장음표시 사용
161쪽
senatu deletisque iudiciis quid est quod dignum nobis aut in em 3 ria aut in foro agere possimus Itaque qui in maxima victibiast atque in oculis civium quondam vixerimus, nunc sugientes conspectum Meraiorum, quibus Omnia redundant, abdimus nos, quanium licet, et saepe soli sumus. Sed quia sic ab hominibus doctis accepimus, non solum ex malis eligere minima oportere, sed etiam excet liere ex his ipsis, si quid inesset boni propterea et otio si ior, non illo quidem, quo debebat is, qui
quondam peperisset oti una civitati, nec eam solitudinem languere patior, Iua in mihi adllest Iecessitas, DI Voluntas. unm quant Africanus na aio reli laudem Inoo iudicio assequebatur. Nulla enini eius ins reni monumenta mandata litteris, nullum opus otii nullum solitudinis munus extat ex quo intellegi debet illuni mentis agitatione investigationeque earum rerum, qua cogitaIulo consequebatur, nec otiosum nec Solum unu piam fuisse. O autem, qui non tantum roboris habemus, ut cogitatione tacita a solsitudine abstrahamur, ad hanc scribendi lieram omne studium curamque convertimus. Itaque plura brevi tempore eversa quam
multis annis stante re publica scripsimus
ι-- eorona senatus saeptus est cur me tui satellites eum gladiis ausim t. Die heidei Praetoren d . M. Brutus und Cassius atten ausde Stad niehen sissen, undisnuire Melie waren Genossen Osai
viserimus de Conjuncti stetit, mei de Relativsat ei nen egen- sat enthiili f. Madvigis de s n. II, 32, 106 Messo ad ea retroeat, e qui
me in ea solitudine languero. S. ND
162쪽
Sed cum tota philosophia, ni Cicero, frugifera et fructuosa nec ulla pars eius inculta ac deserta sit, tum nullus seracior in ea
locus est nec uberior qua in de olliciis, a quibus constanter honestequi vivendi praecepta ducuntur. Qua re quamquam a Cratippo no Siro, principe liuiu Inemoriae philosophoriun haec te assidue audire atque accipere confido, tamen conducere arbitror talibus aures tuas vocibus undique circumsonare nec eas, Si sieripo Ssit, quicquani liud audite duod cum omnibus estes; ieien 6 dum, qui vitam honestam ingredi cogitant, tum haud scio an nemini potius quani tibi. Sustines enim non parvam expectationem imitandae indu Striae nostrae, magnam honorum, non nullan sor-isSS llo II Hii S. SuSM piSti onus praeterea grave et Athenarum et Cratippi ad quos cum tamquam ad mercaturam bonarum artium Si prolectus, inanem redire turpissi nauin est dedeco tWitem et M 'Aurbis auctoritatem et magistri. Uua se luant uni conniti animo potes, quantum labore contendere si diScendi labor est pollus quana voluptas clantum fac ut et licias neve committas iit, cunion mia suppeditata sint a nobis tute tibi defuisse videare. Sed haec hactenus multa enii saepe ad te cohortandi gratia scri
psimus. Non ad reliquam partem propositae divisionis reve
Panaetius igitu , qui sine controversia de ossiciis accuratis I
non parvam Nectationem cet. Die Adjectiva non a parma, magna, non nisa sin bestiinmt durchdie Substantiva industris, honor, nomen. Die mariun is heine geringe, insolarii de EG lcein η-
Onus Athenarum, in Aus bevon Seiten AthenS., diisendi labor est potius. Der Sinii is si discere labor est potius. De Infinitiv de piet nvicti Subjectaein solites is itureli Attractio vondem Substanti labor abbangi se- machi. S. I ruge lati Gravim. p. 489 Anm. 4.
163쪽
sitiae ili sputavit luemque nos correctione quadam adhibita polis Alnium Eculi ullius tribus elleri in is lil DpOSitis, in quilius d lituir: r ho iniit se et OnSultare de ollisi Solerent, uno Cu In dubitarent honestumne id esset, de quo agi aetur, an turpe, Bltero utilene esset an inutile, tertio, si id, quod speciem haberet honesti, pugnaret cum eo, quod utile videretur, quo modo ea disceriti
oporteret, de duobus generibus primis tribus libris xl licavit, de tertio autem genere deinceps se scripsit dicturum nec exsolvit id, quod promiserat. Quod eo magis miror, quia scriptum a discipulo eius usidoni est, triginta annis vixisse Panaetium postea quam illos libros edidisset. Quem locum miror a Posidonio breviter esse iactum in quibusdam commentariis, praeser tim cum sci ibat nullum esse locum in tota philosophia iam ne s cessarium Minime vero assensior iis, qui negant eum locum a Panaeti praetermissum, sed consuli resicium nec omnino scribendum fuisse, quia numquam Ohse utilitas cum honestate pugnare. De quo alterum potest habere dubitationem, adhibemdumne silerit hoc genus, quod in divisione Panaetii tertium est an pi,ille omittendum, alienim dubitari non potes quin a Pana
tibia sis In sit, sud relictum. Nam qui e divisione tripertita
duas partes absolverit, huic necesse est restare tertiam. Praeterea in extremo libro tertio de hac piti' et Ohici νὴ se deincepsi esse dictui una. Accedit iudem testis nutiles Posidonius, qui etiam scribit in quadam epistula P. Rutilium Rulum dicere solere,
mentlich et Cic. auliginebuliches cormnenti t. sndet; et II g. 20. de sin I, 10 9. de quo in Beetus hiemus; l, a rem solum nobis est Misendi et 2 ea quo denigmass. πω de div. I, 50 lla in moret adhoen nitie ob si init in die Taygeto e BD stina montis quaripv Untersuchungri Eiehen set Acad. pis avulsa eo hi de naturis sic sentietist pri- quibuεώ ν commentariis adrat murn ut quattuor initiis rerum inritie. XVI, si eum Deum Posidonius quisitum an naturam non perseeutus est. Ego autem et eius ieret. librum amessivi et ad Athenodorum 10. P. Rutilauit fuso a Con-
atrum scripsi, ι ad me τὰ κεφα- siil ini 1 649 105ὶ Iuli spater item mitteret quae ea pecto. - eglei tete e de Pontifex Maximus eo est περὶ του κατα περίστασιν Q. Mucius Scaevola in die Provinα
164쪽
qui Panaetium audierat, ut nemo pi sim es si, ius , in Coa ,enere eam partem, quam Apelles mota Ka -
solveret oris enim pulcritudo reliqui corporis imitandi spem auferebat , sic ea, quae Panaetius praetermisisset et non pe fecisset, propter eorum, quae perfecisset, praestantiam neminem esse persecutum.
. Quam ob rem de iudicio Panaetii dubitari non potest, re a lene autem unc tertiam partem ad exquirendum ossicium adian iixerit aestitas, de eo fortasse disputari potest. Nam sive hone istum solum bonum est, ut Stoicis placet, sive, quod honestum est, id ita summum bonum est, quem ad modum Peripateticis vestris videtur, ut omnia ex altera parte collocata vix minimi momenii instar habeant, dubitandum non est quin mii uiuam possit utilitas cum honestate contendere. Itaque , pimus Socratem execrari solitum eos, qui primum haec natura cohaerentia opinione distraxissent cui quidem ita sunt Stoici assensi, ui et, quidquid honesium esset, id utile esse censereni nec utile qui
les eoiam incohaverat Venerem Cois superaturus illam priorem. Reidit vero mora peracta a te, ne qui succo res peri a praescriptan--nta in ιιιι est e non perffecisse seta Cic. hin-gu, um das L nabsichiliche derWeg-
lygruitides iurari inen uel nungen das Uahre E eri orschen; ea d. II, 3, 2 neque nostrae disputatione gin
quam aliud amni, nisi uti utra-que paris in diem is iam est. eae aetera parte ollocata vis et. Die Ansielit de Peripatetiker,ita aussuli rIie hesproeben de n. V e. 30. Hierunεε lyseisint ciman das Gleichnio des ritolaus sedaeli auhaben Tusc. V, 7, 5 Puo Meo quaero quum vim habeat libra ilia Critolai, qui euin in alteram timem animi bona impoma, in alteram eo Dria et erie -- ω-- properam dera illam lancem putet, ut terram et maria deprimat. qui primum hanc: E. II, 3 9, unddenselben usspruch des okriites deam. 12, 33. Ophisons, durcheinen Wahn is Wol et uniersebeide tia et ιι tro 'in de Theorie, a d an Stella. Diuiliae by Go rate
165쪽
DE OFFICIISi quam quod non bonestum. Quod si is esse Ι 8,'niasgitutem propterea colendam diceret, quod assis x sutilitatis
esset, ut ii, qui res expetendas ves voluptate vel indolentia metiuntur, licere ei dicere utilitatem aliquando cum honestare pugnare. Sed, cum sit is, qui id solum bonum iudicet, quod honinium sit, quae autem huic repugnent specie quadam utilitatis, eorum neque accessione meliorem vitam ieri nec decessione peiorem, non videtur debuisse eius modi deliberationem introducere, in qua quod utile videretur cum eo, quod limesium est, comparar a turi nenim quod summum bonum a Stoicis dicitur, conveniet
ter naturae vivere, id habes hanc, ut opinor, sententiana, cum virtute congruere seniper, cetera autem, quae Secundum naturam essent, ita legere, si ea virtuti non repugnarent. Quod cum ita sit, putant luidam hanc comparation in non recte introductam necis innino de eo genere quicquana praecipiendunt luisse. Atiliae illud fluiden honestunt, luui proprie Vere illi dicitur, id in saltientibus est solis ne siue a virtute divelli umqua In potest.
In iis autem, in quibus sapientia persecta non est, ipsum illud quidem persectum honestum nullo modo, similitudines honesti
voluptate Aristipp und seine se te; g 116. I, 2, b in istia: Hieronymiis, in Rhodiis, qui censet
essema liber das Imperfectum sis tuo. 69.
quod propris vereque dicitur, in seine eisenilichen Bedeurung, d. i. im philosophisehen Sinue g. si ini
166쪽
osse possunt. Haec enim Osricia, de quibus his libris disputamus, 14 inedia Stoici appellant ea comminia sunt et late patent, quae et ingenii bonitate multi assequuntur et progressime discendi. Iud autem omicium, quod rectum iidem appellant, persectum a que absolutum est ei, ut iidem dicunt, Omnes numeros habet nec praeter sapientem cadere in quemquam potest Cum aulam 15
aliquid actum est in quo media ossicia compareani, id cumulate videtur esse persectum, propterea quod vulgus quid absit a pe secto non sere intellegii quatenus autem intellegit, nihil putat praeiermissum quod item in poemalis, in picturis usu venit in aliisque compluribus, ui desectentur imperii laudentque ea, quae laudanda non sini ob eam credo, causam, quod insit in his aliquid probi quod capiat ignaros, qui quidem quid in una quaquero vitii sit no lueant iudicare. Itaque cum sunt docti a peritis. desistunt facile sententia. IIaec igitur ossicia de quibus his libris radisserimus, quasi secunda quaedarii honesta esse dicunt, non Sa is pientium modo propria sed una omni holit inlini senere com-niunia. Itaque iis omnes, in quibus est virtutis indoles, commο- VPIltur. Nec vero cum duo Decii aut duo dipiones sortes virico nune morantur aut cum Fabricius aut Aristides iustus nominatur, aut ab illis sortitudinis aut ali his iustitiae tamquam a sapiente petitur exemplum Nemo enim horum sic sapiens, ut S
aut ristides aut ab his Hasast imite su biete dio Stelle dux
hesten Ildss. vii Lactant. VI, 6, 26 M. Par aut Aristides minen lalestreichen Aber das de Griectio
167쪽
pientem volumus intellegi, nec ii, qti sapientes habiti et nona inati, M. Cato et C. Laesius sapientes fuerunt ne illi quiden Swptem, sed ex mediormn ossiciostu in requentia similitudinem qua indanil gerebant speciemque sapientium. Quocirca nec id, quod vere
honestum est fas est cum utili latis repugna Iilia comparari nec id quod conim laniter appellanius, honestunt, plod colitur ab iis, qui honos se viros haberi voli mi, cum emolim sentis um tuam est comparandum, tamque id hones luna, quod In nostram intellegentiam adit, tuendum congeriandumque nobis est quam illud, quod proprie dicitur versultis est honestum, sapistntibus. Aliter enim l neri non potest. Si lia ad virtutem est laeta progressio. Sed liae quidem de iis, qui conservatione osse inrum xistimani tur boni. Qui autem omnia metiuntur emolumentis et commodis neque ea volunt praeponderari honestate hi solent in deliberando honestum cum eo quod utile putant, comparare, boni viri non solent. Itaque existimo Panaetium, cum dixerit homines solere in hac comparatione dubitare, hoc ipsum sensisse, quod dixerit, solere modo non etiam opori prR. Et ni in nn modo pluris putare quod utile videatur quam quod ion stum, sed etiam haec inter se comparare et in his addubitare tui sissimul pst. Quid irgo est. luod non numquam dubitationem adferre soleat considerandumque videatur Credo, si quando dubitatio
is accidit quale sit id, de quo consideretur. Saepe enim tempore
Sin sorderi est. S. l. 12. Doesiis eine so scharse Unterscheidulis
dem inmal die Begrisse estgeserat sindonielit mehesnsiliis. addis ire, d. i. ad illabitationem
122 ineuntis aetatis inscitia eonsi tuenda est. gl. E. g. s. in nostram inteliezentiam eadit.
168쪽
LIB. Bl. CAP. 4. 167 sit ut . Illo turpe pleruntque liaberi soleat, inveniatur non esse turpe Exempli Usa ponatur aliquid quod pateat latius. Quod potest maius esse scelus quam non modo hominem, sed etiam
familiarem hominem occideret Num igitur se adstrinxit scelere, si qui tyrannum occidit quamvis familiarem Populo quidem Romano non videtur, qui ex omnibus praeclaris lactis illud pubcherrinium existimat Vicit ergo utilitas honestatem Immo vero honestas utilitatem et utilitas honestatem secuta est. Itaque, ut sine ullo errore diiudicare possimus, si quando cum illo, quod honestum intellegimus, pugnare videbitur id, quod appellamus utile, larinula quaedam constituenda est, quam si sequemur in comparatione rerum, ab Ossicio numquam recedemus. 20 it autem haec formula Stoicorum rationi disciplinaeque mari me consentanea, quam quidem his libris propterea sequimur,
quod, quamquam ei a Veseribus Academicis et a Peripateticis vestris, qui quondam iidem erant qui Academici, quae honesta sunt anteponuntur iis, quae videntur utilia, tamen splendidius haec ab his disseruntur, quibus, quidquid honestum est,
ausgesallen utilitas honestatemnamlic vicit, et ut h. s. est si istder Ausdriae nocti hest immis undyralliger. . . DI. Unger er-
.eis mi Ainbros de ossi eler III, 9 6 Raque et honestas et utilitare
pratiata est et utilitas seeut a st honestatern Was dieser Stelle naeh-sealim scheint.
formula, in iuristiselles Ort. De Praetor instruis de Rieliter
init ei ne Formel, monach e die Sach et v entseliei de hal. S. g. 60. 20. Peteribus eademstis. Die altere ΑΕ ademi de nnmittetharendia elisolge Plato im Gegensat Euder Leptischen mittiere unxneueren, On Arhesilas und Narneades gestistet . Aer die Ueberetn-stim mitti a ischen Aristotelixem uni Platoni hernis i 1, 2.
splendidius, drdevolter, si l0l. se in 10, 22 sententus tamen utendum eorum stoicorum poti a-
si num qui marsens forti et, ut ita dicam virili utuntur ratione et gententia. De Griind weshalb Cie den
laupisti lia is stoik und Peripate- tive libere insiturinen . . Eini. quidquid honestum Von diesem
169쪽
F CIIS idem utile videtur nec utile quicquam quod non honestum, quam ab iis, quibus et honestum aliquid non utile et utile non honestum. Nobis autem nostra Academia magnam licentiam dat, ut, quodcumque maxime probabile occurrat, id nostro iure liceat defendere. Sed redeo ad formulam. mirabere igitur alieri aliquid et hominem hominis incom- et modo suum commodum augere magis est contra naturam quam mors, quam pauperias, quam dolor, quam eiera, quae possunt aut coimori accidere aut rebus externis. Nam principio tollit convictum humanum et societatem. Si enim sic erimus adsecti ut propter, A musque emolumenium spoliet aut violet alterium, disrumpi necesse est eam, quae maxime est secundum naturam, et humani inieris societatem. Ut si unum quodque membrum sensum haberet, ui posse putaret se valere, si proximi mendiri valetudinem ad se raduxisset, debilitari et interire torum corpus necesse esset, sic, si unus quisque nosmini ad se rapiat commoda aliorum detrahatque quod cuique possit emolumenii sui gratia, societas hominum et communitas everias u necesse est. Nam sibi ut quisque mali quod ad usum vitae pertineat quam alteri acuuirere concessum est non repugnante natura, ita natura non patitur, ut aliorum spoliis nostras facultates, copias. et opes augeamus. Neque vero hoc solum natura, id est, iure genitum, sed etiam legibus popularum, quibus in singulis civitatibus res publiea coniunctur, eodem modo consiliuium est, ut non liceat sui commodi causa nocere alteri Hoc enim spectant leges,
quodsumus maioris robab occurrat s. q. 33. use V it 33 in aliis isto modo, qui legibus is
pro Bue percussit, id dicimus, iramos soli sumus liberi. 5. l. principio: I, 4, 1. Das
g. 28 inii Nam illud quidem an
22. -- quosius membram: Cie scheint an die Fabel de Menenius Agrippa et Onken.
non repumarite natura. Washierunte natura Eu versiehen ist, eigidas Folgende natura id est, i rctgentium, ais das dem Menschen an
Cariandia re des a turre his hilde des ius nutural im mensata uestiis.
170쪽
hoc volunt, incolumem esse civium coniunctionem, quam qui dirimunt, eos morte exilio, vinciis damno coercent. Atque hoc multo magis emcit ipsa naturae ratio, quae est lex livina et humana cui parere qui velit - omnes autem parebunt, qui secundum naturam volent vivere numquam committet ut ali
num appetat et id quod alteri detraxerit, sibi adsumat. Etenim a mulio magis est secundum n turam excelsitas animi et magnitudo item pie comitas, iustitia, liberalii asin iam voluptas, quam vita, divitiae quae quidem contemnere et pro nihil ducere comparantem cum uiuitate communi magni animi et excelsi est D trahere autem de alicto sui commodi causa magis est cunti in
turam quam mors, quam dolor, quam cetera generis eiusdem. Itemque magis est secundum naturam pro omnibus gentibus si 25 seri possit cons Tvandis aut iuvandis maximo labore mole- Sila Silii suscipere inaltantem uerculem illum, quem hominum fama heneficiorunt naenior in concilio caelesti tin collocavit, quam vivere in solitudino non mullo sine ulli molestiis sed etiam in maxi in is voluptatilius iliun d; intem Omnibus copiis, ut excellas etiam pulcritudine et viribus Uuocirca oli lilii ilui Sque et Splendidissimo ingenio longe illam vitam liuic tu eponit. Ex quo em-citur hominem naturae oboedientem hon in nocere non poSSe. Deinde qui alterum violat, ut ipse alii Iuid coni modi conse 26 quatur aut nihil existimat se sacere contra naturam aut magis fugiendam censet moriem, paupertatem, d0lorem, amiSSi0nem
Atquρ hoc ami incolumem esse ElPlum comunctionem daritus litust
de sange uigende Be eis lilianus, deshall, dare imui dies nitalais entesina targirinent anschen. naturos ratio, quae est leae dii et . Diog. Laert. VII, 88 κοινος
que proiceps, ultima rare sinuma visita in natura, quae iubet ea, quus faeten sunt, prohibetque contraria. iis lego, 6, 8. Insolaria es e igundisiiveranderite ist, heissi es εἱμαρ/ανη, ehi ksal. Zeiis ita
versetis das aligein ine eliges et Z, and perseits esse Abbi id, die vernulistige Menschen natur. cornitas, iustitia, liberalitas si nil die Tugenden, aus,elahen die gweite
cardinultumiid communitas bestetit; s. s. ii 8. agesen fassi I, 7, 20 die moralitas die minitus viii in steli.
25. in solitudine cegensat guconfictus hominum et societius,