장음표시 사용
311쪽
agi Institutionum Medici Tamarindi frigidi siccique sunt ordine secundo : bilis feruorem temperant , &quantitatem euacuant: vix soli virPatur, quippe leuissimi ad purgandum. Sunt autem tamarinili Indiae dactyli, ex Procera arbore nati fructis , qui cu immaturi sunt
irent, cum vero maturescunt,in subcinericium colorem habeunt , acquiruntque
acidam suauitatem,purgandoque idonsam Myrobalani sunt quinque specierum , citrini, nigri , seu indi , cnebuli , emblici, hellirici. soli citrini cholagogi sunt: omnestamen sunt qusdam fluestria pruna,ex ambore nuspiam domestica, sed in siluis solum sponte nascente. Rhabarbarum calidum & siccum in secundo gradu bilem purgat paulo vehementius quam superiora: duplici facultate praeditum est, adstringente roboranteque& aperiente, ex aetherogenea scilicet sumstantia talem facuItate mutuatum: Omnibus oportunum est aetatibus; hepati maxime amicum , diciturque propterea eius
anima. & non solum purgat bilem, sed etiam pituitam , obstructionesque tollit. Est radix ex China in Indiam orientalem Arabiam, Persiamque aduecta, indeq; ad nos a portata. nascitur etiam in Tangat
Aloes calida est in secundo gradu, sicca in tertio, praeparata exhibetur, non tura Puta; modus autς Praeparandi apud phar-
312쪽
macopolas est multiplex, qui apud eos viadendus . Est luccus herbae aloes dictae, &apud Indos uberrime nascentis: duplex ad noS affertur, una arenosa & impura, quae Veterinaiijs usurpatur, quippo medendis equis idonea; altera purior, quae quia he- Patis modo coacta est, hepatica dicitur; vel succutrina,quia succo citrina videatur; vel quasi socolorina, quod ex insula locolorina adsportetur. Ex compositis medicamentis praecipua cholagoga mitiora ssunt syrupus de cichorea composituS cum rhabarbaro, strupus rosaceus solutivus , syrupus Violaceus solui. , diaprunis simplex, electitarium lonit. Validiora mero Molagoga sunt Scamo. nium, Peptium, Asarum. Scamonium validissimum omnium &antiquissimum cholagogum , est succus stamoneae plantae concretus,ordine tertio calidus siccusque: parum distat a venenor erodit enim abraditque intestina, aperit venarum ora, stomachum, hepar natura. Itaque viscera perturbat. Quare tempe, randum est atque castigandum cytonio malo, vel admitto aloe,aut apio, foenicu-
Io, datico, simili Ita calligatum Diacrmaeium dicitur. Castigandi aute plures modos eosque praeclaros vide apud Crollium Panchymagogon M. Sennenum m. s. Inst. p. I. s. 3. cap. 9. Facili etiam &salii.
berrima ratione praeparatur ab Illustriae viro
313쪽
1 34 InBiturionum Medieἰ viro Equite Cassiano a Puteo, omni litte rarum genere, ac praesertim rerum natu. ralium & Chymiae scientissimo:quo modo praeparatum scamoneum iucundissime, &vtilissime Romani equites passim usurpare solent. 'Peplij semen non minus quam scam nium apud Hippocrate alios antiquos in usu positum fuit: & ut illud fere veli mens est , ita cordi, stomacho , & hepati inimicum est , nisi spica indica corrigatur,
cinnamomo, nuce muscata, ceteritq; h iusmodi odoratis & cordi visceribusque amicis. - Asarum minus vehemens , Miamque 'frequens est: eius folia , & radices in via polita sunt: dantur contrita vel infusa cum sero lactis; vehementer de obstruit , ac lentos etiam crasIosque humores ducit,&Per urinam purgat. Composita fortiora sunt electuarium succi rotarum, elect. rou Mesues, diaprunis solui. diapheniconrui *rthamum , &c. pillulae de tribus cum ahab. pili. aureae , aggregatiuae, sine Pla
Pituitam Purgantia.. Mitiosa sunt duo. myrobalarum genera
chebuli, & emblici, Agaricus. Fortiora Hermodactylus, Turbiis, Colocynthis,
314쪽
Zger Terelas Euphorbium , Opopanax, sagapenum, Myrobalani chebuli &emblici citra controuersiam pituitam purgant , sicuti citrini bilem , indi siue ni ri melancholias
quid autem sint, superius traditum est... Agaricus non radix est, ut Diostorides re Galenus existimasse videntur a sed sun-gus, albus, mollis, plenus,&Sabilis,larica omniu Optimus adnatus . nam qui alijs a boribus adnascitur deterior est. & qu a uis in Italia nascatur, ubi proceres& cΟ-
pios larices pullulant; in Gallia praeserum vero in Deipninatu, in Galacia,Ciliciam ,
tamen in Agaria Sarmatiae regione , ivnd ,agarici nome derivat,nascitur uberrimus,
ιCalidus est primo gradu , siccus secundo, non purgat modo pituitam, sed etiam detergit, attenuat, flatusque dissipat, ut ait Renodarus. Aliqui putant tenuenis tum pituitam purgare, sed non video, cur
etiam crassam viscidamque leuiter non strahat; cum hanc incidat detergatque .
Illud tamen verum est, ut capiti amicus ita stomachum laedere, proinde opus h bere corrigentibus , cinnamomo , Drymphyllo,nuce muss mastiches galanga, Sc. Composita vero leuiora vit hiera picta
Galeni, pili. de Hera simplἡ Mephantinati,
de agaricu, mastichinae. Medisamentapisulta ortius aem -- ahemia sunt primo, Hermodactylus cerio ducit laruasei crassam, e iunituris r
315쪽
motisque partibus pituitam ; calidus est siccusque initio secundi ordinis, stomacho ut agaricus aduersatur; eadem iSitur cor. rectione opus habet. Turbith quid nam sit, non adhuc explo. atum : aliqui putant esse radicem alypi,ali; tripolij,antiochenae scamoniae alii, aliqvipsiae, ali3 aliud, de qua re Sarcira, Re- Modaeus, & ali). illud satis constat calidum esse tertio gradu & siccum secundo, len-gam crassamque pituitam trahere etiam elonginquo i, & quia stomacho noxium, ideo corrigente opus habere. e Colocynthis turbith & valentius pumgat, & e remotioribus partibus, atq; adeo
calidior,sicciorque est. igitur in neruorum affectibus, iuncturarii na, pulmonisquet morbis oportunus . est sylvestris cucum,ta,humi repens satiuae more,sed eo tamen
discrimine, quod illa inimica est vicinis omnibus plantis, easque veluti pestiferum
Euphorbium calidum siccumque quarto gradu pituitam valentius trahit: raro VsuNPandum , cu proxime ad venepi naturam accedat,de nonnisi Optime correctum. Est liquor concretus, effluxus siue ex arbore, i siue ex folijs, ut mauult Redon us nomen sumpsit ab Euphorbio, Iubae Regis Mauritaniae medico auctore t inuentore. opopanaxpanacis densatus succus est: ea quo aRtem panace duat, non satis comitat
316쪽
Li ν Tertius . 28 stat apud Mesuem, Dioscor ir Rodorium, ceterOS. apud Omnes tamen exploratum videtur, & calidum esse ordine tertio, si cum secundo, & pituitam crassam visciadamque ducere. Sagapenum , o panaci qualitatibus assiane, purgat pituitam tenuem crassamque: succus est, siust liquor cocretus, e quadam exoterica stirpe sauciata manans; liue P tius e stirpis radice . Fortiora composra alunt ele uarium Indum diacartham um ,
cliaturbim, hiera picra, hiera logoab, piti Iulae de hiera compos, de hiera cum mari coctae, lucis maiores, de hermodaetidis , foetidε maiores &
Melancholiam Purgantia, ιθ υον
Quae infirmius melancholiam ducunt, funt Fumaria, Epithymum, Sena,Mirob lani,Polipodium . Validius Lapis laauli, pis armenius, Elleborus niger, Fumaria, siue fumus terri infirme quia dem , sed tamen melancholiam ustosque humores etiam ex hepate venisque adicit: acris est calidaeque sicultatis ordine fere secundo. herba est notissima Epithymum calidum est siccumque is ordine tertio, ustos humores ducit fumaria valentius, praesertim Vero in quartanis,
hypochondriaca affectione, ac similibus.
317쪽
a88 Institutionum Medicina Est veluti cirrhus & capillamentum thy.mo adnatum.
Sena ex oriente aduehitur, planta est folia myrti similia emittens , calida Primo gradu, sicca secundo. purgat non modo melancholiam ustosque humores, sed pituitam etiam . stomacho inimica putatur, sed tamen aliqui id confidenter negant,ab amarone , stomacho amico, persuasi. sed illud certum est, tormina , nisi aniso, cinnamomo , vel simili corrigatur, excitare. Ex compositis mitioribus habentur electuarium lenitivum, diacatholicum, pil-ιulae de fumaria &c. . et Purgantia vero fortiora primo sentavis laetuli sena validius melancholiam purgat, armenio infirmius: uterque lapis in ijsdem fere fodinis aut aerarijs aut argentarijs peritur: Iazulus vero potius in aura4s,
unde maculas aureas mutuatur. Vtrumq;
experti iunt tum ρlij, tum maxime Tralli,nus & Brasauola. Ellebotus niger etsi multiplex est,uerus, latius, siluestris, hortensis s tamen cum depurgante nigro elleboro loquitur, verum intelligimus: validissimum omnium melancholiam usto'; humores purgantium est: eius radices exhibentur vel in puluerem redactae, vel decoctae. Composita sunt confectio amech, di,
sena, electuarium de heirythimo, pillulae
lapis laetuli, indiaucis mioores M.
318쪽
Mitiora sunt Radix Ireos, Mechoacanna, Soldanella. Fortiora Elaterium, Gratiola, Esula, MeZereon. Succus radicis ireos calidus&siccus in tertio aquam bilemque purgat: exhibetur cum sero lactis vel simili. Mechoacannaci rhabarbarum album ab aliquibus dicta, ab alijs scamonium indicum, siue americanum, radix est alba,nullius saporis,calida in primo,sicca in secundo , ex Mechoacan Indiae prouincia ad- sportata: in puluere redacta cu vino exhi-hetur ad aqueos humores purgados. Huic
similis est radix gialapa: idem pristant fi res persicorum, ebulus, sambuci medius Cortex, gummi gotte M. i. Soldanella seu brassica marina non quia' dem sortes, sed non admodum debiles vires habet aquae purgandae: eius folia in fusa& decocta in usu posita sunt in hydrope: sed quia stomacho visceribusque obsunt, ideo corrigenda cinnamomo, spica &c. Elaterium, hoc est, succus cucumeris filuestris, siue asinini valide aqua bilemq; ducit: est calidus in secundo,rumme am xus, ac bene inseisiatus ducentos annos integris viribus, imo mirabilibus vivit. sed cuia vehementissimum est medicamentu,
319쪽
xso Inas utionum Medicina ideo antiquatum est , & raro usurpatum , & recte pra paratum castigatumque. Gratiota valide quidem trahit, sed turbulenter, vomitum proinde excitat. igitur cinnamomo versimili corrigente opus est. Esula pur*at satis valide, sed noxie ut gratiota. eodem igitur corrigente indiget. Μeaereum ignea xi & acerrima praeditum validissime purgat: raro igitur usu pandum, & valde correctum. Ceterum illud notandum est, ex his nuhil tutius, blandiusque atque frequentius usurpari,quam radicem Mechoacanna.Ex compositis diacarthamum utile est,& plura ex ijs quae Pituitam purgant. Purzantia per Vomitum.
Quae per vomitum purgant, siue mitio ea sint, live validiora ; siue proprietat quadam humores sursum trahat, siue nona 'omnia eiusmodi sunt, ut stomachum peruertant atque conturbem, excitentque ad ehciedum perius, quae in eo continetur. Mitiora sunt, aqua tepida, aqua cum soximetite, iura pinguia, oleum, butyrum. Paulo validiora semen & flores anethi,&atriplicis; asarum, raphanus, radix & seismen cucumeris satius, semen erucae, niti
Adhucsortiora sunt, helleborus albus s
320쪽
ebuli flores, geniti ae , ricini semen, radix brioniae, iridis, tithymalus: Omnium Vero valentissimum est an timonium, varie praeparatum, de quo chymici miras excitant
Diuretica omnia propria intelligo calida este debent usq; ad terti u gradum ,
ac tenuissimae substantiar: cum enim ap rire , incidere, attenuare, ac sundere debeant humores , eiusmodi sint oportet.
haec sunt folia & radices petroselini, api i, foeniculi, asparagi rusci , Valerianae, pim pinellae, spica nardi, urticae, alari, eupato- ij; semen foeniculi, anisi, milh solis, char-re iij, saxistagiae, amigdalae amarae, nuclei persicoru,terebinthina,naspiritus cauchantis , spiritus salis; item alia quaedam quae non ita calida sunt, ut callit. VeneriS, cicereS, anethum. Quaedam etiam ait Sen-ner. humida sunt. vias urinae laeniunt, Vt p cyrrhiza, alth a, semina maluae. Alia frigida, attenuandi tamen vi praedita, a, stergendique viscida, atque adeo temPeran di acres calidosq; humores, ut semina melonis, cucurbitae, cucumeris,hordeum, fraga, addo radices graminis,sorum lactis, succum citri, limonum. Alia demum sunt,