장음표시 사용
111쪽
vientium , quae sunt Ventriculus, intestina, hepar, lien , ac pancrea S : tum ob ipsarum sanguificationi inservientium robur labefactatum in machina nostra;
ut sunt arteriae , Venae , cor ac pulmones. Νam dum partes nostri corporis fibrosae & vasculosae miniis possident motum oscillatorium, non fiet illarum contractio , adeo ut in arcum distentarabbrevientur , & in lineas disponentur
rectas , neque accedent circa cavitatis axem , neque ad humores Valide appellendos erunt idoneae ; atque ita sanguinis circuitus tardior lentiorque evadat necesse erit, & hinc separationum aeque ac eXcretionum negotium salnberrimum imminuitur. Undb sordes excrementitiae
viscidae , biliosae, salsae , serosae, quae in
hepate renibiisque secerni ac foras ejici debent, maXima eX parte retentae, impurum plane ac intemperatum reddunt sanguiuis serum & succum nutritium. Temporis decursu fibrae motrices eXtre-
112쪽
morum in cute Vasorum , ex Ruyschii injectionibus stupendis primum rith cognitorum, proprio ac naturali destituuntur robore & sic tam sudor , quam Santoriana separatio impeditur ; undE in corpore reticulari Malpighii , sive
reticulo cutaneo , cuticulam inter &cutem circiam posito, a tincto sero pallidus & subalbidus , immo plumbeus ,
livescens , aut Virescens color cum aliqua corporis intumescentia deprehenditur ; quo sit, ut ipsa nutritio impediatur. Similiter contingere videremus obstructiones , si cadavera sedulo introspiceremus, quorum sectiones si quis optaret, sepulchretium anatomicum Boneti adeat: maxim E autem eas videremus in imi ventris Visceribus , praesertim vero in hinis meseraicis arteriis, quarum superior per tenuia, inferior per crassa in- . testina perreptat , & utraque arcum insulamque constituit. Cerneremus hasi quoque in ramo dextero sinistroque
113쪽
coeliacae, quae proXimE supra mesentericam ex aorta prodit , arcum facit antrorsiim , deind) retrorsum flectitur; qui quidem rami per lienem , PancreaS , ventriculum & hepar proserpunt; quorum diameter in principio ampla manifestatur , in extremitatibus Vero in angustiorem pergit. Dum igitur massulae sanguineae, quae in conica impelluntur vasa per diametrum ampliorem , non dissicild transmittuntur , cin extremitate siquidem canaliculi cylindrici fiunt γvalida contractione humorem sanguineum, quo nullum animal caret, appellunr. Si igitur teretes massulae sant majores Vasis cylindrici, conicique diametro , transire nequeunt. Quocirca in ramis meseraicis ac coeliacis obstructiones contingunt : & cum nos mechanica& hydrauIica doceat, fluida in corpore humano alia aliis motibus ferri, tunc illa oblique ac retro incumbunt & urgent. Nequeo serre Michelotti sente
114쪽
tiam , pace tanti Viri , dum ait p. 3 s. 38.
Crasa fluida dicenda , non qua pauiculas habent maximas , sed ea , quo um particula dissiculter trajiciuntur. Idcirco enim Particulae , Vel nullo pacto, vel saltem dissicile trajiciuntur, quia sunt crassae atque maximae , ac dum sibi invicem cohaerent , inde moles fluidorum maxima efiicitur , dum mutua vi sese per vasa trahunt particulae diversae massae sanguineae, & sic oritur cohaerentia. Cohaerentiam divinitiis Elem. physic. Petrus Musschenbro elatus definivit. V ea corporum conditis , qua Parios quomodocunque , O a quacunque cavsd coniuncta, dixtilponi resipunt , ita ut eadem vi a se mutuo separari nequeant , qua aut fola moveri , aut lydi tantummodo imposita , sejungi iterum lpotuissent , fed vim populent multo majorem. Idipsum confirmare in venis ejusdem lgeneris supervacaneum non erit : nam
ex demortuorum sectionibus quaedam iobstructiones deprehensae sunt, iit Bo- i
115쪽
IIIaretiis, Willisius, Blancardus, Wepheriis, Pectilinus, aliique indubiam fidem faciunt. Quin etiam nos experientia edocti sumus , quod sinus durae meningis, qui triangulum imitantur , sive quatuor sint, iit Ortlobius & Vieussenius demonstrariint, sive quatuor supra quatuor , ut eos Winsiovus enumeravit , nec non jugulares internae Vetrae sanguine mucoso , crasso , deside infarctae sunt , immo substantiam fer) polyposam referunt. Et ratio in promtu est : cum enim istae venae impulsu destituantur , inde tardior , lentiorque fluidi sanguinei motus eXoritur. Hinc non miramur obstructiones natas esse, si particulae sibi
Long) adhuc prolixius & acturatius hirujuscemodi afflictionis proximam causam tradidit gravissimus auctor noster in suis
aureis aphorismis, dum num. Io 8. ait: Obstructio oritur ex angustid vasis magnitudine motissuxura, veluttiriquc concurrentibus.
116쪽
Qtiicquid igitur potest haec tria facere hoc est angustare Vas, cruorem desidem per ipsam et vasa appellere, di quicquid simul potens est vas archare , S sanguinis
massam minus ad motum fluidam reddere, causam proca tarticam , seu remotam nuncuparem. Quae si quis plenitis intelligere cupiat, Hermannum Boerhaavium, nec non ejuS commentatorem Gerardum Van -S ieienum de obstructionibus considat. Νunc ordo postulat, ut affectionis scirrhosae naturam dispiciam. Scirrhus communiter est tumor durus, renitens, concolor, indolensque. Quam
vis autem eum distinxerint in legitimum, seu exquisitum quam descriptionem disertis verbis apud senem Galenum legimus tamen distinctio illa constans
non est. Exquis cis igitur sciriatis tumores plater naturam , scnsu carens, O durus. Non exquisitus aratim non omnino quidem
sine sensu est , sed agere tamen admodum entii. Qui litur sine I Uu, incurabitis es qui
117쪽
qui vero hebetis fessus est, non quidem insanabills est , tamen non facilis curatu rquam opinionem etiam in Boerhaavii aphorismis van-SWietenus commemorat. Ejus morbi sedem fuisse glandulam didici ex nonnullis auctorum observationibus. Inter recentiores quidem laudatus Heisterus anno IT 2 . Glandulam tymum deprehendit in puero tredecim annos nato hectica extincto, scirrho induratam, moleque ingentem. Idem auctor glandulam dorsalem a magno Vesalio detinea- tam , ad ovi gallinacei magnitudinem auctam. Unde oesophagus ita comprimebatur , ut nihil amplius transire potuerit. Philippus Verheyenus observavit exdorsalium glandularum tumore ac scirrhositate patientem prae inedia miserbobiisse, omni scilicet via cibo potuique ad ventriculum praeclusa. Post sectum enim cadaver, Gesophagi latera ob vehementem compressionem coaluisse ani
118쪽
D4 glandulis illis abiisse in corpus solidum
introspexit. Scirrhum in majore oculi sin, stri cantho natum , castaneam aequantem ,
feliciter abstulisse Hildanum , scribit
Tonsillas, post insammationem illarum male curatam , in scirrhum induruisse vidit ipse auctor aliquoties. Plurimae serent medicorum observationes huc adducendae de scirrho ; vertim , ut brevitati considam , paucas retulisis stificiat. Symploma illud, quod experientia compertum habuimus , hic nullo negotio extricatur. Quippe mulieres quinquagenarias hysterica passione graviter laborantes , necnon Virgines, quae immaniter mensium suppressionem passae fuerant, Ocyus , ac par est , talibus assectas scirrhis non raro observavimus. Ratio
est , quia dum menses in illis cestini, sanguis ille , qui fuere solitus erat,sVe per vaginam , sive per uterum qua de re anatomici: magna inter se con-
119쪽
tentione dimicant ad alia Vasa regurgitat ; deinde ob vasorum actionem in ipsam et sui da labefactatam, haec spissiora fiunt, atque adeo in glandulis ibi repertis
interclusa scirrhosum morbum producunt. Scirrhi causa merito recensetur viscida , crassa , Viscosaque materia, dum particulae istae sanguineae cum tardis,
quae majorem habent vim inertia, vel motum
citius amittunt praeceptores Haltero )se se attrahunt, natilramque gypseam, immo vitream acquirunt , impactae, insertaeque in ejus spatia per adhaesionem magnam : sic in 'glandulis scirrhus inclisatur , perficiti irque. Causae remotae inquirantur attentilis apud Boerhaavium , & Gerardi van-Smieteni commentarios. Jam Vero proximum est, ut ad cancrum expendendum , quantum in me erit , aggrediar. Cancer a similitudine cancri nuncupatus , tumor est rotundus, lividus, aut subniger, dolensque, dum canales cir-
120쪽
cumcirca scirrhum inflammari incipiunt tinde exulceratur, & in pUS conVertitur. Non parum aberrarunt a veritate illi, qui cancrum ad solas mulierum mammas , & Virorum scapulas restrinXerunt. Nam eXemplis docemur, quae a multis scriptoribus memoriae prodita accepimus , in aliis quoque corporis partibus cancros enasci, iit in labiis , lingua , in pene virili : quae nos quidem eXempla apud Hildanum legimus. In virgine adulta
satis magnam verrucam in dorso locatam in cancrum degenerasse Van-S pietenus
observavit. Idem auctor vidit in pollice pedis , dum unguem imprudentius sectierat chirurgus in quadam rustica, laeseratque tenerrimam illam pulpam nervosam, quae ibi est, similem excrevisse fungum; quem cum rodentibus consumere tentaret idem chirurgus , sic irritavit ut in horrendum cancrum abiret. Superiore anno in pede dextro cujusdam artificis cancrum ego observavi cum