D. Francisci Maurolyci ... Opuscula mathematica

1쪽

Ex Bibliotheca

majori Coll. Rona. Societ. Iesu

4쪽

MAURO LYCI.

ABBATIS MESSANENSIS,

Opuscula Mathematica ,

primum in lucem adita, cum rerum omnium notatu dignarum. INDICE LOCUPLETIssIMO

5쪽

AT ALOGUS OPVSCVLORVM

in hoc olumine contentorum.

De Sphaera liber unus. Com putus Ecclesiastiens in summam Ollectus. Tractatus Ilistrumentoriim Astronomicorum. Tractatus de Lineis horarijs. . Euelidis pro postiones elementorum,libri Tredecimi solidorum tertii. regularium corpor uni primi. M ulicae traditiones. De lineis horariis libri tres. Quibus omnibus . Arithmetieotum tibii duo demum accellerunt.

6쪽

ILLUSTRIS S

ET EXCELLENTIS S.

Metauriensium, s Vrbinatium DUCI, PIS AVRIENSIUMQUE

Principi inclyto. FRANCISCO MARI E IL

va VM superioribus mensibus6nlustrissime Princeps

librum hunc Celeberrimi . Mathematιci UMaurolyci excudendum curassem, eum h iam absolutum deinde edere statuissem , anxi du perple. xusi fui, quemnam promulgando nunc primum libro inter ε Mathematica volumina ct ι ammo, m8 con cuo,nec tenuis opera pretium lessoribus

mea quoque cura ae diligentia, quam eruditis ni philosopbi monumentit imprimendis adhibuissem, clarior 'lendidior I redderetur. Uerum c illustres viros complures, eos i praesertim, qui auctoritate, nobilitate, di Gratia excellunt, mihi pro Misissem: te unum, 'Dux inclIte ac praessan . L me, tandem delegi, tanquam nobilitatis, gratiae, cumritatis h nomine caeteris praeferendum , earum ii rerum ιn prιmis cognit. one, quas in optimo Principe sapientes designarunt: iidem, vix in uno ac altero reperire

7쪽

potuerirnt. UuMores enis tim mihi animo eos repetenri, cum eas, qua ad immortalii tatem contcndunt, artes tam diligenter excoluerint, id potiss-mum attendisse videntur, ut homines gentem amisitamve aliquam ,unde omneum exempla virtutum emanarent, essent in poster u habituri. Namque Franciscum Arariam auum tuum segularis rei militaris peritia,ct ampli

simi honores habiti, nobilissimis ex perlaulosi imis bellis parti triumphi,

tanquam Imperatoriae dignitatis exemplar, Mavortia, disciplinae legem as regulum haud immerito constituerunt, iucundis ami eius memoriam p feris reliquem it, . Iulium deinde patruum tuum,quin eum vitam intue tur , moles, instituta , Nudini contempletur; ct nihil humile, ni biI obscurum, nihil vulgare, ampla omnia, praeclara, digna genere tanto ab eo quotidie agi coni*iciat; in sacro cardinalium catu prim.is obtinere negabit e Parentis tui demum qui baldi, meri o ambigere vi extur homines, m gisne virtus in bello, an in pace sapientia ac moderatio enituerit. Illud γιd m asserere audeo , veminem esse, qui dubitet eum parentis sui O nat ira, intento, omni denique anteacta vita dignum sese filium praestitisse.

Qui cum a Deo Opi mo Maximo ad calcflcm immortalitem nuper vocatus fuerit, te silium paternae auitae β irtutis imitatorem Araulum ii reliquit

quem ad omnem laudem natura genuit,ac disciplina erudiuitia quo uno stu ldia liberales ii artes sua repetunt ornamenta; quique, cum opibus valeo, t acumine mentis excelJ.υ, eo omnes citras traducis, studias dirigis, ut in genuae huiusiemodi artes ab omnibus penῖ neglecta Principibus,tua benesi centia sussultae recreentur. Praeclare tu quidem l . t. re illarum cultu qui iam obsoleverat, O Matbematicarum praemiim, quas a tenera aetate sudiosi stud didicissi,in pristinum decus gloriams reducere conaris; dum amtiquorum in hac disciplina libros, hominum incuria vel improbitate corruptos quaru emendatismos peruulgari curasti. Quapropter ego quoque, cubarum artiumstudia mirificὰ cum Budiis tuis congruere per exissem , feci non inuitus t in eadem disciplina librum tuo digni mum patrocinio, sub tui praeclari nominis , tamquam Principis, O eruditismi sapientissmil

Pruicipis, audiicio imprimendum curarem . Tuae erit humanitatis, animis altitudinis consilium nosti um non improbare, voluntatem Hucre, nos' in posterum reddere alacriores ad longe maiora aggredienda, longes illustri ra nostri in te animi signa ostendenda. Quod ut eueniat, , Deum precamur, ut te,comuni omnium causa, quam diuin e nobis Ieruet incolumen. Vale.

8쪽

INDEX COPIOSISSIMUS

IN LIBELLOS,

DE SPHAERA COMPUTO ECCLESIASTIC o,

elementorum Euclidis, M:ι icis traditionibus, ac demum iterum de lineis horariis.

Alphabetica serie digestus.

uitas, qualitates vocum, & son rum , 'unde cauia sentur. I 46

Additio pro ali. quot figulatu lateribus. Ir Item pro scientia oldchatum. ibid. iAequator sphaerae qui 'Aequalitas initium proportionum I FOAequinoctia, Solitiva, ad quatuor tem

Aequinoctialem inter de Tropicude. LenIiam, situs. I Aequinoctialis artitudo qnomodo depreliendenda. . 13 Aequinoctialis parallelus qui. I 6x Aequinoctiorum retrocessio Aequinocti otii, ac Solstitioru pucta. Io Aer eur Octahedrica forma praealtus dicatur. 2Aer repercussus sonum essicit. a s Alceus, cui inueutionem tibiae adscribat. asyAlexandriae latitudo quot gradus. εο Altitudinis euiuspiam , vel longitudinis spacium, quomodo perquadratum geometricum innotescit. 4'. so Altitudo quaepiam ob aliquid impedi. mentum inaeeessibilis , quomodo mensuranda. so Altitudo: Solis. & umbra per singulas horas quomodo describendae. χιν Amblygonium triangulum.

Ampullae arenariae,qn inuenm. Io Anaximenes Milesius horologii Seioterici inuenior. 36r Cuius usus apud Romanos quanto tempore sulti ibidem. Anguli tres coniuncti quid efficiant. A ntuli omnes rectilineae figurae cui ullinet coniuncti,quid conficiant.

Angulus quid. 4Αngulorum species. ibid. a 3 Angulus

9쪽

INDEX

ibidem

A ligulus solidus unde fit.

in triangillo,quilis, qua ni iam va.

Annus duplex. 23 Annus Arabicystiqui. ibid. Annus AH p sy ibridem. Annus Romanus.. ibidAntipodes siue L itichthoties, qui. i Anuscij,qua. a TAntaeci, i vcst , in coi apositis Saequalibus parallelis habitantes. 1 Apollonius prior inuenctor Araneae rsi Apotome quid, asyΑpotome quorum sit disserentia. 1 7

Apotome quot Commatib is maior,&minor. I 8 Apotome quot Commatibus maior quot vero minor. is 3 Aqua cuius figurae. Aquae forma cur Icosahedii ca. I 3 Aranea ex quibus constet. 7i Archades primi in Latium instrumenta musica intulere . i s 'Arctico sub & Antarctico degentium situs. Is Arcticus,& Antarcticus, paralleli. II Arcticus, & Antareticus, qui parallelisint. I 63 Qui circuli sint vocati. ibi. Arcus astri diurnus quomodo inu Diendus. 236 Arcus coalterni die tum & noctium sunt inuicem aequales. Armillaris instrumenti usus. 78 Armillaris instrumenti fabrica. 77 Aristarcus Samius Scaphae, siue hemi

spheri j iuuentor, de Disci in plani

Aristoxeni allucinatio in sectione toni. I sAristoxenus vocales differentias secundum graue& acutum in qualitate ponebat. I 'Aitis omnis subiectum infinitum est :sed opera nostra efficitur finitu. I 7 A se sic aliti obliqua , quomodo in malenda. 3 εAscetissionalis disseientia astri quomodo uiuentitur. i 36Aseeusian alii disteretia sellae.quae. 16 Ascensionu,vel descensionu mora. I 6 Asiti locus magnitudo, latitudo,ascensio, declinatio. I Astii Ioel kisus , α , aspectus diuersi

tas.

Astrorum ortus Sc occasus. Astronomica praeambula qli da. A strωlabi Tlicoria,& fabrica. . .

A si solabi selittores,'qui. Astrolabi dotium quid habeat. Amolabi faciei descriptionis recollectio. 72 Astrolabi.vsu . . . 7s Astiolabum imperfectionis, quare argui non potest. Alirorum corpora sphaerica. Auditus ex quo fiat. An rei Numeri dispositio. Augis linea Cuae. Aux quid, -- Axes coniugati qui. ci Axis sphaerae, qui .

Axis Iecta,quae.

Aetim ut Arabicὰ quid vocetur.

6 ITI

7o De literra B.

B Litera quid in mii sica recipiat, de' quando diuersificet. Is 3 Eales, si fuerint celsitudinibus reciprocae, fisuras aequales es Iri necesse est. 6Basis est graduum principium. iso

Basis conica,quae. 26

Bassis pyramidis ad basim octahedri, in

eadem sphaera comprehensi, est secqui tertia. 26 Berosus lialdaeus Hemicycli 3 excau ti inuenior. Iε Illi sextus quando st. 31 bissextus,& eius inuentio. 3 α.& 3 3Billexti, Concutientium, Literaeq; d mmicalis inuentio. 12 Boetius in determinandis interuallo

10쪽

INDEX

Deliteia C.

C A lculus laterum, de perpendicula

rium figurarum planarum, d solidarum Calculus v alium proportionu. Iso Calendae, Nonae,& Idus. LyCampanus scripsit de Computo. l. ICampanus errauit in traditione elementorum Euclidis, sed a Io. Reni-moniij eorrectus. iCampanus quomodo de sphaera, ScComputo scripserit. ibit Canobus stella ubi eonspiciatur incipere horizontem radere. yyCanonicae Horae. 47 Cantilenarum genera tria. I 'Et ex quibus procedant. Is 2 Chorda quinta in musica a quo adi cta. I TA quibus caeterae usque ad undeci mam. ibidem. Chorda linea qua . 26 Chordae in circulis proportionales diametris , similes abscindunt porti nes. 1 Chordae duae semicirculum complentes, angulii continent persectu. II Chordae, ac sinus. 229 Chromaticum cantilenaru genus. I 'Chromaticu, ae molle,cur apud b. I 12

Rotundi apud L.

Circulus,quid. Circulus polo meridiano propinquior, in maiorem periseria proijcitur. 62 Circulus altitudinis astronomicae, quii 63 Circuit omnes duo,omnesq; duae sphaera sunt adini lice silmiles: de quare. 1 Circuli duo similes in quot upla ratione diametrorum. 6Circuli in sphaeris, quorum diametrisphaericis diametris proportionales, similes abscindunt sphaericas prinportiones.

Circuli paralleli in sphaera qui. Circuli maiores , dc minores in siphaerantiales. ibidCirculi diuisio.

Circuli altitudinum, qui. IIcirculi per polum radiantem in sphaera incedentis, qui rectilineam umbram proiicit, a quales periseriae per radios, sub quibus aequales angulieomprehenduntur , in spacia aequalia in subiectum planum proijeiuntur : quorum a contactii remotius, maius est. 66 Circulorum obliquorum in sphaera existentium, umbrae in planum subi ctum proiectae, circulares proijcium. x μοῦ ... 63 Circulorum semidiametri eireum scribentium bases singulas quinque corporum regularium,in sphaera, euius diameter duodecim pedum, inscriptorum. I

Circulorum & linearum positio. I 63 Circulorum horariorum super aeqκatore, de parallelis mutua sectio . 168 Circuli horarij,qui. I 63 Circuli horarit,qui de secantes. 82Cireuli tangentes, qui de quot. ibid. Circuli a centro ad latus Trianguli aequilateri in circulo descripti perpendicularis, dimidium est siemidia metri eiusdem circuli. I 27 Ciuitatis , aut loci cuiuspiam latitudo I 63Claues Festorsi ,3c earum inuentio. o Cluuium arquatio. ibid. Climata,quae,& quot. 18 Coelum cuius figurς, ac motus. 'TCoelo quae forma congrua. ibid. Coelum primum, primu mobile. Io Coincidentiae linearum,quar. 4 Columna figura. FColumna tetragona, ad suum serratile dupla. 6 Columna ad suam pyramidem tripla. ibidem. Coturi duo. II. IssComma quid sit. 1 7 Quae & sectio. de IssComputus Ecclesiasticus. 16 Com-