장음표시 사용
581쪽
de reperiantur tantum quatuor ora vasoruni duo in si Cordi inesse nistro ventriculo, quorum unum quidem ex pulmone q*-x i r a Viri spiritum introducit alterum educit a corde in uniuer . ' - μ' - m sas arterias: atq3 in dextro similiter duo, quorum alterum sanguinem vehit in pulmones: alterii in dextrum sinum cordis introducit ab hepate habeatis, hoc orificium quartum, tres quasdam in se membranas foris intro vergentes, quae ad orificium id concidentes, impedimento sunt, quo minus contracto corde, anguis semel in cor ingressus, reuertaturini rus ad vena cauamet nec reperiatur quintum aliud ab his orificium, quo sanguinem ex jecore ad ipsum cor perueniente , in totiani
corpus transmittat sane liquid constat cor nem esse se initium sanguinis totum corpus nutrictis opifex, ne T 'u i
instrum etiam ipsius. Quam vere necessaria sit animan instrumentum lium vitae, ipsa sanguincatio, hinc discas licet i quum ipsius. possimus vivere, etia si cibos venter non conterat(in Vmere 'cere
ter dum enim succos tantia, aut ipsum ac propinamus ruit. Is
necessari moriendum sit nobis sanguinis generatione conteiat rebres eunte. Quod autet pila venae non procedant a cor reunte aut sanis
de vel in ipsa in utero foetuum conformatione, facile grumi duene , perspicere est. Omnes siqiijdem secundarum venae, qui ''' 'utero conceptum annectur propagines sunt unius venae maximae, prodeuntis ab hepate . Siqnidem oste sum est, maxima vasa vicinorum esse principia . Quarti venarum extrema, veluti radicata in utero, sanguine exeo adiecur, tanqUam totius stirpis principium, sursum Secundamiam videntur transmittere . Vcniit ad procedens ex teco arteriati ue re venariam omniti quae secundas perreptant, initium 33 a Vena caeexistit: sicuti marteriarum arteria quae a corde trahit ' i. II
ortu. Etenim haec quod omnibus, quae in secudis sunt, Vmbilici arte propriam facultatem suppeditat non illae huic Qtiip riis uinculo expe ex semine infantibus prouenit initium facultatum epu3, amnes eos gubernantium: non ex utero Pori bilitane inter di abetitu ceperis,aut tuis mei digitis umbilici arterias comprcs destitui pulsu
582쪽
Vterii nen Prs stare motus initium secunda, xum arteilia. Emar cur ina,
culii dextruna Pulsare: necnotaenam id adecore insertam. Arteriae noli latantur a implent ut: sed ob id implentur, quia dilatatur. Cato hepatis. Sanguinem fieri a propria her. carnis substantia. venarum tunicas ex sua p.r iram natura non posse an. guuiegicnere.
scris,omnes quae in secundis habentur, stati in pulsu de
stitutas videbis cujus cotrarium certa cres, si motus initium ipsis praestaret uterus. In quod igitur omnes desinunt secundaria venae, inde necessario procedunt. At
qui ut manifeste ex consectionibus liquet uniuersae in
unam coeunt venana exiecore enatam, sicuti Marteriae omnes,in duas magna degenerant, quae conscendentes vesicam, at T in decliue pergentes in illas terniinantur arterias, quae a magna lumborum arteria orte, in crura foetus fetitur. Quare multo magis hepar ve narum principium diccdum est, icor arteriarum. Sed neci illud te oportet lateat, i omnino pulsarent, cras, si ex corde originem ducerent. Pulsat nand tot tam ipsius cordis corpus, sublatum, contractum i ex seipso quam quidem eadem vim a se ortis elargitur arteriis. aticas cor operimentis nudaveris, dextri ipsius ventriculi pulsum euidenter , tuebere. Nec te latebit etiam ei vas insertum, quod cauae vens, propago, similiter arteriis pulsares quantiis etiam pulsatio minimi communicetur caeteris quae per uniuersum corpus fertitur venis ut motus artera, magnae. At vero non Dia imis pletur arteriae, ob id dilatantur sed quia dilatantur implentur. Vt igitur denuo sermonem repetam, si requiris exordium primae generationis venarra, id iecur est: si materiae dispe sationis, qua uniuersum corpus nutritur, virtutis, aliud nulli viscus reperias, quod aptius initi tim censeatur. Ad haec vero, si id quod mutatur in similem speciem cum eo quod mutar peruenit, iecoris ipsius carne nihil ad sanguinis generationem reperiri possit ac conmaodatius. Nam sanguis si in crassatus fuerit, tum colore, tum consistetia, exacta iecoris caroc Scietur. Ac proinde si humor qui ex ventriculo in ie
cur distribuitur, fieri sanguis debeat, necessum est,ut ipsius a propria hepatis substantia fiat mutatio quandoquidem ipsae venarum tunicae, est sua ipsarum natura
583쪽
generare sanguinem nequelint. Non enim rubrum illum humorem sed album reviscosum reddere idoneae sunt, unde regeneratio ipsit est, incrementum, Ocnutritio . Porro ventriculus circa cibos sui tantum ipsius gratia cotractus,peculiarem sibi ex ipsis humorem su-git: quo quidem ubi fuerit expiletus iuperfluum totum ad ieiuniana intestinum propellit Inde rursus iecur trahit ipsum, alcue elaborat. Sicut autem ventris reliquum iecinori sit idoneum,ita huius rursus ipsius superfluum, iis quae post iecur habentur omnibus quum ne diecur ipsum,eorum causa alimetum permutet . Quemadmodum igitur iecur per venas e ventriculo: intestinis alimentum attraxit, quod sibi ipsi, hoc est suae carni a similat, ita quae post illud stitutae sunt partes, per alias ad se venas alliciunt, deinde rursus aliae, donec in omnem animatis particulam alimentum sit distributu. c
praeparat senas praecoquit j unaqugii particula ei qui
sequitur, secundum distributionis continuitatem Singulae autem animalis instrumentariae partes, quum ex
aliissimplicioribus ostent, omnino peculiari quadam eiusmodi substantia sunt praeditae, quali no aliud totius
animantis corpus Arteriae vero nerui atque venae, instrumentis inseruntur, communis usus gratia: quorum actio neutiquam ex corporis loco immutatur: sed ubicund sint, semper illum usum communem praestant. Qujn etiam proprium cuiust,corporis, sitne his ipsi; existit ac proinde actione propriam eximie j diuersam ab aliis, singula possident, propter proprietatem substantiae. Nihil ita I mirum est iecoris proprium corpus secundum ipsius naturam esse gignendo sanguini aptissimum ut quod ruberrimum sit, tanquam sanguis: solum hoc, i coagulatum sit, ab eo disterens. Grum sit- quidem coagulatio, ab ambiente fit, evtinguente quidem calorem ipsius: denigrante autem substantia,propter refrigerationeni At non ita etiam in hepate acci-Uenarii mistriti, unde. ventricuius iii ipsius m gratia cibos coquere.
Vasorum aditone, neutiuirrim mutati ratione corporum oui, blis timor is t. Singulis lites e propria a iro,nem, Propter
proprietatelI sub stantiae Iecur concretus
584쪽
dit , sed ab insita caliditate , quae exornet id, inagis
corrianapat Alteratur enim viro ii modo sanguis, uegriamus euaserit, siue iecoris caro Nerum alae ratio ingrumum, via ad corriaptionem est in iecoris aut subis statiam,actio naturae cor etiam rubet coloris est par-Cor est siccius liceps at non quantum iecur sati ippe hoc viscus, cor- ' deci humidius, eo is rubrius, mollius is cor autem silc citis, caliduas iecore existit. Ira enim futuru est imul durius, e duplici motu, arteriis similiter, agitabitu Cur eiusmodi agitatione, coieruetur caloris natiui symme-Sangiunichii tria Isu sanguinis humidio rubet, prima in iecore ge-mhu 'Vbxi, ne ratio constitit. Rivi autem venae eam in totum corteilii edit pui diitribuunt. At idngia inissa ui, tenuis, tiabtilis,lpiris iit tuosi calidissimi a , requi rapide per omnia membra sagumis flaui, fertur , ut inquit Plato, prima in sinistro cordis sinu estimuit ii 3T Pii origo ideo mirascibilis anima ibidem habitare ostendi
coidis sinu est xur banguilicii autem hunc artetae in uniuertum cor origo ubi rei pus dispensant: quas vetustissimi medicorum sit niliter
in irascibilis appellarunt venas resi ab aliis quod quidem vas puruis i. i, sqq,dr cria quod autem pulsus est expers, vena comu
vehi niter appelletur . Porro quum motus arteriae quae cu- Arteriae cubiti, bitum, ac prSsertim sinistrum, excurrit . e generatio citatio motus ne est citatus, magnus, validusq; robustam in corde quiquidicet, vim irascibile in innuit calorem vero in eo vigelu cm, ecferuidum quem nominare furiosum iracundiam iilippo ater mos est. Eam autem arteriam appellans venam Hippocrates ait. Cui celeriter vena in cubito pulsat,iis furiosus: iracundus erit: cui aute lente torpidus. Quod autem in iecore collocarit Plato eam animae partem, quae esculenta potulenta is expetit, illic maxime signi-Appe toriqm sicare videtur ubi ait Verum eam animi Parcem ranae
in hepate coi cibum potum si, in reliqua omnino quibus corpus indilocati et concupiscit, media regione inter septum transuertuna, ecumbilici terminum collocarunt quodda quasi
prssepe ad totius corporis alimoniam fabricati,ac ibi-
585쪽
dena illam animi vina , ceu feram agrestem illigarunt: quam sane corpus suum alere necessarium est, si mortalium genus aliquandiu siit permansuru . Et paulo post. Quod,inquit, Deus perpendens, hanc ipsius iecoris speciem constituit,&c. Nihil autem refert , venarum principium dicas iecur, aut sanguinis, aut appetitoriae animae familiarius tamen est medico, de corporis instrumentis: philosopho, de ani nite facultatibus disciplina nainstituere: id quod facit Hippocrates, dicens Venarum radicatio,iecur, arteriarii cor est. Etenim de corde Plato sic disserit. Cor, venarii, languinis, qui per omnes partes uehementer circu fertur, fontem, in domicilium munitum constituerunt ut quum iracundiae uehementia ferueret , ratione hortante, si quid inique in eis fiat extrinsecus , uel etia ab internis cupiditatibus, statim per omnes angusto meatus, quicquid sensus est particeps in corpore,iussa minasq; sentiens fiat morigerum,' unde qua is obsequatur, praestantissimum cI; in ipsis omnibus, principatum gerere sinat. At Hippocrates, dum prauo colori corporis , gracilitati s in habitu perfrigerato medetur, iracundiam dicit studiose excitandam esse, tum coloris recipiendi gratia, tum effusionis humorum Iracundiam porro esse defini ut philosophi, caloris effervescetiam in corde . Quod autem uel testimonio Homeri possimus confirmare appetitoriam uim in hepate delitescere, facilecognoscent ii, qui apud illum Tityi fabulam legent: quem nimirum finxit a vulturibus hepar exedi, Latinam compellasset stupri. Quemadmodum nunc factitare solent, qui peccantes famulos puniunt: eorum san qui fugitivi sunt, crura exurentes, scarificates, at plerientes eorum qui sunt in furto deprehensi, manus: gulosorum, uentrem: garrientium,linguam. Summatim vero eas plectentes particulas, quibus illi prauas obeunt actiones. EVenarum radicatio repar. Cor radicatio
Platois de eordes eluia. Iracundis quo busiit excitan
Iracundia ud. HomeruS. Particulas eas plecti solere et 'hus quis pra uas obit actio
586쪽
Antimae acribtatib' ingulis, una utitutein inesse Una esse quod praeliantissimui 5cinatricis
ius utrius,um litas. Appetitoria: aniniae uirtus, e Pteperantia.
tur ex symnae, tria mutua triuanimae particu
Scientiae comis pos dicitur so la o natria pars minade. Platonis de uirtute sententia.
ME NI DE PLACITIS HIP-pocratis&Platonis, Liber VI LUEMADMODUM Autem affect tis ab ipsa tolluntur anima ,si sit sola
ratiocinatrix facultas, nulla ne d appetitoria, neque rascibili, praeter eam, existente: sic: uirtutes omnes, prae ter prudentiam, exterminant Zuia
ueros ut prius est demo stratum alia uis ratiocinatrix alia irascibilis, alia deniqs appetitoria existic, una quaedam in singulis earum existit uirtus es ita quidem quod praestantis limum in singulis est, imum tantum existit,sicut d perfectio una, quam uirtutem vocamuS. Ea igitur quae in ratiocinatrice est, sapientiam rata prudentiam,aut scientiam appellare licebit: eam quae in irasci bili rursus habetur, fortitudinem, aut uirilitatem sicuti reeam quae in appetitoria orit, appellare poteris temperantiam E quarum quidem animae trium particularum Utua commoderatione, ac uenustate decente, quarta uirtus iustitia nascitur, ac proinde merito totam animam dixeris iustam Caeterum uirtutes ipsae in partibus animae irrationabilibus, labitus quidam sunt, ecfacultates solummodo In rationali autem, non habitus modo, sed etiam scientia, aut uirtus Sola enim haec animae pars, scieti se compos est: aliae aptem facultates sane quas in habitus ue, aut ineliores, aut peiores comparare possunt scietis autem fieri participes, no item, quatenus necis etiam rationis. At Plato scientias omnes recte, mea quidem sentetia, unam esse uirtutem ait, cognitionem uidelicet bonorum id malorum , hoc est eligibilium, eceorum quae declinari debent. amma au
tem in omnibus vitae actioibus,deligamus id quod vi detur
587쪽
detur bolaum quod autem apparet malum, vitemus: habeamusq; natura impetus hos ad horum, trud philosophia, quae vere bonum malum is docet, a peccatis immunes reddit. Ostendimus igitur dispensatione anina alis in lucem aediti, a tribus administrari principiis: uno in capite collocato: cuius opera, per se quide, ima- Suaatio, memoria, intellectio, cogitatioq; in relatione aut ad aliud sensum partibus animalis sensibilibus im-
Partiri, motumq; arbitrarium iis quae mouetur: secundo autem in corde consistente, cuius opera per se quidem, robur est animi, sirmitudo is in iis, quaecund ipsa ratio iusserit: a id etiam inuictus animus: secundum atafectum autem, veluti feruor natiui caloris, anima tunc cum qui iniuriam inferre est visus,punire desyderanterat relatione ad aliud, initiised e particularis caloris, sina-gulis corporis partibus: sicuti pulsatilis motus, arteriis. Tertiae ultim pq virtutis in hepate collocate opa sunt quae ad animalis nutritionem spectant omnia necnon suauium fruitio: per quam vehementius, q parsit, mota,intemperantiam, id libidinem gignit. Demonstrato auten quod neruorum principium in capite delite cat, simul etiam cognoscitur neruos ipsos non a cerebri dura meninge, quemadmodum aliquando opinatus est Erassistratus: sed ab eius medulla oriri: res primo quidem tenuis membranae processu secundo aut crassioris, sint inuoluti Porro exciso capitis osse, vivente adhuc animali, crassiori detecta membrana, si viro-bid medio rectitudinis, qua cerebro haec plexu duplici incumbit, per hamulos eleuatam , aut solani ipsam incideris,aut totam excideris, ned insensiile, necue immobile ipsum euadet animal quemadmodum nec si obtegetem ipsius partem totum posterius cerebrum, aut sola incideris, aut exciderises imo verbiae si cerebrum
ab ipsis quomodocud excindas, sic quod animas motus aut sensus exas reddetur, prius il ad aliquem ven-
Principia tria dispes antia ani
cipii vera, Irascibilis principii opera. Appetitorii Pacipii vera. Nemo non adura mentia cerebri, sed a medulla illius exoriuntur. Cerebro exsis
so,aninias non priuari motu, nec sensu,prius
uentriculon ipsa sectio peruenerit,
588쪽
triculorurn ipsius,talis sectio pueniat. Maxime autern ventriculus posterior offendit animal deinde medius rcerebri urinia minorem vero anteriorum uterq; noxam adfert. Qxuma iis missor igitur coniunctis ventriculis cerebri(diuisio tuo; ab
Ahiesita sis si algi dx moxum P sensum paulo post rursus ientiat aetate in ipso e n oueatur animal dicendum est in ipsius quidem cere rebri corpore bri corpore aniniam habitare: primum autem eius or- primu autem ganum, tum ad uniuersos animantis sensus, tu ad mo-
. .m et sus voluntarios esse animalem spiritum. Qui quidem si
tam spiritum animae substantia esset(quod aliquis posset existina a re
Animalis, spiri simul cu eo,dum euacuatur,periret anima: cuius contus non est sub trarium cotingit. Nam euacuatus,donec recolligaturuponii dirimT sensu motuq;, non vita destituit animal Merito igitur generatur hic spiritus iuxta ventriculos cerebri, atq; ideo illinc desinit arteriarum venaruel, non exieta co-Cheroidis ple 'dius pia,ex qua sunt plexus choro ides tormati . Nam ex arteriis conscendentibus caput, ac postea sese ad cerebri Refifornus pie basim torquentibus, conficitur plexus reticularis, inam' quo elaboratur ipse animalis spiritus . Etenim arteria-dpMm' vita rum spiritus vitalis' est, ct dicitur sicutio anima- his tui, iii, , consistit in cerebro non tanqua animae substati uia is sit sed veluti primarium ipsius organum, habitantis in cerebro, qualiscunqs illa substati existat. Qtiemadmodum aut vitalis spiritus in arteriis recorde gignitur,ex inspiratione: hunioru vapore: ita talis e vitali accuratius elaborato ducit originem: ad quam quides elaborationem reti formis ille plexus fuit fabrefareminis esto ctus. Nam si exacte semen ipsumo ac natura elabora- re desederans .fecit ut diutius ea in coctionis instrumen
tis immorarentur: ac propterea emina quidem antractum quenda ante testiculos praeparauit lacti vero longitudinem vasorum ad mammas tendentium: merito etiam ad conficiendum animalem spiritum civitatis
velut labyrinthum uarium , praedictum illum plexum costruxit. At uer quum nerui ipsi ex cerebro remem
589쪽
liranis id anibientibus contrahantur, per eam ipsorum partem quae ex cerebro oritur, sensus omnibus membris atqs motus suppeditatur. Quae aut utrius p membranae propago est,eiadem neruis, sim praebet, quem cerebro illae exhibebat. Quare vel si ambas exemeris, nihil laedet particula, in quani neruus inserebat quemadmodum nem si ipsi cerebro Xteriores membranas
abstuleris, in praesenti quicquam offendes: ressi processu temporis aliquid sequi possit incommodi. Quod autem ad facultatem, quae a cerebro descendit, s ectat,no licet nobis prompte a Triarare, an quemadmodum xx solari splendore qualitas quaedam profecta, in ominem aeris ambientis parte disseminatur, ipsa solis si ib- stantia in loco suo permanente: sic etia ex cerebro virtus quaedam inebris per neruos influat an potius substantia spiritus uris ad sensii biles mobiles j particulas proficiscatur: aut aliqua ex parte in i eruos incidens, ita ipsos immutet, ut alteratio eorum in mobilia membra distribuatur reuiusmodi quippiam fieri in sensu uisorio contingit. Siquidem per optico neruos, qui ab anterioribus uentriculis cerebri qua parte uersus medium uentriculum in obliquum Mangustu se contrahunt oriuntur, manifeste cocaui sunt,spledidus spiritus ad oculos fertur id quod ipsa structura docet, repraeterea Tuno quidem oculo clauso , dilatescat alterius pupilla
aperto autem, statim rursus in naturalem magnitudinem redeat. Caeterum T inanitionis repletionis is celeritas, non humoris cuius dant influentis, sed solius spiritalis substantiaesit opus, haud negotiosum est cotueri. Quyniam uero in idem utrid meatus perueniunt, uerisimile est communem regionem ex utri a meatibus spiritum recipientem, dum alter oculus clauditur alteri totum ipsum transmittere. Quare si iis qui suffulsione laborant,dilatetur pupillae foramen clauso altery oculo,incolumis uis uisoria seruatur: sim autem hoc
Seiasus me ius membris. qua uia suppee
Facultas a ce rebro descen deiis per ner uos, sit ne corapore an inco Porea,Galenissanibigit. Opticora ner uora cortus . Oculo uno clauso, dilatati alterius pupile
uom hi unu lo cum coiluxum Suffusione la-horantes, quina cernere Porsint.
590쪽
eis non eueniat,perierit omnino: ac proinde licet pro-b ei affusio curata sit, ipsi non cernent. Aliis vero quibusdam accidit, ut non videant,vel citra suffusionem Niniis omni ob visoriorum obstructionem meatu una Verti enim-hus non illesse uero minim quidem arbitror neruis omnibus inessem meatus, sed iis tantum, qui corpulentiores existunt
d quemadmodum est procelsus ille spinalis medullae, cui
inesse perum portas ita sensillis inest, ut visoriis neruis, ad vehemen- sensibilein tiorem virtutis distributionem. At ver quod ab om- Disti ibratio Vix nibu vocat distributio virtutis, alterationis quaedam
in partitio: qualis etiam in aere a solari plectore ac-
visionem fieri cidit. Sic uti id consentaneum est, etiam spiritum qui iae sim mitte in oculoso oficiscitur, primo illapsu nisi cum aere ambiete, Misimul ipsum in suam ipsius naturam inalterare, non tamen extendi plurimum is corpus siquidem
quod videtur, aut mittens de se aliquid aliam, cum illo etia propriam glicat dinotionem: aut si ipsum nihil mittit, expectat aliqua a nobis ad se venire facultatem vico Si D, sensificam. Utrum igitur ipsorum sit neruis, hoc iudica Piliae Di mrum bitur modo. Per pupillae foramen fit visio Ad quidem
si expectaret portionem aliquam, aut facultatem, aurimaginem, aut qualitatem corporum extrinsecus subiectorum, ad se proficisci, nunquam eius quod videtur, magnitudinem o nosceremus: ut montis, exepli gratia, maximi alioqui lata imago eius, oculis nostris incideret, quantus est ipse mons: quod omnino ratione caret: quemadmodum res quis dicat, eam una temporis occasione, ad singulos videntes, etiam si fuerint milne ambies ta le,permeare posse quum visorius etia spiritus nequeat te nobis instri fluore suo tantum extendi, ut toto corpori quod vidementum intectur,circurnfundatur. Relinquiturata padhuc aere an uidendum em bientem tale nobis instrumentum fieri, quo temporcet uii. ii videmus, quale in corpore neruusppetub existit. Eiusta corpore. modi autem quippiam accidereuidetur ambienti nos aeri, ab excidente spiritu, cuiusmodi etiam ab spledore