장음표시 사용
191쪽
recessus terminetur super eode parii circuli puncto velut suas liauet ergo viris, temporibus datis eandem copetere aequastione quae est segmentumg.altera tacue alteri detracta nihil re sidebit.nihil ergo dicto medio motu vel addendu vel suhtra henduerit Idem accidit eisdem motibus accessus d recellus struid diuersa parui circuli puncta terminatis,que tamen in eosdem magno consistant orbe per polos eclipticae norae sphaerae transeunte,veluis altero datoruiempommotus accessus in recessus octauae sphamae terminetur in inaltero autem supero tibi atur. Et quoniafh.puncta in eodem consistunt magno orbem ideo viriso temporibus eadem erit aequariorix Lees h g. segmentsi aloe iccirco motu medio augiv xstellaru fixarum, moris in ruallo quod datis interiacet teporibus nihil erit oes addendu vel subtrahendus verus emergat motus octaui tali re seu augiu stellarumq; fixarum. viniti documentuo uando priore datoS tempoS nulla contigerit aequatio tunc eriori teporis aequatio integra medio motin octauo phe Tricitur; si motus accessus. recessus pro eodem tepore Hosteriore fuerit minor gradibus l8o. aut deducit si maior. Prome autem tempore nulla erit aequatio si nullis dabitur mo
ieeelli Treeessus aut semicirculi tantu, Id quidem acci
et et mam, mumiri et possederit, velut
rae alteram M - tempore posteriore idem a
putarietis in mediex x grum est, interuallo datom
et .um et india in dium progressa fuerit
ruet .st te b&.tota aequatio pro dato tempore Posteris 'es seu su posteriore tempore idem capiat arieti exiseumetui et ' dentati super aliquo puncto Melux
tirmum aequationis segmentu hq.
et ethi uis taesius re recessu terminata m
192쪽
tera duaru summitatu de Ideo eidem tempori nulla copetie
aequatio,cis tota aequatio bis. subtraheda erit motui medio,quia datois interuallo temporrum octaua sphaera retrocessit contra Eo diaci sticcessione uantitate segmenti Fq.quod ut patuit, tota est aequatio posterioris temporis manifesta igitur est pars se cunda quinti documenti Sextum documentu Si posteriore dato duodet tempor nulla contigerit aequatio, tunc aequatio prioris temporis tota deducat medio motui octauae sphaerae si motus accessus curecessus pro eodem priore tepore inferior extiterit gra. I8o. aut addat, si superior Huius sexti documenti veritas, ut euidentia quinti documenti demonstratur.Nam susper de. summitatu altera constituto capite arietis pro tempore posteriore si idem caput pro priore tempore occupauerit lamis
circulum iee. orientalem,velut in puncto . oetaua sphaera re cessit contra signiferi seriem quantitate totius aequationis bk. eidem priori tempori competentis, ergo eadem aequatio lib. tota erit deducenda medio motui octauae sphaerae ut verus eius motus emergat.Atq; econtra idem caput arietis prodicto tem pore priore si occidentalem occupauerit semicirculaesta e vestut super signo,.tota aequatio Fq. addenda est medio motui oc taliae sphaerae,quonia ipsa intermedio macio datorum temponi
progressa fuit iuxta signiferi successione quantitate eiusde to rius aequatioisi . priori tempori debitet,vtram itaq; pars hui' sexti documenti manifesta est.Liquet igitur , praemissis dociis
mentis plenissimus usus tabularu Alfonsi de motibus Oetauae sphaerae fuerit explicatus atq; ipsi veritati omni ex parte coii sentiens e Corolarium primit. Perspicu itaq; fit ex iam demonstratis doctimentis aequatisone non semper esse addendas medio motui octauae sphaere, etsi motus accessus recessus minor extiterit gradibus 18o 'Nec semper auferendas ipsas quationes ex eode medio mota augium stellarumq; fixaru quavis motus accessus, recessus
vicerit eosdem gra.ISo. Cuius contrariu enarrationes Ioannige Saxonia suorumq; sectatoru ato Georgii Peurbachii theos
193쪽
e Corolarium secundum. Liquet deinde , nulla aequatio octauae sphaeroe,vel tota e sola medio motu regium ec stellaru fixarum aut adiungitur aut detrahitur.nisi in altero datoNduoiviem ivnulla extite rit aequatio Qxiod iter aduersatur tum Ioanni Saxoni eius sectatoribus tum Georgio Peurhachio in sua theorica.
Ouod loca augium ad aliquot aera altansinis inserta tabulis utiquae concordant earundem augae locis quae ex eiusde Alfons tabulis motuum octauae sphaerae coparant ostendere. Propositu itaq; sit augem solis, aut cuiuscus beliquorumum dilanetaru dro aera diluuii ex eisdem Alfonsi, tilis de octaues haerae motibus numerare.Subiicio igit earundem augiu loca ab Alfonso iuste ritem comparata tam ab ipso AI fons in strumentis astronomicis uti credi par est at*multiplici vera ei inspectione conquisita. Disserentia igitur duaru aerarum diluuii&Alfonsi ipsius numeralibus si credimus monumen tu existit quartom vii.tertio xxi.secudos xl. primo xxxviii ovibus de medio motu augium stellarum fixarum ex eisdem abulis conueniunt gramxxi.minuta prima lix. re AeqUatio diluuii est grad. avii. s.xii.At pro aera Alfons aequatio Tem Atlans prioris aerae videlicet dilum motus accessus aereressus maior est gra. 18o. ecpro posteriore aera id est Albia Te inotus muli est eisdem gra. igo igit per documen tum tertium quartae repraehensionis,utra sequatio aeraru disr taris ebriueeganda est premisso medio motus Ugiu
, erraveri motus augiu stellarumq fixam a diluuii aerae L stanti aeram pera eodem itaq; vero motu gra.xlvi
s et Ab x solaris augis loco quem Alfons aera co
rinctielinquit solaris augis locus pro aera diluuii signio gra. tinet relinq 'quae numeratio haud parum discresi
194쪽
Et si cuiuilibet reliquata aerar solarent augem ex Assensi ras
dice per eiusdem Atlans tabulas de motibus oe aut sphaerae
numeremus,inuenietur ea discrepare,ab illa lite inter radices
augis solis o veneris ab Altans descripta fuerat Parem desnii coperiemus discordiam in reliquod planetaru augibus. Loca igitti augiu ad aliquot aera inter radices allatasinis hi
serta tabulis neutiqua concordant earundem augium locis extabulis motuu oe aut sphaerae coparatis. Quod huc usq; poratuit ostendisse.
Vera fixorum sideru loca priscor astronomoI accuratris comperta inspectionibus,qtisdam conueniunt ectu locis perat iasinas tablitas calculatis, quaeda vero minime. Et ut id ita esse manifestum fiat repeta ex altantinis tabulis calculu veri loci,cius stella fixaeqtig asinus meridionalis appellatur, cuius locus in signifero vertis Clati. Ptolemaei diligenti numeratio eat inspectione propensore inuentus est annis lxxxiii. a mors te Alexandri in signo cancri gra vii. m. pM mis xxxii fere vestut liquet ex libro xi magno construeti onis ipsius Ptolemaei. Nunc igitur videndum est,quomodo eiusde stellae locus exit fonsinis tabulis computatus pro eodem tepore concordet iam memoratae Ptolemaei numerationi Et quia uti ipsius Alfonsitabilia continet, disserentia duaru aerarii incarnationis Sc Aleriandri magni existitiromanoru seu solariu annom Su. at Misertim xciti qui conficiunt tertia xxxi secunda xxxi d prima xlv Igitur diuersitas lxxxii annoista morte Alexandri Sc in carnationis dominicae constituittir tertioiv xxili sectandorii ix. PrimoN Et eorundem annom lxxxiii. a morte Alexandri masgiti,atd aera Alfons regis differetia erit. quartosv i. tertiortim XXX. secundos vii. primoNxlix. fere sitiibtis ex alfonsinatas hulamedi mollis augium stellariimc fixartim copetunt gra. A. mintita primam secuda xvii Deinde ex Alfonsi tabula me di motus accesstis S recessus octauae sphaerae colliguntur gra. xi. in .Xli in s. xxx. his demptis ex radice mollis accessiis ocres
cessus pro incarnationis aera videlicet exul ,.gra.lix.m in
195쪽
s. xxxiii.relinqtinuitur pro Ixxxiii.annis a morte Alexas, s Ena .gra.xlvii.m.xxviii.s .iiii.motus accessus Vrecessus ii ex tabula quationigra.i.m.lvi s.xl capiunt. Pro aera denil Alfonsi aequatio motus etauqexistit gra.viu.m.1us.s .i. Et amotus accessus o recessus pro annis xxxiii. morte Alexanseri maior est gra.rio.Et pro aera Alfons idem motus accessus Borecessus minor eisdem grad. igo. Ideo iuxta documentum tertiu quartae reprehensionis,premisso medio motu ec his duas
stellarumi fixarum motus ab annis xxxiii.post mortem Alexandri magnita aeram Alfonsi, gradusi xx primo mi. v.f. ivili his deductis ex vero loco memorati meridionalis alini, MAlfons aeraidest ex signis comunibus iii.grad.xxviii prinus
si verus scilicet in signifero locus praedieta stellae fixae quae
in ri 2 sinu, cuni astaeonomow appellatione d tur
ta ita, comotitus a Ptolemaei numeratione uno tantum m
rami ert. ais ideo prope veterem illaonem multum accederet. Rursus augium steti/xu 3 23getriis motus a Ptolemaei aera idest annis iii a dominica natiuitate copletis usq; ad aeram Avonii,
reta Tuta I numerandus si, apparebiti easdem tabu
Ias a Ptolemaei consideratione haud parum discrepare Annita, A solares c dies iii.a dominica natiuitate perflat quiratoseineu fixorum loca sederum in odiaco Verificauerat Iucti constitulit tertia xv.secunda vii prima I Igit me
Tm sibi emaeo oscii ad Alfons aeram elapsum sariu tabulis medius motus augium stellarumc fixas
X id et pote de cum tertiis xvsecundis vii. re prismisi ad tabulam motus accessus , recessus octau: sphaerie eguit gra.vii.m.xl.f. xiii. his adiectis radici eiusdem noctis ara incarnatioius proueniet signa .gra. 1.m.lH. xlvi.
in sus mecessi octauae sphaerae pro praemisso Ptoles
196쪽
mae tempore,huic motui ex tabulis aeqtiationi congritu gra. Lm iiii. s. xxiiii. At pro Alfonsi aera quatio mot octauq sphe revelut patuit est gra. viii. O tum p Ptolemcicam pro Atlansi aera moltis acc. reces uterq; minor existit gras8 remotus posterioris aera superat prioris aeri motu, igitur per primu documentu repraehensionis primae aequatioe Ptolemaei deducta Alfonsi aequationi remanent gra vi. m. ix.s.xxxviii his additis praemista medio motui gra. viri. . v. ssini verus atrgium stellarum lixaru motu conflabitiirgra. xv. in v. s. xiii a praedicto Ptolemaei tempore sic ad AI fons aeram confectus,qui demptus a regiae stellae qua cor eonis dicit loco quem Alfonsus numerauit relinquet eiusdem stellae locu pro memorato Ptolemaei tempore in gra. in m. XXXII S. xxi . signi leonis. At Ptolemaeus eandem stellam pro suo tempore iam se pius repetito propensa consideratio armillis suis facta repe rit in eiusdem leonis gra .ii. mii primis xxx velut id liquet ex libro vii.magnae constructionis PtoIemsiomputus igitur exaltan sinis tabulis motuu octauae sphaerae factitsi Iurimu superat Ptolem diligentem obsertiatione. Aequalis denicydiscor dia pro reliquis stellis fixis inter Ptolemaeue Alfonsum inuenietur Vera igitur fixortim sideriim Ioca, veteraemathemati cortina considerationibus comperta, eoru locis per altarisinas tabulas calculatis partim concordant,partim vero minime di decuit ostendisse.
Georgius Hirrhachius in suis theoricis apparet no rate de sinisse aequatione octatiae sphaeriarctim est eclipticae nonae sphare. Quod sic erit perspictiti. Esto itac ecliptica none sphqrat a b Celtisi polorum alter d. caput arietis a. stipe quo tandpolo descriptus sit partius circulus et g. cui S eclipticae a b e. altera se Silonia site. atmper pollina d. scribant quadrantcs duod a.d di qui secent paruit circulum ei .ini g. punctis, cieri. veniat ci h. ecliptica sphaerae octaua secans quadrante a d. sua
Et esto caput arietis octauae sphaers super est xii planum assiquadrantis erigitur ad planum eclipticae abi igitur parui
197쪽
circuli segmenta et g qua drans est.sit deinde g. segamentu partium lx qualia quadrans et .continet c. Estoc propositum ipsarueclipticarum abae mei h. utramc duarum sectionuitiseca b.data efficere. Atilex hypothesibus Georgia Peurhachii in suis theori cis .Quadratis a d. orbis venit quod per polos eclipti ce octauae sphaerae est,.igit anguli ad h. puncta recti
haetici Amui idem est simus rectus qui subtendit em ideae est,ectu sinus subtendensi g. Parui
et et qT , t uia rector sinu habentes maris a m
et dinidiametri paruici et distinent datur in partibus nouem qualiu tota ecliptica
hc sis et leti erum tabulas datur inparebui
198쪽
dentis partes qualiti semidiameter eclipticq fh octaue sphae
rae stibiicitur iboo oooo. At eisdem partibus i DT per ea se dem rectoru sentiti tablitas competunt gradus vli minuta pri maxlvii. secundax igitur fAsegmen tu ecliptice octaue sph ro existit gra vi primoirum minutos. luti secundorum; it a tanta quoq; quatio motus octauospheme in Alfons tabuli squalionuiuxta gradus X.motus accessiis, recessus scribitur ergo id maximis est ar timentu quod quationes octatio sphe quas stris Alfonsus tabulis inseruerat segmenta sint eclip ticq octauae spherjo neutiqua eclipticae nons sphere, ut Georgius Peurbachius suis inseruerat theoricis,cuitis mentione se gmentu a b. mucs notas sphqrcesset e litatio oe aue sphere, sed non est ita. Nam segmentui di maius est f h. segmento Est enim per secundum librii quem scripsi de sphericis triangulis, velut reetiis sinus ipsius a d. segmenti ad recttim sinu l. seg rnenti, ita sinu reetus ipsius a disegmenti ad rectum sinum se mentit h. igitur a b. segmentum maius est ipso fh segmento. Iuxta etindematite librtim sectindum de sphericis triangulis, sinu reetiis segmetiri Nexistit partium 3 8 g. igitti per ta bulas rec tot sinuti pr dictas segmentu ab. erit graduum vi primoirum minutoiv xlviii secundorti xxxvii dabitur etiam a segmentum eortindem gradui illaesi xxix. s. x. Data tam sunt a b. f h. segmenta. Igitur Georgius Petit achius in suis the oricis non rite definiuit eqtiatione octati sphere iuxta Alfonsi opinionem arcum esse ecliptice non spherae. Idem deniq; S eodem modo demonstrabimiis parui circuli segmento fili. qua cocumi dato. Corolarium. Exiam ostensis liquet aequatione oc latice sphere iuxta ALFons opinionem,esse segmenitim eclipticae octatic phere dii Chus magnis compr(hensum orbibus,per polos ecliptic nobnae sp hqrs meantibtismirorum alter per captit arietis eclipticae non alter per captit arietis ecliptice sphaere octaue scribitur
De octauq sphqre motu finis libri secun hia
199쪽
motus octauae sphetem ex traditione Ioannis versneri Nurembergen. Clauae sphaera quattuor insunt moes,unus a supre in illa sphera quae primu appellatur mobile,quoadie ac nocte Mest in xxiiii horis aequitadecima parsu te unius super polis mundi unam ab orientem occidoriem perficit reuolutionem. Secundus motus qui octauae competit sphaeraestit super polis suae eclipticae iuxta signorum ordinem ab occidente in orientem contra motu primu regulas ris existens: equalis ita ut in quibusq; cetum annis aegyptuSidest in quibusq; 3 oo. diebus gradum unum progrediaturatcn in annis 36ooo. aeg ptiis unam perficiat integra reuolutionem qui quide motus,in tractatu primo motus octauae sphe
et ' si indiu appellatur larus a langu id nete
longiorae propioru solis: quinq; planetaru Idem 3 motus
ves iam in minis super polis eclipticae sphere octauae, 1'ouidem ecliptice planitidem est plano eclipticae notae spherae. Tuamopter trium spher octauae videlicet Nione de axis iidem, poli necessiario existunt.Octava deniq; sphaeram conscauita e nonae sphaerae equaliter mouetur ita ut trilibet innuctu ecliptica oetauae eiusde sphaer a capite cacra nonae sphes recedens equales semper conficiat motus sicut aequalibus
a Tertium motu qui sphaerae oeiaue accidit imitatione alior cui de motu octauae sphaea a tractarunt libuit nominare
sim repidatione seu accellum: recessum primu sphaere oci tae motus trepidationis fit super paruis circulis in conca decimae spherae scriptis N per mundi diametru opposit irriuo alter polum quidem habet in capite cacri alter auteoem suo ut capricori idecim sphaere possidet, Et hos Saevos circulos initia cancri cis capricorni non mittere aequa j regulario sua circuitione super dictis aeolis idest capitibus cinctio capricorni decimae sphaerae conticuint.Distant deni
200쪽
circumferentiae paruom circulorum apolis suis grad iii mimistis primis xxiii fere Initia etiam cancri scapricorni nonoesphqrq periferias suorum paruoirum circulorum,velut dixi quas liter circumgyrant sicut initium cancri nonae sphers dum con
sistit in comuni sectione parui sui circuli ecliptic decim spherae occidentali , principium capricorni eiusdem nonae sphaei qui sectione sui circuli parui eiusdemque eclipticae decim e spherae pariter constituetur occidentali Inde ipsis recedentibus ca put cancri nong sphqrae mouetur per medietatem sui parui circuli superiorem iuxta signiferi successionem, caput autem caspricorni eiusdem sphaere per inferiorem sui parui medietatem circuli mouebitur iuxta eiusdem signifer ordinem,donec viricis; signi huius initiu seu caput can. 8 ca perueniat ad sectio nem sui parui circuli eclipticsi decimae sp hqrae orientalem. Inde caput quidem cancri per medietatem sui parui circuli in feriorem,Scinitium capricorni per medietatem sui parui cir culi inferiorem, cinitium capricorni per medietate sui parui circuli superiorem,contraq; signorum ordinem mouebitur quovscrum virtuso huius signi principium redierit ad sui parui circu li eclipticaec decimae sphaerereliquam Delione Aic posthcc
circuitionis huius prior dispositio retiertetur. Huius deni trire pidationis notis sphqrq super dictis paruis circulis unam intc gram perficit reuolutionem hi omanis annis Sos8 diebus xv. horis ii mintitis primis xxxviii secundis Ivii fere Insuper quando principia cancri s capricorni nonae sphera constite rint super feetioniblis suorum paruorum circulor ecliptice decimae sphere, tres eclipticae videlicet octatiae, nona re deci mae sphaere in eodem constituentur plano, earumque poli sub eisdem firmamenti punctis constituentur, earum deniginti scomuni scperit axis. At eisdem cancri capricornici principiis inde abetintibus, poli quod eclipticae nonae sphera continue
recedunt a polis eclipticae sphei e decimq donec capita seu piuncipia cancri capricornique nonae sph constiterint supersto caetibus sua ecliptica mortimque partiorum circulortim Et
tunc ecliptica nonae sphaerae maxime declinat ab ecliptica de