Epitomes omnium Galeni Pergameni operum. Universam illius viri doctrinam, & methodu, quàm accuratissimè continetis sectio prima [-quarta] / Per Andream Lacunam

31쪽

nus optimum quod.

GA LENI PERGAMEN DE OPTIMO DI GENERE, LIBER UNUS. V censet illa esse opti

m una genus doctrinae, per quod utra que in pertem praeparana ui . Quani doctrini: na Acadeinici vetustiores existiniab.int detinere in epoch , hoc est I xiij en ni sententiana. Siquidem quia Mo M argumentis contro ii, in latra ps.irtem suo more apita lent aliquod dogma, tandem permittebant discipuli ut quod veri plis videretur,eligerent creeterum qu uni non ulla videamur nobis videre, aut aliquo alio lentri percipere, ut in sona iiiis, aut per insanian nonulla item re vera videan uis, itit alio quotii. percipiamus senti haec quidem posteriora ,omnes holnines exceptis Academicis iri noniis, credunt ad certam o, gnitionem perringere. Hae ver per somnium aut naentis errorem apparent animo ,ea falsa prorsus exi, stimant. Quod qui denasii sic eliubere Academici nobis concesserint, scicant oporter libri, sitis quod inibi scriptuta est,in rerum iudicio nec iano et i inanis fidem' bendam,q: in incino. nec recte, lenti magisque in aegro nec vigilat magis Iam dormietiti e uio

pesitastis inhil est cogitos cibilius, quam iisq; in dii er

io modo affecti, nimi veritati, tu licia tinfula eruntaine ipse praecei ror Academicu;,neqs etiam eius disci pulta, poterit iudicare ratioties, quae inaniba, partes

anter se pusiam ire di secuntur Aro hoc ipsum est veteres tu docuertit, uillam esse datum iratura uidi ciuit 'Dinini, Quo v cte possit digito cere: et u nulla de re pronuit undu ei se absoluth ,redde omnites senisci tu penienda nili e sententiam Verti si iobis pho, sici, concedant(vr decet lenius,i mra hi opus itabebimus in cratiis exerceri partem sed opti, rarit inri

32쪽

ta. Lubens autem Favorinum interrogarem,num S. mini naturalis quaedam iudicandi uis inlit, quae sermo isne vero discernat a falsiis: an poti ars quaedam iatio sit ivtruncii cognoscendi. Si natura, qui fit, ut non rauennus con omnes viter nos sentiamus, nec similiter iudicemus Mncim , Sit ar est, ratio haec omnium primunt erat discene da. Dein conueniebat ludi magistros variis modis exisercere discipulos,multis exemplis propositis. Nam diiscere nullum adesse nobis veri ac falsi iudicium est onanem agnitionis spem prorsus exterminare. Igitur quanis iudicium naturae,sophistae contendant nullum, eo

tamen nullum nec antiquius habemus, nec generosi'. rudicion ann a ii iiaturali iudicio licet credere vel non creeta es. cre: ipium autem per aliud iudicara non potest, quiani nimirum eo caetera iudicentur omnia QDynia aureia,

ex ipso naturali iudicio artes omnes parant sibi Minstrumenta,&iuii candi secundum artem,organa per quae quidem alia sibi compotriint homines alia rursus ab aliis composita iudicat: docebo equidem in uniuersum: instrumenta, iudicia,tum ea per quae tibi parabis veros sermones tuna ea quae iudicabis ab aliis dictos. Nam quod ex sese euidenter apparet sensibus, ut intellectui,ad id nihil est opus inquisitione Coele si nihil sit tale,necessum est, ut accedat cognitio, quae oliunde petatur. Etenim si perinde ac in corpore oculus,sic sit intellectus in animo ,hoc est,non pariter actitus omnibus colisentaneum profectb rationi est, vequemadmodum qui cernit acuti', adducit ad id quod videtur,eum cui visus hebetior est, ita quibus contigit in rebus intelligibilibus perspicere clare, quod intellectui offertur , veluti manu ducant ad contemplatio Praeceptorse nemo cognitionem eandem,illo qui allucinatur-Wfficium. At shoc quidem est praeceptoris ossicium. Finis.

optimis medicus idem sic philosophus,lib.

33쪽

terunt ut id assequantur,riihi exercent,curatu tale

pia conlpluribusnie usu venit. Na laudiit

quidem Hippocratena,ac medicistibus anteponunt,

ut autem similes illi euadat quidui studio si et '

quod didicit infruni si des alterutru necessuri est 'im Mn msu inuerit studii atm instituti fine frubetur. Nullum au in nunc nasci, qui natura satis compositus si ad percipiendam artein tam fana iliarem,tant 'maeam

humano generi,dictu absurduin uidet ei di iuri 'deta

st nunc mundus qui olim Probabile tamdi I obpi Dain educationein, qua hodie institutaretur mertate;

ob diuitias virtuti antepositarum, ita neminem um: existere,qualis fiui vel Phidias iter statuarios vel diripocrates iaater Medicos. Siquidem fier i ori potest D

Si pluris facit diiiitias, tua virtutem qui '

n hoc didicit,ut bene dehoibus mer retur sed tacesceret,ad proprium artis inein peruenire Proide fi ri etiam nequit,ut sinitii&pecuni stud et ei inti

ae neceii est,ut qui vehenientius incumbit in alterct

erunt negligat. Iam verb, qui oporteat Med varias regiones orbis lustrali di te atri ciuitatum

Lontemptorem pecuniae sed retia '', A

34쪽

Medicio accuratus quis sit. Rationalis ars necta medico . Medirem de, here ce phi lotophurai.

philosophiae p

trari,aut an riti e se sucisu,

aut uoluptatis fallacia. Medionae corus nitas. Medicinae , m sanitatis adeptio.

ventri obsecundat. Qui igitur sol, elatis amator est, nec minus veritatis aman, hic verus Medicus comperitur. HUicatitem cum naturali, etiam ars ratio italis discenda, exercendii is est quo jat, quo in uni eri nassia morbi: dc quo pacto, cuius a sumenda sit curati ii ratio qualii praeterea sit uniuersa corporis humani natura j a quod ars ipsa rationalis, siue log ca, o mcet acci ratissime Quid igitur iam deest Medico, queminti ut ei philosoplius, inii quis Hippocratis a rcm,

ut arcst, exercuerit Etenim si ob dictus caussas cunain logica speculatione exerceri conuenit ut ver imi igri perseueret inexercenda arte, oportet ipsum tur iaspernari pecuniam tum sobrietaten amplecti nimis omnes philosophiaei artes habebit nempe eam quaetionalis dicitur e eam quae naturalis: at rideb etiani cum his, eani quae moralis . Nec enim verendi fuerit, ne qui pecunias coiitemnit, ac sobrietatem sospicit, a i uid absurdum comittat. Nam quicqui facinoris aridient patrare homines, aut avaritiae persuasu, aut ol iptatis fallacia patrant. cc arbitror vlli eme optis de 'monstratione ut probemus, Medici eis nec ei aristi iphilosophiarai,a creta tendum arte quum plerun vidcantus eos non mcdicos, sed veneficos esse, qui clatii e studio de isti, in aliud utuntur ii te, qua Ur sit inuenta Ergo ipsis hilosophia nauem strenua in opera, si mo veri sumus aemulatorcsHipi ocrati, QVod quidem si fecerimus, nihil vetat quo minus e i ad imus, nu

dicam illi similes, sed superiores certe illo, erca pietares quidem quae rerue ab eo sunt tradita, quae ver restat ,

nostra ipsorum industria inuenientes.

ad eos qui introducuntur. I iber tu in

P Ropositum artis medicae sanitas est: sin: ipsitis, et ytio. Habus autem quis vel absentem ianitate iii recti erct,vclyr sentem os eruet medicis est neccs

35쪽

atem restituunt, cur imi Maii vilia appi liari riuae gictu de cauis S plantanedicina in salubrium renior CRid i te, tui qua de finititio asserit salu

bm itiden vo is praesentem canitatem tuentur,rcstituuntq; deperditani: naorbo i ver quae con

traria his uni vir ad igitur inedicii in bis ec serer an qua ratione lio: uni scientiani facilb iis co iii , non pariter adhuc ini ibus est conta m

tur sola exserientia duci intur Einpirici Linen Irri

tur ratione, ad inuenienda reinedia At A liae Vi duae tanta pes sunt inter in edicos sectae: altei rudem riuia noma I inpurici in duas specie diuidunt uarii in

om ruis, qui in corp e citra naanifestani caussa in oriatili lecti iadala autent, artem fortuitata a, qtia in eoru in

esse volutat, quae a casu solent hontini accidere et

te experiuntur Tettia deni is dicitur inaltatrix uinatis explorata remedia,instrumentum quoddam co-

Empinei sola

Empiricae spe

Imitatrix.

36쪽

T finia ad genti sunt ad inuenienda praesidia: nempe trasitum smii similia: ni nitru ab affectu ad allectum, a loco ad octam,

sicut ab auxilio ad auxili una Talis tacue via est per experientiam ad artis finem. Vae vero ratio e perficitur, corporis curandi naturam pritis addisci iubet, nec nori omnium catissarum vires, in Has incidens corpus,vel salubrius, vel morbos a seipso, Ecitur. Praeter ista, aeris etiam, aquarum, regionum naturae, revitae studiorum,dcciborum di poturam, inconsuetiadinum, oportere medicum necessario peritum esse , Rutio ales Medicis i cose contendtint,ut aegritudinum omnium caussas, reme- inescce sint dicaminum facula a te inueniat, riteq; tum ab atta etiai irso iiii a viribus aegrotantis necno ab omnibus iis . quae recentUi,possit iudicationes elicere, cogi uentia morbis semper accommodare remedia: semper c trariis affectibus contraria praesidia ministrans. Caeter Litria itibus rei conferentis indicationem Dogmatici ab rhir cinde iisdem Empirici obseruatione eliciunt. Dogmaticias si maticio di, Didem interdum plus anguinis detrahit, ipsa rei natum m radiatione dis eius. Empiricus vero, in aliis sic obser uaderit. In uniuersum autem, eadem in iisdem affectibus i cmedia Dogmatici pariter: Empirici admittiit, de nouo maentionis ipso: interim altercantes. Ex apparentibus enim accidentibiis circa corpus, indicatio causia Dogmaticis si per quam inueniunt. Empiricis ver iis stituitur recordatio corum, quae si epius eodem nrodo obseruata sunt In qntibus anten Dogmatici nullum haliciat accidens manifestum id cautiam ipsani demonstret,in his canisam procat arctica non Unciaritor in uestieare. Vt si canis reti bidus fiterit aut cir cra.

Q H. Omerat , t Unc lane minuare cicatrice latim inducit ulcera e potius contra, partictitas otiae circa victis consistunt, nonnunqvili nutatim praecidiant detix vercu calidis acribus medicamentis venenum extra hiant,quod in corpus una cina niorsu est illapsum Ea-

Morsus ab li

matis curatio.

37쪽

iinmu

eem autem medicamenta etiam Empirici applicant non apsa rei ita tura ad illorum inuentionem perducti' quemadmodum Rationales sed recordatione lolii eo Vim, quae longo usu at ii experientia explorarcit. Dogmatici porro ipsam experientiam accusant hi tannia inconstantem: alii ceu imperfectam alii ut artis omnino expertem. Rursus rationem Empirici, taquam pro habilem quidem sed non veram, damnant. Asellio dici autem sic enim seipsos nuncupauerunt, ac si non etiapriores ogmatici artem methodo pertractandam es e tradidernat)no verbo tenus cum veterum sectis certare mihi videntur, sed multa adhuc artis mutare odiera: quandoquidem neue locum passum, nem caussa in Methodici inque tatem, ne ii antia rei aptis, rae regionem nec 'riclinisuetudinem, nec virium aegri et spectionem seu natura seu habitus onferre quicquam ad indicationem iiii omnium simpliciter, duas esse commuilitates. tertia Vinrant, quandam ex illi mista, ostendere nobis conatitur ustri 'hosticictionem videlicet, fluorein i , a id ex his tertiam distrio

crunt, vel fluentena,vel tram ex viro P coniplicatum 'rumore,

esse contendunt. Vtilis autent iidieatio ridii, si

vrset, esse occurretia et '

est cognitioneia euidenti uni coni munitatulia, finen medri ina sequentium. Nolitiat pori Adicimo i uti iactitent se non dipere latentibu ini,hii, 'gvi

38쪽

obscuris recedant: ipsi ver tanqua ab inutilibus,manti Methcdicisci hu q, Porro totaini artem mcdcndi adeo breueni effrilicci; se e citi: t at in angustum contrahunt,ut non :odo in earie de '' Ih- se nient oti quibus posse docera, cuius ae fit ei tur vertim nitro ca citatas uniuerian cos 1t Uilsi in diicere quum iuxta cortina decreta, at sit nobis calatii initat risis,t miro cara reiicis, vani contonetis, sici lectis,astrictos uicient sicei laxare fluidos ante nasilicrc a quac vix sussi caussa processerint id l, nulla: e

rabidus cani, imo moro arcet stati in vicus ad cicatricen ducatur,pritis no adni in isti ai remediis quae ob ipsius cauti e procata reticae indicatione sumunt tir conuulsos omneis ara: mam exhalare seruari autem Quibus iuxta indicat:oem illius, ad albita fuerit medendi ratio Qua re ne bipiarum caussarum, ne P aerat Um, ectemportim, He region mine deni in ectar in particula indicationes neglis unc quunt ex erientia didicerint, Putas senibus nec senectit te cotecti . nec item admodum primis sci 'Vii P. laborenti te dicitide uen in secandam eis e Sub canetic in autem Z ante conem laboriosas Ursa Ioe, exist Vc-

dam esse

39쪽

obiicient etia Enipirici contra ipsos Methodicos ubi Emm x a

Pars vi tarpiam astricta est, non continia lavasum e se gram piata conqti ima uini runt in ipsini cruriet in flainutione nubibo, te decubui minimo quidem ante totius corcetri euacuatione in dum lectior adest lavinia sit inflamma

ta pallicula: te arerrigeran diu: otius Se astrinontibus aedicamenti admo uin os in menda. Ubi autem corpus vacuatum fuerit,ium manum laxanda in ele

Piri L A Dogmatici, trium fudore; tum oriri is tum D emi iram,ccicctiones alui,atiauebetia in saliguinis fluvii ona,' 'res,quirilis modum naturae excediit , inmo bi cotin

et, qui unimo te iis imontana morbo coire ubi praeter naturam sistuntur curantesq uti sinremedio cotrario. Nam tametsi illae excretio iis ci et cae supprimendae ullo modo noluit uia ei tu i

Dere ea ulnaods accideiatia conantur C imo irae

porum, conjunitate fuas collocanis nomine sonidei

tenus inter' omnes concoi de sunt sed ii in scii luia quo pacto eas dicere euidente sui, qutim a sensibus remotis iiii e sint nee do, i signa cogia osci mo quideliis hebi Thah nam a priscis medicisti erit , ii, '

a Vio,ac uni naturatas sciemia,tum dialectica exem

40쪽

ing matio seu i 'legmen , quid.Phlegmone affecta partiolaiana nec rariorem,nec dei olein,nec durio ein cflicit. Phlegmones curatioicii comita, turrepleta. LXXuas comi

rato uacua.

cretio qui Dumdis fiat

citatio: ut quae uniuscuius is partis propria uiam sit,atd eius quis usus jacile deprehendat: ut cita ex quibus quid concluditur, plane perspiciat: ne sophismatis quando is aut ab aliis,aut etiam a seipso fallatur Verii quandoquidcna: de phlegmone, rede meatibus plurima absurda prodiderunt A ethodici pauca aduersus

eos dicere est animus, quae iuuentuti ei iidiendae nonnihil utilitatis adfercnt i famatio est tumor praeter naturam dolorificus, laetis renitens, durus, 3 calid' par

tem ipsam, quam antea(contra quam illi existimanis

nec rariorem, nec densiorem,nec etiam duriorem eniciens: sed affluxu humoris superuacui repletam , at

ea de caussa distentam. Dius Liden curatio, etiacuatio est humorum: quibus vacuatis,partes laxiores reddentur. Tensio igitur,necessario comitatur repletas:sicuti laxitas,eaS,quae euacuatae fuerint pticulas. At densitas et raritas horian neutri sunt ex necessitate annexae: sicut raeci uor,nec retentio. Neque enixa si rarum

quippiam existit, etia ex ipso quid effluere prorsus necesse est( quid enim si crassum reptisillum fuerit quod

continetur nec si densum sit necessario quodcunque continebit. Nam multum retenue . etiam per densos meatus diffluit Praestabat ita ii didicisse illos excerni quod prius in particula contentum est, rarefacto eoria

ipsum continet: Meo quod continetur,attenuato, copiosioriqi eisceto, vehementi 'moto Mab aliquo exteriorum attracto vel ab aliquo internorum expulso: non autem ipsam evacuationem referre ad solam raritatem meatuum .Frequenter etiam natura ipsa impetu vehementior insiti gens, quicquid sentit superuacanea in corpore, expellit, exprimitq;. Oculus praeterea nonnunquam fluxione affligitur, aut copiosior existente quod fuit,aut etiani tenuior effecto , aut a natura per

ea partem expulso: nihil illis corporibus a naturali constitutione inutatis .Et oportet quidem,si velimus meu