장음표시 사용
51쪽
De calearibus euoluendus erit io. Nico At libellus de east rium usu et abusis. et i o. PURiCELLVs in ambrosianae medim lani basilicae monumentorum descriptionc P. m. 43. Aurea nemo gestare poterat, nili equitis honore inauguratus; argente a adhibebant armigeri . teste NICOLA loc. cit. P. 46. Haee erant potissima militiae equestris arma.
Id tamen adhuc notandum, quod militaris generis homines, qui equitis dignitatem nondum erant consequuti, saltem in bello conspiciebantur gambesene, pileo ferreo, et lamina ferrea induti. ' .
Equi pariter tegebantur coopertoriis. ut vocantur, serreis, vel veste e terreis circulis contexta. Vt plurimum vero caput tantum et pectus equi ambiebat lamina ferrea vel coriacea. Tunc equum dicebant phaleratum, chreat barra, qualis conspicitur in fronte ors.
. Praeterea equi pedes anteriores et posteriores serre tegebat pannus, quem dorsuale vocant, eine schabrae e. Forma eius opolime conlpici poteli in sigillis apud Loni NEAV LC. nun . So. 83. 84. et 38. Vidi tamen sigilla. et in his equos, nuda lamina ferra. absque pannis, tectos, apud CHRIs TOFLEIusTEL l. p. 44. Interdum ferro tegmine muniebant equi caput, quod cham statu appellabant, cuius iconem dedit GARRIgL DANrg L l C p. 294. lit. c. et Gu I. ALExis L si NAv dans thi ire de Metagnet amo i l. col. I783. chans in de ser . ait, potir armer la tete duchevat; plaque de ser battu, doni ont armest a tete des cheva nans les combat s I alia equorum munimina, rii tang. germani non tum adeon seruandos eos adhibebant, sed etiam eum praesertim in finem adinvenerant, ut saluum praestarent equitem. Nam cadente equo, de vita aut libertate equitis erat actum. qui aut sub equo succiun-bere, aut hostibus se captiuum dedere debebat.
Hactenus de armis defensionis. Iam venio ad offensa ua. Primum locum occupant gladius et lancea.
Equidem his etiam utebantur plebeii . sed tantum urgente n cellitate. Alias his interdictus erat armorum ustis. GV LEL BIVI ERITO sequentes armorum species enumerat: Nunc
52쪽
Nunc contus, nunc claua captu, nunc vero bipennis.
Exereebair sed nec bisecura, sudesue vel hallainia vel gladius duciti Quadrellos hic multiplieat, pIuit ille sagittas. Funda breues sundit lapides, glandesque rotundas. Lanceam, sciuum. I l. chordas et XIl. sagittas tempore Caroli magni miles ad expeditionem secum serre debebat, teste a TL
Inter gladii species eminebat spatha, quae praeloru
m et grauis erat, ut, quum Io. M AB ILLO NIvS stulera talem examinasset, grauitatem circiter v I. librarum in ea anim,duerterit.
Formam eiiismodi spat bae exhibet sigillia in apud cHRr-1TO FLE IusTEL dans ter pretives vi P hsoire de L maiyon sAuver m p. 149. Cultellus erat gladii curta species, quam braqliemar nomina. bant. Alius gladius vocatur a conflictu eme de rencontre; alinsa pungendo seu a longitudine estOcade; alia erat gemini camilimachaera, quae duabus rege tur manibus, espadon vocata, alius acinaces . quem Cimeter . alius denique, quem fabre dicebant. Horum figuras dedit GABR. DANIEL L C. R 3OL RIn germanorum lingua occurrunt vel eis basiasib, palast. gladius oblongus et ab utraque parte acutus, alias schiachi sedimeri: vel eis Iubet, ensis falcatus: vel eis Ichmeia, gladius,
Gladii tanta erat apud germanos existimatio, ut hodienum eius usus supersit in ritu investiturae seudo. rum imperii, quae thron-lum vocant.
Ne dicam de saxone, electore, qui caesari gladium praesertin solenni pompa, et eo inues litur. Probe iam animaduertit Dii. ro. GEORG WAcHT TR in glosseris col. r.3. yrmanos gladii numen esIe veneratos, qui in omnis in serro fiducia esset. Idcirco gladios eme pacis bellique arbitros. iuris et iniuriae vindices censebant. Hinc armis vel armata manu iurabant. quia gladios ritu pagano colebant. lnde venit, ut regna et selida non nisi gladio conferrentur. ac in hodiernum usque dieim a caesare, oblato ad Osculuin ensis manubrici
53쪽
seu globo. lauda impetii maiora tradantur. Ob eandem mussam seuda in ora recte dixeris seuda glaὸii. Nam regis gladium tangere, idem Olim erat . ac iusiurandum fidelitatis et subiectionis
Gladius inauratus erat militaris digestatis. seu eius qui equitia honorem nanciscebatur, signum.
Lancea, sicut gladius, inter arma, dynastis 'et equestris ordinis hominibus propria, recte refertur. Eam subinde hastam vocant fraxineam. Erat ferro acutissimo praefixa, et quasi grandis pertim apparebat.
Nonnunqliam vexillo, lanceae loco, vsos fuisse gallos et ge manos. ani inaduerti e sigillo apud CHRIs Tor LE Iva TEL dans Pr prouisa da t histoire de la maiΝn de Turens p. so. Gallis etiam glai . germania vero gles dicebatur. Olim breuis et vibrabilis erat lancea, quia ipsas iaciebant. Lancea proprie iaculum n tabat. Ritum vibrandi lanceam exposuit Io. PHIL. CL VERU in germana a antiqua libro I capite 44. Hassa velitaris a germanis vocabatur speer. Dieι. Insequenti tempore longior erat lancea et
Doeent hoe sigilla Godo Dedi de Dinan, de anno cI cxx. apud G v I ALEx Is Lo BlNEAV tomo I. de P histiire de Bretumnum. a. Conaue IV. ibidem num. 74. et Andreae de Vitre de anno clueCxxx IX. ibidem num. Iso, Quare sachim. vi in torneamentis congressiis uno moment sere et uno saltem impetu finiretur. Idcirco abiecta lancea, a reptoque gladio inter se tunc dimicabant. Agis'. gliv. hasta. lancea, sarissa, est flevener, elefener, lancearius . qui quum esset eques quatuor peditibus stipatus. nouae denominationi ansam decit, ut quinque milites una glaeua dicerentur, obseruante Dn. Io. G E. WACHTERO Le. col. 393. Opponuntur sibi inuicem glesen et fingorid', et glom et gemesnete. Occurrunt etiam octonder Hesen. Posseriori aeuoliastae dicebanturpis en, quia uelim seriebant. Ceterum lanceam v in quatuor aut quinque milites complexam esse, obseruat DIE TE Ricus vo N aTA DE in der e latium vnd er Idrung der retitschen Vorter p. sis.
Arcus siue hallista, ambrusi, bogen, olim bauga,
germanis vetustis iam erat cognita.
54쪽
Ε capitularibus si pra hoc iam docui p. 6oi et hoc firmauit Dii. Io. GEORG. WACHTER l. Q col. Il93. voce psit Telorum imitalium siue sagittarum et arcus sormam delineauit GA R. DANIEL L s. P. 3os. 3ω tomo LOBSERVATIO LXVIII.
A sagittariis orta sunt, dieschutran-men, qualia in monimentis. patriis subinde occurrunt.
Anuis I44r. et I46 a. hi commemoramur apud Io. F n. se H AMMAT in Hientela fuldensi beneficiaria p. ai. et p. 339. Eos Peaites pugnauisse tradit lo. 1 CHiLTER tomo III. thesauri ant quirarum teutonicarum p. 393. voce glosen; id quod etiam docet figura sagittarii apud GARR. DANi E L EN l. c. p. 293. tomo I. elaeoculo Xll. aut XIII. petita. Inde venit, ut in ciuitatibus remanserint die Fbiit Een. ut devItraiectina urbe ossendit 4NTON i vs MATTHAEvs de nobilitare libro IV. capite M. p. iii7. de diploma Caroli IV. sagittariis pragensibus datum, apud Diti. Ata PRID. GLA FET P. I9λ
Ad arma offensiua itidem pertinet securis,stmι- axi, gallis bacis, germanis vero bascia dicta, id est bipennis, siue hasta, lato ferro et ex utraque parte
Inde haschier, bipenniferi quaIem refert icon apud GVI. ALEXII DE LOBI NE A v dans t his ire de B erat ne tonici l. figi lis 43. ANTONIUM MATTHAEUM de nobilitare p. II . et GABR.DAN ELEM P. 29U. Hune etiam reserenda alia bipennis species die hellebare vorata . qnae erat hasta in securim desinen p. purustim seriens et eaesis Vox ab belle, hille. pugna. et ban, securis composita, ut herubari notet proprie eis reis is axe. Habebant etiam germani hastas. Iato ferro praemunitas, par tisanen vocabant, a bara, securis, et bardie e. securicula. Armorum genus erant eiusmodi secures. quibus pugnabant armigeri . ut apparet ex imagine apud ANTONIvM NAT. THAE V Μ lic. P. II 8. OBSERVATIO LXX.
Clauarum quoque multus erat et frequens usus, ut ideo notum sit das Aogenrecht.
55쪽
Nolteiri species eiust nodi ludituri lignearum exhibet tabula apud GABR. DANIELE Μ l c. p. 31 SOBSERUATIO LXXI.
Varia pariter malleorum genera, streit -hammerin promtu habebant milites germani.
De armis et apparatu militari, quatenus ea ad usum heraldi. cum pertinent, egit IO. IA C. si ENER l. c. parte I. stelione vLmembro III. p. 294. sqq. et sectione lV. membro Il. p. 20 . sqq. OBSERVATIO LXXII.
Coronidis loco monendum duxi, quod alius lia. bitus equestris ordinis virorum fuerit in iudicio duellico.
Quia vasalli magno et graui onere armorum pressi erant, eximia virum magnitudo et corporis habilitas in eis requirebatur. Ne dicam de molestica deuoranda Ob armaturam maxime incommodam et periculi plenam.
56쪽
Commemorandum duxi et illud, quod teste loAN. ADLERE Drasto in annalibM boicae gentis inier Christophorum. ducem batiariae lubiensem quendam dynastam accidit. Etenim hie vasti et mire robusti corporis homo gemianicae nobilitatis pertamina et palaestras ridebat, vellit euerorum ludicra. Λusus igitur fortissimum germanorum, quisquis ille fuerit, ad singularem eonflictum prouo. care. et pactus erat mille aureos se solutum in illi, qui victor euaderet. Dux . quem dixi. Christophorus certaminis conditionem accepit. Laetis ea re germanis ad condictam diem proditur in arenam. Coinpererat Christophorus antagonistam, nonnihil sibi dimdentem, contra leges agonales arte sibi cauisse . ne qua vi posset tu terram excitii. Corpus enitia subiectis loris ephippio adstrinxerat. Cum primum adfuit Christophorus. vi enat cataphractus. ag, liter equo desilit, idemque alublinio existi, velut pugnae prael
dium, at ille tergiversari, detrectare desultum. excusare molem corporis . citare leges conditionemque certaminis. risum mouere
spectatoribus: Christophorus magis masisque urgere. Taudem lublinius . cum fraudem diutius suae maiore ignominia non posset tegere. lora iubet praesecari, seque ex equo deponi. Hic effusus omnium cachinnus, hominem sibiannantium. Christophorus sat praelusum inquietis. Deili saltu. se rursus librat in equum. iubetque lilblinensein hoc ipsum imitari. Hic aegre a pluribus in equum
repositus . velle nihilo secitu delere acceptum dedecus. Signo conis eurrendi ex lege dato. in hippodromo hastis concurrituri eo maiorevi. Mo maius utrique robur et vincendi cupiditas. Christophorus aduersarii lancea illaesiis, et eqito fixus excipiens. siianx taula dexinteritate in lutanti pectus impingit, ut ille in lon una spaetiim effusus, porrectusque m arenam venis impetu ruptis. sanguinem vomeret. vitam protraxit duntaxat ad triduum nactus moram se se ad supreina comparandi, incusandi suam temeritatem. ac quiristandi, sibi cum vi humana maiore e rtamen fulta. et Christ phoro, ictum fulminandi. vel a superis, vel ab inferis manum ro-vnrque sitisse commodatum. Christophorus, quo nobilius theatrum, hominum conspectus relebrior et hostis somnidabilior, eo gloriosor ex duello talvus rediit. omnibus ordinibus ipso caelare vindicem germanici nominis et iiiventutis principem fausta acclamatione prosequentibus. Profuisset misero lublinici ante nouimeantagonistae vires. II
57쪽
Μaximum discrimen inter hodiernam vasallorum eonditionem et inter eos, qui in medio aevo vixerunt, intercedit. Quanta enim corporis habilitate, quanto corporis robore opus fuerit, et quisus molestiis com sistati fuerint veteres ministeriales; ex historiarum monimentis satis abunde constat.
Acta praelii sumbacensis clare docent vasallorum molestias. et quam multos ardor solis enecuerit. Videatur ΛNOMYMus heti
tomo IV. sti p. in. Quanto impedimento vasallis fuerit armatura xrauis, si praesertiin pedestri pugna certandum csset equitibus, uti Ia lum in praelio sempacensi; facile comprehendi potessi, Milii profecto fidem illi haud denegabunt hac in re, de qua in praecedente obseruatione mentionem iaci, quibus visum fuerit legere aeti praeliorum bouinensis. cressiacensis, et pictaviensis, quae descripsit GABRiEL DANi ri, dans this re δε la milicesto esse libro V. p. aiI-aas. et aliorum, quorum mentio fit in historia germanicae. Ceterum mihi heic in mentem venit eius. quo I DANIELEREΜIT A libro I. capite II. p. IC. vitae aulicae et ciuilis com mentatur: isVides eos, quibus insana ostentalidi ingenii ambitio , quotidianum sangliinem educit; sidores suos alienae censurae do.
nant. Quam multos in iuperuacuis laboribus. quot in alienis. isquot in suis operosa sedulitas seruituti addixit. OBSERUATIO LXXV.
Vasalli, ubi dominum comitabantur, ves coram hoc comparebant in actu solemni, cum veste pmced: hant aulica, quam galli libratam, germani autem die
Librata a voce lisam dicta videtu ANTONIO DAD IN ALTEsERRAE ia ducibur et comitibus galliae prouincialibin, ubi libro II. capite X. de librata agit. Adde . CHRisTIANI GUTT-L i E s BV DE Ri sammiung vnge huc ter febri en p. 7T. et seto, nec
58쪽
Quae de cataphracta militum germanorum at. que horum lancea et gladio hue usque sum commentatus, et quae de vasallorum qualitatibus et robore dixi;
. illa egregie illustrat historia Maximiliani primi, huius
In animum tibi, lactor, velim reuoees. quae dixi supra p. t. obseruatione L. p. 6o. Obseruatione LXIV. et IavLac p. 66. obseruatione LXXIV. atque conseras rogo. quae de Maximiliani virtute narrat Io. AC. FVGGERεm uel der ebren der retia fer Oestim reich p. I373. R. In praelio ad Ratissionam Maximilianus dimicana. tribula ferrea vide obseruationem LXX. p. 64. tarn valido ictu Percutitur. ut non modo in caput iam ruiturus videretur, sed ipse etiam equus primoribus pedibus laberetur. caesarem effusurus, equorum pedibus proterendum. teste Bollvs LAO BAL RINO iuvitome historica rerum bilemicarum p. 3Tr. Λdde, quae dixi P. 69. OBSERUATIO LXXVII.
Iam de militia, sensim in germania immutata, dispiciendum erit, quo perspicuum sit et constet inter omnes, cur plebeii etiam equestria seuda fuerint comtequuti. Scias itaque, quod, praecipue post interregni sempora, etiam ciuici ordinis homines in militiam sint lecti.
Hic iam non repetam. quae de plebeiis. ad lauda admissis.
commentantur DE LA ROQUE ban et M. Parriere. ban. et AER. DANIEL l. c. P. 6a. sq. Sat erit commemorasse. exercitum gerinanicum inne tem
poris constitisse ex equitatu et peditatu. Equitatus erat vel cataphractus vel leuis armatura: Ille eon. sistebat tam in dynastis quos supra obseruatione XVII. hanneri rinominaui. quam in equitibus et armigeris. Hi cum magno e mitatu castra et praelia ingrediebamur. . Ciuici generis homines aut pedites erant, aut equo merebant. leuis armaturae equites appellai L Hi. quemadmodum et pedite
sagittarii et ballistarii erant. Cinifer obseruatioties LXVI. LXVILet LXVII l. Aliam consillitionem exercitus introduxit Maximilianus primus, qui copias in legiones, rcgιmeruer, diuisit. Cuiuia legionill a Prae
59쪽
OBSERUATIO Lxx VII LExercitus veterum germanorum non adeo nu
merosi erant, quam ingens hodie illorum est multitudo.
Olim ubique tune sere paruis exercitibus equestribus res ge rebatur. Dein maior cohortium pedestrium numerus Placuit, qui tamen etiam modicum tinmo exiguum exercitum conficiebati Paulo ante Caroli V. imperatoris tempora cohortes in paucos menses conducere solebant. Nam perpetuos magno numero narulites alere nec dum poterant cuiuscunque ordinis principes. Quae res ut libertati populorum valde enat accommodata, ita multa tamen mala secum trahe L Dimissi enim milites ad aliquot millia numero, manebant plerumque coniuncti, usque dum an aliis ite- .rum Conducerentur . el interim modo his, modo illis incubabant regionibus . iniserritiaeque in iis rusticos non tantum expilabant. ferro et igne saeuientes in eos, nisi imperata sacerent, sed et ma- carum Vrbium vexabant ciues, qui pedes porta vix efferre audent, ne caperentur, et immodico dein pretio se redimere cose rentur. Nec remedium erat in promtu, quum in paCe nulli fere .
principibus aut populis essent milites, qui latrocinantibus illis incendiariis opponi possent. Vide I A colli PERIZON I hisoriam saeculi siextidecimi P. o.
Nuinem copiarum ex Occisorum numero aliquo modo concipi . et in tanti in demonstrari poterit. Sic in praelio seirabacen fi Ioc xxx. et quod excurrit dynastarum ac equitum ceciderunt, teste AN ONYMo apud m. HEN R. C H R T. SEN CR ENEERG. tomo IV. elictorum p. I39.
Si 2IGIs MVNDO A Bi cxv N in dens spietet dor uran doertisaures Osrenita p. 369. fides habenda. austria rum caesi sunt circiter bis mille. In prima Caroli IV. imperatoris, militia quinque millia peditum interfecta sunt. Iaccc. galeati viri captL Et tum Primum
60쪽
Carolus IV. cum C c. equiti s balteo militari praecinctus est. Uides o HVs L. BALBINVM in epit-a historica rerum bohemicarum
libro III. capite XXI. p. 384. Λdde, quae supra obseruatione XVIL
In praelio criniacens anno t346. eaesi numerati sunt ae r perti. rex unus, undeeiin principes ANEN τι Nus addit i in episcopus, et XXVII l. comites) octoginta barones. inille ducenti equites. milituin reliquorum triginta millia. E p Oissa D taee consignauit Bouus LAVs BALBiNVs L c. p. 348. In bello anno Ini. inter hemiae regem Ioannem et oti nem austriae ducem gesto. numerosissiinus exercitus. Praeter m rem, collectus erat. A parte austriacorum erant hungari et poloni auxiliares. qui quinquaginta armatorum millia conficiebant. et ex iis hungarorum tria millia galeatorum. austriacorum vero mille ingenti grauis armaturae, ceterorum austriacorum viginti millia numerabantur. Ioannes rex mille qningentos cataphractos non amplius, leuis armaturae viginti millia in hostein dueerit. Vide B lius L. BALBINum in epitoma historica rerum bobem earum
libro III. capite XVIII. P. 334. In praelio inter Rudolphum I. germanorum regem et otio
earum, hemum, anno la78. commisso. hunc inim vita decem et ouatuor millia perdidisse auctor est ro. t Ac. pu GGER is demnieMI do uren das enisaines insternish μ ros In praelio inter Adolphum regem et Albernim austriacum ter mille caesos et sex pinta comites captos idem resere p. stim In praelio mi rgartenstinter Leopol dum austriacum et heIuetios anno i is commisso, mille et quingenti eataphracti austriaci occubuerunt. teste eodem P. 28 Nurne m eorum, qui in pugna ad Sechenheimium eaesi et capti sunt, exhibent idem p. 68 . et PAULLUs HACHENSER in historia Friderita l. inureis palatini p. 334 Copias Ludovici ducis. quas anno coegit, percenset Io. IAc. FVGGER Lm P. Mi.
Μiles, quo hodie etiam utimur, mercenarius sae. culo quintodecimo sub Sigismundo inprimis, et Max, miliano L, imperatoribus, situm cepit initium, et vasallos ex castris et expeditionibus exclusos esse hac ratione, constat.
Probaui haec abunde in eommentarii, da ministerialibar Adde nunc quoque Da. cHRIam v LRrc. Gav para in a seruationis ae