장음표시 사용
221쪽
alte iusve causa animum iniuriandi habuerit. Nam ut supra ostensum est,in iniurijs, generaliter inausiantis animus atque intentio contemplanda sunt, qliae diffamandi sunt proxima.Et ubi costiterit,iniuriam ad infamandum fuisse dictam, tunc eam punitione dignam leges statue
lud. Liniuria.isde iniurijs.& per ea quς supra latius dixi.
num. . 8.& 9.Et maxime, quando facta uel dicta sine detrimento iniuriam passi saltim famae reuocari nequeunt, quia in istis poenitentia non est immunis a poena.l.aut facta.g.causa.ίζde penis. Q mobrem cum ex meritis pro cessust& exprobatis per metum Simeonem Oliveres csistiteritisse ex optimis , christianis parentibus natum, ataque ex chiistianorum prosapia deicendere, dictumque Andream Carboneli reum conuitiose, & iniuriandi animo in multis locis seu partibus ciuitatis asseruisse, eundem Oliveres iudaeum esse, & ex iudaeorum genere descendere, cuius animus peractus externos in procesIuprobatos,& ex modo quo singulis vicibus praed:cta uer-ha iniuriosa prolata suerunt perpensus suit; ideo per regios consiliarios fuit dictum, iniuriam hanc non obstam re supra proposita defensione,punitione dignam esse. -- Fradeo iniuriam Nerbalem iniuriandi animo illatam puniendam iura existimarunt, quod & a Rhotario Rege in legibus Longobardorum & 1n l. salica. atque, The derico Gotthorum Rege poenam statutam, atque impositam legimustae quibus late attestatur Grego.in syntay
is I 2.Iustinia.vero Imperator, in iure nostro qui utimur, poenam hanc iudicis arbitrio relinquendam esse statuit. ut in s. in summa. insti.de iniurijs . Hermogenes quoque
in l.s.fi.eo,situ.u quit, se iniuria num tra ordinem ex causa
222쪽
eausa & ex persona statui solere. In iniurijs enim puniendis,tria sunt praecipue consideranda. Primo, pro rebus, atrocitatem iniuri xii,iniurias scilicet ipsis, personas conuitiantes,& patientes, & tertio modum quo inseruntur.
Nam ut ait idem Hermogenes in loco citatoisi serui sunt iniuriam inserentes aagellis cessi dominis restituuntur, si uero liberi & uiles petibna: sustibus sebij cimitur 3 caeteri uero uel exilio temporali, uel interdictione rei certet
coercenmr.Item & D emolienes tradit,uerberantem.m
gistratum;uel praetorem, uel contumelijs assicientςi ini'riae publicae uenui ciuitatis reum esse, si priuatum, priua to agente, priuatae. Et ideo in his iudicis arbitrium exhibendum, ut sic ex personis, & loco,& grauitate iniuriae, patientisq; dignitate, pro poena infligenda arbitrari pose
sit,an atrox,uel leuis sit iniuria.Nam quemadmodum ratione uarietatis Listorum,ac personarumliniuria iudicatur atrox,& plusquam atrox,ita uariant Sc poenae. Et ob bid sensent Doctores, poenam pro atroci iniuria, iure dissinitam non esse,sed iudicii arbitrio relinqui ita Alu ru.In c
in facto praesupposito fuit concitisum in Regio concilio die a 8. Nouembris Isr3.in quo Regij concili rii constito de fisci & partis instantis intentiooh ac mςrius processis recte perpensis, de considerati , albitrio suo dictum
Andream Carboneli condemnarunt. et 'is arbitriana quod in loco per suam Excellentiam nomiisendo, recognosceret, in publicum diceret, se male dc citra uerita- diem dixisse , dinum Simeonem Oliveres iud*um esset iin haec uerba, Yoregonech bauer ma , ymalprelis, comm mestre Ameon oliuerti quc ei ιμ- , I Τμeprcle ε
223쪽
se rassa de iue o feraxi combedis: ambe cic,que υ cbrectis cis natura & quod duceretur per loca stlita praesentis ciuitatis Barcinonae, & quod banniretura vicarijs Barcinonae, ,eiun q,Vici,Peniten,Tarraconete, Montis albi,Tarragae,& Ceruariae, ad annum. An homicidium secutum ex vulneribus
1 i in rixa illatis sit pyna ordinaria homicidii puniendum,vel e traordinaria arbitrio iudicis3
Iercussus ab aliquo,sposto moritur sine alio superueniεti vulnere,dicitur mortuus ab eo,qui illum pereusit.. Isors videtur secuta ex vulnere illato, propter temporis breuitatem. Vulnera in capite illata,magis Hisminr lethalia,quam in
n rixa oriuscuiusq; ictus escantemplandus, ut hinc,animus occidendi inferatur. t Homicida per L corneliam poena orrinaria homicidii non tenetur: nisi. animum occidendi habuerit. Quod etiam. procedit inmitutis. In rixas non comat ex plurifus rixantibus quis interi fecit,omnesμnt 4poena ordinaria absoluendi,nisi con-j Ilaret ipsos armator, ct coniuratos fisse ad mortem
ex aquillia magis ad factum quam ad animum attendit. l. Et sicyplurespercusserint,σ occiderint, oenon cAter de occidente,omnes dictat aquilia tenentur. Lex aquilia actioneni ciuilem tantum ad interse pro-
Animus occidendi praesumitur in bomine mala famae, .c'nditio/us, h quando es malus in eodem
224쪽
lli Vulnera in capite dicuntur letalia, O arguunt intentio
I a Animus occidendὶρ sumitur,eae armis, ex impetuster Drorepercuisioni . I i cnimns occidendi praesiumitur in eo qui percussit homi nem iam aegrorum ex primis uulneribus icet vulnus οἰ- timo loco iliatum in 'iamine ano,non esset mortale. 'I Poena ordinaria homicidis, de iure est pnna mortis.Quod procedit etiam de iure diurno. ia I . Motus primi non uni in potestate hominis. Et ideo bomicidium in rixa commisium cum ex imprduiso, pristio , hominis motu contingat,es mitius puniendum,quam r
Ic Vulneratus,sicet presumeretur mortuus ex vulnerenqutamen procedere es quarido ex mala oe inordinata uisa aliud esset prssumendum. II Vulneratus in dubio potius praesumitur mortuus ex ne ingentia,quam ex Munere. I s. -nimus tanquam quid in eoiae iacens, a sola Teo co
1 9 Poena uera oe ordinaria delicti non est imponenda,quam do proceditur expraesumptionibus,std alia mitior. ao TVsumptiones quiando pro utraq; parte concurrunt, una praesumptio tollit aliam.Et deo mus es promptiores ad absoluendum,quam ad condemnand m. at .Auxilians amico suo aduersanti, se interfecit aduersa. rium non est ut homicida poena ordinaria damnandus.
225쪽
ludebant soleis In sorijs vulgo dictis aca tes, in loco dicto la Rambia praesentis ciuitatis Barcinonae,& aderant ibi Petrus Prat,& Damianus vendreli ludum aspicientes. Euenit clubd petrus prat occasione ludi habuit qu daminiuriosa uerba cum dicto Gulielmo vita altero ex ludentibus,quorum ver blarum occasione deuenerum ad rixa,& superueniens Damianus vendreli socius eiusdem Petri,ilictum Gulielmum vita pomo sui ensis in capite vulnerauit: & abiens incontinenti dictus Damianus,dimisso Gulielmo Vita vulnerato, idem Gulielmns insequeba tur eum, lapides aduersus eundem projciedo. Qui cum
esset in exercitio dictos lapides proiiciendi,suit lapide ab
altero homine qui non erat de primis rixantibus in capite taliter perculius, qubd incontineti quasi mortuus cecidit in terram, Et vivens Damianus vendrell, dictum Gulielmum. per terram extensum, iterum reuersus ad eum,ense evaginato, eundem in capite percussit, taliter,
quod fruitiunx ossis sum capillis, ab eius Opite seiunxit& separauit. Et finita hoc modo rixa, dictus Damianus vendreli fiat captus , & regijs carceribus mancipatus .culielmus uero ita dictis vulneribus aegrotus, filii ad hospitale adductus e in quo elapsis viginti diebus incontinenti uita decessit. Fuit ideo dubitatum in causa criminali quae contra eundem Damianum vendreli ducebatur, instante parte, & fisci procuratore Regiae curiae, arithors illa Titis causata filisset ex dictis vulneribus in eius personam illatis ὶ Et an dictus Damianus vendteli vi ho inicida esset puniendus poena delicti ordinaria.
presupposito hoc in facto uidetur esse dicendum,dirictuin Gulielmum vita a praedicto Damiano vendreli
226쪽
vulnerante occissum sitisse, maxime, cum incontinenti elapsis viginti diebus,sine alio vulnere, siue percussione
supei uenienti, vitam cum morte commutaueriti ita dicit rex .in l. huius scriptui atag. quod si seruus.ff.ad leg. aquil . ibi. .ia uerum est eum a te occisum esse, tunc cum
eum vulnerabo, quod mortuo eo demum apparuit. Ad ideficit,quia euentus mortis ostendit vulnus fuisse mortale. arg. l. aut euentus. st de poenis. iuxta illud exitus acta probat.l.rem non nouam .3. f. C.de iudi.& in prima constitu. ffin fine.& vide Bal. in versicu.6. conquiritur. a quibus mod. seu.amitta.in v sib. seu. Adde quod idem videtur velle glo. in cap. a. in verbo post octo menses. ex. de cleri. percussu bi tenet, propter temporis breuitatem mortem videri ex vulnere secutam. Pro quarum rerum corroboratione adduci potest tex.in l.ait lex versi. Mox-
risere. ff.ad leg. aquil.ubi probatur, quod licet yulneratu decesserit post longum interuallunt, non tamen tollitur praesumptio, quod praesumatur ex vulnere decessim a inae quidem res confirmatur, ex qualitate loci in quo dictus Ulla filii vulneratus: cum a communiter accidentibus videamus, uulnera in capite magis esse lethalia, oin alia parte corporis: ut infia latius explicabo.Quamotarem, idetur concludendum,dictum Damianum Ue dreli percussorem teneri debere de morte secuta in personam dii hi Gulielmi Vila. In sua re dubitandum minia
me celiseo. Ex illimo tamen, dissicultarem nostraequet stionis versari circa poenae impc sitionem , an videlicet Damianus Vendi eli prodicta morte ueniat.ut homicida poena ordinat ra damnandus ; vel alia extraordinaria iudicis arbitrio λ' Ad quam quidem rem decidendam existimavi, prius subij ciendam ω regulam, quam nobis iureconsultus
227쪽
hsoponti. in L fi . ad leg.cor.desicar.Illa enim lex dum δε homicidio in rixa commisso disponit,ita sentit, qudit in
lixa unius cuiusque dictus ex pluribus collectoru cotta piari oportet. Et non alio, ea in lege hoc existimatur, qu 1m ut hinc animus ictum inserent perpellatur.vid licet, an is cuilis is u perculsus interficiscitur animu occidendi habuerit. ita declarat glo. lictar. l. fi .in verbo. unius cuiusque. Non enim lege cornelia solum suffcit, quod quis alitina occidat, mi poena ordinaria homicidij teneatur, sed adhuc opus est, id eum dolo, & occidendi animo admississe. ita probatur ex praessissimo &' ele gantissimo rex. in l. i . M. Diuus . ff.ad leg.cor.de sica.ibi Diuus εAdrianus rescripsit , eu qui hominem occideritono occidendi animo hoc admisserit absolui posse.concordattex. in l. i .C.eo seni minabi.Quis probauerit,iro occideri
animo hominem a se percussum esse,remissa bonucidijpoena secundum disciplinam militarem sententiam proferetι
Concordat etiam tex. capit. significasti. a.ex . de homiei ibi.in merbis. pereussor voluntatem non habuerit oc-eidendi. de probatur arg. tex. in g. placuit. insti. te obligatio.quq ex delicto .nuscuabus uia furtu sine assem Dradi
non committi . vide Philippii Deci. in consit f. vol. I. Quod quidsi procedit, non solii inspecto iure cornuni, sed etia ocu habet in statutis. Nasi statutum dicit, quod Dro homicidio quis decapitetur,inteligitur,quando dolo&ex proposito hornicidium committitur. Bal. in I. data opera.versi. Item si statutum . C.qui acus. non posisalycet.ini. 2.C.de noxalib. Ob quam quidem rem ,dicha lex Cornelia constituit sibi differentiam inter ipsam , & legem aquiliam , nam Cornelia tantum a tumum considerauit,adeo,quod si n5ebstaret de cuius ictu ex pluribus rixitibusvi uersecede- tut
228쪽
tur,tunc oes sunt i poena homicidij absoluendi, post qu
de animo praesumere non possumus ..ita sentu glo. in Lyste mela.f.etsi plures.in verb. Iulianus ait. ff.ad leg. aquilusequitur Rolan. cos. I. nu. IO. lib. 2.δί probatur arg. Iera in t .absentem. ff.de rinis. quo tex .deciditui, in dubiis pottius esse nocentem absoluere, si innocentem condemnaqre.ulde glo.in c. nolite .in verbo triticu . II .q. 3. & o. fi: in c.quiescamus. qa.dist Specula. expresse. in ii. de homi ci.M. l . versi. Pone quatuor. Felin. in c. significasti. a .ex .do homi .nu. 9.&late Hyppoli.de Mar.int.1.inyrin. nu. o ff.ad leg.Cor.de sic.ubi eandem sequitur stiam.& resert
plures alios in eade esse stata & opinione Quod quidem
vetu esse sensemus, nisi appareat oes tuisse armatos, uconiuratos,ad mortem committendam. Nam tunc prae sumeretur illud unicum vulnus suille datum, mediantis auxilio aliorum,& omnes tunc punirentur. per c.sicut drgnum. de homici.& ibi Felin. Lex vero aquilia, e contra quia potius attendit ad factum,qtiam ad animum. in l.item meta. g. si plures.dicto titu .ita sentit,quod si piis res seruum percusserint,& moriatur , is teneatur , cuiuς ictu ille perierit,quasi occiderit. Et adeo sectum considetrauit, quω si non constaret cuius iistu seruus intersectust esset, Omnes tenerentur.ut in plurescibi. UOd p.rret omnes quasi occiderint, milianua ait tener quidem differentiain annotaiunt.Bar.& alij in dictas. si. ff. ad leg.Cornel. de sicat. .i rta Sed scias, quod circa propositam quaestionem dege aquilia nulla est nabenda ξatio , cum ex ea tantumia as ctio ciuilis ad interesse instituatur. prout dicit Bart.in dicto F. si plures.Sed solum de lege Cornelia, qu et iuper iis
criminaliter disponit. l. a 4 3 v mi, C
Ex prςdictis igitur copertum habemur,animum per 1 cutientis,
229쪽
cutientis, atque inserentis vulnus summo opere esse c6- templandum,&considerandu,tit hinc, de io filii eda poena ordinaria, vel extraordinaria facilius diceriti possit. Atque ideo,ut ad decidendam dictam propositam quς- stionem accedamus, opere praetium duxi,ex facto & ex processu resultantibus uidere, an sint aliqua quibus c6-
stare possit, dictum Damianum vendreli pro praedictis
vulneribus per eum in personam Guiler mi Vita illatis, ex quibus postea secuta fiati mors, habuisse animum oc-ςodendi,uel non Et quod ex deduci is in processu constet dictu Damia num veni reli animum occidendi habuisse, probatur. 9 Primo, quia constat eundem Damianum vendieli esse hominem malae simae,& conditionis,rixarique colluetu. Quae qualitates hominem dolosum,malum,atq; iniquu ostendunt,ex eo, quod qui semel est malus, semper praesumis malus,maxime in eode genere mali, uulgata iuris regula,qui semel est malus. de regul.tur.in 6. Hinc diciamus,quod de uno quoque bonum uel malu praesumimus,cosideratis primq qtatis suae moribtis. l. lesertore. Dis qui. a . ibi. inspecto vita eius praecedenti actu.&.l non omnes. a barbaris. st.de re mili.&.l. tuto i quod, quςrit,intest.Ge suspeetis tutorib. Ex gestis enim plei itς vitq=sentia metimur. l. pen.3 5.C.de age n. in reb.lib. I 2. Et ideo,cum constet dvstu in Damianum Vendreli esse homine rixosunt, & in Republica perniciosum, psum eduest, mortem secuta ex dictis vulneribus per eum in rixa illatis,ex malo animo, studio,& uoluntate maligna comissam fuisse, quia semper omne malum prςsumitur ex malo animo potius commissum , quam ex ignorantia, aut studio bono. ut probatur ex authoritate Iodmin pra- ct crimi.cap. I 3 7. m. s. Secundo
230쪽
io secundo pr sumitur , dictum Damianum Vendreli animum occidendi habuisse, ideo quod constat ipsum
percutisse Guilermum villa in capite,ratione nim loci percussi cognoscitur animus oceidendi ut probatur in cap. significasti. a.exide homici. & not. Angel. in l. t.f. sed etsi claua. ff.ad legem cornei. de sic'. Percussiones. et i enim capitis sempet arguunt intentionem mortis in- fetentis,ut dicunt glo. &Doctor. in cap.ucut dignum .iex.de homicid. Et rationem assigna Balan cap. I .f. ad hec.de pace iura. firma. videlicet ratione cerebri quod secundum Philosophum est membrum diuinum, & eol so, de facili omnes spiritus animales ab eo descendetesdeficiunt. Et ideo pulchre dicitur,in dicho cap.significasti .hoc esse verum, etiam quod ictus in capite modicus esset, ut in finalib.vertaibi. Tum ratione partis in qua
fuit ille percussus,in qua de modico ictu quis laetabiter soletiadi re cum per relationem chiurgii costiterit,dictu Guilermum Villa euiuis decessisse ratione dichorum
vulnerum, merito concludendum est, Damianum Ven-dreli uulnerante animu occidedi in dicta rixa habuisse., i et' ertio animus occidendi contra dictum Damianum
probaur,ex armis, & ex impetu,& se rore percussionu
Gladio enim siue ense percussit dictum Guillermum iam infirmum ex alijs percussionibus,tali impetu,& H- rore,quod frustru ossis sui capitis cum capillis se iunxi e& separauit.ita Mattianus in l. ad leg.cor.de sic. ubi in hςc verba. inquit, Quod ex re constituendum en; nase gladiu strinxerit, et in eo percusserit in bitanter id eu oc-eidedi animo admississe laesentire itidec Iulianus n l. r. in prin.ss.1d uacauit ibi. Sed et lege aquilia is demu teneri
visus est , qui adhibita quis manu Musam mortis praebuisset.