장음표시 사용
391쪽
illud est argumentum fusiore in Baylii libris oratione propo
situm, cujus vim se percipere posse, Iacobus Bernardus ingenue negavit. Ipse autem argumenti auctor Baylius immaturum quodammodo libris consignatum fuisse, cum Typographus nimium instaret, ut, quod edere pollet, sibi traderetur, aperte Consessus est ' h . n- Revera nihil magis immaturum dies, Vel fingi potest.
Etsi enim illud argumentum ita urgeri potest qui contra Varronem Augustinus b, egregie praestitit ut Stoici, ac reliqui Ethnici subtilissimam quamdam Naturae divinae ma-t liam immiscentes c , cum Deum unum eud dicunt, sibi
Tentium M.,ςhemium opinantur, Phi-I6 pisas antiquos tum Deum , tum humanam Mentem non omitis pro sus expertem uiateriae posuisse . ni ne animos tollere solent ii recen
tiores Increduli, qui Materiaetis'
vulgo dicuntur. Praecipue vero id, urget . qui vult aetate nostra dux eorum. A prin 'eps haberi. Voltae
te uxius omnino alia 3c sensit. Sc scel-
videtur , an res ita se habeat, ut Critici, quos diximui, narrare solent. Deinde egregie Omrnait sententiam Ueterum illorum eum sententiare centiorum Miteriali parum in multis , quae maximi sunt momenti, line dubio differre. Uid. De. eit. sp 321 M. De sententia Veterum illo-
tόe re similia Fucherius L . XXVII. de PAe. R. des Inse Suite dia Traiatε die. p. 387. 388. Μ. Similia apud
Brueherum,& sapientes alios Criti cos legere Potes . siuit . etiam inter
392쪽
m AGNOS. DIU. LIB. I. P. II. C. XVII. 363
ontradicere videantur, non tamen effeti, Deum ab illis innum non Disse positum. Quemadmodum neque ιμ eo, quod unum Deum tam aperte ponant Concludi licet, ut materiam divinae Naturae non immiscuerint. Aliud est aliquid negare, vel concedere, aliud pugnantia loqui. Si nolimus auctoribus sententias tribuere, quae cum aliis eorumdemsen tentiis cohaerere don potant, nihil unquam Baylium initota vita opinatum fuisse, nihil sensita animo contantemus. Haud equidem inficior, hoc argumenti Maus aliqua do vim habere vel maximam posse. At tum idemum habet
vim eam, cum consecutiones, quas clitanius, ita chulae, atque aperine fiant, ut eas ex diu urinae, sum scru mur . sequi, nobis etiam tacentibus, nemo non facile vid-t, ne
que vero probabile est, auctores, de quibus agimus, tam hebetes fuisse, ut id non viderent, quod esset in luce adeo clara propositum. Sic si Philosophus quispiam, summam i sese Deo perfectionem , aperte fateatur, haud equidem idubitabo, quin sapientiam Deo tribuat, ac boni tem in e vis-
Haec in re nostra diei non posse, facile videbunt in mines non Contentionis cupidiores, quam verritis. Ipsi enim Stoici, qui Mauri dissicilius , quam Platonio defenduntur, quamvis acuti hcmines; atque docti , Poterant imaeo decipi, quod Deum & Unum, & taemoni ex putibus com-
Enres, aut pauciores, in eo errore Liburni imprimitur). Uorai messio sen-URA., omnino inficientur . Superio tentiam libenter amfector , qu- eum vetatum Scriptores afferre nihil tamen operose hoc loco probare. necesse est. Post Moshemium ipsum eum nimis longa , tum valde impor id infietati sunt, Gerditus tuna res esse videretur . Illud tamen uino Saadis, dem R. g. a. ques Ao in adveraeo necesse iast, in Dri eadem
393쪽
posivim esse putarent. Erat igitur , Ut mylius, iisdem Deus
unus, ut Domus, ut Exercitus. Minime vero. Erat unus. ut Epaminondas unus erat, ut Zeno, ut Alcibiades, ut Cae sar, ut Cato, ut alius quilibet homo. Nam & hic ex partibus componitur; Unus tamen est non logice tantum, quan
doquidem hae voces tibi placent, at ph ce, quia dcph ice . . Similitudo quidem ab Homine translata valde placebat Stoicis, qui saepius eadem utebantur, ut, quid esset Deus, explicarent. Hinc Varro, cum dixisset apud Augustinum a in Deum se araritrari Auimam Mumssi, es hune ipsam esse Deum maddebat m Mevi hominem sapientem, cum μι ex Animo, ct GD pore, tamen ab Anima dicimus sapientem, i a Mundum Deum diei ab Animo, eum M ex Animo, se Corpore Seneca vero a Quid inter naturam Dei. O nostram interest y Nostri melior par 3 es Anisnuri in tuo mina pars extra Animum α Hinc intelligis quid sibi velint, cum ibidem ait is Quid es Deus φ Mens Universi. Quid est Deus y Torum quod vides, O quod non vides Totum m Quibus etiam ea Plutarchi respondent m Deum Stoici dicunt. O Mundum, O Mellas, ct Terram ; sed
supremum illum, Mentem in AEthere m. Jam vero quanto potuerit opere hoc eκemplum ac tos illos homines, non tamen Evangelicae doctrinae luce perfusos, decipere, doctus quisque. lector magis, opinor, jam percipit, quam ut oratio mea clarius id ostensura videatur. Etenim ut homo quivis unus est, non duplex hommo, quod una mens est, aut intelligentia, cui Corpus nMturae necessitate conjungitur, atque paret ratione enim
tri De ciuit. Dei L. VII. c s. obiter notare potes, ratione Stoi- Iu Praes L. I. με. ssae'. et Mundum appellaverint Deum , ae . De PDeir. PbiIos L. I. C. VII. quam longe fuerint ab insania Spis
394쪽
hie loqui praestrit Ethnicos apud Philosophos . praecipue Stoicos , usitata ) ita Deus illis unus erat, quod persecta essset Intelligentia, qtramvis & ipse Mundum universum non modo regeret, sed tamquam Anima Corpus, permearet, ireque arctissimo eidem nexu comtaretur o Quod si vecteribus, ae recentioribus Epicurei L cur enim hoc nomine Spriatis nostri fo=etes venire dedignentur p) unus videtur homo, quamvis ipsa illius mens tam excellens, atque tam nobilis ex Particulis materiae nescio qua ratione coagmentatis, aut agi, talis existat, cur Deus etiam unus iis videri non potuit. qui non prorsus nobilissimam ejus naturam ab omni mate-xiae concretione secernebant p Multa hic contra Baylium a ferre alia possemus . At, quando contra recentiores Incredulos disputamus, saepe non tam orationis copia, quam modus quaerendus est.
Illud autem Baylii mendacium consutatione non indiget: Qui Dei Unitatem veteribus Ethnicis notam fuisse do-Cent, ad summum probare, paucis quibusdam Philosophis illam innotuisse sa). Nam primo quiderer, ut diximus, inter Ethnicos & Persas, & thiopes,& Chaldaeos, & alios populos plurimi homines id sunt assecuti, ut unum Ensfumme perfectum, hoc estiunum Deum esse Cognoscerent.
Deinde si Plato, si Aristoteles, si Zeno, si Sophocles, si camneri, quorum verba laudantur, pauci erant, non tamen pauci
erant ii, qui Platonis, qui Arisbytelis, qui caeterorum Graecae Sapientiae principum sententias incredibili quadam an bmorum contentione defenderent. Historia Philosoplitae neminem hac de re diligentiorem lectorem dubitare patietur.
Itaque Cyrillus Vir destillimus contra Julianum ea scri- here potuit b Manifestum est etiam Graeco more philosophantibus unum censeri, ct in confesso esse Deum universi con-διorem , O natura omnes superantem, a quo facti sunt, O
395쪽
producti ad generarisum alii deinceps Dii sub inlinectum, O
sraifum , au ipsi loquutuur, cadenus - . Quae cum ita sint, manifestum est, exemplum a P θtrismo desumptum nihil minus efficere, quam, quod vult .mylius, totum Humanum Genus in turpissimo quov- G- rore Per mustas etiam aetates Posse versari. or Di
396쪽
Γρου in primo hujus operis Volumiue ' contineri , capitum ipsi tituli non satis iudicant.
ejus de Ameri eanis testimonium recitatur P. φ . 2Eschylus . Eius de Atheis timore coris 'rep is praeclara sententia P. a P. AEthiopes unum Deum immortalem agnoscebant P. 3 I. Africani phi res eud Deum non colant p. 68. Agalopistus Cromatianus laudariu I
datur l. 3. Alexandrini Philosopbi quomodo.empliearent Mundi a Deo condit. --
Americani propter humanarum ea Q. nium esum correpti erubuorum p. I. Eorum crudelitas describitur I. as. 16. Cur plures ex iis popu-is Athoismi accusati fuerint p. 3. . eur plures ex iis Diabolum e larit p. o. plures ex iis- sine ulla Religione vivunt, non tamen sine /omni notitia Divinitatis p. '. 8. So. Analogia a gentibus notis ad ignotas in Controversia nostra locum habet a P. 37. Antillae . Earum incolae an Simiae potius, quam homines p. 3 3-
Aristoteles ab Atheismi nota defenditur P. I . de p. xso. Si constitit sibi, Mundundia Deo genitum agnovit p.rori opinionem Democriti de Μ do a Casu facto remit p., ro7. P fressum causatum in infinitum a
uodum putavit a P. IOI. an νζ-bauerit ,-monstracionem existen tias Dei abi ornatu Mundi p. 23 o. 23 I. Em dct Deo sententiae. P. 3ss.
. Au ei est Libri de Mundo p. 3Athei quidam in optimi-Viri e. 36.
Augusti mi, i S. Eius ingeniosa ratio pro existentia Dei demonstranda P.
BArbari quo melius comoscuntur.
eo certius videntur non Athei p. 28. plures torum an Deum inter no euhu venerentu. D. M. quorum dam Barbaxorum absurdae consue indines p. 22.
Barteuxiust quid sentiat de studio historiae philosophia. p. 6.
Baylius cum Luciano comparatur P. a. qua ratione dici possit testata Consensum P. s. quam male pr het aliquos fuisse Atheos. ac simuI optimos viros a p. 36. sibi contra dieit p. 37. 38. concedit nonoui tum viatoribus esse fidendum. P.
397쪽
N 2. male Platonem iiiteu,retatue'. contra Spinosam ex animo εc recte pugnavit p. frustra probare nititue , esse nimis obscu- am quaestionem de Natura divi
se Idolatriam p. 78. Videtur concedere ab Ethnicis Naturam di Winam fuisse summe perfectam exiis stimatam p. es, vult nimium amplificari numerum Atheorum a
P. I I 6. I . qua ratione veritatem
p pugnet P. leto. quam parum si- , hi constet p. x 17. improbitas eius fuse describitur, atque demonstra tur p. Is 6 Ipte est auctor libri , eui titulus . Avis importa ut aux re ingieet p. 'UI Quantum peccaverit in Religionem p. 3 7. 1 8. ejus lectio quantum poriculosa p. sibi contradicit, ac temere Augus iniim arguit p. rso. Sibi contra dieit p. 2 8. rursus a p. M. Eius error de Numinum Ethnicorum Polyarchia refellitur p. 32 T. Beatitudo etiam naturalis Humana ici Deo eonstitui debet P. 232.
Bentiems. Mus judicium de Atheis' p. I sq.
Bergierius Iaudatur, & eius de Atheis se intentia exponitur p. I 9. de senisteritia, qua Gentilius omnibus Religionem inesse scribit p. 244. Bernardus Iacobus laudatura p. in re an recte pugna e rit eontra Baylium pro argumento Inductioni in Controverna de Geis ueris Humani Coniensu &c. a P. as. an recte impugnaverit exemis' plum eo unis erroris Virtute Signo Canis tributa desumptum p.
Bion Borysthenites aeger Divinitatem agnovit p. I 29. Boling ochii horrenda mors P. 134. Brxsilienses plures cur Diabolum co- Iani P. Q. Brucherus laudatur p. M. Ejus se tentia de spinosae morte eonsut is tur p. M . reprehenditur p. 176.
eium de Atheis p. II 4. Bud de iis . Confutatur ejus ratio Α-lli eos inveniendi p. M. & sequentibus fuse . Non sibi constat ibid. Cur a n bis libenter impugnet uep. AE. Si constaret sibi Atheus enset p. 98. Ratio improbatur, qua practicos Atti eos describit a P. it P. Bulangerus. Eius stultitia ostenditur R P. I 82. Calumnia quaedam ab eo in Christianos illata confutatur RP. 3Busserius laudatur P. γε Burn etiana Collectio quid , & a quo
Canadensis Barbari responsio do nulla a suis Religione suscepta p.
Canephius confutatur P. R T. Canitiani Populi non Athei, at si noulla Religione P. QCassinius laudatur p. Oo. I Q. Chaldaei. Eorum artes ab Ethnicis eistiam sapientioribus spernebantur
Cliteiguani quid sentiant de Divinio
Christiani eue Athei habiti p. 3ς r. Chrysippus quid de Deo sentiret p.
Cieeto In historia Philosophiae gravis auctor p. Irr. qua ratione Deum esse. sibi persuaserit p. a D. Ejus locus , ex quo auctoritatem Etlitii- corvin pro falsis Diis nihil valers concluditur a p. 289. Eius libri do Natura Deorum superstitioni cor
398쪽
RERUM MEM tratii p. 29 i. Eius iudicia exigui
ponderis es tu ostenditur p. 313. Clathius Samuelὶ laudatur p. 63. Cleanthes quid de Deo sentiret P. LII. Eius celcbre de Duo carmen P. 3 mae P. Clemens Alex. an iure a Baylio reis 'prehensus P. 37. 33.
nosae ab eo exarata corrupta sit P. I 3 S. MoCometae. Quid de illis Philosophi
senserint a P. 3O7. Consensus Humani Generis in agno scinda Divinitate debet ipsi N tutae tamquam causae tribui a p.
Consequentiarii quinam a Gibnitio dicti p. s7 Constantinus Augustus eur Atheus habitus Iuliano P. 36. Cotta apud Cieeronem quomodo Epicureos confutet a P. M. Atheos
esse pessimos homines judicat p.
Critias Atheus impugnatur P. 2 o.
Cud orthus an Atheis arma suppeditaverit p. 7 . 72. Curdes cur Dei cultum negligant , ae Diabolum colant P. NI. . D
DAphides cur Atheus habitus P.
3s Derodonius nimis amphileat numerum Atheorum P. III.
Deus quomodo sit definiendus a p. 7.sii se . A quibus negetur ipsum esse Mundi auctorem p. 7o. Alii errores de ipso p. 7o. 7t. Ejus Unitas demonstratur p. 22ς. Sapie tia ibid. 8c 226. Immensitas ibid. Quod sit expers materiae ibid. dedi 27. Libertas Sanctitas , & rein liqua Attributa ad Sanctitatem perin
entia ibid. Quod sit 1 nutabbi RABILIUM. 36yli, ibid. De illies Providentia a p.
128. fuse . Quae sit Demonstratio de illius Existentia magis laudan 'da a P. 2 6. Diabolus. Ejus notio cum notion 2 v Divinitatis nullo modo confundi debet P. so. Diagoras eur Herculis lignei femur absciderit P. 3 9-Dii an diei possitit Naturae quaedam. homine, aut etiam vulgo melim res P. 3 9 Divinatio . Singulae artes , quibus eiisdem Ethnici Operam dabant a pluintibus spretae a P. 3 7. Domitianus cur Domitillam, & Flavium clementem damnaverit p. 3
EClipses. Philosophorum veterum
de illis opiniones a P. 3m. Epieurus, cur censuerit Deos non habere corpora nostris similia p. 6. ab Atheismi nota vindieatura p. 8s. Eius sententiae de Natura divina a p. 87. defenditur cor tra Cottam Ciceronis a P. 9 . Contra Buddeum a P. I s. cur Provi i dentiam negaret P. 9o. 9 I. & Ios Eius opinio de Idolis a rebus in mentes aestuentibus ridetur p. t GEpicurei non ex animo Providentiam esse negabant P. 3I.
mentis probetur , eos Naturae diis . vinae perfectionem utcumquo cognovisse P. 7s. II9. Iao. 9 cIib. sapientiores inter eos quid de Divinitate sentirent p. 76 77. quibus rationibus sibi persuaderent plures esse Deos a P. 293. quan tum ab Athe ix disset alit a P. An omnes Polythei P. 3 i. s. c ati . A a a F
399쪽
Fabronius gelus laudatur p. 23. Floridae populi non Athei P. U. - . Formae plasticae an fiat admitte dae p- D ZRI Formeyus laudatur p. quid sentiat de Barbaris, qui forte Deum
non agnoscant P. Fracastorius. Quaedam eius carmina reprehenduntM P. 27 . 27 I.
Religione P. Gauehat. Impugnatur ejus ratio eon ita Baylii mendaeium . quod sententias revocent impii morientes , ut partem tutiorem eligant p. I 6. Genuensis erepitur, quod plures Sch Iasticos immerito reprehenderit P.
Atheismum declarandi rejicitur P. 83. 84. Ipse tamen laudatur ibid. Graeci quantopere Atheos odio habe rent p. u. & P. . Gre ius an Atheis arma suae, edita verit P. a. Gratius laudatur. & de Atheorum moribus quid sentiat exponitur P. 1
ΗΕbraei ab Ethnieis Athes habiti
P. 36. defenduntur contra Mylium p. 287.
Historici. Cur plures ae Cometatum minis loquantur p. 3 s. Hobbesius intelligentiam materia. tribuit p. 6 . in impietate sibi non constat P. M .Hoohius laudatur p. in Quaedamons Demolinatio Existentiae Dei affertur a P. 16 I.
INdia. Cur de illa Strabonis tempo
re pauca teneventur omnino certa P 39. M.
Joni ei Philosophi ab Atheisini nota
LActantius. Eius de Atheis praeis
elara sententia P. I 8. Laterus t Petrus laudacite P. 223. Lueretii testimonium de impiis non ex animo loquentibus p. 3 o. id etiam de ipso diei potere ibad. rein prehenditur P. 24 I. Lumen Naturae non potest esse in mentibus nostris, nisi a Dei sapientia a p. I 38. fuse. Luna. An Genus Humanum errave. rit in tribuenda Lune virtute , qua careat P. 3oo. I.
mo sentiant p. 62, Mahomeres Effendius ob Atheismum a Tureis damnatus quanta Prote via fuerit p. Ia I. I a. Mantehaei unum Deum agnoverunt P. 233. M.
400쪽
RERUM MEMORABILIUM. innitiis non Atheus P. 1 a. Mari res Christiani ab iis . qui pro Nerroribtra mortui sunt, in quo dis- ferant P. 322. Atura. An apud Bubaros meis a nata Io. Maria in laudatur p. x τε. m lius quam apiuin vigeat eius
Materia. An qui eam ingeniism P lumen. a P. 27. quo sensu verita-nit statim sit Atheus uaben his p. tem aliquam doceat P. et 8. quo Ioa. to . An Veteres Philosophi sensu torrupta me Adae crimis eamdem spiritui, & ipsi Divinitati p. 3 o. an a se ipla sine Dei aux admixtam esse censuerint p. 361. lio possit veras notiones a filiis 363. distinguere p. x s. Eius nomine Materialistae eonsentes notiones ab- quid sit intelligondum p. rso. stractas non esse nisi mera voeabula Newtonus . Quid sentiat de signifieon urant Ir P. I o. Catione nominis Demip. 37. An ea Maximus Tyrius laudatur. & prae- sententia probanda sit a p. 34. Antabra eius de Atheis sententia re- senserit substantiam Sinii Vae vi fertur p. I 8. 169. esse Deum P. 1-. Rrgumento a Mersennus nimis amplifieae Atheo- Mundi pulchris ine ducto robur. rum numerum P. II 6. III. ac lucem addidit p. ass. Meyerus Ludovicus in Atheus p. ras. Nievrentirius laudatur p. ros. & M6. Mira odius t Me. Mirabaud λtheos Nonnottius laudatur pia Ior. odio haberi testatur ab omnibus Nouragues non Athei, at sine ulla gentibus p. IS . eius nefaria do- RGigione p. 45.ctrina de moribus p. 169. o. quid novi attulerit contra Deum Leri. . Obens p. 2 . Montesinus P. laudatur p. 33. Cellus Lucanais videtur Unitatem Montesquieus Λ r. Dei agnovisse p. 3 o. 3st. quantum varietati των tria onatus videtur idem agnemisse p. 3s r. buat p. 3 a. Eius libri iudicium Dracula qua ratione ab Ethnicis cuse' 32. in fuerint P. 31I. 323. Monteruma Μexieanus Imperator Osthanes Persa unum Deum agnovit quid Hispanis responderit p. 32. P. 3 D. Mopertuis ius carpitur P. 188. Moles. Ejus auctoritas vindieatue P
Mundus. Quinta de illiust aeterni- DAgani. Αn emnes ilIorum sectasoto a quaestione de existentia Dei L Dia Ium cognitum veneratae sint distinguenda est e. ros. Quid Phi- P. F4.
Iosophi veteres de illius aeterniis Pantheistae veteres non filerunt om- rate , aut principio senserint a p. nes Athei v. llo. sunt tamen ce-IO8. an a veteribus proprie di m ceratiores ἐι. d. animaI fuerit existimares p. rro. Parcherus f Samuel Umentum a I r. non potest diei a Casu fastus Genetis Humani Consensu ductum . a P. &e. spernens.reprehenditur p. 26ν. Muratorius laudatur p. Q. Petavius laudatur P. 2 3. . Plato laudatur p. s. &6o. an Atheos