Iusti Lipsi Saturnalium sermonum libri duo, qui de gladiatoribus

발행: 1598년

분량: 139페이지

출처: archive.org

분류: 로마

61쪽

SAT URNALIUM

SERMONUM

Euidante dieisiecundi conuiuium cum Victore disertatissuper Taciti

loco de inuentione argenti apud Germanos. crebra manuum ii antiquu. E CN, D 4 dies erat, quo Lernutio constitueramus venitque ad me ante conuiui horam Victor Iamne vales inquit. Ab animo Victor, inquam a corpore ut Augustus loquebatur oetigo. Quid ergo mirum,inquit, imorbo tam propinquo Sed animum quod purgas; crede mihi ab illo fonte hic languor. Studia animum, animus corpus fatigauit.Nec vultu aspernere. Et te nimi animorum lassitudo quaedam non minor quam corporum, sed Occultior: quae fugienda nobis,& scintilla illa diuini ignis non obruenda est. Sed cui rei in mensa ibi iὶ quos peius odisse te volo,quam fullo vlulam. Ne erres Victor,inquam libris nihil

nunc facio pericli Tacitum alucinans modo in manus sum-l seram, atque aliud agens. Ecce autem versabarri vexabar inoco isto, De Germanorum moribus. Aurum G argentum pro- - . Gupit ij irati se negauerint, dubito. Nec Dumen affirmauerim, nudium L . Germaniae venam argentum aurumve gignere.quo enim scrutatus sili. -- pessi μν συμ baut perinde adficiuntur. Negat ecce clare inuenta a G rem tam in Germania argenti venam, quaesitam tae. At contra An- r nati ci. Nec multo p Curtii Russus eundem honorem adipi tur, qui in agro Mattiae reclustruis ecus quaerendiis venis argenti Qu aein uentio argenti, quinquaginta ante hunc libellum Taciti Tia vis, iὲ scriptum, annis. Non concilio prorsus Libri veteres, in agro Machiaco. Igitur ego Muciaco, vel, Maroaco. Non enim apud

Germa

62쪽

Germani Mattiacos hec Curtissessio, ut arbitrantui: scd apti dMacas vel Mazyas Africae populos.cui ipsi prouinciae hic Curtius praefectus Plinius certe in Germania venam argenti nullam,ambigue ris commemorat:&multis saeculis poli, inuentionem hanc adsignant medi temporis scriptores Dii marias libro tu Chronicorum Temporibus Othonis aureum taxitscculum pudnos inuenta primum vena argenti. Nin dic hi des s monachus vixit ante annos DC. lib. HI Ergo qualiter Otho Romanos duobus proeliis micerit , terra Saxonia venas argenti aperuerit,imperiumque cummo quam magnifice dilataueri nolinae tenuitatis non es dicere. Haec taliaci ue, Victor, historicari oblectantia muginabar. Ne si a quidem fas,inquit. sedeamus Sol iam duodecimam lineam tangit. In via eramus ecce obuius nobis Duza. Bona sicqua est, inquam capio ex nomine tuo omen hodiernae voluptatis. Sed quod here oblitus Hau tenus noster qui valet φille flos poetarum Nam certe hoc elogiu illi debemus, Unum esse inter Belgas.qui nostra lingua viam viderit ad carmen ille quidem recte,inquit: te amat. Sed carminum eius famam scis quam premant iudicia vulgi. Nempe vulgi, inquam sed dic illi a me, sodes: peruincet hanc nouitatis inuidiam: ut arbores quaedam, sic fama eius aeternior erit,quo tardius crescet. Pulchrum est cum Manilio gloriari, nec in turbaminec turisbae carmina scribo. In his sermonibus peruentum ad Lernuthaedes.Tristior nobis visus. Itaque Dua ad illum, uis istic voltus, quae caligans tristitas Parumne in tempore, aut parum grati aduenimus ille singuios amplexus,Vos quidem opportuni 5 gratillimi,inqtiir Pigbius dedit me in hunc tumorem, qui puerum iam nunc misit, dc renuntiari iussit: Negotium sibi natum esse. Id tu tristis inquam ego Ne veniat an de illius vespere victuri sumus' succidaneum ecce tibi hunc Berchemium do,qui in porta Simul intrauit Berchemius,& ad eum Lernutius Tu certe fidem amas,&te fides. Nasiternam huc puer: lauate.Non ego,ait Uictor iam ante laui. Hem ait Lernutius adeo remotus a more uprisco qui non ante mensam modo, sed in conuiuio meliore i is uper singula sercula& milliis lauabant.Ita apud Athen iam lib. ius cap. L. in Carant Maccdcnis conuiuio iam medio leges:

63쪽

cultae γῆ βρώσεω χρ ψαμ :yctim satis cibi sumi si semu munus I uimus. Iterum opie post aliud ferculum ώνι α νοι me sic ς μαῖα id est , ον manus lot coronas sumpsimus. Apud Lampridium in Eligabado: Exhibuit estquando, tale conuiuium, mi haberet viginti duofrcuti ingentium epularum. per singulaser

cutiti arent. Idem in eodem Principes: Para sitis in secunda mensas e ceream canam sepe igne sepe eburneam exhibuit cum tantum biberent persingula ercuti, manus quasi comedissent lauarent. Hoc quidem molestum more Romano, inquit Victor Quomodo C,-- a enim in lecto3wsurgebantiae Minime inquit sed auertebant meia,LSidonius bene adsignificat,lib. i.cum apud Caesarem epulareturi. Retrorsuque conuersus anquam manibus aquam postu tirem,tantumque remoratus quantiamstibadii circulum celerantia mi nigeri percurrunt, cubitum thoro reddidi Fateor Lernuti, inquit, hoc me hodie doces.

In ipso conuiuio,de Carptorum munere svario nomine.Item destri ctoribus. Transeat u carpim firma a Pighi adsuetam. At adlaederamus; illatae sunt epulae sane laurae, laquae ut Plauti iocus cinerem non quaererenta Inter alia Capus, qui magnitudine sua omnium oculos in se conuertit Tanacti ad nos Lernutius: Mi hospites,inquit, pauca praestinaui Nain per hos dies, ut scitis, promiscua caenae non solum cande sed vacuefaciunt annonam macelli. Itaque hic Capus prandiino stri fundus & fundamentum est.Tu Dueta diuide hunc si ad nem,quod sine fraude legis Scantiniae sit.Carptor hic ego inquit Dueta tibi hoc ius erat in domo tua. Mirantibus,ut vide-

canum batur,nobis insolentiam vocis DuZa,Carptores,inquit,anti

quis dic , qui cibum scindentes carpentesque praeministra

rent. Iuvenalis: carptores, archimagiri.

siil a vi Vbi tamen .fartores, id, captores submittunt non boni arbitri 'μ' veterum conuiuiorum. Proprium enim huic muncii Carpendi verbum. Apud ctronium Trimalcio, quasi pcrdelicias, identidem imperat.Carpe: explicat conuiua veteranus, usis illam

64쪽

i um qui obsonium campis Carpus evocatur itaque quotiescumque dicit, carpe, eodem verbis vocat in imperat. Quod proinde est, quasi tu Lernuti hunc puerum pocillatorem voces Fundum. Scissores iidem dicti. Petronius: Procst statim is r; o ad m-phonium ita gesTiculatisicerauit obsonium, ut putares Dariura is dra de cantante pugnare. Qui locus satis indicat, cur eosdem Cheironomonias iuuenalis dixerit - cheironomenta πο- ρο tinti culten itemque Sidonius lib. I ii I. Inter Apiciosum 'lones, O bet intinos chironomonias. Nescio an eos ipsos, Diribi taetores dixerit Apuleius lib. m. Diribitores olusculii'lendide amicti, fer uti copio ascitulesubministrata an potius, qui fercula puero rum manibus allata cominod disponerent 4 collocarent viille iocatur velut sub signis . Utraque certe notio in verbo veteri Diribendi Hos tamen postremos,verbo magis trito Stru

ctores nominabant iuuenalis:

Structiorem ivterea, nequa indignatio desit, Saltantem Pectus.

Petronius Proprium conuenientemque materia ructori Guerat cibu Athenaeus lib. iiii Osirinde του λυτο φαὰ πιστευκίμον,6 P' υων γλ ήιον Πουππω id est iuba rex eudem censit Graecorum D οκοων quasi dicas in eos Curatorem' cum eo quem Roma is Structorem dicunt in hoc, cibo Senecam velim emcndita libro De vita beata,c. p. iii . uare arsessapud te,ministra '' rei nec temere et vilibet collicatur argentum sedperire seruatur, mes aliqvu cludend obsonii magister rescribique pente struitur.

Tertulliam, libello De cultu Structores capi uturae paullo aliter dixit. Desierat Dura,excepit Lernutius, De verbo optime, o migilte larem vide. Et simul admouit lancem Dueta captam etiam atque etiam adspiciens Heu gallum decumanum in qiit.& mirum ni istum submiserint Brugae tuet. Ita est,inquit: sed tu Carpe carpe. Quam pinguis autem sal inter carpendum Duga. videli Lipsi uuis filictus caelibis vitae Fateor,inquam:&caelibem quasi caelitem agnosco, nec in alio etymo Gram maticis credo magis. Sed ut epulae tam lautae condimentum aliquod habeant: placetne Lernuti in Arenam redeamus, spectatum Gladiatores Placet maxime, inquit Haeret enim adhuc antimo meo hesternus Pighij sermo: cum delectabili recorda -

65쪽

cordatione veterum morum. Atque ut ij qui symphoniam au dierunt ferunt secum in auribus modulationem illam dulcedinem cantus sic ego in animo narrationem Pighianam. Sed quis absente illo nunc Editor Quis, nisi tu dominus inquam.Ita enim ius,mOS,Vt qui mensam,praebeat&lidos. Ain' tu inquit. At per meam editionem,aetatem estote sine ludis.

Et pugnem ipse potius,quam ut edam. Cur non autem noster Dura ' - - . πο- α νω. Conuersi taciti omnes ad Duetam sumus,quasi rogantes. At ille, Amici,inquit,vndemihi ea vis 3 ab ingenio tantum,an a memoria possim Denique epit here Pigbius, & uniuersum hoc argumentum disposuit intra sese formauit. Eam parricionem ordinemque qua di uinatione adsequar illud modo fiet, ut ego ipse qui ludos paro, vobis sim ludus. Imo omnes nos in partem iuuabimus, ait Berchemius spondeo. Et ego respondeo, inquam aude modo. Estuo, ait Duza,

velut minuta magno

Deprensa nauis in mari, mesamente vento. Hinc preces vestra sunt illinc molimentum relin dissicultas. Tamen quoniam iubetis nam mihi amicorum preces,tu a aggrediar, 5 quod in hac re apposite dicitur, cladiator in

Propositio dicendorum primoque de conditione adiutorum quosdam seruos esse aut quasi seruos quosdam initio liberos, imῖ nobiles. Equites Senatoresque passim arenas po se quod abis Princibus permissum, aliis vetitum. M po sui se Duza ad dicendum mos ad audiendum. Et meditatione aliqua interposita, sic infit Quattuor,ut meminisse potui, limitibus terminatus a Pighi hic sermo: Origine,Loco,Hominibus, sodo. Priores duo bene degita distratu me ab eo destituti sunt: tertium nunc collocabo, & de Hominibus duo dicam. Quae conditio gladiatorum fuerit: quae eorum genera,quodque discrimen Ad conditionem quod attinet: e seruis plerumque comperior fuisse, aut captiuis Serui

66쪽

I. cs aut vendebantur in ludum,aut damnabantur. De venditione, uTertullianus olim captiuos , vel malo ingenioseruos emercati. Et Suetonius Vitellio Apiaticum ob nimiam contumaciam Irferocita tem grauattu, circumforaneo tinisi vendidit, dititumque ad finem muneris repenteIurripuit. Adeoque id increbuit, Seso leuem se peca ullam: ut Hadrianus Imp. Lenon ,, tini seruum vel au-cissam vendi vetuerit,cauo non praessita, at Spartianus. De damnatione, pallim historiae& legum libri, ubi damnati ad gla dium, leguntur,vel ad gladi ludum. Sic enim cita loqueban iam Μ, stur. Capitolinus in Macrino:Bruos quia dominus issent reperto li a tiri ludum deputabat. Eo coquiri moris etiam in prouinciis , ad M. fuit ex Tacito, qui lib. III. Ann l. in Gallia nominat, seruitiis ta sugladiaturae destinatos .De Captiuis etiam, no ignotum. Aut enim N p.

vedit illi in si lanistis, aut ab Impp. postquam in triumpho du iis .cti,dati in ludum. In vita Probi Editagtidiatorum paria trecenta, Blemiis pleri . pugnantibus qui per triumphum erant ducti,plerisque

Germani Sarmatis. Vopiscus de triumpho Aureliani Per ordinem ductaeladiator paria octingenta,praeter captiuostentium barbararum. Saeperi sine triumpho. In vita Claudi j Claudius omnes qui rebellis animos extulerant,capit,atq. in vincla Romam etiam mit tit ludo publico deputatos Ad captiuos pertinere Tertullianiquerelam puto: orthquidem minnocentes gladiatores in ludum veniat,

ut voluptatispublicae boatae fiant. Serui ergo captivique primo ad hoc munus. Sed paullatim etia liboriri ingenui: nulla quidem 't. aliunde vi sed pretio inducti vel mala libidine pugnandi. Vtru c misy

que genus coniunxit Liu ius lib. xxv ii Gladiatoriumspectaculum fuit. ron exeogenere hominum ex quo lani tu comparare mos est,seruorum dilectu ac ' liberorum qui venalem sanguinem habent :gratuita 'M omnis pugnantium opera fuit. At de liberis, Labienus apud Sene ' 'U' 'cam patrem lib. X. Controuers. Curatis qua ex solitudine insentes austrat, perituros nisi auferantur non curatis quod iuuenum misero rum simplicitatem circumueniunt, oesecto simum quem que maxi me idoneum euaru in ludum coniiciunt. Tertullianus ad Martyres:

ut otiosos adsectatio armorum adgladium locat Certe ad feras pia Ias adsectatione descendunt. Is de morsibii P cicatricibus formosiores sibi videntur Lactantius lib., cap. t x. Et quod est sceleratius, ut sint religionis antiIlites, qui nec vitae quidem se pareant,sed exstin-

67쪽

exstinguend. mpubbce animas enaunt. Manilius lib. t. Nunc caput in mortem vendunt, o funus arenae: Atque boItem sibi quisique parat, ἀmse a quiescunt. . - Et vero paullatim, non desidentibus sed corruentibus moritainia. bus, eo ventum, ut primae nobilitatis viri operas arenae loca rent quidam desperatione 5 bonis exuti, alij principibus gratificantes. Seneca epistola centesima: silice in iuuenes,quos ex nobili imiis domibis in arenam luxuria coiecit. Idem pili. Lxxxviri. clegantcr: quam messim Catoni nunc occurrere es quem ex his trosssul in via diuitibus,curseres m Numidas, o multum antepe pulue- ris Meutem. Hic sine dubio cultior comitatiorque quam M. Cato vide retur bis, qui inter istos apparati s delicatus cum maxime dubitat, virumst a tidium locet an ad cultrum Ludit suaviter in homi ne inopes sui aeris, diuites alieni: qui re cum spe consumpta, ad extremum deliberant Gladiatores fiant an Venatores. Id enim valet, Ad cultrum. Putaui aliquando, a fias um, blan- Ccire vi diente coniectura, sed vana. Nam culter proprie venatorum. Suetonius Augusto Lixa quidam cultro venatorio cinctus Martialis ad lenam Culter venatoriuου ira. Si desectagemesgrandi enabuti rostro, Hic breuis ingrandem cominus ibit aprum. λ Sed addictum morem Iuvenalis de nobilibus sui aevi: quantisiuasunera,endant Auid referes vendunt xusio cogente Nerone. Nec dubitant Celsi praetoris vendere ludis. r Vm uin vulto iam sub Principibus equites polluti arena sise-

aliauri natores Origo prima rei a Variare, opinor cuius munere iis

foro, d pugnauit Furius Leptinus stirpe praetoria, . , A. Calenus Senator quondam acZorque caussarum, ait Suetonius in Iulio capite xxx lx Dio hoc amplius, permisisse cum equitibus Romanis uti pugnarent, lib., LIII. Eoque temeritas haec , siue insania fuit,euasit,ut lege cauere Augustus debuerit, mrin χar,us βου- ρου more Senatos gladiatoremsieri, nec seruum Γ- v i ρη ctore n. Equitibus tamen palam id permisit, non sine admirata

ν, T . . Nequc coim, V Calpurnius ait, conditionegladiata ina,m, a toria quidquam si umibus in vulgo Sed denuo id vetituam Senaa

68쪽

tusconsulto Suetonius Auguli cap. XLori. Adscenicas GIL-diatorias verra etiam equitibus Romanis aliquando est usus verum priusquam c. interdiceretur. Et fraudem quae huic legi febat re prellit Tiberius,apud eundem Sueton cap. XXXV. Ex iuuentutemtriusque ordinis c Senatorium cape Equestremo prosi ratissimus quisque,quo minus in operasenae arenaeque edenda SenatusconjuLto tenerentur amosi iudicii tam ponte subibant Sos omnes et quod refugium in tali fraude cuiquam esset, ex ibo affecit. Sed non ad Tiberii seueritatem Principes secuti: qui solute adeo permise-

runt,ut Caligula una commistione viginti sex equites dederit: p . H.

Nero exhibuerit ad ferrum quadringentos Senatores sexcentos que equites Romanos , in quosdam seiunae atque missimationis integrae ex iisdem ordinibus,consectore uestrarum Osivaria arenae ministeria. Interpellauit hic Berchemius, Ais quadringentos Senatores sexcentos equites Extra fidem ea adseuctatio est, mi Dura.

At fidus huic rei scriptor Tranquillus , inquit Diaeta cap. 'f' dixit Fateor ait Berchem ius nescio an fidus exscriptor. Nu 'meri nimium faciles corruptu.& vereor ut Suetonius scripse Iit,quadragenos Senatores. Universus ordo patrum lege Augusti timui intra sexcentos & tam matula ego, ut credam pugnasse ex iis infamem hanc pugnam quadringentos Sedri equites in parte libero eius culpae, scriboque,s a graios. numero satis etiam liberali,quoniam Dio sub eodem Nerone pugnalle dumtaxat

scribit,unis ludis,triginta. a inquit, zκ- τελους τρυμ οπα - νομαχεσαν Ego ad Berchemium, aveo correctioni tuae, inquam nec magis e Suetonio maculam illam cluis, quam e nomine Romano Sed& reliqua Tranquilli sic potitis legerim: Fortunae atque existimationis interrae. Ex iisdem ordinibus confecto res quoque ferarum.fulta expletaque sententia, quae pendens ali ter&hiulca esset. Du Zalterum Iam ui estis, inquit, laudo. Anteas lentium vestrum perpes,&non ex sponso nunc cum iuuatis, pastor opere. Igitur pergo Vitellius quamquam ipse infamis, infamiam hanc genere quodam sustulit, cauitqueseuere ne equites Romani ludo aut arena potiuerentur. Priores id Princia

pes pecunia saepim vi perpulerant: aepleraque ninicipia, colo mae aemulabantur corruptissimum quemque adobscentium pretia illice re,est Tacitus lib. ii Historiarum. 1 AP v T

69쪽

Femiuasim ipsa destendisse in hunc ludum: in publico depugnus.

donec id vetitum a Seuero.

MIRABAM v omnes proterviam illam Romanae iuuentutis, quae tam prodiga sanguinis sui pariter ωhonoris. Sed Duza insurgens, gestu ipso nouum aliquid dieturiis,Viros habetis, inquit,vultis etiam AmaZona. AEnigmata loqueris, ait Victor unde eae Romae Dico feminas Romanas. inquit Duza. Victor caput mouens,Lamiae turres dicis,inquit, pectines Solis. Duza,Ego serio loquor, inquit Miam pro ducam. Hic ego, Apage DuZa,inquam. ain tu feminas pugnas se Romae Pugnasse, ait Fortasse pygiacam pugnam, inquam μή, esu ridens Imb istam gladiatoriam veram , inquit Vel Tacitum Ma tuum audi, lib. xv. Feminarum Senatorumque illustriumplures per arenam fordati sunt cum quo in eadem narratione consentit Dio,in rebus Neronis Suetonius Domitiano Venationes eladiatoresque noctibus ad lychnuchos dedit: nec virorum modo pugnas si semin-um. Deque hisdem Domitiani ludis Statius in Silvis: Male mur Hos inter fremitus nouo que ' usus, a, V haei ruta insitu que ferri: Et pugna capit imprubus viriles. Credas ad Tanaim ferumque basim

Thermodontiacas calere turmas. Neu Principes modo censete hanc insaniam insaniisse: ecce apud Athenaeum priuatus quidam testamento cauet, isem M in aris ατας νομ id est pulcherrimad mulierogladiatoriam V η ii urnam edere. Hoc adeo verum ellit, Seuero Principe vetan

vltrafeminam ultima ludum depugnare. Et quid dicitis iamnem ibi fides Fides ait Victor Seuo vates Euripides manibus tuis bene sit, cum poeta Aquinate Lernutius ridens, Quid culpas λ ait nonne haec nudax Lacam simplicitas 3 eulis uda. mel spectaculum tale sit,in Dianis illis Actaeon ego Duga suscipiens, Ridemusne etiam inquit Aio non solum feminas

70쪽

seminas venisse in has pugnas, sed pumilos&nanos, improbo quodam studio nouitatis. Xiphilinus in Domitiano Που

λε Pugnas etiam noctusve exhibuit interdum nanos Gemino interse commisit Ita enim recte emendauit vir eruditus Thesdorus Marcilius,cum νωνας legeretur. Papinius de iisdem Domitiani ludis: His audax subit ordo pumilorum mos natura breui statu peracto

Nodosium semel in globum ligauit.

Edunt vulnerason ieruntque dextras, Et mortem sibi qua re in minentur Eidet Mars pater oe cruenta Virtus, casu quae vagis grues rapinis. V. Liberos homines qui in Arenam veniebant, proprie Auctoratos dictos. pretium mercesique eorum Auctoramentum vis, fectus Auia erirationis item solemnegladiatorum iuramentum.

SE vi vestigia mea relegam, ex iis quae dixi videtis, du mi*Im plex genus fuisse inter gladiatores, Coactos, Volunta. IV:

rios.Coacti serui,damnati, captiui Voluntaris, liberi, quique pretio se addicebant. Hi poliremi, proprie Auctorati dicti Ue L,iari. tus Horati interpres: Muctorati vocantur, qui se endunt ludo. Auctoratio enim dicitur venditoria latorum. Glossae priscae: ολ-

randi verbum, notione a i. Quinctilianus: euirim mi patrem febret auctorauit se Asinius Pollio ad Ciceronem Fadium quendam quia cum depressus inludum bisgratis depugnasset,auctora

ri nolebat, vivum combusit Plinius lib.xii Is Vineae in tantumsublimes, ut vindemiator auctoratus rogum tumulum excipiat. Ab eodem Auctoramentum pretium ipsum gladiatoris,semer auctis, ἔ-ces Paterculus dis 4 iugutit ciuispublice con stitueretur auctora mentum Senec M. uocunquese Nerterit,pretium aliquodpraesens occupationis suae inueniet nullum sine au Ieramento malum. 3. Cicero: orces ipsa in mercenario, auctoramentum est seruitutis Seneca i

SEARCH

MENU NAVIGATION