장음표시 사용
61쪽
Deel, fa- Λ Rreriarim parietes crassionis
ur aris a A longe, validioresque dem riarum , henduntur, quam venarum . De
vena- sissimi sunt, re quafi cartilaginei ;rumque praesertim in exortu . Quocirca structu- duplicem arteriis passim concessere νη , di tunicam Μajores , unam tantum. iv. . venis Ueruntamen tum in art 'riis . tum in venis quadruplicem
filisse, palam fecit Vuillitas, m
nime dissentiens a Galeno , qui a) haec habet . Unaquaeque ara νia rensiae dupliei lintea, qui post sunt addi terris, is quarta P Eκ-terior a minimis, quibus conteκitur , vasculis , retis in modum, dicitur .aseulosa. A minimis altora, quibus componitur glandulis, vocatur Nodosa . Tertia dicitur
muscularis, sive fissa a fibris suis
camosis, quae per eam undequaque producuntur . Interior , quae nervorum staminibus ubique comtextam sese proseri , nuncupatur nervosa . Tunicae praefatae longe tenujores deprehenduntur in v nis , ac minus fibrosae , quam in arteriis. Arteriae vicissim contrahuntur in sustolo, atque explican tur in diastole, non secus ac cor quamobrem nihil aliud videntur, quam cor ipsum productum, extenuatum , & ut ita dicam effusum per universa corporis organa. Depulsatione arteriarum id praecaei ris adnotandum , eas explicari,
uno eodemque tempore, quo comtrahuntur ventriculi , & viememia. Hoc sane fit , quia excipere debent , non secus ac auriculae, sanguinem , qui per systolen uringetur a ventriculis. Ac propterea arteriae , & auriculae adamussim
sta respondent, tum in systole,
tum in diastole . Venae pulsu earent omnino pluribus ex causis, Bd praesertim ob tenturam meminhianarum iunge minus fibrosam, necnon re ob sanguinis pereas longe imminutam ebullitionem.
. Μunus arteriarum praecipuum Munus est sanguinem deducere , ac prin arteria pellere a cordis ventriculis in re- rum , ae liquas corporis partes, tum pro 'Rς ac earum nutritione, dc caloris conservatione, tum pro varia humorum in glandulis excretione, tum V ut sanguis magis magisque in dies cum aliis immisceatur humoribus,
extenuetur, depuretur, digeratur,& perficiatur m organis corporis humani. Quocirca reliquus a n tritione sanguis, atque ab hum rum separatione, reducitur per Venas a reliquis corporis partibus in auriculas cordis. Ideoque passim ubique occurrunt m venis, ad e rum divisionem potissimum, valvulae quaedam tenues, & leves ;quae ninil aliud sunt ', quam minimae expansiones tunicae venarum interioris , ita se d instructae, ac positae , ut cedant dum taxat sanguini refluo a reliquis partibus corporis humani per eas
Ut aeque per aOrtam distribua- Quid sit tur sanguis in iniversias regiones a corporis humani , truncus aortae stendens,
communis , ut primum egressus ' dςs n'
est a ventriculo cordis sinistro, . ς' 'adhuc tamen pericardio inclusus, hinas emittit arteriolas coronarias, eorotia quae, uti ante innuimus , enun- riae. duntur per universam cordis sub santiam. Extra pericardium fur
sum tendit indivisus, & sere recta quatuor circiter digitos. Μox pIures germinat ramo&; quorum pars maκima dirimitur per partes su-
rimas, per brachia videlicet; de
62쪽
per membra capitis , tum ext riora , tum interiora . Subinde truncus paululum decrescit , &reflectitur sinistrorsum per partes infernas . Quamplurimos quoque emittit ramos, quibus propagatur
per membra thoracis universa , ventris imi, necnon et per crurR. Quamobrem truncus iste a situ , atque munere areta dicitur descem dens . Alter contra vocatur sorta ostendem .
Rami aortae ascendentis , qui producuntur utrinque per artus 1 periores, & brachia potissimum, ad digitos usque eκtremOS , num pantur subclavii , donec usque tamen egressi nondum sint cavum thoracis. Postmodum ab humero
summo ad extremum usque -- S extremae. vocantur axallares .
Reliqui , quorum quatum runt magis conspicui, distribuuntur in earotides , & vertebrales , sive cervicales. Binae sunt carotides, & totidem cervicalas. Omnes aeque per collum ad caput ascendunt. Carotides majores sunt. Λ trunco aortae descendentis altera , altera a subclavia , ut I culantius insta dicendum, consu gunt per latera tracheae , ut Pro paginibus inde suis pene innume ris Per partes effundantur Capitis
internas , aeque ac e ternas .
Quamobrem, digitis gulae appositis, pulsare deprehenduntur trunci arteriarum carotidum. Rami a tem pulsant ad tempora . Vert brales minores per cervicem, per regionem videlicet colli poster . rem, ad cerebrum ascendunt, medullam spinalem ingressae , cuius substantiam subeunt per soramina vertebrarum. Cervicales utrinque orisinem ducunt a subclaviis. ω- rotis sinistra emergit a trunco ma-Nimo aortae ascendentis. Non ita Xtera , quae utplurimum a sub- clavia dextera. Subclaviae rursus
plures ramusculos emittunt, qu rum alii dicuntur intere Ara smperiores, muscularet alii, alii nuncupantur mammarii, id nominis a partibus, quibus prospiciunt, e
Λorta descendens non procul a principio gorminat, minimas producens arterias , quae tironebia rdicuntur . Exinde intercinales emittit inferiores ubique, quarum ramos enumeramus viginti. Inter Intercostales, in regione sere dia-phragmatis , pullulat Hrenica ' quam subsequuntur arteriae lumbarra , curtiacae , meseraicae , Memor νM4ώδει i c. Inligniores tamen sunt arteriarum trunci emulgentes, qui a trunco aortae communi deincendenti producuntur ex utroque latere ad renes, quorum substantiam, pluribus dispersi ramis, imgrediuntur. Emulgens s nistra m gis eminere solet, quam emulgens
Αorta descendens ad principIum ossis sacri superscandit venam ea vam descendentem; -κ finditur in truncos iliacos, qui, nonmodo effunduntur per pudenda , per regionem umbilicalem, hypogastricam &c. verum etiam prod cuntur per amis inferiores ad p des usque extremos.
Quicquid innuimus de distributione arteriarum , dictum quoque volumus de distributione venaerum eo tamen discrimine , quod tru
cus venae cavae longe amplior deprehenditur in exortu, quam truncus arteriae magnae. Inluper trum cus venae cavae, nondum egressus
a pericardio , in truncum dividitur ascendentem , & descendentem . Praeterea venae , quae in trunco venae cavae arteriis respondent carotidibus , ab Λnatomicis dicuntur iugularra. Distribuotio eru ei aortae descen dentis .
63쪽
servire humori a sanguine secer-XXIII. nendo , qui colligitur in perica
quid sit π N parte thoracis superna , ethymu3. regione jurali, ibi serme, ubi
dentes dividuntur , offendimus , inter subclavias, corpus quoddam glandosum , valde molle , spongiosum , albicans , quod duabus utplurimum, Vel tribus congregatur glandulis minoribus . ramus dicitur . In pueris & taminis longe major esse solet thymus ,& mollior , item & in vitulis , atque hoedis . Quocirca in deliciis
conviviorum ha tur . Quid se Arterias , venasque habet a printhymi ximis carotidibus, & ju ularibus. struma Nervos a pari vago. Habet quo- , di que lymphae ductus , quoS praeu R. . caeteris in vitulis observamus . Lymphae ductus a thymo producuntur in venas axillares. An tamen emergant a thymo, nec ne, adhuc obleurum est . De ductu thymi Oxcretorio nondum habemus , qui illum observasse affir- met , sedulo licet in hunc finem accuratissime rimati sint thymi texturam plerique Recenti res . Quod maximam porro nobis suspicionem facit , an reVera glandula sit . Enim vero glandulas hasce habent nonnulli , tamquam lymphae , chylique diverticulum a ductu thoracico ; quod longe probabilius evaderet, si fides Bartholino habenda sit, qui thymum lacte turgidum in recens natis non semel observasse profert. Regne-rus de Graas humore potius quindam limoidissimo thymi glandulas turgentes v idisse affirmat. Quamobrem adsunt inter Recentiores , qui opinantur . thymum glandulam esse conglomeratam , fidenter sibi suadentes , praecipue inm
ΑNIMADVERSIONES PHYSIOLOGICAE .
QUOD cor moveatur motu quodam pulsatili , qui sy-
'stole, & diastole juoiter alternetur , id observatio sensibilis luculenter declarat. Quod motus hujusmodi , ut vita humani corporis organica conservetur , necessario exigatur , id quoque sensibus nostris procul ab omni dubitatione abunde satis percepimus. An autem ab influxu spirituum
animalium, an a motu sanguinis circulari , an a sermentativo, an a sola fibrarum structura mechanica , motus cordis praefatus vitalis excitetur , id non satis hactenus exploratum habemus, eoque minus, quod in vilioribus insectis non modo, verum etiam in nobilioribus, necnon etiam in avibus
Iraesertim rapacibus , in anserius , & in ipsis quadrupedibus
adhuc viventibus, corde quamvis reciso, pulsationes in ventriculis, aeque ac in auriculis ad aliquot saltem tempus alternari deprehendimus , spirituum quamviS per uer- vos influxu , aeque ac motu sanguinis circulari omnino praecluso&c. In re tam dubia , tamque
difficili , ac pene inextricabili , non secus ac id aliis ejusdem generis , quicquid alii probabilius
protulerunt , & nos donec novi aliquid, quod veritati magis consonet , sive mathematice demonstrando, sive physice experiundo, nobis excogitare datum fit, cum eadem probabilitate proferre contenti erimus.
64쪽
mus , duplici constet hu- . more sensibili, fero nempe, ac cruore, negare haud debemus, quum id veI sensibus appareat , partem fluidam esse corporis humani viventis dissimilarem , quae duabus saltem partibus non ejusdem generis congregetur. Verum enim vero , quia posito cruore , positoque sanguinis sero , positis videlicet in massa sanquinis partibus iis solis , quas sensibus attingimus neque percipere, nequeerplicare pomumus, per hasce partes sensifiles , innumeras Peneaffectiones, quibus sanguis dc secundum , & praeter naturam asifici solet in corpore humano Vitam habente, necessitate adducimur , ut inducamus Praeter praefatas partes sensibiles . & alias insensibiles, quibus & serum, &Cruor compingitur, massiae sanguinis inesse. Quod, ut satius innotescat, praescire juvat, triplicem esse sanguinis motum, qui corporis humani vitam animaIem, atque organicam excitare, fovere,& contervare valet. Unus dicitur fluiditatis. Alter ferme almus. Progressinis tertius, si ve sicalis.
Motus Sanguinis fluiditatis, est motus ille sanguinis intestinus , suo fluit sanguis , quo videlicet anguis est de genere suidorum :atque adeo , quo distinguitur amixtis solidis, quae arginibus, si ve.
terminis alienis, ut cum Philos pho loquar , licet non detineantur , attamen consistentes in seipsis equaquam effunduntur. Μotus sanguinis sermentati Uus,
est motus ille sanguinis intestinus,
quo massa sanguinis intime sese exagitans , effervescit , ebullit , calorem suum naturalem sibi nacta fovet, conservatque : alteratur , digeritur , extenuatur. Permotum hujusmodi sermentati vum sanguis est de genere mixtorum , quae fermentationis ope incalescunt , non secus ac mustum indoliis recens conditum , cerevisa &c. Μotus sanguinis localis , sive Quid sieprogressionis , est motus ille , ut sal guinis ita dicam, exterior, quo sanguis V de loco in locum subinde per vasa sanguifera in gyrum movetur ad irrigandas universas humani corporis partes viventes , tum exteriores , tum interiores ;quas iccirco irrorat , humectat , calefacit , vivificat , & nutrit . Per motum localem , sive progressionis haberi potest sanguis degenere Promestorum , sive propulsiorum , de quibus prolixe in Tractatu de Motu verba fecimus. Motus sanguinis fluiditatis, uti Unde . ex physicis habemus non secus penes ac in reliquis mixtis suidis, item nos, pro & in eodem sanguine, provenit a b/biliter motu aetheris illius, qui minimas P ο enie ingreditur intercapedines minis '' μ' rum sanguinem componentium . A ther enim est, ut alibi pal3m dititia secimus & praesertim in Tractatu de Μotu : aether est, inquam, dii per rapidissimam orbium vertiginem , valide , 'ac celerrime exagitatus , concitatusque , sese immittit inter mole las mixta fluida componentes, quas iccirco movet, exagitat, atque huc illue Unde , impellit , & praesertim ab inte- Pen rioribus versus exteriora &c. n. , pr ἀΜotus sermentationis excitatur 'r: ςς in sanguine , eoquod ab aethere, materia secundi generis penitus sinui exclusa , sola per Poros minimo' hi a seirum massiam sanguinis componen mentatis thun moveatur materia primi ge- vus . neris,
65쪽
Uade spenes nos, pro enit probabiis liter momtus sanguinis Io.calis . Calor n1 turalis ineorpore hum in vitam habente Provenita calore
neris ; quae hoc in casu motum longe majorem sibi comparat , moleculas sanguinis minimas longe validius circumagit k easque intime subit, solvit, instingitque. Μotus sanguinis localis , sive progressionis producitur in corpore humano per systolen potissimum
cordis , arteriarumque 3 quarum parietes sese contrahentes, sanguinem Contentum urgent , comprimunt, atque, ut ita dicam , eκ- primunt; qui, valvulis reluctantibus, quum retrocedere nequeat cor verius, necesse est, ut ulterius procedat: a corde nimirum in arterias , ab arteriis in venas , avenis in auriculas cordis, ab a riculis in ventriculos, a ventriculis iterum in arterias, & sic deinceps tamquam a centro corporis humani ad circumferentiam, atque a ci cum serentia , uti diximus, ad centrum &C. Μotus sanguinis praelatos ad vitam, aeque ac sanitatem corporis humani conservandam adeo necessarios existimamus, ut nonnisi per ipsos, quicquid passim contingere solet in homine vitam h bente, ratione corporis organici , aut proXime, aut remote fieri posse autumemus . His de triplici iam guinis motu naturali per vasa sanguifera ita praelibatis , adnotandum superest calorem illum naturalem , quo corpus humanum adhuc vivens fovetur , exoriri a
sanguine, qui per organa in gyrum movetur ; qui quodammodo servet , atque intus ebullit, atque adeo partes, quas alluit , blande calefacit. Calor in mixtis, uti habemus quoque ex physicis . provenit amotu quodam intestino minim
rum corpora mixta componentium;
qui, experientia teste , inducitur in mixtis, sive igne admoto, sive mutuo solitaurum attritu, sive fim
mentatione . Igne admoto toties succenditur materia combustibilis,& calefiunt coi ra omnia, qu ties vel ea ad ignem , vel ignis ad ea admoveatur. Mutuo soliadorum attritu excutimus ignem eκ silice. Inflammatur , quum per axem in curru celeriter circumagitur rota &c. Fermentatione esse vescit, uti monuimus. & mustum,
item & cere visia in doliis ; cal κviva , tum quum aqua solvitur communi &c. in quibus sane munimae partes componentes solvu tur, moventur, eXagitantur, una& resolvuntur ab aethere tenuissimo, de quo non semel ex professis loquuti sumus. Hoc posito , ita ratiocinari debemus. In sanguine non inducitur igne admoto. Non mutuo solidorum attritu. Ergo per fermentationem . Non inducitur igne admoto; commentitium quippe , ac plane chimericum flamia mulam ducimus inesse visceribus naturaliter succensam , aut cal rem insitum, hisque smilia, quae non modo Veteres, verum & ipse Cartesius fabulatus est . Non inisducitur mutuo solidorum attritu ἔsanguis enim Auorem quamvis habeat , qui propterea quamvis in gyrum move tur , motus tamenis per tubulos progressionis idoneus nequaquam videtur calori in eo suscitando; quando quotidie obse vamus motus hujusmodi longe v lidiores in fluminibus decurrentiabus, quin aqua ita decurrens, vel minimum, per alveum, ac litus, validissi ne quamvis affricetur , inealescat. Concludendum itaque superest , induci in sanguine per sermentationem : idest per motum quemdam intestinum , quo , uti monuimus, minimae partes sanguianis componentes ab aethere conciatatae exagitantur, & Praecipue a
materia primi elementi , ut alibi fuse docuim .
66쪽
Quaenam Quod quum ita sit , rationi
suae mi consonum videtur inferre, sanguin, nis massam congregari particulis PR 'φη ν quibusdam , quae sensus nostros minime licet assiciant, sermenta- massam tioni concipiendae plurimum tamen sanauitii, idoneis : HKalicis nempe , atque coniti- acidis; quae , uti in Tractatu de tuant. fermentatione palam secimus, sunt principia sermentationis. Quia a tem sermentatio sanguinis, tuapte natura, lenis esse solet , ideoque praeter partes praefatas a thalicas , acidasque, quae , ratione fermentationis , veluti causa proxima essiciens , & proprie occasionalis habendae sunt, per eas quippς , tamquam per conditiones necessarias proxime quasi excitantur , Ponamus necesse est in massa sanguinis partes alias , quae se
mentationem nimiam temperant,& quodammodo coerceant i qua
les sunt particulae sanguinis oleaceae , buIyraceae , sive balsaminae , quas sulphureas Vocamus quaeque, utpote molles, flexiles , plicatiles, ac in minimos veluti ramusculos ubique distractae , es- fusaeque, aliis immixtae , praestant, eas implicando , ne cum impetu
in fermentatione circumagantur .
Quapropter in massa sanguinis ,
ut calorem fermentativum corporis humani viventis explicemus, una& reliquas omnes proprietateS ,
tum naturales, tum praeternatura
les, ponamus oportet, & partemam alicam, & partem acidam, &partem sulpbuream , sive balsa nam. Reliquae si quae pr*ter hasce in sint in sanguine partes constituentes ; aquose videlicet , sive
pMegmaticae, terrestres, sive tartareae , ab iis diversae , ibi potius
inservire autumabimus, tamquam vehiculum,& tamquam menstruum solvens, quod reliquas solvat, a
. que hinc inde vehat , & veluti . frenum eas detineat, ne ob vo-
latilitatem nimiam extenuatae plane in auras evanescant.
ac mature philosophandi indo- tur ui
ctus , objiciat , partem acidam quid nos neutiquam elici a sanguine, hunc intelli- rogamuS primo , ut , quaeso , yxς ostendat , neque ignem , neque ii R amenstruum aliud solvens ab igne diversum delevisse , ac omnino ii hin destruxisse, sive comminuisse, Vel ieidum' adeo saltem extenuasse Partem sulphur, sanguinis acidam , ut ipsa impor aquam,&sterum acorem suum haud potuerit terram , amittere: quod prosecto plurimum ratione dissicile censemus. Atque id si ni- constitu. hilominus secerit, respondemus , pioni partem eam sanguinis acidam di- angui Xisse , non quia saporem revera n, praeseserat acidum , verum quia eosdem propemodum effectus praestare valet in sermentatione sali , guinis , quos praestare solent par ticulae acidae cum a thalicis effervescentes; adeo ut, ratione sementationis calcis vivae tum quum solvitur aqua communi, non secus ac amali habetur mala visa, ita &acidum haberi poterit aqua communis , insipida quamvis, atque acoris intrinsece prorsus expers &c. Quicquid dicimus de parte sanguinis acida, idemderme dicendum existimamus de parte athalica , de parte oleacea, sive sulphurea ejus, dem sanguinis. Quapropter in eo discrepare non placuit a chymiciscordatioribus , qui observando ,
& ratiocinando, rem potius, quam voces in rebus medicis pervestigare aggrediuntur , cum quibus propterea HKalicas appellamus particulas quasdam sanguinis magis raraS, ac pervias. Dicimus acidas particulas alias nonnullas ejusdem
sanguinis solidiores , magis compactas,
67쪽
tuita, bile flava , atrabile , quam pactas ac pene impervias, quaesive spicula habent , sive excessus quoidam , sive sunt in minimos aptatae cylindros , qui pervadere queunt spiracula, Vel meatus minimos insensibiles partis athalicae; a quibus propterea omnino e elusa materia secundi generis , sanguinis sermentatio suscitatur . Sulphureas dicimus particulas alias sanguinis molles , flexiles , plicatiles , & nimiae sanguinis se mentationi cohibendae plurimum idoneas. PHegma, sive serum, sive buebam sanguinis dicimus partem eam sanguinis fluidam, quae reliquas solvit sanguinis partes , ut vim suam, nisum, sive Virtutem
opportune exerere valeant . C put tandem mortuum , sive tam
tarum , sive terram dicimus sanguinis , quicquid crassioris magis gravitat in massa sanguinis, ac per eam fluitando, tamquam staenum cohibet reliquias sanguinis partes leviores , volatilioresque , ne
prae nimio motu coneltatae dissipentur. At enim vero a Vocibus praefatis si quis adhuc abhorreat, Plenam aequo animo ei facimus p
testatem, ut non procul ab hypo thesi Galenica appellare ad libitum possit Iartem sanguinis sulphuream sanguinem stricte sumptum, bilem partem ainalicam , acidam mesocialiam , sive atrambilem , phlegmaticam pituietam I dumm
do cum nobis unanimi consensu,
quicquid vocibus istis in Re medica designare velit , clare , &distincte exponat.
SAnguis, veluti pars dissimila
ris vel a Priscis olim habebatur, quam quatuor iccirco humoribus praecipuis constare trade
bant , sanguine fricte sumpto , priris si ver. Med.
sueverunt: sanguinem stricte sum Py μ ptum humorem esse affirmantes iam sanis sanguinis peculiarem calidum, at- guinisque humidum: pituitam humorem eonsti-mgidum, atque humidum : bilem tuunt.
flavam , calidum , & Aecum ratram bilem, sive melancholiam stigidum, & siccum et id eleme
torum ad normam quatuor Aristotelis, aeris nempe, AVae, ignis,& terrae . Hinc pro hujus , vel illius humoris in sanguine excessu diversa corporis humani via
ventis excogitabant Galenici te peramenta ; atque affectiones sere omnes , sive omnis intemperies ejusdem corporis humani via ventis pro eorum excessu, aut d sectu exoriri decreverunt. At enimvero vetus ista opinio, detecto praesertim motu sanguinis circulari , plurimum suspecta esse coepit Recentioribus ; qui per analysin iccirco chymicam in massam sanguinis acriter inquirentes , alia sanguinis principia enucleare ag gressi sunt; proserentes, cum Willisio praesertim, quinque esse Pa tes praecipuas, quae sanguinis maia iam constituunt, seu buream , a karicam , Hlagmaticam, terrestrem, atque acidam; eo tamen discrimine , quod pars sulphurea , &phlegmatica prae caeteris maxima sit, pars acida , & terrestris minima , vixque sens bilis; proferentes praeterea partem sulphuream , alvaticam , & phlegmaticam V latiliorem esse, quae propterea de facili dissipatur, atque evanescit. Fixam contra affirmant, partem esse acidam, & terrestrem; eoquod , sanguine ad ignem admoto, reliquis evanescentibus, salia acida, ac pars terrestris resistunt; quocir- ea , vel sendo subsidunt vasorum, vel lateribus adhaerescunt sub sor-ma , sive salis , sive tartari.
68쪽
m Principia Chymicorum praefa-- ' in, sive elementa , accommodata ΛNIMADVERSIONES gileis; magis licet videantur vicissitudi- ΤERTIAE .ca, item nibuS pene universis, quae sanguidi thy- nis causa corpori humano vitam π Ermentatio in genere nihil aliud Ea, quae mica hie habenti occurrunt , exponendis, I est , quam ' motus quidam Useis nos di-
- - μ ficultates ; & ea quamvis , sive tur, quandoque omnino Aym-- - ' signis, sive aliorum menstruoruin tu , de alia in amm 1ωmam re 'I'
ope per chrmicos a sanguine eli- seundo . Μotus iste intestinus in is iaciantur . suspicari adhuc possim mixtis sermentando idoneis in- i, , si . .
mus, neque Injuria, ne per ignem, ducitur a materia quadam te elemenia neve per alia menstrua ab igne missima , maxime mobili , ac i, di- diversa plane immutentur, & de maxime concitata, quam nos mi- euntur a novo quasi eκcitentur Ob mutuam mi generit , sive primu elements in unionem particularum , sive men- physicis nuncupavimus , quaequestrualium, sive earum , quae per per eorum minimos meatus , ignem in materia combustibili eκal- perque eorum intercapedines , s tantur, cum aliis particulis, quas tuta , ac libera & sui , ut ita in eodem sanguine soluto offen- dicam , iuris iacta , celerrimedunt . Insuper partes istae diver- movetur , atque exagitatur . Id is, quas tamquam principia com- pluribus quamvis ex causis componentia eκ corporibus mixtis edu- tingere possit , sermentationem cere contendit analysis chymica, passim tamen suscitari observ extenuatae , eκaltatae , ac deso mus in mixtis at halicis , quae catae quamlum vis sint , crassissi- salia imbibunt acida . Quocircamae tamen haberi debent ratione acidum , atque athali penes chy- earum, quae, & Ob maximam te- micos plerosque habentur velutinuitatem sensus nostros fugiunt , principia , sive veluti sermenta- de eoquod concitatissimae sint . in tionis elementa . Perperam uti-
vasis, optime licet stipatis , deti- que, quum neque principia , ne-neri minime possunt , ex quibus, que elementa proprie dicenda sint. in sanguine praesertim , provenit Non dicenda sunt principia, quia calor , dc reliquae qualitates , uti diximus , & uti dicturi s
tum expositae, tum exponendae . mus 3 sunt Corpora completa ,
Atque adeo nescio quid dogmatici quae materiam suam , & formam redolere existimandum ducimus habent peculiarem . Non dicenis hypotesin Galenicam , quae Ob- da sunt elementa , quandoqui servationibus minime respondet , dem elementa corpora licet cor
Nescio quid Empiriei chymicam, pleta sint , simplicissima esse de-
quae . rationibus omnino postha- cient , quae propterea aliis cor
bilis , sensibus fidit nimis . Ea poribus simplicioribus haud com-
contra . quam cum aliis non ita ponuntur. Hementa enim , penes
ridem&ipsi excogitavimus quam Physicos . sunt ear ompleta , te proposuimus, quamque per va- simplicissima , quae reliqua corporarias observationes sensibiles ratio- mixta componunt , is quae pocinando eduximus. experientiae , stremo sive resolvun-r , fis r aequeac rationi innixa videtur. solvi postum eadem corpora mixta.
69쪽
sata sis eo a 'tur . At acidum , sint pene innumera , hic prolixe item & alhali tantam neutiquam recensere non lubet . Id tantum habent in rerum natura simplici- citatem , ut & aIiis corporibus completis simplicioribus non coinponantur , atque in alia simpliaciora resolvi nequeant . Quicquid de acido , & aikali innuimust, dicendum quoque videtur de reli
quis chymicorum elementis, quae vires suas eXerere, easque in natura exercere minime possent, nisii essent corpora mixta , moleculis videlicet conflata materiae tertii
generis , sive tertii elementi , de quibus in dissertationibus nostris de Fermentatione , necnon etiam in Tractatu praesertim de Μotu, satis superque loquuti sumus.
medica , atque usitatius , adhuc tamen incertum , Obscurum , atque ambiguum est, quid id nominis sal vere designet. Sal, sue Graecis Bris , vago dicitur mixtum quoddam , sive naturale , sive artificiale , aut crystallinum , aut veluti crystallinum , quod aqua facile solvitur , ac denuo uti prius , aqua praesertim absumpta , evaporataque , mnerescit. Hinc salium duplex clas.
sis , narinasium nempe, atque amrificialium . Salia naturalia ψ 6I-go sunt commune , sive marinum , sal gemmae , nitrum, alumen , -- moniacum , vitristum , & reliqua,
si quae alia in fodinis suis pec liaribus congregentur , de quibus prae caeteris Schroderus , HOE- mannus , Etimulierus, Lemery, novissime Guglielmini . & reii Dr profuse scripsere . Artificialia eiiciunt chymici ex triplicis generis materia . vegetabili scilicet ,
Mimali , & minerali , quae quum go instituti ratione hic adnotaretis sit , sal ia artificialia distinni in essentialia. & cinericia. EDitiale dicitur 1al , quod elicitur
ex decoctionibus mixtorum naturalium , & potissimum plantarum , eoquod parricipare credatur de natura . sive essentia mixti illius naturalis , unde elicitur. Cl-nericium vocatur sal , quod ex mixtis naturalibus , per combustionem in cinerem pridem versis , educitur . Praeterea salia in genere modo dicuntur fixa a Recentioribus , modo volarilia , m do fusa , modo concreta . Dicitur
admotum concrescit potius, quam sive fundatur, sive in auram eXaltetur . Volatile dicitur , quum aut ignis calore , aut Solis , aut alia de causa exaltetur , atque e vanescat . Dicitur susum , quum sub forma humoris, liquida neminpe , sese perhibeat. Dicitur concretum , quum in substantiam solidam concrescat. Salia tum MNa , tum volatilia , tum fusa , tum Concreta , tum artificialia , tum naturalia , tum essentialia , tum cinericia , acrita quandoque nuncupari solent , quandoque aia Halica , quandoque acria , quae
utplurimum athalica, item & acria sunt . Dicuntur acida , si parti eulis congregentur oblongiS, acu tis , non friabilibus, & quodammodo scindentibus . Dicuntur alis halica , quae friabilia sunt , ob meatus minimos innumeros , sive ob minima spiracula insensibilia , quibus perviae , atque adapertae undequaque , sese perhibent m
leculae eorum componentes , pamtieulis acidis imbibendis , d struendisque idoneae. Athali enim nihil aliud sonat , penes saltem Lexicographos nonnullos , quam
70쪽
aelis inimicum. Acria tandem dicuntur , si praeter insensibiles meatus superficiem habeant asperam, rudem, atque, ut ita dicam , obvarias, quae extuberant, partic las angulares, plurimum inaequalem ; quae iccirco scindit , lac rat , absumit , exedit , & quodammodo adurit , linguam praesertim , & fauces , quibus salia
praelata acria apponuntur . Hinc perperam vulgo salia acria cum acidis interdum confunduntur . Salia acida quippe refrigerare , acria contra incendere potius valent , uti deinceps . ubi de Elementis luculentius, dicendum erit.
homine rite sint constituta, ac per vasa sanguifera quamdiu apposite sanguis In oyrum minveatur, ac reliqui per tactus suos peculiares rite fluant humores , tamdiu & vivere , dc 1 antu , ae prospere vivere dicitur homo, ratione corporis organici . Vita tamen ejusmodi est hominis plane corporea, materialis, atque , ut ita dicam , mechanica , quam cum brutis communem habet. Verum enim vero, quum animal ratione praeditum homo fit , vitam habeat item necesse est rationalem, cujus ope cogitet , percipiat , judicet, ratiocinetur . Hinc inferre
debemus vitam humanam , non tantum emersisse eκ vario organorum motu, quae humoribus per ea decurrentibus concitantur , ut perperam , quam impie non mi nuS prae caeteris olim somniavit Democritus ; verum etiam eκ variis cogitationibus , quas eIicimusa substantia quadam incorporea ,
ptionis experte , quae corpus nobis informat organicum ; eique intime unitur , carnem intrinsece animans humanam . Substantiam hanc spiritalem , incorpoream , materiae prorsus expertem , i mortalem, Animam Propterea vocamus humanam . Hanc dicimus Μentem humanam, si ve potius is ritum bominis rationalem. Carnem animal bumanam , secus enim neque ullum ab organis percipere posset homo sensum pro sus incorporeum , neoue ullum in organis ad nutum voluntatis mois tum excitare . Hinc ad vitam humanam requiritur primo , pri ritate saltem naturae , ut Vivat , ut ita dicam , materialiter corpus humanum Organorum ope , quiabus construitur . Secundo requiritur , ut anima vivat rationalis , quae , corpus , licet in homine destruatur , ipsa , quum sit prorsus incorporea, & iecirco immortalis , destrui minime potest .
Requiritur tertis , ut ea conservetur unio , qua anima humana rationalis organis intime cons ciata corpus insormat humanum, tamquam hominis forma substantialit, & peculiaris. Vitam corporis humani mat rialem describere possumuS , malonem esse , sive morum metari rum , qui vel proxime , vel ν mole prmenit in corpore bumano amotu praesertim sanguinis circulari per meatus sanguiferas : idest a m tu , sive potiuε a pulsatione cordis , quod est organum , uti diximus , praecipuum , cujus ope sanguis in gyrum propellitur per organa praelata ', atque adeo est o ganum praecipuum , quo reliqui omnes impelluntur humoreS, quibus in organis motus vitales eκ- citantur . Vitam animae incorporeae,sive ra