장음표시 사용
211쪽
cinia expellendos esse,ne mores uicinornm probos insi- cianta. non aliter. ff.de usu.& habitatio.tenet Luc.dena.in l. si qua.C. Me spectacul. & scenicis, & lenonib.lib. ai. Qu9d quidem ex illa iuris consultorum communi locutione probatur,ex qua habetur, totum corrumpit ouile. l. I ulianus.in princ.st.de a lonati. empti. Ac etiam nostro uulgari Catalano fertur, hon hi,te bon mali. dc contra .Qui te mal uehi te mal mali. Resecandet sunt putrid carnes, & scabiosa ouis a cautis repellenda; ne tota domus massa, corpus, & pecora
ardeant,corrumpantur; putrescant,intereant. Arrius in
Alexandria una intilla suit,sed quoniam non statim o Pressus est, per totum orbem eius flamma populata e .
σ Et sic fit,qubd meretrices,uel aliae inhonest
non habirent in comitiua honestarum, quς prohibenduilant , ne bon ob ipsarum meretricium corrumpantur. ut in da.non aliter.& probatur in Auth. de lenonib. in j. sancimus. tenet expresse paul.de Castr.in l. nullus.nu. F. C.de summa tri.& fi .cathol.& Iacini.iustitia. st.de tuitia& iure.Probatur etiam iuxta illud, quod in lacra pagina legitur, Reque habitauit iuxta te malignus neque permanebunt iniusti ante oculos tuos.' Meretrices autem eas mulieres intelligas, quq imi: -
Meretrix qua multorum libidini patet. dc l. palam .de rata nuptiar. quarum turpitudo publice uenalis eae c.meretrices.3 2.q 6.Eἰ ea etiam ad quam unus accessar,u me cedem proinde recepit.arg.Lmariti. M.qui qu stum. n. adleg. Iul.de aduLibidiue enim repius siue .e Et propterea in hoc Principatu Cathalolaiae condita est duoque lex , qua uillis sui corporis atque dissamatis
212쪽
.taminis uetatur, ne in conuicinijs honestarum mulieruhabitent: immo,quisii expelli possint,etiam quod in hi- uchis conuiciniis proprias ac sui patrim6nii domos haberent.tex .in c. I I .Regis Petri .3. incuria Motitit soni i si britide ad uirer. eque uilis iambies. Et suit iden, cautum P iatq; sancitum per Regiam pragmaticam Regis Alsens, que data fuit valentiae. io. Kal. Februari j. ii & est ini ruolumi.constitutionum. l. 3 II. in fi . secundae paginae. Quod saepe iudices uicinis honestis instantibus , practicare solent, qui sumpta ex arbitrio summaria inforrna- Itione, qubd talis est meretrix, uel lena, ptaecipiunt ei, Pinfra tempus ex arbitrio costitutum euacuent uiciniam illam, ut mundet conseruentur &resplendeant. cap.non rsatis. 86.distinctio. & cap.gloria. Ia.q. a. & in cap.uasa. de consecratio.distinctio. i. Ix , An dicens alteri, quὁd est Iudaeus,&i J assirmat postea in multis locis, dc md x
tibus, illum ex genere & prosapi a Iudaeorum descendere,inserat ei iniuriam ξ & quam Et an talis iniuria, seu conuitium sit punitione uignum, & qua poena
Diiuriarum actione, O cmiliter criminaliter aspotest . . p , . t prIniuria effectus est, alium malo Hcer . , Ca domen bonum habere curare deuem . iniuria verbalis non est ferenda sine ianissim propter publicam utilitatmia Linguam tanquam tu quietum malum nullus hominum domatre potet, nisi frenum ut equis imponatur. Ilogua occasione, quae mala proueniant. ' Pl
213쪽
s A mus talis praesumitur, qualia sunt verba vel facta.
s Iniuriosa verba proferens contra ahquem tenetur acti ne intruriarum. Et est verum , licet iniuria vera essetisi animus iniuriandi adest. io Ddso vel Sarraceno baptiotis non potest quis eorum
ra Dd, licet ex nobilibus parentibus orti sint,tamen sivis exigentibus peccatis, meruerunt ore a uino nominari popMus durs ceruicis. et a Iudsorum parentela fidissima ct horribilis declaratur: σ quare . I 3 Iudai qumre csci dicantur. I risianum Ddsum appellare, ct ei cui dicitur, ct toti eius agnationi, ὰ se descendentibus niuria infertur. Is Iniuriosa verba alteri dicere licitum est: dummodo illud sit pro defensione priuilegiorum, vel Reipublics, abseque animo iniuriandi. Iniuriam contra aliwm proferens, licet Rinpallas causa, tenetur iniuriarum astione se animo iniuriandi, crinfamandi dixit . x Iniuria verbalis variis legibus punita. Is Poena iniuris verbalis , iure ciuili quo utimur, arbitrio iudicis relinquitur. xs In iniuriis puniendis tria consideranda.
N praesenti ciuitate proceres dc constatres constatriae fabrorum lignorum congregarunt se in dolia o dictat conuatriae, in qua inierunt concilium; ad eligendum eiusdem constatriae collectorem. Et electa ad diebam ossicium persona Simeonis Oliveres fibri lignarii , Andreas Carboneli alter ex dictis
214쪽
fabris lignari js contra eundem Simeo pgna Oliu
res in praesentia procerum S aliorum constatruum orposuit, illum non potuiste ad ossicium collectoris eligi: ' ideo quod erat Iudaeus, & ex genere seu prosapia IQ- εdaeorum natus. Et perseuerauit in hoe dicto, in alijs locis seu partibus dicitae ciuitatis, conuitiose,&animo,atque pioposito deliberatis illum iniuriandi. Attamen d ctus Simeon oliueres sciens se natu ex optimis & Christianis parentibus , suique generis sanguinem non se isse nec esse Iudaeorum sanguine contaminatum, existim uit, tibi atrocem iniuriam filisse illatam : afficientem agnatos, liberos, a se descendentes , & denique alios
sui generis & prosapiae. Ob quam quidem rem, dictv
oliueres contra eundem Carboneli in Regio concilio criminalem instituit accusationem: in quo fuit agitatum de huiusmodi iniuria atque conuitio an esset punitione digna r & qua poena de quibus infra. 1 Et quamuis ad vindicandam iniuriam, possit & ciui,
liter,& criminaliter agi,iuxta.l.prςtor edixit. g. si dicatur,ffde iniuriis.& in-summa.insti.eossitit.tamen dictu. Simeon oliueres maluit contraeundem Carboneli cri minalem intentare achtionem,ut sic tantae iniuriae castigario,& coercio, publica esset: ob sui nominis,& semet leti et x defensionem,& recuperationem. Nam cum huius inia riae effectus sit, alium malo assicere , ut Seneca lib. 2. ad Serenum.vbi cum tractat in virum sapientem no caderet iniuriam,inquit, nemo potest accipere iniuriam sine aliquo detrimento, vel rerum extra nos politarum.& pa- .riter Vlpianus refert in L I. g.omnem. n. le iniurijs. omnem iniuriam diminutionem esse eius in que incurrit,
nimirum ergo, si ob vindictam publicam in hac cause iminaliter procellum se erit. Iustam enim sitisse cau-H a μ
215쪽
sam, & rationem agendi, atque instandi huius Punitionem , rationes quibus bonum nomen deses Oi1 dum inuitamur, atq; publica utilitas,quae vindictam pras liticam postulae docent. Legitur enim nos de bon' non, ine maximopere curam habere debere.ut Eccleae a .ibi. Curam habe de bono nomine: hoc enim,magis permahebis tibi,quam mille thesauri pretiosi, magni. Immo & crudelis est qui suam fimam conterrinit.c. nolo. I 2.q. I. sicut lux oculi, sum lςtificat in arti, sic bona fama irn- Pugnato iselides auget virtutes,in quibus robur consistit hominis interioris, non minus quam robur exterius in ossibus, ut Ecclesiast.cap. 3 .'Deinc,α nobis proba V ea necessaria,&.stissiciens quidem est: si1s autem,& s ina nostra necessula est. c.noni laudiendi. II .q.3. Et sic cauendum est, ut no solum, ne incidamus in crimen, sed etiam, ne in criminis uel notae opprobrij suspitione. Qi md quidem, non solum nobis spinandum est, verum etiam & liberis, &descendentibus a nobis: quia i inquit Isecrates, plus tibi curae sic, mi honestam iam amquam diuitias ingentes liberis relinquas: nam lis morta les sunt illa veto immortalis. Et per famam, comparari possunt opes; nunquam vero pecunijs,fama redimitur . item diuitiae, etiam improbis accedunt: at famae gloria non potest nisi solis viris contingere. Melius enim est bonum nomen, quam diuitiae multae. ut Prouerbio. Σ2. Et melius bonum nomen, quam unguenta pretiosa.Eccle fast.cap.7 Et quamuis praeinserta ratio, quae tantum comodum& utilitatem iniuriam passi respicit, sussiciens fuerit ad criminaliter in hac causa agendu : publica quoq; utilitas s suadet,ne talis iniuria sine vindicta seratur . Et est ratio, primo,ut lingit frenu, ut equis & ut gubernaculum na-
216쪽
m ad eam compescendam & circumducendam impo natur: cum aliter, illam tanquam inquietum malum, & plenam ueneno mortifero, millias hominum domarae possit. ut refert diuus Iacob.in Epistola catholica. cap.
6 Homines per ipsam interficiuntur, blasphemiae periuria perficiuntur, nuptiae, Principatus, & Regna, per ipsam
subuertuntur: & in summa vita omnis, infinitorum: e rorum reserta est. Idcirco Prouerb. I 3.uersi. . habetur,
qui custodit os suum,custodit animam suam, qui autem inconsideratus est ad loquendii,sentiet mala . Propterea diuus Iacob.in dicta Epistola.cap. .admonet, ne de ramhamus alteratrum,qui enim detrahit,aut qui iudicat statrem suum, detrahit legi: & iudicat legem . Si autem iudicis legem, non es sector legis: sed iudex. . Secundb, crimen hoc ideo punitione dignum existi matur,quod uerba illa perseuerata, qu bd Simeon Olivexes erat Iudaeus, ac degenere & prosapia Iudetorum de
scendens,seerunt couitiose, atq; ad infamandum prola' ta. Nam uerba hςc, te per se iniuriam ostendunt:& pr inde non licet uti excusatione, laisi contrarium manifesta doceatur.cap. i .de praesumptionib. & Prouerb 26. ver sic. 24. A uerboru enim propria significatione receden dum non est, nisi de contraria mente constet loquentis. l. non aliter.ffide leg. 3. Nec arbitramur quenquam dice re , quod non sentiat, & quin maxime eo nomine usus
sit, quo res appellari solet. Habeo. g. idem Tubero. st.desiapplecti.leg.l. 3. de reb.dub. cum similib.animus enim 8 talis praesumitur, qualia sunt uerba, uel facta. ut in dristat Labeo & in t .scire. fi. de tutoribu & curatoriadat. ab his.&l. repraehendenda. ff. de institutionibus & substitu
sitionibus. At cum uerba iniuriosa , aut conuitiosa, ani mo iniuriandi contra aliquem proseruntur, proferens
217쪽
illa tenetur iniuriarum actione, siue proueniat ex culpa, siue sine culpa illius, contra quem proferuntur, quia adest iniuriandi animus,quod est substantiale in iniuri rum actione,cum iniuria ex affectu sacientis consistat, in Lillud. f.iniuria. ff.de iniurijs.& in l. si non conuitij. C.de iniuriis & expresse Grammation decisio.37. num46.Ergo conclusum idetur,iniuriantem praedicta iniuriarum actione teneri,& ex hoc puniendum esse. d quidem ad huc processere existimamus, licet iniuria verbis illata vera esset, vel conuitium dictum, nam quando animus & uoluntas iniuriandi adsent, noeximitur iniuriam inferens ab actione iniuriarum. Non enim debet quis alterius infamiam siue desectus det gere sine causa: desectus enim nostros in humanu atq; iniuriosum est detegere. l. 2. C.quando di qui b. quarta
pars lib. ro.licet enim tali casu cctu uel dictu bonu sit, α utile, in se detest, s fiat cum malo animo detegendi,
detegens punitur capite.c.detengentes. I S.q. .sic ergo dicimus, non curari si dictum uel fictum sit malum in se, dum tamen iniuriandi voluntas absit,cum tunc iniu-xifum actio non oriatur.dicta.l.illud. F. r.& seq.ff.de iniurijs. cum mens & voluntas magis attendenda sit, qua factu,ad boc 't quid maleficiu dicatur.l diuus. ff.de sicar. l.verum.de fur.l.qui iniuriς.eo.titu.c.quid inuenisti. i'. q. s. tenet Oidra.in colit. D.& Andr.de Isern.&post iitu Assiict.in cap. i .iniuria. de pace iura.firma.invsb.seudori ubi inspecieiquit, teneri iniuriarum acti ne eum, qui vocat aliquem spurium,licet sit spurius,
quia non ipse suit in culpa, sed progenitores sui, cum spurij non tine despiciendi sed iuuandi,ut dicit sto. in
218쪽
legem retrahere,immo retrahetes delinquunt.vi I viati.
si quis iudςo.atque liceat iudaeos iniuria afficere.ut patet in l.christianis. C.de pagan.& sacrifi. minus ergo licebit christianum iudaeum appellare ac de iudaeorum parenii tela eum esse dicere. His enim verbis atrocem iniuria inferri, nemo est qui dubitet , nam licet iudaei ex nobilibus parentibus orti sint, quales fuerunt Abraam, Isaeci Iacob.suis tamen peccatis exigentibus , meruerunt Dominariore diuino , populus aurae ceruicis. ut patet
Exod. 32. ibi in uersicul.Cerno. Appellata etiam filii
eorum generatio praua, atque peruersa. ut Deuterono.
3 2.Et in nouo testamento du volebant a Christo signia uidere , ab eode Iesu Christo domino nostro dicti Mappellati fuerut generatio mala,& adultera.ita Mati. I a. 1, allibi Math. i . dicunc generatio laredula, & pueris. Et Lucae. 9.generatio infidelis, & Pireris.Qui etiam cecitare percussi,componentes librum qui apud eos Thal-mud nominae qu daturpissima scripserunt,ex quibus paretela eorum sedissima,& horribilis declaraturi uidelatὸ in libro. 3 . Fortaliiij fidei.qui intitulatur de belloiudaeoru . in secunda consideratione quς fit delud ruma 3 parentela, ex Thalmud doctrina. D e quibusquidem iudetis etiam scriptum est, ambulabunt ut ceci,quia domino peccauerunt. Q I uel ba licet generaliter de omnibus peccantibus sint dicta,qui uere domino peccant teste David in Pses.so dicentea ibi stoli peccam et malum coram te feci. e xquo peccato spiritualiter ceci essiciunt; tamen specialiter intelligunt de iudaeis, et quoda sinsul ri modo domino peccauerunt Iesum Christum filium Dei iniustὸ crucis supplicio interimendo,,pprer quod,
speciali modo,Listi sunt ceci inter omnes gentes,ut non tum patiatur cecitatem culpς sicut ceteri pecc tores,
219쪽
sed etiam habeant c citatem ignorantiae super omnes Fpropter quam ignorantiam scripturam propriet legis minime intelligunt, &quod in illa ad eorum direditonem valde clarum est , in propriam damnationem uenit in ,sbscuru. de quibus late ita dicto sertalitio.lib. 3 .in princis ubi per plures aut horitates haec comprobantur. Qui ergo alium Iudaeum appellat, nihil aliud intendit, quam declarare illum descendere ex generatione praua, pe uersa, adultera, incredula, & infideli. Qu9 fit,ut maxima ob id, qui patitur iniuria, afficiatur . Et non solum hac de re soli Christiano cui harς irrogatur iniuria,hoc Iudaei nomen iniuriosum, atq; nocivuest,uerum etia, δἴ toti suae agnationi,& prosapiς,ac omnibus a se descendentibus. Nam haec iniuria, uni Lista, toti agnationi facta esse ces elutat. lex Cornelia. ff.de iniurijs.& ibi glo.& Bar.notarunt.ita etiam Bal. Ang.& Saly. in l.unica. C.de rap. uirgi. Alex.consit. III. cor a . lib.ε. Felin.in cap.Petrus.nume. 8.de homi.& late Tiraquel. in ira sta de poenis legum causa.nume.68. qui aliorum authoritatibus de multis similibus comprobat,& maxime in hac Prouincia Cathaloniae, in qua ; ad honores,& di-snitates,& ad liberos in matrimonium collocandos, liqCres plurimum consideratur cuius solus sapor, atque gustatus, multa quae fierent, ne fiant,diuertunt,& proinde,
iniuria quae his uerbii insertur, ualde punitione digna censenda est, & a iudice atrox arbitranda,cum eius arbitrio, ex qualitate facti, & ex qualitate dignitateve personarum quibus illata est relinquatur. ita Menoch.de arbitra.iudic.casu .ubi plures alios recensetis . II Andreas uero Carboneli reus & in carceribus detentiis, ut huius criminis punitionem contra eum tantope-
220쪽
proposait, inquiens, regio prhiilegio concessum fuisseis constatriae fabromim lignorum ne cuiqua qui esset de genere & prosapia iudaeoru liceret in diita cons atria oti icium aliquod exercere: famamq; multis hinc diebus in Republica fuisse eudem Simeonem oliueres ex dicto. iudςorum genere descendere , ut multorum attestati . nibus,in iudicio productis,postea apparere it, ideoq; sibi, ut proceri eiusde confratriae absq; iniuriandi animo atq; alicuius poenae in cursu licuisse,hanc famam pro ob-seruantia regij priuilegii,atq; eiusdem consi atriae ordinaetionum,alijs proceribus & constatribus proponere. Probat hanc rationem elegans Hostien.doctrina in tit.de i iurijs.nu.6.ubi tenet,ea quae iure potestatis a magistrata fiunt,ad iniuriarum actionem non pertinere. Cautu pr' terea est, pro interesse Reipublicae uocare alium latrone, homicidam,uelle prosum,ut sciatur, qud dest leprosus: ne alij lepra contaminentur.uel ut latro puniatur.ut in l. eum qui nocentem. ff. de iniur. Et etiam idem licet causa venerandae Reipublicae, ut in l.Reipublicacissi eo tita.
Quo fit ut pariter quoq; dicendum sit, dictum Andrea
carbonetl ab iniuriarum actione exculari, eo maximuquod ipse iure proceris praedicta protulerit verba ad pri legiorum eiaem conti atriae concessbrum defensione: cuius interest, ne iudaei seu ab eis descendentes quid quam in dicta confratria regant,& administrent , ad qu constatriam defendendam, menerandam , axque colen clam , ipsi praecipue proceres vi iuramenti per eos prM'stiti tenentur. Verum quamuis rationes & argumenta quibus haec defensio probatur in se vera sint, existimo ea esse inte praetanda, & intelligenda, nisi proserens haec iniurio