장음표시 사용
141쪽
DE OFricussa, potius, quanim duplus onmiaque, quae ad usum rei publicae pertinent. Quamquam quod praesens tamquam in manum datur iucundius est, haec tamen in posterum gratiora Theatra, pomiscus, nova templa verecundius reprehendo propter Pompeium, sed ductissimi non probant, ut et hic ipse Panaetius, quem mulium in his libris secutus sum, non inierpretabis, ei Phalereus Demetrius, qui Periclem principem Graeciae vituperat, quod iam iam pecuniam in praeclara illa propylae eoniecerit. Sed de hoc genere tot in iis libris, quos de re publica scripsi, diligenteres disputatum Ioia igii in rati talium largitionum genere viatiosa est, emporibus necessaria et tum ipsum et ad facultates 18 accommodanda et mediocritate moderanda est 6 In illo autem altero genere largiendi, quod a liberalitate proficiscitur, non uno modo in disparibus causis adfecti esse debemus. Asa causa est eius, qui calamitate premitur, et eius, qui res meliores 62 quaerit nullis suis resius adversis. Propensior benignitas esse debebit in calamitosos nisi sorte erunt digni calamitate. In iis tamen,
qui se adiuvari volent, non ne adfligantur, sed ut altiorem gradum astendant restricti omnino esse nullo modo debemus, sed
in deligendis idoneis iudicium et diligentiam adhibere. Nain
Bene fricta male loedia male facta drbitror. 63 Quod autem tributum est bono viro et grais, in eo cum ex ipsos metus est tum etiam ex ceteris Temeritate enim remota gratissima est liberalitas, eoque eam studiosius plerique laudant, quod summi cuiusque bonitas commune perfugium est omnium. Danda igitur opera est ut iis beneficiis quam plurimos adiiciamus, quorum memoria liberis posterisque prodatur, ut iis ingratis esse non liceat 0mnes enim immemorem beneficii oderatnt eamque iniuriam in deierrenda liberalitate sibi etiam fieri eum-
Phalereus Demetria s: . , 3. tantam pecuniam die Propylaen
allei sollen 2012 alente exostet haben docti scheint dies libertrie n. tum ipsum, men sie naiulieli,
findet siet nichi fellenaei Cie statides gew3hnlictere atque de ori III, 1 66 alia enim et bona et mala ridentur Stolais e eeteris eiribus. 62. idoneis l. 54. 63. eam iniuriam beatehi sichaus immemorem benefeti, ais ob andessen Stelle eiu Abstractum stande, , die Undanklincteit , orat. 20, 68 Diuilia πιν Corale
142쪽
que, qui faciat, communem hostem tenuiorem putant. Atque haec benignitas etiam rei publicae est utilis, redimi e servitute captos, locupletari tenuiores quod quidem vulgo solitum fieri ab
ordine nostro in oratione Crassi scriptum copiose videmus. Hanc ergo consuetudinem henigilitatis largitioni muneruna longe lantepono. Haec est gravi mi honainum at lue ma oriun illa Iuasi assensatorum i oliui nulltitudinis levita leti voluptate quasi titillant iuria. Conveniet autem cum in dando munificum esse 4 tum in exigendo non acerbum in Oli utique re contrahenda, PII-dendo pinendo, condia si id locando, vicinitatibus et confiniis aequum, lacilem, multa in lillis se suo iuro edentem a litibus vero quantum liceat et ne Selo incisa ullo litur, ii alii iluani liceat abhorrentem. Est enim non modo liberali paullunt lon num tuam de suo iure decedere, sed interdunt etiam ructuoSum. Habenda aut se in ratio si rei familiaris oluam quidem dilabi sinere sit stili usum s si sed ita ut illiberalitatis avaritiaeque ab- Sit Suspicio. Posse enim liberalitate uti non spoliantem se patrimonio nimirum est pecuniae fructus maximus. Recte etiam a fi poli hi asto est laudata hospitalitas. Est enim ui mihi quiden videtvi, valde decorun palere domus hominum illi lyti illin
hospitibus illustribus, idque etiam rei publicae est mamento,
in oratione crassi Crassus I, 30, a M. Gemein is sieherlici, die Re
den soliten. Brint M. io illa in
aenuutus, quo pro ordine sua disru-tur, et invisa Miratur et pro Cluent. 1, 140 in suasione legis
S rvilia summis ornat senatu ur
143쪽
DE OFFICIIS homines externos hoc liberalitatis genere in urbe nostra non egere. Est autem etiam vehementer utile iis, qui liones te posse multuIII volunt, per hospites pud externos populos valere opibus et gratia Theophrastus quiden scribit Cimonem Athenis letiam in suos curiales Laciadas hospitalem luisse: ita enim instituisse et vilicis imperavisse, ut oni Illa praeberentur quicumque
Laciades in villam suam devertisset.' 19 Quae autem opera, non largitio I eclisen elicia dantu I ,43ec tu in 65 in universam reni publicam tum in singulos cives conseruntur. Nam in iure cavere, consilio iuvare atque hoc scientiae genere prodes si iluam plurimis vehementer et ad opes augendas pertinet et ad gratiant. Itaque cum multa praeclara maiorum tum quod optime constituti iuris civilis svnamo semper in lionore suit cognitio atque interpretatio quam utili mi ant lianc confusionem temporum in poSssessione sua principes retinuerunt nune ut ii onores, ut omnes dignitatis gradus, sic huius scientiae splen
dor deletus est, id tu eo indignius quod eo tempore hoc contigit, cum is esset, qui onmes superiores, quibus honore pares-
vehementem utile, d. i. valde utile; g. 73 vehementer moderatum Athenis gelior geWis et den
ante hane eoruυsionem temporambd. i. ante hortim temporum cons sionem. principes retinuerunt. Somi in mih ster Zei die Reetitskenniniscimallei nigenies it der Patricier ς We-Sen RP, o Zeichneten sic spater
die Vomelimen darin aus Abel die victen et Ende de Republili sto
Sulpicius Rufus, de consul 703 bi
144쪽
set, scientia facile deisset. Haec igitur opera grata multis et ad beneficiis obstringetidos homines accomino data. Atque huic arti 66 sinitima est dicendi triavior laci illas et gratior ei ornatior. Quid enim eloquentia praestabilius vel a hia iratiori audientium vel spe indigentium vel eorum. lui defensi sunt, gratia Huic quoque ergo a maioribus nostris est in toga dignitatis principalus datus. Diserti igitur honi in is et facile labi irantis, quodque in patriis est
moribus, multorum ausas et non gravate et gratuito defendentis benescia et patrii emia late patent. Adni Onebat me res ut hoc 7 quo pie loco in ieiunissionem eloquentiae, ne dicam interitum, deplorarem, ni vererer ne de in ipso alii luid viderer lustri. Sed tamen videmus quilius eximetis oratoribu fluam ili pauci SpeS, quanto in pauciori lius faculias. Iuam in multis Sit aqdacia. Cum autem omnes II ui jussint ne muli quidem, aut iuris periti esse aut diserti, licet tamen opera prodesse multis beneficia petentem, commendantem iudicibus, magistralibus vigilant rara pro re allerius, eo ipsos, qui avi diuisuluntur aut defendunt roganti rin: quod qui faciunt plurimum gratia conseqiIulitur latis si Ineque eorum manat industria. Iam illud toti sunt admonendi est 68 enim in promptu , ut animadvertant, cum iuvare alios velint:
ne quo Ossendant. Saepe enim aut eos laedunt, quos non de '
Parad. VI, 2, 46 in de Sebilderuns des homo quaestuosus mercedum
145쪽
DE OFFIGIS bent, aut eos, vos non expedii si imprudentes, neglegentiae est, si scientes, temeritatis Uendum etiam est excusatione adversus eos, quos invitus offendas, quacumque possis, qua re id, quod sederis, necesse fuerit nec aliter lacere potueris, ceterisque ope ris et ossiciis erit id, tuo violatum est, compensandum. 20 Sed cum in hominibus iuvandis aut mores spectari aut
6 fortuna soleat, dicti quiden est proclive itaque vulgo loquuntur, se in beneficiis collocandis mores hon inum, non fortunam sequi. 1 Ionesta oratio est. Sed quis est tandent qui inopis et optinii viri causae non anteponat in opera danda gratia in ortunal et potentis o quo enim expeditior se celerior remuneratio sore videtur, in eum sere est olli illas nostra propensior. Sed animadvertendunt est diligentius quae natura remn sit. Ninitrum enim nolis ille, si bonus est vir, etiam si referre gratiam non pote St. tillii r Certe potest. Commode autem uici unque dixit pecuniam qui habeat non reddidisse, tu reddiderit non habere: gratiam autem et qui rettulρrit habere et qui habeat rottulisse.'At ipli Se locupletes, honoratos lipalos putant, ii ne obligari quidem beneficio volunt quin tia in senesicium se dedisse arbitrantur, cum ipsi quamvis inagnum aliquod acceperint, atque Stiam a se aut postulari aut i, pectari aliquid suspicantur patrocinio 70 vero se uSo aut clientius apti elIari mortis instar putant. At vero ille tenuis eum. luit lilia id faciinti sit se specuitum, non ortunam
putat, non m0d illi, qui est meritus, sed etiam illis, a quibus
68. id, quod riolatum es d. i. in quo violati sunt; E. t III. 3. I, 0, 32. ad lam V, 8, 3 si qua aeciderutunoni- rs quain stoicis ne visurea,
ea sint ei-- - -- memoriu τι- tuque nostra. z0 69. Eumeisi, r. II 33, 142 ideo enim in Catonas et
Bruti libris nominatim fers' ferripis ineui, iure risimilia eriresponderint. Εbenso in der Reden
militari. peeumam qui habeat. Das ianZe
tiam habere, deii Dan im Heretenbebalten pro Planc. 28, 58 iam qui peeuniam dissolvit, statim non Habet id, quod reddidit, qui autem δε-bet, aes retinet a num gratiam autum et qui rσer habet et qui habet in eo ipso, quod habet, Uert.
146쪽
LIB. u. CAP. 19-2l. 145 expectat eget enim multis , gratum se aderi studet: -- qiI Vero verbis auget situm munus, si quo sorte ungitur sed etiam extenuat. Videndumque illi id fit, quod Si opulent una OI-tunatum Ill itelenderis, in uno illo aut, si sorte, in liberis eius manet gratia sin auten inopem, probum tamen et modestum, omnes non imit rubi humiles, quae magna in populo ni ultitudoeSt. D 'aesidiunt Sibi paratum vidi'nt. Quam ob rem inelius apud ibonos luani apud fortunatos beneficium collo dari puto. Danda omnino pera est ut omni generi satis sacere possimus, sed, si ros in contentionem veniet, nimiruma hemistocles est auctor adhibendus, qui cum consuleretur, utrum bono viro pauperi animnus probat diviti filiam collocaret: Ego vero' inquit malo Vitrum, qui pecunia egeat, quani pecuniam, quae viro. Sed rupti mores depravatique sunt admiratione divitiarum quarum magnitudo quid ad virum quemque nostrum pertinet Illum so lasse adiuvat, qui habet. Ne id quidem semper. Sed fac iuvare: Mentior sane sit, honestior vero quo modo Quod si etiam bonus erit vir, ne impediani divitiae quo minus iuvetur, modo ne adiuvent, iique omne iudicium non quam lacuples, sed qualis piisque sit Extremum aulam praeceptum in beneficiis operaque danda, ne quid contra aequitatem contendas, ne quid pro iniuria. Fundamentum enim est perpetuae commendationis ei famae iusibila, sine qua nihil potest esse laudabile.
Sed, quoniam de eo genere beneficiorum dictum est, quae 21 ad Singulos Spectant, deinceps de Ii S, quae ad univerSOS quaeque 2
Indieati v v ita es in diesem Falle namentito lini de alterii Schri tentem verbunden aber auchaei cie. nieli seuen de r. II, 37, 151 quo
etiam mam vir hab=dus est, cum illam sapientiam ante cognorit.
i. beneficiunt collocari, Ut rde vii gelem, te in insen tragendes
- eum isonsuleretur, utrum eouocaret. Suhj petisti mill ,caret ist
bus ore singulis, dititiae ut utare d. i. ad sumptos faciendosin opes ut
quid paullulurn prae manu dederis, unde utatur Das uni Adjecti gμ-worden Particis hedeutet also imStande Aus andisu machen'. Na-
147쪽
ad rem publica in pertinent, disputandum est. orum autem ipso Iulii uult in eius modi sunt, ut ad universos cives pertineant, partini Singulos ut attingant, quae sunt etiam gratiora Danda opera est omnino, Si possit, utrisque, nec minus, ut etiam singulis consulatur sed ita, ut ea res aut prosit aut certe ne obsit rei pullit e C. Iacchi frumentaria magna largitio exhauriebat igitur aerariunt modica M. Octavi et rei publicae tolerabilis et et plebi necessaria ergo et civibu et rei publicae salutaris. In primis auteni videndum erit ei, tui rem publicani administrabit, ut Suulli tuisque teneat neque de bonis privatorum publice deminutio fiat. Perniciose eum Philippus in tribunatu cum legem agrariam ferrei iluam tamen antiquari sacile passus est et in eo Vehementer Se Ino uel alum praebuit, sed cum in agendo multa populariter tum illud male, non esse in civitate duo anilia homi-
seium ad rem publieam pol cistulirdo sime die Leberniihin jedes Sta sanites, da es in Loisiung
partim Madviga. 2 l. 4. ut metus, d. i. utrique benelicior u
C. Graecini. Ei bestiminis, dos
antiquari, d. i. tolli, eigentile hed utet es in den ridern ustand
148쪽
ias. II. v. 21. 147 num, qui rem haberent ' capitalis oratio est, ad amaeuionem bonorim pertinens, qua peste quae polas esse maior Hanc
ob causam maxime, ut sua teneremur, res imuicae civit tesque constitutae sunt. Nam etsi duce natura congregabantur homineS, tamen spe ustodiae, m suarunt urbium praesidia quaerebant Danda etiam opeIa Si ne quod apud uiatores no 74 Stros Saepe sielial propter aerarii tenuitatem assiduitatemque belloriam, tril vituli sit conserendum, idque ne eveniat multo ante erit providendum. Si quae necessitas huius muneris alicui rei publicae obvenerit - malo enim quam nostrae ominati, De JIetamen de nostra, sed de omni re publica disputo , danda erit Opera ut omne intellegant, si salvi esse velint, scossitati esse parendum. Atque etiam omnes, qui rem publiciun guli iliabunt, consulere debebunt, ut earum rerum copia Sit, quae Sunt DeceS-sariae. Quarum qualis comparatio seri soleat et debeat non est necesse disputare est enim in promptu tantum locus attinge Os suit. Caput autem est in omni procuratione negotii et muneris 5 publici, ut avaritiae pellatur etiam minima suspicio. Utinam' inqui C. Pontius Samnis ad illa tempora me larium reservavisset et tum essem natus, quando Romani dona accipere coepissent Non essem passus diutius eos imperare. Ne illi multa saecula expectanda rerum Mod enim hoc malum in hanc
iremus non ad illius commoda, quom diligimus,ciron erit ista amist si sed mereatura quaedam utilitatum auarum tene rentur in tenerent
sin. II, 19,61 propter Mutumulo, malo enim dieres quam voluptateε. ad lam. II, 10 pro tua dignitate,
huius murieris dioer Leisiungniunt des inutium.
149쪽
reni pii lili eam invasit. Itaqtie facile patior tum potius oIitium fuisse, si uuleii in illo tantum sui robotis. Nondum centum et tecom mi sunt, cum de pecuniis repetulistis , i Sone lata lex est, nulla antida cum suisset. 1 vero postea tot leges et proximae quat illis ituriores, tot rei, tot damnath ianuin Itali- cum belliani prsilite illi iussurum metiri sex et latum tanta sublatis
testibus et iudiciis expilatio direptioque sociorum, ut imbecillitate
alioruin, io nostra Virtute valed NUS.
22 Laudat Asricanum Panaetius, quod fuerit abstinens. Quidni 76 laudet Sed in illo alia maiora Laus alistinentiae non lio IIlinis est solum, sed etiam temporum illorum. Omni Macedonum 3Za, quae sui maxima potitus est Paullus, tantum in aerarium pecuniae invexit, ut unius imperatoris praeda finem attulerit Abutomun at hic nihil domum suam intulit praeter memoriam nominis sempiternam. Imitatus patrem Africanus nihilo locupletior Kartha ne eversa. Quid qui eius collega fuit in censura L. Mum-
lachen Suhadeuersat lesti proximus quaeque duriores das gew5hutieli ist ei proximus quisque de Superlati Wie , b, 46. 19 64. De Comparati is febrselten. Iti eum bellum. Unter densi es etZen de M. Drusus besti ininteeines, das eine Commissionisi er
direptisque sociorum Ans pie-lun namentilati aus Sulla und
150쪽
mius, num quid copiosior, cum copiosissimam urbem landitus sustulisset Italiam ornare quam domum suam maluit. Nullum igi
tur vitium taetrius est, ut eo, unde egressa est, relerat Se Oratio, quam avaritia praesertini in principibus et rem publicam gubernantibus. Habor enim quaestui rem putilicam non modo turpe est, sed sceleratum etiam et ne larium. tallue quoi Al 0Η ΡΙ-thius oraculum edidit 'Spartam nulla re alia nisi avaritia esse perituram' id videtur non solum Lacedaemoniis, sed etiam omnibus pulentis populis praedixisse. Nulla autem re conciliare sa-cilius benevolentiam multi ludi iris possunt ii, qui rei publicae praesunt, piam abstinentia et sontinentia. Qui viri' se populares volunt ob eamque auSam ut grariam rem temptant, ut l)ossessores pellantur suis sedibus aut pecunii is siue sit ut si philoribus condonandas lautant, labefactant hui-damenta rei publicae, concordia Ill lini illum, quae esse non potest, cum aliis adimuntur, aliis condo limitura ecuniae. stillil se ei I Uitat m. quae loli illi omnis si habere suum cui pro non lis et Iden in B Si tu Dplium ut supra dixi, civitatis atque urbis, ut sit libera et non sollicita sua cisti cuiusque custodia. Atque in hac pernicie rei publicae ne illa in illi tili in consequuntur quam putant gratiam. Non cui res erepta est est inimicus cui data est iliani dissimulat se a stipere voluisse et in xime in pecuniis reditis occultat suum gaudium, ne videatur non fuisse solvendo. At ver ille, qui accepit iniuriam, et inseminit et prae se fert dolorem
suum, nec, si plures sunt ii, quibus improbe datum est, quam illi, quibus iniuste adomptum est, idcirco plus etiam valent. Non enim numer haec iudicantur, sed pondere. Quam autem habet
Rinam inua re In Beetu avi die
pecunias creditas et. das sindtubulae novae q. 84.79. soli endo esse esse at in dieser Redensari die Bedeuiunivonparem eos, mi in oneri, honoriis
rendo esse. - pondere, d. i. naehdem Ansellen, de Bedeuiung. ouam habet aequitutem. enn