장음표시 사용
31쪽
a Ulabundus, o hauduno apparere colore risusseps habitat. Cavernae quoq; sunt plerumque part iculares anguium sedes: quamobre Tlianus circa paludem sitam iuxta Ephesiam metropolim cauernam Serpentibus plenam inueniri narrat. Hic aliqui clementiam naturae contemplantur, quae loca deserta Serpentibus habitada assignauit,ut huiusmodi bestias venenatas ab humano genere,cuius est val- Terra Sem de studiosa ,segregaret.At Scaliger hoc non argumentum, sed nugamentum esse ex Iri bus grμ stimat: quandoquidem natura illas terrarum partes consulto animalibus assignauit, να quae ad eorum conseruationcin conferre posient. Hac de causa terram tophaceam , Serpentibus maxime appeti multi asseuerant, quia & illam exedere, de in illa facilius L.3. Curi latibula parare possunt, quare ad rem Virgilius sic canebat. Et tophus scater, γγ nigris exesa Hebdris
Creta, negant alios aeque Serpentibus agros LII.c. 29. Dulcemferre tibiam, or caruastra re latebras.
Quamuis non semper in subterraneis locis suam construant habitationem,sed interia dum in cavatis arboribus stabulantur. Vnde olaus Magnus mirum recitat spectacu- Retuli ibi otia non de
tum,quod licet raro)in aquilone videtur: nam Serpentes in cavatis belutinae alboi igradicibus, hyeme commemorantes suo afflatu talem secus radices excitant calorem, ut huius arboris folia alias decidua,durante bruma, proprio referta virore arborem exornent. a propter incolae regionis arcanorum naturae ignari, hanc arborem solia non deponentem sacram putat. Huic non multum dissimile videtur scribere Solinus, quando narrauit in quadam Africae gleba non sine miraculo campis viad iq; arid is lucum quemdam virere. Inter sedes Serpentum peculiares cccnsenda est aqua: nam Cada mustus pronunciauit multos Serpentes regni Senegς una cum pilaibus in aquis natare: Et Plinius retulit ora Elymiadis Serpentibus infestari, quos flumina illuc de portant. Immo,Solino teste,ad Caspias portas, equinoctio verno accedente, Serpe. tes undique per aquas confluunt.
DE cibis Serpentum authores longe diuersa sentire videntur. Primia nonnulli
verbis sacrae Pagine nixi, terra,& puluerem cibaria Serpentum esse statuunt. Siquidem in Genesi, cum Serpens ad seducendos primos no stros parentes, ea 7. Diabolo organum se praebuisset unc Deus illi dixit:super ventrem tuum gradieris,&puluerem comedes cunctis diebus vitae tuae. Praeterquamquod apud Esaiam habemus6p.6 . hic verba. Serpentiparis erupuluis. Ampliusapud Michea bsc scripta leguntur.Onte is Ria Auluerim, cur Serpens. Propterea Serpentes tora, & prscipue dulci gleba vesci non est negandum: dulcibus enim summopere deluctantur.Ideo Plinius Boam Serpentem Iactis auidissimam esse prsdicat. Nihilominus nostri etia agricolae lactis amantissimos Angues lain omnes Serpentes e ste fatentur.Bellonius omni inscctori in gc nere Scrpentes aIi testiis ritis a stam ficatur. Vnde Theophrastus scripsit angues partem Africae incolentes, in qua rarissimε res. pluit,onum in illis regionibus copiose nascetem comederei Est .n. ον- ,sue μωνα stiola quaedam multipes color is fusci, & subcineritis, que contacta illico in orbem se Η scisum conuoluit,latinis multipeda,de porcellio nominatur. Vitriacus in historia Orientis a Serpentum Serpetibus illarum regionum piper album vorari tradit: ideoq; singulis annis inter se cibus. praeliantes se se mutuo perimunti Aliquando Serpentes cx piro contenti cibo vita degunt,quod Optime nolunt circulatores,qui angues in capsulis ligneis modico furiare apposito circumferunt. Etenim tempore hyemali pcncs igncm, vcl sub ceruicali, δ' M vel in aestuario positi in pyxide perforata,vt facile respirare possint,abq; esca ad temg in pus usq; vernum vitam protrahit Nos in vasculis Serpcntes inclusos,spatio semestri, ' sine cibo conseruauimus. Immo Taratulam vivam Roma in internodio arundinis ad
nos missam in ampulla vitrea, dies quinquaginta,sine aliπento retinuimus. Nec mirandum est 1isc animalia tamdiu sine cibarijs vivere:quandoquidem Serpentes,& la certi sunt animantes multo phlegmate i scatentes ; & phlegma facile innutrimentum vertitur: est.n .alimentum semicoctum, quod paulatim, iuxta tempus opportunum , in sanguinem trasmutatur.Monstrat id in anguibus quotidiana experientia,eten im dum horum
32쪽
Hist. Serp. & Dra c. Lib. I. 23
A horum 1, tuita in alimentum vertitur , animal fit rugosum, de extenuatur isicuti in stilia Sum, Qta lici ba licet conspicari, quae extra terram in aliquo suspensa cubiculo germinat, velu 'r terr ii reliqua carparum genera, adu tantu Vcta , in hortis germinascunt . Id autem dit, quoniam plurimum humoris viscos possident, quo dc radicem nutrire , nec non is res M. solia,&flores emiticiis pol Iunt. Praescrtim hcc praestat pancratium, quod tribus annis continuis suspensum in Mulao floruit: cum calor innatus in lentore suo facile conse uetur : quod nisi conspicati suisluinus proculdubio nemini id narranti fidem adhibuisi semus. Bellonius quoq; decem mcnses absq;cibis Serpentes vivere posse affirmat,dummodo paulum aquae illis identidem praebeatur. Ideo Plinius non sine ratione refer ω i ribat nullum Serpentem fame, aut siti interire. Nam Greuinus illis contingere asseuerat, ναμ quod in aliquibus mulieribus usu vcnit, quae, ut paulo ante dictu fuit, cu humore pituitoso, oc crasso resertae sint, calorem naturalem imbecillum, proportione tamen praedicto humori lento respondentum habent; hac de re sine nutrimento diuturnam vitam
B Alioquin Alistoteses docuit Serpentes esse animalia, quae, data occasione, voraci o in tali suae libenter iudulgent: carno enim, de licrbas edunt, di deuorato aliquo animal- ω ---culo, ab i lioq, tota nutriente substantia cxti acta, reliquum per secessum detrudunt. Sed totum oppositum praestant aranei, qui capti alicuius animalis succum totum foris hau riunt . Idem Aristoteles Serpentinum deuorandi modum astignat, dum inquit Serpen' oriri, is tem ex longo breuissimum , dccx tereti inis sinum fieri, ut quod deglutitum est. ει- tento corpore melius in venti cm dilabatur: nam gulam habent tenuem, & longam ideo , in deglutiendo valde laborarent, nisi semetipsos multifariam contorquerent. Ephelius opinatus est philosophum, per haec verba, modum, quo oua deglutiuntur a ''Serpentibus declarasse; quam sentcntiam cxplodit Suessanus; cum Oua a Serpenti a ouo bus, fractis corticibus, sorberi compertum sit. Attamen ali) certo certius esse tradunt λ.dba oua cum putamine a Semcntibus dinlutiri, si tamen fauces sint capaccs; dcinde ab ip- is, bis sis in semet conuolutis intra corpus trangi, dc cortices per partes iniurnas expelli; quan- Mordo vero Serpentis aetas est tenella, & laucos adhuc sunt angustae, tunc ova apprehensa orbae spirae ita vchementer illa perstringunt, ut fiacto putamine, liquorem oui haurire possint. Non igitur a veritate recedit Olaus Magnus, qui Serpentes omnivoros esse Lib. a r. C constituebat: cum aestate herbas, carnes, animalia, aliaqi huius generis edant, nec non cap. 29. lac, vinum, de aquam bibant, deinde hyeme pro cibis somno utantur. Immo ex Plinio, auibus deuoratis plumas, & Ossa cuomunt. Etenim aues, de potissimum auium pullos Serpente in nidis adhuc degentes libenter surantur. Ad rem Aloysius Cadam ustus verba faciens omnium de quantitate Psitacorum regni Senegae, narrabat illas aues tali solertia , de ingenio ad mentem in nidificando esse resertas, ut excelsissinam quaerant arborem surculos tenues ha- ωυ Mabentem, quorum extremitati nidum instar pilae rotundum . relicito tamen angusto sor gni. mine, mira industria fabricatum suspendunt : idq; praestant, ut Serpentum sellant dolos, qui nidum pensiem tenuissimo ramusculo adhaerentem mole corporea grauati pe
Quoad potum horum animalium, notandum est ipsa exiguo bibendi desiderio teneri, quemadmodum, de reliqua animantia, quibus natura hangosum pulmonem largita D est. Serpentes tamen , ex Aristotele, vini sunt incontinentes: quare multi vino in fictilibus circa septa apposito, viperas venati sunt, nam ebriar nullo negocio capiuntur, ut inferius suo loco exponetur. Mercurialis addit non solum viperas, sed etiam omnes In lib. N Serpentes vino delectari : quamobrem monet cauendum esse, ne huiusmodi animantes urg. a. 3 . ingrediantur vase, in quibus vinum seruatur, quia de illud bibunt,de reliquum vcnenat.
ANIMANTIUM alias esse persitas, & insidiosas, ut Serpetes vehementer ver
Ecliadubitatu esse existimamus. Quare Adamatius ad aures Aristotelis scribe- Lib. 8. debat, quod homines paruis nis a natura donati, uti sunt angues, semper sucu hιθ. m. faciunt, aliosq; a veritate depcllere conantur. His addebat Gulielmus Gratarotan, cap. q. Haram oris, & menti animalium conic lans, homines paruuin mentum habentes vi- In op e tan- P0 . I
33쪽
tandos esset quoniam hi praeter caetera immites sunt, apird amicos semper aliquid sin. Egentes, hypocrisim libenter amplectuntur tyr prerca ad Scrpentes mcnto prorsus carentes rcfercndi sunt.Amplius idem author de oculorum indiciis verba facies scriptum reliquit, quod oculi referti guttulis rubicundis , non tamen rotundis, sed quadratis, &instar ignis micant bus intrinsecus, nec non interius; deinde si aliae post ipsas sint pallidae,& aliae glaucescentes, cum circulis forinsecus pupillas clavdcntibus san guinolentis, i & palpebri,& pupillo moueantur, senotant animum atr em ultra mentis c gitation λ;- is , nec non sanguinem domesticorum libenter cffundaem,omnia n fanda perpetrantem, H, H & dolis, vanissimi', commentis omnia peruertentem. Tales autem fuisIe oculos Eze- lini tyranni authores proiiuntiant. Sed aduertendum cst, quod huiusmodi guttulae, in oculis Cbseruatae, & obseruandae, quanto fucrint rubicundiores, eo maloi em iram, de magis ficinorosum scelus attestantur: nam minores, & Obscuriores, praedicta nefanda minuunt quidem , scd non tollunt. Id totum in oculis Serpentum manifestum esse ambitramur.
CV M hominibus, multis brutis, variis plantis, & etiam cum rebus inanimatis
Serpentes inimicitias gerere non cst dubitadum. In primis homini pertinacem Serpens se se exhibet inlinicum,& vicissim homo tali conspecto animali statim perhorrescit, & mulier utero gerens facile abortit. Hoc inde natum esse multi authores existimant, quoniam, in mundi primordio, Dcus alloquens Serpentem dixit. Ponam
ris tuum, o tu resiae cAris castaneo eius. Hinc colligcndum est inter homines, &Serpentes hostiIe semper odium est . futuru. Et quamuis aliqui scripserint Serpentem intcrdum in hominum deliciis fuisse; hoc inter prodigia alii recensendum csseautumant. Plinius narrat berpentes non ab homine, sed ab hominis ,&praecipue telum saliua, tanquam Gab aqua feruenti, abhorrcre; quoniam haec si fauces anguium intrauerit, illico perire
' Philosophi perscrutantur,cur Serpens ieiuni hominis sputo necari possit; & tandem in hanc veniunt sententiam id fieri, ob singularem inter utrumqi antipathiam, siquidem Serpens frigidae,& siccae est temperaturae, homo aurem calido, & humido temperameto est praeditus Isidorus promulgat hominem tantumodo nudum a Serpcnte itineri quod Lia1.o e. Olaus magnus in pueritia sibi accidisse scribit, idque inde oriri refert,quia Serpens limcis . . minis imporium supra cuncta animantia testatur, dum euin veluti Dominum vener tur; quoniam in Paradiso terrestri, ante lapsum primorum parentum illum nudum n Homo nu. est. Hactenus de homine in genere.Modo ad particulares homincs, & populos descendus Sevem dere oportet, qui a Sopcntibus priuatis odijs dissident. Acilianus narrat angues a Tro. timui s. glodytis abhorrere,quoniam horum natio cos comedat,&consumat. In Syria, cx Pilia Hnio, circa Euphratis ripas, Syri dormientes a Serpentibus non vexantur: qua de re a S i populi Syris non cnecantur: caeteris vcro cuiuscumque genetis infestissini sunt. Pariter in Ti. . Serpenι- ryntho angues parui ex humo nascuntur, qui indigcnis innoxij , aduenas Zutem int bas non Io rimere dicuntur. Item Crates Pregamenus in Hellesponto circa Parium, genus homuaeuntur, num fuisse scribit, quos Ophiogenes nempe anguigenas vocat: hi ob cognationem quamdam cum Serpentibus, vul potius Ob pccultarcin antipathiam , Serpentum ictus solo taciti sanare, & manu super patientem imposta, vencna a corporibus caetrahere Saliua su- diccbantur. Varro aliquos ctiam ibi versari scribit, quorum saliua letibus Serpentum mana Ictia med tur. Huius Scntis authorem,ut notat AEneas Sylvius, heroem quemdam iuisse exbus Forμα Seipcnte immutatum fabulosa tradidit Antiquitas, addiditq; hanc vim apud illam n rnm nrita tioncm aliquandiu mansiste. quemadmodum in Calabria, fama est, de illis,qui ex prO-νώα genic WPauli cognominantur: nam & hos Serpentum morsibus mederi aifirmant. Si
milis scias in Attaca Psyllorum fuit, a Psyllo Rege nuncupata, cui tuter quidam C lor
34쪽
Hist. Sei p. &Dra C. Lib. I. 2I
A ingenitus est, teste Plinio, quo quasi pestis ero nidore Serpentes obstupefacti sugantur: hac de causa illis gelitibus nocere non possunt. Propterea apud ipsos peruulgati ino- is ctis est insantes nuperrime natos saeuissimis ob ij ccre Serpentibus, sicque coniugum pudicitiam experiri: nam anguibus non re iugientibus uxores tanquam adulteras damnabant. Item simile genus hominum , ncmpe Marsutim hodie vivit in Italia, ut refert 'Plinius, quos a filio Circes ortos esse ; ideoq; ij ob singularem antipathia vim natura--e , lem aduersus Serpentes inesse tradunt. Strabo id confirmare videtur, dum inquit. )Quemadmod u Tinthiriis contra Crocod itos natura lem quadam facultatem possident, ita populi Psylli,& Marsi innatam quandam virtutem aduersus Serpentes participant. Marsis, or Praeterea berpentes multis auibus se exhibent inimicost Primitusq; cum Aquila a NEPH .. grauem flensionum acerbitatem habent. Quamobrem Aquilae cetitem Iapidem in is 6eυγάδεν nidum deferre solent, ne illis Serpentes appropinquare possit. Prmcrquamquod eκ ρλbus no Paulo Veneto, quoddam Aquilarum genus in montibus regni Mor fili versantium an rit in unguibus vescitur.Sed quandoq; Serpentes ab Aquilis apprehensi in aere multiplici cau-B dae nexu alas auis ligant,dc adeo cas implicant, ut testibus Plinio, de Alberto, ambo in terram necessario cadant. De hoc locutus est Virgilius cum cecinit.
Caeterlim animaduertendum est, quod non omnis aquila id praestat, sed tantum genus quoddam paruum, quod venatur qucmdam Serpentem, qui draco generali vocabulo nominatur. Aelianus de horum animalium pugna curiosam recitat historiam. Inquit DLj. eas. enim,quod rustici quidam frumentum in aera pcrticis excutientes, & ardenti oppre Isiti, unum ex suis, ut de proximo sonte haurirce aquam, miserunt. Is altera manu falcem messoriam, altera situlam gestans,&ad soni cm perueniens, Aquilam a Serpentis spiris arctissime complicatam ostendit obseruansq; periculum impende strangulatio- Aquila sernis Aquilae, Serpentem falce dissec iit, & Aquilam a vinculis anguineis, a quibus se ex- perii Mimi C tricare non poterat, liberauit. QuomGdo autem Aquila liberatori suo gratiam retalcrit ei. in primo Ornithologiae libro explicatum fuisse opinamur. Deinde angues odio Pau
nis exardescunt, cum, ex Authore de natura rerum, pauo clamore suo Serpentes perterrefaciat,& cuncta animalia vcnenata depellat: non enim facile prope habitare audent,ubi vox pauonis frequentissime auditur. Immo a Cycnis etiam dissentire multi vo Iunt; cum haec vel ba proserat Avicennas: Qui noctu praetcrtim dormiens a venenatis P a. Θαanimalibus sibi metuit, domi cycnos, pauones,& grues nutriat. Bellunensis tame a m Acto pro cycnis ciconias reponit. Vtcumq; sit, hoc omnibus est manifestuin, viriq; aut Ser- eoma aues pentem esse inimicum:propterca Solinus Ciconias in Thessalia maxime immunes prε- anguidos dicat, quia Serpentes interimant. De his Iuvenalis cecinit hunc in n.Odum. i is .
. Serpente Cicomatulus Nutrat, or inuentas' cicura ruralacerta.
t Vicissim Serpentes ciconiarum collum saepe imp icant, atque illas suffocant Idcirco narrat Oppianus Serpentes pullis ciconiarum s aepius insidiari,& olim in Italia accidis- D se,ut laetura ciconiae tribus annis continuis a Serpentibus deuorata fue iit. Predictis ad- Arei his damus accipitres; qui venenatis best ijs summopere aduersantur. Vultures etiam con- o otiorestra derpentes acerrime preliantur, scd vultures nigri minus roboris habore dicuntur. --ω- Serpentes quoq; Ibidem auem oderunt, quoniam ab ipsa deuorcntur: Hinc AEgypt ij hcsFELauem hanc sacra m esse statuerunt. Ad rum iuuenalis sic canit.
. 1ptasportenta colat st dilon arirat Satre. I S. Pars haec, iliapauet saturam ScrZensibus Ibin.
Gallus,& gallinae a Serpent ibus odio habentur, quia gallus cum illis dimicat,& gallinareos vorant. Quare non est mirum si Rondeletius vir fide dignus tradiderit se aliquando edisse gallinas, in quarum ingluvie Serpentes reperti fuerunt. Tandem hirundines,& angues priuatis dissident odiis, quoniam,ex Oppiano, Serpens hirundinum nidis in-sdias tendit, & earum pullos saepe deglutit. Lib. . de Si descendamus ad quadrupedes animantes se se osterunt Elephanti, quorum spi- P s. ι C ritus,
35쪽
ritus, Ceruorum ritu, Serpentes a cauern is euocat. Unde sustus ex aliqua parte ele- Ephanti paratus Serpentes fugare perhibetur. Quamuis Diodorus Siculus scribat, quod Serpentes viso Elephanto,oculis instar fulgoris micantibus,visionem eius adeo obumbrant, ut ad terram necessario cadat. Sed haec ad historiam Draconum spectare videntur, dc quibus suo loco verba fient. Reserunt etiam Serpentes odorem Ieopardi vitare, quare si hoc a veritate non est alienum,pellis leo pardi aduersus Serpentes deferri posset. Quid plura Cervi Dorcades, & Serpentes odio graui se inuicem prosequuntur; quoniam, teste Nicandro,iam Cervi,quam Dorcades anguibus vescantur: ideoq; Seriapentes, conspcistis Ceruis, statim ad cauernasse conferunt. At Cerui narium halitu, quasi sympathica quada virtute illos foras extrahunt. Licet alii scribat ob antipathiam id accidere; nam angues Ceruorum statu percepto, foras exeuntes alio iter vertere conantur; qui interim a Ceruis intercepti non in gratiam alimenti, sed potius medicamenti comeduntur. Quandoquidem Elyinologus,& Varinus tradunt Ceritos saepenumero verm inatione laborare; id edq; saepe lapius torminibus ventris vexati Serpentes quaerunt, cornu ad lapides agricato, & nidore excitato, ut a latibulis exeant, qui- Bbus voratis a vermibus liberentur. Plinius prodit, quod Ceruus senectute grauatus, proprio spiritu angues e latibulis euocatos comedit, & hac ratione senectutem leuare conatur. Id autem veritati non esse consonum arbitratur Albertus; quamuis nullibi quod sciamus hoc apud Plinium legatur. Ideo Simeon Sethi admonet intereste eorum , qui ceruos venantur, ut tempore aestiuo ab corum esu caueant, quia tunc temporis anguibus vescuntur. Tradit quidem Isidorus, quod Cerui statim atq; aegritudine aliqua premuntur, latebras anguium inquirunt, illisq; spiritu narium attractis, & superata vi eorum venenata, pro pabulo utuntur,ut pristinae sanitati quamprimum restituantur. In glossa ad psalmum quadragesimum primum, qui incipit. .euemadmodum de Laeerat Ceruus fomes aqv.trum. Legitur, quod Ceruus senio grauatus, Serpentes naribus haurit: unde veneno aestuans fontem ad bibendum ardentissime desiderat, & post potionem pilos, & cornua deponit. Vincentius Belluacensis Serpentes tantum pro pabulo Ceruis concedit, ut caligini oculorum medeantur . Alij Ceruorum duplexas fgnant genus, alterum, quod euocatos a cryptis Serpentes vorat , deinde veneno G turgidum pilos mutat, & cornua abijcit, & postmodum aquam hauriens, & euomens liberatur: alterum inuentus Serpentes enecat, postea ad montes, pabuli gratia. se recipit. Gillius ex Oppiano in Libycis finibus magnam Serpentum quantitatem ver sari promulgat, qui Ceruum humi iacentem inuadere non pertimescunt, & interdum alij eaput, alij collum, alij ventrem , &deinceps reliquas corporis partes mordicus apprehendunt: tunc Ceruus a terra surgens alios dentibus dissecat , alios pedibus conterit, tandem fluuium inquirit , ut reliqui Serpentes ab eius pelle dependentes excidant, & cicatrices quamprimum obducantur. An vero narium spiritu Ceruus Serpentes a cauernis attrahat, quemadmodum magnes ferrum, di succinum paleas, hoc non esse credendum multi autumant. Imnici potius debemus adstipulari sententiae Oribasii, qui sci iptum reliquit Serpentes a Ceruo attrahi non fiatu latibulum implente, sed potius acrem cauernae, quoad fieri potest exhauriente, itaut Serpens egredientem sequatur aerem, non secus ac vinum, vel aqua , attracto aere, per fistulari ascendit. Sed de hoc plura in historia Cerui videnda sunt. Praeter haec, ex verbis Ari- Hstotelis,sucs Serpentibus maxime inuisi esse traduntur,dum angues inuentos edunt:quadere Blondus historicus nairat in sylvis Plumbinensibus anguem immensae magnitu dinis olim apparuisse, qui non modo hominus, sed caeteras quoq; bestias interimens absumebat: quapropter incolae non mediocri formidine capti, tandem mille scrofas congregarunt,quas Serpk ns conspicatus inuaden ab illis deniq, extin us est cum est ter superari non potuerit, sicque suum ope, ager Plumbinensis a periculo formidolosi Serpcntis euasit. Insuper echinus terrestris Serpenti admodum est inuisus, ut meminit Oppianus, quoniam illum latibulantem,&in orbem conuolutum frustra mordet, &quo magis eum spii is circundando premit, eo magis vulneratur. Ichneumon etiam &Serpens inter se pratiantur; idcirco, ex Oro Apolline, Aegyptii hominem debilem si gnificaturi Ichneumone pingebant ; quandoquidem hoc animal non prius Serpentum pugnam aggreditur, quam caeteros suae speciei ad certamen conuocauerit. Brumali etiam tempore, authore Caelio Rhodigino, Serpens languidior redditus astricibus in latebra
36쪽
A Lles,r, insistatur, cum alio tempore sorices a Serpentibus maxima assciantur noxa. 6 ἀ- T studo etiam cum Serpente depugnat et ideo, iuxta Plinis sententiam . nunquam Sera monsi, Oiwnicini invadit , priusquam herbam cunilam dogustaverit: quemadmodum mustela Serpenitim rutam comedit, antequam pugnam Serpentum adoriatur: inuicem enim irae duae bestie inimicitia. sibimet aduersantur, et voluit Aristoteles, quoniam ijsdem cibis vescantur: ambae enita in latebris, & circa habitationes mures venantur, hac de causa mustelarum cinere ad ες cae uerius venenum Serpentis multi adhibent. Idem odium contra Serpentes exercetcat tus, qui, ex Alberto eos, & busones interficit, sed eos non comedit ; immo ab illorum ρέφις veneno laederetur, nili selis statim aquam sirperbiberet Lacerta quoq; naturali instin- .. ,etu , maximo amore hominem, Sc vicis lira odio plusquam Vatiniano Serpentem inse in statur: ideo Erasmus pulcherrimam historiam de pugna lacertar,&Serpentis recitat. Item Chamaeleonti inimicum se prastat Serpens: etenim, ad mentem Adiliani, Chama, In Dison Ieon viso angue latam arripit festucam, qua tanquam clypeo ab hoste Serpentino se ., is amitti. tuetur. Tandem caeteri Serpentra a basilisco s ummopere abhorrent: cum eius tantum B sibilo audito exanimentur. Chamaele Si conuertamus sermonem ad animalia cxanguia; in horti multis hostilem animum tu,qSe contra Serpentes inueni cmus. Aristoteles docet locustam cum Serpente praeliari; qup sentis inndam enim locustae spccies ab impugnandis Sapcntibusvlatomachus nuncupatur. Vn- micina. de quidam agricolae memorandam locus de Serpente victoliam obseruarsit ulla enim Serpentis guttur appla hendvns, absque ullo ccriminc bcstiain venenatam extinxit. Locce sepe
loe admiratione dignum est,quod bestia satissima,& astuta ab imbecilla, &fatua su inscii Semperari potuerit. Ex bis sorte intelligendus cst Albcrtus, qui scripsit inueniri vermem praestri M
imarum dictum cum Scrpente non viribus , scd audacia dimicantem, illius enim adhaeret gutturi, it aut inde minimc auelli possit, don scrpcns prorsus extimstus fuerit. , Ibidem etiam mcmorat alium vcrm , quem spoliatorcm colubri appellauit. Aelia 6 quus idem accidere cancris Scrpcntum inimicis tradit: nam Serpentes a vasta cauern i 'iuxta Ephesam inciropolim egredientcs ad proximam usq; paludum serrunt, deindc μι, num
tranando ad oppostalia ripam peruenire conantur: interim in aqua a cancrorum fom m. gens C cipibus compraehensi interimuntur. Tandem, cae Plinio, aranei acerbissimum in se Ser- ωνerim mpelitum odium concitant, dum librantcs se filo in caput corum ad opacam arboris iis . umbram iacentiuin,cos tali noxa afficiunt, ut vertiginoso afiuctu correpti diu rotentur,& tandem pereant. Ad finem Vespae Serpentum inimicae pronunciandae sunt: nam am Aranea othoie Vincentio, in speculo naturali, Serpentibus saepe vescuntur, quo alimento imbu- angussantitae mortiferos ictus imprimere sol ciat. DIMAE. His adnotatis de animalibus, ad arborcs , & plantaς Serpentibus initisas sermo est conuertendus. Albertus membrat arborem quamdam in partibus Asiae crescente D. 2 o. eq. Hyperdoxin vocatam, cuius suaui frictu columbae regionis delectantur: vcnsantur autem tui Serpentes columbis valde molesti, sed praedictae arboris odorem ,& bram non sustinent: quamobrcm columbae in liac arborc, & re sugium,&pabulum a tutum inueniunt. Eadem antipathia inter Serpentes, & fraxinum celebratur: it aut Fraxint, ne matutinas quidem , vespertinasue umbras ctiam longissimas huius arboris Ser- Serpentis pens attingat. Ideo Ob naturae hcnignitatem fraxinus, priusquam angues a latebris AEn Frahia.
D prodeant, florere incipit, di selia non deponit, nisi postquam Serpentes ad hybernas
habitationes reuersi fuerint. Callimachus etiam, rescirente Titano,ai borem in soloTra- Arbor sis chinio nascentem Smilum nominat, cui appropinquantes angues pereunt, que arbor x no congenisi sit fraxinus, ab ea saltem valde non discrepare videtur. Evindem antipathiam inter ner. anguein,&quercum collocant: nam Constantimi in Grcoponicis, quernis iniectis Moenas, solijs Serpentem interire autumat. Scribit etiam Aristotcles odorem florescentis uuae ct istis Serpentes auersari, propterea eo tempore nullus Serpens in vitibus inuenitur. Ania
plius herbae innumerae recenseri possunt, quas Serpentes, ob antipatiam, detestantur. Alii Hotae Cardanus meminit triselis, sub quo Serpentem, vcl aliud venenatum animal lutere, Serpetibus vel habitare non est compertum, quia haec herba illis exitio sit. Draconteam,&An- immerichusam, assentientibus Dioscoride, di Arnoldo, angues abominantur,quia huiusmodi herbis necantur. A bctonica faciem auertunt, quoniam in huius herbae circulo inclusi Betonica. exire non audent, sed potius, ad mentem Plinij, semetipsos flagellando perimunt. Capparim inuisam anguibus p adicat Avicennas, cu Serpentes,& vermes in intestinis Capparis.
37쪽
renaeae circa domam is arceris amgues.
stabulantes interfielat. odor alii j Serpentes deterret: ideo rustici va se Iactis, succo M. Ehorum circumlinunt, ne Serpentes lactis auidissimi irrepant. Rura,& praesertim ii byca, quoniam siccissima est, Serpentibus aduersatur inam eius odor efficit, ut statim animo deficiant. omittimus consulto absynthiuin, artemisiam, abrotonum, libano iidem,&heibas huius generis, quas ob antipathiam Florentinus circa habitationes plantandas esse iuberine ad eas Serpentes acccdere audeant.Ηis addamus nepetam,&viticem, quarum solijs, ex Actiano , mulieres Atticae in Atheniensium Thesmophorijs cubilia substernebant, ne Serpentes illuc intrare possciat. Addit etiam Aelianus Enu Iam,helenium nuncupatam: siquidem tradiit AEgypt ij Polydamnam uxorem Thoridis AEgypti Regis misericordia motam,in Pharum Helenam exposuisse, eiq; domuisse herbam,cuius odorem tantiim,dum Serpentes passina vagantes percipiunt, illico ad cauer. nasse se conserunt. Helena igitur herbam terrae cominissam Serpentibus contrariam celebrauit: unde postea retunaturalium periti cnulam helenium nuncuparunt. Plutar. chus selenen herbam in monte Apra saneo nascentem diuulgat, cuius spuma pastores liniuntur, ut nullam Serpentum illic crrantium iniuriam patiantur.Deniq; Plinius ilici stionarcam aliam, quam magicam in nostro orbe nascentemiruticolain, folijs subviridibus, & ssore rosco extollit, quoniam ob antipathiam anguibus inuisa celebretur In ter res inanimatas Serpretes oderunt ignem, non selum quia corum visioncm hebcter, ut voluit Cardanus, lati etiam quia veneno aduersatur, illud enim absimiit:cum omnia clemcnta, piarier ignem, vcneno infici posse compertum sit.
OVEMADMODUM paulo ante antipathia Serpentum cum animalibus,&
plantis exposita fiuit: similiter hoc in loco sympathia est cxplicanda: quandoquidem multi authores tantam sympathiam,& similitudinem inter amgues,& M. isos populos collocarunt,ut eis Serpentcs nucere non posse asseuerauerint. GIdeo Baptista Mantuanus sic canebat.
musti gloria Marso, rauos impune ferunt ni ros tractare Colubro
Id autem salsuin esse proculdubio credcndum est, siquidem Marsi caeteris hominibus nocerent.Hodie ctiam multi impostores & circumseranei in varijs Vrbium plateis plebeculam decipiunt dicentes, Marserum ritu, vim contra Serpentes possidcre,& vinum, in quod ipsi inspuerint, plebi propinant, atque hoc potu virtutem aduersus Serpontes illis communicari pradicant,que nullo adueniente tempore deleatur Plinius maiorem concordiam,& amicitiam inter Serpentes,quam inter homines reponit, quia Serpentes a Serpentibus non mordeantur,cti innumeri in latibulis simul conglobati, & amice via uentes aliquando a rusticis inueniantur. Amplius illis inest perpetua cu anguillis nece situdo:proptereaquod ad rem,Gesneius consideratione dignam narrat historiam. uiadam enim cum esset puer anguillam magnam fiscella inclusam in quemdam locum destrens per sylum transire cogebatur, in qua anguillam sibilasse retulit, & illico ali- Η quot Serpentes sibilo excitatos accurrisse: quare puer, horrido perterrefactus spreta. culo, cillula deposita, aufugit: Cum vero paulo post reuerteretur ,ut fiscellam recuperaret,angi ullam non inuem&An vero sibiiciat anguilis dubitandum est quoniam pisces muti sunt.I ortassi qui descrcbat anguilla sibilantes Serpentes audivit,ideoq; fistellam deponcns terga dcdat. Insuper Aristoteles vulpes,& Serpentes amicos minime fucatostac decreuit:cum ambo in cryptis communem vitam degant. PonZettus etiam mures, ct bapcntes magna necessi utiliae coniunctos facit , dum simul interdum colludere ristatuit, kd proculdubio hic author de Serpentibus mures non venantibus verba facit. Aliquando etiam Scrpcntibus suit cum cattis amicitia non vulgaris, ut relatum fuit in historia ictis, de monachis quibus iam aegiotantibus, nec infirmae valcetudinis causa intelligi potcrat; cum tandem rusticus operarius klcm monastersi in dies cum Sc m. te colluduni cm obseruauit. Non erat autem lathaic huiusmodi venenum, quoniam latitia Scrpcntis cum catio, ludi gratia dimicantis, venenatam vim reprimebat.
38쪽
A si de sympathia anguium, & herbarum sermo habeatur. Plinius in primis miratur
honorem, qui hcderae ab Antiquis haberi solebat i cum Serpentes illa tantopere deleactentur. Amplius cuim famiculo Serpentes maximum habentconsensum: nain ipso degustato, ad menim Plinij, se ncctutem facilius cxuunt. Immo eius succo oculorum ac icm , ex Textore, pristinam acquirunt visionem, quam in latibulis tota hyeme do. gentes fere amiserant. Ide ita astruit homines didicisse a Serpentibus, succo BN Li. r.Mat. niculi oculorum caliginem depellere. Vtrum modo licc spniculuin sit illud quod ab nu. hominibus esitur, Authores sibi inuicem repugnant: etenim Mercurialis fuit huius opinionis illud fa ni cultum, cui Serpentes oculos affricant,esse illud genus, quod Fim Herba --rentini baccatum cognominant, idque pro veneno reputant. Hinc tamen non fit, ut guibus και hoc seniculum vermicul ins sit ab alio diuersa species, nam, ablato verme venenoso, est edule rideoque Plorentini baccatum vocant ob vermem in illo genitum, quem ipsi cis. I.de lingua vernacula baccum dicunt, & ablato x cime, nempe bacco, omni carere veneno morb. V existimant. Tandem scribunt nonnulli tantam syinpathiam inter Serpentes ,& sabi-B nam esic, ut fere isemper circa hanc plantam Obucrsantes inueniantur.
TECHNAE variae in praesentia examinandae sunt, quas pro captura,&destruactione Serpentum hornines cxcogitarunt. Plinius anguem subintrantemc uernam sinistra manu apprehcndεdum esse docet , quia facillime per caudam extrahetur. alioqum dcAtra non poterit authrri,non enim cedit trahenti,sed fugiens elabitur, aut abrumpitur. Hodie Agyrtae ii numeros angues quodam baculo fisso, vel py- mno rapin apprehendunt, & in vas at quod deserunt, deinde vesiculas circa dentes veneno O, ω C rcieitas torcipibus distinnpunt, sim, illos impune traetant: ves statim captos saliua per- res finia fundunt cuius contactu non parum vilescimi,& veneni feritatem deponunt. Aut ad iti rei utim Ios impune tractandos quodam unguento manus perlinunt, quod constat ex Oleo em anga s. presta a sem,ne sylvestris raphani, succo radicis dracunculi, & asphodelli cerebio le- κ . Huporis, saluitioliis, & lauri baccis Florcntinus in Geoponicis alio utitur artificio. V iis e reis ire fictilia salsuginosa circa habitationes intra terram codit, & in ea omnes bestias reptiles m s. insilire latctur,deinde vasis diligenter obstructis, eas concremat. Alioquin Serpentes immense magnitudinis in regione calidiori stabulantes ,retu R DA, ambus,&abjsaltibus dolosis capiuntur. Diodotus Siculus, & Gillius narrant artem,qua goes tremne captus fuit immanis Serpens olim ad Ptoletneum AEgypti Regem delatus. Venatores ianenim illarum regionum, regia mulacrum magnificentia incitati magnum Serpentem vivum Alaxandriana ducere decreuerunt.Serpentem igitur longitudinis triginta cubi- I um s cus aquas in orbem mplicaret,& humi stratum conspicati,laqueis,& catenis coerceri posse aibitrabantur;sed appropinquantes igneo Oculoru fulgore, squamarum D asperitate,& dentium eminentia perterrefacti iuga saltitem sibimctipsis consuluerunt. Postmodum,excogitata alia capicndi animalis arte, robustis fimibus rete belluae capax fabricarunt, deinde, obstructo cauernae aditu , belluam faciendis rapinis reuertentem magno clamore, destrepitu ad cryptam confiig re coegerunt ,qua lapidibus clausa i uenta, in rcae tandein incidit. liciat Paulus Venetus in regione, quam Carauam vocant, . immensos Serpentra diu.igari scribit, qui instascripto artificio coercentur .lia terditi huiusnodi angues in subterraneis quiescunt locis, noctu vero vagantes,&cibum inquirsis res nulli animalium parcunt: postea a linientis repleti ad domostica latebram redeunt,& gradientes mole corporea in terra illa tabulosa foueam faciunt. Vnde v enatores besti is insidias tendentes inuhcis, de robustos palos in supinina parte serro acuto munit s pistis es. in pabulo habitationi animalis proximo defigunt, puluereq, obniunt,ne quidquam constipi possit.Cum aute noctii,ut fieri solet,Serpetes ad cibi inquisitionein prodeunts ea majoν . Corporis pondere latenti stiro transfiguntur triuicque venatores in insidiis morantes, magno facto impetu, Serpentem perimunt.
39쪽
Asjabsq; technis,& insidiῆς, solis cantionibus Serpentes coprehendi, & necari posset Eassii mant, nixi potissimam varus poetarum authoritatibus, qui id asseuerantius dice. re videntur. Primum Virgilius sic canit.
Frigidas instrat scantanao rumpitur anguis.
Manilius idem confirmat dicens. Con Pare AZras , o rumpere vocibus angues. Praedictae sententiae Ouidius non refragatur dum canit. V pereas νumpo , se vertis, ct carmin aures. Idem Poeta alibi canit hunc in modum.
Prudentius Poeta idem stabilite videtur, dum in libris contra Symachum sic inquit.
itur, Cr viraris aes dum ore Chelydros, Ptii Bromium acare volunt.
Silius etiam Italicus meminit cuiusdain , nomine Atyr, qui excantando Serpentes, eos pcoerccbat,dum sic scribit.
Ncc non Serpentes Hro exarmare et eneno
Doctus Cisor, tactu yi graues sopire Chely ros. Nonnulli volunt hunc virum ex familij; P0llorum,vel Mersorum dimanasse, qui pro' Prio corpore, ut recitat Plinius, Scrpcntibus aduersab.mtur : propterca olim Romani Consules, ut periculum facerent, num Iegatus nomine Hexagon, a pradiciis nationibus missius luisset, eum in dolium anguibus plenum coniecerunt: ubi a Serpentibus minime vexatus omnibus miraculo fuisse dicitur. Marmaridae quoq; populi Africae Psyilis finitimi angues solebant excantare horti autem meminit Salius Italicus his versibus.
Marmartiue meaeuum et Igus stupuere caremis, Ad quorum eamus Serflens utita veneni, A quorum cantus murara uere Cer. Pa.
. - Lucianus etiam memorat cantiones, quibus Serpentes coerceri scruntur. Introducitcnam Babylonium quemdam virum ex Chaldaeis, qui profectias in agrum omnesein cipii lit Serpentes. Verba aut cm Luciani sunt haec. Babylomus In agrum fractum m ne , cum stronum 3 setiac quaedam exuetuos codice sieptem nomIna, seu hine, o faterus
δι. Si autem verum esset, quod narrat alit hor, id non cantionibus, & verbis Babyloni viri, sed potius grauissimo sulphuris odori attribueremus, quo ille accensa tace AI, lib. N, Iegionem lustrauerat: his enim tetris, de exiccantibus odoribus Serpentus excitan- ωσ.e 18. tu , & iugantur. AIosius etiam Cadmustus similis excantationis meminit apud coii ι Nigritas. Siquidem illarum regionum Princeps, quando pi sentandurn dcsiderat basis,oon VCDenu n , du signat 9 in terra circulo,&nonnullis prolatis verbis, Serpentes co ac- eoenerati cedere cogit: tunc inter illos magis venenarum eligens interficiendum, alios micos Deit. Itaque occiso Serpente, eius sanguinem cu n suem cuiusdam arboris miscet, qua compositione postmodum arma linit, ut leuiter etiam sauciando hastes, ncccsi riam necis causam illis aikrre possnt. Iinino Nigritae, quando noctu irequentia Scr- Ilpentuin sibilaaudiunt, timentes rite aliquem animalium grcgςM adoriantur, stati in accurrentes carminibus illos dissiunt, at cl. fugant. Quo autem nodo ca Hina veneficorum sugent, atq; desinent Serpento, non credit Turnebus quaeicndu aicile, invito potius anilem quaindani, & puerilem Priscorum opinionem in memoriam reuocanaciam csse arbitratur. Antiquitas enim opinata est cantionibus , de verbis excantatri . cum anguo ita inflari, ut tandem disruiupcrentur, & dissilirent. vcritin haec Turnebisententia dissicultatem prorsus soluere non videtur: quandoquidem multi sacrae Scriptum verbis steti carmina ad coercendos Serpentes adlubemia esse autumant. Leguu- I tur enim in sacris Biblijs haec verba. Furor tuis secundum smis urinem Serrimu sicut
40쪽
A praedicti psalini expositione pronunciabat hunc locum ita csse intelligendum, ut ex cantationes damnentur, 3 similitudines nos erudiant. Idem author in Genesim de potapulis Marsis angues impune contreelantibus verba ficicias, scribebat ab illis populis cautionibus, & vi diabolaca Serpentes reddi tractabiles: cum hae bestiae magisquantita,
aliud animal carminibus moueantur gaudent enim Daemones hanc sibi dari faculta tem, ut ad hominem cXcantantem angura accedant, ad in oriam primi facti coma mendandam , ut I umonum cum humano Mncrc familiaritas omnibus manifestetur. Constantinus quoque in Geoponicis sarcntum columbario non accedere notat, si in
- quatuor illius angulis haec vox a L M inscribatur. Magi etiam utuntur fistuli; ex selium cruribus fabrefactis ad conuocandos Scrpentes, quod si se verum necne, nobi non ' si constat: scimus quidem nos lcgisse seno sistulae ex vertebris murium pi paratae, mures congregari. Verumtamen huiusmodi cantionibus verbiς ,& sonis nulla fideς est adhi ' ς'o' benda: cum verba nihil aliud sint, quam voco lingua, palato,deatibus, labus ad pro 'portioncm reucri,cratae: quo fit, ut nullam in corporibus impressionem facere possint. B Quamobrem huiusmodi cantiones supcrstitione non carcire existima: nus. Etenim si os serit actiones naturae manlicita vel a priinis,uci a siccundis qualitatibus depuderent. His enim Philosophi, ut plurimum utuntur,& in iisdem omnis magia naturalis consistere videtur. Altera vel, , lupanaturalis magiae sp es Daemonum sithiciis subiecta est,qui u pe lapius talia operantur,ut suam tyrannidum in dies magis, atque magis stabiliant: hac de causa tu et magi et iure merito damnata esse perhibetur. FHis animaduersς vera remedia ab animat:bus plantis & rebus inanimatis decerpta recitanda sunt, ut Serrenito prorsus sugentur,&dissipentur.Inter animalia primo se se . offert Elcphas, cuius pellis suilitiis serpentes iugat, vcl citis adipe, o Porta, pertinetus Li. 7. P0 ab eis timetur. Albertus pinguedine leonina perlinit una non solum i caeteris animali- Op. I bus, sed etiam a Serpcntibus defendit. ruus multas habet partes, quae praerogatiuam A tmagna fugandi Serpentis possident: nam Plinius a deserentibus dentem Cerui, angues fugari angui L cta tradit. Alij os cordis cerui commendant , alij coagulum probant, & Dioscorides m trana.dulla utitur. Demum Sextius pelle ceruina hominem induit, ne ad eum Serpentes a c cedere possint. Taurus ab his praesidijs no est excludendus ; quoniam Sextius illius co nu in locis ab anguibus frequentatis comburit,& Crescentiensis illud ob caumeni causam, circa caueas ga ilinarum cremat. Iterum Plinius si illitu ex pulmone asini parato, omnia animalia vcnenata fugat; hominesque coagulo leporis ad eumdem ei sectum perungit . Alij utuntur pinguedine catti, quae, si experientia commendetur nec iHnon liquido constat. Scimus quidem nostra aetate Presbyteros in villarum Templis Festiasi morantes ob sepulcra, & caemcteria anguibus redundantibus, multos feles domi nu-- trire qui quotidie Scrpcntcs iugant, atq, dii iii ant. Aelius Crocodili terrestris stercus De Vanadurit, fumumq: perinfundibulum ad Serpcntum latcbras impellit. Fel Chamaeleontis ignibus instillatum idem praestarc, ex Plinio, dicitur. Tandem Dioscorides crucas in blatibus genitas cum Olbo miscet, Si hanc compositionem ad arcendos Serpentes commendat. Inter aues Ibis potissimum probatur: siquidem illius tantum pennas Ser- Serpentes pens formidat. oua etiam cx Κirant de Serpentes depellunt. Vultur quoq, inter hac ausus quo remedia incum habet: nam citis cor, ut voluit Plinius delatum, & iram Regum, & Scr. bre vi K Dpentum impetum compesceae potest. Quintus Screnus in fugandis huiuimodi besti)s gantur.
non cor, sed i cur Vulturis commendabat sic canens.
Si iecur exectum tardo de vulfure pones.
Aelianus laifumigio pennarum vultu, ecauernis suis has bestias clicere audet, ut ii las tanquam stupidas facile coinprehendat.Id innuit cita Quintus Serenus his versibus.
is Er monIcos cautusperat cera odores, Accc Ss quibas arce urte terram Serpens, Autioracisvras, aut atra vulturis alam.
Dcniq; maxima admiratione dignum esse existimamus, quod Serpentes Serpentibus destruamur. Etenim qui unum tantum Serpentem habucrit, illum in fovea penes syl- δευμ esuain parata superinidetis pruuis collocri, nam vehementia ignis cruciatus , exitumq, Myptini, non inueniens adeo vehementem emitici sibilum, ut caeteri sylvae Serpentes ad vocem O bisti s accurrentes in cumdem illapsi locum peribunt. Immo ut iam oua Serpentum in ignem omnis ea proiecta, matres ad se etiam ciuintis uocare audiuimus: quamobrem Gesuerus scri- --.