장음표시 사용
361쪽
AD QUEM. Quoniam veluti undae maris flucntes,&requentes semper in pelagus E,. . ob, redeunt:sic a Deo optimo Maximo cuncta bona prodeunt, & ad eumdem reuertuntur.
VXTA Ercynam flumen, in specu quodam, Draconum simulacra suisse penes hu manas icones, scripsit Pausanias. Quamobrem rerum antiquarum ignari has ico
misisa, nes Aisculapi j,S Hygiae suisse diuulgabant: cum tamen Ercynae, & Trophonij es
iij. ., sent, quibus etiam Dracones consacrauit Antiquitas, D. Augustus, ex Plinio, in curia, dractio quam in comitio conseruabat, duas tabula parieti i pressit, in quaru altera, pusio,prt e. γ ribri ter aetatis discrimen patri similis, superuolante Aquila Draconem complexa, conspicie ri, batur. Chimarrus pyrata, eX Plutarcho, Oram Lyciae pi ardationibus intestans, in nauis prora, Leonis,& in puppi, Draconis simulacrum gerebat.Item chimera tali modo a Pri Fscis effigiebatur, ut in prima pars Leonem, media Capram, & postrema Draconem re praesentaret. Iuxta illud.
Dummodo per hoc verbum chimaera in hoc versu capram intelligamus. Paulus Venetus sermonem habens de Prouincia Cangiu, retulit incolas tam mares, quam taminas acubus colla, manus, crura, & ventrem pungendo, simulacra Draconum, di aliarum Ferarum ita fingere, ut facile deleri nequeant: etenim quo quis plura huius generis in cute habuerit simulacra, eo pulchrior esse creditur. Insuper, qui Itali-piIas cauant, in earum parte convexa figuram Draconis superinducunt, cx cuius ore Figura aera fistula illa spiritalis ventum perflans prominet. Haec autem Organa sunt pilae a reae, & - cauae, inquas, per angustissimum foramen , humor instillatur ideoq; ubi ad ignem Moopio . concalescunt, spiritum vehementissime efflant: siquidem humor internus vi caloris Grarefactus copiosium generat aerem, cuius cuin minime capax sit iIIa cauitas, vehementi impetu erumpere cogitur. Clusus quoq; in Exoticis, Coccum de Maldiua argento Lib. t. inclusum, figuram Draconis repraesentans, exhibc Itaque Prisci ut annotat Plinius tantopei e Draconibus, & eorum simulacris dele- et ibantur, ut capite Draconis limini ianuaruin subdito, sortunatam domum facere Pt 4 δ' promitterent; Scratio crat, quia has bestias αγατο ς δια ἀρνας, nimirum bonos Dceuιος - , Itali nes appellabant , quocirca Lucanus huc i cspiciens, cecinit.
s . Non procul ab Urbe Romae ingens Draconis simulacrum mirabili fabrefactum arte A.
ore acutissimum gestansgladium, in specu quodam olim seruabatur,cui,singulis annis, virgines copiosis exornatae floribus hcc modo immolabantur; quatcnus insciae mr scalam antri defccndentes in acutissimum iriuebant ensem , sicq; percuntcs sanguinem insimisti H nocuum cui indebant. Η tandem diabolicum Draconis simulacrum Monachus vir tu
diabluam stus Stiliconi tunc patritio fraude detecta) solo baculo perfregit, & dissipauit. Prie D. Sed maiori admiratione dignum est, quc d Veteres omnibus fere Deorum iconibis sti,i.α, simulacra Draconis copulabant. Primitus, si respiciamus Apollinem. Ferunt, Iunonis mandato,Draconcm Pythonem nominatum cunabula infantis Apollinis inuasisse: unde Phaebus adhuc infan, sagittis Feram consccisse dicitur. Hinc Gyraldus Apollinem Pythium nuncupatum fuisse asseuerat, & Prop ertius huc respiciens, sic canit.
Pythius in longa est na teste sonat.
Immo&vates Phebi, quae responsa in tripode dabat, Pythia quoq; fuit cognominata; de qua Chrysostomus haec habet. Pythia famina fuisse traditur, quae in tripodc sudens, visi. q.a malignum spiritum per interna emissum, denuo per partes genitales excipiebat; ideoq; Geriti resolutis crinibus d bacchabatur,&Crei sumam emittens, verba furoris plena prcsun-misos GH debat. Quare deinceps maligni spiritus, Pythones, & Dracones fuerunt appellati. Item .. est toto in templo Apollinis, apud Epirotas, non lotuin simulacrum Draconis, scd etiam viuua
362쪽
A Draco colebatur,cui gentes offam offerentes,obseruante';num illa libenter vesceretur rei faelicis, vel in faelicis euentum praesagicbant; quemadmodum ex Alexandro ab Alexandro licet colligere. Praeterea venatrix Diana apud Pausaniam sic describitur,ceruina pelle velata, pe- dente ex humeris pharetra, altera manu lapidum, alicra duos Dracones sustinens,&canis de genere venaticoru huic simulacro assistit.Gyraldus etiam narrat quod non 'nulli Indi,qui olim maximas arbores,tanqua diuina numina sunt venerati,Draconem quinq; iugerum, tanquam Liberi patris simulacrum coluerunt. Amplius leoni Minerauae, siue Palladis smulacrum Draconis addiderunt,3c Hesychius N.- ονοιιν nuncupa M' uit. Quamobrem Virgilius hac ratione Drtassis ductus, geminos Dracones, qui Lao L coontem,& filios occidernnt, ad sacra Palladis delubra confugisse,& sub eius clypei morbe delituisse decantauit. Indos. Pausanias tamen, in Atticis, simulacrum Mineruae in hunc modum deseribit:nimi rumcx auro,& ebore constructum,veste ad talos demissa,in medio galeae Sphyngem, /t B aes latera Gryphes depingit, Medusae caput eius pectori inserit, manibus hasta addit, iuxta hastam Draconem, & secus pedes scutu in. In primis hoc Mineruae simulacrum eisgiabant armatum, ut virum sapientcui, aduertus cumstas animi perturbationes,se armantem,& forti animo viiij s resistctem significalem: deinde galea ci istata ad cerebrum viri sapientis refertur: hasta longa insinuat, quod vir prudens, ratione,eminus, etiam serire potest:scutu christallinum magnam viri solertiam representat caput Meiaduis pectori Mineruae insculptum terroi is refert imaginem,qua sapiens vir in pectore,aduersus aemulos seruare debet:Draco dcniq; adiungitur tanquam Vigilantis munister, quandoquid cin Prisci, hoc symbolo, virgines, peruigili cura custodiendas esse aera denotabanti vel dicamus Draconem huic simulacro fuisse additum, ob acutam vita Au cursnem, quae prudentiam demonstrat. Homerus tamen Mineruam glaucis oculis fuisse mulacro Mirefertam tradit: qua de causa Noctuas, & Dracones animalia talibus praedita oculis neruae adde Mineruae consecrarunt.Quapropter I cmon sthenes promulgare solebat Palladem imia retur. manibus best ijς, scilicet Draconibus, atq; metuis delectari. Sed ambigendum esset, C cur non etiam gallo gauderet, qui, ex Pausa n ia,galeae Mineruae, in arce Eleolum, insi- - 'era debat,&potissimum cum inter caeteras aves animal valde pugnax esse tradatstr. Addit - Plinius Mineruam musicam,quoq;fuisse appellatam,quia Dracones in Gorgone eius, L 3 8
ad ictus citharae, tinnitu resonarent.
Quid de simulacro Aesculapijdicedum est; cui etiam sura Dracon is a Pristis fuit addita ξ Recitatum fuit superius in primo capite primi libri, Aesculapium sub specie
anguis a Legatis Romanis in urbem fuisse ductuin, ut grassante pestiletiam expugnaret. Ex altera parte tale quid sibi accidisse,Graeci scripseruul;cum idem Deus Draconis effgiea Nicagora Echelimi uxore,ad Sicyonios, Mulorum bigis, inuectus fuerit. Hae de causa smulacrum Diaconis,cum Aesculapio pingcbatur. Addunt aIij id factsi fuisse,quia ab Aesculapio educatus fuerit Draco, in quo da Pelei motis loco, qui Pe a Iethroniust ab ubertate florum nuncupabetur Ihrona enim stores lingua Thessala vo
cantur Et quamuis superius Parcae sei petis innoxij simu Iacrum Aesculapio nonnulli 'ρ μ fm addiderint: nihilominus a ij figura galli,& Draconis,simulacrum Aesculapij exorna
D runt ob vigilantiam, quae aegrD tantibus, ad acquirendam,& conseruandam valetudinem, summopere necessaria esse perhibetur. Mercurius quoq; Draconum imaginibus gaudere dicituriquamuis exaratum fuerit eius virgam duobus Serpentibus esse exornatam:attamen nonnulli caduceum Draco nibus alatis decorant, quos Mercurius in Arcadiam proficisces praeliantes conspicatus, virga confestim concilia uit, Martialis igitur sic canit.
tia urea cui imo virga bracι ne viret.
Macrobius postea nititur persuadere, imaginibus Draconu in caduceo Mercurij deli L I DUM neatis, Solem, & Lunam, ob utriusq; suderis flexuosum iter, representarit necnon H Is quia veluti Dracones, singulis annis, deposito senio, iuuenescunt: ita haec duo mundi o I uminaria a quadam depressionis scnceta in suam altitudinem,tanquam in robur suae
Non est nraetcreunda Ceres, quae, licet apud aliquos supra bouem sedens,cu calatho
363쪽
tho seminum, agriculis assistentibus, pingeretur; nilii Iominus In monte quodam Ar- Ecadiae, ex Pausania, simulacrum Cereris erat simile mulieri, quae altera manu delphinum, altera columbam sustinebat, in cuius capite de Draconum, & aliariim IJerarum imagines cemebantur. Boccacius tamen in Geneologia Deorum, ad repraesentanda Cereris simulacru ,mulierem spiceis coronatam, sertis, a DraconibuS In curru tractam effigiavit; idcis Ouidius canebat.
Flava Ceres tricis renares redimita ea Mos.
Hic autem currus, & Draconta eIegantissime describuntur a Claudiano his versibus.
Memirare gens, volucra, per auia nubria tractu Signam, opticidis humectaint fana venenis. Frontem crasti tegit pingunt macklofa virentes
Terga nota, rutilum squamuis intcrniat aurum.
Addidit autem sumulacro Cereris figura Draconis Antiquitas: aut quia obliqui sulcia bobus arado formati, obliqua Draconis imagine demostrareturia ut in monumentu FDraconis ab insula Salamine pulsi, qui deinceps in delubro Cereris, tanqua eius Des minister latibulatus est. Vel, ut recitat Eusebius,referente Gyraldo, quia Persephoni, aut secundu alios, Phere phatti Cereris siliae Iupiter, sumpta Draconis torma coniun
ctus fuerit: unde postea in Sabariorum myster ijs,Draco tu spiram conuo ιutus,ad me. moriam facti commendandam,vel potius in testimonium tantae turpitudinis, adhibebatur. Pictus quoq; fuit Triptolemus in curru i Draconibus vecto, quoniam, Iccunia desu Phornutum, hic iuuenis a Cerere artem serendi edoctu S, dc curru ciuiucii,. Deaeus , totum Terrarum orbem lustrauerit. Idcirco canebat ille. Angues Triptolemi Hia ri 9 7t smea cur ιs
Colla unum astricta iugis, sus iereno
Erecti, roseas tendunt a carmina crufas.
Item simula crum Draconis nonnulli Marti adiunxerunt, quoniam, Ut recitat Pausa. nias, supra fontem Ismenij, quem Marti sacrum dictitabant, Draco crinebatur, cui fontis custodia a Marte demandata fuerat. Serapis etia Deus a Macrobio triceps de- G scriptus spira Draconis circumdatus eisgiabatur,cuius rei significatum alibi enuclea-uimus.
Praeter Deos,Heroibus etiam Draconum simulacra ad iunxit Antiquitas,hocq;non sine ratione factum putauit; quandoquidem ex medula humana berycni cm ualci diuulgatum est: quemadmodu Virgilius in tumulo Anchisae contigis Ic obicruauit; qua postea finetionem Poeta ex historia desumpsiste videtur. Siquid c Athenienses, apud balaminam,contra Medos certamen inituri, Draconem in nauice iii pro ullo appaleiatem conspicati, bonum omen ab euentu praesagierunt, cum in Salamina templum Cycli reo dicatu, ut legitur apud Pausaniam, lucrit,de Apollo rci posuim dc ducit, Dra conem illum Cychreum heroem fuisse, qui illis auxilium allaturus a ducti crat, vul ad denda sunt figuris Herou tu simulacra Draconum qui Aristomenes,annotante Pausa nia,qui adhuc apud Messenios, inter Heroes colitur, natalibus a Drac Unc nobilitatis, insignis fuisse tradatur: siquid ein cum eius matre Nicotelea Gentu in qu cnada sumpta Dracon is forma, concubuisse memorant. Immo ob caIndem cautam, acutum Menelai Η figura Draconis signatum referunt: quamuis Draco clypeo Menelai imprestus duum tet monumentum illius, qui Aulide inter sacra repens omnibus Ostcnto iuit. missis Ethnicorum simul actis, pictores etiam Christicolpi conibus multoru Sanctorum figuram Draconis a diligunt, sed potissmii sub imagine Sancti Michaelis Archangeli, nec immerito,quia sacris nituntur litteris,ubi lcgitur,quod, tacto in stherea sede silentio, dum bellum a Di acone cum Michaele Archangelo committuretur, tan-dcm, Omnipotentis mandato, Draco Luciter ad caligino Ia ruit expulius Postremo apud Ripam equitem dc vir u omnigena clarum cruditione, in suo simulacrorum volumine, ubi virtutum, de v itiorum icones exprimere, conatur, multae Dr conum figura conspiciuntur. Primo igitur tu delineando Custodiae sim nlacro, reprς- sentat mulierem armatam,cum ense nudato in ira nu,de iuxta pedus Draconum,ob vigilantiam,vel acutam visionem, quae Paconi. t tribuitur. Iterum,ut exhiberet ic Oncm famincae pulchritudinis, eissiauit nudam mulierem lilijs ligustro insertis coronatam
364쪽
Hist. Serp. Dra c. Lib. II. 3s 9
A super Dracone sedentem, in cuius altera manu speculum,&in altera telum cernitur. Lis. b. Huic simulacro additur figura Draconis , ut ostendatur venustae pulchritudini mulieris , non esse fidendum: siquidem ibi venenum affectionis animi, & χelotypiae delitescit. Donus quoq; scriptor Italicus, in designanda Instabilitate, pinxit mulierem Draconi adlimentem duabus stellis in cauda,&in capite signato , tum quia Draco insomne ,& inquietum sit animal, tum quia stellae per caelestes scinitas semper errantes conspiciunia V, tur. Russetius in libro memoriae artificiose figurauit Inuidos in tartarea regione humi 2 prostratosn a Daemonibus Qrmam Draconum habentibus, horrisenis vel ratos fi gellis, nec non liuore varios, & pallidos, veluti de Inuidia canebat Ouidius. '
Deniq; in Astrolabio plano figuratur Draco masnus humi iacens, qui denotare dicitur vigesimum septimuin gradum Arietis, ct hominem in senio potestatem adeptui lim.
ETRUS Gillius agens de Antiquitatibus Constitntinopoleos,ut nostra scit opi- Lib. . t. 7nio ex Suida, retulit ad Diuum Mamantem,pontem suille duodecim constatem fornicibus,proptereaquod multae aqus illuc conssueret; ubi statua Draconis frea locata erat: cum olim ibidem vivus Draco stabularctur, ubi etiam multae Virgines fidi TH. I. ri praegnantes dicebantur. Item apud Pausaniam lcgimus commune, & vulgatuniae fuisse de Plataeensi praelio Graxorum donum, ncnam aureum tripodem, statua aenei Draconis iustinenter ideoque author narrat, quod aes ex eo donario adhuc manet imtegrum, cum tamen aureum Duces Phocensum amouerint. Neque mirandum est, quoniam in celeberrimis aedificijs pulcherrimae Draconum statuae cernuntur. Memim nobis sis. C nimus vidisse in sumptuoso ampli palath aedificio elegantes columnas, quarum singuia . 'Iam statua Draconis spiris caudae circumplectebatur, capite fulcibat laquearia, qui. hus tabulatum inuitebatur, & alae utrimque ad extremitatein contignationis extend
Contarenus etiam, in libro Antiquitatum Romanarum, describit statuam Herculis cum statua Draconis horti Hesperidum , quam in cauedio Latini Iuuenalis obseruauit. Pariter Romae in capitolio, hac statua Herculis aerea ,& ab Excellentissimo artifice fa- sar IIobrefacta, & inaurata canitur, cum tribus pomis in manu sinistra, horti Hesperidum a cutis. mala aemulantibus, quae tres heroicas vii tuita Herculi assignatas demonstrant; primae est moderatio Ira , secunda temperantia Auaritiae, & tertia voluptatum contemptus.
CARNES Draconum esse vitreicoloris ,& mirandum In modum refrigerare
eos,qui illis utuntur, Authores non vulgares tradiderunt. Idcirco Aethiopes,&feruidam incolentes plagam, libentissime his carnibus vesci seruntur. In huius asserti confirmationem, intelleximus, qtrod Americus Vespucius, intra sertunatas Ins Ias incidetem versus nauisans Anthropophagos populos inuenit, di rursus iuxta idem Mitios, Itus progrediens m. venit ad alio populos, qui alcbantur carnibuS cuiusdam an hes, omlis, quod, demptis alis, derpenti erat sin illimum Iinino in eadem regione multa huius A. generis animantia, ligato Cre , os seruauit, forte ne caeteras laeserent animantes. Neq; tamen hoc in admirationem nos debet trahcre: quandoquidem Galenus, in tractiatu de facultatibus alimentorum, scriptum reliquit gentes circa AEgyptum Serpentibus vesca. Pi aeterea accedit, quod multae nationes viperis, more anguillarum, costis, abiectis ta men capite, & cauda in commeslationibus utuntur, quod etiam in capite de Vipera retulimuR
365쪽
ME in C I ratae animali,non paruam utilitatem,immo incredibilem perci
pere credunturidum in medico usu varias Draconis partes adhibenti vano ex Dracone mortuo tres partes, scilicet oculos, pellem, & dentes,extrahea das esse existimat: cum oculi igneo micantes fulgore lapseem pretiosum lcferant , dedentes sint aprinis similes, prsterquamquod sunt multo graciliores. l linius renue adi pena potissimum huius Ferae,in venenatis animantibus fugandis commendat.Immo hae pinguedine siccata, ulceribus Ser petibus medetur. Amplius ex hoc adipe,dh melle opti naum, ad caligines inchoantes, componit medicam rum. & addit, habentem apud se caput Draconis lippitudine vexari minime posse. Postmodum os ex spina Draconis, teste eodem Plinio,dcntium dolores scdat.Deniq; legimus apud Authorem libri de natu ra rerum,linguam, fel, & intestina Draconis in vino decoquenda esse, quo balneo madefacti homines ab Inculas vexari liberati traduntur.
' V L TI authores, & potissimum Plinius,Draconem varijs usibuς non vulga. riter prodesse testificantur.Primum probat Plinius caput hu us bestiae limini ianuarum subdit uin, quoniam omnes habitantes reddi tortunatos nugatur. Hi H. Deinde oculis Draconum cum melle tritis eos inungit, qui no . iunas lamidant ima.c-um ad gines,ut tuti quacumq: transire possint. olim etiam oculis Draconum in veneficijs vae Pisae bantur, quod Lucanus verba saciens de Venetica ne omantiam exercente, decant, bat hunc in modum. GVis era non Lyncis non dura maeas Hye Dι fuit, se cerus paclti Seripestre medulla, Non fluΠι rennem Euro tendente rudentes In meos et beners aquis, ecati s Draconum.
Insuper Antiqui cor,& hepar Draconum commendabant,ut sapientum adipisceremun. , quam brem Euschius in Hieroclem protulit fuisse neces Iarium,ut Apollo corde,&hαὰ pate. raconum vestrictur, quoniam hac ratione, Arabum sapientiae factus est pnt,
ceps. Nec mirandum est, quia Paraca Vrbs'ndiae celebratur,cuius ciues iecore,vel cor. - 7 Draconix vorato, mum animalium voces,vel murmura intelligere dicuntur.Pim ' addit Plinius, quod pinguedo cordis Draconum in pelle Dorcadum nouis Nuinis ligata,& gestata victoriae indiciorum conscrt. Deniq; lapidem Draconum in varijs usibus iasi vulgariter prodesse, tradit PhiIostra. Lapra aer tus, si tamen ei adhibenda est fides , qui copiam fabularum confinxit. Scripsit igitur iaconum com annulo Grais insertum fuissclapidem extractum a capite Draconis cristati, de illorum mendatur. genere, quian india stabulantur; de quo annulo Plato,& Cicero in omeis, multa,&miranda pnedicarunt: nimirum, quod gestans hunc annulum velle in volam conuerua caeteris no videatur, donec pars illa vestem attingeret. Postremo in certaminibus Py. thicis, quae in i moriam Draconis ab 'polline interfecti celebrabamur, tibiae proprio sono quandoq; collisionem dentium Draconis sagitta perempti aemulabantur, qui imia siro. ruta Polluci σδο α μοε nominabatur.
366쪽
IOS CORIDES hute animanti postremum, in suo de Venenis tractatu, Io cum assignauit, siue quia, penes malignitatem, intcr Serpentes reatum possideat , siue quia ob eminentiam quodam coronae smi ἀπ lem, quam in capite gestar, tanquam Fera omnium perniciosissima iudicetur. Nos autem oppositum seruantes ordinem, ob diuersas, & adis ' πι ni radas bi stiae proprietates, Basiliscum in prima Draconum scde cotiIocauimus. Et quamuis ob paruam molena corpoream, potius inter Serpentes, quam B inter Dracones connumerandus esse vidcatur: nihilominus ob insignem veneni perniciem bestia magna potest nuncupari: deinde ob cristas, & alias praerogatiuas, hoc animal Draconibus annumerandum esse censuimus. Cum autem hoc nomen Basiliscus varia indicet. Prima fronte viros sircnuos,neq; humili loco natos hoc nomine nuncupatos luisse narrabimus. Suidas enim recitat Ba- B-Hm siliscum fui ila Numeriani Caesaris filium, item Basiliscum Verenae Imperatrici . fratre, τι sim qui, Leone imperante, Rustico exercitus Duci successit. In super Basiliscus fuit Orien- 'm pro talium Romanorum Rex qui retia ubiq; ad nummos ita tendebat, ut a paupcirimis e um. iam pecunias exigerc t: quandoquidem nummos rerum omnium optimos existimabat: ἰ si seu cum tamen totum oppoctum sentiendum sit, iuxta vulgatum carmen. Rex ι
Deniq; BasIiscus fuit nomen Episcopi Commana ciuitatis in Ponto, cui Dominici gregis preuigil obseruator, custos indefessus, temporibus Maximiliani Imperatoris, C martyriu subluit;huiusq; tanti viri gloriam memorarunt,qui acta Sancti Chrysostomi fami rus scriptis mandarunt. Quoniam vero Basiliscus Latinis redditur Regulus: aduertendum En opas, est, quod hoc vocabulum, cum sit a Roge diminutivum, paruum Regem , non quo ad O mari . corporis staturam, sed quoad poto stat cin, fgnificat. Hodie enim Regulus vulgo Duca nominatur. Alioquin Reguli, filij, de nepote, Regum appellantur.
Regulus quoq; est auis minima, Tiochilus Graecis dicti, nempe τρόγιλαρ,πρεσίως, βασι υς, id est Trochilus, Senator, & Rex: nonnullis vocatur flos Calcndulae ob maculam verticis auream, apud populos Hetruscos, fior rantio,& Bononiae papaZino. Hac avicula paulδ maior est cicada gestans in vertice auream ex plumis maculam, instar cristae Alauda ,licet longe minorem; aliter,ob ea de rationcm,rex auium, & Suetonio Regaliolus nuncupata. Aduertendum tamen est hanc auem a Trochilon iliaco esse differentem de qtia aue in capite de crocodilo egimus.lmino Basiliscus,secundum
Oppianum,est piscis circa pctras litoratus degens: cum etiam Ron deletius quamdam piscis speciem ci ista decorata,Galeritam,appellauerii. Amplius in Dictionario Par λ celsi Basiliscus minor stellioncni denotat. lius & ipse scribit, ex Nicephoro,in Astro- labi, structura, stellam illam maxima in cor)e ca testis Leonis valde conspicuam,Basiliscum nuncupari, quam Chaldai Reginam,& Dominam rerum caelestium csse existiuniarunt. Deniq, apud GLOrstium Agricolam, inter nomina bombardarum, Basiliscus numeratur. Huic sunt critiae videatur adstipulari Damianus a Goes inoputulis histo- Basib usticis, dum scribit. Armabatur classis maximo tormcntorum numero, inter quae erant - is, quadrae inta Basilisci, globum ivi reum nonaginta librarum exploduntcs.Neq; miran- η s Ordum est, si nomen Basilisci incruerint, cum sti epitu,& ictu, tanquam Basiliscus animal M MM sibilo, & intuitu homines arceat, atq; pcrimat. Quamobrem quidam iugcniosus vir in amigmate bombardae,non intoria illam ad terocem belluam coparabat hunc in modi
367쪽
HO C cunctis exploratum esse opinamur, quod haec Fera Latinis Basiliscus,siue
R egulus nuncupetur; quonia Graecis βασ σαρος nominatur: etenim βασι υRex, βασἰλε, regno in scholis Graecoru exponitur. Itaq; haec bestia donatur hoc nomine, vel quia, instar Regis, exteris Draconibus sit terrori, vcl quia tyrannudem, S saeuitiam in illos exerceat. Festus rationem huius etymologiae hanc esse putat, quia quodam veluti diademate caput huius animantis exornetur. Unde Avicennas a capite coronato derivat. Consentiunt igitur uniuersi elymum , lianc bestiam Regulum nominari ;&eo magis, cum Archelaus apud Aelianum narret, olim iumentum in F solitudine quadam Africae defecisse, ad cuius cadauer plurimi Dracones, pabuli causa, ventitarum,qui,audito Basilisci sibilo,conte stim profugerunt.At Basiliscus sine i multu ad cad auer progressus, ad satietatem esitavit: quare illinc recedens, rursusqὲ sibilum edens, caeteris indicauit Draconibus, ut ad escam tuto reuerterentur. Hsc au tem actio dominium significare videtur. Hac de causa Nicander, in Teriacis,non ignarus huius moris, cecinit hunc in modum.
inuando vel mpasium, Telopaca demas uae irriguoue locos mediasus hue aui Excandescentι succensa furore ricruntur, Sed turpi conuersa fugaedam terga retrorsem.
Quicquid scribat Agricola, in libro de Animalibus subterrane ira ubi hoc animal, ob
eccellentiam veneni,Basiliscum,sive Regulum indigitauit: ut quemadmodum Rex pre- Geiosa supellectili caeteros antecellit, pariter Basilii cus, violetia veneni caeteros Scrpe tesM Dracones superat. Praeterea ab Isidoto vocatur etiam Sibilus, quoniam cael ras animantes sola vOcc occidat. Nomina haebraica Pethen, ct Charamam Basiliscum significant, ut Munsterus in Dictionario trilingui testificatur. Alioquin eidem Authori, in Lexico Chaldaico, A mene exponitur Regulus volans, nimirum Serpens, qui flatu urit,& de loco ad locum saltat. Aliter Aimene, vel Harmene, siue Karmene, nomina sunt apud Syluaticum quibus Basiliscus denotatur. Avicennas, & Albet tus nominantes Basiliscum, & Haruine nem, duas huius Ferae species c5stituere videntur: cum tamen in descriptione nullum discrisen, sed tant tim in magnitudine collocent. Quapropter haec nomina unius& eiusdem Draconis synon ima esIea ibitramut. Calius scripsit AEgyptijs vraeuin v cari illud animal, quod Graeci Basiliscum cognominant. Germanice dicitur Ein Eri ΣΣchlengle. Italice,&Hispanice Basilisco, Gallice Basilic.
CVM de speciebus huius animantis sumus inter Aut bores sit dissensus; horum
opiniones examinare operae praetium esse duximus, ut tandem melior, dc ver tali magis conformis eligatur: quidam tria Basiliscorum genera constituunt, quorum primum, quod videt accendit ,& instammat. & heliochrysos vocatur, quasi aureum habens coloiem: secundus Basiliscus dicitur Chrysocephalos, nempe capitis tantum aurei, & quod videt perterrefacit, Si occidit: tertius nuncupatur Haematitis, sanguineu referens color c, di huius ictu percussu animal confestim carnibus nudatur. Has aut e species Baiiliscorum facile vcnari traditur, qui secum herba Ocymu detulerit, quae nugamcia vile opinamur. Ex Authore libri de natura rerum, genus quc driam Basia
368쪽
Hist. Serp. &Dra C. Lib. II. 363
A Basilisci nuncupatur illud, quod ex ouo ga ili decrepiti generatur. Immo hanc opinionem videtur confirmare Chrystophorus Encclius alias vir undcquaq; docti si inus, qui, in opere de re mctallica, duas Basilisci speci cs, ncmpe dominicam, & syluc strem constituit. Inquit enim, quod gallus gallinarum sylvcstrium, quae a corylis nomen inuenerunt, rostrum in os famellae inserens, spcrina, morc viperarum, infundit Hincq; crodi.
bile esse arbitratur, quod Aucupes, & venatores de sylvestribus gallis rcferunt , mini- sis M. ium hos gallinatum sylvcstri uin gallos senectute coni 2OS, OuS, ritu i mellae, eniti, diisὸ f,o quae postea excludunt Bus Ones, indcq; Basilisci sylvestres prodeunt: qucmadmodum ex ouo galli gallinacei annosi, per rubetam, Basili. cus domesticu5 excluditur,quae Uit - ,, M. nia ineptias pueriles, & fabulas auiles esse arbitramur. Lemnius agens de occultis rerum miraculis, narrat multa serpentum genera per Lib. . Germaniae sylvas diu agari , creditq; inter haec aliquam ctiam Basili lci speciem versari, quae non adeo ex tiali vcncno sit imbuta, quemadmodum praedicant de illa specie, quae in Regionibus Africae nidulatur. stantur quidem Scriptores fide digni quoddain a. Genus E
B silisci genus sylvestre in Saxonia passim conspici capite acuminato, colore fi .iuo, longi- Absit Θαtudine dodrantali, crassitudine cnormi, aluo maculosa, candidis punctis insignita, t D meras m gore caruleo, cauda turbinata, atq; incurva, ridui, pro corporea molc, immcnso. Hoc Saxonia. autem Draconis genus an ad Basiliscos refulcdum sit, Lemnius pronunciare no audet:
sollim addit , inod Agricolae illarum Rcgionum non impunc illis se oppota crent, quoniam intrepide fustibus, & rusticis instruinciatis eos adoriuntur, & nulla halitus coni Sione percepta conficiunt. Recitat etiam Cardanus, quod circulator quidam Serpentem, in macer ijs domus dbrutae Mediolani iniiciatum, seruabat; qui caput oui magnitudine, & pro ratione corporis praegrandelia bat, dentes in utraq, mandibula viperinos, corpore, de sernia stellioni simili. Pedes illi inerant duo, cruraq; breuia : unde constabat non satis proportionatum animal a natura fuisse fabricatum, cum longitudini corporcae quatuor pedes necessari j fuissent . Tales pedes erant magni, S ungulis veluti filium muniti. Cauda lon re gitudinem totius animalis adaequabat, cuius extremitas tubere capiti selionis aeqitali ρ Cerat praedita. Cardanus ex genere Basilisci hunc fuisse credid i : siquidem dum stabat
gallo similis esse videbatur, nisi quod corio, & non plumis tegebatur, alisque carebat. G M Deniq; in volumine de ostentis G bseruatur icon cuius da Basilisci in solitudinibus Afri cae stabulantis; qua quoniam est figura animaduersione digna, diciturq, animal sibilo,
halitu,&contactu caeteras animantes necare, licrbasq; exsiccare; libuit ante legcntium oculos talem iconem rep sentare.
369쪽
GALENVS in libro de Theriaca ad Pisonem si tamen liber hic tanto Auis
thori est adscriblduuBasiliscum belluam subflauam,triplici fiontis apice decoratam, visu, & sibilo homines, & Anas perimentem describebat. Alibi ta-6M. F. I. men Galenus scriptum reliquit, se Basilisci historiam omnino comprobare non posse: proptereaquod ei hanc bestiam intueri nunquam licuerit; addiditq; si vera iunt, quae de illo referuntur, accedentem ad hoc animal maximum vita periculum incurrere.Claristamus Mercurialis fatetur,dnm apud Maximilianum Imperatorem esset,cadauer Basilisci in thesauro tanti Principis reconditum obseruasse. Verum animaduertendum est, quod Impostores sepe sirpilis ex paruis rais'exsiccatis Feram effingunt, & pro cadauere Basi-3 Psi Iisci circumserunt ; necnon Principibus tanquam insigne munus offerunt. Hoc in loco Fex ββ iconem bestiae huius generis, prone, & supine delineatae,exhibemus; qua admodum inseg 'ter Reuerendus Pater Raphael Castellius Iesulta Bononiensis, Illustrissimum Dominum si octauianuin Lambeccarium munerauit, qui, anno milIcismo sexcentesimo trigesimo sexto, mensibus Septembris, & Octobris in dignitate Vexilliseri Iustitiae constitutus, ad locupletandum rerum varietate publicum Musaeum, ibidem in pyxide struari mandauit.
Basiliscus ex Rata effictus prone,& supine pictus.
Avicennas hanc Feram delineat, cum capite valdε acuto, oculis admodum rubentibus,& colore corporis ad nigredinem, & flauitiem vergente. Plinius Basilisci Iongitudi-La. . a δὴ nem duodecim digitorum constituit, & maculam candidam tanquam singulare diad ma capiti animalis assignat. Greuinus nixus forte verbis Nicandri, Basilisco longitu. dinem trium palmorum, corpus flauum , caput acutum, tribusq; eminentiis insignitum attribuit, quoniam Nicander sic cecinit.
370쪽
Hist. Serp. dc Dra c. Lib. II. ass
A Ft tribus exten' porrectur corpore palmis.
Encelius autem descriptionem huius animalis sic assignat. In Marchia, At in Ditione Abbatis Zinnen is, prope urbem Luchenualdam, talem contigit conspicari Drac nem a pastore interfectum illis enim in sylvis magna gallinarum sylvestrium copia versatur Serpens erat acuti capitis, flaui coloris, tres palmos lontu , & valdε crassus, ' Descriptio cauda in latus turbinata , aluo notis candidis distincta, tergore ad colorem cyaneu is basta θυγαtendente, ac tandem ore magno in comparatione ad reliquum corpus. Pastor rotulit
illum vesci ranis, serpentibus , & animantibus cuiuscumq, generis, exceptis gallinis mZte εν sylvestribus, quarum de progenie natus esse creditur. Narrauit quoq; circa aludes *. diuagari, lacte delectari; ideoq; ictu venenato supe vaccas anthrimit. Quamobrom ex verbis Encelij colligenda est serina, & descriptio Basilisci, quam Nicander delinealist. Alij authores tradunt Basiliscum , p ter illam canitis maculam , alis, etiam css infulcitum, sed adeo exi Dis,ut a terra vix eleuari possit: n ituntur forte .uit horitati Isaie, cin. i viqui Reguli volantis meminit: sed adnotandum est, multos Dracones, ut exponetur suo in B loco, prater Basiliscum, alis munitos volare possie. Itaqὲ Greuinus vir undequaque do' nen.e.ao. ctissimus multa , quae de moribus, & descriptione Basilisci a varijs scribuntur Authoribus, vanissima commenta esse opinaturi nixus vobis Nicandri, qui virus huius Draconis tam exitiosum non pmdicat: cum tamen Poetae saepe numero fabellis opera sua ditare soleant. Nihilominus non audet afirmare nullos prorsus esse Basiliscos, existimat quidem minus pernicioses illis, quoium inores ab Authoribus describuntur.Immisera hibet iconem Serpentis, seu Draconis, quam hic damus, cuius naturam inter caeteros Pernicisa Dracones perniciosissimam celebrat. βrpentis
HI C Draco dum graditur, non multiplici flexu utitur, sed anteriorem corporis
panem attollit, ut erectus incedere videatur: quapropter ingressu a posteriori tantummodo parte adminiculatur. Locus natalis huius Fem, iuxta varias Authorum opiniones, varius etiam constituutur. Etenim Aelianus Africam proprium Basilisci locum prςdicatiEt Textor Mic tan- Latas nat itim solitudines ab hac bestia coli autumat. Non igitur a re sto tramite declinabit Reus- tis Basil scinctus, si in Paradiso poetico Libyam Basilisci Regionem decantabit. Patis.
Avicennas retulit hunc Draconem in terra Horch , sorte Turcarum, necnon in Nubia multiplicari. Verumtamen, si fides Plinio est adhibenda , hae bestiae venenatae in Cyrenaica Prouincia generantur.
NULLUM est animal in hoc terrarum orbe,quod Basiliscum odio plusquam v
tiniano non insectetur, neq; aduersus ipsam praeliari audeat praeter Mustelam, quae esurutae munita illum adoritur, atq; extra latebras, in quibus nidulatur, , a. pertractum conteriti postea nisi mustela, debellato Basilico ut a denuo se reficeret, pro- c-- , culdubio, iuxta Lemnii sentent iam, aeris ambientis contagione periret. Aelianus addit ': galli quoq; pulantiam Basilisco esse metui: immo canentem audiens gallum pauore concussus fugit, & paulo post moritur. Tradit etiam hanc antipathiam itinerantibus per Africam non esse incognitam'uandoquidem gallum itineris comitem secum dele.' runt, ut pestilens Basilist i virus arceant. Notum quidem est gallum, & pGcipue album ' a Leone formidari: idq; b speciei contrarietatem contingere multi asseuerant. Verum Albertus Magnus oppositae suit sententiae; scripsit enim Leonem aspectu galli tanquam Basilisco similis perterrefieris cum hoc animal cunctis Feris metum incutiat,&sibilo, ut