장음표시 사용
371쪽
Basiliscus, siue regulus Greuini.
372쪽
A Sed aliud magis admirandum narrat Solinus; nimirum caeteras Feras ad Basilisci cadauer tanquam lethi fero veneno redundans non accedere. Quocirca Pcrgament, ex eodem Solino, reliquias huius animalis magna pecuniarum quantitate emcrunt , ut in ea reticulo alii eo ad Apollinis templum suspensae exercitium aranearum impedirent, atq; datit, in ip alites intro volantes arcerent. In templo etiam Dianae Basilisci corium olim fuisic su- νὼ bora spensum referunt, qua de causa nulla hirundo intro volare audebat. Ideo domicilia ,-ώ id. puluere huius animalis aspersa ab aranearum telis tuta esse testantur Iraq; antipathiam . huius Draconis, cuin alijs Feris, S aΠimantibus, nec non prauas huius bestiae qualitates Georgius Pictorius, in Lerna Malorum, elegantissitne explicauit his versibus
Omne genus, credas, selia tenere sons.
MONIMENTIS inandauit Bartholomaeus cognomento Anglicus, oua Aspi In Geraridum palua,viscosa,faetida, venenosa,siinutq; filamentis quibusdam conglo. 'F .hata esse, quae a rubet vel ab alio venenoso animali fota, vermem procreat, qui visu,& halitu primo Quentem,deinde caeteras ctiam animantes extinguit.Οua Ibidum ab Aegyptiis passim frangi tradunt ui : proptereaquod apud illos reserente Pierio
inualuit opinio Baiiliscum ex ouo . bidis aliquando emergere posse: cum haec auis om-C niuora sit, & serpentum, necnon renenatorum animalium omne ggnus abliguriat. PH-terea Vulgus in tota Europa alia opinione imbutum est, iet ex ouo galli decrepiti Basiliscus prodeat. Cum Albertus scripserit ab ovo galli in laetamine sepulto tandem Basiliscum prosilire, qui figura gallo prorsus est similis, praeter caudam, quae serpentem p nitus aemulatur; sed hoc fabulosum esse arbitramuh. bolum ponderandum est an fimi
calore ab ovo galline animal excludi pollit,quod figare non audemus; luandoquidem experientia consitat apud Aegyptios populos, oua in iurnis temperato calefactis calo re , breuissimo temporis spatio prolem dare: immo ex ouo in sinu mulieris delato tan dem pullum enaeriisse intelleximus. Li. deae-Hoc autem de ovo galli an commentitium sit, Lecinius proluincia te non audet; μι δ' mcum intellexerit duos annoses gallos in Ciuitate Zn ea, atq; in ambitu huius Insillae, fustibus etiam pcrcussos ab incubatu abigi minimc potuiste, sed quoniam ciues hanc G- conceperunt opinionem, cx tali ouo Bafiliscum tand crum re , Ouo contrito, gallum strangularunt. Hic autem duo inquirenda nccessario csse videntur. Primum est in V an gallus gallinaceus aliquando ouisti enitatur, di deinde an ex illo Basiliscum ex-0
Quoad primum, gallus senio consectus,nempe circa septimum nonum, i ad simimum, circa decimum quatrum annum, pro maiori, vel minori virium in Gillitate is, aestiuis mcnsibus,& exoriente canicula, ouum parere perhibetur, quod ci formae orbi cularis , instar oui columbini , coloris fatii, seu liuidi ,& versicoloris. Taminus modo quod a viris non pIc is nobis allatum luit ouum praedictae firmae,quod galli esse dice. batur; quo fraeto nihil nisi albumen cum pauca materia nauesccnte obseruabatur, & adhuc eius putamen in publico scruatur Must Intelleximus autem in celeberriino Musaeo Ferrantis Imperati Pla Pinacopolae Neapolitani, ouum huius generis oblongum vi. m M Uderi.Alii scri pium reliqucrunt ouum galli testa carere, & pclle adeo duracste tectuin, in ἐφ' m fortissimis etiam ictibus ictistat; quod plane fabulosum esse arbitramur. Postumus quidem adduci, ut credamus, gallum decrepitum, ovum ex semine putrefacto, vel ex humorum colluvie conflatum eniti, quod careat putamine ,& tcnui tan
373쪽
tummodo pel Ie tegatur, quale fuit illud natum Regij,anno Domini Millesimo sexce Etesimo vigesimo octauo,cuius genuinam iconem illinc ad nos detulit D. Antonius Mi. 6 g radula Canonicus Regularis Sancti Saluatoris,& Abbas S. Mariae Rheni,qui alias va- rijs etiam rebus exoticis hoc publicum Bononiense Musarum locupletavit ; retulitq;δπεν st disrupta huius oui pelle, excrementum pituitosum,veluti semen corruptu intus fuisse obseruatum. Quamobrem, in gratiam lectoris, iconem incidi curauimus,una cum alio ouo orbicularis formae duro putamine munito,& pro ouo galli donato, quod a gallo fuisse editum nobis minime persuadere possumus, neq; iurantibus etiam crederemus: quandoquidem ouum integrum , & persectum in matrice tantummodo producitur, qua galli carent: praeterquamquod id dogmatibus Philosophorum,& Medicorum re
r ouum galli natum Regij Anno 2 6I 8.euius leonem ad nos detulit D. Antonius Mira adula Canon. Reg. S. Saluatoris,& Abbas S. Mariae Rheni.
a Ouum galli putatum, euius putamen seruatur in Musaeo Illast tisi.
Senatus Bonoaiensis. a Quoad secundum, cum non sit negandum, gallum in ultimo senio,quando no amin plius congreditur, quid ovo simile ex putredine intus conglobata concipere, necesseo, H. LF etram e ly inuestigare, ari huiusmodi materia ovo nuncupata, aliquod animal emeris h. his ita gς ς pQ si LςMDiv. in libro quarto de occultis rerum miraeuIis,putat ex hac materia, . . ., - α ς calo ς galli se uentis virulentam inde bestiam prodire posse, quam nomine Basi-riis aQ; 'ς gnomin nri cum alioquin Basiliscus sit Serpentis,uel Draeonis genus Africς &ι, alijs Regionibus calidioribus familiarer immo suam roborat opinionem generatione vermium, qui in humanis intestinis ex putredine humorum, & bene filio caloris pro- dueuntur : praeterquamquod Curculiones, in tritico,& teredines in ligno, caloris,&ainbientis aeris ope,animantur pariter ex huiusmodi galli ouo,aut vermis,aut animal alterius generis venenatum procreabitur. Caterum,quoad ovum galli sylvestris, ex quo Encelius Basiliscum sylvestre eme gere tradebat,id credet,qui volet,nos enim volumus dem apud ipsum manere:squia
374쪽
A dem nemo tam disertus nobis persuadere poterit animalia ore concipere, ut ipse rei lit, & ex ouis auium Dracones erumpere. Quamcbi cm Matthiolus in Cominentarbs ad Dioscoridem, tot opiniones circa naturam huius animalis ponderans, hanc histo riam penitus fabulosam esse credidit, &praecipue cum Dioscorides nihil de Basilisco proprio inarte conscripseriti nam assertoruin Authoiem Erasistratum citauir. Et quam do Hermes nas .iscum in fimo generari docuit, non de Basilisco Dracone teste Alber. ivi sed de Elix ire metalla transmutante verba fecit. Item, quoniam in antris subterr neis hoc animal fere scirper morari tiadiderunt; multos, curiositatis gratia, illuc ingredientes, halitu huius belliae, perijsse retulerunt. Lcmnius igitur iure optimo putat,id potius graveolentiae, & faetoi i forum lCcorum , quam halitui alicuius animantis attri. buendum este: namq; in praedictis specubus, spiritu intercepto, homines suffocantur. It i q, ex hactenus enarratis, utq; Cniectam UScsse exploratisrnum, neq; a gallo, ob defectum uteri, ouum pei icctum pr reari, neq; ex illo B siliscum produci posse. Restit quidem Ioannes Baptista Porta, in Magia naturali, animal visu ,& tactu nocens ex B ouo fax undae gallinae generari posse dum quis saecunda oua in scrobe picna Serpentum tabe, arsenico, alijsq, huius generis venenis, per aliquod temporis Issiatium , merserit. Sed cauendum esse admonet,ne qui hoc antinal pri ducere tcntat,maximum in se pariat detrimentum. Huic tamen opinioni minime assentimur.
LITTERARIA Veterum monimenta personant, Basiliscum eo ani mal adeo
exitiosum, ut intuitu, sibilo, halitu, & tandem tactu non solum homines, sed caeteras etiari animantes perimat. Quapropter Plinius naturam huius Draconis LMRe. M. cum malignis moribus Globlepae ponitus conuenire asscuerauit. Hinc viri non vulgariter eruditi Caloblepam a Basilisco haudquaquam discrepare tradiderunt. Quoad visionem Basilisci attinet, diuulgauit Plinius, solo aspectu huius Ferae, homines , & cateras animantes venenari: cum haec intuens in aliquem, radio visionis, viruseia i letur ,&vitam adimat. Hinc Matthiolus in commentariis ad Dioscoridem, col- αὐαια Iigit historiam huius hcssiae picisus csse tabulosam, quia non potest imaginari, quomodo ..ctum si ut primi, qui hoc animal viderint, &cbsciuaucrint, non perierint ;& p tissimum , cum quoad molcm corpoream , sit paruum , quod non eminus, sed cominus pro illius per se ia cognitione, & descriptione inspiciendum erat. Quamobrem Mat- ,Διthiolus hunc Draconcm, ritu aliorum, morsu tantum, non autem intuitu interimere ri 'arbitratus est. Immo magis, atq; magis suam stabilivit sententiam uecum Erasistratus' apud Dioscoridem, nGnvcneni culCium, sed morsus tantum venenati meminciit. VNon est tamen negandum a spiritilus manantibu5 ab oculo vcnc nati aΠ alis ma- 1is,.i is Iam impressioneni in oculo hominis, vel alterius animantis non sic fieri: quandoquidem ex prauo aspectu , spiritus oculorum corrumpuntur, quibus in stetis, catcra quoq, , destruuntur, cum in corpore humano conlinsus unus,&ccii spirantia sint omnia. Pro qterquamquod meminimus in Historia qua diu pedum digitatorum scripsisse, quamdam rubetae speciem tanta redundate malignitate, ut tam intuentis facics insigni pallo e sun Risi, fundatur. His addamus, qvod mulicie5 mcnsibus laborantes, spiritus habent inquina- ΔΡ. o tos, & propterea, ex mcntc Arstotelis, in spoculum intuentes, illud v itiant. Pariter ω, infantes a quibusdam vetulis pertractati facile in tabem incidunt, non solum ob laten Dahis, temtoris halitum, si a :n delicatos infantium pulm Cnes penetrat, scd etiam ob in- , ., qui natos oculorum spiritus, qui in rcnellis puerorum carnibus facillime imprimuntur ἔ ohibi is idcirco non errauit 1 icinuo, quando piomulgauit puer S a mulieIe annosa , aut meΠ- ρεν, ιιιιν sibus laborante contrectatos infici pone. Hoc autem omnibus petspeetissimum esse de I . . hct in opthalmia: nam lippicns in aliquem sepe intuens, eumdem moibum ei communicat. Quare de hoc Ouidius iure siccanebat.
375쪽
Magna enim est vis oculorum ,& spirituum excellentia, quae aIteri communicata, per totum corpus illico disseminatur. Etenim Marsilius Ficinus in Commentarijs ad Symposium Platonis, de amatoria fascinatione verba ficiens, prudeuter scribebat sangui nem iuucnum clarum , subtilem ,& calidum esse , consequentem; visionis radios eiusdem naturae procreare,qui ab oculis egredientes,&conspecti hominis luminibus com municati, & reliquis humoribus permixti eumdem affectum , & effectuin in conspecto procreant. Id clare expressit Ouidius,canens.
Perq; tuos oeulcs, qai rapuere meos.
Quapropter Apuleius ad rem haec verba protulit. Doloris mei causa,&praesidium ex te proficiscuntur ι isti enim oculi tui per meos oculos ad intima usque pracordia d lapsi, penitioribus medullis communicarunt incendium. Id totum carininibus gallucis olun cxplicauit Gi cuinus, quae latine sc sinant. Crudelis, quid ferini ' quid Keιιθι immitae FAn non humorem e tuis oratis exire vidi Clarum, o gneum,fiatilem, o Isaaemi aua eodem temporis momento utram o νre mihi voluit fJangurnem salem ruidum, o Lucum paris dam, Cor habeo iminerrium, or corpus languidum, Et perinde at simatam es c mgilsum, In me rerum Grarem sevum relaxaiat Et sicut iras erat, ita m/fera se ritus mei, Subito, O facile casu Genum', is ut eatidas eras, rosar Dum ac renaeit, ει qui asubtrtis eras, in eor meum ingressus es, Hoc in uniue sm corPus.
Hoc igitur euitare incommodum docuit D. Lucia flos,& ornamentum virginitatis, quae perpendens suae virginitati , ob oculos periculum imminere, ad reprimendam in- Glanam Tyranni libidincm, cos eruit, de ad Tyrannum, hoc dicto, misit. Scito nihil amplius in me superesse, quo a te iniuriam mihi timeam. Iuxta illud Euangelij. M seatas f andalirat te, erue eum, se prodice abs se. Unde colligere potcst Icetor, ab oculis etiam veneficam vim prodire posse. Rcliquum est, ut ad halitum huius animalis pondcram dum accedamus , qui Icthistro vapore acrem ambientem inquinare dicitur , , ex Rudio , pleraq; animantium genera interficit. Neque hoc recedit a veritate ; confirmant enim assertum illi Dracones,quorum Aristotele, in libro de proprictatibus cicinetorum meminit, qui aerem ambientem venenoso halitu ita inficiebant, ut itinerantes per viciana loca interirent. In confirmaticncm addamus,quod Natio Thebiorum 'stalenti halitu fuit notissima, quo non solum interimendi animantes vim possidebat,ucrum quoqi eorum praesentia satis summopere nocua esse serebatur. Praeterea sibilum huius Draconis animantes necantem admirari no dcbemus: siquidem narrat Lemnius, quod veluti lupus obuijs vocem adimit ,&vaporis contagione raucedinem asscit; ita Basiliscussibilans,flatu oris emi ganquam acuto iaculo, mo- Ηtiores quoq; bcitias larit. Ideo Lucanus ad rcm canebat.
J Ala s effundens iunctas terrentia se res Ante tenena nocens Me si sabmouet omne Vulgus, er in vacuo regnat Basi cus arena.
Cum Basiliscus intuitu , halitu, & sibilo caetera animantia necare dicaturi nonnulli in hanc venerunt sentcntiam, huius Furae venenum in capite tantummodo residere: cum tamen Priscorum assertis constet, totum Basilisci corpus veneno redundare: nam, ex Andromacho, quacumq; bestia portioncm illius cadaucris gustaverit ,repentinum incutit interitum. Qua de causa nulla reptilia, neq; etiam alites ad huiusmodi cadauer, siue ad hominem tali veneno necatum accedere audent, canit igitur Nicander in Theriacis hunc in modum.
Nulla etiam volucres, quae ada cadauerastascunt, ase occisum homιnem tangunt, τι vatiar, or emne1 mis
376쪽
Hist. Serp. Sc Dra c. Lib. II.
Pr dictis addit Galenus,in libro deTheriaca ad Pisonem hoe animal esse adeo pernL L. I. de muciosum, vi nullum reptiliu genus cauernas specubiis Balitisci proximas 1 ah icet: cum nen. . I. eius antra teste Rudio) facile dignoscantur; quoniam herbae ubiq; sponte crescentes, circa specus orificium, corruptae, atqi aridae semper conspiciuntur Avicennas quoq; huius proprietatis haudquaquam ignarus fuit, dum narrat hoc Draconis genus emianus, virga leuiter contactum, venenato vapore secus baculum, vel virgam ad manum usq; tangentis penetrante hominem extingueret quamobrem Lucanus mortem Mauri sq3 militis hasta Basiliscum transfigentis talem fuisse memorat his versbus. ηυ δε si probest Misen Bahos s cis iae Matiν,
Trans Aus e velox curris per Iria venenum, audiri manum.
HOC cumstis ab ovo ad mala usq; compertum esse debet,scilicet nul Ia signa ab illis authoribus proposita tu ii se, qui Basiliscum visu, sibilo, & halitu perni- AH,
eiosissimu animal constituerunt: cum, ex mente Avicens , pereat eciam qui territias C cadaueri appropinquat; ideoq; cum repentinum interitum haec bestia afferat,ssitius, Scsigna, & remedia veneni in medium afferre su perfluum e se existimauit. Illi autem authores,qui Basiliscum specie Draconis Africε non tanta praeditu maleficentia iudicarunt,quanta caeteri praedicarunt varia syinplomata morsus huius Fera assignarunt. In primis Isidorus regulos sicuti scorpiones arentia quaeq; sectari scripsit,& postquam ad , aquas venerint,& aliquem momorderint, ipsum sydrophobu n,& lymphaticum reddunt Iorach vero intuitu quoq; Basilisci hominem hydrope corripi testatus est.
Itaq;tria praecipua erunt symptomata , quae morsum huius animantis concomitan- - . - . tur: primum est inflammatio totius corporis, quae a violento calore per Omnes venas,
& arterias disseminato emergit,indeq; citam putredinem contrahit. Secundum lym--ι ploma assignat Erasistratus apud Dioscoridem,nempe vulnus morsu Basilisci inflictu j. . I illi eo flavum reddi: quemadmodum in morsu etiam aliarum Ferarum quandoq; con- . tingere solet: id autem inde oritur, quoniam sanguis tenuior redditus,atq; putrescens in bilem facillime transmutatur.Tertium symptoma,authore Aetio, est defluuiu a a sv pilorum, quod contingit ob quamdam veneni portionem,quae malitia sua radices pi- 'Iorum exedit. Nicander quoq; nonnullorum meminit symptomatum huius morsu
dum cecinit. γοά feris hie multo eo ara succenditur igne, . se membrιs resoluta suis caro denuit, ossi Lunda, ct usi AE AUri fias Fata colore. Non defuerunt tandem authorcs, qui scriptum relinquerunt,uenenum Basilisci a veneno Cerastis non esse admocium dissimile, quocirca eadem quoq; praesidia commendarunt.
377쪽
CVM abierit in ora vulgi,veneficam Basilisci vim in oculis potissim lim residere
multi aut hores tradiderunt, & praecipue Dinothus in Aduersarijs, homine, speculis munitos in solitudines ingredi, ut virus huius Draconis per speculum in authorem reflectatur,& subinde percae. Hoc autem nugamentum esse opinamur; quandoquidem venenum cum sit naturae Basilici conforme, in authorem etiam reci procatum,nullum ei afferret detrimentum. Eresiliratus igitur ipud Dioscoridem, qui naturam huius Draconis ab aliorum moribus non valde discrepantem esse putauit, drachmam castorei,&succum papaueris, ad tale virus profliganda ii praescripsit. Ui Fbus verbis nixus forte Avicennas haec verba protulit: si venenum Basilisci curationem expostulat, proculdubio castor cum,& papauer conueniunt. Actuarius aut cm admonet dandam cisse operam , ut, prius quam itinerantes in soli tudinem ab huius inodi bellijs frequentatam ingrediantur,medicat nentis, Sc antidotis utantur, quae vcneficam vim exterminare pollini. Plinius, cum priua scripserit Basi liscum mustela impugnari, eius cinerum aduersus venenum huius Ferae extollit. I inino addit mustelis inant a Basiliscotu .n immissis, eos perire, quae antra ab hei bis circa oriascium arefactis cognoscuntur. Hoc autem non omnino labulosum esse opinamur: quandoquidem inter nuperos authores Carolu, Clusius vir tide dignus memorans lignum colubrinum aduersus venenum, & praci puc contra ictus Surpcntum comme datum scripsit in Zellam insula versari quod Dio serpentis gcnus coronatum, 1 cu uleiaganti diademate insignitum,& maxime noxisi, quod Lusitani Cabros de capeL vocitant; nos rugulum diceremus ;de ibi quo ν genus animalis magnitudine viverrae, seu M stelae praedicto Draconi ininiici illimum diu agari. Id autem non prius cum regulo prae- GIiatur, quam radicem ligni colubrini illic irequentum comederit. Iinino incolae, hac obseruatione, virtutum ligni colubrini aduersus venena compercrunt. Addunt a iij gallum veneno Basilisci reluc: ari ridquu inde cognitum csic tradit Porta , quoniam haec I era aspectum, di vocem galli pertimc stat. Amplius ident author contemplansplantas, quatum summitas citi tam aen utatur, 1 cluti hormitium, lias ad extinguendum virus cristati Draconis, de potissmum lia illisci valere opinatus est. Deniq; Rudius, iaeci pugnando Basilisci veneno, proponit medicamina, quae alias ietibus aspidumvlilia praedicauit.
CVM in laciis litteris Basiliscus aliquando pro Antichristo, quem Iudaei pro FlMcilia sunt suscepturi, qua udoq; pro Da inO c, 3c pira quocumq; puccante allegorice intelligatur. Attamen non erit ab re peram hanc Antichristo assi. milare. Etenim Basiliscus macula quadam candida, tanqualia Draconum Rex coronatur, intuitu, dc sibilo caeteras iaccat animantcs, plantas circumiacentes halitu destruit, & exsiccat, ercetus incedit, aquas venenat, di tandem a sola mustela ciebullatur. Pari ratione Antichristus tanquam Rex inter omnes climinosos prmcipatum occupabit. Iuxta illud Iob. Ipse est RexIuper omne suos per ra. Caetcros Scrpcutus, num-pe alios peccantes sibilo prauae doctrine,& toruo comminationis intuitu interficict,duillosa vera Chi isti fide segregabit. Plantas halitu exsiccabit, eius asscctas fluctu boni operis denodans. Erectus incedet, quoniam neglecto hominum fatu, duit num partum sibi arrogabit;& tandem aquas venenabit, dum, praua expolitione, sensu in lac paginae corrumpet. Vcruin ex alicra part c Musicla nimirum Christus tantum Dracone exterminabit: etenim, iuxta se utentia Apostoli. cum pioprio spiritu expugnabit,dinii,
378쪽
Hist. Serp. dc Dra c. Lib. II. 373
A ci nctis videntibus praxipitabitur. Ad rem, intrascripta leguntur carmina, quae non solium Antichristi, sed etiam eius praecursorum naturam explanat. Moisse defraudant Adra pra dogmata neerae,
Tum QAntichri prora cina Δι ant :Thesaurosi; tarant,quibas I amittis error Ustracorum pectora Ucta trabat. Conuolitant musti Antichraui gna cerentes, Iut ιι utent sacram contaminares aem. Abduceis os canesta ecunia multos, in os Antichriθι δειera dona trahent. Adq; minι sterison plures mercabisur ille Ta aduris nummis,seauribus, atq; Ast alis. Sed non darabis longatio tempore Hasus . Illa, sed in tumid MLuctibus acta rxet.
Deinde Basiliscus, in habetur in Psalmo nonagesiim,Diabolum designat, qui Basilisti Rasiusius
M aemulus halitu tentamentorum corda hominum venenat. Verumtamen homo mu- colaratur
stela iactus, dum maiestatis suae vexilla cunctis subia inistrat, facile tanti Basilisci arro- Daabati,ctgantiam debellat. Insuper ilic, in quem omnia confluxerunt flagitia, a natura Basilisci mcis . non est segregandus ; quandoquidem hic oculis inuidiae ivtuens,&sibilo propudiosi
dedecoris, in alienam debacchans famam, cunctis exitio esse solet. Item inulier venalem formam passi inexhi ns, Basilisti naturam aemulatur, dum eastos adolescentes, unico intuitu, in luxuriam soluens enecat. Quocirca ibia mustelaesu rutae munit is, rρς non vir amarore paenitentiae armatus meretricium Basiliscum superare, de extermi re ν η nare poterit. Iuxta illud Hieremiae. 3triue tibi *ecuti , Due tibi a B iritud oem. Hrige Vimi pedes tuos in viam rectam. Verum quavis Basiliscus vivens venenorum o nnium sentina se csse seratur: nih:lominus eius cadauer co.nbustu n,a nissa vcnenata facultate, operibus CF δchymicis, necnon metallorum tralisnutat lambas utili s nu ii praedicat Ideo si peccans vocabatur Basiliscus, is inunda lethallu n criminum vivens, eun his detri nento ei Ie- potest; at si paenitentia ductus, fiat mundi cadauer, & ad vitam aeternorum bonorum animum dirigat, cunctis maximo erit emolumento. Hoc inanisestarium euasit in Pau- Cap. 2.lo Apostolo , qui scribens ad Galatas , haec vcrba protulit. Muo ego tam non Ust, νιαι autem in me Chriitus. Quoniam euasit utili ismus, dum praedicationibus peccantem a co- suetudine ad melioris vitae rationes reducebat Quamobre veritate n assecutus est Pialmographus canens. Muta s eos. O mutabuntur. Basiliscus quoq; rectus incedens iure ostimo comparatur ad illos, qui tulgor c suae totamiae, insolenter gloriantur: nam ho- Ium antino ita magnus accreuK tumor, ut alios ignobiles, ct inscios esse praedicent. Idcirco cum nulla in illis sit pros ensa in viros litteratos beneuolentiayoelioris litteraturg S perbi V sudia in dies collabuntur. Iuxta illud. . rogam .
o Neq; Tyrannus hanc Basilisci sin ilitudinem cogere potest quandoquidem ritu eius- T .nnasdem amimalis, solo oculorum coniectu, nonnullos ad laqueum adigit. Hoc non ivit Hiis anu notum Baptissae Mantuano, qui de Sancto Blasio canens, haec habct. Iarι B-
Postremo omnibus in conicsio esse dilici, quod B: slistus , in sacris paginis, nil nisi co 1ς. detrimentum, S iacturam significat: quamobrem Isaias, in hoc sensu lux scribebat.-
fractam erit, erumper in reguum. Rursus, in codem significatu, legitur hac sententia in Prouerbijs. Pinum vela ι Serpens mordebit, o vetuit regulus dolore aspicies. Quando' Prou. a 3.
quidem vinum immoderatu haustum, cunetis semper perniciosum, & funestum est su-
379쪽
SI res admirabiles de Basilisto patratas audire desideramus,confugiendum erit adscriptores Actionum Sanctorum Patruin, apud quos legimus, quod vir quidam iustus per Eremum ad fontem proficiscens, Basiliscum conspicatus est, & constastim, eleuatis in coelum oculis exclamauit; o Deus omnipotens, aut mihi, aut isti de vita decedendum est ,& illico Fera sirpra natum ordinem extincta est. Pariter legitur Viae iam apud Surium ,quod Sanctus Ioannes Abbas in Pago Tomodorensi monasterium a di Saam Iori ficabat, quod Reumaus nuncupatur, sed Monachos aquarum inopia labcrantes obse nis Asiam uans, fortuito puteum immani profunditate altu reperit, in quo funestus Basiliscus de litescebat. Quamobrem Sanctus pia precatione Deum omnipotentem verum miraculo. rum patratorem adiuisicq; Dracone perempto, aquam ita potabilem reddidit,ut dein pceps multi Monachi, miraculi,& pictatis ergo, nec non multi aegrotantes,causa valetudinis, hauserint. Contarenus, in libro Antiquitatum Romanarum, ab Honorio primo Pontifice m dissiliscus ximo templum aedificatum,&Diuae Lucia consecratum fuisse tradidit. Verum iuxta Roma ex- hanc sacram a dem in loco concamerato, ut annotat Sigonius, Basilisc us exitiale Dr nantis . conis genus stabulabat, colus halitu Roma, magna lue, diu affecta fuit.At Leo Quartus Leone IV. Pontilo Romanus,lacitis prius in templo precibus Deo omnipotenti allegatis, si iam veneficam supra vim natula extinxit.
min.'- GYPTII Sacerdotes perniciem aliquam ex Optimis dimanatem consilijs gra- Gρέ. .- ρὰν L phice expressuri imulacro Ibidis,& Basilisci utebantumquandoquidem utili-m ui a ma tatem immensam ex hac aue salutifera Serpentos vorate percipiebant; sed eaenis,n, ab ovo huius alitis Basiliscum perniciosissimum animal interdum nasci arbitrabantur. De. ptimo ranis nuo cum relatum sit Basiliscum sine morsu animalia perimere, Aegypti; hine alterius stio. Hieroglyphici argumentum desumpserunt et siquidem significaturi hominem a calum. niatoribus malc allacium, S lethalibus delationibus afflictatum, iconem Basilisci p Hieroglue tam repraesentabant: quoniam non alio simulacro calumniantes mclius exprimi posse Amimstaia crediderunt: cum hi clanculum auribus Principum insusurrent, & absq; ullo morsu pMD-tardas Iam infixo, homines umenent: qucmadmodum Basiliscus solo aspectu animalia occialem. dure fertur. Denique AEgypth sacerdotes aeternitatem indicaturi, Basiliscum etiam figurabant: quoniam hanc Feram nullis consauciari modis , nullaq; ratione exanimari posse existumarunt:cum ei tantam inesse vim asseuerarent, qua non animantia modo, alpectu , extinguere, sed vegetantia quoq; exsiccare pollet. Η
IOANNES Bapi ita Pistonus egregius Pictor Vicetinus exhibet phrenoschema Simeonis Thonni Ducani Tridenti ; in quo effigiatur Basiliscus in speculum intuens, cum Dicto.IN AVTil OREM.Hoc enim Insigni exprimitur homo in alios perditus, Je malorum author, qui tandem omnium malorum, & necis causam in stinetipsum machinatur. SubscripIit igitur carmina Italica huius tenoris.
380쪽
Alius vir eruditionem habens non vulgarem,ut innueret Venustatem cuiuscumq; mulieris tuto conspici posse,dummod5 illius oculi diligenter non observentur. Efigiavit Basiliscum intuitu enecantem,cu hoc Dicto italico. PUR CHE GLI OCCHI NON a MIRL Hoc autem argumentum forte transcriptu, a Petrarcha,qui infrascriptis versia hus Halicis, de alio animali verba faciens, canebat hunc in modum.
Naee autem sentetia veritati consona esse videtur,quoniam oculus est naturae diapha nae, & solaris, nec non spiritibus rcdundass, qui facillime per aliam partem sibi simi lem penetrare possunt. Huc respexit pocta, quando cecinit.
C UDIM hquidas e re stet aqua. Perctualius:quoque vir non vulgaris doctrinae, in suo Insignium libro, meminit cuiuiadam ingenios iuucnis, qui phrenoschema huius conditionis comperit. Desineauit Basilis et iccnem.eum Dieio italico, E DA GL' OCCHI, E DAL CANTO. Etenim, cum natura Basilisci sit talis, via spectu,& sibilo animantia exanimet: voluit forte indicare vitandas esse alias mulieres Baslisci naturam participantes, quae non modo aspectu, veruin quoqi blandus a verborum hominibus insidiantur.
do tui. conspici possit. Ea istas
IN tanta Religione, apud Argyptios, Basiliscus olim fuit habitus, ut ex auro dedicaretur. Caput illi accipitritium addebant,oculo .co concinnabant artificio,vt ad libitu in claudi, Ac recludi possunt. Itaq, hoc simul acrum aliquando oculis ad D apertis prςferebant;&tunc uniuersa Aegyptius immensa perfundebatur laetitia, pe inde ac si ab oculis diuinis inspiceretur. At quando hoc simulacrum, clausis oculis,in medium afferebant; illic6 cuncti merore no vulgari afficiebantur,&existimantes sibi met ipsis Deos vehemcnter esse infensos; in obscura penetralia se recipiebant ; ut at lcntius rationem nuditarctur, qua Deos in iram effusos mitigare possent. Hoc autem simulacrum in tabula nenii a ita habeturi propterea quod ipsi Iouem, auctore Plutarcho, spiritum esse diccbant,& nulli animalium vehementiorum spiritum, qua in Basilisco, consequenterque uulti senulacro magis, qu in huic diuinitatis symbolum attribuebant. Ex altera parte Ripa,ad cxhibendum Calumniae simulacrum, usus est figura mulieris cum fece,& Basilisco. Hoc enim anin il eminus venenat: quemadmodum calumniator, evaginato linguae stadio, procul etiam Iacerat. Rursus dum author in Simu lacre, Malevolentiae, quae voluptatem ex alterius damno sine emolimeto percipit, delineauit Anum turpim, passis capillis, cum Basilisco. Cum malevolentia, ut stat Basi.