Diui Theodoreti episcopi Cyrensis, Explanationes in duodecim Prophetas, quos minores uocant, iuxta interpretationem septuaginta. Petro Gillio Albiensi interprete

41쪽

1 N O s E s. is fur similiter idolorum curatores, Cr cultores non apertate uesentes istorum uim,Cr efficaciam demonstrare,tanta quam machinis quibusdam admotis insipientes inducunt, munt. Cum autem par est,α dei flcerdotes libere reae prehenderent,impietatem temere admissam silentio praetateribant,impiorum timentes insaniam. Iunis igitur de causis eos accusat, dicens:

Absconderunt secerdotes uiam dominis tersecerunt Sicema, quia iniquitatem oporati sunt in domo Israel: uidi horribilia, ibi fornicationem Ephraim i contaminatus est Israel,& Iuda dimisit messem suam.

Quod propheta ait, eiu modi est: Levi sacerdotum Gene .d

primus,sImeone mi lega er adiutore usus, sicenularum

urbem funditus deleuit, poenam umens pro stupro fori rori illato,de bis qui tale facinus in se admisi fient. Increpat propheta sacerdotes, quod ab illis promi proae

creati, illos,inquit, non aemulati estis: illi enim fororem iniuria afrum ulti fiunt, et pro domo paterna uineae menter propugnauerunt: uos omnibuε sceleribus ultioὰ ne dignis di uentes, ne accusare quidem in me conmmissa facinora curastis. Quin cum uideretis horribialia illa, er metuenda nefaria scelera non ab uno adaemissa, sed ab omni Ephraim er Iuda, perpetuo flentio transistis. Quod uero sceleratisimum est,eo tempore est metendi essent, Cr percipiendi diuinorum promissorum stuctus, tum messem non collectam reliquit, ut otio Crinertia posthabita a Iu ta

42쪽

captiuitatem populi mei: cu sanare uellem Israel.

Quoniam,inquit,antequm mala trans es,Crpericlitantus uises,iustitiae fructus percipere noluisti, nunc posipericlitationem,posts a captiuitate reditum legitime uirivristinusque inde prouenientes decerpe,commode dixit: Incipe uindemiare tibi:num deo nihil donamus, cum iuriste vivimus,sed nobis ipsis inde bona conciliamus.

Q A P. V is Et revelabitur iniquitas Ephraim, & ma' litia Samariae, quia operati sunt mendascium. Mansiti omnibus iniquius rivi fet ob recept uti

tionem.

Et sur ad eum ingredietur,spolians latro in

uia eius. Postquam uerum deum cogno ere neglexerunt, Cridolorum erroribus sie astrinxerunt, hostes latronum in modum eos invadentes,nonnulla incendent,qwedam deae populabuntur, alia abigent, bonus omnibus eos diois habunt.

Vt concinant quasi canentes in cordibus suis.

Haec cura fient armentabuntur Viduo, ementur maerore, neq; tmen uoce timenta edent ed secum taciti iusnimo μαυρο tuss facient. Omnes

43쪽

IN OSEE. Omnes malitias eom recordatus s immune circundederunt eos cogitationes suae, conatra faciem meam factae sunt. Diutifime,inquit,magno animo perpessus sium,quasi

non usim uidere eorum 1acinora nunc apcirte ipsa peraesticiens,ultionem de his accipiadam censeo. Quare bra tus David exclamat:Auerte Iaciem tuam a peccatis meis. cogitationes Aquila, er SImmachus excogitationes Crstudia interpretui sunt,quod iam pene significant. Staptuaginta primum anim motionem, gitariones poβωrunt: Aquila ex Dinmachus ex his profrcta studi er

opera.

In malitiis latificauerunt reges,& in med ciis suis principes.

Num procliues er prompti ad perniciem mi, proispter Auam iniquitatem, Cr nequitiam, gaudio,er utilia eos,qui se inciserit,perfuderint. Omnes adulterantes quasi clibanus ardens ad coquendum. Omnes,inquit,perditi Cr dissoluti animi incendio fatagrantes inales fiunt ignito,ac incenso clibano,prompto ad excipiendum firmentu,paratim ad panis conmione.

In deustionem flammae. id est ibidim Unu hostile flammam in eas inferet. A commissione fermenti, donec fermentaσretur totum,dies regum uestrorum. Nam ut strinentum comm tim, Cr dilatam Iarinam conuertit in suum naturam impietatis firment ,a Hieris a roboam

44쪽

4α D. THEOD. CC NMENT. boum primo rege vestim importatum uobis, bis qui post tempus reges uestri sucrunt,impietatii omnes partimcipes stat in reliquum rempus regnantes. Accusat praemtcrea principes vinolentia gaudentes,ex uino flagrantes

in iram,atq; ΠΑ- corruptelis utentes,ac malos uita, ros cum sicelerum autoribus uiuentes hos enim uocat poristes, nimirum perniciei,Cr corruptionis autores Vt prae stis contagio si quippiam contigerit,accedentes ad se, Crpropinquos corrumpi sic in sceleribus uersantes multa taribus perniciem infrunitinam corrumpunt bonos mores, u*ssocietatess malae. Docet insuper ut nocte misidias us sidue machinantes de die, ius more, a se iniuria affectos

perdiderunt. Caterum illud, cum praecipitarentur nocto, omnes intcrpretes concorditer, Infidiaretur,interpretati sunt. Verum pro hos omnibus maui dabunt poenas.

Ignis enim deuorabit iudices siros: omnes reges eorum cecideriit:& quod cst omnium malorum fundamentum,non fuit in eis,qui

inuocaret me. Praeterita dixit, fututra ostendens,lit omni ex parte haec efficietur,nihilqprohibebit praedictionis ex sum. Hoc otium apud alios prophetas inuenimus proprium. Et nim a. 3.ς Esuas exclamat . Sicut oliti ad occisionem ductus fuit. E i, Iudicium sublatum eius est. Vidimus eum,er non bubcribat fi ieciem,neq; formam Pro eo uidebimus,austretur, du ai'.b cetur. Item,puer nutus est nobiri, Cr filius datus est notabis.Pro eo,nascetur, Cr dabitur. Postea in fecκndam actacuisti m coniniit femonem:

Ephraim

45쪽

Ephraim populis suis commiscebatur.

Id quod manifestum cr certum delictum erat, quod etiam beatum Dauid damnat Immscuerunt sie cum gentia bus,m didicerunt opera corum.

Ephraim factus est subcineritius, qui non

reuersatur. Malitiae immoratus est,er perstitit,nullumq; mutui nem ficit in inclius 1icut panis siubcineritim in unam partatem incumbens in igne existis, aduritur.

Comederunt alieni fortitudinem eius, ipse

uero nesciuit. Sed,inquit,tot malis incumbentibus, ignorat conrigen

tem Deum.

Et cani effloruerunt ei,& ipse ignorauit.

Propterea qu)d,inquit,longo tompore non institutus fuit ad decorum ex honesti .

Et humiliabitur contumelia Israel in facie

eiuS. Perlicietur,inquit,non obscure,cr cognoscetur quarules impietas purit fructus.

Et non sunt reuersi ad dominum deii suum, di non quesierunt eum in omnibus his:&erat Ephraim quasi columba insipiens,non habes cor. Aegyptum inuocauit,&in Asesyrris abluit. ,

, Has a me sustinentes correctiones,me nequaqum ima plorauerat,ut impetum malorum in eos inuectoriam prori

hiberemsta ud Albrios excurrerant,cm a s rijs bello

lacesse

46쪽

4 D. THEOD. COMMENT. lacesserentur, ac mGu ad Aegγptios, cum ab Asbri ob siderentur,columfae insipientiam esse in stipsis demon strantes quemadmodum illa fuis pullis priuata non absco αdis,nec loco mouetur,sed in eis in locis commoratur sich frequentisime, cum interdum ab his, interdurm ab illis tollerentur,Cr in struitutem redigerentur, ad AsJbrios, accurrentes, nullum amisim assequuti er eos rete meum, ut uolatilia

coeli detraham illos: corripiam eos in audis tu tribulationis eorum.

Primum eos malorum mnis Cr terroribus corripim, deinde tanquam rete quo diam hostium copiaue immittes, veluti aves eos omnes comprehendam neq; tamen interint

suae uolitae nussericordiae immemor est,imὀ prae paterno imflios amore fetum adhibet. Vs eis quoniam recesserunt a me:manifesti sunt quoniam impie egerunt in me. Posteaquam nastros appellauit,ut ingratos Cr impios fictos in sesene oram Aorum in eos collocutorum

memoriam recitat.

Ego uero redemi eosίNaen Aegγptiaca struitute eos liberaui. Ipsi uero locuti sunt cotra me mendacium.

Eiusdem rei etiam beatus Dauid eos accusauit,cum inriducit eos loquentes,quoniam percusit petram, Cr fluxerunt aquae,Cr torrentes inundauerunt inunquid π pane poterit dareρ aut parvire mensam populo suo fer AN ptios fuerunt.

Mittam stip

47쪽

4sIN O s E E. Et non clamauerunt ad me corda eorum.

Eadem per Esaiam exclamat dicim: Popuus hic lata Esuis. χρ.dbijs me orat: corde autem longe abest a me. Deinde re prehendit quae idolorum causa perficiebant.

Sed ululabant in cubilibus stas,sbper tritis

co,ec iuno dis secabantur. Nam quam prouussam patribus fiui terram fusio eaerunt,banc uocauit cubile, nempe quae eos a laboribus,

quos in deserto sin strant,rescisset:gentila sacra conis fecerunt,er meorum bonorim deuiijs di entes in id lorum templa appellatis mcisurus siun corporibgs admotauerunt:quamobrem arti a me corrigentur, quoniam cum a me accepissent potentiam,quam brachium uocat,

Cotra me cogitauertit mala, cduersi sunt in nihilu,laeti sunt quasi arcus non cotcntus. Nam quod me reliquissent, nudum auxilium μὰ tarunt ed arcui remisso, laxato, Cr non contento si viles misiunt,qui nudam pernicie hostibM inuehit. Quocirca

Principes ipserum in gladio cadet,propter imperitiam linguae eorum sic est subsannaitio eorum in terra Aegypti. In gutture eorum quasi terra invia, sicut tu e A P. v I uba, sicut aquila super domum domini.

Vt pares ipsorum semper restagati sunt,meamq; pota restitem albe antes, Mini Cr Aron aperte obdliterunt, quos ad eorum libertatem tuendam nasier sic etiam isti illorum immanitatem,eπ inscitiam iratui, ut terra ustiis cir invia e lentur,fobigin s ulmi dabuntur, hostium

48쪽

46 D. THEOD. COMMENT. hostium tuba ctificu cuncte,Cr rse hostiu insis G uile in eos inuolante,diuinums templum q plurimo furore Ezech. 7.b imprecte. Quod aute hostiu rege uocauerit Aquili,Ezechielis prophetia ide attestitur:Aquila,inquit,gridis,magnaru alaru origo membroru ductu,plenae phoris cr uarietate uenit in clibanu,et cctora. Haec uero perpclientur

Pro eo,quod transgressi sunt testamentum meum, di contra legem meam impie egesrunt:quocirca,inquit,propediem me inuoscabunt,Deus cognouimus te. In illorum malorum periclitatione versentes,tum a me adiumentum requirent. Sed cur haec perpelluntur

Quia Israel auersata est bona.

Et cuiusmodi haec demonstrans,=ubiungit, Inimicum persecuti sunt, ex semetipsis re gnaverunt,ta non per me principes extites runt,ta non indicauerunt mihi.

Etenim cum mea prouidentia curaretur,omnes hostes uincebant .sed en tamen istuc ipsum no perfluatire potui, ut meum prouidentia amplecteretur .at rege, deo incontasulto sibi Irrerunt. Huius uero cause decem tribus u sal,quae sibi Hieroboam regem constituerunt,non in consilium reuocato deo an hoc aciendum esset sed nemo exhss,qui in aulio uersantur, putet hoc esse contra eos,qui 3.RQ. H.e illic aguntnno enim ad populum Achiam Silonitem impi,

sed ad Hiero boum. Nulla uenia digni sunt sibi attribuotistes regis electionem. Postea cum arguit eos,quod argenis tum Cr aurum, a deo uniuersorum acceptum,in idolori rum

49쪽

I N O S E E. 47ram compactionem coit umpsierunt, admonitionem eis adhibet, eis consilium afri: Prothce uitulum tuum Samaria. Interposivit sequentia: Concitatus est furor meus super eos:usques quo non potuerunt aemulari in Israel. Subiungit Ur inducit:

Et hoc artifex fecit,& non est deus:quia ses

ducens erat uitulus tuus Samaria. Valde accommodare idolorum infrnmtatem risit, nam materia, artificio,ut existat,indigent materiam uterra accipientes,ut lignum,lapidem, ri , t argentum, plumbum. yeciem uero Cr βrmam is arte emendicantes,manu secta fini uchra animalium jaciunt sibi deos, atq; immoratur inreprehensione,

Quia corrupta uento seminaverunt:& subis uersio eorum suscipiet ea: manipulus non habens uires,ut faciat farinam:quod etsi fescerit,alieni comedent eam. Nullum ait fructum ex idolorum struitute percipi, qllorum manipuli, Cr perceptiones finales fiunt uento corruptis spicis, quae vaginas extrin*cus plenes ostellaedunt,frument uero intus non habent:eiusmodi est idolorum uis,tar nastura etenim speciem aut uiri,aut mulieriris,aut leonis,aut alicuius alius animalis apparentem ab artificio fuscipit robore uero,σ efficacia existit vacua.

Q circa, quit,ssimul cum fuis obstruatoribus peribit: num subuersio ipsorum, inquit,eam siuscipiet,ars alieni

come

50쪽

medent e .

Devoratus est Israel : nunc facitiis est in nastionibus quasi uas immundum, quia ip si asscenderunt ad Assyrios. Jbriorum sibi auxilia magitantes, in struitutem tradentur, nussum deo sacrificium conjicientes.

Germinauit apud semetipsum Ephraim.

Per me excreuisset,moret plantae geman otia

mei obseruantia strinxit sici Munera dilexerunt,idcirco tradentur in getibus. Non bonis exsaturatus est, sed plus semper appetiuit quare in fervitutem redigetur. Nunc suscipiam eos. i d est,in hostium regione. Et quiescent parum, ut unguant reges 5c principes. Itus; ab alio magis,quam a me regi uolentes, sub Asoriorum ditionem, potestitems subi ingentur, nec in posteri sibi reges eligere potcrunt:

Quia multiplicauit Ephraim altaria:in peccatum faeta sunt ei altaria dilecta:scribam ei

multitudinem. Iure, ait, cessare sciam regium eius per iniquum. quando per hoc in altarium, quae idolis dedicata sunt, multitudinem protinus est,illines struenter impietat hausit ulmus in ne aeria alaria. Scribam ei multitudinem, Cr legitima eius,borum enim alarium multitudinem, de hu