Thobiae Nonii iurisc. Perusini Interpretationes in nonnullos Institutionum titulos primis annis in gymnasio Perusino explicatae. Cum indice totius operis

발행: 1586년

분량: 703페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

111쪽

Infit tutionibus

definitione posita hanc penitus excludit difficultatem. Nam nomen istud Iustus, ta , tum , emphasim dicitur habere: & significat id, quod est persectum , & ex omni penitus parte completum, Et hinc dicimus iustam haereditatem illam , quae omni iure defertur.l. 3. 3 de illo. ubi ita Bude iis declarat. ff. pro socio probatur etiam in l. a Barto. adducta , nempe. l. cum filio. f. fin. ff. de leg. 3. de late ex humanioribus scriptoribus probat Budeus ind. g. de illo: A lciat. in l. lege obuenire T. de uerb. signific. in lib. . paradoxorum cap. vii. R probatur in I.fin.M. si tu. sto: iunct.l. metum. la. Σ. T. de eo quod mer. caus. ubi iasus metus dicitur esse ille: qui in virum constantissiimina caderer r & sic ille, ultra quem alius maior esse non potest. sc etiam in proposito testamentum dicitur esse iusta, i.'perfecta , & ex omni penitus parte completa uo-Iuntatis nostrae sententia de eo , quod quis post mortem suam fieti uulta: sed codicilli, donatio causa mortis, conistractus post mortem contrahentium collatus , dc alia id genus , non continent perfectam , & ex omni penitus parte completam uoluntatem disponentis de eo , quod post mortem suam fieri uult : quia licet contineat Gententiam disponentis respectu casuum in illis dispositio-Nibus comprehensorum , tamen superest adhuc semen tia disponentis in aliis, quae omnino post mortem eueniunt, nempe in haeredis institutione. ergo codicillis , donationi causa mortis, contractui post mortem contrahentium

collato , & aliis dispositionibus id genus , definitio ista

testamenti non conuenit. Nec dicas cum Castren. quod&codicil respectu sui dicitur perfectus, & ex omni pa

te penitus completus r nam licet dicatur persectus & ex omni parte penitus completus respectu sui, non tam eri

potest dici persecta, completa, & plena sententia defuncti de eo, quod post mortem suam fieri uoluit ' quia aliud ultra codicillos superest, quod uelit: defunctus , nempe haeredis institutio , quae in codicillis, & aliis dispositioni-b praeter testamentum fieri non potest. l. a. C. de codicillis. Et ita ego hane interpretarer definitionem. R est ue-

o rissima

112쪽

De Tecta mentis. 3I

rissima stat se Ilor in interpretatio. Vnum tamen est, quod

videtur contra interpretarionem istam obstare, textus siquidem in l. i .M. siquis ex fundo. f .de haeri d. institui. nam

dicitur ibi quod squis ex fundo haeredem instituerat, nec aliud disposuerit. testamentum illud ualet : & tamen non est ibi pei secta , & plena voluntas testatoris : sed respondeas , quod testamentum illud sustinetur ex eo, quod detrahitur mentio fundi, & perinde est, atque si simpliciter illum haeredem instituisset, ut ibi textus ait r& sic saltem ex coniectura constat de plena sententia testatoris.

Secundo principaliter conita banc definitionem cibi j-cere potes: quia ut bona sit definitio, substantiam rei defi-Ditae debet complecti,& continere Barto. in l. I. E. eodem. Pristo t. in 6. Topico. Boet. in 1. Sed haec definitio non continet substantiam rei definitae, ut probabo , ergo non bona . Minor probatur: quia de substantia testamenti est. ut uel scriptura haeredis nomen explicetur, uel uoce nuncupetur. l. lianc consultissima. C. te testamen. lege haerede palam in princ. T. eodem nutu.enim haeredis institutio fieri non potest Doelo. in d. l. haeredes palam in princ. Sed inliae definitione, neque scripturae nominis haeredis, nec ueeius nuncupationis fit mentio:ergo definitio ista est testa-

44 menti substantiam non continet. Huic obiectioni, & similibus, quae possent in hac, & in alijs definitionibus fieri, respondeatis, quod definitio . bet ponere substantiam rei definitae, hoc est quid ditatem,&essentiam definitae reis ut isti dicunt in eum definitio sit oratio, quς quid res fit

explicet Cicer. in Topico . ea vero, quae sunt de substantia rei definitae, necessario in definitione comprehendi non debent, ut probatur in desinitione usucapionis tradita a Modestino in l. secunda E. de usucapio. ubi tituli, & bonae fidei nulla fit mentio, & tamen constat illa esse de sub stantia usucapionis supra de usucapio. in princi p. Proba tur etiam ex definitione matrimoni j, siue nuptiarum posita i Iustiniano supra de pallia potestate in prin. ibi enim nulla fit mentio consensus,quem tamen exploratu est esse de

113쪽

Inctitutionssus

de substantia matrimonii. siue nuptiar sit. l. nuptias. T. de regu iur. sed quod intestamento nomen haeredis, uel scribatur, uel uoce nuncupetur, non est quidditas testamenti, sed

potius de eius substantia .ergo hoc in definitione necessario comprehendi non debet. Tertio& ultimo a pponere potes: quia ut bona sit definitio, cum suo definito conuerti debet l. I. i. r. ff. de dol. Sylii. Dupt. lib. . num. clxΣvi. declarat pulchre Pontanus noster in Li. in princ nu. xxv. cum seq. T. de acquir. posse. Sed haec definitio non conuertitur cum suci definito, cum non conueniat testamento militari, ut probabo. ergo bona non est. Minor probatur: quia definito tosta menti est . ut sit iusta uoIuntatis nostiae d. l. T. eodem .sed testa mentum militate noest iusta uoluntatis nostrae sententia. quia siue interpreteris per seclam uoluntatem, haec noti est perstet, cum milis pro parte testatus & pio parte intestatus postit decedere. l. ius nostrum. H.de reg. iur. siue etiam interpreteris iustam. i. Ienne, haec non est sistennis uoluntas ui infra ti. 1 & l. i. T. de milit testa. eroo definitio testamenti no conuenit militari testamento. Huic obiectioni respondeas, quod uerum est non conuenire: quia in d. l. i. solum paganicum testamen tu

Eafinitur non militare quod habet propria & singularia tri-ra necessario separatim pertractari debetut est tex. in l. 1. T. de milit. test. Gl.in uerb. sed ut in duas partes diuiditur in prima allegat textum concordantem , in secunda contra textum Opponit. Secunda ibi argumentum contra. Dicitur in textu nostici quod ius antiquum & correctum ignorari non de bet: contra hoc opponit Accurs de l. uni c. sin uero talis

in fin. C. de cad. toll. Huic oppositioni licet Accur s. non respondeat J Fab. tamen hic quem Aret. sequitur, respondet quod ideo prohibere uidetur Imperator in d. g. siti u

rotalis ne ius antiquum reuoluatur: quia prolixum erat,& implicitum , ut ex eo textu probari uidetur ibi nequis Meteris iuri, perplexitatem reuoluat : quasi innuat quod si vetus ius pcrplexitatem non contineret , reuolui deberet. Haec solutio tion placet. Vigi. hic perplex: tas eo im

114쪽

Dὸ Tessamentis. 32

s ut ipse alti non debet esse impedi meto,q uo minus ius antiquum no reuoluatur ubi aliqua inde urilitas percipi possi,& pra extam quia Iustinianus ibi in perplexitate se priucipaliter non fundat. Et ideo altera de sorte uerior est solutio, quod ex eo ius antiquum reuolui ibi non debet, quia casus illi in noui i uris compositione specialiter comprehesi sunt in textus ibi expresse ait. Quale arguendo a contratio sensu si in noui iuris compositione casus illi comprehesi non essent, non negat rex ius antiquum reuolui debere. Et haec est vera solutio. t Sed hic mouent docto. necessariam. q. nunquid correcta & antiquata lex allegari possit 3 Circam quam q. s ne confuse cum ipsis procedamus j duplex est necessaria inspectio. Prima est nunquid lex correcta possit allegati ad declarationem . & intellectum nouae legis, vel etiam alia tum legum λ & in hac in pectione intrepide concludas allesari posse, ita uult glin l. i. in princ ingi. magia. in fin. fficie coni ungendis cum emancipato liberis. Fab & Aret. hic, & tradunt Mode r. in l. illam. C.de collat. probatur autem hoc in textu nostro, ubi ut perscctam testam ctorum declarationem haberemus, an liquum, & usa correctum ius Imperator adduxit, probatur etiam in c. legimus il x. 37. distinet. t & facit optime id quod Dotat Abbas in ca super speculis ex tr. ne cier. uel monach. ubi dicit, quod licet prohibitum sit clericis audire ius ciuile, hoc tamen non procedit, ubi illud audirent quo ad eruditionem canon um, ut est gl .expressa in c. episeopus. 37. distinct. si e etiam in proposito nostro, licet prohibitae sint allegari leges correctae, ut infra dicemus . noc tamen non debet procedere, ubi ex illis ad intellectum, & declarationem aliarum legum deueniremus. Et hinc potest inferri, quod licet hocile ex. C. de Theodosiano, ex Cati insti tutionibus.& ex Iulii Pauli sententiis, quae nuper in lucem redierunt, aliquid allegare ad declarationem legum in corpore iuris contentarum, ubi earum intellectus dubius esset, ut hic Vigi. animaduertit. Altera postea est inspectio. Nun quid liges correctae possint ad causarum decisionem alimsari Z in hac , spectione ties sunt considerandi casus. Pri.

115쪽

amus casias est quando uolumus correctas.ll. ad illarum ea usarum decisionem allegare , quae iam deductae sunt in esse tepore: quo leges illae corriguntur. Exemplum iam est elapsus mensis , quod titius decessit relictis duobus filiis altero masculo,altera femina. Modo hodie fit hic lex municipalis, uel statutum corrigens ius commune, quod in sue cessione parentum masculus si minam excludat: & sic corrigitur. l. maximum uitium. C. de lib. praeterit. Dubitatur modo. an successione istius titii debeat adduci ius municipiale corrigens,an uero ius commune correctum Z Et hoc casu dicendum est , quod cum mors titii ante correctione iuris communis contingerit, in eius successione ius commune correctum inspici,& allegari drbet: ita uult Barto. in I. omnes populi in fina .ss. de iust. & iur. in l. filia. G. denis.

Bald. in l. unica. num. 1. C. de iusti . cod. confir. & sequuntur doct. communiter hic& praesertim recentio ira probatur hoc expresse in authen. ut cum de appellat. cognos . in

princ. ubi etiam id not. Bart. Et est ratio quia respectu illarum causarum .il. illae correctae non dicuntur, t quae cuim corrigitur lex, dicitur corrigi respectu futurarum causarum. non praeteri rarum auth. haec constit. interpret. prior.

constit. in fin. Hoc tamen intelligas procedere ubi lex corrigens simpliciter loqueretur, secus uero si disponeret, ut leges antiquae intelligantur correctae etiam quo ad praeteritas cau sis Bald. in d l unica num. 1. C. de i ust .cod. confir. Pan iudistincte uerum sit non disputo. uideas Bar. in d. auth.

Secundus est casus, quando lex correcta adducitur in casu correcto. Exemplum extat hic decretum quoddam , lex

quaedam, quod quicunque praedia sua uult alienare ; debet

primum uicinos suos requirere,& iis emere nolentibus potest dominus cuicunque uult uendere, si uero uicini requisti non fuerint, posIniar intra annum alienationem factum rescindere. Pone modo , quod haec corrigatur lex. ac permittatu ν domino uendere cuilibet. Dubitatur an si praerudium irrequisito uicino uenditum fuerit, praedicta lex cor. Iecta

116쪽

De mmentis . 33

recta allegari possit. ut rescindatur uenditio. Et in hoc e su dubium non est huiusmodi legem ad suci. & allegari non posse, ita dicit Port. hic & Tollent. supra in textua l. xsequuntur ceteri. Probatur tum in authent. de natura usurpat. ubi legem eorrectam nullius utilitatis ,& inualidam esse Iustinianus ait, tum etiam in I. prima. f his igitur. C. 8 de emendat Cod. l Et hoc adeo uerum est: ut qui hanc comtectam legem alligaue iit, in poenam falsi dicatur in eidisset ut probatur in t Frima. 3 hunc legitur. C. de Histin .eod. con sirm. facit i.fin. ubi not. Bart. T. de hals. Ac est text. in l. secunda.* has itaq;. C. de uer. tui .enucl. &ita uult Bart. in l. omnes populi in fin. f.de instit.& iur.3c Aiet. hic. Hoc tamen ollimum,quod petna falsi t neatur, qui ad decisionem causal um legem correctam addux iit, declara non procedere, . tibi ex tali allegationi nemini fieret praei udicium. Poenae enim falsi non est locus, ubi nullum fit alicui piaeiudiciunis glos Barto.& docto .in L .damus. C. de fall. Bart. in l. i 3.quim rationibus,in l. si quis legatum col. s. cunda. Teod. tit. de sali. Alexa n. consit. lxx. uiso processu cor . penuit. lib. v.&consit. lxxiiii .col penult. in prin .eod. lib. Et facit quia mendacium nemini nocens non est puni bile, ut per illum textum dicit Bal .in l.fin. T. quod sal. tui. censetur enim negatorium Sali. in auth. contra qui propriam col. .in princ. C. de non

num per.

Tertius & ultimos easus est ,&hic dubius quando non

adducimus legem correctam in casu correcto, Len ex ea a 49 gum ci tum sumimus, Exemplum lex antiqua statuebae, ut quoties avus, qui fit um emancipauerat retento m pol state nepote . deceret, tunc cum nepos in potestate iure cis

Mili, ematicipatus filius tui e praeterio ad defuncti successi nem admittet et uriaequaliter inter filium defuncti ,& nep . rem baereditas diuidatur ut in l. prima, & in totum 'titui. si de conivg. cum emanci p. lib. haec hodie lex correcta est secundum nonnullos, cum sublata sit di sterentia ematicipationis , & patriae potestatis ut in authent. de haered. quae ab intestit.*. primo. Modo pone, quod contingat casas, quod ad succestionem alicuius unus uno iure, alter altero tur i Thob. Non. E adurit-

117쪽

Inssitationitus

ei amittatur:&sic concurrant, nunquid licebit ad decisio. nera huius casus sum exe argumentum ex dicto titulo de conivg.cum emancipatio. lio. ut quemadmodum quoties concurrebant pater, & filius: quia stilus iure praetorio. auter iure ciuili ad successionem uocabatur, haere litis inter eos diuidebat ir, ita etiam debeat diuidi in casu nostro 3 Iahae quaest. suae sunt principales opinioes. P ima est, quo ex huiusmodi correctus legibus arguere no liceat:& hanc sequitur glos. in I. unica. . huic igitur. C. de Iuli in .cod.c5firin. iri l. Prima In princ. C delat. liberr. tos en .u uidetur etiam sequi Tolenem. supra eod.in textualibus& Gomes. in . f. inpert ouanssi: mihi iub nu. xiii ius a de actionibus Mouentur isti imprimis per text. ita l. prima.* hunc igitur. C. de lustin. eo i confi m. ibi ex ,resse Iuli manus ait sciant omnes tam litigato ies . quam di se tisimi aduocati

nulla ius uis licere conssi tutiones ex ueterib is antiquaris I gibus in cognitionalibus recitare certa mi nibus.& ficapparet legem c., riectam nullate ius allegandam e sse Adde textum idem probantem in l. secunda. has itaque. C.

de uet r. iu . enucl H s legibus iespondetur, quod ita ibi disposuit iustitia mis: quia ad omne, lites dirimensas sa sufficiebat codex, ut ipse expresse ait in dicto. h. huc igitur ibi cuin suffi i t immo te orqueo has leges. nam si ideo non licet legis Theodosiani. Se aliorum codicum adducere quia ad dirimen d as omnes lites in illis codicibus compre-nensas suu . iussi iebat coelex ergo a cotrario sensu. li aliqualis nouis legibus de ei di non posset non prohiberemur, eam ex argumetis ab antiquatis legib is sumptis dedidere. Et sica.pparet huc textum,quein tanti faciunt recentiores, non solum non probare eorum opinionem, sed potius co trariam adi u nare.

eo Secundo mouenturtetiam isti Rata quemadmodiim quoties texe ad bia. de hab t pl. x ς intellectus non potest ad

guo T. de rebus dubiis, ita e tram est dicendum quod no liceat adducere legis correctas, uel ex iis argumentum su-

mete:& multo magis. Cecerum:& Eῶς rationi potest

118쪽

De Ramentis. 3

facile responderi, q, ex eo lex dubia,&habens plures in rebIectus ad decisionem causarum adduci no potest:quia eius veritas ignoratur: quod enim multipliciter itelligitur eius veritas ignoratur, ut eleganter dicebat Bal. hare autem ra tio cessat in casu nostro: quia non ignoratur quid lex antiqua,&correcta disponeret,&qua moueretur ratione. Tertio & ultimo,ex intentione Comes in dicto. f. in pexIbnam adducitur, q uia idem in effectu est inducere legem aliquam in argumentum: quod est eam principaliter alle. gare Abbas in ca serus de uerb. signifie. Sic ut .in c. tanquaCOl. fin. extra de ossi c.delegat. Fel unus in c. & si quaestionis de simo.& facit.I. non pol unt.F.de ll.& id,quod no. Bar. in I-quod nerua col.quinta. fi.deposit. Sed correcta lex prohibetur prinei politer allegari, ut supra diximus, ergo debet etiam prohiberi allegari in argumentum, stringitur: quia multoties facilius inducuntur iudices ex subtili aliqua, arguta,& captiosa Inditistione: quam ex vulgarI, reali,& uera, ut tradit Veronens. in cautel. 67. sunt multi. Huic quo uexationi responderi potest, quod nou semper est idem alle Lare legem in argumentum ,& principaliter:& pra ertim In casu nostro: nam potest esse, quod casus in lege expiesi , sus correctus sit, adhuc tamen uigeat eius ratio, ut probatur exemplo supra posito in titui. de conivg. cum eman .cipat. libro tenendo , quod titulus ille correctus sit . Nam licet hodie correctus sit concursus filii emancipati cum liberis suis in successione patris, adhuc tame uiget eius ratio, quod quoties unus iure praetorio, alter legi timo.& ciuili iure ad successionem a amittuntur, hariecstas inter eos di uidi aequum est. l.i.3. I. Tde conivg. cum emancip. libro & se apparet non idem esse legem aliquam principaliter allegare, & eam in argumentum inducere . Q gare altera postea est opinio,quod immo liceat ad causa. xum decisionem ex correctis legibus argumentum sumere, & hanc opinionem uidetur tenuisse glos. in il prima,in Prin. in glos magia .infin. H. de conivg.cum emancip.libr. Bar. in l.hn .ss. de falc Alex.in l.prima,col. 2. Qquia admit. Port. Bauer.& Vigl.supra eod. in textuat. Pro hac opinione

119쪽

Inssitutionssus

omissis aliis, quae non stringunt,duo allegantur. Et imprimis textus 'inc. aut horitate de conces. praebend lib s. ubi summus Pontifex ad decisionem speciei ibi positae allegat.

I. 1.* obiicitur ver si si eo gnatus, F.ad ortui. quae lex correcta est per. l.fin.& authen. defuncto. C.ad Tertul. Huic textili duphcat r rei pondet Tolent. supra in textualibus primo. summus Pont fix non adducit eam legem ibi ad decisionem ea sus sui. sed potius ad decisi. iam casus corrob rationem. Haec sob tio non est bona, tum quia negatur illa Iex noti allegari ad decisionem illius casus,cum ratio, quae ponitur m d.c.a Diboritate, sit ea, in qua innititur lex correcta, quod si uinco uincerite te multo magis debeam te ui cere.tum tiam quia testo,quod eam alleget ad corrobor tionem lex hoc tamen aperte tuiHDt, ouod licerea a legare.' Secund , igit r respondet idem Tolent quod ibi lex correcta adduc tur a lummo Pontifice,qui habet potestatem legis conderi asquod fieri potest: qui enam faetiliatem condariae legis hobet, d causarum decisionem coi reetum ius asduce ep t ri .c. uolumus a './. & notat Andi eas Barb. ita apostil. 4d B iri in d .l. fin. st.de falc nos uero in priuatot ei qui muro ui potestatem legis condendae non haoet. t Haci: ' quodue silatio non est tuta: nam si sum mus Ponti sex ita ex Iege correcta arguit, ita etiam debemus nos arguere qa enim in uno casu pi inceps dicit, caeteri in similibus casibus idem dicere tenentur ut explesse ait textus in c. in causis ex tr.de senten. 3c re iud & sic appa et non auserri priuatis sacultatem, nisi expresse hoci ge disponati . l. nec non j qaeis. T. ex qui b. aus, mare r. Non obstat d. c, volumus,& quod ait Barb.quia illu i intelligitur, quando princeps legem correctam in casu expresso adduc:t, uel potius denuo pro serviunc enim censitur illi legi correetie avxhoritatem tribu Te,ic ita v did .c. uoluinus:&ex his apparet d. c. autho: iratEOpti l e pro hac opinione facere. Secundo & i lii Oo a Ios hic in ad lit, adducitur,quia cor, recta lege eius iatio correcta Hi dubio non m .elligitur glo.

Idumtax secundum ii sum sequiali tui,h ῖ ςrgo casus in i

120쪽

De Tessamentis. 3 s

se expressus,core ruis sit,& sit prohibeatur adduci, non tamen debet prohiberi adduci ratio non correcta Huic etiarasioni in praedicto loco respondit Tole . quod cum rast anima legis, sit lex ipsis c. fi.ext. de re scri Bal. in l. no dubium. C. de li. in prima notat. impossibile est, quod eorre- sit lex.& non eius ratio. Haec quoque solutio euitari facile potest,cum non sitim possibile correctam esse lege primam, casum ipsius legis , eius tamen rationem correctat non esse, ut apparet in d .l. a.*.obi jcitur uer. si sit agnatus. st .ad Tertul. nam licet corrigatur illud, ut patrem mater excludat in casu, de quo ib, non tamen cor igitur eius ratio,quod si unico uincentem te multo magis debeam te uincere. Et ex his apparet: quod haec posterior opinio v rior est,& tenenda. Eam tamen declarat Bar. ut procedat ubi lex correcta inserta est in corpore i uris, si veto non esset incerta in cor pore iuris, tunc neque eam in casu expresso adducete,nevexE rgumentum sumere licerni secundum ipsum in I.ia in fi . ff. de conivg. eum emancipa. liber.re approba. Gomes, hanc declarationem communiter receptam esse asserens ita f. in personam sub numero i . infra de actio. Contrarium tamen tenent Tolentin. & vigi. supra in textuatibus ex duobus.

Primo, quia ubi ad alicuius actus substantiam scriptura

on 'xigitur, periit de ualet actus ille sine scriptura, atque u scriptura sui I t adhibita l. fi. C.de donat. cau. mortis l. CA': trabitur. si 'pignota iis , sed de substantia legis non scriptura. l. humanum. & ibi Bar. C. de li. Abbas in ru brica de constitutione in e a. de postu. piadae. ergo perinta

debet iudicari lex correcta inset in in corpore i uris c si inserta non fui sset. Secundo & ultimo mouenturi quia nulla ratio diuersitatis a uignari potest , quale quae in eoipore iuris inserta spcorrecta lex, in argumentum adduci possit, quae uero non, iuris inserta, non possit:&praesertim, quias ut Vigi. a iij ex eo correctat leges adhue in iuris cor Porciuueniuntur: quua post earum correctione nulla fra

SEARCH

MENU NAVIGATION