장음표시 사용
201쪽
in origine, ut hcc latius & similia in c. loquitur. 24.q. I., Pari quoq; ratione concludendum est,qubd licet in te rimino duo sint domini, tame quia simul & in lidii sunt -domini,& pro indiuiso possident, unum tantum caput reprςsentat,atq; subditorum pluralitas tanqua memor .dicti capitis gubernari debet. Et sic unum baiulum,unuas testarem,& unum scribam constituet e debent, ut periunum,dictos duos dominos tanquam unum corpus re- pr sentantem subditis iustitia administretur.Quod qui- .dem iuris diuini authoritate confirmatur, quando Diis per Ezechielem dixit. Seruus mera David fiex super eoterit: ct pastor unus erit omnium illorum. Probatur prae, terea arg.uniu tutelae quae non debet per plures admini strari, sed uni tantum comitti administratio:quia segnius expediunt commissa negocia plures .l. si plures. E. 1eadisinistratio.tutor.facit tex. in l. i. Qquado & quib.quar.
I sars.de.lib. i O,Praeterea, d corroboratione eorum quae
dicta sunt, ac duci potest illud, quod considerationibus boni publici; dc comunis uisum est, conanibus fore uti his, & san tius Regnum per successionem in plures nodiuidi, sed ad pacem inducendam,nutriendam, & con seruandam per unum Reipublicae consuli, per quem ip-ia multitudo dirigatur. Vnde Prouerb. II. ubi non ethgubernator corruit populus. Et si ς legitur in Salustij Catilinario,i Romani binos secerut Imperatores hoc modo arbitrantes melius quim per unum Reipublicae consuli Sςd totum euenit contrarium dum ςorum quisque magis se extollere, & amicitias quaerere cogitabat: ideo iii breui reuocarunt ut habetur post principium dicti libri. Hisse igitur rationibus attentis,uidetur, fauore boni publici possie decidi, dictos dominos in usu & exercitio iurisdictionis concordari debere: hoc modo, ut unum
202쪽
tantum baiulum, unum assestarem ,& unum scribam, .atq; alios ministros ambo eligant: ita ut una tantum cu- a ia illis communisan qua iustitia administ retur,constitas ta uideatur,& non duae.Et hanc opinionem approbauit
Regium concilium die i.Aprilis is 8 3. in facto suppli- π icationis oblatae pro parte Francisci Salba, & de Vallesica uper qua,uel in ea contentis. it in dicto Regio concilio conclusum, mandaretur nobili Marte de Perapar tus de Erill, & Francisco Salba & de Vallessica seu no-hili Marqueriae Salbana, & deetpalau,eius uxori, qui di-ncuntur domini pro indiuisio castri,& termini de Gilida, quatenus intra quindecim dies comuni & concordi suffragio eligerent atq; constituerent baiulum, assessorem scriba,& alios ministros necessarios pro administratione iustitiς in dicto castro , & termino de Galida attento ino iconueniebant in usii iurisdictionis, eius exercitio . Ir-lliceat,ad ulci- r i. scedas iniurias sibi in alienis Regnis illatas personas 3c bona dictorum alienorum Regno- . rum Pro aliorum noxa capere, repraessalus propria auctoritate utendo. Et si concluditur quod non,qua
- Poena puniantur capientes. ix pro alio, iure diuino ct humano capi non potes neque pro alienis debitis molestari. a 'praegaliorum ius ad ulciscendas iniurias pertino
fidetur.3 Repraessaliae inductae ad exemplum ε idrolepsia Graec rum. Et quid Andriae a sit. 4 appellatio unde tracta , est' quid eo nomine
203쪽
RDrassata de iure pignorationes appellantur. vpraesialiorum iure nemo propria aut horitate uti po-1 test: Sed principis in cuius dominio es is cuidam num- iniustὲ datum est . . - 7 - Reprassaliae antequam concedantur debet prius testinia causa praecedere: O postea certa solemnitas seruari et Et quae haec sint vide hic lath 8 - vprnΤasiandistumarchandi ius eoncedi potest,quando. - legitima causa praecedit, O dominus delinquentis r quisitus contemnit Omnum passo iustitiam redderers . Bellum legitimum indici potest quando Rex νequirit aliis Regem, quod a suis Regniculis emendatri faciat dam num iniusὸ datum suis υUallis iniuriasque resarciri, Er ux requisitus illud facere contemnit. Io Municipes ex dolo alicuius singularis persona non tenentur , nisi quid ex dolo eius quit eos administrat ad eos peruenerit. ii conclusio Raj concilii. M
O ANNES Rubert Francigena & praedo in comitiua aliorum praedonum ingressus sitit Hispaniam & gregem ovium Ioannis Canal terret Ceritaniae vassalli Regis Hispaniarum furto abduxit, & aspo tauit in Galliam: ubi cuidam Gallo dictam gregem vendidit . Successit, quod postea dictus Ioannes Canal cui iniuste illud damnum datum fuerat, inuenit aliam gregem intus ni spaniam alterius frandigenae,qui damnum Don dedera , quam iure pignoris, & reprςisaliorum ad ulciscendam iniuriam sibi , dicto Ruberi illatam , & vid nisum passum sic sibi resceretur, propria authoritatis c pii & retinui . Fuit dubitatum in hoc occurrenti
204쪽
easu:aέ dicto Ioanni Cans,illud propria authoritate si
. cere licuerit . & cum non licuisset, qua poena uenire
plectendus. Et primo dictum Ioannem Canal, gregem illius, qui
damnum non dederat, pro alterius noxa capere non potuisse, iure diuino & humano cautum est. Na Ecclesiast. c. I 8.legstur, Anima quae peccauerit ipsa morietur, &lius non portabit iniquitatem patris. per quae uerba ap- paret,alium pro alio capi non posse. Vnde n5 immerito, . pignorationes quas vulgaris elocatio repraessalias nominat,in quibus alius pro alio praegrauatur, tanquam gra
ues legibus,& aequitati naturali contrariq,canoniea,& ciuili constitutione prohibenturiita in c. i. se iniurijs. in 6. Probatur etiam in Auth.ut non fiant pignorationes.col-datio. s. & in Auth. sed omnino. C. ne uxor pro marito. quibus iuribus, Imperator Iustinianus condemnat prae '. sumentem alium pro alio secundum pignorationis foris mam, aurum,aut aliquid aliud exigere, hoc reiadere uio
lentiam passo in quadruplum, & cadere etiam ab actio,
.ne quam habuit aduersus eum, pro quo exactionem se. Qit. cit etiam rubr. ibi per totum. C.ne filius pro patre, expresse probat rex.in Auth. ut nulli iudicum. β. quia vero. colla. 9.ubi tex.imponit poenam creditoribus, qui filios debitoris pro debito retinere praesuinunt, ut 1 de .hito cadant,& tantundem dent eis, aut parentibus eoru, quod corpor ibus poeuis afficiantur . concordaς tex, tus in l. ptouidendum. C. dedecurionib. Iib. Io. Ex qui bus patet, graue non sesum legibus esse; uerum etiam quitati naturali contrarium , pro alienis debitis alios molestari. mi expresse eisdem verbis attestatur Iust
trian. in L I. C. ut nullus ex uicatijs pro alis. vicar, debi-
205쪽
His tame non obstantibus,scire debes, quod ad liniurias ulciscendas pertinere viderur pignerationum seu repraessaliorum itis, quod in aliquisus regnis in 'usu. est: ad emendandas iniurias regni colis inalienis regnisi illatas. Quae repraessaliae inductae sunt ut opinor, ad exe-plum Andi olepsiae grecorum. Androlepsia enim erat ius quoddam pignerandorum hominum,quando cedes patrara erat, Sc amhor non reddebatur a ciuitate in quam refugerat,vel ubi erat, tunc enim licebat,ex eius ciuiratis ciuibus tres capere, quousque reum redderent . ita Iul. Pollux. lib. 8 cap. I .Pariter etiam dicimus in repraessalijs ut quicunque eorum quibus repraessaliae indicuntur, terratorium eius qui iudicit intrauerit, possit retinericum bonis usque ad satisfactionem . Et huius repraessaliae appellatio tracta est a uerbo gallico repraendre,& re-prise, quod est iterum aliud prore sua accipere,& iniu-- riam in damno & facto cosistere postulare resarciri.Eoq;
nomine licere res capere & retinere eorum, apud quos qui damnum dederunt sunt,cum de iure reddundo,qui eo imperant interpellati nolunt statuere donec satisfiat. res alio nomine apud gallos deoi 2 de marque a pellatur. vi inquit Guido Papae.decis3 a. Latinae vero ista iura capiendi bona,& homines alterius prouinciae qui damnum non dederunt pro aliorum noxa, generali uocabulo pignorationes appellatur. ut probatur In cap. vni.de iniurijsan 6. ubi tex. expraesierepraessalias pigno-xationes appellat. Item re scire oportet,nemini licere propria authorita,
te hoc iure uti, sed publica Principis inquam, in cuius dominio est is cui damnii inivsul clatum;uel iniuria abalieni regni hominibus, uel prsdonibus secta est, de quod ante huius iuris concessionem a Principe staeda
206쪽
debet certa solemnia praecedere,quq ni praecedant, non est hoc ius reprςssaliandi a Principe concedendum. Solemnia aute hqc sui.Primo qubd is cui damnum ab ali ni regni hominibus datum est, adeat suum principem, coram quo ostendat de iniuria, uel praedatione corrimis Ia,& tunc,cum hoc Principi lςgitime c6ititerit,debet ipse Princeps mittere legatu Mu ambaci torem,ad Prin. . pem, populum, uel pi aes alern illius ditionis. bi rei degunt, uel damnum datum est: ut iubeant, res inius Eablatas restitui,iniuria ue resarciri,clare,& aperte Ptesta-rus,ni fecisset, se bellum ei, vel repraessalias indicere, dc hostili animo eortini bona in regno suo reperta retetus u. Et ratio quare hoc precedere debeat, ea potissima est, quia ubicunque pro iustitia obtinenda potest laesus 'periorem eorum,qui delinquerunt adire, non est conce- deda haec pignoratio. ita Ioan. te Bellovis .in. I . in auth, ut no fiant pignoratio . Deinde uero , cum praecesserint legitimae caul, pro quibus exigitur,ut primum de iniuria uel praedationς constet, requisitumque fuisse domianum loci, uel Principem qui non agnoscit superiorem, uel populum,seu rempublicam ubi damnvm datum est i iure statuerent in suum regnicolam , uel ciuem , aut subditum, pro spoliato, vel iniuria astecto qui iniuriar resarciri,&damnum emendari postulati & id ab illo Principe requisito fieri contemnaturipoterit tunc Pri; ceps requirens, ac illius cui damnum datu est, ius repcresiliandi, aut m rchandi, eidem damnum atq; iniqriain passis concedere contra quoscunque subdit04 Principis requisiti, etiarn quod damnu nondςdissenti tu nec naciatisfactio dicti dant illati, in iura que eme atq sit,ita Bar. in tractu de repressal qii .Guido Pa.q.32. Bal. in Ruth.sed omnino . C.ne 'xor pro mari.ioan. Andr. m
207쪽
iriercurialib.iu cap.non debetide reguL iur. in s. Et non soluin seruara bac forma, permissa est hominiam tib rorum , & rerum detentio, atque pignoratio, uerum- etiam, & legitimum bellum indici potest . ut per s cribentes supra relatos c6corditer attestatur.& est expressus tex.in cap. dominus noster. 23. q. a. ibi dum dicit, Iu .su autem bella solent disniri, Olciscunt iniurias, sic gens ct ciuitas petenda est, qus vel vindicare neglexerint quod asuis improbe factu est, vel reddere quod per is urias
ablatum est. Sic cu illyrii, nauigantes qui Romanς ditionis erat infestarent, Romani priusqua contra Illyrios bellum indicerent,Teucam Reginam per legatos interpellarunt,ut dictis nauigantib.emendari iuberet illatum damnum. Quae cu id facere contemnisset,dicti Romani bel lum Illyricum susceperunt. ut author Pollib. lib. a. histor. Et dicitur hac de causa iustum bellum,ob prςcepta illud ,alterum non ledere, nemini nocere, qnae iuris naturalis sunt, & ideo ab Oibus Principibus exerceri pol. Pari modo,quae in regno,uel inter sui clitos iura obseruatur , iura ciu ilia alienigenis reddi debent. Nam inquit lex,qui magistratum, potestatemve habuerit, si quid in aliquem noui iuris statuerit, ipse quoque postulante aduersario eodem iure uti debet. d iustum est. Et legitur Deuteron. I .& I6.dc Leui. I . iudicate sue ciuis ille sit,i siue
peregrinus, nulla enim erit distantia personarum .Etrurisum habetur .Exod. 23. peregrino non eris molestus.
Ex quibus quidem'colligitur, quod post has obserua.
tiones, nempe, existente iusta causa,denegata iustitia , Mauthoritate Principis, qui bellum solus ita de marcham inseri e potest, cessant iura, uuibus prohibetur, ne alius pro alterius debito, & poena teneatur . de quibus supra i. oliuiuum est . licet in iure .plicueri , munici,
208쪽
pes quidem ex dolo alicuius singularis personae non teneri,tamen, si quid ex dolo eius qui eos administrat ad
'eos peruenerit, teneri fatendum e .sed si ex dolo.f. i. Ude dolo. quia videntur ratum habere nisi reddant.l. r. f. leij cisse. ff.de vi & vi arma.facit tex .in capit. si sententia .aesententia excommunicationis. in' quo cauetur,
subditos ex delicto domini puniri posse.sicque agitur
in conciues Reipublicae, vel regnicolas domini clene-. gantis ut in noxios & debitores,& hostes qui patiantur: iniurias inter se ali,nutririue & aliena retineat. Et proin-t dequet ab hostibus capiuntur iure retinentur . l. nostes. ff. de capti.& postlimi. reuer. lAt cu praedictus Ioanes Canal coram suo Principe seu cpr side de causa legitima, ut puta de iniuria vel pilatione commissa per dictum Ruberi non ostenderit, & per . Consequeus Princeps mel dominus loci dicti Rubeti grege surto abduxerat requisitus no suerit, mi iure in suum regnicolam, mel ciuem, aut subditumi statueret pro ipsb Canes spoliato, uel iniuria aflaeto, sed potius illure dignorandi . seu repressaliandi propria authori,
rate usus fuerit, alterius francigenae, qui dampum non 'dederat,gregem in Hispania repertum accipiendo, con-α,
cludendum est',ipsum in delictum punitione aignum incidisse. Guius quidem delicti poena , iure corporalis
statuta est.ut expresse apparet in Auth .ut nulli iudicum. M. quia uero.&in Auth.imo. C.de actionib.&obligatio. , sed non certa & determinata, & ideo arbitrio iudicis uenit determinanda. La .f. expilatores.si de efffractorib.& expila.& in l. t.*. ait prςtor. T de iure deliberan .&tex.in l. hodie. fide paenis. Pro ut in regio concilio 'suit icones usiam die. 2s. Decem. 3333. contra Franciscum a Vellanet, Ioane Mascle alias Fato & Λnthoniu Moxari,
209쪽
reos aetentos:qui dictum Ioannem Canal in dicto associarunt,& merunt ea ratione condemnati, quod baraniretur a principatu Cathaloniae & comitatibus Rustilionis & Ceritaniae ad bienniunia. . . . An viles & inhonestae mulieres possint
aP. I 2. de debeant expelli a conuicinijs honestarum mulierum.
I Vicinitas a ciuili societate formari coepit, ct ideo vicinἱ
inter se debent habere quandam fraternitatis speciem. di Vicini caeteris amicis praeponuntur.3 Vicini melior iuxta,quam stater proculpropter oportu nam ct quotidianam opem.
ψ Vicinis mali sunt,nihil boni ab eis exinimandum est.
3 Vicini maliloe en,qui malis moribus imbuti unt, naemes, meretrices,ab honesta micinia expellendi sat ne mores uirinorum probos inficiunt. 8 Meretrices,selalia inhonestae mulieres prohibenda unt, ne haritent in romitiua honesarum,' Meretrices quae dirantur. Lex. cathaloniae contra inhonestas mulieres habitante in conuiciniis honesia ram,quod expellantur.
aliam legem passim iudices practicare solenti
v M Nicinitas a ciuili societate formari cet perit ut inqui Grego.in Syntagaur .vniue lib. . cap. 2 .num .6. vicini que inter se habeant,seia habere debeant speciem quan saternitatis propter ciuilein licietatem initam, in qua & species est fraternitatis. ut in l. uerum.. E. isto secici conuenien est,quod vicipi,bolat,do probi, conisini
210쪽
2 - formes,ac unanimes sint. Inueniuntur enim uicini cari ris amicis praepositi. ut habetur Tobiae 8. ubi cum Raguel uxori sia aedixisset, quod instrueret conuiuium, &praepararet omnia,quae in cibos erant iter agentibus ne- cellaria,duas quoq; pingues vaccas, &quatuor arietes, occidi secit,& praeparari epulas omnibus uicinis suis,cu fhisq; amicis. Iusserat & Deus in comedendo agno p schali uocari uicinos proximiores, usq; ad numerum nimarum sussicientium ad eum maducandum.ut Exod. 3 c. I 2. Et uicinum meliorem iuxta, quam fratrem procul
dixit Sapiens Prouerb. 2 7. Nam illi cum boni sunt, propter oportunam & quotidianam opem nobis, nostris4; prospiciunt,nos uero ipsis,& quae illorum sunt vicissim. η At cum uicini mali sunt contrarium, dc prorsus nihil bqni ab eis existimandum est Nihil enim perniciosius elle
potest,quam malus uicinus, propter noscendi omni momento datam opportunitatem, cum omnia quae uicino. rum sunt noscere,factaq; eorum scire praesumantur. ut in cap.quanto. & c. quoidam . ex. de praesumptionib. Hi
quanto magis domestici,& familiares pi sumuntur,rat to pessimi efficiuntur inimici,cum mali sunt. Nam coc. pore videntur esse nobiscum,mente uero & animo contra nos sunt,& multo nequiores hostes hi, quam illi, qui sortis sunt & euidenter inimici sunt. vi expresse habetur in c.si inimicus.93. distin. ubi glo.in uerbo. hostis. refert dictum Boetij dicentis,quod nulla pestis efficacior est ad nocendum,quam familiaris inimicus. Vnde non est de . terior hostis,quam fictus amicus. Et sic sertur,non odiugrauius,quam simulatus amor. 3 Quare sanctissime cautum est, malos uicinos,hoc est, qui malis moribus imbuti sunt, maleq; uiuunt, ut leno nes,meretrices,& alij inhoneste viventes, ab honesta ui