장음표시 사용
791쪽
A argumento collegi. Animaduerti Curiunt Dentatum, quem libri Latini, Graecique plerunque Manium Curium nominant, in quarto eius triumpho Capitolino
ita describi,M'. Curius, M'. F. M'. N. DENTAT Us. eaderatione Valerium, qui anno CCLix dictator est, & a Dionysio Manius Valerius dicitur, in stagmentis Capitolinis ita vocari, M'. v ΑΣ--, praeterea consules, qui anno cox c inconsilibus Capitolinis M'. VALE Rrvs &M'. OTACrtius stribuntur, a Polybio M ανιανο λέριον,& - ιον Oτακλου nominari. Haec igitur ipsi quu legis v sem , accuratior deinde factus sum in Aciliis & Aquilliis, Emiliis, Sergiis,ceterisque eiusmodi suo praeno ni ne decorandis, quos in antiquis monumentis iisdem notis esse descriptos, apud Graecos ferE , aut Manios aut Mallios sinitimo errore vocatos esse reperiebam. Quibus rebus adductus, tum praenomen tum eius antiquam notam linguae Latinae restitui, eaqueipsa re historiam ipsam Romanam, quae magnam iacturam fecerat,siableuaui. Puto autem veteres his notis M'. Se M distingui Manium a Marco voluisse, qui Μ. litera notae tur.Iccirco autem dixi & Μ . Nam quae nota in Capitolinis tabulis est Μ'. ea est in numis argeteis M .ut M'.
Υv. M'. SE κ Grus situs. Quos num os cum apud
alios, tum maximε apud clarissimum virum Andream Lauredanuna, patricium Venetum, repperi. NuMERivs Nitterasthibebatur.Itaque ego & prae nomen & praenominis notam renouaui, quae iam prorsus vetustate obsbleuerat. Etenim quum hoc esseFabiae. gentis proome ex Festo & Valerio didicissem, quum P que ex Fabiis eum primum Numerium esse dictum, qui inFabii filius esset eius qui, CCC vi ad Creme xam intersectis, sepertat, scirem, eundEmque in Ca-
pitolinis consulibus anno CCC xxvi N. FABrvs F. N. v IBvLANus describi animaduerterem,non
dubitaui quin & in eo & in ceteris Fabiis, qui N. F bii scriberentur, Numerius esset interpreta nou. Quod
ipsim deinde ex Diomede de ex Valerii lib. , cap. 3 apertias etiam cognoui. Nam Diomedes Num i
792쪽
praenomen N litera designatum suisse scribit, & qui in
Capitolinis triumphis N. FABivs PiCTOR scribitur, is a Valerio Numerius Fabius Pictor appellatur. Haec
autem nota est in L .sEx Trois Ex. F. N. N. SEXTIN. LATERANO.&in epitrammatis antiquae urbis, N.IHNio v Pico No. In libris autem Latinis ita euanu rat,ut nullam prope sui imagine reliquisset, sed in c N, S M,& C euaserat. CArso Nis etiam nota Κ quum interiis et , ex Te- retio Scauro & lapidib. Capitolinis restituta est.Quod tamen intellectu non admodum fuit difficile. nam quuin Fabiorum gente, quos Caesonis filios aut nepotes esse Livius S Dionysius scribunt, eos in marmoribus Capitolinis, K. F. K. N. describi animaduerterem, in eam Veni sententiam ut pro K. Caesonem esse intelli-gedum putarem. Qua literam eos iccirco in hoc praenomine usurpasse existimo, ut a Cato, qui C litera n latur, internosceretur, in quam literam passim in libris
TIBERIvM duabus literis notatum fuisse, & Probus tradit & antiqua marmora testimonio sunt in quibus quoties T r. inuenitur, semper Tiberius in Graecorum monumentis est scriptus, ut in Semproniis, Effinialiis, Claudiisque Neronibus. Haec autem ratio scribendi, praeterquam in paucis, hoc tempore seruabatur.
Quam certi in omnibus nostri non neglexissent,si Plutarchi verba in quaestionibus scripta attendissen a quo
inter ea praenomina, quae duabus notantur literis, T IBER Ius numeratur. quanquam verba eius mendosa fiant inquit enim alia praenomina binis suisse notata literis, τον , quum sit legendum οῦ ρ τὸν Tιζέριον.quam vocem omnes qui hucus iue eius loci testimonium protuleriit, suerunt autem plurimi quiq: eum librum Latine verterunt,ut superuacaneam omiserum.Miror autem amicu meum in libello De nominibus ita scribere, T .id est Titus.vtT Ampius, qua uis in Se pronio Graccho Tiberi si significet,in quo multi errat. miror in qua eu ea scribere,quae neqiscriptoru
793쪽
A neque lapidum neque numorum auctoritate comprob. are possit, quum in omnibus sit TLSempronius, non T.Sempronius, nisi mendose. MAMERCI praenomen,qumn esset prorsiis tenebris vetustatis oppressiim, in lucem produximus. Quod sepsum una cum eius nota debemus tum Capitolinorum
marmorum , tum maximE Graecorum annalium mo
τ vhLv s item & o Pret g R eodem in numero poni B possunt. Nam quit ab omnibus passsim integra scriberentur, ea a nobis ad antiquae scripturae formulam ex
Prisciani & Probi auctoritate redacta sunt, ita ut ille
tribus, hie duabus literis notaretur. De s E R vi o praenomine,quod nonnulli sa R G. scribere coeperant, quasi esset gentis Semiae nomen, nomdicam est enim error iam satis a multis exagitatus. AGRiPPA modo omnibus literis descriptus est, modi, plerisque,vt in Capitolinis .consulibus an. C C L. AGRIPPA MENEN Ivs LANAT vhic CCC xxx IIII, MENEN Ivs AG I P. F. Reliqua omnibus, ut anno
SCI. N- at Volero plerisque, ut CCCLIII. L. Pu-BLILI vs voLER. N. Hactenus de notis praenominum, de quibus non ita admodum longa disputatione opus filisset, si amicus meus qui de nominibus scripsit, in his tradendis, eadem qua ceteris solet in rebus,dilia gentia usus esset. Ille enim satis esse duxit admonuisse,
quaedam praenomina una litera notata, ut M. P C. D D T. quaedam duabus, ut sP. A P. C N. quaedam tribus ut sE R. sE x Aluae omnibus nota erant:quae vero omnibus ignota, ea praeteriit. nihil enim de Manio, nihil de Numerio, nihil de Caesone,nihil de Tiberio,&priscis eorum notis, nihil de sgnificatisne eorum, nihil de tota hac tam multiplici & varia ratione, nisi quae in iis iam saeculis sciebamus, sine ulla tamen auctoritate, tradidit ita ut nisi quatuordecim praenomina cognouisse videatur,aut certe,si plura cognouit,no, nisi ea quae
794쪽
omnibus erant in promptu, & quae nulla ex parte de-
prauata erant, docuisse, quae autem interciderant, aut corrupta erant, pro notis praeteriisse. Neque verb consulto omisisse potest, quippe quum inter praenomina
fatuat ea etiam quae praenomina non sunt, ut LICI-
Nivs, in Licinio Menenio Lanato apud Livium. QuuLicinius sit gentis nomen, & apud Livium legendum sit L. Menenius Lanatus,quod ipse in scholiis Liuianis
docui siquidem Diodorus eum nominat, Δευκιον Muένι Δαματον. Ergo si breuitati studuit, cur ea quae praenomina non sunt, pro prae nominibus attulit 3 si nihil ex iis lquae ab aliis,ut ipse se facturum profitetur, dicta erant, praetermisit,cur ignotissimum diobscurissimum quosque praeteriit 3 De duorum 'inmminum pronuntiatione, Crito Cnes..i Iam vero illa non contemnenda esse videntur quaeae duorum praenominum pronuntiatione a veteribus
tradita sunt, Cati & Cnaei. Quae ipsa cum C litera n . tentur, G tamen sono pronuntiari Diomedes his ve bis ic statur, G nona consonans est, in cuius locum C iselebat apponi, ut & hodie quum Gaium Caesarem notamus, scribimus C. Caesarem. ideoque post B literam tertio loco digesta est, ut apud Graecos r posita reper tur in eo loco. Et alibi,N praenominis nota Numeriusignificat, & praeposita sibi G Gnaeum, quem antiquicnarum scribunt. Et Valerius, Cnaei praenomen varia scriptura notatum est: . alii enim Cnaeum, alii Gnaeum, alii Naeum scripserunt Qui G litera in hoc praenomine usi sunt, antiquitate sequuti esse videntur, qua mulium ea litera via est Olim enim dicebant frugmentum, post frumentum: olim gnaturam, pbst naturam .itaque etiam qui in corporibus gigni selet,Gnaeus appellatur. - 'ui Cnaeum dixerunt, corruptione syllabae delectati es
surpat sint. Fuisse praeterea aliquot etiam praenomina quae longo post tepore pro cognominibus usirpare coeperint,
795쪽
Α ex vetustis non solum grammaticis , sed etiam annaliabus intelligitur. Quod ipsum in Agrippa,Volusi ,M merco . Proculo & Tullo iacit E perspici potest. quae in L Vipsanio Agrippa,L. Valerio Voluso,bi. Emilio Marnerco,C. Plautio Proculo, L. Viacatio Tullo,viris consiliarib .cognomina esse perspicuum est. Quod etia tr dit Valerius his verbis, olim praenomina fuerunt, nunc cognomina fiant, ut Postumus, Agrippa, Procu 'lus. ItEnique Priscian lib.2 his, Inveniuntur autem multa quae in aliis personis sunt praenomina , loco cogno-- minum accipi.
y De ἐ-min, femi rum. Sane restat ut quoniam de virorum praenominibus fatis dictum est, de feminarum praenominibus dicenduesse videatur. Quod eo accuratius mihi faciendum esse
existimo,quod amicus meus nulla antiquorum auctoritate adductus,suo iure,feminas Romanas omnino caruisse praenominibus docuit. sic enim in lib. De nominibus loquitur,Mulieres a nomine gentis vocabantur,& uno tantum nomine, ut Porcia,Cornelia, Iulia, Tulc lia Item Plutarchus in Problemat . ubi quaerit cur maribus nono,seminis octauo die nomina imponeretur, ait Mulieres uno aut duobus appellabatur nominibus.
Ego duobus appellari nunquam obseruaui, ni fortasse praenomen illud significare voluit Plutarchus,quod est
omnibus mulicribus commune, ut dicerentur Caiae. Haec ille se obseruasse ait. ab hac autem obseruatione
omnia tum auctorum tum lapidum etiam veterum te
stimonia maxim Edissentiunt Scriptorti primum verba recitabo,post lapidum. Valerius ita, Antiquarii mulierum frenuenti in usu praenomina fuerunt,Rutilia,C
sella, Rodocilla, tu trulla, Burra. Ista praenomina a viri lib. tracta sun Caia, Lucia, Publia, Numeria. Festus verbita, Praenominibus feminas vias est e testimonio sunt Caecilia & Tarratia quae ambae Caiae solitae sint appellari, pari modo Lucia & Tita. Varro autem ita, in nostris nominibiis,qui sumus in Latio,& liberi,anal gia necessaria .itaq; ibi apparet analogia,ac dicitur TO sentius vir, Terentia semina, Tereamu Penus In pr.
796쪽
nominibus ideo non fit item, quod haec instituta ad se Asum singulari. a,quibus discerneretur nomina gentilicia,
tus,Sextus,Decimus. sic ab aliis rebus quum essent auo Terentii, aut sures, discernendi caussa, ut aliquid singulare haberent, notabant forsitan ab eo qui mane natus diceretur, ut is Manius esset: qui luci, Lucius: qui post patris mortem,Postumus. E quibus quaedam item cecidisse in feminis, proportione appellata declarant praenomina antiqua mulierum, Mania,Lucia,Postuma. Vidcmus enim Maniam matrem Larum dici, Luciam BVolumniam Saliorum carminibus appellari, Postuma a multis post patris mortem etianunc appellari. Iccirco autem dixit, da .nam paulo ante dixerat, No quia Marcus & Numerius dicitur, iccirco Marcam & Numeriam dici. Postrenab Plutarchus in Mario Posidoniureprehendit, qui quum primum nomen proprium esse diceret, nulli tamen mulieri primum nomen esse dicebat. ex quo ciliciebatur, mulieres proprio nomine caruisse.Itaque idem in quaestionibus aperte scribit, mulieres duobus,viros tribus nomini b. esse usos. sic enim Cδα δt οἰ-Itaq;
miror amicum meum Graecarum literarum peritu ita vertisse, Mulieres uno aut duobus appellabantur nominibus.Non enim Plutarchus inquit, uno aut duobus, Verum expresse duobus. Idem praeterea auctor est Romulum ex Ersilia filiam unam sit scepisse, elinque ab ordine procreationis Primam appellasse: itemque Sullae dictatori filiam ex Valeria esse natam, eandemque quia
post obitum patris nata erat Postumam esse vocatam. Harc ex auctoribus, quibuscum lapidum etiam te- Dstimonia consentiunt.Extant epigrammata duo Mutinae vetustissima, unum in turri D. Geminiani, alterum apud cruditissimum virum Ludovicum Casi cluetrum, in quibus PRIMAE mentio est.ea vero sunt haec,
PRIMA FECIT. sv I. ET PRIΜΑΕ v ALERIAE SP. F. Et in multis epigrammatis antiquae urbis, IvL IA sECUNDA, ET CORNELIA SECvNDA. Ii qm in eode
797쪽
tiam item Iuniam linimus apud Suetonium in Crisare,& apud Macrobium libro i, quam Tertullam vocat Cicero lib.i 3 epistolariim ad Atticum , & Valsiiu, Pauli Emilio filiam suisse ad nomine τE RTIAM. unde Paullus apud Ciceronem, O mea Tertia, inquit. De Garta est inscriptio Vetus inpraetorio P tauino eiusmodi, Et apud Liurum lib. o, Quartae Hostilia memoratur. Quinctae mentio est apud Livium lib. z8. HQuincta Claudia. Item apud Cia ceronem in oratione pro Coeno,&de aruspicii respontis.Praeterea epigramara duo apud Horatium Nilegulium clarissimum hiumε sunt in agro Regiensi eiusmod .
De Lucia extat etiam tale Mutinae monagmentum in sepulchro marmoreo.
De Mania tale est in libaepigramatum antiquae ubi di
798쪽
Est autem PROCvxvs Iuliorum praenomen , ut in AProcul κIulio regnate Romulo. se quo Liuius & Dionysius. In eodein libro est T. FIAvi A A vG. L. multique eiusmodi alia. Qui bus ex omnibus cum illud intelligi arbitror de quo dicere coepcram, mulieres praeter Caiam, alio aliquando praenouitiae esse usis, tuna illud
etiam quod idcm ne fieri quidem unquam se obseruasse profitetur praenotitiina modb praepqnt,modis postponi consueuisse. siquidem Primam Valeriam, Sciatui in Primam,ac Quaxtam Hostiliam,& Lui iam Quartam, ac Quintam Noniana, & Noniam Quinctula scriptas nesse, animaduerti potest. Quod idem in viris Linius etiam fecit, qui Attius Tullus, Attius Naeus , Manlius aeus, &Octauius Metius: & Cicero, M. iluginensis N.Scipio: & Suetonius, Claudius Appius Regillanus,& alia eiusmodi dixerunt C Aa AM praeterea,quod commune omnibus mulieribus praenomen fuit, D inuersa notatam suisse, contriaque aium in viris, satis est cxProbo aliisque veteribus grammaticis atque lapidibus perspicuum. De praeminimi M imponen s. CNunc,quoniam ad rem pertinet,quid de praenominibus imponendis veteres senserin ,explicemus. Acs , ne qui de tempore tradunt, quo ea imponerentur,au ctores habeo nobiles illos quidem & maenos, verum .ita inter se dissidentes, ut utram sequaris sententiam, facile statuere non possis, nisi aliud aliis temporibus observ. atum esse intelligas. Quid est enim tam dissimile, quam ea quae a V.ilerio & a i lutarcho Festoue seribuntur quorum ille pueris non priusquam togam viarilem sumerent, puellis non antequam nuberent, hi ve Drd maribus quidem noninseminis aute octauo die imponi consueuisse praenomina tradunt. Verba Plutarchi
sunt haec in Quaestionibus, τ μεν πιθyων,τοῖς Hi
'οις,τοῖς δε τὰ Festi vero haee, Lustrici dies infantium appellantur,puellarum octauus, puerorum nonus, quia his lustra ivtur atque
eis nomina imponuntur. De ratione au .em imponendi satis cinat,suis quenq; filiis ea praenomina indidisse
799쪽
A quae sitae essent cuiusq; similita maximὰ propria, ac primum quenque silium patris es e praenomine pleruque usum, eandemq; deinceps rationem in adoptiuis siliis & libertis & nouis ciuibus esse seruatam,ut a quo quisque adoptatus esset, aut per quem quisque vel liberi
tum vel ciuitate cosequutus esset, eius maxime nomina
usurparet.Ac primum quidem quod dixi, suae quenque familiae propria praenomina imposuisse, intellisendum
est,non omnia omnibus familiis praenomina fuisse co- munia, sed alia aliis suisse familiaria. AP P i v s enim vix in alia quam in Claudia gente patricia reperitur. MAR-Co nequis uteretur decreto geris Manliae patriciae cautum esse: LvCIvΜ a Claudiis repudiatum, CNAEVM& xv civ M a Domitiis Ahenobarbis tantum fuisse probatos, Suetonius in Tiberio & in Nerone tradit. Quod autem plerunque primus quisque filius praen men patris tulerit, id ex familias iis quas in scholiis LM 'vianis digessimus, animaduerti potest Fuis e aute quan idam distingvcndi rationem, si eodem pater & tibus praei mine praediti eode tempore forument, hinc it C telligi licet, quod Cicero Catulos, modὁ patre, 'modo filio, modo sene, modo adolescente distinguit. Quod idem de Fabiis Liuius, de C. C. Curioni- bus Suetonius . Neque vero de adoptiuorum appella- tione multa mihi esse dicenda existimo, quum a multis
iam res sit ex veterum annalium obseruatione tractata. .
Illud tamen dicam, Dionem lib. o & o, huius audi rem sentcntiae esse: qui adoptaremur ab Aiquo, eos no mina illorum omnia,a quibus adoptarentur, serre con 'sueuisse, suum vero gentilicium nomen retinuisse illud D quidem, sed aliquo tamen modo coitimulasse. vi GO- ctauius qui dicebatur, posteaqtiam a C Aulio Caesare est 3 adoptatus,C. IuliusCaesar appellari coeptus est,ita tame . 'ut gentiliciu Octauit nomen non desereret, sed id quo- l dammodo commutaret, & Octavianum pro Octauio redderet.Idem in PCornelio Scipione amiliano,&in L. Malio Acidino Fulviano,& in Pa icinio Cras Mu ilciano factu est: qui omnes ab eo a quo adoptati erant,
nomina sumpser m. E odem spectans Cicero lib. erta
800쪽
1DE NON. ROM. LIBER. 'i 8s dixit, Cicero salutem QSaecilio Pomponia
no Attico Eodem eii .am reseruntur ea quae ab eo scri- pta sum lib. . Dolabellam video Luitae tella meto cum duobus cohaeredibus esse in tricnte, sed iuberi mutare nomen. Quod autem scribit Dio, id etiamsi verum est, non ab omnibus tamen ubique retentum est. Neque enim Aurelius Orestes, qui a Cn Aufidio, nec Cupurnius Piso, qui a M.Pupio sui scribit pro domo Cicero adoptati fuerunt, aut Aurebanus, aut Calpurnianus appellati sunt, sed ille Cia Aufidius Orestes, hic M. Pupius Piso nominatus est. Eadem etiam ratione ne P. quidem Cornelius Scipio, qui, D one auctore, a Q. Metello Pio, ncc M. Iunius Brutus, qui,tesse Plutarcho,as Seruilio Caepione sunt adoptati aut Cornelianus, aut Iunianus, scd ille aecilius Metellus Pius Scipio, hic meruilius Caepio Brutus est appellatus. ut Dio lib. o, Cicero in Philippicis, nuini argentei testamur, in quibus numis est ita, B
Metellus autem hic Scipio P.Cornelii Scipionis Na- sicae filius naturalis suerar, teste Dione qui ita ait lib. o.
nem soceriim sibi collegam asciui qui naturalis lilius fuit Nasic.e ille quidem, at adoptatus I letello Pio. Quod quum ita sit, nescio quid in metem amico meo venerit scribere in libro De nominibus ita, Cicero lib. Depis . ad Att.6. Scipionem hic Metellus proauum suum nescit censorem non siisse. Significat Scipione Asiatici illius filis, qui adopt. aliis fuit a letello Pio. Cur imile , haec caussa est nemo enim Asiatici filium sui se Scipionem hunc scribit,nisi quem hic sequitur Dionis interpres. Neq; vero omnino hic Scipio Metelliis Asiatici filius esse potuir, sed Nasicae. primum quia hic ide P. Cornelius Scipio apud Eutropium,& Eutropii Graecu