장음표시 사용
91쪽
72 B E L C I CZAEqui moenia illius radit, & portus commoditatem. Huic quoque superioribus annis magna accessio facta, moenibus illius aliquoties prolatis; ut jam si molem spectes, inter majora oppida annumerari possit. Nam quum antea urbs inter Ortum Jc occasum juxta Mosam porrecta tantum Lxx i jugera dc I xxxv II perticas occuparet; nunc pomerio versus meridiem & amnem Mosam prolato , duplo major occupat cx Liv jugera , Cccc xxxv perticas, quςmadmodum epublicis instrumetis sumus edocti. Templum habet structura magnificum, re turri altissima longe conspicuum: forum amplissimum , aliaque publica aedificia splendida. Privata quoq; structurae haud ' inelegantis : praeter mercaturam, quae heic post Amstelodamum inprimis viget, superioribus annis quoque cerevisi
coctura celebrari coepit, quae jam ab omnibus magnopere expetitur. . Vorichemum, copiosum oppidum& opulentum, a Ioanne ex Herculanis regulis ejus nominis septimo muris circumdatum; qui & arcem cultissimam, munitissimum dc elegantis structurae Pus, adjecit anno cII cc xxx . Mercatum habet quotidie valde frequentem.
92쪽
DE sc OPTIO. 3 'Schoo ovia leucis. Ε summa templi turri, sinquit Iunius Mos & sereno, prospicere & oculis designare licetvicena bina oppida muris cincta, praeter pagos innumeros & villas. Vrbs hodie perpulchre munita est. 9. Schiedamum , oppidum haud ita
magnum, at non inelegans, ad Sciae e
minaxium situm. Oppidani navigationi bus & piscatura inprimis rem faciunt. I o. Schoonhovia, Oppidulum in lata a Leccae ripa sedet,selice salmonum capi xa nobilitatum; creditur e Neoporti o
pidi, quod in adversa ripa stetit, ruinis crevisse. perlabitur oppidum elix ex Isela derivatus. itaque magna illi subvectionis
commoditas ex amnibus, altero praete fluente, altero medium perlabente. II. Tristi, oppidum munitum, ad
ostium Mosae suti hodie dicimus institum, sive ubi Moste fluminis alveum Rhenus Oceano affundit: In Vorna insula: satis populosum ob opportunitatem portus;
essetque opulentius nisi vicinum Rote-xodamum luminibus illius officeret. Hic superiori seculo libertatis Belgicae, qua hodie fruimur, fundamenta jacta sunt. Ager illius optimum seri triticum, aliasque fruges; sed nonnulla hic coeli gravitas ob viciniam maris. Vrbs hodie munitissima. superioribus annis Elisabeth And.
93쪽
74 BELGICAE Reginae ab Illustr. Ordinibus pignotis Io co tradita, & multis pinnis pretesidiis A glicis occupata;sub regno Iacobi I. An . Regis redemta & restituta sitit, & praesidium Anglorum deductum: nunc a prinpriis foederatorum praesidiis tenetur. Atque hae quidem minores Australis Hollandiae urbes, quae cum sex majoribus in Comitiis Ordinum provinci sententiam dicunt: supersunt in eadem par
bergum , in sinistra Mervae ripa situm
oppidum, piscatu nobile; ubi tanta tamque felix est clupearum captura, Martio ferme mense, ut die uno supra decem de octo alosarum millia retibus δc sagenis
capta in numerum relata acceperim; sinquit Iunim. in Neque infelix est in printerlabente amne piscatio silmonum dc accipenserum. De hujus oppidi posses.sione ingens fuit majorum nostrorum tempestate cotroversia, Hollandis hinc,
illinc Brabantis illud sibi vendicantibus,
ob situs opportunitatem; eoque res processit ut Hollandiae ordines solemni sacramento Principes suos adegerint ad illius retentionem, contra Brabanti ad recuper'tionem. Paret Arausino Principi; qui oppidum ab hostibus dolo iam terceptum, & postliminio singulari vir-
94쪽
DE sc RIPTIO. 7stute recuperatum, operibus, propugnaculis, fossisque ita communivit, ut hodie inter inexpugnabilia non immerito numeretur. Ab hac versus corum i gens sterum sese aperit, pluribus pagis jam ab anno cIocccc xxi hic absorptis: in quo felicissima est salmonum captura, ita ut anno CIo Io c xx in urbe
Durdrechto solum 89 21 salmones publice vaenisse observatum sit. I 3. Husianum, sive I seu a oppidi Ium aedificiis egregium, satisque copi sunt; adhaec jam munitissimum , utpote in limite; praeterlabentem Vahalim pro-sipectat; castellum habet elegans & magnificum multisque pagis late imp
I . Morcomium, vel potius i ou-drichemum, Alcenatensis districtus caput, extra Hollandiae fines in Gallica ri pa , juris tamen Hollandici, situm ad Vahalim, e regione Loevesteyniam arcem, neque multo longius Gorichem prospectans; mediocre oppidum, sed valde munitum. paruit olim HOrnano comiti ; Walburgis autem a Nyenarendi Philippi Mon orentii,qui anno I s68, ab Albano capite multatus est, dominium Alienatense simulque oudrichemum Hollandiae ordinibus vendidit a
95쪽
is. Viana,Oppidulum quadratum,ad sinistram Leccae amnis ripam; paruit ha- ctenus Brederodiae familiae, quae liberum
illud a Regio imperio sibi semper asseruit, negavitque esse Hollandici vel soli vel peculii: quae lis dijudicata nondum fuit. inquit Iunius. J Castellum habet
opere pulchrum & validum: territorioque imperat satis lato. I 6. Moerdemum, sive Moeria non ignobile oppidulum, cum suo mercatu, tum aedificiorum splendore: palustri loco conditum, ideoque munitissimum natura loci, & opere quoque. arcem praetem ea habet non invalidam, sed cujus muri prae vetustate jam nonnihil sunt deso mali: perlabitur medium, Rheni quondam medius alveus. Extra urbem grandis vis laterum & tegularum coquitur, ex quibus, praeter agriculturam, magnus
IT. Oudeυυatera, oppidum probe munitum, muris fornicatis, olim &
dium eleganti satis structura 3c oppid
norum opulentia quantivis pretii: Sed ann. cII IO Lx xv abHispanis vi captum,&, omnibus pene maribus ad internecionem deletis, omnibusque fere domibus incendio haustis, solo templo excepto, misere deformatum; uti vix hodieque respirare potuerit. 1 8.
96쪽
DE sc RIPTIO. 7ris. Uel ieinium , oppidulum tenue, sed opere satis validum: peculuam quondam Comitis Burani,nunc Principis Auriaci; controversi juris inter Trajectinos& Hollandos I9. O spera, oppidulum Lingae amnis ripis adsidens, non magni pretii. Archelensium Dynastarum olim fuit seudum hodie a Boetselaria familia possidetur.
a. o. HAectimum, ad eundem amnem
positum; oppidulum vetustum, quodque arcem habuit antiquissimam, quae nunc plane disiecta est.2I. Leerdamum, oppidulum muro clausum, Lingae item adsidens. paruit Comiti Burano, cujus filia 6c haeres unica Anna Egmontana, illud intulit in f miliam Principis Aurantiae; de hodieque a Principe Frederico Henrico possidetur. alioqui non magni momenti, quum arx, quam olim habuit elegantis. simam, nunc plane destructa sit. - 22. Sura inquit ciuiccardinus Qque
Geldriae seudum est, neque sui quidam assirmantὶ territorio illius includitur, sed peculiaris quaedam & distincta est ditio, Geldriς tamen confinis. sita est non procul a Linga flumine, ad exiguum illum
torrentem, quem vulgo fossam molarum appellant; ac Tila leucae tantum ii
tercapedine dissita. Oppidum prorsus
97쪽
τ8 B E L G I C AE mediocre, sed muniti Ima arce praevalidum. Comitatus gaudet titulo,& territorium habet satis amplum: Qui comitatus connubio pervenit ad Guillelmum Nasisovium Principem Arausinum, in cujus milia hodieque manet. 22. Nardemum, sive mersia oppidulum muris arduis circumdatum; domuustructura dc elegantia impar. Hic annoc Io In Lxxii Hispanus miles,quanquam apertis portis deditione acceptus, contra omnia divina humanaque jura, corruptis dolo foederibus, cuncta indignisi simis caedibus , stupris, flagitiisque immanibus complevit, nulla aetatis sexusve habita reverentia ; ipsumque oppidum tam misere deformavit, ut ne hodie quidem pristinum nitorem recuperaverit.
Est alioquin caput ditionis Goedelandicae, quam hodie corrupte Goylandiam vocamus; quamque olim Imper. Otto IGoedelae coenobii Alienatis Antistitae donarat , sed postea Comes Hollandiar a quisivit. 23. Mesopum oppidulum distat ab
Amstelodamo i milliaribus. hinc muro
cingitur , inde Vecta qui e Rheno Trajecti originem suam ducit alluitur. a disicia habet pro loci coditione satis splendida; oppidani opulenti, utpote qui Ο-Em quido pannificio rem secerim, nunc
98쪽
DEsCRIPTIO. 79cermisia toti Hollandiae dc vicinis provinciis expetita.
Σ . Muta distat a Wesopo ad 1 ci passi. m. qualicunque muro' & vallo septum oppidulum, raris & mmilibus aedificiis:
medium interlabitur Uecta,sublicio ponte junctus. Adjacet illi arx opportuna, a que utcunque munita, ostio Vectae in s num australis steti sese infundentis apposita. Atque haec fere oppida Hollandiar a stratis , sequuntur septentrionalis sive westseisiae urbes atque municipia. et s. Olmosa, sive, ut vulgo, maria, tribus milliaribus Horna abest. Urbs nitida ; olim undique lacubus aut stagnis circumdata; quorum jam aliquot incolarum industria exhaustis aquia in pascua sunt conversa. Antiquitatem suam ab anno iot xxx accersit: constat sane ante annos quadringentos & quinquaginta a Nesistisiis incendio corruptam; nunc ab insultu dc impressi ne hostium Vallo egregie tutam, aedificiis splendidis ornatam, populosam , & omni genere
Commeatuum abundantem esse. Nomen
meruit superioribus annis, Hispanorum exercitu post Harlemi deditionem amoenibus suis sortiter repulso. 2 Q Horna circa annum Domini c m.
ccc primum adisi xi ccepit, quum in
99쪽
8o B E L G I c AB sinum illum Danica navigia crebrius appellerent cum bubulo pecore ad mercatum sub Aprilem mensem. Haec Frisiae occiduae metropolis audit, habetq; monetam Nest-Frisi'. Oppidum est copiosum: saepius auctum, ita ut hodie Iosci perticas complectatur : ex semisse mari sive freto australi alluitur; reliquam partem, amoeni agri & laeta pascua cum p gis minime obscuris & locupletibus cingunt. Plateas habet per plas; portum tutum & tranquillum in interiori siniti Et licet nunc commercium illud Danicum fere Enchulam translatum sit, tamen urbs navigationibus in omnes pene orbis partes, de navium struendarum
singulari peritia, in summam frequentiam dc opulentiam evasit. 27. Enchusa, in septentrionali Hollandiae parte; oppidum elegans, dc nat ra loci admodum munitum; maris furori objectum, quem in extremo terra
margine situm despicit; opibus , quas mari peperit, insigne. lateritiis plerisque
aedibus ornatum; paucioribus ligneis, ob incendiorum periculum, quae semel iterumque olim expertum metuit. qua mare respicit, muro; qua terram, vallo te
reo cingitur. Oppidum hoc factitii salis gloriam affectat, numerosis admodum longo secundu aggerem tractu extructis
100쪽
Drs c OPTIO. st tectis salariis, in quibus strues salinaruri aggestas videre est, sudantibus noctes diesque operis: quae Olim extra vallum, nunc intra illud recepta sunt. Oppidani homines mavi & industrii, ex Armoricis civitatibus atque aliunde salem asperum dc pullum devectum, cortinis amplis excoquunt astuta marina, quae non nihil inertem mitemque gustui salis saporem corrigendo exhibet, ac candorem mensis cibisque gratum arte conciliat. Hoc oppidum Neptunium dici jure queat, quod fatali illa inquit Iunito haud scio qua immutabili sempiterni ordinis lege, maris quoddam imperium Scclassium agitaverit, propitio Caroli Caes. dc Philippi Regis studio atque favore,
quando uterque non aliis temere navibus vitam suam, hic in transinittendo Oceano, ille in suscipiendis expeditioniabus commiserint. Ampliatum id oppidum postremo, amo CI I XCI, pommeriis longe lateque productis, & vasto
terrarum spatio intra vallum accepto, ita ut nunc extra vallum vix sesquihorς sp tio ambiri possit: verum magna hujus incrementi pars nullis dum aedibus aut admodum raris superstructa est.28. Edamum, borealis itidem HONlandiar oppidum, non inamoenum, tum