Io. Ge. Estor ... Observationes iuris feudalis

41쪽

a DE. STATU VAS ALLORUM

praesectus, qui non de capite, sed de pecunia iudicat. Potest etiam a schalien dedi et . quasi urgere, exigere et regere. Tale seudum, schiaten titin commemorat dominus GEORG.ΜELCM OR DE LUDOLP, voL IV. Obseruationum fore um

seudum a comite flenthetinensi cuium legitur. Pariter Valerius in Rochel profitetur, se a praeposita in otiasseriensi seudi lege, mnem rechten fibullen - lehen, deu amt - FU Eu Lahr ceti possidere. teste eodem tomo l. omphorematis emeralis P. IOL BsERVATIO XLII.

Vox burgemeser denotat praecipuum vel maximum in ciuitate.

Hi ex ordine equestri constituti leguntur. Ita in urbe Co fluentiae ni hodiemum usque diem consul primus ordinis equestris vir esse debet. Quales stant Elzii, Bassentietinii, Selimidburgit.

Κectu adii. aliique e primoribus nobilitatis rhenanae , quorum catalogum texuit dominus GE. Μ ELCHIOR DE LvDoLF obse

uatione forensi CXIV. p. ao. sqq. verba statuti sic sonant: Viror en - - . das hin bra tmeen burgemiser - - - ει unsere suae Golentet se en . - - e ner soli aus dem biitaerlichen adel Ie . d andero aus dem Fb en oder burgeremb. Vti vero inmus quodvis eis leben dieebatur; sic patet etiam, cur ossicium confidis laudi lege datum legatur. OBSERUATIO XLIII.

Scabini erassi ordinarii assessores iudiciorum tam ciuilium, quam criminalium.

Vocein sch en , Ichrnem schoppen, quidam a ML p, iudex, derivant. Ego deducere inaltem ames, primarius. Hi gallorum eris satis testatur. Quidquid sit, hi oli in in comitum tribunalibus, postea in praesectoriim, vel praetorum, deruehulthessen, vel co suunt iudiciis assessorum munere iungebantur. Horum itaque erat iudicare de omnibus, et horuin iudicio stare debebant partes. Tanti Disiligod by Corale

42쪽

Tanti momenti munus requirebat homines dignos probosque. φrudentes , indigenas. O lentos, vel saltim non egenos. ac denique ante omnia ingenuos et liberos. nullius semicis. ut in commentariis da ministerialitas .p. n8. OIteruli. Quae lain dixi, illa egregie firmat Carolus IV. imperator. ubi Ilairctardum de Buchecis e minisseriali creat liberum. et ei omnia liberorum iura tribuit; ιn alien Iachen in gerichte ιheil tu geben und praehen. emgylichen iemand sordem - - - leberi tu lecten cet. Vide d mini ADAMI FRIDERICI GL AFEY amcdura. p. 3 a.

Siluarum praesecti ex militaris generis hominibus

sumebantur. Idem imperator Ioannem Formneister de Geidenhusen inis uestiuit mis dem forsmeis'. amr Aleuhusen, teste eodem

Feuda parochorum, mar telen, saepissime o currunt , denotantque munus parochi.

haben cet.

Tale Rudum. Varr-leben in oppido Stolberg oecurriti Videtestamentu in Henrici comitis de Stolberg apiid IO. A R N. x a i T s v c M s iu der solbergisiben Eretin. unl flari . bis diris p. 39s Adde P 38λ ubi de studo capellae, re p. t . ubi de studo vicariae mentio fiti F a Non

43쪽

Non operae pretium est, de litteris parochorum, quas vocant reuersales, heic agere; siquissem ad modum epistolae . dominoa vasallo datae, scriptae erant. v OBSERVATIO XLVI.

Feudum, quod dicitur ambacht-leben, denotat in genere eis di mann - lehen.

Etenim vox ambaehi ministrum et quemvis liberi obsequii hominem notati Postea sumta est haec vox de nudis palatinis. et dein in specie de tali viro. qui iuri dicundo praeponebatur. .

Inde voces amimauu et amma in descenderunt. Praeterea V cabulum a soler idem notat. quos ambach eseri

OBSERVATIO XLVILIlli autem ministri, qui quaestorum munere sungebantur, in terra praesertim rhenensi, vocati sunt Aellen

In Hassia superiore. nec non in metieraula, et in prouincia hanoviensi hodienum munus einer kellers superest, quod in iuris. di stione ciuili exercenda in uno vel in pluribus villis vel pagis et reditibus principis exigendis occupatur. Dantur vero nonnulli quaestores. Aellar, ut Giessae, qui iurisdictione omni destiniuntur. Quemadmodum cellae reditus in terra rhenens maximi erant; ita factum ell, ut quaestores appellarentur Eriger, et quaestura dis ellere . Militaris generis homines quaesturas administrasse, Iamiam probaui parte R. der urinen schristen p. 383. s. 8. Iinino familia Kellerorum de Menheim ab hoe munere nomen sortita videtur.

Tametsi vero in relatione, qua ad statum vasti. Iorum respicitur, hi duplicis generis essent obseruat.

xv IJ, maiores nimirum et minores Observ. XV M. ; nullam tamen contradictionem inuoluit, quando non

nulli triplicis generis exstitisse illos docent.

44쪽

ET TRIPLICI EORUM DISCRIMINE. 43

Commetriorat astu No de Hllo Iaxonico p. In milites ordinisseeundi et tertii oscula pacis dedisse. Ergo et primi ordinis militea fuerunt. Quod ut rite intelligatur, scienduin, quod illi, qui exsatu dynastarum geniti erant. aus dem hermand. in duos ordines fuerint distincti. Illi enim, qui ducum comitumque inunere sun fiebantur. milites primi ordinis appellati sunt. Qui vero dynastae

tantum, tae balanerii erant. ad secundum ordinem relati leguntur. Tertius ordo complectebatur ministeriales siue equestris generis vasallos. die diensmonen, den nudern adet Facit mecum hoc in MGumento G ΑBRtEL DANIEL l. c. libro III. capite Iv. p. 83. Quod ut melius intelligatur, apponam verba litterarum, e quibus iura militum maiorum primi ordinis ac eorum satiun diiudicare poteris. Ita uero sonant ista et M vicecomitatum Turenae

ciun nomine et honore ae dignitate neci non cum iuriis bus patronatus et ilire conserendi vicarias. capellas, et hospi-

M talia ae leprosarias, et eum iure disponendi quo modo libet deis eisdem, et cum decimis et fructuum perceptionibus, et cum iureis cognoscendi de portibus et itineribus publicis. et L :m ipsis porri Abus publicis. et iure percipiendi et exigendi pontonagia. Peda inia. botagia, diallias, guidagia, aspergia, letidas, et cum iureis venandi, piscandi, aucupandi, venationes et piscationes et auec usi pationes huiusmodi prohibendi et permittendi. et cum alti et is media et bassa iustitia. mero et mixto imperio iurisdictioneque., omnimoda et cum lure creandi et desiluendi locum tenentem. Meius senescallum. Milhun seu capitaneum. iudices appellaIicanum se et ordinarios ac delegatos, vigeri os, baiulos, castellanos, execuinis tores . notarios, scriptores et servientes et alios officiales, tenen-- dique palain et publice assisias, et carceres habendi . -- et cumis omnibus seudis, retroseudis, dominiis . homagiis, fidelitatis iura-ἀ mentis et recognitionibus, altodiis, vasallis, emphyteolis, colo is uri et agri libus et cum sua et sequuta cum armis eum aquis. - riuis et fluminibus publicis et priuatis, sagnis, molendinis, pra istis, pascuis, nemoribus et serestis, columbariis et garenis. viis

o ueis, hortis, terris cultis et incultis, et cum furnia, et iure sciri F 3. is uagi

45쪽

OBSERVATIO XLIX. Quum regnum germanicum esset respublica militaris, ut supra obsieruatione XIV. P. I6. GOcui; Pauca nunc de habitu vasaliorum, et armis commemorare necessarium duxi. Alias enim denominatio loricatorum, quorum mentionem seci obserUatione xv II. y.2I. Vix

probe intelligi poterit. Ne dicam de illis studis, quae seuda scuti, loricae, galeae, vexilli et gladii ap

pellantur. Sic quoque in aprico erit ratio, cur cum gladio et vexillo inuestiti fuerint vasalli. immo alia capita iuris seudalis absque hac tractatione de arma. tura veterum germanorum Vix intelligi poterunt.

Dixi quidem iam hae de re in analectis fuliansibus p. 7a - 86.

Verum nunc alias easque curas posteriores cum lectore communi. cabo. N

OBSERUATIO L.

Corpora militum contra vim armorum hostilium tam probe erant munita, Ut gladii ictus non facile me.

tuerent.. Testatur hoe G vi LIEL Μ vll BRITO: Equorum viscera rumpunt, Demistis gladiis, dominorum corpora quando - Non patitur ferro contingi serrea vestis. Labuntur vecti lapsis vectoribus. et sieViueibiles magis existunt in puluere strati. Sed nec tunc acies valet illos tangere ferro. Ni prius armoriun careat munimine corpus. Tot ferri sua membra plicis, tot quisque patenis, Pectora tot coriis, tot gambesonibus armant. Sic magis attenti sunt se munire moderni,

46쪽

Hinc eorpus equitis erat inuiolabile, si frontem galeae exei. pias. Liret dimile esset lanceae aculeo pungere ficieIn equitis. Vulnera itaque aut clauarunt vis imponebat. aut ensium per cussio generabat. Nam, claua vel ense corpora equitum euerbe rare ad ' quassare solebant hostes. Recedebat peritia ., hoste n ope lanceae equo deiicere, quam per torneam ta excolere studebant.

Prima vero armature species erat Iorica, fibulis implexa sive thorax squameus, gallis Disser dictus,

germanis vero eis panizer, hoc est tegumentum ventris.

Inde studum loricae tamina. et ideo milites Depe vocati sunt Ioricati. Sed circa annum Macccxxx. haec Iorica ita displicitisse videtur militibus. ut, loco eius, catapliracta in , quam nos ei nharnisb. galli vero euirasse vel lame de fer appellant. adhibere maluerint. Grauior haec erat armatura, tota ex serro vel chalybe, er totum saepe sominem tegebat.

OBSERVATIO LII.

Seeundo huc pertinet gambesio, das Uams sagia

tum corpus tegens.

CAR. DU FREI NE id exponit. Vest Iinentum eoael Ile. ex lanaeonse flum. Ego vellem, ut inspiceres sigilla apud G. Aia LOBURE A v dans P hipolre de Bretagno n. 83. 84. 94.lso. Item nuIn. 39. APGambeso autem vel in forma clathri num. 69. vel in figura squamea P. 3iti vel in sorina consueta apud cMR aTO LE avs TEL dans leppre-er de t histoire de La misen d Peraena p. 14o. et de P hipolrede la massion de Turem p. 46. conspicitur. Adi quoque G a B R I L. LEM DANIELE H dela milice Dan is p. i. qui gambesonem ita deseribit: gambeson eloit une es ce de pourpotat sori long, saltde miselas ou de cuir, et bourre de laine. ou d' moupes. ou cucrin potar ronapre l' essori de la lanee, qui bien qiselle ne penetrat paria cuirasse, auroit nae tri te corps en ensonsant les mailles de set

eoat la mirasic eruit composee. Nec

47쪽

Nee praetereundum erit collare serreum gallis dictum mn. ces, germanis ring ragen . et habberga. Eius formam dedit uota ANTONl vs MATTHAEUs de nobilitate p. HOS

Tertio, qui principum dignitate conspicui erant, vel ad classem dynastarum pertinebant; paludamento se adhuc induebant, germanis eis προ mota, gallis

vero eorte ae armes vocato.

De hac armaturae specie a lactorum hesiacorum Dn. Ita I R i L. xv CHENBECRERI collectione VII. p. 33, sqq. egi. Con. serri quoque hac de re merentur sigilla apud GuIALExis LOBI. NERU I. C. num. I6S. I66. I68. ITa. III. et p. 647. Praesertimuero illud Alberti de Turre de anno ia . apud CHEIITO FLE

Quarto commemorandum est serreum pectorale seu lamina, das eiserae Dust uia.

Gallis plastron, GuILIELMo autem BRITONI patena audit. Sic enim hic manit: Utraque per clypeos ad corpora fraxinus ibat. Gambesumqtie audax scarat. et thoraca trilicem Disiicit, ardenti nimium prorumpere tandem Vix obstat ferro fabricata patena, Qua bene munierat pectus sibi cautus ab hoste. et alibi: . Tot ferri sua membra plicis totque patenis Pectora tot coriis tot gambesonibus armant. Nuda eiusmodi lamina absque gambesone, quod tamen rarum est, coinparet in sigillo Wilhelmi O claramonte apud CHR sTO FLE IUsTEL I. C. p. i44. ubi etiam is gladium non strinxit, sed ensis. ut vagina reconditus gestari solet, e balteo pendeti

48쪽

Quinto galea occurrit, qua equites capita dege. hant, et vocatur pileus serreus vel coriaceus: germanis helm, a tegendo, dicitur.

Quam primum praelium esset commissum. aut torneamen tum finitum; casside in milites deponebant.

OBSERVATIO LVI.

Galeae ornatus varius erat, speciosis pelluarum aliarumque figurarum accessionibus insignitus.

Vide, si placet, sigilla apud Gur ALExis L OB IN EA N L c.

Interdum nuda apparet galea. sine ornamentis, ut in sigillo Ludovici III. gerinaniae regis apud i D. FRiDER. SCHANNAT in vindiciis quorundam diplomvitim. tabula VI. et in aliis apud vi AR. R V A R D v Μ HERRGoTT in gcuealogia hab1burgrca P. I m. nec non in sigillis, quae exhibet Cii Ris TovLE rvam dans os preuves de Phi ire de la mai P versue p. 34. sqq. Equiti soli, rite inaugurato, gestare licebat Ornamenta cassidis. Λt in torneamenti . cimeli militaris generis homines ea ornamenta cassidum adhibebant. Aveciis galeis hi utebantur ante congressu in in iorneanientis. Eas super sicut a legimus positas tu tot ueamentis, quo inspici possent et examinari. φ

Ad pendebant galeis tegumenta quaedam, gemmanis helmdechen dicta.

ID. IO. GEORG. CRAM ER l. c. P. 3 C. haec valamina galearum ideo adhibita censet, ut iis praemunirent cassides contra aeris iniurias, easque, si opus esset, contegerent. Probo hane conie sturam ectypo sigilli apud RAYΜvNDUM D VEL Ium in m. ereptis tabula xv. ii. 183. et e fgillo si. apud L DBl NE A v tomo I. loc. cit Ego, si, quid fetitio, adhibita fuisse coniicerem eiusmodi tegumenta, helmic eu, ideo etiam . ne serri durities capiti ino. Iesia esseL Erant vero haec velamina consecta ex Iextosibiutili. De galea eiusquae ornamentis ipsi herat dicae rei scriptoresertini contulendi. inprimis to. Acs ENER Parte t. Operis M. Oldui capite V l. p. 3os. sqq. Figuras eorum varias et diuersas a se inuicem exhibent GΛaR EL DAN EL l. c. p. 28 et L OBI N E A M. c. num. 8C. 83. 84. 94.lla. 166. 168. 173.22C. et aaa.

49쪽

soId adhuc commem Mandum duxi, quod galeae Pars, quae nasu in tegebat, uerbiorg dicta suerit. Multae quoque apparent galeae . quae oculos nasi in et Os non tegunt, quales commo strant sigilla apud cii Ris TopLE IusTEL dans les premes der historer i la maiFn d' Auvergne p. 37. 4o. et 344. Alias hic quo que galeas exhibet, quarum pars superior oblonga. alarum vero pars superior similis est pileis nostris, et depressa comparet, videneares de P bisoire de la maifon de Taerem p. so. et 46. OBSERVATIO LVIII.

Oilia, ut dixi, tantum militaris generis homini. tius galeas gestare licebat; ideo seuda, die risIemlehen, subinde vocata suerunt hebn-lehen, seuda galeata.

H c in laudo, ut appellant. concordiae p. 18. apud Di . Imn A U I D. R O E L E R v N in eodicillo diplomatum hisoriae mes timensi adnexo, se legiturr ave8 Aprechen .ir, das affinge der elisu vanmolniein 6 lehon Θ etu dem helm gehisen 6hen far Ideo fictum . ut, qui plura possideret seuda. plures adhibereteassides in ii signibus suis, teste cLANDio FRAN c. ΜΕ NE TRIER dans r origine des M nament et des armoires, capite I. P. 23. I ilei ferrei figuram, bonnet de ma illes solis te casque, gemmanis pie elbaube. seu tegumentum conim iaculorum ictus, quein sub galea gerebant, exhibet Gur. ALEXIs LOBI NERV I. c. P. 498.

OBSERVATIO LIX Sexto scutum venit considerandum, cuius Usus

solis nobilibus et militaris generis hominibus olim permissus, qui eam ob causam schildunge, vel ra scintid

ota helm goohrne vocabantur. ΝVariis id coloribus distinguebatur. Quadruplieis potissimum

generis et formae erant scuta, quorum icones dedit GABRIELD A N i E L I. C. p. 284. et vocat ea a9 rondelle t aute ronde. b) rou-delle ovale, c) large, d bouclier de pieton, rotae formam habens, et e) bouclier de cava lier, cuius forma erat sequentissima, et cum bindierna, quam in insignibus conspicinius, maxime conueniens, quippe quae toineamentis suam debet originem. Figura oblonga et ferine quadrata est vetustissi ina, prout patet ex icone apud GABR. DANIELE Μ L c. p. s. Rotunda sciita, carolingorum et Orionum temporibus, regibus placitisse, e figuris, quas 1 O. FRID. s C H A N N A T in vindicis quo rundam diplomaιum tabula Vll. VIII. et Ix exhibet, et Dru C H R I

50쪽

s TrAM GOTTOEB se H WARE de archiscinifero tabula I. p. as. '' dedit, palescit. Interim LUDOVICUSANT. ΜυRAτOR Usui aliquitaIibus italicii medri aevi tomo I. P. in . 79 . et Izi8. ico. nes reseri, quae Carolum et Berengarium sciua oblonga etiam gestasse docent. Triangularis sormae sciita postea fuere usitata. ut vel constate sigilloruim forma, quam aeri incidi feeit c HRis Tor L Eius TELdans las pretives de e hsoire de la mamon de Turem p. so et dans Di reduves de e bisoire de la masson is au Unc p. 34. 3T. 4O. 44 I4 .r4s.i49. atque e tabula XXI. tomi l HAR P ARDI H E R R G o T T g malogiaι diplomaticao genIir habiburgicae et tabula lII. cum se. quem ibus apud RAYΜvNDUM DvLLIVM in excerptis genealogitast hi ricir. Alia de scuto legi possunt apud tΟ. I A e. 1 ENERVM in im Agnium theoria parte t. capite 3. P. M. seqq. Uperae interea pretium erit contueri sigilla, quae exhibeto Ur. ALEXIs LOR IN EA V dans P hsroir do Bretagna tomo I. 'num. 39. 4 . 49. et 74. Scuta incuruata videre poteris apud cHR ToPLE Ius T L c. p. 138. 139. 143OR SERVATIO LX.

Telamonum, der Ahil alter, rarior usius in gem

mania erat.

Testem cleo cL A D. FRANC. MENE TRIER dans la prat que des armoires capite X. p. 33o. origo eoru in a torneamentis r petitur, in quibus dynastarum et principum scuta per famulos seu armigeros sitos P bantur, et . ut eo splendidiora comparerent insignia, nebula M . ut isti, clypeos scilicet portantes, sub specie animalium comparerent

OBSERVATIO LXL

Scutum a clypeo ita nonnunquam distinguebant germani, ut illud equitibus, hic vero peditibus in.

seruiret.

Praeter collare, halibero. σιberga et ruberga dielum: Mimbergas scia ocreas ferreas, quas etiam scancherex vocarunt, gallis greves vel armures de jamber; genualia tegmina, amouisierυι ρο- tiarunt manicas ferreas, Pantare. baiasiae, blech Fanuptari. gau. Duιν gallis appellatas. quorum armorum figuras. aere ex presias, videre poteris apud ANTONIVΜ ΜΛTTHΛxvri de nobilitate P. ι M.