὶ τὰς ουσίας ἀφείλεσθε, καὶ ο δ' ἐπιβῆναι της πατρώας γης ἀτε τελευταῖον δε τῶν εἰρημένων ουδενος τέρου φήσαιτ αν εἶναι πλεονεκτημάτων ελασσον, ἐὰν ὀρθῶς σκοπῆτε το μὴ

τοιαλα μῖν πηντῆσθαι τὰ τῶν πολεμίων οια πελάβομεν, ἀλλα πολλῶ της δόξης ωδεέστερα εξω γαρ δ'

ς υντιατῶν ἐπικουρίας ουδένας ἄλλους ορῆτε κοινωνοὐ παρόντας αὐτοῖς οὐ πολέμου μεις δε

270쪽

απαντας Ουολούσκους ξδεν αὐτοῖς πελαμβάνομεν συμμάχους καὶ Σαβίνων τε καὶ Ἐρνίκων συχνοὐς, καὶ μυριου αλλους δια ενης ἀνεπλάττομεν μωαὐτοῖς φόβους πάντα δ' η ἄρα ταλα Λατίνων

υνείρατα, ποσχέσεις ἔχοντα κενὰς καὶ ἐλπίδας ατελεῖς οἱ μεν γε ἐγκαταλελοίπασιν αυτῶν την ἐπικουρίαν καταφρονησαντες των στρατηγῶν της ἀστρατη 10blγησίας, οι δε μελλησουσι μὰλλον η βοηθήσουσι τρίβοντες εν ταῖς ἐλπίσι τον χρόνον, οι δὲ νυν οντες ἐν 10 παρασκευαῖς στερήσαντες της μάχης ουδεν ἔτι αὐτοῖς χρησιμοι γενήσονται.

VIII. Εἰ δέ τινες μῶν ταυτα μεν ορθῶς εἰρη- σθαι νομίζουσιν, ὀρρωδοῖσι δε το τῶν ἀντιπολεμίων πληθος, βραχει διδαχη μαθέτωσαν τα μη δεινὰ δε- 15 διότες, ἀλλον δε ἀναμνήσει πρῶτον μεν ἐνθυμηθέντες τι πλεῖόν ἐστιν ἐν αὐτοῖς - ναγκασμένον τὰ οπλα καθ' ημῶν ἀναλαβεῖν, ως εὐπολλῶν μωἐργων τε και λογων ἐδήλωσε, το δε ἐκούσιόν τε καὶ ἐκ προθυμίας ἡπὲρ τῶν τυράννων ἀγωνίζόμενον20 πάνυ λίγον, ἀλλον δε πολλοστον μερος τι τουημετέρου ἔπειθ' τι τους πολέμους απαντας ου οἱ

πλείους τοι ἀριθμοῖς κατορθοῖσιν, αλλ' οἱ κρείττους ἀρετη κολλαν ἔργον εἴη παραδείγματα μρειν, σα βαρβάρων τε καὶ Ἐλλήνων στρατεύματα i05425 ὐπερβαλόντα πλήθει μικραὶ πάνυ κατηγωνίσαντο δυνάμεις, ουτως με μηδε πιστῶς εἶναι τοι πολλοῖς τοὐς περ αὐτῶν λόγους ἐῶ ταλλα ἀλί ι εἷς αὐτοὶ πόσους κατωρθώκατε πολέμους με ἐλάττονος οσης νῶν ἔχετε δυνάμεως μείζοσιν η τοσαύταις 30 παρασκευαῖς πολεμίων ἀντιταχθέντες φέρε, ἀλλατοι μὲν ἄλλοις φοβεροὶ διατελεῖτε οντες, ἐκρατεῖτε μαχόμενοι, Λατίνοις δε ἄρα τούτοις καὶ τοῖς