장음표시 사용
121쪽
mmcns ex insidiis instrui uti quem modo dixi, Alaxatuler, non a pavicis, ut hic novir, sed in auem universa Agrigentinorum mini, indo impetitui est. Quid Macedones nonne Demetrium querunt viiiversique se ad Pymnim coniiueram Quid Lacet
daemonios iniuste imperantes nonne repente omnes sere socii deseruerunt spectatoresque se Missos prael nierunt Leuctricae calamitatis Externa libentius in tali re quam domestica recin dor. Vervin tamen quain diu inperitim populi Romani belle Mciis tenebatur non iniuriis, bella aut pro sociis aut de imperio
gerebantur ercitus e in bellorum aut mites aut De UeSSarii, regum. 27 Populorum natio ruun Orius fila et resul uim SenatuS, OSUI3utem ma glStratu Imperatores ilia hac una re maximam laudem
capere Studebant si provinci: i R. si uncios ae luitate et fide defendissent. Itaque illud patrocinium orbis terra verius quam imperium poterat non inari. Sensim hanc consuetudinem et disci
plinam iam antea minuebamus, post vero Sullae victoriam penitus
29 die uerrectas liber Macedonien. Alce aber 287 gesen Lysimactus
122쪽
amisimus desitum est enim videri quicquam in socios iniquum, cum extitisset in cives tanta midelitas. Ergo in illa secuta est honestam causam non honesta vicinia. Est enim ausus dicere hasta posita, cum bona in foro venderet et bonorum virorum et locupletium et certe civium, praedam se suam vendere. Semitus est qui in causa impia, victoria etiam foediore non sinς lorum civium bona publicaret, sed universas provincias regione que uno calamitatis iure comprehenderet. Itaque vexatis ac per didius exteris nationibus ad exemplum amissi imperii portari in triumpho Massiliam ridimus ei ex ea urbe triumphari, sine qua numquam nostri imperatores ex Transalpinis bellis triumpharunt Multa praeterea commemorarem nefaria in socios, si hoc
uno quicquam sol disset indignius tum igitur plectimur. Nisi enim muliorum impunita scelera tulissemus, numquam ad unum tanta pervenisset licentia a quo quidem rei familiaris ad paucos,
in illo seeuta est hori tam ea ---χα Sali Cat. 11 postquam L.
dure Einetiebun des Vermi ens strane vernaehlassis cie. Moilherdas Andere, die consscation
hala nitatis iure, d. i. statu condicione Sostehirus hausis hei Gaius
Massilia hau nicti nur Caesarhartallerige maereian misistet, sondem auehisae einem mi Trebonius abgeschlosse ne Vertragetreulos die soldaten demselbe liber-sallen Caesar est rapte die indidurch Gebietsentetiehuncunditarie
umphe mi aus. Ommsen III p. 150 Cie Phil. VIIIJ3,18i tmιmphus gwdmn sine n feeit belli per quam lata est urbs ea om qua num meae Transadpinis genrebus maiores nostri triumpharunte bellis triu=nphars, d. i. in Folinge de Erlege, das se olivilebe isthostibus tr.
rei familiaris ad paveos sueti caes Mares infremit heredes ---rum nepotes, C. etarium eae, dromis et L. Pinarium etsi μα- eae quadrante rinquo. Diuiliae by Go rate
123쪽
2 cupiditatum ad multos improbos venit hereditas. Nec vero umquam hellorum civilium spmenis talis deerit diana homines perditi hastam illam cruentam et meminerint et sperabunt quam P. Sulla cum vibrasset dictatore propinquo suo, idem Sexto tricesimo amio post a sceleratiore hasta non recessit. Alter autem, qui in
illa dictauu a scriba fuerat, in hac suit quaestor urbanus. Ex quo debet intellegi talibus praemiis propositis numquam defutura bella civilia. Itaque parietes modo urbis stant et manent, iique ipsi iam extrema scelera metuentes, rem vero publicam penitus amisimus. Atque in has clades incidimus redeundum est enim ad propositum , dum metui quam cari esse et diligi malumus. Quae si populo Romano iniuste imperanti accidere potuerunt, quid debent putare singuli Quod cum perspicuum sit in volentiae vim esse magnam, meius imbecillam, sequitur ut disseramus quibus rebus lacillime possimus eam quam volumus adia pisci cum honore et fide caritatem. Sed ea non pariter omnes egemus. Nam ad cuiusque vitam institutam accommodandum est, a multisne opus si an satis sit a paucis diligi. Certum igitur hoc sit idque et primum et maxime necessarium, familiaritates habere sidas amantium nos amicorum ei nostra mirantium haec
3, 10 Parietes, mori sum, ut mi-Mis tur huius euriae tibi gradius
hiiunge quodsi, quod qui , 4 44. quod quia dein I, 20, 67. --
124쪽
enim est una res prorsus, ut non mullum disserat inis su nos mediocres viros, aeque utrisque propemodum comparanda. Honore et gloria ei benevolentia civium fortasse non aeque omnes iegent, sed tamen, si cui haec suppetunt, adiuvant aliquantum eum ad cetera tum ad amicitias comparandas.
Sed de amicitia alio libro dictum est, qui inscribitur Laelius. 9Nunc dicamus gloria, quamquam ea quoque de re duo sunt nostri libri, sed attingamus, quando quidem ea in rebus maioribus administrandis adiuvat plurimum Summa igitur et persecta gloria constat ex iribus his si diligit multitudo, si iidem habet, si eum admiratione quadam honore dignos putati Haec autem, si es simpliciis breviterque dicendum, quibus rebus pariuntura singulis, eisdem sere a multitudine. Sed est alius quoque quidam aditus ad multitudinem, ut in universorum animos iamquam innuere possimus. Ac primum de illis tribus, quae ante dixi, be Mnevolentiae praecepi videamus, quae quiden capitur beneficiis maxime, secundo autem loco voluntate beneso benevolentia m0
simi lion is haec nim una res prorsus comparanda est, si propemodum aequs utrisque Die dss.
deit,erden. Alle rei Thelle des
125쪽
vetur, etiam S res sorte non stippetit. Vehementer autem amor multitudinis commovetur ipsa fama et Opinioli litu, hali latis benescentiae, iustitia fidei omniumque earun Virtutum, Uae pertinent ad mansuetudinem morum ac facilitatem. Etenim illud
ipsum, quod honesium decorumque dicimus, quia per se nobis
placet animosque omnium natura et spoci sua commovet maximeque quasi perlucet ex iis quas commemoravi, virtutibus, idcirco illos in quibus eas virtutes esse remur a natura ipsa diligere cogimur. Atque hae quidem causae dili frendi gravissima :33 possunt enim praeterea non nullae esse leviores Fides autem ut habeatur duabus rebus effici potest: si existimabimur adepti coniunctam cum Lus iiii a Drustentiam. Nam et iis fidem habemus, quos plu intellegere quam nos arbitramur quosque et sutura prospicere credimus et, cum res agatur in discrimenque ventum sit, expedire rem et consilium ex tempore capere posse:
hanc enim utilem homines existimant veramve prudentiam. Iustis autem et fidis hominibus, id est, bonis viris ita fides habetur, ut nulla sit in iis si audis iniuriaeque suspicio. Itaque his salutem nostram, his fortunas, his liberos rectissime committi arbitramur. 34 Harum igitur duamini ad fidem faciendam iustitia plus pollet, quippe cum ea sine prudentia satis habeat auctoritatis Prude iis sine iustitia nihil valet ad faciendam silem. Quo enim quis versutior et callidior, hoc invisior et suspectior detracta opinione probitatis. Quam ob rem intellegentiae iustitia coniuncta quantum volet habebit ad faciendam fidem unum iustitia sine prudentia multum poterit, sine iustitia nihil valebit prudentia.
I Sed ne quis si admiratus cur, cum inter omnes philoso-
morum s. I 15 46. Verdaehi tris'. 33. Nam et dem et enlaprict 10. 35. in is omnes philosophos iustis aritem. S. I, 3 9 44, 155. eonstet. ias is et asinu vie ge- intellegere egeichnet die Elus inst. Dennis arraehrte alle Vom
re undisonsilium eae tempor em inheltundetusammentans de ei per iure heide Unteraris προ- Eetnen Tugonden inde si alle aus
126쪽
LIB. II CAP. 9. 10. 125 phos constet a meque ipso saepe disputatum sit, qui unam haberet omnes habere virtutes, nunc ita seiungam, quasi possit quisquam, tu non idem prudens sit, iustus esse, alia est illa, eum veritas ipsa matur in disputatione subtilitas alia cum
ad opini D neni communem omnis accomm sulatur Dratio. Quana Ohrem, ut vulgus, ita nos hoc loco loquimur, ut alios sortes, alios viros bonos, alios prudentes esse dicamus. Popularibus enim verbis est agendum et usitatis, cum loquimur de opinione populari, i lque e utem modo secit Panaetius. Sed ad propositum revertamur. Erat igitur ex tribus, quae ad gloriam piaert insistent. 36 hoc tertium ut cum admiratione hominum honor ah iis digni iudicaremur. Admirantur igitur communiter illi quidem Omnia
quae magna et praeter opinionem suam animadverterunt, separatim autem in singulis si liprspiciunt no in inata quaedam bona. Itaque eo viros SuSpieulnt maxinuSque esserunt laudibus, inini illius existimant se excellentes quasdam et singulares perspicere virtutes, despiciunt autem eos et conte inllunt in quiliu lit-hil virtutis nihil animi, nihil nervorum putant di omen in omneSeos contemnunt de Iuli ut scinali Existimant. Nam tuos improbos, malescos, rauduls nin putant et ad saetenda in iniuriam in- striictos eos 'sente in nunt quidem neuti pia in sed de iis male existumant uuam ob rem, ut ante dixi, contemnuntur ii, qui
, nec sibi nec alteri . ut dicitui', in quibus nullus labor, nulla in
demn V, 5, i duo genrea librorum, en den de Sehmalistichiis Zielit unum populariter eriptum, quod sic siet die Veraclitust der en- ἐξωτερικον oppinabant, alterum m metu, de Verbrecte nichi inliner. f. Dieselbe Seheidungriwi qui nee stat ne aurei, anilieb
127쪽
DE OFFIGIsar dustria, nulla cura est Assiiuratione autem assiciuntur ii, qui anieis ceteris hiula putantur et in omni carere dedecore tum vero iis risis, quibus alii non facile possunt obsistere. Nam ethici voluptates, blandissimae dominae, ni oris partis animos a rirtute detorquent et dolorum cum admoventur saces, praeier modum plerique exterrentur: in mors, divitiae paupertas omnes homines vestementissime permovent. Quae qui in utramque partem excesso anim magnoque despiciunt, eumque aliqua iis ampla et ii mesia res obiecta totos ad se convertit et rapit tum quis 11 non admiretur splendorem pulcritudinemque virtutis Ergo etas haec animi despicientia admirabilitatem magnam facii et maximo iusinia, ex qua una virtute viri boni appellantur, mirifica quaedam multitudini videtur, nec iniuria. Nemo enim iusius esse potest, qui mortem, qui dolorem, qui exilium, qui egesialam limes aut qui ea, quae sunt his contraria, aequitati anteponii Maximeque admirantur eum, qui pectinia non movetur, quod in quo vim perspectum sit, hunc igni spectatum arbitrantiu . Itaque illa tria, quae proposita sunt ad gloriam, omnia iustitia constit, et ben
volentiam, quod prodesse vult plurimis, et ob eamdem causam fidem, et admirationem, quod eas res spernit et neglegit, ad quas pleri luerintlammati aviditate rapiuntur.39 A me quidem sententia omnis ratio aliive institutio vitae adiumenta hominuIn desiderat, ut primiisque, ut habeat quibuS-
quem ad nodum scribis, ne eaput neu pedes u demi mehr.
ι aeres, Leuten jede Art geniis en Soaedeutet auel g. 45 oratio suscepta non de te sed de demere to
ven in de temporale Sata sinu, I, 5,16undu, 6, 2Lein conditio
α gloriam, in Beetu au dennuhin, de div. I, 7, 13 quas isti
ammaderes a medicis herbarum genera, quas radisum a mora
128쪽
cum possi suntliares conferre seritiones quod es dissicile, nisisPeinem prae te boni viri seras tam etiam solitario homini a quo in agro vitam agenti opinio iustitiae necessaria est, eoque tiam magis, quod eam si non habebunt, iniussi hes, initi iri nullis praesidiis saepti multis assicientur iniuriis. Atque iis etiam, si
ita vendunt emunt, conducunt locant contrahendisque negotiis imPIicantur, iustitia ad reni gerendam necessaria est, euius tanta vis est, ut ne illi quidem, qui maleficio et scelere pascuntUI POS- sint sine ulla particula iustitiae vivere. Nam qui eoruni cuipiam, qui una latrocinantus furatur aliquid aut eripit, is sibi ne in latrocinio quidem relinquit locum illo autem, qui archipirata dici tur, nisi aequabiliter praeda in disperitat, aut interficiatur a sociis aut relinquatur. Quin etiam leges latronum esse diei intur, quibus pareant quas observent Itaque propter ae illa tuli, praedae partitionem et Bardulis Illyricus latro de quo est 3pud he0pompum, magnas opes habuit et multo maiores Viriathus Lusitanus, cui quidem etiam exercitus nostri imperatoresque cesserunt quem
C. Laelius, is qui Sapiens usurpatur, praetor stegit et comminuit
5, 13 qui iam diu Caesinnias vi tutis o sint in Heretur. Ilit a
run Eu ecmi si non habeburit. 40. contrahandisque: us stetit
129쪽
128 DE MEI IIsserocitatemque eius ita repressit Maacile bellum reliquis uad res cum igitur ianta vis iustitiae sit, ut ea etiam latronum opes si ei atque augeai, quantam eius vim inier leges et iudicia 12 et in eo iuuia re iussi hie putamus' Mihi quidem non apud
4 Medos sol noui ait Herodotus, sed etiam apud maiores nostros iustitiae fruendae causa ridentur olim bene nigrati reges consiμ ius. Nam cum premeretur initio multitudo ab iis, qui maiores opes habebant, ad unimi aliquem coniugiebant virtute praesta iem, qui eum folliberet iniuria tenuiores, aequilai constituenda summo eum infinis pari iure retinebat. Eademque con-42 sinuendisum legum sit causa quae regum Ius enim semper est quaesitum aequabile nere enim aliter esset ius. Id si ab uno iusto et bono vir consequebantur, erant e contenti cum id minus contingeret, leges sunt inventae, quae cum omnibus semper una atque eadem voce queremur. Ergo hoc quidem perspiculini est, eos ad imperandini desigi solitos, quorum de iustitia magna esse opinio multitudinis Adiunci vere ut iidem etiam pmidentes haberentur, nihil erat quod homines iis auctoribus non posse consequi se arbitrarentur omni igitur ratione colenda ei retinenda iustitia est cum ipsa per sese iam aliter iustitia non esset tum propter amplificationem honoris ei gloriae. Sed ut pecuniae non quaerendae solum ratio est, Verum etiam collocandae quae perpetuos uiriptus suppeditet nec
Posidonius iudieat. Hi eontinebant minus Mi mores a rauctoribuat hantur. - Sis postquam mors pentibus est iri tyrarintdm rexna
P rsalarint, opus essa costpit legibus, quas et ipsas inter initia lusero sa-
abgesehen vo dein Zusaminentiauige eine ii oppellen in hahen. p. l. Man T, 13 rit igitur humanitatis vestrae maginum forum civium nu
130쪽
solum neeessarios, sed etiam Hierales, sic gloria et quaerenda et collocanda ratione est uuamquam promare Socrates hanc axiam ad gloriam proximam et quasi minMmsariam diectat, esse, si quis id ageret, ut qualis haberi vellet talis esset'. uod
si qui simulatione et inani ostentatione et icto non modo sermone, sed etiana vultu stabilem se gloriam consequi posse rentur, Iehementei emant Vera gloria radices agit atque etiam propagatur, ficta omnia celeriter lam quali li Osculi dest id uni liec simulatum potest quicquan SSe diuturnum. Este su Iu per multi in utramque parrem, sed brevitatis causa familia conlenii erimus una. i. enim Gracchus P. F. tam diu laudabitur dum memoria rerum Romano mi manebit: at eius filii nec vivi probabantur bonis set mortui numerum obtinent iure caesorum. Qui 13
igitur adipisci veram gloriam volet iustitiae sungatur ossiciis. aquae essent, dictum est in libro superiore. Sed, ut facillime quales simus tales esse videamur, etsi in 44 eo ipso vis maxima est, ut simus ii, qui haberi vclimus, tamen quaedam praecepta danda sunt. Nam si quis ab ineunte aetate habet causam celebritatis e nominis aut a patre acceptam, quod tibi, mi Cicero, arbitrer contigisse, aut aliquo casu atque fortuna, in hunc oculi omnium coniciuntur atque in eum quid agat, quem
ites Ruhius liberniissis eiu solit
cie de esse. sat Eu seinen Sohnen, in denen ernielit als ehresielitigenevollationalassistit. boni. De Gogensat s nortur obtinens Zeiςt, das Cu . nielit nurdi Optimaten sonderidie Patriolenineint. - ei iure caesorum sesininter an das Ort des ungere ADMeanus edachiis haben pro Mil. q. 8 Africanus interrogatus , vid
ia Ti. Gracchi morte sentiret, spondit iure caesum vider i.
13. 4. in libro superiore: I c. 7-14. Sed, ut s. g. 43. quales simus, tales eas videamur, fur solebe gehallan werden, Me mir