장음표시 사용
301쪽
c 8 De Gestis Sco TORUM. LIB. V.
omnes trucidantes. Albam ecclesiam, quae mille parsbaa, .lbi.' I distat, deveniunt ; Divae virginis simulaetum dec auro decoratum aliqui filii Belial spoliarunt, re illius spoli tionis praecipuus in ecclesia interiit: dum enim sub crucifixi imagine incederet, super caput transeuntis nutu divino simulacrum cecidit, & caput pertranseuntis auro onerati minutatim confiegit. Et paulo post a septentrione ventus subitus marinus in naves sumavit, quarum multae seopulis collisae fractae sunt, aliquae vero disperis, sic quod victualia a navibus Anglus habere non poterat. Anglus irritatus
24, 2 IL Hadingtonam incendit cum Minorum templo pulcherrimo
quod Laudoniae lampas dicebatur. Ego autem Don approbo quod templa magnifica & sic excellentia Minores habeant, re sertasse in eorum lc villae peccatum voluit Deus omnia incendio dari. Et consequenter prosectus, Laudoniam cum
Edimburgo combussit: tempus hoc Cbe lapitu Camielmes
vocatur, hoc est sestum purificationis incineratum, quia illo tempore omnia Anglus combussit. Postea ad Angliam per Eiagi. ' Forestam rediit, ubi suorum multos Scotorum insidiis amisit, re cum proprii corporis periculo non modico. Et licet in Anglia Regem Scottae captivum haberet, ultra tamen viginti leucas Anglus in Scotiam haud prosectus est. Hae via Gallos ab Anglo Scoti multum relevarunt, licet duas urbes ut Gallos liberarent incineratas haberent. Post An-
Guillelm 3 gli diseessum domitrus Guillelmus Douglasseus sibi subjectosn, a s/Em colligens in Galveyam vadit, ubi serro re verbis omnes ad sic a com- Davidis Brusei partes sequendas impulit. Illic Donaidua Macdo et in ecclesia de Cumnoli fidelitatem Regi jurat lc Rogerus Κirkpatricius totam terram de Niddisidale alidem induxit: arces de Dalfivynton & Carlaveris de adve . Driorum manibus eripuit, quas solo aequavit.
302쪽
De Dasidis Regis a Scotia, re infecta, in Angliam reditu. De Joannis Francorum Regis captilitate, b Archibaldi Dou asei per apum eC
flone. De Davidis tandem redemptione, b Reginae obitu ac laude.
CIRCA idem tempus, in Anglia obsidibus relictis,
ad Scotiam David Rex revertitur, ut cum suis de redemptione tractet: qui non inveniens consensum populi secundum petita, ad Angliam reversus obsides liherat. Post cujus discessum, in Angliam irrupit qui Joannes Stuartus custodis filius dominus de Kyle postea comes Carria hi, novissime Rex Scotorum Robertus tertius dictus est. Exercitum hic Joannes collegit, id in Τevydaliam prosectus illius terrae gentem in fidem Davidis Regis jurare fecit. ANNO Domini millesimo trecentesimo quinquagesimo sexto Joannes Rex Franciae ab Edwardo Walliae principe captus est,cum quo etiam captus est Archibaldus mugias filius nobilissimi Jacobi mugiasset qui cum Regis Roberti Brusei corde a paganis extinctus est in bello, qui Archibaldus postea fuit dominus Gallowayae re comes de Douglasse. Sed mita subtilitate iste Archibaldus mugiasseus captivus evasit. Erat enim iste Archibaldus Dougias preciosis armisi eum decentibus indutus, propterea ipsum Anglus, qui eum eaptivum habuit, honorifice tractavit: Verum quidam Scotus astutus Guillelmus Ramsayus de Cossuthe auratus eques id percipi-
Davidi , re insecta,ad ea ivitatem redi
Joannis Stuarinii fides. Ioannes Rex
303쪽
aso De Gestis Sco TORUM. LIB. V.
ens, se furia agitatum finxit, & Archibaldo mugias diest,
Unde ex parte diaboli habuisti haec preciosa arma magistri tui 8 Quem Anglus mox jussit accedere, ec suas ocreas &cothurnos mundare, qui humiliter illi paruit; dc inter illa mundanda eum objurgavit dicens, quod suum magistrum Guillelmum Ramay consanguineum in hello proditorie o cidit ; jubens eum corpus deiuncti perquirere, quatinus ipsum honestae sepulturae traderet: Z finaliter pro fas redemptione captivanti quadraginta duntaxat selidi, qui quinque
Francicis non aestimantur, traditi sunt. Per hanc cautelam homines addiscere possunt se de hostium manibus eximere Similia astiti. Nondum autem quattuor annis transactis, simili cautela fretus dominus Borthissius vir potens hostium manus evasit, cujus famulus secit eum vesperi ocreas suas extrahere extractasque mundare: quem in Scotiam pro utriusque redemptione misit: qui minime comparuit. Sed Vitae periculo, si captivans suisset crudelis, famulus se exposuit. Utrum istud uste fiat, nec ne, non insisto. Hoc tempore ergo
Restes duo ab tam Francum quam Scotum Reges captivos penes se A Anglis e Fi. glus habebati tandem dum David Brustus undecim annis apud Anglos manserar, in hanc sententiam conveniunt, quod ducenta millia nobilium ad certos annos David perseiveret,& Anglo principum filios vel principes viros pro illa pecu
Rest .id nia obsides daret. Ego autem hic aliqua dicam. Si Angluἀπ i . V superioritatem in Scotiam ullam e teret, vel Davidem ad Mosi, redita Obligare Vellet, vel intolerabilem pecuniae summam in meud . reipublicae perniciem a Davide peteret, eum populus liberare non debuit. Sed imaginor quod in Regem tam principes quam populus amicitia usi non fuerunt. Licet autem Vectigale, ne Vectigalibus tam tempore pacis quam helli Scoti sint inas. sueti, debebant tamen in hoc cesu Regi condestrendere, &quilibet pro sua rata vectigal admittere, re ducenta millia nobilium in primo anno dare. Video ex diuturna selutione, quod nullo modo Regi succurrerunt: sed ex suis regiis proventibus, qui propter diuturna bella pauci erant, volebant quod peribiveret. Aliqua sunt erga Rogem de jure naturae servanda, utpote eum captivum pro mcdiocri pecunia libe-IaIe ἱDiuitigod by Coosla
304쪽
rare; potissimum si verosimiliter ejusliberatio sit populo utilis r nam ipsum diu detineri est in dedecus pvuli, sui capitis non commiserantis. Humanius egerunt Galli qui proilio Rege Ioanne liberando magnam sui regni partem diminuere volebant. Secundo male facit populus non praebens subsidium filiabus Regis pro dote, quando honestum & puruelirum habent matrimonium : nihil enim ei dabitur pro matrimonio in propria patria, quia illic nec publica procuratur pax, nec pulchrum est matrimonium. In liberatione tamen Davidis aliquas arces Scottae in Nyddissiale quae Anglis nocuerunt diruere petierunt: N ad propria rediens hoc David adimplevit; DalMynton, Dumsteis, Morto n, DuriReir seri aequavit. Anno i 337. domina Ioanna Regi na Scotiar Edwardi Angli soror a Davide suo viro secultatem petiit, ut Sanctos peregre & amicos in Anglia visitaret, quae ante reditum in Anglia mortua est. Hanc honam N probam mulierem judico, quae maritum juvenem in Gallia extorrem re in Anglia captivum non dereliquit: propterea cum Penelope summa laude digna est, etsi in sua vita parum filicitatis mundanae habuit, secundum illud Ovidii;
es nihil infatis durus tolerassi Gnsses, Emelope felix, sed sine laude foret.
Et apud sapientcs laudem perem Icm consequuta est.
Arres diratae. Reginae obiis tua & pramo
305쪽
De Edreardi tertii , ejus fili obitu
De Richardi secundi regno, principibus ab eo creatis, es uxoribus ductis.
DA VI DE Brusto in Scotia relicto, ad Anglos redeo. Anno quinquagesimo primo regi Edwarditertii Edwardus primogenitus ejus obiit; re anno sequenti viam univerta carnis Edwardus ingressus est : vir sane pugnax & imperii cupidissimus, quem plus laudarem si injuste bella vicinis non intulisset, nec crudeliter in plebem re in religiosas domus debacchatus suisset. Post Edwardum Windesorum sive Edwardum, post Normannorum conquae- tertium, Ricliardus secundus EdWardi principis Wal- eundu regnat. liae filius suffectus est; natus Burdegatae in Vasconia, & anno aetatis suae undecimo Londoniis coronatus est: qui pari mentum publicum eodem anno collegit, in quo ordinatum est, quod quilibet mas aut tamina, pauper aut dives, in Anglia quatuordecim annos natus, Regi quatuor denarios daret, hoc est grossum Anglicanum tres solidos Turone pthh-iorum in Valentem. Mario anno reFi Richardi plebs gravat, duos plebeios viros erexit, scilicet Jake Strawe, hoc estito ος suppl. Jacobum Stramen, dc Gualterum Titer; quos plebeii sequuti sunt: veneruntque Londonias Angliae regiam, caseceresque regios fregerunt: multos re praecipue alienigenas bonis spoliant, Regis consules interimunt; re tribus diebus per Londonias furibunda plebs debacchata, carceres omnes effringit & incarceratos quoscunque liberat: Lancastriae ducis domum comburunt, Sanctuni Joannem, locum pulcherrimum Diqiligoo by GOrale
306쪽
rimum in sabrorum campo; legistarum & advocatorum libros combusserunt. Sed die Lunae Londoniarum Major iccivitas congregata Iacobum Strawe occiderunt; & plebs hine inde diiseria est: sed multi eorum comprehensierant, & in eo numero quo comprehensi surcis sunt assixi. Hanc poenam & Londoniensium animositatem laudo: decet enim indomitam plebem, multorum capitum helluam, in caput insurgentem acriter punire, ut Caeteri ti- Rex uxorem morem habeant. Sexto anno regni sui Richardus Annam MRegis Bohemiae filiam uxorem cepit; & in octavo anno magno cum exercitu contra Scotos procedens, dum ad Scottae limites pervenit cum eis convenit, re Londonias rediens, duces, marchiones, comites creat. Anno nono sui regni
Edmundum Langle Canti brigiae comitem ducem Eboraci creat: Thomam Nomoknm comitem de Bouhyngliam ducem Glocestriae facit. Isti erant ei patrui. Et Lionve-rium OxBrdiae comitem marchionem de Dublyne, Henricum Balyngbroh ducis Lancastriae filium, comitem Derbyum, Edwardum filium ducis Eboracensis comitem Ruit Iondiae, Joannem Holonde Kentiae comitis fratrem comitem Huntingdonae, Thomam Moubraye comitem Notyngliam,& Michaelem de Ia Pole comitem Suthselciae & Angliae Anna Regi cancellarium. Anno septimo decimo regni Richardi Anna Regina mortua est; re anno sequenti Isabellam Franci filiam Franea duei- uxorem duxit: quam cum conjuge apud Londonias relin- . quemus, & ad Scotos stylum convertemus.
307쪽
De Dasidis Regis reliquis gestis: tit
decimas ecclesiarum impetrostri .
de Anglo in Scottae Regem eligenis consuluerit a la', consilio spreto, Imvenculam duxerit; a qua, quia flerilem invenit, rivortium seceris a
QUUM David Rex ab Anglorum manibus It
ratus est, misit ad Pontificem quatinus decimam, fructuum ecclesiae Scoticae pro triennio impetraret: quod Pontifex ei concessit; re rationabile erat. Si enim pro captivis ecclesiae fructus dandi sunt, pro captivo Rege non sunt negandi. Eodem anno apud Roge rum de Κiapatrih Jacobus Lindesay hospitatus est, qui Rogerum nocte clanculum occidit, & se ad magnum intervallum a Carlaverok, in quo Rogerum occidit, abivisse putans, Vix ad ter mille risus discesserat, ec captus est: ad Davidem Brustum ductus, ultimum supplicium luit. Isti erant hari edes eorum qui Joannem Cumyngum apud Dumfresam, in fiatrum Minorum templo interemerunt; sed . nonnunquam parentum peccata in se lem usque ad quam tam generationem redeunt, quoad poenam temporariam remundanam. Eodem anno in Laudonia mirabilis fuit aquaiarum inundatio, qualis a multis seculis in Scotia non visa est. Istud ab aliqua constellatione pluviosa contingere poterat, scut tempore Pyrrhae. 3 Deucilionis cataclysmus particularis evenisse dicitur. no Domini millasimo trecentesimo .
308쪽
De Gestis Sco TORUM. LIB. V. 23s
-agesimo primo, tam in Scotia quam in Anglia magna fuit M. illita, iri mortalitas, quae ab aere infecto, Vel justo Dei judicio ra- gens in Bri. tione peccatorum commiorum a Deo infligitur; ut si Deum
amore homines non revereantur, saltem timore eum timeant.
Dein ad duos annos laquentes grande partamentum David Di.id;, δε diustus collegit; in quo suadere laborabat ut Anglum aut Rege institu- ejus haeredem, vel aliquem ejus haeredem futurum in Sc tia Regem acciperent, quis prolem non habebat. Nescie-hatur qua occasione ad hoc movebatur: sortasse hoc in Anglia captivus Anglis clanculum promisit; vel sertasse Scotia utile judicavit, & multo melius esse tam Anglis quam Scotis unum habere Regem, dum in libertatibus suis Scoti viverent. Sed unam Impolitionem addo, Maximae fuisset imprudentiae
alium a vero haerede Angli in Scottae Rinem acceptare, quia hac via nore fuisset regnorum unio dc pax. Nam si duos fratres quorum unus est Rex, alter in temporalibus subjectus, unum regnum in pace vix capiat, quid erit de du hus fratribus duo regna siserba & vicina confidentia in ubribus habentibus 8 Regi Motorum tres status sine dclibe- statu, bria
ratione contradixerunt; ditentes se habere haeredem verum abnuinit.
ipse defiancto, re adultum, & de republica bene meritum, quem exhaeredare noluerunt. Et sic ab omnibus Davidi contradictum est: bc aliqui illud ita indigne tulerunt, ut
vicos re urbes regni spoliaverint, quatinus Regi timorem . incuterent, dc ut addisceret totum regnum a Rege non dependere, sed contra. Optimatum tamen major para, dum i
Rex propositum mutavit, Regi adhaeserunt; dc alios justitiam perturbantes insequuti sunt, quos ad Regis gratiam redire coegerunt. Tempore hujus partamenti legi Joannam Reginam vixisse; quam imaginor hoc marito sao, re non
multum imprudenter, persuasisse, quia eam plurimum, sicut digna erat, Rex amavit. Licet enim prolis bonum CX hac Boeomnema. muliere non habuerit, bona tamen fidei & sacramenti, quae prso incomparabiliter primum bonum anteeunt, syncerissime habuerunt. st hoc partamentum paulo post Regina disso-luta est.. Cum Regi sio Scoti de Anglo 1uccessuro contra ducissent, Margaretam Logy mulierem speciosam in uxorem Margareis
309쪽
Rex duxit, quatinus ex ea haeredem Procrearet: qui ex ea liberos non habens, indignatus mulierem contempsit, & d vortium celebravit. Hujus occasione dico quod Siti hae nostra tempestate nimis leviter divortium procreant: N pI rique laici ad salutem animae sincere existimant, dummodo in soro exteriori falsorum testium suggestione divortium c lebretur : & sic alias mulieres, quas conjuges putant, in adul-Viva priore terio contrectant. Ab eruditis in hac parte erudiendi sint,:iRm d. n- ut Iegem Dei de matrimonio non Violent, ut quos Deus conjunxit homo non separet. Si ab initio matrimonium per verba de praetenti inter personas habiles contractum fuerit; nulla causa superveniente, quaecunque illa suerit,
vinculum illud ab ullo homine, Papa vel alio, dissetvi potest. Quia vero circumstantiae facti inter Davidem Bruseum c dominam Mamaretam L y me fugiunt, non possum de vero divortio sententiam doctrinalem serre. i Romanum Pontificem Avinione existentem Margareta visitavit, in cujus curia tam ex parte Davidis quam ex Parte ejus multae impensae factae sunt. In hoc tam Regem quam mulierem improbo. Mulierem quam acceperat Rex abigere Nulieribu, debuit, I c acceptam regni limites pati egredi. M non est danda Iter etiam illa debebat domi stare, re religiose vivere, & jus. ςζῖ 'o sbus regiis, qui humanus erat, acquiestere. Non decet mulia et rem, potissimum principem, late a domicilio vagari. Nec Davidem Brustum vel Alexandrum laudo, qui suis uxoribus Anglorum seroribus facultatem impertiverunt Cantuariam peregre aut fratres Vistandi. Cum unius regni mulierem Rex aliquis ducet, sui regni famulos Reginae assignabit, eamque pellem antiquam mutare & noVam induere humane saciet.
Di.;di, bbi. PAULO post Edimburgi David obiit, anno aetatiat . suae quadragesimo septimo re regni sui trigesimo nono: in
monasterio Sanctae Crucis ante summum altare inhumatus est. Solum mediocribus Regibus Davidem comparo, in remallitari parum exercitatus erat, apud mundum infaustus, verum patientiae materiam re non timoris habuit. Sed finaliter in suo rcgno pacem posuit: sylvestres Scotos, qui propter
310쪽
pter ferinos mores non domantur, bonis cautelis compescuit. Mores eorum consideravit; libertatem, munera, dc domi- Davidis -- Mium appetunt: unum donis, & muneribus alium alliciebat, se mutuo occidere instigabat. Erant enim pro transgres
sone rei mortis, re ipse erat persona publica, non potem illos rebelles alia via facile habere: hoc igitur modo eos stabilivit.
De Richardo Anglo φui a nculum cepit, , a Dis captus interemptus est. De ducum creatione , exilio. De Henrico quarto θ' quinto Ammis; ta de Roberto Meuarto Scoto.
DA VIDE Scoto nuper defuncto relicto, ad Richa
dum Anglum sui nominis staundum stylum verto. ΑNuo xx. regni sui Richardus malo consilio avum Riehaed culum suum Thomam Wodstolium Glocestriae ducem cepit, A'glus av--α Calisium misit: qui Regis jussu illic interfectus est. P sea pro comite Arundelliae & comiti Warvici misit, quos Arundelliae iapenes se Londoniis tenuit. Et xxi. anno regni sui grande paclamentum collegit, in quo comes Arundellus ad mortem hiii. 'damnatus est, Ec in monticulo prope Londoniarum arcem capite truncatus; dc Warrici comes in insulam Mannae ad perpetuos damnatus carceres. Post haec vaflos Richardus creat duces: ex comite Darhio ducem Heribesiae erigit, comes Notinghamae dux Northibiciae factus est. Postea