장음표시 사용
171쪽
as 2 B E L G I C:AEritir Pensionarius tinus, itemque secre- rarius. Eli dc collegium rationalium totius provinciae, V II itetaeviris constans, ad eundem modum; uno nimirum nobili, quem Princeps Auraicus & Marchio Veriae&Flissingae designat, &VI quos
VIII. Iudicia se Tribunalia. IN Zelandia, praeter tribunalia in singulis urbibus, nullum est superius tribunal , sed a lingularum urbium judiciis ad
Senatum provincialem, & ab eo ad su-Premum Senatum quorum uterq; Hagae Comitis sedem habet, uti supra dixImus provocatur; eodem quo in Hollandia modo. Sunt tamen in Zelandia duae prinnobiles Quaesturae, quae a Scaldi nomen sortiuntur. qui quum insulas has in duas veluti classes dividat, a quidem qu stura cisscaldianas insulas, altera transscaudianas insulas complectitur. Ereoster &Ee vester Scheld vulgo vocant. Horum maestorem olim permagna authoritas. fuit, cum prctoria quadam dignitate conjuncta: Vtrique quippe in suo districtu,t ta passim regione civitatibus excepti. i
cinorosos coercere, vagos palates Corripere, sicarios aliosq; nebulones in vincula trahere , ac tormenus exploratos in
172쪽
iudicio capitis arcessere, denique itinera tuta oc secura reddere solebant. Sed hodie multum ipsorum muneri & dignitati d cessit, praesertim praefecto Beooser Aheld cujus jurisdictionem pene omnem Bali-vus Zirietemus 3c Tolenanus ad se trax runt. Alter carcerem suum habet Middelburgi, Sc reos coram tribunali oppidano judicandos sistit. Solet autem uterque ab Ordinibus Zelandiae designati, a Prisecto vero provinciae eligi.
LEges Zelandicae ab Hollandicis parum
discrepant; neque est nostri instituti, speciatim discrimina hic rimari. Hoc tantum dicemus ; quoad successiones ab intestato jus Scabinicum vetus , de quo supra in Hollandia diximus, hic plene obtinere, licet nomen ipsis insuetum sit; adeo quidem, ut, quum apud Hollandos repraesentatio collateralium post fratrum nepotes esset, hic in infinitum pro
De seudis quoque pauca adjungamus ex D. Frederici a Sande I. C. Commentario. Zelandica sinquit in seuda sunt vel mala , vel bona. Haec ejusdem conditionis in t cum Hollandicis de quibus supra dixi mus. Illa ad hanc primam laudorum
173쪽
classem pertinent. Nam per vasalli cujusque sine liberis masculis decedentis mortem domino committuntur. Ea tamen in re horum Zelandicorum quam praec dentium fetidorum benignior est condiatio, quod in his omnes liberi masculip riter admittantur. Zelandica mala seuda, deficientibus liberis masculis domino commissa, secundum antiqua Comitum
privilegia atque indulta, filiabus, vel, his
non extantibus, agnatis masculis, aut, si agnati non extent, cognatis masculis, redemptionem intra semestre postulantibus, pretiumque constitutum offerentibus , ex gratia speciali denuo conceduntur. Ad hanc vero redemptionem filiae pariter admittuntur;sed inter agnatos vel cognatos unus prae reliquis gradus atque aetatis habet praerogativam: admittitur tamen remotior, si praecedens suo jure uti nolit. Haec autem redemtio decim rum seudalium nomine solis datur se tribus inter propinquos latereses,nec cuia quam remotiori agnato vel cognato jus illud comperit. De pretio redemtionis in singula iugera constituto videantur Zelandicae constitutiones quas Philippus BurgundasZelandiarComes sanxit.Elapsis sex mensious, quibus redemtio non fuerit per filias vel laterales propinquos postulata, neque pretium oblatum,haec re
174쪽
ta plenissimo jure Principi commi
Situs o limiter provincia. Rajectensis provincia, quς olim Episcopatus nomine cesebatur, habet ab oriente quidem Vςl viam Getriar Ducatus partem; a septentrione partim australe stetu, quod vocant δε ivde Tee, partim Hollandiam; a qua & ab caeteris mundi plagis cingitur,utriusque limitibus per sinuosos recessiis veluti lancinatis atq; permixtis. Superioribus autem seculis longe latius patuit dioecesis;quippe quaeTrasis alaniam omnem & bonam quoque partem Frisiae tam trans quam cis Lauicam fuerit complexa: hodie vero angustioribus limitibus continetur: & vix usquam supra sex aut octo milliaria per transversum patet. II. caeli solique ratio. Aluberrima est in hac provincia aeris temperies; solum bonum atque serm
ie , quod uti magis editum est &siccum
175쪽
BELGICAE quam Hollaudicum, spauciores enim hic furit lacus dc uliginosa loca, i ita multo quoque est sulcius N aptius ad sementem fi ugum omnis generis accipiemdam . multis quoque pomariis & viridariis distinctum, amanitate cum quaris provincia certat: nonnulla tamen sui pa te intacundis sabuletis horret, inprimis inter metropolim & Amerssortiam requa Gebiam attingit.
Incolarum ingenia ct mores.'PRovinciales Trajectini a caeteris Beusis nihil moribus, perparum idiona tis euphonia differunt. sunt industrii Sccomes, armis juxta atquo humanioribus literis dediti, in quibatre multi excelluerunt; ob crebriores tamen, in urbe pra sertim principe, dum sub Episcopis agerent, tumultus, olim plebs apud vicinos male audivit; tanquam moveri facilis emet. IV.
Diυνιο provincἱa. DRovincis divisionem aliam non iuve-- nio,quam quod ager totus dividitur in
rum singuli suum habent Marescalliana,
176쪽
uti vocant,3 qui praetorio uti opinor jute hic imperat. Oppida in hac provincia sunt omnino hodie s nam olim plura fuerunt, quum latius pateret quinque: Trajectum, Durostatum, Rena, Amers fordia, cic Montsortium, & LXX pagi.
Oppidorum deseripiti. 'Etropolis hujus provinciae Traiectu
sive Vltrajectum, vulgo Utrecht, an liquitus sui volant) Ouidrecht vel trichi. De hujus nominis origine vari1 varia commenti sunt, quae non est nostri instituti hic examinare. Vrbs cane antiquissiima est, olim varias clades a Normannis aliisque barbaris perpessa, e quibus tamen feliciter se expedivit: hodie autem spostquam illam Baldericus,decimus quintus illius Episcopus, ea sorma qua homdie visitur, reaedificavit, magis longa qua lata amplissima est. quippe quae horazunius cum semisse iter ambitu suo complectatur. Sita est ad medium quondam Rheni alveum , qui superioribus seculis
per Lugdunum Batavoru in mare Britannicum se evolvebat, antequam in Leccam prorupisset: nuc ostio oblimato ab arenis 8c cursu alio deflexo , tantum Vetus no
men retinet , aquis illius jam stagnantibus. Nunc Veclita haud procul moenibus
177쪽
illius labens, dc fossa inde a Uree icis
urbano municipio e regione Vianae ex Lecca deducta, quam vulgo vocant de inert, in annoque cla Iac iiii ab Ordinibus hujus provinciae profundior reddiata , subvectionum opportunitatem immam illi praebent. Vrbs propterea dives& potens, incolisque frequentissima, quam concinnae & amplς admodum domus , tum hypogea quoque & aedificia subterranea miri & pulcherrimi operis passim exornant. AEdificia publica permagnifica; praesertim templa; quete hic permulta sunt; primaria vero quinque, B. Martini, Salvatoris, S. Petri, Ioannis de Mariae vire his.Primum illius cathedrale est omnium augustissimum, dc editissima turri splendidi admodum operis decor
tum. Habuit insuper monasteria varia, inter quae excellebant duo amplissima, equitum Melitensium unum, dc alterum Teutonicorum,suo utrumque templo &superbis admodum aedificiis nobile. Erat& egregium illud bc opulentum coenobium D. Pauli ordinis Benedictini: ali que duo in nobilium aliarumque prim riarum virginum domicellas vulgo vincanti usum extructa. Urbem perlabunt . duo alvei, eamque per longitudinem secant; nimirum ille que de ineri appellari
diximus, dc alter a masistratu urbano est δεῖ,
178쪽
etassiis, circa ann. I 3'i dc seqq. contribuentibus ad opus pro rata capitulis vel Collegiis per quorum immunitates ut vocant) est deductus: in qui de nieuove gratat nuncupatur, splendidis aedibus u trimque decoratus: ambo autem quinque& triginta lateritiis re sornicatis pontibus strati sunt. Muniti ssima quoque est urbs;& quatuor ingentibus latexitiis propugnaculis, quinque terreis , dc lateritio muro undique cincta, cum amplo vallo terreo, & lata atque profunda fossa. Quatuor illi portae sunt, cum suis singu- Iae suburbiis; quorum unum, quod de Maera vulgo appellatur, suos quoque habet muros quibus includitur , sed debiles. Arcem quoque adjunctam habuit urbs, Caroli V Imper. auspiciis extructam, vulgo Vredenburgh dictam: Verum haec anno cIo In Lxxvi i demolita fuita civibus, primum per tumultum,ob gra via detrimenta quς oppidani a praediariis aliquoties acceperant;dein Ordinibus generalibus conniventibus, & Ioanne Austrio sui putatur) non invito ilicet aliter prae se tulerit, ne Principi Auraico, in
cujus manus urbem perventuram praevidebat, usui esset ad sedem belli hic comsti tuendam. Secun aum oppidum est Duro statum,
ivulgo mite se bires ded quod Batavo
179쪽
B E L a I c AEdurum Romanis scriptoribus memoratum multi opinantur. Hanc urbem olim amplissimam fuisse prodant annales, sed a Normannis excisim,postea longe co tractioribus pomeriis conclusam fuisse. quanquam hodie nulla vestigia tantae magnitudinis deprehandantur; & admodum incertum sit, an veteris Batavoduri nomen mereatur. Oppidum hodie obsitus opportunitatem ad Leccae ripam , dc rerum necessariarum subvectionis op-m tunitatem, satis locuples. Distat Cu- lemburgo milliari uno: Ultrajecto autem tribus. Situs loci peramoenus, habetque arcem pervetusti operis haud contemnendam, in qua fere sedem habere solebant Praesules Ultrajectini; i n tantum ob amoenitatem & omnimodam commoditatem quam vitae humanae praestat,
sed quod veluti secessus quidam esset secretus a turba interpellatorum.
Rhena vulgo Rhenen ) antiquum Oppidum quod Tacito Grinnes dici opinanturὶ situm ad Rhenum quinto ab Ul- trajecto milliari, muris arduis valloque.
A merssordia Amei surtum Hadrianus Iunius mavult j a trajectu Emae fluvii. vulgo Eems qui in Velavia ortus media Oppidum intermeat, & uno as illo milliari in sinum freti australis sese exonerat.
180쪽
oppidum initio parvum fuit, ut ex antiquo muro re folia liquet; pollea productis pomeriis amplificatum. Olim quam hodie florentius, quum hic cerevitia: vicinis omnibus expetitae coctum vigeret; uti hodieque e multis aedificiis , quae faci si illam praeserunt, satis liquet ) Nunc fere oppidani ex agrorum cultura & armentorum pastura quaelium. faciunt. Habet enim oppidam ad ortum & meridiem agros frumenti feracissimos; ad o casum silvas;ad septentriones pascua.qu. re plerumque aliquot turmae equitum hic stati va sua atque hyberna habent. Oppidum utcunque munitum est, sed ob vi- . Cinum montem debilius creditur, neque
satis permuniri potuit. Publica privataq; aedificia haud inelegantia , praesertim in
. urbe veteri ; nam novae, quae sere e suburbanis nata est, rus quodammodo olent.
Ιnjuriis Geldrorum dudum obnoxia fuit,& ann. cla II xL III a MartinoRossenio capta. Distat ab Ultrajecto tribus milliaribus, itinere arenoso Zc dissicili. Porro oppidum hoc satis amplum es , ita ut vix tribus horae quadrantibus ambiri possit;
undiquaque muro alto cinctum, interius arcuato, Zc multis in ambitu turribus ornato. Quinque portas habet ma
jores cum suis pensilibus pontibus, prae ἐπ ζrca minoier. Olim murus hic vas