Grundzüge der Philosophie des Nicolaus Cusanus mit besonderer Berücksichtigung der Lehre vom Erkennen

발행: 1880년

분량: 167페이지

출처: archive.org

분류: 철학

141쪽

id. III 4 perdore notionses ob incuriam, aversicinos ab obiecto et retrac tiones ad varia et diversa et corporeas molestias.' anima humana und ratio erde synonym gehrauchi.

hor. II I5 animalia rations arentia. glob. I 156 h. ' discursus animalis, discretio visiva in brutis perfectis a deo data visui glob. II 168 nullum animal est adeo obtusum quod se ab aliis non discernat et alia eiusdem specie non cognoscat. d. III 5. apol. 37 .vis. 22.

142쪽

compl. h. 9: qui monte caret, numerare nequit glob. II 164'. conj. 4. conj. II 6 Dagogonistob. I 156 .' eonj. II 10 glob. I 156 natura movetur intelligentia. hor. III 19 unum animal brutum plus videtur per doctrinam hominis ad conserinitatem intelligentiae ascend re quam aliud nunquam tamen erit ossibilo bestiam fieri intelligentem.' glob. I i56 -b.

' conj II 6 uni altoritatos snsatorum in hantasia varietat malleritatum phantasmatum uni in ratione variam alteritatem irationum in qua uni intellectuali simplici unitate. Er. 31 cum per sensu species sensibiles haurimu A. illas is tantum fieri potos si mi Lisicam us ut quidditatem rei videamus cum intellectu simplificare aute in species est abiicere ne identia corruptibilia quae non possunt esse quidditas.

143쪽

ven. 4 in ratione fundata et permanonios glob. II 164 ii illae disciplinae per homines iiiv ntae et explicata . . . incorruptibiles et semper

eodem modo Rnentes.

144쪽

glob. II 165 sivo illa habeant esse extra ment m ivo non.' conj I 8 motus rationaliter quieti incompatibiliter opponitur. 9 non iudicat anima in sua ration opposita compatibilia.' ven. 13. ign. 4 intellectus noster nequit contradictoria in suo principio combinare via rationis apol. 39h illud prinolitium si quoad rationom discurrentem primunt, sed nequaquam quoad intellectum videntem. oovi. II I haec est radix omnium rationalium assertionum non esse oppositorum coincidentiam attingibilem. 2 scire ad Oo principium vitanda coincidentiae contradictionis omnia reducere est sunficioratia omnium artium ratione investigabilium. ign. I 11. comΡl. h. ven. 1.' glob. II 64 . 164, anima nostra rationalis merit dicitur, quia psi vis ratiocinativa et numerativa, in se complicans cuncta, in quibus perfecta discretio sieri nequit 165 notionalium creatrix.

' glob. II 166 attenta cogitatio me sentire facit intelligibilia,

quae non Pnseram.

id ΙΙΙ Io: o vi multitudinis quantitas ut qualitus o cetera praedicamenta descendunt, quae rerum notit iam faciunt gloh. II 64h: sino multitudine et magnitudine nulla fit discrptio coiij I lo ratio omnia in multitudinen magnitudinsemque resolvit.

145쪽

glob. II 164': simplicitas seu vis complicativa omnium notionalium complicationum complicat enim coinplicationem multitudinis tuomplicationem magnitudinis, scit unius et puncti ut multitudin0m discernat, unitati seu complicationi numeri se assimilat, et ex se notionalem multitudinis numerum explicat; sic se puncto assimilat, qui complicat magnitudinem, ut de se notionales lineas, suΡerficies et Orpora explioset. conj I 4 nec est aliud numerus, quam ratio explicata numserus est princiΡium Morum, quae ration attinguntur. 5 ununi, duo tria et quattuor simul iuncta denarium efficient, qui unitatis simplicis naturalem xplicat virtutem de ipso quidem denario, qui altera unita est pari quaternaria progressu, radicis quadratae attingitur explicatio centum senariae radicis xtat quadratura centenaria itidem unita pari motu millenarium sexorit. 6 in initio numeri simplicissimam intuetur unitatoni; ostea θnurium, quae radicabilis radix est aliarum deinde conterarium denaria iiiiudratum: ultimo millonariam solidam cubicam. id. II 9: mens facit punctum, uuum, numerum linea puncti evolutio, linea explicat complicationem puncti unum punctum extensum linea est punctum terminus lineae 16 numerat h. e. explicando complicat.

' compl. h. 2 mens forma formarum. 7: non habet curvitas exemplar nisi rectitudinem; qui enim depingere vult curvam lineam respicit mente ad rectam et cadere facit eam ab illa reflexe rectum mensura curvum ign. I 18 ven. 5. glob. I 164' ex unitate et puncto mathematicales explicat figuras circulares et Polygonias, quae in multitudine et magnitudine simul explicari nequeunt.

146쪽

unVeranderlich. Praesentia undisseternitas unierscheide sich i Elna und Εinheli. ign. I 23. glob. II It 4 it complicati motuum quies dicitur, motus enimos de quiete in quietem transire quietes seriatim ordinatae complicatio temporis nune seu praesentia dicitur, nihil senim in tempore nisi nunc

' glob. II 165 mens mensura motum est ratio so numerus motus tempus mensura motus tempus dependet ab anima rationali conj I 16: temΡus ex ratione prodit. i glob. II 65 anima rationalis ad tempus se habet anteriorit pr. id. II 15 u. O.

h id. III 2 vocabula imponit et movetur ratio ad dandum hoc nomen uni o aliud alteri r i. ' ven. 4. d. III lo magnitudo torminat undo Ofinitio ad eam portinet , multitudo discorni silivisio ; fiunt otiam syllogismorum demonstrationes secundum vim magnitudinis et multitudinis; iuod enim sex duabus enuntiationibus torti concluditur, multitudinis est; iuod autem universalii, iis et articularibus, magnitudinis est. conj. II 2 rationalitor ex complicativo noto explicativo ignotum attingitur. II 1 ratio discurrit a complicatione ad explicationem logice seu rationalitor inquirendo idem in divesrsitato idem,nim est in conclusiona syllo cristica quod in ruemissis sed coitiplicative in maiori explicativo in conclusione, medio modo in minori hine ubi conclusio est complicans,

147쪽

id. III 4 Aristoteles videtur bene opinatus, animae non es'enotiones ab initio concreatas, quas incorporando perdiderit; verum . . . . vis iudiciaria est menti naturaliter concreata quam vim si lato notionem nominavit concreatam, non penitus erravit.' id ΙΙΙ 2 motus rationis est circa res, quae sub sensum cadunt,

ut nihil sit in ratione, quod prius non fuerit in sensu compl. h. 11: admiratio ipsum movet, ut, quid sit hoc quod sensu percipit, inquirat. id. III incitata per phantasmata conj. II 4 ratio imaginationem

supergreditur, ut videat antipodes cadere non osse potius quam Ii as, cum grave ad centrum moveatur, quod inter eos, nos mediat haec aul Emimaginatio non attingit.

her. 31 exo I 5b omnia, quae non carent materia, oportere ipsa abstrahi a materia, ut intelligi debent.

' id. III 2: onera et spes ies, ut sub vocabulo cadunt culi sint posterius natura rebus sensibilibus, quarum sunt similitudines, tune

148쪽

sensibilibus destructis remanere nequeunt. 14 notiones, quas hic in Oemundo variabili et instabili aequirimus secundum conditiones variabilis mundi, non sunt confirmatae notiones hic acquisitae sunt . . . articulnrΘa

et instabiles. d. 16 temporalia aut carnalia. l. 65M. De Verstandhonutet nocti in Orperliches organ. d. III 8 tonuissimus spiritus in ollula rationali in media parte capitis . ign. I li non ut appendiciis materialibus, sine quibus imaginari

uΡqueu ut penitus careant.

, Oss. 7 h. pol. 40 h. compl. h. l: Prum eluePt in speculo mathematico non modo semota similitudinὐ sed fulgida quadam pro

ven. intellectus exemΡlo oometrico proficit ign. I l: nemo antiquorum qui inagnus habitus si, se disticiis alia similitudiues quam mathematica agressus est laudantur Pythagoras, lutonici, Aristoteles, Augustinus, Bootius, Ansselmus cum ad divina non nisi se symbola ad odondi nobis via palsi tunc mathematicalibus ignis . . . convenientius uti poterimus ign. I 3 - 23 enthalte mannictallige Anwendungen AlgMethodo ir sempsoliten ign. I 12 primo necesse est figuras mathematicas finitas considet are cum suis passionibus et rationibus secundo ipsas rationes Correspondenter ad infinitas tales figura transferre post haec tertio adhuc altius ipsas rationes infinitarum figurarum transsumere ad infinitum simplex absolutissimum otiam ab omni figura. 3 qui de theologicissi guris se absolvit, ut infinitum trinum tantum mente contempletur, ille videt omnia unum complicite et unum omnia explicite compl. h. 13:hoo g complementum theologicum, e quod omne scibile potest attingi; die Omne scibile, persectissimo modo quo per hominem in hoc mundo

sciri potest.

149쪽

' compl. h. lo re tu infinita est aut Omnia. tua figurari possunt. 12: μus angulus infinitus. 3 infinita circularis sest oetu istit. I 3: Iinρ infinita ρκtὶ secta triangulus Pir illus. PhRPI R.

conj I 10 ratio deviat ab unitate intelli κρntia longius ab ista μ dpolinans se alienans . En i 3 ideus etiam illo principio scit dicterontia contradictorie Oppositorum antistitior Pt iubitum illiu principii xcellit. compl. h. 14 vocali ut humana, cum sint imposita finitis rehus non sunt apta divinitati conj I tu haec est aeri omni uin thoi tragorum re sentiorum via qui de de rationaliter loquuntur. ΡOl. 35 : 0rhalis sei ratia: iuod seribitur aut auditur longe insorius est sera thseologia. 38h: Ambrosius: , a dialseticis libera nos domine'; nam garruli logica sacratissimae thontagiae potius obest tuam confert.

inquiras . . . ut, dum tibi aut ρnsibili aut rationali aut intoli se et ualis Occurrat praescisio, paria ut Contractam tuliter raeci Rani admittas. Cuius alteritatem tune tamen intueberis, tuando in unitatem absolutiori eo n- tractionis ascenderis.

Deciiij I 13 ut accedi Possit semper proΡinquius. - conj I 12 rati praecisio quapilam sensus sexistit rationabilium

150쪽

14si

4 oss. 793 in mathematicis quas ox nostra ratione ro Θdunt ei nobis xl,serimur ineas sicut in suo irino illic l,Priscis ut rastra seu rutionis Ptitia sciuntur irapiti se scit. liraeci 'ion tali rationali, a qua tirocleunt si ut realia sciuntur Praecis liraecision divina, a uti in osso liroesdunt: t nori sunt illa mathematicalia iisque quid o tuo qualo sed notionalia a Rtione nostra licitu sine quibus non Os Rit in suum pii procedere scit aedificare mons urar et dissenus tulia. Ompl. h. 2 noqu minus ver mens meritato mi liri iras consIiicit quum oculus sensibiles. sed tantia orius quanto mons it,9 liguras in se in tu pluris maioriali alteritate ahqoluta μ undo erunt figura in monte quasi in sua forma Pt ob hoc in ultoritat . pr. 32:mΘntem OΝtram qua matἘθmusicalia labricat ea, qua sui sunt officii. v prius apud se habere, quam sint X tra ipsam mathematicalia . . . sunt

' comi , l. h. 2 recilii figura ultΡritutem sex union ad mat Priam. quam aliam et aliam ess necessse est citi quam altu sest triangulu in hoc pavimenici et alius in iis ripis, i verior si figura in uno quam in alio. tido in nulla matpria adeo oro et Praeciso, quin verius Pt rupeis ius 'selio 'Ait: abstractus igitur senti μμDRus ab omni variabili alteritat lihoras coiisl ioiΡt. d. III 7 circulus in mente est xemplar et sensura pritutis circuli in materia seu liavimento. Oml,l. h. 4 dum trigonum ΘΡingit quantum, non ait trigonum respicit quant uni sod ad trigonii an simillicit serui,solutum ab omni quantitate et qualitato magnitudin se multitudine m infinitum); quia depingero eum Θquit ut sensibilis ut triangulus. quem monte conrit,it, id θ accidit i quantitas sine qua sensibilis fieri

infinita a sequalitas sesssendi. magege her. 35. ber. 38 Inpugura est simplicior, quam mensurabilia, sicut unitas

mensur numeri.

SEARCH

MENU NAVIGATION