장음표시 사용
101쪽
necessario non cocludere. Idem etiam est si negative sumaturmon enim procedit haec sequela . Non est pedum posi-rio,ergo non est possiessio, cum oculis. dc aspectu absque pedum positione possiessio acquiratur. LIA. si iusserim.& l. qc
meo. f. si uenditorem. E. de acq. po T. Nisi tamen allusio habeat limilitudinem defini tionis, quia tunc ab ea,& assirmative,& negative arguere licebit, ut patet in allusione donationis potita. iureconsulto in I. senatus. 6 donatio. T. de donatio .catis mori.& infra dicam in etymologia. Dicitur autem allusio,quae non respicit propriam uerbi derivati nem , sed soli aurium consonantiae blanditur:& haec per nota improprietatis pleruque significatur, ut ind. l. I. in prin. Ede acq .poss.& istactica allusionem procedunt. i Circa r etymologiam uero uariae a doctoribus constituuntur doctrinae,& regulae. Aliam tradit Barto in l. r.f. appellata. st. si cert. pet. Aliam Comen C in l. i. in prin .ff de acquir. post. Aliam Euerard. in centuria sua. Alii alias tradunt: adeo ut dissicile sit ueram, & persectam in hoc argumento regulam assignare, ex omnium tamen dictis minus
sorte periculosam regulam tradens, tres in hac inspectione
Primus est quando etymologia habet non dico eandem vim ut quidam dicunt quia tunc non etymolosia, sed definitio esset, sed parietatem, conform itatem, & simi litudiis alecu ipsa rei definitionό. Et hoc casu dicas si impium ab
hac etymologia argumentum,& negari ue,& a Ermative cocludere , probatur quia etymologia exceptionis, est actionis exclusio doct. infra de excep. in rub. haec etymologia cuipsius exceptionis definitione similitu cinem habet,& ideo
procedet argumentatio, ista est actionis exclusio, ergo est
exceptio. Non. n. inuenies exclusionem actionis, quae exceptio non sit. Item contra non est actionis. exclusio, ergo noest exceptio, cum exceptio non possit ess e sine actionis exclusione ,& hoc non dicitur proprie argumentum ab ely mologia, sed a de Crai tione masis uelim: Alciat. ma uult, ab adverbio: hoc enim arguendi genus adverbium dixereat. liqui, ut uiadit A l. iat iu l. tabernae. ff. te uerb sign.
102쪽
Secundus est casus , quando etymologia seruat naturam suam: quia non habet confirmitatem , seu pari tatem cum definitione, & negative argumentari uoltimus, Sc hoc casu concludendum est, ualidum eme ita sumptum argumenitim, ita tradunt Comens in l. i. in prinΚ de acqui i. possessi Fulgos balic & recentiores communiter in l. 1 .f. appellata.ss. si cert. pet. quamuis Dec. ibi conetur impugnate. Sed ei respondent Moder. Florent. in l. I. in prin .st. de acquir. pos sess. hanc etiam opinionem sequuntur Aret. Vigi. & Bello. hic, Alciat. in l. tabernae. ff. de uerbor. signific. probatur hoe. Primo in l. 2.f. appellata .sssi cert. peti ubi Paulus iurisconsultus ita negative arguit. Secundo probatur in ca . serus.*.
iudex, ex tr. de uerb. signis Iudex linquit Ponti sex J dictus est, quod iure disceptetritare autem disceptare est iuste i ii dicare, non est ergo iudex, si in eo non est iustitia r Sc sic uides summum pontificem negative ab etymologia iudicis arguere. Tertio & ultimo probatur hac ratione. 31 Nam argumentum a genere ad speciem negative sumptum ualet, tit si dicam non est animal, ergo non est homo. cu enim remouetur genus, quaelibet eius species remoueatur necesse est. l. siquid earum. f. interemptum. T de leg. 3. linet enim genus adpiobandam specie minimum ualeat. ad illam tamen refellendam ualet plurimum. inti. lib. s. cap. X. sed etymologia quasi genus est, & sere latius eiusvis se extendit, quam nomen ipsum inde derivatum, ut hic Vigi ait ergo sup tum ab etymologia argumentum negati ue semper concludit:& ita uidetur dicendum: nonnulli tamen hoc reprobare nituntur ut fuit Ro.quem hic Aret. citat: Iascini. I. in prin .sfide acquir. possessi Dec. in d .f. appellata, & alii alibi. Probatur primo: quia nuptiae ob nubendo
idest uelando dictae sunt. c. haec imago. 3 3.q. s.& tamen non sequitur. Mulieres hodie non uelantur, ergo nuptiae hodie non sunt: nam licet non uulentur hodie nuptae mulieres, nemo tamen sani capitis diceret eas non tubere. Secundo, Mo. naste Dum ex eo dicitur, quod monachorum sistatio, & tamen non sequitur non est monachorum statio, ergo no est
monastetiti, quia locus quoque a nonachis derelictus, mo
103쪽
diasterium di. e. eum dilectus subi Bald.ὶ ex tr. de consu. Tertio imperator ab imperado, A ugustus ab augendo, Doctora docendo, secundu nostros dicti sunt, & tamen non sequitur non imperat, ergo non est imperator: non auget imp Tiu, non est Augustus; non docet,ergo non est doctor. Quarto& ultimo omissis aliis probatur quia taberna ex es dicta est quod tabulis clauderetur. & tamen non sequitur tabulis non clauditur, ergo non est taberna: cu tabernar appellatio contineat non solum habitationes ex tabulis confectas, sed et confectas ex alia materia .l. tabernae. T. de uer. sig. Vet1u his,& similibus rationibus, quae ad hoc facile possunt excogitari,ex intentione doctoria respondetur, quod tunc ab etymologia negative sumptum argumentum procedit cuab eius rei subitantia etymologia sumitur, si uero ab accideti aliquo, uel ab eo, quod desideratur, uti alio respectu ety mologia sumatur, et negative ab ea non licet arguere. , ita dicunt Comen Lin I. I. in prin .st. de acq. possi Abb in c. I. e tr. de iud. praedictae aute omnes etymologiae a substantia rei sumptae non sunt, ut tibi apertissima ratione probo. Nam substantia illa dicitur essec quae praeter subiceti corruptione abesse non potest. l. eius qui in prouincia. T. si cert. per. sed.
illae qualitates,ex qui b. sumptae sunt praediiue aeti mologiae praeter subiecti corruptione abesse post ut ut supra fuit prohatum, ergo substantiae appellatione qualitates illae non cotinentur. Quare concludas in hoc secundo casu, quod argumentu ab etymologia negative sumptum regulariter c5 cludit & ualet. d.3. appellata cum aliis supra adductis. Hoc in limitatur, ut procedat,quado etymologia ab ipsa rei sub satia supta est, secus uero e si ab accideti aliquo, uel ab alio sumpta fuerit, ut in d. l. tabernar cu aliis supra adductis. Tertius & ultimus est casus,quando argumentum istud non neSatiue, sed affirmative ab etymologia sumitur,&in hoc casu quicquid hie innuat Accursin cocludatis ita sumptum non procedere. ita dicunt Aret Vigi & Bello. hie Fulgos. Salic. & recentiores communiter in d .f. appellata. Comen Lind. l. I. fl. de acqu. poss. Probatur primo quia etymologia testamenti est testatio inctis,ut hic,& tame no sequitur
104쪽
tur est testatio mentis, ergo est testiri: quia codicillus quoque est testatio mentis,& tamen non est testamentum l. si ide. C.de codicit.& diximus supra. Secudo etymologia mutui est, ut dicatur ex eo quod de meo tuum fiat .d.3. appellata: Sc in non sequitur sit de meo tuum, eigo est mutuum equia in uenditione quoque ,& donatione potest fieri de meo tu uro,& tamen emptio,& donatio mutuum non dr. Tertio,& ultimo probatur et ratione. nam argina genere ad speciem assirmative sumptum non ualet: non enim se quitur est animal,ergo est lic: quia potest esse Leo, equus, asinus a. si quid carum .g. inter emptum. ff. delega. 3. minimum n.ad probandam speciem genus valet, ut i a d. c. Io. lib. 1.Quinti .ait, sed etZmologia quas genus est,& se telatius eius uis se extendit,quam nomen ipsum inde derivatum ut hic Vi l. ait: ergo ab etymologia assirmative, sum-Ptum argui non ualet, & ita concludendum v F. Non desunt in qui . & hoc impugnare nituntur, Iasio. in d. l. i. iapri n. st de acq. pos. Ju I. inouetur ptimo per ter. in l. I. ff. de
fide instrv. Verum ille textus nihil facit:quia non ponitur ibi etymologia huius uerbi instrm, sed potius significatior ait enim ibi iurisconsultus instrum emorum nomine ea Omnia accipienda sunt: quibus caula instrui potest & sic apparet nullam ibi poni instrumentietymologiam, sed λ- Iam eius significationem.Secundo igitur mouetur Ias pertextum in j. sunt tamen infra de in teid. Huic textui multipliciter nituntur doctores respondere, sed nihil tandem agunt, ut si sanae quis mentis fuerit facile cognoscat. Et lotu respondeas, quod Imperator ibi non ita arguit, Ias prinsupponit, sed uoluit illorum opinionem falsam ostendere: qui dicebant interdicta a veibo interdico dici:nam respondet imperator non dici ab isto uerbo. sed quia inter duos, vel ut alij legunt, interim dicantur. Et sic apparet Impera , torem non formare argiri, sed formato respondere. Et ideo tu con tra hanc opinionem adducas textum optim um iat malum nauis. f. uiduam. T de uerbor. significat. Cogita de solutione. & vide Alcia r. ibi qui uidetur iurisconsultum ainguere. Potes iesiondere,quod iurisconsultus ibi li
105쪽
beonis reserat opinionem, eam autem non expressim approbet: non enim eli nouum iurisconsultum alterius luriscons. opinionem reserre, & tamen illam postea aliis legibus reprobare, ut in .l si is qui pro emptore. T. de usu cap. Ethate diista sint in nominibus oppellati uis:in nominibus autem propriis nunquam argui polle ab etymologia dicas
alibi doct. passim. Probatur autem in. l. fin .f. penu.&ibi notat Accuti st. ad munici. Et hinc est postea e quod no recte secit Accur s. in t .acta .f. si in dada. F. ad trebel. dum militem gloriosum agens dicit se Accuis ex eo dici, quod occurrat tenebris iuris ciuilis:nomina enim ut plurimia hominibus in coliderate imponi solent seu inponuntur. l. si quis in fundi uocabulo. E. de leg. I. quamuis uxor Ioan . Andr. ut alut dixisse fertur,l si pecunia numerata nomina essent emenda, semper pulc lira nom in a filiis imponi a parentibus debe3 rent. t Vnu tamen uelim notes quod licet ab etymologia nominis Hoprii sumptu argumentum no ualeat seu procedat, in criminalibus tamen coniecturam faceret. Sandinus in tract. malefic. in rubr. de danat. per malefic. col. 3. & facie c. grauis, exrt. depositi. Et haec satis super argumento ab elyias mologia uocabuli. t Caue tame ne te decipiat Tolet. hie,
dii ait a seia etymologia sumi proprietate uerborum, no a definitione, nam licet veru sit proprietatem uerborsi ab etymologia sumi ut est textus qui non solent a doct.allegati in l. plures .g. pigia us. R. de uel b. fg. tamen dico sumi etia abis sa definitione, ut est textus in terminis iii l. no aliter,*. I. 1f. de leg. 3. Nec obstat,quod definitio ponat substantiam . non propriam rei significatione quia cum ponat substantiam rei iam agnoscimus quod proprie dicatur id, circa quod uersatur definitio. In ead .gl. ibi definitur autem. Elicitur hine definitio ipsus testamenti: quae est i ita, ut si iusta uoluntatis nostraesententia de eo quod quis post mortem suam fieri uult, ita testamen tam definiuit Vlpianus, in l. i. ff. eod. sed cum Omnis definitio ut bona sit j ex genere, α differentiis consta-
106쪽
re debeat, ut & dialectici tradun i, Si nostri admittunt in I. 36 I. in prin .deacq. pos. in l. I.ff.eo.8e alibi passim . t uidendum est an ex his haec constet definitio, ait ergo Vlpianus testamentum est SENTENTIA. hoc ponitur loco
generis, o inne enim testamentum est sententia, cum in testamento, quod post morte suam sentit testator exprimat, ut hic,& in l. r. C. de saerose ecle. sed non omnis sententia est testamentum: nam potest esse etiam alia sententia. l.ex sententia. T. de testam . tutet .dc demum omne id quod quissentit sententiam dici potest .subdit postea Vlpianus V Ο-LUNTATIS. ut excludere dispositionem enunciativa secundum doct. tunc enim proprie uoluntas adesse no dici-3T tur. l. verba: ubi scribentes. C. eo. Dicit etiam VOLUNTATIS N O S T R IE, ut excluderet aliarum nationum
sententias uoluntatis: ille. n. testamentum condere no pos sunt,& ita hoc vel bum exponi Bar. in l. I. T. eo.&uidetur sequi doct.dicentes uoluntatis nostrae. i. nostru : qui sumus ciues Romani.Verum haec expositio merito hie a Bello .reprobatur, tum quia tris textui ex ea inferri uidetur, tum etiam quia sequendo oommune, traditiones caeterae quoque nationes testamenti factionem habent, eum testamentum iuris sit gentium fm recept in opinionem, ut in te
tualib. diximus. Et io una eum ipso Bello. hie dicas verbuistud nostrae poni ad driam illorum actuum , qui possunt
conferri in alienum, arbitriti seu uolutatem iux. l. fi. C. de contrah.em p. l. si quis in arbitratu. E. de ver. b.testamen tum .n. in alienum arbitrium conferri non potest. l.illa inis
stitutio.F.de haere. instit. Verum quia ex his verbis adhuc non erat perfecta ista dissinitio ma eodicillus quoq; est sentctia uoluntatis nostrae. ideo adiecit IUSTA. ri codicillossit excluderet: licet. n. codicillus sit uoluntatis nostrae lilia non tamen potest dici iusta sma, ut infra late declarabo. Sed eum adhuc ex hae desinitione non esset exclusus contractus, uel alius actus inter uiuos, ideo subiecit. DE EO
QUOT QVIS POST MORTEM SUAM FIERI
VULT. In contractibus. n. ut plurimum non de eo, quod post mollem fieri uelimus, latam uoluntatis nostrae ex-
107쪽
primimus, sed de eo quod vivis nobis fieri uolumus. Etita
possunt haec definitionis verba declarari. Contra hanc tamen ita declaratam definitionem non ulIa obi jciunt doct. hic. iri l. I. ff. de eo. 3c in rub ext. eo. Et imprimis quia ut bona lit definitio alij, quam rei definitae couenire non deb t L i .f. dolum ff. de dol.doct. in i .i. in priu- ff. de acq. pos.in l.omnis definitio .st.de rex iu. Sed ista de finitio ali j,quam rei definitet conuenit. Ergo non bona. Minor probat in quia codicillo quoque conuenit, cum codicillus sit 1 ista uoluntatis nostrae tententia de eo, quod uolumus post mortem nostram fieri, ut infra de codicit. Se ta- .men codicillus testamentum non est l. si idem. C. de codicil .dc diximus supra. Secundo conuenit etiam donationi causa mortis, cum & illa sit iusta voluntatis nostrae sententia de eo,quod post mortem nostia fieri volumus ut supra de donat in prin .in ver. in summa. Tertio & vltimo, omis
sis alijs,de quibus per doct. hic dc in l. i. E. eod. Haec definitio conuenit conti actui post mortem contrahentium col- Iatonia n. celebrari contractus hodie potest. g. post morte infra de inuti. stipv. l. vni. C. ut act. ab haered.& contr. haeredi. incip.dc tamen contractus etiam post mortem collatus testamentum non dicitur, ut neminem latet. Huic obiectioni variae a doctoribus accommodantur solutiones , is
prima est Accuts j hie &in l. I. ss. eo. quod huic definitioni debeat addi cum haeredis insti. ut dicat testamentum est voluntatis nostrae iusta sentetia de eo, quod quis post mortem suam fieri uoluit eum haeredis institutione: & ita addendo dicit Accur. definitio ista neq; codicillis , neque donationi causa mortis, neq; contractui post morte collato conueniet, cuin his non fiat hcredis institutio, sed in solo
resto .l. 2. C. de codicit. Se in hac solutionetvidetur etiam res dere Castrensin d .l. i. Caeterum hanc solutionem reprobant Bar.&alij communiter tam in d.l. i. quam etiam hic ex eo,quod videtur iurisconsarguere, quod testamentum
definiri ignorauerit. Addite vos, quod ita addendo estu gere obiectiones non est soluere & respondere, sed potius nouam legem condere: Quare cum hoc neque glo. nequa
108쪽
doctoribus detur praedicta solutio nullius erit momeri. Secunda igitur est solutio Bar. in d .l. i. quod absque alia subauditione haeredis institutio in hac desinitione coprehen-3 8 datur.t Na dictio ista Iusta in definitione posita ultra alias significationes illa habet ut persectionem significet e hinc
dicimus iustam aetatem. i. persectam aetatem. l. cum filio.*.si. m. tele g. .adde .l.quod seruius .ff. de coni causa dat. Sed haec sententia non potest esse pei secta absque haeredis itistit .f. ante haeredis iussea de legat.ergo haeredis institutio in hac definitione comprehenditur: quod cum ita sit,cessae
obiecto supra facta quia in illis dispositionibus haeredis institutio non interuenit d. l. i. C.de codicit.& ita ait Bar. cuquo transeunt Bal. considerans quadruplicem testamenti persectionem Imo. dc Aretin. ind. l. I. Port. Aret. Tolent .MBello. hic. Verum & haec tuta no est, ut in d. l. I .animaduertit Castrens& Vigi. Eic: Nam Codicillus quoque donatio
causa mortis, & contractus post mortem contrahentium
collatus potest dici persecta voluntas de eo, quod post mortem disponentis fieri placuit, cum hi actus singuh in genti. re suo persecti sint. Quemadmodum enim musca, formisca ilicet exiguum sit animali non impersecta, sed potius perlecta respectu sui dicitur, sic etiam codicillus, donatio causa mortis, & contractus post mortem collatus, & alij huiusniodi actus ilicet respectu testamenti non sint tanti roboris i tamen respectu sui perfecti dicuntur: nihil enim in eis deest, quod ipsos imperfectos reddat. Et si tu dix xis cum Aret. in d .l. i. Ω cum Port.& Bello. hie, quod haee dictio iusta in hae definitione accipitur c6mparative ad testamentum ,& illos actus : quod si quidem respectu testam εti codicillus,& alij actus non dicuntur persecti: quia testamentum est magis persectum . Respondeo quod hic nuli fit coparati orsed simpliciter,& absolue ait Vlpia. testam eqtum est uoluntatis nostrae iusta: & sic apparet nullam ibi
sieri inter testin,& praedictos actus comparationem , Item
si tu dixeris eum Tolen . quod uerba in aliqua dispos xione posita intelliguntur fin naturam,& Qualitate eius:ad qud Testἔuntur.l.plenum ., equitij, is, de usu α habit. late p C suul.
109쪽
guol. in I. quoties idem sermo. st . de reg. iv. sed ha edictios iusta posita in definitione testamqnti refertur ad testam ε
tum e ergo secundum testamenti qualitatem intelligi debet. ut significet pei sectionem respectu haeredis institutio 3' nis . t Respondeo cum vigi. hic, quod definitio absque ali. qua relatione ad definitum debet definitum ipsum exprimere,& declarare ita ne alijs speciebus sub eodem genere
contentis definitio aptari possit iux .no. in l. omnis definitio. ff. de regu .iur.& tradit notanter Tullius in Topicis &tamen secundum intentionem Tolentinatis definitio non declarare definitum, sed potius contra definitum declararet ipsam defini tionem:quod est absurdum. Inuentae sunt
enim definitionem. ut declaret nobis quid illud sit . de quo
quaeritur, ut eleganter in Topicis Cicero ait. Praeterea posset negari verbum illud, Iusta, referri ad testamentum: nam immo resertur ad sententiam , nec dicas sententiam postea restiri ad testamentum: quia hoc non est tutum rquia definitum non ingreditur definitionem r& sie apparet, quod haec quoque communis, & recepta solutio, non subiistit. Quare tertia postea est solutio Modernorum Patauinum, ut hic Vigi. refert quod omnis definitio in iis . repericulosa est . Parum est enim ut subuerti non possiti a l. omnis definitio. T de regii. iunQuare licet hare definiti codicillis,& alijs praedictis actibus conueniat, & sie subuertatur: hoc tamen in iure nouum non est. Stringitur haec
solutio. quia Ulpianus suit qui testamentum dentatuit, Mille idem suit, qui dixit omnem definitionem in iure peri- o culosam esse. 1 Sed & hanc solutionem Vigi. hie reprobat. quod d. l. omnis definitio non in definitione, de qua nos loquimur,intelligitur sed in regula, ut ibi Aecuri decIarat.& ritulus ipse indicat a r. l. Imperatores. T. de in die adiec. non enim est nouum definitionem regulam significare, ut hic Vigi .ait,& habetur per Budeum in I. omnis desinitio. Adde tu, quod licet in definitione debeat d. l. omnis definitio intelligi, semper tamen niti debemus ut iurisconsulto vi definitiones substineamus. Et io quarta est solutio ipsius Vigi. hic ut iusta uolutate in hac definitione, non in-
110쪽
terpretemur persectam, ut Barto.& ceteri dicunt.sed Qtena a nem. tid enim iustu dicitur quod ibi cne est l. i. aucta rubrust de iniust. rvp.& irrit. fact. test. sed codicilli non cotin etiastam. i. selenne uoluntate, ut Hare dicit Imperator in .g. fi . infra de codici l. ergo codicillus non est iusta uolutatis nostraesentetia,& sic sub hac definitione no coprehendituri. Et ita Vigi. hic respodet: quod uidetur habuisse tum agio. ind. l. i. tum etia ab Alber. in diction. in uer. iusta. Verum haec mihi solutio ex duobus non placer. Primo quia non puto ego uerit esse, quod Vigi. ait, codicillos nullam requirere selennitatem runmo puto in codicillis solenitatem quoque requiri, ut uidetur probari in I. fi . in fi. C. de codicit.& dicit Accur 1 ind.*.fi. et Nec obstat textus ille,quia si recte animaduertatur , non uult absolute codicillos nullam solennitatem requirere : sed quod potest quis plures codicillos facere, neet
in eis opus est aliqua solennitate, ut scilicet pro testetur se uelle ualere primos codicillos: quia licet posterius testame- tum rumpat primum , ut nullius sit utili tatis. i. posterio.
re, infla quibus mod. test .infirm. nis in secundo dixerit se uelle primum ualere , quia: tunc substinetur primum in uim fideicom. g. sed & si quis, infra quibus mod. testam infir m. tamen posteriores codicilli absque selennitate, α praelatione aliqua non rumpunt priores: &hoc sibi uolui etext. in β. fin . Secundo & ultimo . esto , quod codicilli
nullam requirant lolennitatem, adhuc tamen non est de-
sensa ista definitior quia licet hoc sit in codieillis, non t
men probatur esse in donatione causa mortis, in contractibus post mortem contrahentium collatis,& aliis huiusmo bdi. Et sic apparet mani sesto solutionem istam generalem non esse. Quinta igitur potest esse selutio: quam Bello. hie innuit, quod ut bona sit definitio sufficit: ut comprehadat regulares,&principales differentias, Abb. & Dec. nu. 3. in rubr. ex tr.de iud. sed hoc selsum est , ut inquit Gamatus in lib. i. dialect. legat. in loco a definitione,& est textus in I.i.3. i. Q. de dol. Et ex his apparet nullam hactenus a doctoribus inuentam esse lutionem et quae hoc tollat contra-