장음표시 사용
221쪽
EXPLANATIONES.L IVD J idest una pars temporius est
mansurat J Acilicet totum maneat J scilicet tu, toto tempore priuidideis prius nunc non corru-psum est: J idest prius nunc non est corrMptum L hoea
dum unam dimensionem fierminus J scilicet tem --Qmris. - . summa , dc diuisio in cap. z. M O T V s desinitionem ab antiquis traditam Zmalam esie asserit 3 quidam enim tempus esse dixerunt motum coeli, is quidam ipsam sphaeram caese instem. quamuis tempus non sit motus, istud tamen non esse sine motu ratiocinatur . secatur ergo in duasi partes hoc caput .in prima improbatur oriniones an-
liquorum in secunda inquirit , quomodo se habeat
tempur ad modum . opiniones antiquorum proponisi ibisnam quidam uniuersi I destrMit primam sci: Iicet tempus esse motum coeli dupliciter . privis atque circulationi r etiam pars J hecundo s ampliursi stlures fecundam ibi impugnat uniuersi autens Phara J Tempus non e e motum duabur ra ionibus probat,proponit ibi s quoniam aulem uide- tu J prima ratio est s uni cuius mutatio J secunda famρ' ius mutatio non esse 1 nasu tempus Wobat sic ut uerὸ neque sine minatione.J Caput Secundum, in quo quaeritur,quid sit Tempus: probat μγ qiipsum non semoth m.
DB ijs igitur, quae insunt psi tot sint dubitata . Quid autem est tempus quae ipsius Tς natura, similiter & ex traditis immanifestu est, α ex iis quae fuimus percurrentes prias- Nam qui-
222쪽
cuidam uniuersi esse motum dicunt: Ali, sphae
tam ipsam. Atqui circuntationis etiam parS te- pus quoddam est, circuntatio vero non e Pars enim circuntationis est quod acceptum est, sed non circuntatio. Amplius autem , si plureS es sent e Ii;similiter utique esset tempus cuiuslibet ipsorum motus. quare multa tempora simul . Te. H. S Vniuersi autem sphaera visa est quidem dicen ibus esse tempus et quia dc in tempore omnia sunt,& in ipsa uniuersi sphaera . Est autem stultius quod dictum est, quam ut de eo impose Te. s. sibilia consideremus. Quoniam autem videtur maxime motus esse, ac mutatio quaedam tempus, hoc considerandum eiit. Vniu se cuiusque igitur mutatio , &.motus iii ipso , quod mutatur, est solu, aut ubi est ipsum, quod mouetur, & mutatur: tempus autem similiter, rq 'β- & ubique, & apud om nia est. FAmplius autem
mutatio quidem omnis velocior, aut tardior est,tempus autem non est: tardum enim,& ve-Iox tempore definiuntur: velox enim est, quod in pauco multum mouetur: Tardum autem, quod in multo parum. tempua autem non deo
sinitar tempore, neque quo quantum quid est, Te u neque quo quale. s Quod igitur non eit motus manifestum est. nihil autem referat nobis dicere in praesentia motum, aut mutationem. At vero neque sine mutatione: cum enim ipsi nihil mutamur secundum intelligentiam, aut latet nos muta si s non videtur nobis fuisse tempus: licuti nequ iis , qui in Sardo fabulose dicuntur dormire apud Heroas, cum fuerint ex . perrecti: copulant enim p Iimum Nunc posteriori Nunc,&faciunt unum, remouemeb propter iii sensibilitatem medium. Vt igitur, si non
223쪽
esset alterum Nunc, sed unum & idem; non enset templis: sic, & quando latet alterum esse; novidetur quod medium est esse tempus. Si igitur opinari non esse tempus, tunc accidit nobis, cunon definimus vllam mutationem, sed in uno,d: indivisibili videtur anima manere: clim aut senserimus, ac definitierimus; tunc dicimus factum fuisse tempus: manifestum est, quod non est sine motu, ac mutatione tempus.
Summa,&diuisio in cap. 3. DIVIDITUR hoe caput in duas starier, in prima desinitur rem ur, in sierunda probat definitionem esse ρ rsectam . quὸd tempuae sit aliq-id motus sic strobat sinu:enium motum fientimus 3 quὀd tempus sequatur motum secundum prius es' posterius, s ut verὸ tempus cognostimus, J priμ ostendis quomodo in motu inveniatur prius, is posterius, habeant ad motum, ubi inquit s quo ostendis quomodo in motu inveniatur prius, is po
υ quod mouetur J nunc definitur , quid fit tempus, ubi ait s determinamus antem J dein
mam autem fit temDus, ubi ait Laeterminamus autem I Geιu
224쪽
caput Tertium, Ostendens Tempus,quamuis non sit motus,non tamen esse sine motu, declasens
quid sit ipsius motus et ubi dat ur etiam ipsius temporis definitio. παs3- Vbd igitur neque motus,neque sine motu tempus est, manifestum est. Acci21en- dum est autem,quoniam quaerimus quid est tempus, hinc incipientibus quidnam ipsius motus hi: limul enim motum sentimus,& tempus.Etenim,s sim tenebrae,& nihil per corpus
Patiamur, motus autem quidam in anima in
sit; confestim simul videtur quoddari tepuxat veris, & cu tempus videtur fui Ile aliquod 3 simul & motus quidam fuisse videtur .
SuaTe aut motus , aut motus aliquid est lepus. eum igitur non si motus; necesse est motus ali πα-quid esse ipsum. s Quonia aute quod mouetur, mouetur ex quod a in quoddam , & omnis magnitudo cotinua e; sequitur magnitudine motus: quia enim magnitudo continua est: dc motus est continuus: quia vero motus,& tempus: ' quantus enim motus est,tatum & tempus semper videtur fuisse. Prius autem ,& Posterius in
foco primum sunt , hic quidem positione Quoniam autem in magnitudine est Prius, & Possetius;necesse est & in motu esse Prius, & Poste-xius proportionaliter iis, quae sunt ibi. At veroci in te inpore est Prius: di Posterius; propterea quod alterum sequitur semper alterum ipsorum. Est autem Prius, & Posterius ipso mi in inmotu. id quidem quod est, motus est, esse tamez. oo. ipsi alterum; de non motus. N At vero & tempus quidem cognoscimus; cum definiuerimus motum.ritas. ac Iouectus de ientes.atque tunc
225쪽
dic1mus fuisse tempus; quando prioris,& Posse xioris in motu sensum ceperimus. determinamus aut cin aliud,&aliud existimando ipsae, &mediam quippiam inter ipsa alterum: cu enim extrema altera a medio intellexerimus, duoq, dixerit anima, ipsa dunc, hoc quidem Prius, ii riud vero Posterius: tunc & hoc dicimus e Tu in pus: quod enim determinaxur ab ipsis Nunc tu pus esse videtur,& sup eo natur. η Quando igi- Τ. Io I. tur tanquam unum iPium Nunc sentimus, &no aut ut Prias,& Ioiterius in motu aut ut idoquidem,nsi autem Prioris, dc Posterioris cuiui dana; no videtur tempus factum fuisse ullum: quonia neq3 motus. cu aute Prius, de Posterius; est.tuc dicimus tempus. hoc enim est Tempus, numerus motus secudii Prius,& Postelius . Noergo motus tempus est: sed quatenus numeru, habet motus . t signum autem est: plus enim, τε φλει minus discerni inus numero: motum autem plurem,& minorem tempore. Numerus itaq; quidam tempus est. Quoniam putem nym er est duplex ex enim qu9d numeratur, ac nil me ' .rabile numeru dicimus: quo numeramus tempus autem est quod numeratur, i cnon qR . numeramus. est autem alte rum, qu o . .: mus,& quod numera ur.
226쪽
sum ma , & diuisio in capit. 4.
khheta ipsum tempus. Io 3. T. Vt in otiis semper alius est, & aliiv ; sie &tgiipus. Tempus autem simul omne idem At nain ipsum Nune idem est, secundum id, , o, hii dest esse aurem ipsi alterum est . η Ipsum
autem 'stac tenipus metitur , quatenus prius est,atque posterius Ipsum autem Nunc est quidem,ut idem, est vero, 't non idem et quatenus .n.in alio, dc alio est, diuersum est hoc aut erat, i Nunc ) quatenus o io est id, quod et . ip- D nunc, idem est: sequitur enim ut dictum est magnitudinern motus: hunc autem tepus, ut diximus.& similiter igitur punctum id quod fertur, quo motum cognoscimus, Syrius in sso,& pos Eliu . hoc autem secundum d niuae, quod est, idem est: Functum enim aut lapis,aat
227쪽
aut aliquid eiusmodi est, ratione autem alius est. sicut Sophistae accipiunt diuersum Coriscum Lycio esse , & Coriticum in foro . di hoc igitur, ex eo, quia alibi, & alibi cst, diuertim est. Ipsum autem Nunc sequitur id, quod sertur,
i ut tem Pus motum: eo enim quod fertur, cogn'
scianus prius, & posterius in motu . quatenua autem numerabile est prius, Posterius ipsunt,
Nunc est. Quare &in his id quidem quo i est,
Nunc, est idem: prius enim , auis ostet ius est, quod in motu est, ipsum autem esse alterum: quaIenus enim numerabile est 2rius, & poste xius, ipsum Nunc est notu maxime hoc est; etenim motus est per id, quod mouetur, octatio per id, qaod servur: hoc aliquid enim cssid , ' quod fertur , motus a utem non . Est igitur ut idem ipsum Nunc dictum semeer est autem ut non idem . etenim siniliter dc quod fertur . Μanifestum est autem , etsi tempus non sit et T. Ios. ipsum Nunc non erit: dc si ipsum Nunc no sit, tempus non elit. Vt enim simul sunt, id, quod
se Itur, bc latio: sic dc numerus chas, quod fert ut, dc lati otiis: tempus enim est latior. D, numerus, ipsum autem nunc est ut quod fertur , ut unitas numeri. de continuum tempus est ipso
Nunc: dc diuiditur secundum ipsum Nunc. 1 quitur autem hoc latione, dc id, quod fertur retenim motus, de ratio una est ipso, quod ser- I: quia unum, dc non secundum id, quod est etenim deficeret . sed ratione, de distinguit Eriorem,& posteriorem motum hoc. Sequitur auteni bc hoc quodammodo punctum: etenim punctum dc continuat lon itudinem, dc disierminat: est enim huius quidem principium s il-
aliis vero sinis . ' Sed, cum quidem accipiat Τ. ios
228쪽
aliauis,tanquali si obus utens 'nouenecesse est stare, sterit principium, & sinis idem punctus. Ipsam autem Nanc ,ςx eo, sitii mouetur id, quod sextur, semper alterutri est . Qitare te qui mimeras est, non ut ipsius Px1ncipium , de finis est; sed vivitiina i2sius linea magis, & non ut partes Pro ter id, quod dictu τ, Io 7. est .anedio enim pulicto, itan aliam'dilobus , ute, tur incire, ut quiescar, dies idet .settinime manifestu est, ς'ueqihars est y sum Nac tepori ,
6' tiruin etia, de ipso dictorum rq iones redduntAr . 11umerum esse declar t dicens squod igitur te M J deinde quatuor considuat circa tepus, primo citroni do in tempore in entator minimum. O h ibi smianimur aret em numerui secundo Uisnat rationem, , quia temptis dicitur longum, G turAum , Q breui,
229쪽
ienapiis numerus motus est se et
nai eon inui est' initiisestum est, Minimus diuitern mimerus quidam siti 'elicii r quide est, ut dualit sy qui lini alitiai nuuietus est quidi
ut est. est autem vi hon est . ut lineat minimus multitudine quidem est duae, aut una, magni- itii dine autem non est minimus : semper enim diuiditur omnis tinea Quare smillier de tem-bus u tminimulis enim'seeu ad lim nutii erum est unum aut duo,stcundum dii tem magnitudine nori est.' Manifes tam autem est, & propter T. ras. quid velox quidem,& tardum iasi dicitur multum sed de paucuiri,& longum, breue.qua tenus enim oblatinuum est; longum , dc breue
dicitur: quatenus autem numerus, multum, &paucum .velox autem,& tardum non est non enim numeru quo numeramus, velUX, dc tardus ullus. Et idem etiam ubique simul est. τ 11. Prius aut ςm,oc Posterius n64dent: quia dc mutatio praesens quidem una est: tacta vero,& sua tura altera. Tempus autem numerus est, rion quo numeramus,ned qui numeratur. hoc autem accidit secundum prius, di posterius seni- 'per alterum et Ipsa enim Nunc xltera sunt. Est 2 et autem
230쪽
autem numerus , unus quidem & idem cetum equorum,& centum Eominum et quorum autEnumerus est,altera sunt, equi s. ab hominin uis. T. III Amplius autem, ut contingit motu esse eumdem, unum iterum,& iterum 3 sic-xempus contingit,ut annum, aut 'erout autumnum . T. II 2. η Non solium autem motu tempore nacti ur sed de motu tempus: Propterea quod a se in ubce definiutur. te us enim definia motum; cum sit numerus ipsius : motum autem tepus.& dicimus multum,aut paucum IemyuS, mQ- tu metientes: sicuti numerabili num erum , ut equo uno equorum numerum 2 numero enim equorum multitudinςm cognoscimus: riirsy autem in uno equo ipsum equorum numer . similiter autem & in tempore, dc motu: temPq' re enim motum, motu .ute mitemvus mensu T. II ramus. Et hoc rationabiliter accidit. Sequi. tur enim magnitu sine motus, motum auritem Pus, ex eo quia quanta, & continua & ei screta iunt: propterea enim quod mas nitudo est huiusinoai, motus haec patitur: proe ter autem motum tempus. Atque me auramus 2 magnitudinem motu,& motam magnitudine:
multam enim dicimus esse viam a si ambulatio multa est: dc hanc mul tam 1 si via multa sit: ditempus si motus: dc motum; si tempus.