Antiqvitatvm romanarvm qvae svpersvnt

271쪽

συμμάχοις αυτῶν μολούσκοις ευκαταφρόνητοι, φὰτ μη πειραθῆναί ποτε - ἡ της μετερας μάχης; αλλὰ πάντες ἴστε τι ταυτα αμφότερα τα ἔθνη πολλαῖς ἐνίκων μάχαις οἱ πατέρες μῶν. ρ' ουν λόγον ἔχει, τα μὲν τῶν κρατηθέντων πράγματα ἐπὶ ταῖς 5 τοιαυται συμφοραῖς κρείττονα εἶναι, τὰ δὲ τῶν κεκρατηκότων ἐπὶ ταῖς τηλικαύταις εὐπραγίαις χείρονα; καὶ τις αν τουτο φησειε νουν ἔχων θαυμάσαιμι δ' 55 αν εἴ τις μῶν το μὲν τῶν πολεμίων πλῆθος εν βραχωτο γενναῖ ν ἐστιν ορρωδεῖ της δ' οἰκείας δυ- 10νάμεως οὐτω πολλῆς καὶ γαθῆς ουσης καταφρονεῖ, ης ἀτευρετῆ κρείττων ουτε ἀριθμω πλείων συνε λέχθη ποτὲ μῖν ἐν Ουδενὶ τῶν προ τούτου πολεμων

δύναμις.

VIIII. καὶ τόδε, ω πολῖται, του μήτε ὀρρωδει 15 μήτε ἐκτρέπεσθαι τὰ δεινὰ μέγιστον παρακέλευσμα, - πάντες οἱ πρωτεύοντες του βουλευτικοί συνεδρίου πάρεισιν, σπερ ορῆτε, κοινὰς ἡμῖν ποιησόμενοι τὰς

του πολέμου τυχας, ις αφεῖσθαι στρατείας ο τε χρονος ὁ της λικίας ἀποδέδωκε καὶ ὁ νόμος. οὐκοs 20 αἰσχρον μας μὲν του ἐν ψῆ φεύγειν τὰ δεινὰ, τούτους δὲ τους πὲρ ἡλικίαν διώκειν καὶ το μὲν τῶν γερόντων πρόθυμον, ἐπεὶ οὐκ ἀποκτεῖναί τινα δύναται τῶν πολεμίων, ἀποθνήσκει γε υπὲρ της πατρίδος ἐθέλειν, το δ' μέτερον ἀκμάζον, οἷς ἔξε 2556στιν αμφότερα ευτυχήσασι μὲν σῶσαι καὶ νικῶν ἀσφαλῶς, εἰ δὲ καὶ μετὰ του δρῶσαί τι γενναῖον καὶ παθειν, μητε της τύχης πεῖραν λαβεῖν, μητε την της αρετῆς δόξαν καταλιπεῖν ου προ υμῶν, ω ἄνδρες Ῥωμαῖοι, τὰ μὲν πολλὰ ὁπάρχειν καὶ θαυμαστὰ ἔργα 30 παρ' ετέρων, - -δεὶς μνησε λόγος ἀξίως' ' πολλὰς δὲ καὶ περιβοητους πράξεις οικείας το ἐξ

272쪽

υμῶν καρπώσεται γένος, ην- τον ἔτι κατορθώσητε τον πόλεμον. - δε και τοῖς. τὰ κράτιστα υμῶν ἐγνωκόσι το γενναῖον μη ἀκερδες γένηται, καὶ τοῖς πέρα του δεοντος, δεινὰ πεφοβημένοις μη ζημιον , πριν εἰς ταλα ἐλθεῖν, - ἐκατέροις συμβησεται

τυχεῖν ἀκούσατέ μου. ω μεν αν τι καλον η γενναῖον

ἐν τη μάχη διαπραξαμένω μαρτυρησωσιν οἱ τα ἔργα συνειδότες τάς τε αλλα αποδώσω παραχρημα τιμὰς, ας ἐκ των πατρίων κάστοις ἐθισμῶν πάρχει φέρε- 105ΤΙ σθαι, καὶ γης ἔτι προσθησω κληρον, ἐξ ης κέκτηταιτο δημόσιον, κανον ποιησαι, μηδενος των ἀναγκαίων δεηθηναι ω δ' ἄν η κακη καὶ θεοβλαβὴς διάνοια φυγης ἀσχημονος ἐπιθυμίαν ἐμβάλη, τούτω

τὰν φευγόμενον ἀγχοὐ παραστησω θάνατον ' κρείτ 15 των γα δ εαυτῶ τε καὶ τοῖς ἄλλοις γένοιτο ὁ τοι-ολος πολίτης αποθανών καὶ περιέσται τοις υτως ἀποθανουσι μητε ταφη μητε των ἄλλων νομιμων μεταλαβεῖν, αλλ' ἀζηλοις ἀκλαύστοις π οἰωνῶν τε καὶ θηρίων διαφορηθηναι. ταυτα δη προεγνω-τες 20 τε προθυμως ἄπαντες ἐπὶ τον αγῶνα, λαβοντες καλὰς ελπίδας ἔργων καλῶν γεμόνας, ἐν ενι τῶδε κινδύνω το κράτιστον και κατ ευχην ἄπασι τέλος λαβόντι τὰ μέγιστα ξοντες ἀγαθα, φόβου τυραννωνυμὰς αυτοὐς ἐλευθερώσοντες, πόλει, γειναμένη 25 τροφείων δικαίας ἀπαιτούση χάριτας ἀποδώσοντες, παῖδας σοι εἰσὶν μῶν ἔτι νηπιοι καὶ γαμετὰς γυ-10bναῖκας ου περισφόμενοι παθεῖν προς ἐχθρῶν νηκε- στα γηραιούς τε πατέρας τονἈλίγον ἔτι χρόνον ηδιστον βιῶναι παρασκευάσοντες , μακάριοι μεν οἷς 30 αν ἐκγέναπαι τον ἐκ το δ το πολέμου θρίαμβον καταγαγεῖν, ποδεχομένων - τέκνων και γυναικῶν καὶ πατέρωw ευκλεεῖς δε καὶ ζηλωτοὶ της ἀρε-

273쪽

της οἱ τὰ σώματα χαριουμενοι τη πατρίδι ἀποθανεῖν μὲν γὰρ απασιν ἀνθρώποις φείλεται, κακοῖς τε καὶ ἀγαθοῖς καλῶς δὲ καὶ ἐνδόξως μόνοις τοῖς ἀγαθοῖς. X. Ἐτι δ' υτου λεγοντος τὰ εἰς το γενναῖον 5επαγωγα θάρσος τι δαιμόνων ἐμπίπτει τη στρατια, καὶ σπερ ἐκ μια ψυχης παντες ἀνεβόησαν αμα Θάρσει τε και γε καὶ ὁ Ποστόμιος ἐπαινέσας τοπρόθυμον αυτῶν καὶ τοῖς θεοῖς ευωμενος, ἐὰν ευτυχὲς καὶ καλον τέλος ἀκολουθηση τη μάχη, θυσίας a0 τε μεγάλας ἀπο πολλῶν ἐπιτελέσειν χρημάτων καὶαγῶνας καταστήσεσθαι πολυτελεῖς, ους ξει - μαίων δημος ανὰ παν ἔτος, ἀπέλυσεν ἐπὶ τὰς τάξεις. 105λως δὲ τ σύνθημα το παρὰ τῶν γεμόνων παρέλαβον, καὶ τὰ παρακλητικὰ της μάχης αἱ σάλπιγγες 15 ἐνεκελεύσαντο, ἐχώρουν ἀλαλάξαντες μόσε, πρῶτον μεν οἱ ψιλοί τε καὶ ιππεῖς ἀφ' κατέρων, ἔπειτα αἱ πεζαὶ φάλαγγες οπλισμους τε και τάξεις ομοίας ἔχουσαι καὶ γίνεται πάντων ἀναμὶξ μαχομενων καρτερος ἀγων καὶ ἐν χερost πασα η μάχη ως δε πολωτο πα- 20ράλογον ἀμφοτέροις της δόξης Ουδέτεροι γὰρ ἐλπίσαντες μάχης δεησειν σφίσιν, αλλὰ τη πρώτη ἐφόδωτους πολεμίους πολαβόντες φοβησειν, Λατῖνοι μὲν τω πλήθει της σφετέρας Ἀπου πιστεύσαντες, ης δὲ τωρόθιον οντο τους Ῥωμαίους ιππεῖς ἀναε- 25σθαι Ῥωμαtοι δὲ τω τολμηρῶς και ἀπερισκέπτως ἐπὶ τὰ δεινὰ χωροῶντι καταπλήξεσθαι τοὐς πολεμίους ταῶτα υπὲρ λληλων καταδοξάσαιτε ἐν ἀρχαῖς τὰ εναντία εώρων γινόμενα οὐκέτι δὲ τ τῶ ἀντιπο- 1060 λεμίων δέος ἀλλα το ἴδιον θάρσος κάτεροι του τε 30

σωθήσεσθαι καὶ του νικησειν αἴτιον σφίσι νομίσαντες, ἀγαθοὶ μανσαι καὶ ἡπὲρ δύναμιν ἐφάνησαν.

274쪽

ἐγίγνοντο δὲ ποικίλαι καὶ αγχίστροφοι περ αυτως αἱ του αγῶνος τύχαι.

XΙ. Πρῶτον μὲν ουν οἱ κατὰ μέσην την φάλαγγα

τεταγμενοι Ῥωμαίων, ἔνθα ὁ δικτάτωρ ΠοστουμιοςJ ην λογάδας ἔχων περὶ αυτον ἱππεῖς, καὶ αυτος ἐν τοῖς πρώτοις μαχόμενος, τὸ καν αυτους ἐξωθουσι μέρος, τρωθέντος ἡσσωτον δεξιὸν μον θατερου τῶν Ἀρκυνίου παίδων πτου καὶ μηκέτι δυναμένου τη χειρὶ χρῆσθαι. Λικίννιος μὲν γαρ καὶ οἱ περὶ Γέλλιον 1061

10 οὐδὲν ἐξητακότες με τῶν εἰκότων υτε τῶν δυνατῶν αυτου εἰσάγουσι τον βασιλέα Ἀρκύνιον ἀγωνιζόμενον ἐφ' λπου καὶ τιτρωσκόμενον ανδρα ἐνενηκοντα ἔτεσι προσάγοντα πεσόντος δὲ Τίτου μικρον

ἀγωνισάμενοι χρόνον οἱ περὶ αυτον καὶ το σῶμα ἔμ- 15 φυχον ἀράμενοι γενναῖον ουδὲν ἔτι ἔπραξαν, ἀλλ' ἀνε χώρουν ἐπιοίσι τοῖς Ῥωμαίοις ἐπὶ πόδα ἔπει αυθις ἔστησάν τε κα εἰς αντίπαλα ἐχώρουν, θατέρου τῶν ρκυνίου παίδων Σεξτου μετὰ τῶν ἐκ Ρώμης φυγάδων τε καὶ τῶν αλλων ἐπιλέκτων ἱππέων ἐπιβοηθήσαντος 20 αὐτοῖς. υτοι μὲν ουν πάλιν ἀναλαβόντες αυτοὐς ἐμάχοντο, οἱ δὲ της φάλαγγος ηγεμόνες κατέρας Πτος AGβουτιος καὶ Μαμίλιος υκταούιος λαμπρότατα πάντωναγωνιζόμενοι, καὶ τρέποντες μὲν τοὐς φισταμένους καμο χωρήσειαν μέρος, ἀντικαθιστάντες δὲ τῶν σφε-1062

25 τέρων οὐ θορυβηθέντας, χωροῶσιν ἐκ προκλήσεως ομόσε, καὶ συρράξαντες πληγὰς κατ αλλήλων φέρουσιν ἰσχυρὰς, ου μην καιρίους, ὁ μὲν ἱππάρχης εἰς ταστέρνα οὐ Μαμιλίου δια θώρακος ἐλάσας τὴν αἰχμὴν, ὁ δὲ Μαμίλιος μέσον περονήσας τον δεξιον ἐκείνου

30 βραχίονα καὶ πίπτουσιν ἀπο τῶν ιππων.

XII. υποκομισθέντων δ αμφοτέρων ἐκ της μάχης, ὁ τεταγμένος αὐθις πρεσβευτης Μάρκος Ουαλέ-

275쪽

ριος την του ιππάρχου παρειληφὼς ἡγεμονίαν, ἐπι- στὰς τοῖς ἀμφ' υτιν ἱππεὐσιν ἐπὶ τους κατὰ πρόσωπον, καὶ μικρον ἀντισχόντας χρόνον ἐξωθεῖ ταχέως της τάξεως ἐπιπολύ ἐκ καὶ τούτοις ἐκ των φυγάδων των ἐκ Ῥωμη ιππέων τε και ψιλῶν βοή 5θεια, και ο Μαμίλιος ἀνειληφὼς ἐκ της πληγης εαυ-

τον δη παρῆν αυθις ἄγων πλῆθος ἱππέων τε καὶ

πεζῶν καρτερόν ἐν τούτω λαγῶν ο τε πρεσβευ-

1063 της Μάρκος Ουαλέριος ὁ τον κατὰ Σαβίνων πρῶτος εἰσαγαγὼν θρίαμβον καὶ το φρόνημα της πόλεως τε Io

ταπεινωμένον ἐκ του Τυρρηνικου πταίσματος ἀναστήσας δόρατι πληγεις πίπτει, καὶ περι αυτον αλλοι Ῥωμαίων πολλοι καὶ ἀγαθοί. περὶ δὲ τω πτώματι αὐτου γίνεται καρτερὸς ἀγων Ποπλίου καὶ νάρκουτων Ποπλικόλα παίδων τον θειον περασπισάντων. 15 ἐκεῖνον μεν ουν ἀσκύλευτόν τε και μικρὸν ἔτι ἐμμπνέοντα τοῖς πασπισταῖς ἀναθέντες απέστειλαν ἐπὶ τον χαρακα, εαυτους δε εἰς μέσους τους πολεμίους

υπὸ λήματός τε και προθυμίας σάμενοι καὶ πολλὰ 1064 τραύματα λαβόντες ἀθρόων περιχυθέντων σφίσι των 20 φυγάδων, ἀποθνήσκουσιν ἄμα ἐξωθεῖται μετατο- το πάθος η Ῥωμαίων φάλαγξ απὸ τῶν αριστερῶν ἐπιπολ καὶ μέχρι τῶν μέσων παρερρήγνυτο. ἔπειτα μαθὼν ο δικτάτωρ την φυγὴν τῶν σφετέρων, ἐβοήθει κατὰ τάχος ἄγων του περ αυτὸ ιππεῖς. 25 κελεύσας δὲ τονἈτερον πρεσβευτὴν Πτον Ἐρμήνιον,

ἴλην ιππέων ἄγοντα κατὰ νώτου χωρειν της σφετέρας φάλαγγος και τους φεύγοντας ἐπιστρέφειν, εἰ δε μηπείθοιντο ἀποκτεῖναι, αυτὸς ἄμα τοι κρατίστοις ἐπὶ το στῖφος θειται, κἀπειδὴ πλησίον τῶν πολεμίων 30 106 ἐγένετο πριτος εἰσελαύνει τονάππον αφειμένων τῶν χαλινῶν. ἀθρόας δε γενομένης και καταπληκτικῆς

276쪽

της ἐλάσεως, οὐ δεξάμενοι το μανικον αυτῶν καὶ τεθηριωμένον οἱ πολέμιοι τρέπονται καὶ πίπτουσι συχνοί. ἐν ε τούτω καὶ ο πρεσβευτης Ἐρμήνιος ἀνειληφώς τους φοβηθέντας εκ της τροπη των σφε τέρων, γεν ἐπὶ τους περὶ τον Μαμίλιον συνεστῶτας και συμπεσὼν αὐτῶ μεγίστω τε οντι καὶ ρώμη ἀρίστωτων καθ' αυτυν τότε ανθρώπων, ἐκεῖνόν τε ἀποκτείνει, καὶ αυτος εν ω σκυλεύειν τον νεκρον πληγεὶς

υπό τινος ξίφει δια της λαγονος αποθνησκει Σεξτος 10 δε αρκύνιος του λαιοὐ των Λατινων κέρατος γούμενος ἀντειχεν ἔτι τοῖς δεινοις καὶ τους ἐπὶ του δεξιοὐ των Ῥωμαίων κέρατος ξωθε της στάσεως ως δε τον Ποστόμιον ἐθεάσατο σὐν τοῖς ἐπιλέκτοις ἱππευσιν

ἐπιφαινόμενον, ἀπογνοῖς πάσης ἐλπίδος εἰς μέσους

15 αυτοὐς δεται ἔνθα δη κυκλωθεὶς υπο τῶν ' μαίωνιππέων τε καὶ πεζῶν και βαλλόμενος πανταχόθεν ωσπερ θηρίον, ου ἄνευ τοὐ πολλοὐς αποκτεῖναι τῶν 1066ομόσε χωρησάντων ποθνησκει. πεσόντων δε τῶν ηγεμόνων, θρόα γίνεται πάντων αὐτίκα τῶν Λατι- 20 νων φυγη και οὐ χάρακος αυτῶν ἐρημου καταλειφθέντος πωτῶν φυλάκων αλωσις, θεν οι ' μαῖοι

πολλὰς καὶ καλὰς λαβον φελείας συμφορά τε αὐτη μεγίστη Λατίνοις ἐγένετο δι ην ἐπι πλεῖστον ἐκακώθησαν, και φθόρος σωμάτων σος οἴπω πρό-2 τερον ἀπο γαρ τετρακισμυρίων πεζῶν καὶ τρισχιλίων ππέων. σπερ φην, οι λειφθέντες ἐλάττους

μυρίων ἐσώθησαν ἐπὶ τὰ σφέτερα. XIlI Ἐν ταυτ λεγονται μαχη Ποστομίωτε τ δικτάτορι καὶ τοι περὶ αὐτον τεταγμένοις 30 ππεις δύο φανῆναι, κάλλει τε καὶ μεγέθει μακρῶκρείττους ν η καθ' ημὰς φύσις ἐκφέρει, ἐναρχόμεθνοι γενειῶν, γούμενοί τε της Ῥωμαικῆς Ἀπου καὶ

277쪽

τους μόσε χωρουντας τῶν Λατίνων παίοντες τοις 1067 δόρασι καὶ προτροπάδην ἐλαύνοντες. καὶ μετὰ την τροπην των Λατίνων καὶ την λωσιν του χάρακος

αυτῶν, περὶ δείλην ὀψίαν το τελο λαβούσης της μάχης, εν si Ῥωμαίων αγορα τον αυτὸν τροπον ὀφθηναι 5δύο νεανίσκοι λέγονται, πολεμικὰς ἐνδεδυκότες στολὰς μηκιστοί τε και κάλλιστοι καὶ την αὐτην ηλικίαν ἔχοντες, αυτοί τε φυλάττοντες ἐπι των προσώπων ς ε μάχης ηκόντων το ἐναγώνιον σχημα, και τους ta-πους δρῶτι διαβροχους ἐπαγόμενοι αραντες δὲ των 107ππων κάτεροι και ἀπονίψαντες ἀπο της λιβάδος, η παρὰ το ἱερὸν της στίας ἀναδίδωσι λίμνην ποι- σα ἐμβύθιον ὀλίγην, πολλῶν αὐτοις περιστάντων και εἰ τι φέρουσιν ἐτι καινον ἀπο στρατοπεδου μαθεῖν ἀξιούντων, την τε μάχην αὐτοῖς φράζουσιν 15 ἐγένετο καὶ ὁτι νικῶσιν ους μεταχωρησαντας ἐκ της 1068 ἀγορῆς π ουδενὸς ἔτι λέγουσιν ὀφθῆναι, πολλην ζήτησιν αυτῶν ποιουμενου του καταλειφθέντος της πόλεως γεμόνος. δε-n κατόπινήμερα-ὰς παρὰ του δικτάτορος ἐπιστολὰς ἔλαβον οι τῶν κοινῶν προ- 20 εστῶτες, καὶ συν τοῖς ἄλλοις ἄπασι τοι εν τη μάχη γενομένοις καὶ τὰ περὶ της επιφανείας τῶν δαιμόνων ἔμαθον, νομίσαντες τῶν αυτῶν θεῶν εἶναι ἄμφω τὰ φάσματα σπερ εικὸς, ιοσκούρων ἐπείσθησων εἶναι τὰ εἶδωλα ταύτης ἐστὶ της παραδόξου και θαυμα- 25στης τῶν δαιμόνων ἐπιφανείας ἐν Ῥωμη πολλὰ σημεῖα, ο τε νεὼς ὁ τῶν ιοσκούρων, o ἐπι της ἀγο- ρας κατεσκεύασεν η πόλις, ἔνθα φθη τὰ εἴδωλα, καὶ ὐπαρ αυτῶ κρηνη καλουμένη τε τῶν θεῶν τού των καὶ ιερ εις τόδε χρόνου νομιζομένη, θυσίαι τε 30 πολυτελεῖς, ας καν καστον ἐνιαυτὸν ὁ δημος ἐπιτελεῖ διὰ τῶν μεγίστων ἱππέων ἐν μηνὶ Κυιντιλίω 15.

278쪽

λεγομένω ταῖς καλουμέναις εἰδοις ἐν η κατώρθωσανημέρα τόνδε τον πόλεμον ὐπερ ἄπαντα δε ταλα μετὰ την θυσίαν ἐπιτελουμένη πομπὴ των ἐχόντων 106sτον δημόσιον Ἀπον, οῖ κατὰ φυλάς τε καὶ λόχους κεκοσμημένοι, στοιχηδὸν ἐπι τῶν Ἀπων χουμενοι πορευονται πάντες, ἐκ μάχης κοντες ἐστεφανωμένοι θαλλοῖς ἐλαίας, καὶ πορφυρας φοινικοπαρυφους ἀμπεχόμενοι τηβέννας τὰς καλουμένας τραβέας, ἀρξάμενοι μεν απὸ ἱερο τινος Αρεος ἔξω της πόλεως 10 ἰδρυμενου, διεξιόντες δε την τε ἄλλην πόλιν καὶ διατης γορας παρὰ το τῶν ιοσκούρων ἱερὸν παρερχομενοι, ἄνδρες ἔστιν - καὶ πεντακισχίλιοι, φέροντες οσα παρὰ τῶν ηγεμόνων αριστεῖα ἔλαβον ἐν ταῖς μάχαις, καλὴ καὶ ἀξία του μεγέθους της γεμονίας 15 οψις ταλα μεν περ της τότε γενομένης ἐπιφανείας τῶν Βιοσκούρων λεγόμενα τε καὶ πραττόμενα υπὶ - μαίων ἔμαθον ἐξ ων τεκμηραιτ αν τις ώς θεοφι-1070λεῖς σαν οἱ τότε ἄνθρωποι, συν-λλοις πολλοῖς καὶ μεγάλοις. 20 XIIII. Ura Ποστόμιος ἐκείνην με την νύκτα κατεστρατοπέδευσεν ἐν τω πεδίω τη δ' ἐξης μέρα στεφανώσας - ἀριστεύσαντας ἐν τῆ μάχη, καὶ τους αἰχμαλώτους φυλάττεσθαι διαδοὐς, ἔθυε τὰ νικητήρια τοῖς θεοῖς. ἔτι δ' αὐτῶ τον στέφανον ἐπι- 25 κειμένω καὶ τὰς περπύρους ἀπαρχὰς τοι βωμοῖς ἐπιτιθέντι, σκοποι τινες απὸ τῶν μετεώρων καταδραμόντες ἀγγέλλουσι πολέμιον ἐπὶ σφῆς ἐλαύνειν στρα τόν. ην δε ἐκ το ολούσκων ἔθνους ἐπίλεκτος ακμὴ σύμμαχος πεσταλμένη Λατίνοις, πρὶν η την Σ μάχην αυτῶν ἐπιτελεσθῆναι. ς δεχη ταλα ἔγνω, χωρεῖν παντας ἐκέλευσεν ἐπι τὰ πλα καὶ μένειν ἐν χάρακι παρὰ ταῖς ἰδίαις καστον σημαιαις,

279쪽

σιγὴν καὶ κόσμον φυλάττοντας, ως αν αὐτος χρὴ πράττειν παραγγείλη. οἱ δε τῶν Ουολούσκων 1071 ηγεμόνες ἐξώπόπτου των ωμαίων παρεμβαλόντες, ως εἶδον μεστον μεν το πεδίον νεκρῶν, ὀρθους δε του χάρακας ἀμφοτέρους, προωντα δ' ἐκ των ἐρυ 5μάτων - πολέμιον ουτε φίλον οὐδένα, τέως μὲν εθαυμαζον καὶ τίς ἡ κατειληφυῖα τύχη τα πράγματα ἀπόρως εἶχον συμβάλλειν ἐπεὶ δε παρὰ των ἀνασωζομένων ἐκ της τροπης παντα τα περὶ τον αγῶναεμαθον, ἐσκόπουν μετὰ των αλλων-γεμόνων τί χρη 10 πράττειν τοῖς μεν ουν θρασυτάτοις αυτῶν ἐδόκει κράτιστον εἶναι, χωρεῖν ἐπὶ τον χάρακα, Ῥωμαίων ἐξ ἐφοδου, ως πολλοὶ μεν ἔκαμον πο τραυματων, ἀπειρηκεσάν τε απαντες πο κόπου, οπλα τε ἄχρηστα

τοῖς πλείστοις ην, τὰ μεν ἀπεστομωμένα τὰς ἀκμὰς, 15 τὰ δε κατεαγότα, καὶ βοήθεια παρὰ τῶν οἴκοθενακραιφνης ουπω παρην ουδεμία αὐτοῖς η δε σφῶναυτῶν δύναμις πολλη τε ουσα καὶ αγαθη καὶ πλισμένη καλῶς ἐμπειροπόλεμός τε καὶ ου προσδεχομένοις ἐξαπιναίως παροῶσα φοβερὰ καὶ τοῖς εὐτολμοτάτοις 20

φανήσεσθαι ἔμελλε.1072 XV. Gῖς δε σωφρονεστάτοις οὐκ ἀσφαλὲς τοκινδύνευμα εἶναι ἐφαίνετο, ἀνδράσιν ἀγαθοῖς - πολέμιά τε καὶ νεωστὶ την Λατίνων τοσαύτην δύναμιν

ἀραμένοις ἄνευ συμμάχων ὁμόσε χωρεῖν μέλλοντα 25τον ὐπερ τῶν μεγίστων κίνδυνον ἐνώλλοτρία ποιεῖσθαι si ἔνθα εἴ τι συμβαίη πταῖσμα ουδεμίαν ξουσι καταφυγηφασφαλῆ της δε οἴκαδε σωτηρίας προνοείσθαι μῶλλον ξίουν υτοι διὰ ταχέων καὶ μέγα κέρδος πολαμβάνειν, εἰ μηδεν ἀπολαύσουσιν ἐκ της 30

στρατείας κακόν. ετέροις δε τούτων μεν ουδέτερον ἐδόκει χρῆναι ποιειν, νεανικον με ἀποφαίνουσι το

280쪽

πρόχειρον τῆς επὶ τον αγῶνα ορμῆς αἰσχρον δε τοπαράλογον της επὶ τὰ οἰκεῖα φυγῆς - κατ' εὐχὴν

ληψομένων των πολεμίων πότερον α αυτῶν ποιήσωσι. γνώμη δε τούτων ην ἐν μεν τω παρόντι κρα- τύνασθαι τον χάρακα και τὰ προς τον αγῶνα εὐτρεπίζεσθαι, πέμποντας δε προ τοὐς λλους Οὐολούσκους δυεῖν θάτερον α ιουν, ἡ δύναμιν τεραν πέμπειν ἀξιόχρεων ἐπι Ῥωμαίους,4 καὶ την ἀπεσταλ-10ra μένην μετακαλεῖν. ἡ δε πιθανωτάτη τοῖς πλείστοις

10 φανεῖσα και πο των ε τελει κυρωθεῖσα γνωμηταυτα παρIνει, πέμψαι τινὰς εἰς τον χάρακα τῶν Ῥωμαίων κατασκόπους νόματι πρεσβευτῶν ξοντας το σφαλες, ι δεξιώσονται τον γεμόνα καὶ ρ σουσιν, τι σύμμαχοι Ῥωμαίωνήκοντες ἀπο ου κοι- 1 νου τῶν Οὐολούσκων ἄχθονται μεν στερήσαντες

της μάχης, ως οὐδεμίαν ἡ μικράν τι να τῆς προθυμίας χάριν οἰσόμενοι, τη δ' εξ εκείνων τύχρ μέγαν

αγῶν δίχα συμμάχων κατωρθωκότων συνήδονται ἐξαπατήσαντες δε αυτους τη φιλανθρωπία τῶν λό-u γων κοὰ πιστεύεινῶς φίλοις σφίσι κατασκευάσαντες, απαντα κατασκέψονται καὶ δηλώσουσιν ἀφικόμενοι πλῆθος τε αυτῶν κανοπλισι οὐ καὶ παρασκευὰς καὶ εἴ τι κατὰ νουν ἔχουσι πράττειν μαν δε ταῶτα ακριβῶς σφίσι γένηται φανερὰ, τότε προθεῖναι βουλὴν, 107425 re ἐπιχειρειν αὐτοις μεινον εχ προομεταπεμψαμένοις δύναμιν τέραν, εἴτε καὶ την παρούσαν

XVI. Ω δ ταύτη προσέθεντο τη γνώμη, καὶ

οι προχειρισθέντες π αυτῶν πρέσβεις ἀφικόμενοι ad προ τον δικτάτορα και παραχθέντες ἐπὶ την ἐκκλησίαν διηγοὐντο τοὐς ἐξαπατήσοντας λόγους, λίγον ἐπισχὼν ο Ποστόμιος χρόνον προς αυτούς εἶπε