장음표시 사용
821쪽
xv Rco NEs,auctore Festo, dicti qui cum auidita. te cibum sumerent. Fuit autem Aufidiorii cognomen C AMILLus,quo cognomine Furii usi sint, est puelingenuus.Festus, Plutarch' in Numa,Macrobius lib. 3. Servius in Virgil ubi de Camilla.
CICVRINus cognomen Veturiae gentis a morum
simplicitate dictus. Varro de lingua Lat. vi R optimus P. Scipio Nasica a senatu iudicatus&appellatus est. Livius. ortatione O HAD Miquo. LEPIDi bEmilii dicti sunt a lepore orationis , quia Mamercus Numae F. princeps eius generis similio I pore praeditus fuit,quem Graeci dicunt. Plutarchus in Paullo.
de Cicero ad Volumni uni εὐτραπυ Rinquit,tuarum i terarum.est autem idem quod Lepidus. ATTICI cognomen inuenit T. Pomponius, quddAttice optime loqueretur. Cicero in Catone, Nepos in
FIGvLI cognomen adeptus est Nigidius, quod incostatiam rerum humanarum rotae figulinae comparauit. Augustinus De ciuitate Dei. svRA dictus P. Letulus, qui quu Sulla rationem ab eo pecuniae publicae reperere quam quaestor tractauerat,dixit se non Dosse rationem reddere, sed praebiturusuram, ut pueri iolent qui in sp haerae ludo peccauerint. Plutarchus in Cicerone. sc R OTA Tremellius appellatus auctore Macrobio, quisit quaerentibus quibusdam strotam ruri, verba iurationis concepit, nullam esse in villa sua scrosim nisi quae in centonibus iacerct,lectulum monstrans.ut autem ait Varro lib. 2 De re rust. quod apud exercitum dixerit,hostes celeriter se, ut scrofi porcos, disiecturii: idque secerit. Ab arte Ostadio ab o. PrCTOR QA abius dictus,quod primus Romae dem salutis pinxit. Plin. lib. 33 cap. ,Cicero in Tusculana prima.
822쪽
METELLi in re militari sint quasi mercenarii:vnde Agenti Caeciliae fuit cognomen .Festus. PRAECONINus L. Elius Stilo, quod praeco fuerit. Plin.lib. 33 cap I. Eadem ratione videtur FiCTOR M.Volscii cognomen. Livius.
CORNiCEN Oppiorum, Liuius. Vnde &Comici nus apud Ciceronem in epist ad Attic. F v I. L o Apustiorum, Liuius,lapis Capitol.Vnde i cus apud Macrobium, Miror sororem meam habere Maculam, quum Fullonem habeat. BPoreb autem a studio rerum rusticarum multa tracta fuisse cognomina , auctor est Plin. lib. I8. cap. 3. Ex
BUBUL Cus Iuniorum cognomen, qui optimE bu
PILUMNus, qui pilum pistrinis inuenit. CICERONE S, LENTVLI, ut quisque optime cicere aut lentem serebatallud Claudioru & Tulliorum: hoc Corneliorum cognomen eadεmque fortὰ ratione Pr-so Calpurniorum. CfERRANvs Atilius, quddeum seretem inuenerunt dati honores. LAC TvC1Nvs Valeriorum cognomen a lactuca. Plinius libro iv. p. 3. Quare qui cos. anno C C x CVI M.Valerius Maxumus dicitur in C. ap.tabulis, is a Di doro libro ii, Mάρκιος Ουαλέρ- Λαωιτο iste appellatur. Idem Plinius libro i , cap. primo, scribit ira, Fu re & ab arboribus cognomina antiquis, FRONDI-τio militi illi qui praeclara facinora Vulturnum transnatans, fronde capiti imposta, aduersiis Annibalem Dedidit. sae oto Liciniae genti ita enim appellatur in ipsis arboribus fructicatio inutilis: unde Spampinatio inuenta primo Stoloni dedit nomen. Iam a studio piscium dicti sunt Licinius MuR EN A, Sergius o R AΥ Α, qui eiusmodi piscibus delectati sunt, ut ait Macrobius libro tertio, Varro libro tertio De re rustica. quanquam Fest. Sergium Oratam dictum
823쪽
scribit, quia duobus annulis aureis & grandibus vidi
Eadem ratione a maiore & a minore pecore cognomina multa ducta sunt, auctore Varrone lib. seci indo. hinc Statilii τΑvRi, Annii CAPRAE, Pomponii,& Mamilii virvLi. Quod etiam in Poplicola scribit Plutar
in etiam a studio avium multa sumpta esse placet
Varroni. H nc Cornelium MERVLAM. Fircellium P 2 VONE M, Minucium PICAM, Petronium P AssEREM
esse dictum. Ab s sesel, egisse deui M. Iam vero ab urbe vel regione deuicta, haec quae sequuntur,
CORIOLANvs I Coriolis oppido captis dictus est
C.Marcius Liuius lib. 2. FIDENAsa Fidenis L.Sergius &posteri eius. Liui'. MEssALLA Valerius a Messana primo Punico bello capta.Macrobius,lap.Capitolini. C P RivgRNAs L. AEmilius Mamercinus a Privernate bello. Livius. NuMANTIN vs P. Scipio a Numati. a deleta. Appia nus, Velleius. Is AvRicvs P. Servilius ab Isauris urbe Ciliciaec, ptis.up. Cap. Velleius. Idem fecerunt qui regionec in potestatem P.R. red geriit. luoru primus ut ait Liuius lib. 3o P.Scipio fuit, qui a deuicta Africa cognome Λr Ric ANi tulit: it m-que L. Scipio scater eius, Asi Arici ab Asia: QPete, D lus MACEDONi Ci,a Macedonia: L. Mumius ACHAici ab Achaia: QMetellus alter BALEARiCr a Balearibus,& L. Me us DALMATici a Dalmatia: bius ALLOBROGrci ab Allobrogibus: inveteilus C RETICI a Creta'. D. Iunius Brutus CALLAECvsa Callaecia: Metellus Nu Minici a Numidia. Quoruapud omnes testata cognomina sint. Hoc autem ioco verba quaedam amici mei no possum tacitus praeterire,
quae ab eo in libro De nominibus posita sunt eiusmodi,
824쪽
Nauricus ab urbe dictus. Ideo conqueritur Cicero lib. Aepist.ad Att. . quii csset ii, Cilicia pro cos. & expugnacset oppidum Pindenissum, non este aptu ad cognomen parandum .Qui malum Pindetis ae Nam Seruilius ante ab Isiuro urbe praeclara fuerat appellatus. Non posissim autem praeterire, quia hic sensum germanum Ciceronis non v: detur assequutus. neq; enim Cicero que
ritur Pindenissum non esse aptum ad cognomen parandu m, sed ad gloriam ex eius expugnatione propter op-l idi obscuritatem comparandam.Sic enim ait, Saturna ibus mane se mihi Pindetissae dediderunt. Qui malu) nisti Pindentis, Qui sunt 3 iniquies. nomen audiui uun- quam . quid ego fictam non potui Ciliciam , AEtoliam, aut Macedoniam redderi . ibus verbis de obscuritate ut dixi oppidi queritur, non de cognomine inepto. neque enim quisquam unquam imperator Romanus, aut Cilix, aut uisolus est ex victoria nominatus, ut iis in cognomine inuidere posset: verum aliquot ex iis prouinciis clarissimos triumphos egerunt. Hoc idem sentit
etiam Cicero, quum scribit ad Coelium, oppugnabam oppidum Pindenissum tantis opibus tantoq: negotio Cut mihi ad summam floriam nihil desit nisi nomen oppidi. id est, quod obscurissimo nomine quum sit, ne mea quidem satis gloriosa esse rictoria & expugnatio possit, qualis eorum fuit qui Ciliciam, IEtoliam & Macedoniam subegerunt.Nam qubd ait amicus meus ineptum ad cognomen esse, non video cur non Cicero
Pindentissa dici facile potuisset, ut quondam Valerius Messalla a Melaeana victa, si splendidum oppidi nomen
y Ara sl, bene maliae pugnatum est REGILLEN sis A .Postumius dictator dimis , quod ad lacu Regillum cum Latinis bene pugnauerit, quod
cognomen posteri etiam cius tulerunt. AESERNi Nus M. Marcellus appellatus,qudDEst niae captus est .Epitomae.
CRETICvs M. Antonius triumuiri pater dictus, qudd Cretae mortu' est. Paedianus, Plutar. in Antonio.
825쪽
A hunc tamen quidam Antonium CicER xiv M visoa
GERMANicvs Caesar dictus , quod in Germania obiit. BITHY NIC vs Pompeius dictus, quδd ex Bithynia suppellectilem regis Nicomedis deportarit.Festus. C AvDi N v s L. Lentulus, quod ad furcas Caudinas obsessus cum cos.foedus turpe suaserit , ut ex Liuio elici potest. alis euentibus. B COLLATIN vs Tarquinius dictus,qubd diu Collatiae praesectus suerit. Dionysius. P o P LIC o L A Valerius,qubd populu coluerit. Di nysius, Liuius. τ o R Qv AT vs Manlius quod torque in pugna Gabio detraxerit.Liuius, Gellius.. P iv s Q etellus, 'ubd pietatem in reditu patris lacrymis deprecando adhibuerit. Cicero P IE τ As L .Antonius, quὁd eo animo remp. tractarit una cum Fuluia,quasi pro Marco Triuiouiro fratre C laborarer. Vnde a Dione dicitur Λουκιος Arrrem: IIιετας,
id est quanquam a Glareano mendose Poetu
DRvsvs Liuius vocatus, quδd Drausum regem limilium interfecerit. Suetonius in Tiberio. CUNCTATOR Fabius, quδd cunctando Annibales egit Plutarchus. v E N o x Plautius quia censer, aquae Claudiae venas indagaverit.Liuius,Frontinus. fCi Pro Cornelius quδd patrem luminibus carente, di pro scipione rexerit.Μacrobius. CuRsost L. Papirius a velocitate cursus.Livius. SAL 1 NAT O R M. Livius dictus,qubd vectigal nouuex salaria annona commentus est. Livius.
ΑΜ BusTus Fabiorum sitit ut puto qubd a fulmine ambustus fiserit. Sic enim Fest ,Pullus Iouis dicebatur Iabius, cui Eburno cognomen erat propter cando' rem,qubd eius natis selmine icta erat. Antiqui pueruquom quis amabat, pullum eius dicebant. Hinc etiam
826쪽
quidam Rvi. xv M Fabii Maximi cognome prosectum Aexistimant.
IMPERI ossus Manljus,quia seuerius delectum habuit. Livius.Plutarchus E- την appellat. GRACCHANus dimas est Iunius Distoricus ab amia citia C.Gracchi tribuni pl.ut scribit Plin. lib. 3o. MAxi Mus Valerius, quod plebem patribus conciliauit. Cicero in Bruto. M Ax i,s v s Fabius, quod libertinos in quatuor triabus secreuit Livius lib. MAGNvs Pompeius, qudd res magnas ante aetatem Bgessit, Appianus,Plutarchus. AsiNA Cornelius Scipio, quia quum sponseres ab eo poscerentur, asinam produxit in forum cum pec niae onere,quasi pro sponsoribus praescias pignus. Μ
v v sPrLLO Lucretius dictus, quod aedilis cadauer Ti.Gracchi tanquam vispillo in Tiderim proiecit. De viris illustribus in Graccho Idem etiam fuit Vespa. vi
de in et De orat. Vespa Terentius. A N N Axi s Villius,qubd lege annale tulit. Liu. lib. b. CDIADEMAT vs N etellus, quδd fronte ex ulcere diu ligauerit fascia,quae diademaGraece dicitur. Plutarchus in Coriolano. PRAETExTAT vs Papirius, quὁd in aetate praeteritata summam prudentiam Ostenderit. Macrobius.
LAENAs Popillius, 'ubd quum flamen sacrificium
seceret, cum laena in puolicum exierit, & seditionem sedarit. Cicero in Bruto. COR vvs Valerius, quod ei cu Gallo pugnanti comuus omen victoriae fuit. Liuius, Gellius. DBvTEo Fabius, quia insidens in naui buteo auis bono auspicio duci ei fuit Plin.lib. Io, cap. 8.c AvDEx Ap. Claudius dictus, quod primus caudicem, id est nauem , belli gerendi caussa primo Punico
CAEsAR Iuliorum cognomen sitit, de quo alii aliter tradiderunt.amicus aute meus in libro De nominibus lia, Illud non praetermittam aesare non ab utero cxso
827쪽
A dictu,quod multis video placere, sed quod ait Seruius & Spartiantis, ab elephanto primum caeso Nam lingua Punica Caesar elephas dicebatur. Quare in quibusdam
argenteis numis apud me videre est, ab altera parte elephantem cum hac inscriptione CAESAR, ab altera autem instrumenta quibus elephantos Romani perim bant. Haec ille. Numum illum cuius ipse meminit, ego accuratE cogendum curaui, ut omnes homines eius industriam in C Romana antiquitate, illustr. anda cognoscerent. Sunt enim eiusmodi numi multi cum apud alios, tum apud clarissimum & humanissimum virum Andream Lau- redanum patricium Venetum . quanquam quae ille ad hunc numum interprcta dum attulit, ea a multis huius artis peritis reprehendi saepe animaduerti, qui quae ille instrumenta elephantorum interimendorum esse tradidit, ea pontificalia ac religionis potius insignia esse con tendererit,albogalerum,uel lutulum,s cespitam, aspersorium,& vas sacrificale.Albogalerum enim ita de cri
D bit Festus,Albogaleriis a galea nominatus est. est enim pileum capitis quo diales namines, id est sacerdotes I
uis utebantur. fiebat enim ex hostia alba Ioui caesa, cui ais gebatur apex virga oleagina. Tutulum autem ita, Tutulum v cari aiunt flaminicarum capitis ornamentum,quod fiat vitta purpurea innexa crinibus,& cxtru ctuna in altitudinem .Ennius, Lesoaque, MAZores,argeos O tutulatos Itaque Varro lib.De lingua Lat.exponens
hunc eundem Ennii Versum, ait , d ululati dicti ii qui
828쪽
iunacris capitibus habere selent,utineta.Id tutulus ap- Λpellatur ab eo quis limatres omitias crines couolutos ad verticem capitis, quos habent uti velatos, dicunt tutulos: siue ab eo quod itundi caussa capilli scb.ant, siue ab eo quod altissimum in urbe est, quod est arit, ea res tutissima tutulus vocatur. De secespita sic Festus, Sec spitam alii securim, alii dolabram aeneam, alii cultelluputant. item, Secespita cultrum ferreum oblongum, manubrio eburneo, rotundo, solido,iuncto ad capuluauro argentoque, fixum clauis aeneis aere Cyprio, quo flamines,flaminicae virgines, pontiscesque ad sacrificia Butcbantur. dicta autem est secespita a sic. ando. Aspersorium quidam vocant, quo aquam lustralena aspergebant .vnde Virgilius, - ter puris secus circumulis sancti, vargens rore leni- Et alibi
Vas sacrificale est vel capedo, vel smpuvium. De c. apedine Cic.in Paradoxis,Quid autem Numa Pompilius ni inusite gratas diis immortalibus capedines ac fictiles Curnulas quam filicatas aliorum pateras sui se arbitramurλ Et lib. 3 De nat. Doccbo meliora me didici se decolcndis diis immortalibus iure potificio & more maiorum quam capedunculis quas Numa nobis reliquit. De Simpulo Festus, Simpii lii vas paritum non dissim inle cy.iilio, quo vinum in sacrificiis libabatur a sumendo
dictum,Varrone a uetore,ut fortasse a c. apietido c. apedodieta est. Et Iuvenal. Satyra sexta ,-aut quis Sim dcre Numa nigrumque catintim Et Plin.lib ῖ , In sacris quide etiam inter licas opes non murrhmis ci γ stat- Di nisue, sed fictilibus prolibatur simpullis. His igitur rationibus adducti multi instrumeta n1c,quibus eleplaa-xeS interficerentur,esie iure negant,pontificalia aut e Redixi)insignia esse ascrunt, quae diuo Iulio Caesari cosecrato , S in deos relato tributa snt ab Axigusto, qui in patris pol max.mortui honore hunc numii percusserit. ixaq; ab altera parte esse elephante, consecrationis symbolum.Vnde Suet in laudio scripserit,Claudius auiae
829쪽
A Liuiae diuinos honores,& circensi pompa currum es phantorum Augusteo limitem decernendum curauit. eadem etiam de caussa anguem elephanti ipsi esse sit lectu, qui auctore Inutarcho in Cleomene heroibus sacer esset. de Virgilius in , de angue ad tumulum Anchisae mortui dixerit, Incertingeniamne Aci,sumul Geparent , quum apotheosim eius significare vellet,ut ait Seruius. Sed siue haec , siue alia sunt, profectδ nihil hic numus ad eum qui primum elephantem occidit,neque ad ipsa demum elephantorum interimendor im inurumenta η pertinet,quod amicus meus ingeniose potiusQuam ve-rE confinxit,praesertim vero quum fabrile scalprum cumalleo ad eiusmodi belluas interimendas adhibitum sit, auctore Livio. CENso RINvs Marcius vocatus fuit, quod bis Censor factus est Valerius,Capitolinae censurae.
rLAM1 Nivs Quinctiorum & Claudiorum. AvGv-RINvs Minuciorum cadum ratione cognomen fuit,
ab insgni fortasse aliqua re vel in flaminio vel in augu C raxu gesta.
SAC E RDOTIs cognomen tulerunt Licinii.
AvGvR caevola: PONT. MAx .ester uola ab ipsis sacerdotio quo fungeb. intur,vocati sunt. Cun Io Scriboniorum cognomen fuit qubd qui primus id tulit, curio maximus titerit, ut ex Liuio intelligi potest. Qua ex familia C. Curio consul, qui de M1c donia triui hauit, & C Curio filius tribunus pl. auctor ciuilis belli suit: ad quem sunt epistolae Ciceronis in s ri cundo libro de quibus epistolis sic scribit amicus meus V in lib. De nominibus, Ambiguitas est in nomine Curionis lib. et epist.sam. In qua re multi decepti sun , non distinguentes patrem Curionem a filio. Nam illae viastolae, NON dum erat auditum,&sER A gratulatio, scribuntur ad patrem. Haec ille. Hac tame opinionem ii telligo a scnolis omnibus esse repudiatam. neque enim videre se eruditi homines aiunt, quemadmodum, quuin extrema epistola de tribunatu C. Curionis filii agatur, ea epistola ad patre trasserri possit,qui mestis ant Eannis
830쪽
annis consul triumphauerat. In priore verb, quum de A reditu Curionis ex Asia agatur, cur ito idem sit Roma reuertens, qui fuerat absensῖ id est, cur non ad eundem redeuntem hanc scripserit,ad quem absentem superio res scripsera se praesertim vero quum in superioribus de
patris clarissimi viri obitu mentionem fecerit. THvRINus cognomen Octauio puero fuit, quod in regione Thurina natus sit.Suetonius in Augusto.sYLLA P. Cornelius dictus, quδd decem uir, aut prae
tor ex libris Sibyllinis ludos Apollinares instituit siquidem Sylla, quasi Sibylla appellatus est. Macrob. quod cognomen post in familia mansit. AvsvsΥvs Caesar Octavianus dictus est honoris & amplitudinis caussa.Suet.
A corpo sparti . . A corporis autem partibus tot cognomina tracta sunt, ut vix comprehendi oratione posse videantur.Nai
Cilones enim dicti sunt, quorum capita oblonga Sc: compressa sunt, ut ait Carisius. Festus autem eos esse ait, quorum frons est eminentior, ita ut dextra sinistra- que velut recisa videatur. fuit vero Flaminiorum, unde in numis argenteis L. FLAMtNI. CILO. Tuditani, qui , caput simile malleo habeant. Tudites enim m. allei sitiit,
a tundendo dicti.Iam CINCINNATI, CALVI , C RI-
s P i, in Quinctiis, Liciniis, Salustio a capillis sunt, ut C RIsPINvs Quincti'rum. Quare Suetonius Caligui iam Cincinnato crinem ademisse scribit veteris similiae insigne FRONTONE; a fronte, NASONES, SILI, SI - Mia naso sunt. Sili sunt qui naso sunt sursum versus re tpado. Festus Silus Sergioru cognome fuit. unde innu- D mis, Μ . Sergius Silus. De simis Plin. lib. 1r,cap. 38, A naribiis cognomina Simoru & Silonum. videndu tamen, ne legendusit, Simonii &Siloria. Ita STRABO, PAE-
τVs, COCLES, LVSCVS, LUSCINUS, RA VILIA, o - CELLA, CAECus, ab oculis Plin. lib. II, cap. 37. Stra-
bo, qui peruersis & detortis oculis est. Porpnyrio, Plinius. Talem autem fuisse Cn. Pompeium Magni patrem cognomine Strabonem,scribit idem. PAETus,