Epitomes omnium Galeni Pergameni operum. Universam illius viri doctrinam, & methodu, quàm accuratissimè continetis sectio prima [-quarta] / Per Andream Lacunam

발행: 1548년

분량: 617페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

551쪽

H I P. ET PAE A PAE A C. LIB. II. to

monstratione quae dictitatur secuda analytica de scien eoinda matrtificis: in quibus omnibus, qui recte denaostraturus est 'sese oportet exerceat. Quia igitur propositum est nobis confoderare, nutu animae principatus in corde consistat,omnia quae cordi insunt, Ma quibus demonstra ..tione desumi possunt, dinumeremus cordi sane in suis sunt,situs, magnitudo,plexus, coformatio, dispositio, remotus. Situm autem est cor, thoracis quidem ratio Cordis si ' pone, quodammodo medium magis'. totius vero animantis respectu, tanto superius mediis partibus eius, quanto ab umbilici regionibus quae ad amussimi sunt ea mini Adiae ili stat Versus ipsam etiam arteriam asperam, per Leo .

quam respiramus, ta quod imodo situm est, ut per me se ada nussim dium pulmonent ei comittatur . Nam ex sinistro cor nie liani.

dis ventriculo arteria quaedam venos in pulmonum fiet py byteria, bras disseminatur, ad cuius quidem numerosas propa 'bidi agines,sine asperae arteriae perueniunt,qugo ipsa in to mone tum viscus simili distribuitur modo, quo arteria venosa. Quin etiam iuxta pulmonem ita locatum est cor,ut extrinsecus ab eo undiue contegatur Vertim ne pax situ,neque ex communione cordis cum illi partibus, licet eius quod petimus scientificum villi argumentum dicere quandoquidem nondum per ea colligitur , cor sensus motus sis, volutarii principium eisse quemadmodum ne B etiam , cor voci opifex sit, qualis est quorulidam sententia. Etenim vocis instrumentum iri L, rure eas sinum repeculiare, est summa pars gutturis, qua Grycisum ii ii umilarynga vocant. Si igitur infra ipsum aspera arteriam tum uocis. incideris,no amplius animal vociferari audies, etsi respirare ipsum sine impedimento, etianum videas. Iam ver thoraci musculos, una cum iis qui in abdomine Tho acti inu sunt, quum animal vocem molitur edere. vehementer

extendi colpicies , corde nullana nonam super actio niusculi:

nem interim acquirente Nonitam iam spiritus qui ab imo sursum effertur, priusquam ab ipso cocinnetur a-

552쪽

Vox qua icine

efficiatur. L arynx ex trihus chartilagiitibus constat. tus uoluntarii instrumenta.dlexuos productos a cerebro,

largiri suu mu

sculis motum.

Inspiratio libe

In piratio uio

lenta. Lingua, uocisuloquelae in .strumentu exi, stit.

Inspiratiore t Expiratio . .

Corde nudato& contuso, nulla prorsus uolutaria actiosi m

rynge vocis habet specimen, sed solius tantum sibili Icta autem a supremi asperae arteriae finis chartilaginibus, veluti lectris quibusdam, efflatio haec vox et ci

tur. Caeterum composita est sumna gutturis regio, la-rynx dicta , ex tribus chartilaginibus, quas complures musculi mouent, tanquam motus voluntarii instrumenta At musculi, ut ipsi moueatur, neruos a cerebro oriuntes requirunt. Ex quibus si aliquem fune interceperis, dissecueris, e statim immobilem ill a muscultant reddes, in quem inseritur neruus: inanio bile etiam animantis membrum, quod prius a musculo mouebatur, neruus e stet incisus Acit quidem ab aliis instrumentis , musculis a reneruis, inspiratio libera: qualis sanis adest nullo forti motu agitatis ab aliis autem violeta, quam efflationem appellare solemus: ad quam perficiendam videbis omnes scapularii particulas simul attolli. Est tamen proprium vocis instrumentum larynx, c tum eius motores musculi, nerui I a cerebro in musculos ipsos demissi deinde lingua, quae non voci mo do , sed loquelae etiam instrumentum existit. At vero pulmo, thorace motus, distentus quidem, externum aerem, id qd est inspiratio, attrahit contractus autena, eundem in asperam arteriam, atqp in os ipsum, extrudit: quod opus est expiratio. Atqui, si vox ab eo, qui in corde est, spiritu fieret, non aboleretur statim, neruis quibusdam vel in collo, vel in capite sectis: multo l, intnus aut contuso aut vialia erato cerebro aut spinali medulla dissecta: sed potius oblaeso corde: id quod non accidit. Etenim si nudaveris cor contuderis i ipsum atque depresseris, nec uoce, nec spiratione, nec ulla prorsus volutaria actione impediri animal cernes. Qias dii minim perforaveris concauitatem thoracis , licebit tibi etia uniuersum ac semel cor ipsum eximere, illaesiis voluntariis actionibus: id quod in nonnullis sacrificiis contingit, in quibus animantia cernuntur, corde iam aris

553쪽

HI P. ET PLAT. L AC LIB. II cop

lmposito, non respirare tantii in alit clamare fortiter, Corde caris sed etiam Ligere otioliso perfusione sanguinis com i inpolit , i' moriantur Cerebrum autem ossit biis sit de exeris, aut a te clamare

quemcun a ipsius sit num compreiseris, non mutia uia si gere. taxat, ac protinus spirationis expers essicies , sed etiam Cerebro dete. omnino sensu , omnibusq; arbitrariis actionibus ani *β i ut

inat ipsum privabis. Porrit auris, ibus spinalis ni edura iis et c.

origo iuxta primam vertebram dissecatur quotidie, nam accidant. simul cum sectione ipsa, motus, respiratio, dc vox exoluuntur: illaeso motu cordis Marteri artis r ipsa pulsandi vis, 1 cerebro non descendat Ut enim pulsatio ipsa motus alteriurum generis est, sic etiam principiorum alterum non indiget altero. Quare ne ii respirationis, neci Cornes revi uocis cor existit principium: tametsi propter illud a x xioli,ne Isso

iori ex parte contingat fieri respirationem. Argumenta autem Zenonis, Diogenis Babylonii, o Chrysippi, Animae sedent quibus freti in corde rationalem animam habitare, ab is corde esse, eo tremitti voce ni contendunt in hoc unum fere contabra ax gramen spirant omnia. Unde vox ac sermo eliditur, illic neces re die, 'sum est fiat ratiocinati, intelligentia is inmeditatio omnis, ibidem a etiam mens delitescati Est enim sermo veluti mentis nuncius, qui ex ea procedit nec alia existit uocis origo ilia animae pars praecipua attvox resermo, qui uox articulata est, a pectore proficiscuntur, quum per asperam emittantur arteriam , id quod non fieret si a cerebro emitterentur: mes igitur Monanes eius actiones,in pectore, ac prscipue circa cor, non in capite, delitescunt. Qu equidem argumentatio faci- redargui potest Primo sitqdem, dum situ obseruata Mentem, ubilites propinquitatem aiunt, si ex cerebro sermo orire C 'i' ea sit, tur, non per asperam arteriam procederet, perperam mi si siet hallucinantur: quum nimirum mens ipsa, aut uoluntas isti me sua. Q(siue eam in cerebro, siue in corde positeris quaelibet bito mouere instrumenta , etiam longissime sita, actutum mouere,' A possit,nihil ex interuallo, ad celeritatem,impedimenti

554쪽

s Io Sermo a in te,

non eminente,

sed ex summo Biit ture,pioliciscitur. Natiocinatio. nem esie prancipis alae iactio

sa cerebro cor ne statur.

Cor ad pulsuu

nota,noi eget cerebro. Celebria noli eget corde, ut sentiat Vmo

ueatur animal

recipiens Ut enim nullum sensibile tempus est, interea dum particula vulneratur 3 ipsum animal sentit ita nec interim dii homo respirare aut loqui vult, atq; ipsam actione obit. Quare nihil prohibet, quominus voce per asperam arteriam emissa, cerebrum motus asperae arteriae siccatis . Falluntur etiam secundo sermonem procedere ex mente dicentes. Sermo quippe, aut vox significatium, a mentes quemadmodum volunta. ria omnia non tamen ex mete, sed ex summo gutture, quod aryn dicitur , proficiscitur. Prius aute nondum vox, id c effertur, extitit sed materia quaedam vocis(quam efflationem aut sibi tu vocamias ex aspe ris arteriis profecta, narta nulla cor attingit, id quod certe sensu manifestum quum sit idem ex seipso facit. Ergo non dicemus, ut illi, unde sermo emittitur, italic etiam ratiocinationem fieri sed a qua parte sermo emittitur,secudum illam quo I rein illa fieri ipsam ratiocinatione, quae principis animae est actio. Licet nilq;

pro mente principem animae partem dicere sicutiet dominantem, imperiantem, praestidentem ratiocinantem atq intelligetem. Iam vero, quum tria vasorum genera, venae scilicet, arteriae, nerui cerebro cor connectant, si primum quidem ea in superiorio inferiore ceruicis regione funiculis exceperis validis, ne sangui . ni perfusii magna sequatur: dein autem, vinculorumnaedium secueris videbis plane , ipsit qdem neruis qui iuxta arterias cossistunt in cisiis statim obmutescere animal, illaesiis aliis uniuersis actionibus: arteriis autem solis aut sectis, aut interceptis, minime reddi animal mutum, priuari tamen pulsu omnes quae supra vulnus, aue vinculum sunt, eius particulas: iis quae infra consistunt, semper eodem Diodo pulsantibus: venis deni aut incisiis aut interceptis, nullam naanifeste aboleri functionem. Unde liquido constar,ned cor ad pulsuum motum cerebro egere: neqi cerebru corde,ut sentiat animal,

555쪽

HI P. ET L A. PLA C. LIB. II.

mal, opereturq; pro voluntatis iraperio Porro si intelligendo,discendo,do cedo ue, nullus insignis motus in corde apparet: in omnibus auteni perturbationibus is manifeste innotescit quod etiani Chrysiippus confir mat clarum utiq; euadit, ratiocinatricem animae stacultatem, non esse in corde: irrationalem autem, affectibus obnoxiam, in ipso comprehendi. Caeterii qui per cardialgiam cor dolere autumat,vocis aequi uocationem non sentiunt, qua nimirum os velitriculi veteres cor appellabant. Quae pars quum ab acribus humoribus irritatur, tali sensu tristitia assicitur id, dila

xime iis contingere solet, qui impendio diutiust cibo

abstinuerunt, praecipue post exercitationes vehementes. Nam exercitatis valentius in ventriculo flava bilis colligitur, qua morsit, cardialgia laborant. Ad haec autem,etiam si concesserimus, cor prinium omniti particularum formari, non ob id tamen inferre oportebit cor initium facultate existere, sed secundum generationem Mod autem cor primum omnis particularum moueri incipiat, atqs vltimum esset,ostendit quidem, id motus initium esse, non tamen omnis, sed solius qui in pulsiibus est qui genere a voluntario differt, cuius cerebrum origo existit. Quod si nobis obiiciant,in corde copiam neruorum conspici, respondebimus non neruos, sed neruosa quaeda ise corpora in corde, quae spe cie solum neruis respondent, non actione, o viii. Dicue prsterea,in corde consistere, nutritionis animaliti originem, ac proinde in eo vim ratiocinatricem esse debere. Verum in viroque mentiuntiar lemmate. Nam primum nutrimet principium sunt os, stomachus, dc ventriculus: alterum meseraicae venae, in quibus primis fit sanguis: tertium iecur ipsum: qua reum post iecur vena caua, in qua prima purus a recrementis sanguis relinquitur. Ab hac enim, quemadmodum aliae omnes animalis particulae, cor alimentum recipit. Sed nec si cor

tioiralem, affectibus; obnoxtaui, in corde comprehendi. Os uentriculi

ueteres cor no

minabant. Os uentrirculi quibus praeciis pue irritetur. Cardialgia.Ntrinnienti principia. Meseraicas uenas prima coiificere sari gub

nem.

Cauam uenant suggerere aliis menta uniueraso corpori.

556쪽

spini uitalis, a corde nasci.

Spiritus natu, Cis. Principia ali. menti iritus.

nutritionis esse principium admitteremus, consequens esset,in qua parte id genus principium est, in eadem ratiocinatricem facultatem haberi. Praeterea, ubi aiunt, unde spiritus suggeritur, ibidem esse animae principatum,cogimur id concedere si quidem de animali spiritu intelligant. Ubi vero postea subdunt, ex corde spiritum suppeditari,vitalemqdem,fatebimur animaleni autem no item QE bd si neutrum horuni spirituum intelligere se fateantur, sed naturalem, qui sicco humidoq; alimento, proportione respondet, audient dicetatem Hippocratem. Principium alimet spiritus, os est, nasus, aspera arteria,puliano, ac reliqua perspiratio: quibus sane instrunientis initii motus a capite no trans mitti fatemur An ver animae substantia it evaporatio, siue ex alimento sui ex spiritu, hac de re nihil ad praesens in dubita vertimus, ne per omnia Diogeni videamur infesti esse, qui sanguinem e se animam,ut Empedocles: Critias existimauit.

pocratis oc Platonis,Liber II Llvo' Sane necessariu existat, non solutanedicis, sed philosophis et nolite, quo generesint, requales secundum speciem singulae, quamq- potissurium animantis particulam occupent,faculi tates corpus nostrum regetes, primo Sumpilana dii libro demonstratum a nobis est. Secundo aute de sum ferenti liud ptionum differentiis sermonem habui quae quidem in uniuersum sunt quatuor. No nullae quippe ipsarum, ab iis quae particulae insunt iuxta problematis substatiam sumuntur: aliae vero,ab iis san quae insunt,non tamen

anguinem,qui putarint. quatuor.

557쪽

secundum id quod propos una est, ac de quo quaestio habetur: aliae ab externis testibus,ut rhetori cs: alii lenius principiis sophisticis, vocularum ambiguitate dc impos ura obarmatae De quibus quiliam diis eruerim sid i illorum qui eis utuntur,exemplis propossitis operae pretium videtur nunc in tertio hoc commentarios numerum' substantia facultatuni docere, numersi setiam at rudiscrimina eorum quae illis accidui Satis autem mirari non possum,videns chrysippum,qui deberet ostedere animum rationalem in corde domicili uni haberes est enim hoc illius dogma sese nimis anxie torquentem, ut tum rationibus, tum in umeris poetarum exemplis(quae breuitatis gratia praetereo irascibilem facultatem,perturbationibus is obnoxiam,in iliorace habitare demonstret id quodiana pridem est a veteri Iracundiae quabus demonstratum . Qui quidem feruorem innatica iupriuetudiit, loris aliquem in corde per iracundiam oriri dicunt: cuius ratione accidit, vi tota facies infletur, corpus uniuersum rubescat,incalescatq; revehementer cor una cum animantis arteriis, subsiliat. Quae omnia pulchre describit Plato in inlato Ad haec vero, quum debui set Chrysippus, quae suam quidem fouent sententiam, ea tantum testimonia poetarum eligere quae euertunt autem, labefaciunt, explodere: ille sane ex aequo omnium meminit: immo vero maxim irae ipua, requae ipsi patrocinabantur, omisit. Qualia sunt illa.

Iuppiter exemit tuu ipsi ex pectore mentem. Et consilium Neptune meum, hoc in pectore nosti Et Non mihista tulissententia pectore.

Haec igitur testimonia sola, resimilia alia, quae rationalem vini in corde sitam esse portendunt,ieligere conueniebat Chrysippum,si omnino testibus lit Lirimere statuebat. Nam numerosa illa quae adduxit, tametsi vera sint, eius tamen prorsus opinionem deiiciunt prae-

558쪽

sertim quae iracundiae imanifesto aduersantem faciunt rationem, velutio haec sonant.

Pectora sed feriens ipsum cor increpat ira Suffer et haec cor, nam grauiora aliquando tulisti.

vns sinam hiare siquidem lyssem ad se dicentem introduxit Hocillas excande merus, quum ob ea quae ab ancillis domi agi videret,scentis calor in corde ipsius effervesceret: inimus, siue iracundia, ratione deuicta ad intempestinam mulieria pu- nitionem, ipsum iam vi praecipitem actura esset. Nam Ratione praees . . . eo equum aut venator etiam ad canem

se aio, ut equo i. I. i.

pidi esse uide rationem obtinet,hanc ratio ad animum liue iracun-our eques diam Etenim impare in omnibus repraeualere iustius est, id quod natura praecellit requitem sat equor venatorem autem cani: necnon iracudiae rationem. At non semper accidit, ut tale coniugium, lege administretur naturae. Veruin quemadmodiam equus, nonnunq)efractarius recontumau,non pro decoro elatus,insessiorem virium imbecillitate, aut equestris scientiae ignorantia victum , simul secum rapit, trahit i longius, sic iracundia effrenis, Mad praecipitem vindictam erumpens, rationem interdum imbecilla, ignarantiae, una secum solet praecipitare. Si igitur robur scientiam j habeat, vincet nimirum: ratio iram squale exemplum in Vlysse proponitur auriga equum. Sin autem auralterutro,aut trocmpriuetur, periculum ibi est, ne id quod praestantius est,adeteriore vincatur: id quod cer qui Medea contigit. In qua quidem, prius istiti occidendis admoliretur impiatas manus, diu multum cratio reluctata cum iracudia est. Noverat enim Timpium facinus perpetraret. Caeterum postea tandem a perturbatione deuicta,ipsi iracundiae concessit dicens.

Novi equidem cuius modi faciam in M, Sed fortior iracundia consiliis meis.

Novit ita ue magnitudinem malorum,qus erat perpe-

559쪽

rat tira, ratione edocta Vertana racsidiana longe fortiorem esse ratione ait , ac propterea se ab illa violeter ad scelus perpetrandiim abduci Vlysses autem contra, ratione ira clandiam coercuit. Saepe igitur in alio irascibilem animae partem, ratio adeo superat, ut ne plagna

quidem unquam ipsis inter se oriatur sed haec dominetur: illa obtemperet: id quod sane iis adest, qui ad sum

mum philosophiae peruenerunt. Rursus iracundia subinde ita rationem vincit, vi impet, ac ducat perpetuo: quemadmodu in multis barbaris, pueris natura ira cundis , nec non in ferarum non paucis o hominibus beluinis videre licet. Est quum ne alterum quidem, sepadeo valens sit,ut statim alterum trahat: sed aduersantur inuicem pugnant sit, intemporis spatio alterii vincit: ut in v lysse quidem ratio: in Medea autem iracundia Quas animae aut partes aut facultates maxime inister se disseretes, chrysippus cum in unum confundar, carminiam tamen Vlyssi MMedeae meminit, qui euidenter ipsius opinionem subuertunt. Taceo etia Chrysippum, qui leonibus iracundiam ademit, carmen illud Tyrtae inter alia adducere Leonis animiam continens in pectoresquod leonibus maximam inesse iracudiam suadet. Et quum pronunci et ideo non ullos vocari excordes rex niuersi hominc animae principatu in corde statuant: miror sane, q non intelligat, nullum stoli-dtim aut imprudentem, excordein dici sed illos qdeni

omnes actios cerebro meticulosos autem, excordcs:

sicutio euisceratos eos, qui nullo affectu movent: omnibus nimirum putantibus in cerebro quiden lationem: in corde ira clandiam consistere . At quia tertium quo is viscus iecur extitit, in quo appetitoria animi vis consistat, huic etiam commoderationem quanda propriorum motuum inesse oportet, si homo in totum ornari an ina debet critas quidem tres animae facultates Euripides in Medea vehenientissimas esse describens

Ll iii it

Medeae irarundiatri, stiperas

se rationem.

Vivssem coercuisse iracunis diam ratiotae Roni semper iratamdia obsecundat, in iis qui ad sumum

philosophis di

uenerunt. Cerebro uacuta Excordes.

toriam.

560쪽

E ' et 'Tappeti tricem enim ardentissimus ille amor quo Iaso tu, huce iacia ardebat irascibilem , immanis eius furor in libe-

hus ait Euripi ros rationalem deniq3 suadela qua seipsam a tanto scedes. r posside tere dehortabatur satis abunde declarant ea magnis rei re illa visceribus donatam fuisse ait. Q tranquam ne Euri- e uehemetuipsi rumi, Drum , lubilius poeta quorum testurionia praesimas morem recitare,ine chrysippi garrulitas cogit imHippocratis, ni vero ne ipse etiam Hippocrates, omni uni medi-Piaxonia me corum calculo praestantissimus quemadmodum necnPlato philosophorum princeps(cuius nec opinione nasectatores chrysippi superare unquam poterunt: nec imitari demonstrationis ornatum de proposito placito fidem facere possiit, citra demonstrationem chrysippus autem quum nullius demonstrationis meminerit,interim non erubescit Tyrtaeum: Stesichorii, testes nobis citare, quos si etiam vitios aliquis interrogaret, an de horum dogmatum scientia ambigerent, faterentur uti cli voce una, nihil se ipsorum sensisse: ipsi is potius a Chrysippo nonnihil discere ride illis demonia nationalis a strarc(ut arbitror mallent. Ratiocinari igitur divae cultatis sitiae dicuntur consyderare, item pugnantia, aut consequeracerebro inest tiam rerum nouiise rationalis facultatis quae cerebro Id ti . . AE est qst opus ob conuitia autem, aut minas, necis iracultatis quae sci,nc I excandescere, animosae quae cordi haeret est

corcii inest ud proprium .htenim, dum ea quae in homine sunt, conues,.s-ώ. j qnx Vr, ministratur,cerebrum quidem imperat cor oti h h. dux Vn parci, obsecundat. Diximus aut neruorum,

uors, quae ino, quae motus voltantarii, at sensus sunt instrumenta, cetus uelatarii rebrum originem esse quemadmodum arteriaria, corronius sunt m ad haec etiam contusis aut vulneratis ventriculis cere-

arcto tu animal subito eo de re torpidum illaeso moturiatum pruici cordis in arteriarii: sicuti ibi cor similiter affectum rium. Verit arteriarum motus offendi, citra ullam noxa voluntarii motus, d. sensus quod eorum principiorum neutrilia conamemoratas facultates alteri subministraret.

SEARCH

MENU NAVIGATION