Christophori Schraderi Dispositiones Oratoriae Ad ductum Rhetoricae Aristotelis concinnatae

발행: 1674년

분량: 127페이지

출처: archive.org

분류: 연설

41쪽

et ut pater eo e et daret, male vera οἶ id se possio ritu sui et Sc. Zmlitionem arguis, quod adolescens priminis rep. asse mutis, populum conciravit c Ira optimares Arist emees nile timi, non i spem s quad optimum, quod usi Dηum esset, Rita sua totum gloria se vires. Plutarch. c. 8. & seqq. Asari iam S sordes: quod ciles Mi missu vendidit, quia ne tria quidem talenta haberet ab initio, mi' a ultra centum 'po sedit, qua iusto judicia in aerariam pullicum tavaem sunt rue

i Per tam iam ostendis mendacia,quo Iace movies circuinet est, maxime autem patriae preritione , s ad retem Persa' rum assectione. Plutarch. in vita cap. m. & ILI . Diod. Si

Moratum erit si virtutes vitiis istis contrariae, suis quinque locis laudentur,& singularum pulchritudo ita commemdetur, ut dicenti illas cordi esse ex oratione appareat. Assectus hic cieri opportunus fuerit odium adversus

xatis immiaores, paucos, aliorum errores Operose repre hendunt, eorundem vero magnas ac multas virtutes,aut si hiat o premunt aut maligne laudant. Partes fidei duae sunto. nrima consulet ea cium Tlaemi,

42쪽

ma. Praestans ira autem est propria virtute viti, quam gloria utia jurum. Dilatari poterit, tum e propositionibus quae ertant l. I. Rhet. VII, 27,39, 2,&cap. I x. f. q. 7. Tum sapien tiam sententiis, qua virtutem generi longe praeserunt. Pertinet huc inter alia scitum Iphicratis dictum apud Plutarch. apophthe . 46 Fuerit Spiritus at tales quoque fuerunt Hercules, m-merus, Romulas, Alexander M. aliisve Sc. atque eo vel maximγostoditur viri virtussi nec improbiorumparentum exemplo de statu

Elmoveatur.

Educario si recta nou fuit, visium est parentum, at ThemL cocles eo laudabilior, quod non olstante prava educatione, tamen frugem pervenerit. IIec enim maxime atriam est, S generasa mextis ni uinis fallax specimen. Inde vitia ei objecta excusentur, intemperantia ρu devi raddizam emendaberit, siccus 2DIritispostea redditus

Ambitio autem & avaritia e locis qui habentur,s i.Thei e .g, 37. &Desectionis crimen diluatur, l. i. Rhet. xv. s. s. &Necessitas Gim fugam sua sit, S idem tuta a fama multi alij

fecerunt.

Altera pars fidei laudet e secunda propositione demonstrativa I. Rhet. ix.g. I s. ingenium, animum dominani industriam, exercitationem Themistoclis. Et primo quidem, ingenio maxime valui ne liqueti te stimonio Thucydidis & Corn.Ne lotis c. I. 6 a. i. ex arguta interpretatione oraculi Delphici, Corn. Nep. c. a. s.6. & 7. 3. quod intra anni spatium literas ac sermonem Persarum ita didicit ut multo commodius apud Regc in verba saceret,

, quam hi poterant qui in Perside erant nati, Nepos, c. x. , i

43쪽

36. . singulorum civium nomina memoriter reeitare potuit. flutarch. invit. Themist. c. ix. Denique argute dicta ingenii acumen arguunt. Legite illa apud Plutarch. invit Themist.

c. 32. item in apophlegmatibus. - secundo animus Themistoclis generosus apparuit prismo cum contumelia exhaeredationisnon fractus, sed advi tutem erectus est. Nepos. invit. Themist. c. I. g.3. 2. unus omnibus res stere ausus est cum mare relinquere & terra dimicare ceteri cuperent. Nepos c. IV. La. item cum pecuniam publicam e metallis collectam, & dividi inter magistratus solitam, ad triremes parandas converti debere contem: deret Plur.e.v I. & Nepos. c. a. s. Σ. 3 i', muros Atheniensium cum maximo periculo suo invitissimis Spartanis comstruxit Corn. Nepos. c. via. Plui. c. xxxiii. Q ad Miltia. dis tropaeum lacrymatus est. Plui. c. Iv. Cic. quaest. Tuscul.

Quod 3. ad doctrina ejus attinet Muscam equide non dicit,sed Politicam, Plut c.2. Oratoriam,&scientia militare. Quarto, Virtutis essiciens in ipso fuit, industria sita laris, de qua vid. Nep. in vita Themist. c. I. f.3. . Denique quinto exercitatio, virtutis & ipsa parens, Themistocli vel maxime suit curae, tum in judiciis privatis, tum in concionibus ec deliberationibus de rep. inprimis au.

tem in re bellica

His oratorie explicatis porro e prima & tertia propomtione demonstrativa virtutes & virtutum ejus opera atquesgna asserantur, atque e locis saepius citatis amplificentur. Virtutes ejus praecipuae fuerunt r. prudentia tam inpa ee quam in bello, et . sortitudo, 3. justitia, q. patriae e jusque

Concordiae amor ac cura, s. modestia 5 c. Has vero virtutes

in Themillacte suisse ex operibur &sgnia harum virtutem

44쪽

stendendum aloe amplificandunt etit. ita enim Oeet

Rhetor. noster. l 3. Rhet. cap. XVII. g. q. Opera autem & fgna istarum aliarumque virtutum in Themistocle suere, quod praevidit pugnam Marathoniam. non finem belli Persei, sed novum initium fore. Plutarch. in vit. cap q, II. Pugna ac victoria Salaminia, omnium est praeclarissimum virtutis illius opus,in qua Xerxen bis elusit & consilio, prudentia, animi magnitudine atque modestia sua potius quam Graeciae armis, Graeciam liberavit. III. Portuum & murorum exstructio provida, quantum etiam pace Themistocles polleret, demonstravit, vid.

IV. Praetor Simonidem Ceum, iniquum quiddam

tentantem, arguto verbo rejecit, quod vid. ap. Plui. in vita Themistoclis c. ix. Arguit autem hoc quam justitia tenax fuerit Themistocles. iV. Intestina Graeciae bella sustulit, quod patriae amo rem atque curam vel maxime ostendit, nihil enim saluti reip. magis est adversum atque perniciosum, quam discordia civilis. Nihil bonumsivem virumque tam decet, quam semina dissensionum tollere atque fibras istas perniciosas evellere, vid. Plui. in vita Themistoclis c. XI. VI o Modestiae Themistoclis specimina insgnia recensentur a Plutarcho in vita c. x M.&XX. Denique invidia qua cives sui eum sunt prosecuti. &- praemia ab aemulis Lacedaemoniis illi tradita.de quibus Plut- in vita c. xxx. & tandem Regis Artaxerxis livor atque benignitas satis amplum virtuti ejus praebent testimonium. Mores suos ostendendi hic passim obvia Oratori est o

casio, dum vel diluuntur Themistocli ubi stri vel ejusdem

45쪽

virtutes dilaudantur. Ad singula enim ista capita quid sen. tiat orator, quid animi ipsimet sit demonstrate erit oppo

Ex assectibus aemulatio commode hic excitabitur quia qui fieri ex alte possit ac debeat, docetur, a. Rhet. H. Epilogus e α φ& ' loco perorationum Aristotest S. Rhet. X I x. f. 7.le p. breviter colligat laudes Themistoclis, & magnitudinem atque pulchritudinem illatum imita

tioni nostr proponati

LAUDATIO ROMANDMOR .έ CEN SVR a. DE Romanorum publica morum censura legendi lani

ex antiquis Plutarchus in Catone majore cap. xxx. Luvius passim, Valer. l.2.c.9. A.Gellius i. . cap. .lea O.& l. . . c. aa Florus l. I. c.18. g. 22 Dio Cassius i. o. p. 46. dc lib. 4. ab initio. Ex recentioribus Lipsius in de Magistratu Romano cap. q. de Iv. polit. ii. Aleaeander ab Alexandro l. X. cap. 13. Wols angus Lazius Commentar. de repub. Rom. lib.2.C.Ir. PetrusGregoriusTholosanus in syntagmate Iuris l. 7 .c.16. . & lib. . de repub. c. XI i. Petrus CriniUS l. . c.3. d. lib. 2O. c. . Scipio Amiratus in Tacitum l. xi. c.a. Carolus Sigomes lib. i. de jure civium Romanorum c. Iq. Exordium e primo demonstiativorum prooemiorum' loco l. I ii. Rhet. c. i . laudet breviter, Romanos a studio omnis virtutis, quod cum aliunde tum vel maxime ex inst tuta motum censura eluxit.

Confirmatio habeat partes tres, in quarum prima Ce sorum institutio, ossicium dignitas e citatis autoribus narretur Ic h locis Rhetoricis supra saepius memoratis amplifice tur. In secunda parte exempla Censurae severiu s acta re

46쪽

3λem eantur. In tertia, comparatio instituatur Censurae Romanae cum veteri Graecorum & hodierna nostra Ecclesiasti m atque Academica, iisque mulium praeseratur

nuptim cu7M quam, neque literatam procreationem,ueque victus rationem, neque co vivium, examino ου juricly immone singulorumve hominum voluntari aut cuiatrali literum relin quelant. verum rati in domesticu hisce relus certius, stram is pallici, si, omniam cons Cui expotu amentim, uniinc inrue mo-rra conspici, constituerunt duas viros, uηum parricium, polrium alterum, qui in Eservando, castigando, plectendque cinarent, nequis a Romana S c feteta vita per voloptares diverteret. Hi seriores dicelantur, quilia licelat ot equum adimere axet senatu ejicere, s quis intemperanter vixisses Sc. Hacteuus Plutarchus. Pleb osveto, quod Plutarchus bico mittit, at alij re tulerunt si delinquerent, iidem Censores aut tribu movehant, aut saciebant aerarios, h. e. aut ex honesta tribu , rusti- videlicet, in mini v honestam, urbanam, rejiciebant, suffragii serendijuπ privabant, ad hoc tantum in civium numero relictos, ut rributi nomine aera penderent. Gellij verba sunt lib. iv. Noe . Att. cap. n. Si quis agrumsuum passu suerat Iordescere, eumque i iligenter curabat, ac neque araverat, noque μμ gaverat : spe quis ariorem suam vineamque haluerat de rebatis , ηοη id me parea Irit ,sed erat, vis Censorium, Censor qu. inrarium faciebant. Item st quis eques Romanus, equum hi fero gracilentum au parum nitidum visis erat repolitiae notatam tu circ. Haec Gellius. E duobus istis locis narratio praedi esa, sed verbis commutatis contexi a studioso oratoriae po

terit.

47쪽

Sequitur ut ostendamus quomodo implissearnai de

beant, rerum enim narrationi proximum est adjungere ma- .gnitudinem&pulchritudinem , ut docetur l. i. Rhet Ix.6 &3. Rhet. xvii. I . Amplificationes autem nihil aliud sunt 'uam enthymemata. quae demonstrent rei magnitudinem, ' a I. Rhet. ult g. . Horum principia aut ingenio sunt excingitanda aut ex Rhet. locis saepius mentoratis petonda. Enthymemata ergo huiusmodi hoc loco erunt ista:

i. Magnum ela praedicatione digκum, quo ρνμlus sese perim lectis districii , domesticis tamen cretum moribus forma dis, S ut hi ae)uani si mariti, lovi patresfamisias, providi parentes Usent, striam adeo curam adhinerit Sc. n loco ampliscationum qui extat lib. i. Rhet. ix,qq. II. Liquet ex instituta morum Ceusura praeclaia Atezexis se Romauos, quantum mali, e civium luxu S perversis moribuν ad ipsam remptib. redundaret. De hoc argumento adi Picca tum, ad lib. v. Polit. Aristot. cap. vi. PI 2I

III. Eadem iudicio est non fugi se sapientissimos hos viros

Intulf iis civitate committi, quae Ionarum oculos osseudant, nee t

meu , vel legis, vel judicis, vel acc,satoris defectis in judicium veniant. Huiuamori autem vitia censoria animari r ionis erant site. Certum signum prudentia. Signa autem virtutis inter i uda hilia sunt l. L. Rhet. ix, a L. IV. Apte vero hauc caram illis demandarum Romani. yia facultates civium censetant. His enim Paηtum sumtuum ferra ouisque popiper pecti is erat. Principium libjus amplificatio nis extati I. Rhet. vi , 93. V. Etiam idud prudeuter factum, quod duoIus arduκ hoc negotium commilierunt. Unus enimpotestate sua facile alutitur. 2 mi us cum videt tum potest in his quae uae publicam

48쪽

Ha nisi e μὴ meritu Os ιctara viroris atque autoritatu virutic magi ramu deferebatur. M. Cato sane decimo demum a consev tio anno, Scipio African- non nispois victum Hannibalem, o

Area Dctis. . Plutarch. in Catone majore cap. 3I. Livius i. 3M cap. 7 Enthymematibus his opportune interponentur moratae orationes quibus luxus detestationem, frugalitatis vero &omnis virtutis amorem singularem prae se ferat orator. Secunda pars orationis exempla Censurae severius actae, Plaudatis scriptoribus commemoret de amplificet. Primum exemplum esto illud Cassii Longini & Caepionis Censorum, qui Lepidum Amilium augurem, quod sex millibus aedes conduxisset adesse; ulserunt , ut est apud Veli. Paterc. lib. tr. e. io. Amplificatio hujus exempli' inde peti potest, primo, quod non tantum in infimi nominis cives sed & in summos Censura exerceretur. Secundo : quod Auguri Lepido tanti habitare non liceret, quanti aevo Velleij Paterc. vix habitaret Senator. Hinc enim & prisca frugalitas & arvi posterioris luxus apparet. . Tertio: Rectius norant Censores viri hujus facultates & melius illi consulebant, quam ipse sibi, qui tomen Deorum internuncium se profitebatur. Secundum exemplum, Cornelii Rustini a Censoribus senatu moti , quod haberet decem libras argenti facii. Gell. lib. iv. c. 8. Valer. Max, lib. ii. c. 9. Liri epito me lib. xiv. Amplificabitur inde, quod ne summo quidem huic viro Censoria severitas pepercit. Erat sanE Russinus manu strenimus,& bonus imperator, bis consulatu, bis Dictatura functus. Idem habebat opes illas nulli detractas, nec alieno sanguine cruentas, sed labore suo sibi partas. Tertio: Merito ita que M. Cato apud Senecam de vita beata, cap. ai. illud se.

49쪽

ψ eulum laudat, in quo Censorium crimen, erant paucae argen. ti lamellae &c. mTertium exemplum , M. Porcii Catonis , qui Manilium Senatu movit, quod is interdiu silia vidente uxorem esset osculatus, ut est apud Plutarch. in Catone Majore cap. g .hmplificetur , i. Quia severitas haec est sine exemplo, a. non aedes nec supellectilem sed ipsam conjugum conve sationem

Quartum exemplum, ejusdem Catonis, qui in Cens ra sua, pretia earum rerum quae luΣuriae instrumenta erant, decuplo auxit, ut commemorat idem Plutarchus loco cit to. Estque hoc singularis sapientiae viri signum luculentum. dum per ambages efficit, quod rceia via impetrare non poterat. ψα, ε

Quintum exemplum esto Scipionis posterioris, qui juveni cuidam equum ademit, quod eo tempore quo Carth go oppugnabatur opipare epulatus, melli tam placentam Carthaginis instar quod nomen etiam illi indiderat sodali. bus proposuisset diripiendam. Memorat Plutarch. in Α-

poplithegmatibus cap. 22. .

Cetera exempla, dum vel ob praedia nimium sumtuosa, vel ob ferreos annulos gestatos vel ob strigosos equos, vel ob. incompositos in judicio mores, vel ob verbum temere jactu pa&c. ordine suo moti sunt, strictius commemorentur. illud reticendum non est, Censores interdum ne fratribus quidem pepercisse, tantum abest, ut propinqujs aliis commissa indulserint. Fulvius sane Flaccus. Censor, ipsum fratrem suum, &quidem domesticum, quia legionem in qua tribunus militum erat injultu Consulis dimiserat, e senatu

50쪽

Exemplis Istis Interponere memineritis moratas orationes, quae singularum ex his exemplis elucentium virtutum amorem ac studium dicenti cordi esse ostendant. Tertia pars comparationem instituat, & primo Roma nos Graecis praeserat, quippe qui hujusmodi morum Censura publica destituebantur. Comoedia quidem vetus prae - sertim, quaedam civium vitia correxit , sed nimia licentia opti-. mos quoque & innoxios lacessivit, ut Periclem, Socratem aliosque. Quadere vide insignem locum Ciceronis, inter

fragmenta Iib. I v. de rep. ab August. de civitate Deil. ix. cap. s. nobis servatum. Deinde cum nostris rebuspiab. Romanam ira conserat: r Chri iani, tangentiles era . ula ductusolim rarionis, nos Dei ipsius monitu regimur: Noc aeterni prὰμj ses mane/, i 7ι ί -υ immorari raris ignari fuerun , atque exserres e ct tamen masto accuratior apud lasos quam vis nos ιυ ovium mores vigui a, ima vero. Hoc demonstretur digressu per exempla superiora tEcquis enim in regnu, provinciti aur civitaribus chri ancrum vel adium flendorem nimium, aut obpuppesiectius coptam, aut obisse ' obscentum, aur ob epulorum Iau i ias, ab ave hu inmodi, a meti 'a a plectitur Z ctr. I

Denique addatur invectiva in malos moles hodiernos ad exemplum comparationis Tullianae in Oratione pro Lege

Manilia cap. v. ubi ait: Majores vestri se mercator Ibin ιη uriὐ- sius reacta isese. Quae invectio ut cum animi motu instituatur, e lib. H. Rhet. cap vi. adhibeantur propositiones pudoris affectui concitando accommodatae. Epilogus breviter repetat laudes Romanae rei p.& morata o tione, se non seculi nostri eontem tu, sed admiratione vetustatis boni publio sausa ista ompia prq; utille lan

SEARCH

MENU NAVIGATION